FORMATY WYMIANY DANYCH GEOINFORMATYKA

Transkrypt

1 FORMATY WYMIANY DANYCH GEOINFORMATYKA 1

2 Format wymiany danych między systemami informacji przestrzennej TANGO 2

3 Koncepcja i powstanie TANGO Format TANGO opracowany został z myślą o zasilaniu w dane Ośrodków Dokumentacji Geodezyjnej i wymianie danych między systemami informacji przestrzennej. Format jest efektem ustaleń między firmami tworzącymi systemy informacji przestrzennej funkcjonujące na polskim rynku, jako kompromisu w spojrzeniu na problem transferu. Przedstawiciele firm biorący udział w tworzeniu formatu: Jarosław Bartkowiak, SYSTHERM INFO Sp. z o.o., Poznań, Krzysztof Borys, GEOBID Sp. z o.o., Katowice, Szymon Budys, OPeGieKa Sp. z o.o., Elbląg, Aleksander Danielski, STRATUS Sp. z o.o., Poznań, geoinfo@stratus.com.pl Robert Grynkiewicz, GEOBAZA, Słupsk, Adam Iwaniak, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Wrocław, iwaniak@ar.wroc.pl Waldemar Izdebski, GEO-SYSTEM Sp. z o.o., Warszawa, Izdebski@geo-system.com.pl Tadeusz Knap, GEO-SYSTEM Sp. z o.o., Warszawa, knap@geo-system.com.pl Tomasz Szczepaniak, SYSTHERM INFO Sp. z o.o., Poznań, tszczepaniak@systherm-info.com. 3

4 Model danych (1) Do opisu danych przestrzennych w formacie TANGO wykorzystywany jest prosty model wektorowy. Informacje o obiektach terenowych posiadających cechy przestrzenne transmitowane są przy pomocy jednego z dopuszczalnych elementów przestrzennych to jest: 1- punkt, 2-linia, 3-obszar, 4-tekst 1 Dodatkowo wykorzystywany jest obiekt o nazwie INFO słuŝący do transmisji danych, z którymi nie związano Ŝadnej informacji przestrzennej. Z kaŝdym transmitowanym obiektem związane mogą być następujące informacje: rekord nagłówkowy zawierający: kod obiektu, typ (1-punkt, 2-linia, 3-obszar, 4-tekst, 5-info) oraz identyfikator, lista punktów oparcia obiektu, lista atrybutów, lista etykiet, lista identyfikatorów obiektów powiązanych (podrzędnych). 4

5 Model danych (2) Dane przekazywane są w plikach tekstowych. Przy zapisie danych przyjęto zasady: współrzędne XY wyraŝane są w układzie geodezyjnym, w pełnych wartościach, kierunek pomiaru kąta jest zgodny z ruchem wskazówek zegara, wartość kąta określana jest w gradach w stosunku do dodatniej półosi X, polskie znaki zapisane są w standardzie Windows-1250, data zapisana jest w standardzie rrrr-mm-dd hh:mm:ss, (informacja fakultatywna), długość, pole i objętość wyraŝane są odpowiednio: w metrach, metrach kwadratowych i metrach sześciennych, separatorem oddzielającym poszczególne pola rekordów jest przecinek z wyjątkiem rekordu C zawierającego nazwy i wartości atrybutów, w którym wartość od nazwy oddziela znak "=" (znak równości), linie pliku zakończone są znakami CR-LF (w kodach ASCII odpowiednio 10 i 13). 5

6 Model danych (3) Plik transferu podzielony jest na dwie sekcje: OPCJE i OBIEKTY. W sekcji OPCJE znajdą się parametry związane z transferem: wersja formatu wymiany danych, nazwa systemu, skala redakcji, układ współrzędnych. [OPCJE] WersjaFormatu=1.00 System=xxx Skala=xxx Układ=xxx wersja formatu: wersja formatu TANGO system: określa system, z którego wykorzystano zestaw kodów obiektów, nazw atrybutów i ich interpretację. KaŜdy program do wymiany danych w formacie TANGO powinien interpretować zestaw kodów z instrukcji K1 (na podstawie Wytycznych Technicznych), ze wszystkimi tego konsekwencjami. skala: jest mianownikiem skali w której dokonano redakcji transmitowanych danych układ: informacja o układzie współrzędnych. [OPCJE] WersjaFormatu=1.00 System=K1 Skala=500 Układ=65S2 gdzie: wersja formatu, K1 - system kodów i nazw atrybutów zgodny z K1 wyd. 3 (1998 r.), redakcja przekazywana jest dla skali 1:500, 65S2 - układ współrzędnych 1965 strefa 2. 6

7 Model danych (4) Sekcja OBIEKTY zawiera dane o obiektach zapisane według schematu przedstawionego poniŝej. Schemat bazuje na rekordach oznaczanych odpowiednio literami A B C D i E oraz rekordzie komentarza zaczynającego się od znaku ; (średnik). KaŜdy obiekt opisywany jest jednym rekordem typu A, po którym występuje tyle rekordów typu B na ilu punktach opiera się obiekt. Następnie tyle rekordów typu C ile atrybutów opisowych jest przekazywanych. KaŜda linia rozpoczynająca się od średnika jest komentarzem i moŝe wystąpić w dowolnym miejscu pliku. Występowanie rekordów jest zgodne z kolejnością alfabetyczną ich oznaczeń (tzn. A, B, C, D, E). ;Przykład zapisu A,GPE,3,12345,, GPE działka ewidencyjna B,1, , ,,1 (Wytyczne techniczne do formatu wymiany danych między systemami informacji przestrzennej TANGO) B,2, , ,,1 B,3, , ,,1 B,1, , ,,1 C,NR_DZIAŁKI=123/2 D,1, 123/2, , ,100,7,1.5, , ,1 7

8 Typy rekordów w TANGO (1) Typ A - rekord nagłówkowy obiektu A kod typ ID obrót szerokość Przedstawiając schematy poszczególnych rekordów pliku transferu przyjęto zasadę, Ŝe pola cieniowane są fakultatywne (mogą być puste). Puste pola na końcu rekordu mogą być opuszczone. Rekord nagłówkowy (A) występuje przy kaŝdym obiekcie i zawiera podstawowe informacje z nim związane to jest: A - typ rekordu, Kod - kod obiektu, Typ - typ obiektu (1-ob. punktowy, 2-ob. liniowy, 3-ob. powierzchniowy, 4-tekst, 5-info), ID - identyfikator obiektu w pliku transferu, Obrót - obrót symbolu (znaku umownego) dla obiektu punktowego, Szerokość - szerokość symbolu graficznego (znaku umownego) wyraŝona w metrach. przykład zapisu: A,BUD,3,12345,, gdzie: A - oznaczenie typu rekordu, rekord nagłówkowy BUD - kod obiektu, budynek, 3 - typ obiektu, obiekt powierzchniowy, identyfikator obiektu. 8

9 Typy rekordów w TANGO (2) Typ B - lista punktów oparcia obiektu B Nazwa X Y H Status B Nazwa X Y H Status Rekord obligatoryjny dla wszystkich typów obiektów z wyjątkiem obiektu info. B - typ rekordu, Nazwa - nazwa punktu (nie jest wymagana unikalność w pliku wymiany), X Y H - wartości współrzędnych, Status - dodatkowa informacja o punkcie oparcia, kodowana binarnie a zapisywana dziesiętnie (szczegóły w tabeli 1 na kolejnym slajdzie). Pole jest interpretowane tylko dla obiektów liniowych i powierzchniowych. przykład zapisu: B,1234, , ,65.13,1 gdzie B - typ rekordu, rekord punktów oparcia nazwa punktu, np. numer punktu współrzędna X współrzędna Y współrzędna H 1 - widoczne połączenie do następnego punktu. 9

10 Typy rekordów w TANGO (3) Tabela 1. Znaczenie bitów pola Status rekordu informacji o punkcie oparcia bit 0 bit 1 i 2 oraz 3 i 4 widoczność połączenia do następnego punktu przy ustawieniu bitu na 1 w przeciwnym wypadku połączenie niewidoczne, domyślną wartością jest 1 znaczenie krawędzi w obiektach 'powierzchniowych wydłuŝonych' (np. skarpa) znaczenie poszczególnych ustawień bit 1-punkt początkowy pierwszej krawędzi bit 2-punkt końcowy pierwszej krawędzi bit 3-punkt początkowy drugiej krawędzi bit 4-punkt końcowy drugiej krawędzi bit 5 jeśli ustawiony jest na 1 to oznacza połączenie do następnych dwóch punktów oparcia łukiem przechodzącym przez dany punkt oraz dwa następne punkty oparcia. JeŜeli przy następnym punkcie oparcia od bieŝącego równieŝ jest ustawiony ten bit na 1, to oznacza, Ŝe połączenie łukiem odbywa się tylko do następnego punktu oparcia ale łuk jest wyznaczany na podstawie danego punktu oraz dwóch następnych. Przykład zapisu informacji o punktach oparcia obiektu powierzchniowego B,1, , ,10.34,1 B,2, , ,10.64,3 B,3, , ,10.32,1 B,4, , ,10.12,5 B,5, , ,10.23,9 B,6, , ,10.25,1 B,7, , ,10.25,1 B,1, , ,10.25,17 Przykład zapisu informacji o punktach oparcia obiektu liniowego B,1, , ,10.34,1 B,2, , ,10.64,33 B,3, , ,10.32,1 B,4, , ,10.12,33 B,5, , ,10.23,33 B,6, , ,10.23,1 B,7, , ,10.25,0 10

11 Typy rekordów w TANGO (4) Typ C - lista atrybutów i ich wartości C Nazwa Atrybutu 1 = Wartość Atrybutu 1 C Nazwa Atrybutu = Wartość Atrybutu 1 C Nazwa Atrybutu n = Wartość Atrybutu n Rekord słuŝy do zapisu wartości atrybutu. W nazwie atrybutu nie mogą występować spacje. Dla obiektu typu info musi wystąpić przynajmniej jeden rekord typu C, dla innych typów obiektów występowanie rekordu jest fakultatywne. C - typ rekordu, Nazwa Atrybutu - nazwa, = - separator, Wartość Atrybutu - wartość. przykład zapisu: C,NR_DZIAŁKI=123 gdzie C - typ rekordu, atrybuty i ich wartości NR_DZIAŁKI - nazwa atrybutu = - separator, zawsze '=' wartość atrybutu, działka o numerze ewidencyjnym 123. Format TANGO transmituje nazwy atrybutów i ich wartości. Dopuszcza się występowanie atrybutów pustych. Format nie przesądza nazw transmitowanych atrybutów. Nazwy są dowolne i zaleŝą od systemu źródłowego. Do systemu docelowego są wprowadzane na podstawie odpowiedniej tabeli konwersji. 11

12 Typy rekordów w TANGO (5) Typ D - etykieta i jej połoŝenie D nazwa treść X Y obrót justowanie wysokość Xo Yo status Rekord definiuje połoŝenie etykiety o określonej nazwie oraz sposób opisu (justowanie, wysokość, itp.). W przypadku wielokrotnego opisu daną etykietą wystąpi wiele rekordów typu D z identyczną nazwą etykiety. W obiektach typu info rekord ten nie występuje. Dla innych typów obiektów występowanie rekordu jest fakultatywne z wyjątkiem obiektów typu tekst, które muszą posiadać co najmniej jeden rekord typu D. D - typ rekordu, Nazwa - nazwa (numer) etykiety w systemie źródłowym, Treść - treść etykiety w systemie źródłowym. Treść etykiety jest zawsze ujęta w cudzysłów. W przypadku jeśli w treści etykiety występuje znak cudzysłów naleŝy go powtórzyć dwa razy. Znak oznacza przejście do następnej linii. Dwa kolejne znaki oznaczają przejście do następnej linii z jednoczesnym podkreśleniem tekstu. X, Y - połoŝenie punktu opisu, Obrót - kąt skręcenia opisu (jego linii bazowej) określony w gradach, Justowanie - sposób justowania określany jest liczbą od 1 do 9 według zasady przedstawionej poniŝej (pole moŝe być puste). Justowanie 7, 8, 9 dotyczy linii bazowej tekstu. Dla opisu wieloliniowego linią bazową jest linia bazowa najniŝszej linii w opisie. Wysokość - wysokość opisu w [mm] w skali opracowania, Xo i Yo - współrzędne połoŝenia początku odnośnika, Status - dodatkowa informacja o etykiecie (domyślna wartość 1). Pole jest kodowane binarnie, a 12 zapisywane dziesiętnie. Interpretacja poszczególnych bitów pola przedstawiona jest w tabeli 2 (dalej).

13 Typy rekordów w TANGO (6) Tabela 2. Znaczenie bitów pola Status rekordu informacji o etykiecie bit 0 opis jest widoczny przy ustawieniu bitu na 1 w przeciwnym razie opis jest niewidoczny bit 1 punkt zaczepienia odnośnika jest na początku tekstu przy braku ustawienia bitu (0) punkt zaczepienia odnośnika jest na końcu tekstu przy ustawieniu bitu na 1 Informacja o połoŝeniu odnośnika z lewej bądź z prawej strony ma charakter informujący o tym jak wyglądało to w systemie źródłowym. System docelowy moŝe interpretację tę zignorować i samodzielnie określić połoŝenie odnośnika przykład zapisu: D,1,"wB-50", , ,30, 7,1.5, , ,1 gdzie: D - typ rekordu, (etykieta i jej połoŝenie) 1 - nazwa etykiety,(etykieta pierwsza) wb-50 - treść etykiety współrzędna X punktu justyfikacji współrzędna Y punktu justyfikacji 30 - kąt skręcenia opisu w gradach 7 - justowanie: lewy, dolny wysokość tekstu w milimetrach współrzędna X końca odnośnika współrzędna Y końca odnośnika 1 - odnośnik połączony z lewej strony tekstu, opis widoczny. Format wymiany TANGO nie przesądza o przeznaczeniu poszczególnych etykiet, a jedynie je transmituje. Do systemu docelowego etykiety wprowadzane są na podstawie odpowiedniej tabeli konwersji. 13

14 Typy rekordów w TANGO (7) Typ E - wykaz identyfikatorów obiektów dla których obiekt jest nadrzędny E ID podrzędnego Nazwa relacji E E ID podrzędnego Nazwa relacji Rekord słuŝy do określenia obiektów podrzędnych do danego. Występowanie rekordu jest fakultatywne. Obiekty podrzędne nie muszą być zdefiniowane wcześniej. E - typ rekordu, ID podrzędnego - identyfikator obiektu w pliku transferu, Nazwa relacji - treść. przykład zapisu: E,Id233,Właściciel gdzie: E - typ rekordu, identyfikator obiektu podrzędnego Id233 - wartość identyfikatora Właściciel - treść relacji. 14

15 Przykłady zapisu obiektów Obiekt punktowy A,DLI,1,,, B,1, , ,, Obiekt liniowy A,KOJ,2,12345,, B,1, , ,10.34,1 B,2, , ,10.64,33 B,3, , ,10.32,1 B,4, , ,10.12,33 B,5, , ,10.23,33 B,6, , ,10.23,1 B,7, , ,10.25,0 Tekst A,TDM,4,12345,, B,1, , ,, C,TEKST=Kościuszki D,1, Kościuszki, , ,100, 7,1.5,,,1 Info A,OWL,5,,, C,IMIE=Jan C,NAZWISKO=Kowalski Obiekt powierzchniowy A,GPE,3,12345,, B,1, , ,,1 B,2, , ,,1 B,3, , ,,1 B,4, , ,,1 B,5, , ,,1 B,6, , ,,1 B,1, , ,,1 C,NR_DZIAŁKI=123/2 D,1, 123/2, , ,100,7,1.5, , ,1 15

16 Format wymiany danych między systemami informacji przestrzennej SWING/SWDE 16

17 Koncepcja SWDE SWING SWDE/SWING Format SWDE/SWING jest w SIT/SIP/GIS rzeczą stosunkowo nową. Jakkolwiek prace nad nim trwały juŝ od dawna to dopiero w roku 2002 rozpoczęły się dynamiczne prace nad jego wdroŝeniem. Format SWDE jest podzbiorem SWING. Format SWDE/SWING 3.0 słuŝy do wymiany danych pomiędzy bazami danych systemów informatycznych SIT/SIP/GIS. Pozwala na reprezentację w pliku tekstowym obiektów przestrzennych i opisowych. UmoŜliwia przekazanie opisu modelu danych uŝytego do reprezentacji danych oraz informacji o utworzeniu i przeznaczeniu danych zawartych w pliku transferu. Dzięki połączeniu transferu danych wraz z opisem ich modelu moŝliwe jest przetwarzanie danych zawartych w pliku. Jedną z form przetwarzania jest wymiana danych pomiędzy systemami geoinformatycznymi pochodzącymi od róŝnych dostawców. Format SWDE/SWING umoŝliwia jednoznaczne definiowanie modelu danych wykorzystywanych do reprezentacji informacji o świecie rzeczywistym. Pozwala to na definiowanie katalogu obiektów w ramach instrukcji geodezyjnych odnoszących się do SIT/SIP/GIS. Tak przygotowana definicja katalogu obiektów jest niezaleŝna od przyszłego sposobu jego implementacji w systemie informatycznym. Mechanizm autoryzacji i zabezpieczenia umoŝliwia wykorzystanie plików w formacie SWDE/SWING do wymiany danych dla celów administracyjnych i prawnych. 17

18 SWING 3: STANDARD WYMIANY INFORMACJI GEODEZYJNYCH INSTRUKCJA TECHNICZNA G-5 ANEKS NR 6. STANDARD WYMIANY INFORMACJI GEODEZYJNYCH SWING 3.0 Format SWING 3.0 słuŝy do wymiany danych pomiędzy bazami danych systemów informatycznych SIT. Pozwala na reprezentację w pliku tekstowym obiektów przestrzennych i opisowych. UmoŜliwia przekazanie opisu modelu danych uŝytego do reprezentacji danych oraz informacji o utworzeniu i przeznaczeniu danych zawartych w pliku transferu. Dzięki połączeniu transferu danych wraz z opisem ich modelu moŝliwe jest przetwarzanie danych zawartych w pliku. Jedną z form przetwarzania jest wymiana danych pomiędzy systemami informatycznymi SIT pochodzącymi od róŝnych dostawców. 18

19 SWING 3: Pojęcia podstawowe (1) Obiekt 6. 1) Obiekt jest to byt materialny lub abstrakcyjny, który istnieje w świecie rzeczywistym. Obiekt posiada toŝsamość, czyli jest odróŝnialny od innych obiektów. Obiekty posiadają cechy (atrybuty) i pozostają w określonych powiązaniach (relacjach) z innymi obiektami. 2) Stanem obiektu określamy zbiór wartości jego cech oraz listę obiektów, z którymi pozostaje w relacjach w danym momencie czasowym. Stan obiektu moŝe ulegać zmianie. Na przykład działka wyniku sprzedaŝy zmienia właściciela. Zmiana stanu obiektu nie pociąga za sobą zmiany jego toŝsamości. 3) Identyfikator obiektu jest to nazwa uŝywana przez system dostawcy danych do powiązania zapisów w jego bazie danych z opisywanymi obiektami rzeczywistości. Jest atrybutem wyraŝającym toŝsamość obiektu. 19

20 SWING 3: Pojęcia podstawowe (2) Klasa obiektów 7. 1) Klasa to umownie wyróŝniona kategoria obiektów świata rzeczywistego, traktowanych w ramach SIT w sposób identyczny. Przykłady klas to: działki czy budynki. W formacie SWING przynaleŝność obiektu do klasy określa kod obiektu. Klasa obiektów wyróŝnia się od innych tym, Ŝe: a) wszystkie obiekty klasy mają wspólne cechy (np. działki posiadają powierzchnię), b) wszystkie obiekty klasy pozostają z obiektami innych klas w takich samych relacjach, (np. kaŝda działka jest własnością podmiotu). 2) Wiązanie (relacja) jest zaleŝnością łączącą klasy obiektów. Np. Przedmiot jest własnością podmiotu. Klasy związane relacją pełnią w niej określone role. Wiązanie posiada krotność. 20

21 SWING 3: Pojęcia podstawowe (3) W formacie SWING 3.0 wyróŝniamy następujące typy bazowe rekordów: a) opisowy (RD) rekord nie posiada odniesienia przestrzennego (osoba fizyczna, udział władania), b) punktowy (RP) opis przestrzenny rekordu jest punktem (punkt graniczny stabilizowany trwale, punkt osnowy poziomej podstawowej), c) liniowy (RL) opis przestrzenny rekordu jest zbiorem polilinii, w szczególności jedną łamaną (granica działki), d) obszarowy (RO) opis przestrzenny rekordu jest zbiorem obszarów z enklawami, w szczególności poligonem (budynek, obręb działka), e) cyfrowy model terenu (RM) rekord przedstawia powierzchnię terenu za pomocą sieci trójkątów lub zbioru punktów wysokościowych, f) raster (RR) rekord jest reprezentacją wpasowania obrazu cyfrowego terenu (rastra) w geodezyjny układ odniesienia, pozwala na wykorzystanie danych obrazowych do wzbogacenia prezentacji graficznej danych, g) złoŝony (RC) rekord, który przedstawia obiekt złoŝony z innych obiektów (elementów), np. przewód sieci uzbrojenia technicznego. Rekord nie posiada własnego opisu przestrzennego. 21

22 SWING 3: Pojęcia podstawowe (4) 2.5. Rekord, tabela 10. Rekord jest zapisem stanu obiektu w pliku SWING. Do jednego obiektu moŝe odnosić się wiele rekordów, reprezentujących róŝne stany obiektu. Określamy je wtedy mianem wersji obiektu. W bazie danych moŝe znajdować się tylko jeden rekord odnoszący się do aktualnego stanu obiektu. Format SWING posiada mechanizm jego wyróŝnienia (patrz 15.1). Rekordy odnoszące się do jednego obiektu mają w pliku SWING ten sam identyfikator obiektu. 11. Tabela to zbiór wszystkich rekordów danego typu aplikacyjnego Model danych formatu SWING 12. Model danych w formacie SWING określony jest przez deklarację: słowników, typów atrybutów, typów wiązań i typów rekordów aplikacyjnych. Jego zamieszczenie w pliku SWING ułatwia interpretację danych w nim zawartych, a tym samym ich przetwarzanie. 13. Plik w formacie SWING 3.0 czyli zbiór tabel wraz z modelem danych moŝe być traktowany jak geo-relacyjna baza danych. 22

23 SWING 3: format pliku (1) Plik SWING podzielony jest na sześć sekcji. Pierwsze pięć sekcji to metadane. Dane dotyczące obiektów zapisane są w sekcji obiektów. Wszystkie sekcje pliku SWING są fakultatywne. Pierwsza linia pliku pozwala na identyfikację, Ŝe plik zapisany jest w formacie SWING 3.0. Plik SWING ::=SWING.w.3.00.(C)2002; [Kontekst danych] [Sekcja definicji słowników] [Sekcja deklaracji atrybutów i wiązań] [Sekcja definicji typów rekordów] [Sekcja redakcji graficznej] [Sekcja obiektów] linia końca pliku danych linia końca pliku danych ::= SWINGX; SWINGXC, CRC; najkrótszy poprawny plik SWING ma postać: SWING.w.3.00.(C)2002; SWINGX; 23

24 SWING 3: format pliku (2) Metadane - Kontekst danych Kontekst danych dane organizacyjne Kontekst danych pozwala na określenie: a) geodezyjnego układu odniesienia, w którym wyraŝone są współrzędne w pliku, b) dostawcy danych, c) przeznaczenia danych zawartych w pliku. kontekst danych ::= SN; [{rekord nagłówkowy systemu}] [{rekord nagłówkowy uŝytkownika}] NS, DN, WARTOŚĆ NU, NAZWA, WARTOŚĆ linia końca sekcji 24

25 SWING 3: format pliku (3) Metadane - rekord nagłówkowy uŝytkownika rekord nagłówkowy uŝytkownika ::= NU, NAZWA, WARTOŚĆ 25

26 SWING 3: format pliku (4) Metadane - Sekcja definicji słowników Sekcja definicji słowników 1) Słownik pozwala na deklarację w pliku SWING typu wyliczeniowego. 2) Słowniki identyfikowane są poprzez identyfikator. 3) Wartość atrybut wyliczeniowego jest reprezentowana nazwą kodową elementu słownika. 4) Zaleca się umieszczać w komentarzu opis funkcji słownika i jego pochodzenie (np.instrukcję, która go definiuje). 6) Sekcja definicji słowników ::= SD; {rekord słownika} linia końca sekcji 7) rekord słownika ::= linia główna słownika {element słownika} linia końca rekordu 8) linia główna słownika ::= DS SŁOWNIK;, 26

27 SWING 3: format pliku (5) Metadane - Sekcja definicji słowników element słownika ::= ES, NR_SL, KOD_SL, [OPIS] a) SŁOWNIK identyfikator słownika, niepowtarzalny w sekcji, b) NR_SL numer elementu słownika; słuŝy do określania uporządkowania wartości atrybutu, c) KOD_SL nazwa kodowa elementu słownika; słuŝy do określania wartości atrybutu, pusty napis (brak nazwy kodowej) zastrzeŝony jest do reprezentacji braku informacji o wartości elementu. d) OPIS znaczenie elementu słownika. 27

28 SWING 3: format pliku (6) Metadane - Sekcja deklaracji atrybutów i wiązań Sekcja deklaracji atrybutów i wiązań : := SP; [{deklaracja atrybutu}] [{deklaracja wiązania}] linia końca sekcji deklaracja wiązania ::= W, RELACJA; deklaracja atrybutu ::= B, ATRYBUT, ZN, [DL]; B, ATRYBUT, FL, [DL], [po_przecinku]; B, ATRYBUT, NO, [DL]; B, ATRYBUT, UL, [DL]; B, ATRYBUT, SL, SŁOWNIK; B, ATRYBUT, LN, [1]; B, ATRYBUT, DN, [DL]; B, ATRYBUT, HR, [DL]; B, ATRYBUT, DH, [DL]; Fragment deklaracji typów atrybutów wg Instrukcji K-1 SP; B, BFN, SL, FUNKCJA_BUDYNKU; B, BKN, NO, ; B, BPS, FL,, ; C; deklaracje typów relacji według Instrukcji G - 7 W, G7ROAD; Administrator obiektu W, G7ROBR; Obiekt połoŝony w obrębie W, G7RODPR; Obiekt naleŝy do odcinka przewodu W, G7ROJE; Obiekt połoŝony w jednostce ewidencyjnej W, G7RONO; Ostatnia operacja na obiekcie W, G7ROPR; Operator (kto wykonał operację) W, G7ROUL; Obiekt połoŝony przy ulicy W, G7ROWL; Właściciel obiektu W, G7RPRZW; Obiekt naleŝy do przewodu SX; 28

29 SWING 3: format pliku (7) Metadane - Sekcja definicji typów Przykład deklaracji typu złoŝonego: ST; TD, TypZłoŜony, RC; TP, Atrybut; TPN, NazwaPola; WE, NazwaWiązaniaElementu1; WE, NazwaWiązaniaElementu2; X; TD, TypElementu1, RD; TP, AtrybutElementu1; TPW; Pole jest wielowartościowe WR, NazwaWiązaniaElementu1; WN, NaleŜęDo; X; TD, TypElementu2, RO; WR, NazwaWiązaniaElementu2; X; SX; Gdy nazwy pola i atrybutu róŝnią się Deklaracja elementu Deklaracja elementu Nazwa atrybutu jest teŝ nazwą pola Deklaracja pola wiązania Wartość pola wskazuje rekord złoŝony Nazwa wiązania jest teŝ nazwą pola 29

30 SWING 3: format pliku (8) Metadane - Sekcja redakcji graficznej sekcja redakcji graficznej ::= SG; A, SKALA; skala redakcji [{rekord deklaracji koloru}] [{rekord sygnatury (symbolu)}] [{rekord stylu pisma }] [{rekord stylu linii}] [{rekord wypełnienia}] linia końca sekcji SKALA mianownik skali redakcji, np.: 500 (skala = 1:500), jest atrybutem obowiązkowym sekcji. rekord deklaracji koloru ::= NK, NUMER, OPIS rekord sygnatury (symbolu) ::= FD, NAZWA_SYGNATURY, [Kolor], [Wg], [SP_KR]; rekord stylu pisma ::= ZD, NAZWA_PISMA, [Kolor], [Wg], [SP_KR], [JUST]; rekord stylu linii ::= VD, NAZWA_LINII, [Kolor], [SzerLinii]; 30 rekord wypełnienia ::= JD, NAZWA_WYPEŁNIENIA., [Kolor];

31 SWING 3: format pliku (9) Sekcja obiektów Dane Sekcja obiektów jest podstawowym elementem formatu SWING 3.0. Znajdują się w niej rekordy zawierające dane, podlegające wymianie. Rekordy zawarte w tej sekcji tworzą georelacyjną bazę danych, o strukturze określonej w sekcjach ją poprzedzających. sekcja obiektów ::= SO; [{rekord nieprzestrzenny}] [{rekord przestrzenny}] linia końca sekcji rekord nieprzestrzenny::= rekord opisowy RD rekord obiektu złoŝonego RC rekord przestrzenny ::= rekord punktu RP rekord linii RL rekord obszaru RO rekord modelu terenu RM rekord rastra RR 31

32 SWING 3: format pliku (10) Sekcja obiektów Dane: Atrybuty rekordu atrybuty rekordu to: a) KOD kod klasy obiektu reprezentowanego przez rekord b) TYP nazwa typu aplikacyjnego rekordu c) ID identyfikator obiektu d) IDR identyfikator rekordu e) ST_OBJ status rekordu (2 cyfry według wzoru poniŝej) a) PrzynaleŜność: cyfra pierwsza 0 nieokreślona domyślnie baza danych 1 obiekt bazy danych 2 obiekt pomocniczy moŝe być pominięty przy imporcie b) Wersja: cyfra druga 0 nieokreślona, domyślnie wersja aktualna 1 aktualna 2 poprzednia lub obiekt usunięty 32

33 SWING 3: format pliku (11) Sekcja obiektów Dane: rekordy nieprzestrzenne Rekord opisowy: SłuŜy do reprezentowania danych o obiektach nie posiadających odniesienia przestrzennego. rekord opisowy::= RD, [KOD], [TYP], [ID], [IDR], [ST_OBJ]; [{atrybut}] [{wiązanie}] linia końca rekordu Rekord złoŝony: SłuŜy do reprezentowania danych o obiektach składających się z innych obiektów (struktur typu całość część). Przykładem obiektu złoŝonego z innych obiektów jest przewód sieci uzbrojenia technicznego lub podmiot grupowy EWGiB. Rekord złoŝony nie zawiera listy swoich elementów. To elementy mają wskazania na rekord złoŝony. rekord złoŝony::= RC, [KOD], [TYP], [ID], [IDR], [ST_OBJ]; [{atrybut}] [{wiązanie}] linia końca rekordu 33

34 SWING 3: format pliku (12) Sekcja obiektów Dane: rekordy przestrzenne (1) Punkt SłuŜy do reprezentacji obiektów o punktowej charakterystyce przestrzennej. Rekord punktu RP ::= RP, [KOD], [TYP], [ID], [IDR], [ST_OBJ]; pozycja [punkt odniesienia] [{etykieta}] [sygnatura (symbol)] [{atrybut}] [{wiązanie}] linia końca rekordu pozycja ::= X - liczba zmiennoprzecinkowa Y - liczba zmiennoprzecinkowa Z - liczba zmiennoprzecinkowa P, P, TYP, ID; - relacja topologiczna, wskazanie na rekord punktu P, K, IDR; - relacja topologiczna, wskazanie na rekord punktu P, G, X, Y, [Z]; 34

35 SWING 3: format pliku (13) Sekcja obiektów Dane: rekordy przestrzenne (2) Linia SłuŜy do reprezentowania obiektów, których opis przestrzenny moŝna wyrazić za pomocą zbioru linii. Przykłady obiektów liniowych 35

36 SWING 3: format pliku (14) Sekcja obiektów Dane: rekordy przestrzenne (3) Rekord linii RL ::= RL, [KOD], [TYP], [ID], [IDR], [ST_OBJ]; {linia} [punkt odniesienia] [{etykieta}] [{sygnatura(symbol)}] [{atrybut}] [{wiązanie}] linia końca rekordu opis połączenia ::= OL; - odcinek prostej OK, RStart, RKoniec ; - klotoida, promień dodatni w prawo OAD, R; - duŝy łuk, promień dodatni w prawo OAM, R; - mały łuk, promień dodatni w prawo łuk opisany funkcją B - sklejaną ::= OB, INT_Rząd; {punkt kontrolny} OBX; 36

37 SWING 3: format pliku (15) Sekcja obiektów Dane: rekordy przestrzenne (4) Obszar SłuŜy do reprezentowania obiektów, których opis przestrzenny moŝna wyrazić za pomocą zbioru obszarów. Obszar moŝe zawierać wyspy i enklawy (dziury). Przykłady obiektów obszarowych Rekord obszaru RO ::= RO, [KOD], [TYP], [ID], [IDR], [ST_OBJ]; [JK, [NAZ_WYPEŁNIENIA], [Kolor]; ] {obszar} [punkt odniesienia] [{etykieta}] [{sygnatura(symbol)}] [{atrybut}] [{wiązanie}] linia końca rekordu 37

38 SWING 3: format pliku (16) Sekcja obiektów Dane: rekordy przestrzenne (5) Cyfrowy model terenu Cyfrowy model terenu reprezentuje model rzeźby za pomocą sieci trójkątów lub jako zbiór punktów pomierzonej wysokości. Rekord modelu terenu RM ::= RM, [KOD], [TYP], [ID], [IDR], [ST_OBJ]; {punkt pomierzonej wysokości} [{trójkąt}] [{atrybut}] [{wiązanie}] linia końca rekordu punkt pomierzonej wysokości ::= punkt H [Id. punktu H] punkt H ::= H, [Nr W ],P, TYP, ID; - wskazanie na punkt z wysokością H, [Nr W ],K, IDR; - wskazanie na punkt z wysokością H, [Nr W], X, Y, Z; współrzędne w układzie globalnym trójkąt ::= TR, Nr W1, Nr W2, Nr W3; - kolejne wierzchołki trójkąta [Id. trójkąta] gdzie Nr W1 jest róŝne od Nr W2, Nr W2 38 jest róŝne od Nr W3, Nr W1 jest róŝne od Nr W3

39 SWING 3: format pliku (17) Sekcja obiektów Dane: rekordy przestrzenne (6) Raster Raster reprezentuje dowolną treść przedstawioną jako obraz cyfrowy (raster) Rekord rastra RR ::= RR, [KOD], [TYP], [ID], [IDR], [ST_OBJ]; prezentacja rastra punkt wstawienia orientacja rastra obraz cyfrowy [{atrybut}] [{wiązanie}] linia końca rekordu prezentacja rastra ::= RKM, kolejność rysowania obrazu, kolor piksela czarnego, kolor piksela białego; RKC, kolejność rysowania obrazu a) Linia RKM - określa sposób prezentacji obrazów binarnych (czarno białych). b) Linia RKC - określa sposób prezentacji obrazów wielokolorowych i barwnych. 39

40 SWING 3: Zasady transferu danych SIT w formacie SWING Transfer podstawowy Transfer podstawowy przeznaczony jest do realizacji transferu danych o obiektach SIT określonych w geodezyjnych instrukcjach technicznych, zgodnie z wytycznymi technicznymi do stosowania formatu SWING zawartymi w tych instrukcjach. W wypadku realizacji podstawowego modelu transferu, plik w formacie SWING zawiera tylko sekcję kontekstu danych i sekcje opisową. Transfer z elementami redakcji mapy Transfer z elementami redakcji mapy róŝni się od modelu podstawowego transferu dodaniem sekcji redakcji graficznej, co umoŝliwia zawarcie w pliku SWING informacji o rozmieszczeniu elementów prezentacji graficznej danych. Transfer pełny Model pełny transferu danych pozwala na transfer dowolnych danych w strukturze opisanej w pliku SWING. Tym samym dostawca informacji moŝe rozszerzyć katalog przekazywanych obiektów jak równieŝ rozszerzyć 40 definicje typów stosowanych do reprezentacji obiektów instrukcji geodezyjnych.

41 SWING 3: Struktura pliku danych SWING

42 SWING 3: Typy rekordów w formacie SWING

43 SWING 3: Atrybuty geometryczne obiektów przestrzennych w SWING

44 SWING 3: Przykłady obiektów według Instrukcji K-1 (1) 44

45 SWING 3: Przykłady obiektów według Instrukcji K-1 (2) 45

46 SWING 3: Przykłady obiektów według Instrukcji K-1 (3) 46

47 SWING 3: Przykłady obiektów według Instrukcji K-1 (4) 47

48 Format wymiany danych między systemami informacji przestrzennej uzupełnienie tematyki: TERYT 48

49 TERYT TERYT to rejestr urzędowy podziału terytorialnego kraju prowadzony przez GUS. TERYT został wprowadzony jako Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 i opublikowany w Dzienniku Ustaw nr 157 poz Określa on sposób podziału administracyjnego Polski na województwa, powiaty i gminy poprzez przypisanie tym jednostkom odpowiednich numerów. Numery dwucyfrowe oznaczają województwa np. województwo dolnośląskie otrzymało numer 02 Numery czterocyfrowe oznaczają powiaty przy czym pierwsze 2 cyfry są kodem województwa a 2 następne (niepowtarzalne dla danego województwa) kodem powiatu np. powiat miejski koszaliński leŝący w województwie zachodniopomorskim otrzymał kod Numery siedmiocyfrowe oznaczają gminy przy czym pierwsze 4 cyfry są kodem powiatu, cyfry piąta i szósta są kodem gminy (niepowtarzalnym dla danego powiatu) a cyfra siódma określa typ gminy: 1 - gmina miejska, 2 - gmina wiejska, 3 - gmina miejsko-wiejska, 4 - miasto w gminie miejsko-wiejskiej, 5 - obszar wiejski w gminie miejsko-wiejskiej, 8 - dzielnice gminy Warszawa-Centrum, 9 - delegatury i dzielnice innych gmin miejskich. Przykładowo gminy powiatu dzierŝoniowskiego mają następujące kody TERYT: miasto DzierŜoniów - gmina miejska; gmina wiejska DzierŜoniów; gmina miejsko-wiejska Niemcza; miasto Niemcza w gminie miejsko-wiejskiej; obszar wiejski w gminie miejsko-wiejskiej Niemcza. ZADANIE: Rozpisać TERYT dla swego miejsca zamieszkania lub urodzenia. 49 Pełny tekst rozporządzenia:

50 Format wymiany danych między systemami informacji przestrzennej uzupełnienie tematyki: kontrola zbiorów SWDE/SWING 50

51 Programy kontrolujące SWDE/SWING Program A-SWDE Program do sprawdzania poprawności plików w formacie SWDE/SWING oraz do scalania plików zawierających część opisową i graficzną ewidencji gruntów i budynków Program V-SWDE Program V-SWDE słuŝy do weryfikacji powiatowych baz danych ewidencji gruntów i budynków pod kątem ich zgodności ze standardem określonym w Instrukcji G-5 (aneks 3 - Wykaz dopuszczalnych oznaczeń OFU, OZU, OZK (uŝytków gruntowych, klas gleboznawczych i klasouŝytków)). Program O-SWDE O-SWDE jest aplikacją słuŝącą do filtrowania plików w formacie SWDE z niepotrzebnych danych. Program SWDE_Konwertor 2000 Program do przeliczania współrzędnych w plikach w formacie SWDE 51

52 Ogólny opis programu A-SWDE Podstawowe cechy A-SWDE: Sprawdzanie syntaktyki - Sprawdzanie poprawności syntaktycznej plików SWDE/SWING, ilości atrybutów, sekcji, rekordów ich poprawności formalnej w danym kontekście, typów wartości Sprawdzanie semantyki - Sprawdzanie poprawności semantycznej plików SWDE, krotności relacji, poprawności powiązań. Przejrzyste raporty - Raportowanie niezgodności w formie przejrzystych raportów, z których moŝna przejść bezpośrednio do miejsc w plikach danych powodujących rozbieŝność. MoŜliwość wydruku, zapisywania oraz wczytywania wcześniej zapisanych raportów. Scalanie plików - Scalanie plików zawierających części graficzną i opisową w jeden poprawny plik SWDE. Uwspólnianie sekcji metadanych. Weryfikacja - Sprawdzanie poprawności sum kontrolnych zawartych w pliku SWDE/SWING. Raportowanie niezgodności. Utworzenie dokumentu słuŝącego do weryfikacji pliku danych. MoŜliwość zapisu, podglądu i wydruku utworzonego dokumentu. Autoryzacja - Utworzenie pliku danych z wyliczonymi sumami kontrolnymi oraz utworzenie dokumentu autoryzacji dla plików SWDE/SWING. MoŜliwość zapisu, podglądu i wydruku utworzonego dokumentu autoryzacji. Interaktywnie lub wsadowo - MoŜliwość pracy w trybie interaktywnym (aplikacja okienkowa Windows) lub wsadowym. Wsparcie dla innych aplikacji - NiezaleŜna biblioteka obiektów COM realizująca sprawdzanie poprawności syntaktycznej umoŝliwiająca sprawdzanie plików SWDE/SWING z równieŝ z innych aplikacji POPRAWNOŚĆ SYNTAKTYCZNA BADANIE SKŁADNI: etym. - gr. sýntagma 'zestawienie', sýntaksis 'porządek, szyk' i syntaktikós 'porządkujący' od syntássein 'układać, porządkować'. POPRAWNOŚĆ SEMANTYCZNA BADANIE REALACJI: etym. - gr. sēmantikós 'znaczący', sēmasia 'znaczenie' i sēmeíon 'znak' od sēma 'znak; sygnał; obraz. 52

53 Ogólny opis programu O-SWDE O-SWDE jest aplikacją słuŝącą do filtrowania plików w formacie SWDE z niepotrzebnych danych. Aplikacja jest obsługiwana przez operatora, którego rolą jest: uruchomienie aplikacji, wskazanie plików, na których ma być przeprowadzone filtrowanie, ustawienie parametrów filtrowania, uruchomienie procesu filtrowania. Format filtrowanych plików SWDE musi być zgodny z: załącznikiem 4 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 w sprawie ewidencji gruntów i budynków, instrukcją G5. Wyjątek stanowią pliki SWDE, z których usunięto dane graficzne i które nie są zgodne z załącznikiem 4, ale są zgodne z formatem przejściowym zdefiniowanym przez instrukcję G5. W aplikacji moŝliwe jest filtrowanie grupy plików. Filtrowanie moŝe odbywać się na dwóch poziomach: odfiltrowania całych obiektów, odfiltrowania poszczególnych, określonych pól (atrybutów) obiektu. Dodatkowo istnieje moŝliwość zapisywania konfiguracji filtrowania do pliku, a ostatnio uŝyta konfiguracja jest automatycznie zapisywana w pliku konfiguracyjnym. Aplikacja daje teŝ moŝliwość zmiany danych opisowych (sekcji nagłówkowej) nowo tworzonego pliku. 53

54 Ogólny opis programu SWDE KONWERTOR Program słuŝy do konwersji plików danych ewidencyjnych formatu SWDE z układu pierwotnego ("1965" lub lokalnego) do układu "2000". W celach kontrolnych moŝliwa jest teŝ konwersja odwrotna. Istota konwersji sprowadza się do przeliczeń współrzędnych wszystkich punktów określających obiekty geometryczne mapy ewidencyjnej. W sekcji kontekstu danych rozpoczynających się ciągiem SN,.. wymianie podlega równieŝ identyfikator układu współrzędnych: 65 -> 2000 lokalny -> > > lokalny oraz oznaczenie numeru strefy, stosownie do zmiany układu (dla układu "1965" : 1,2,3,4,5, dla układu 2000: 15, 18, 21, 24 - odpowiednio do długości geodezyjnej Lo południka osiowego strefy, dla układu lokalnego - bez znaku). Rekordy plików wejściowych z sumami kontrolnymi konwertuje się na rekordy bez sum kontrolnych (zgodnie z dopuszczalnym wariantem formatu SWDE): SWDEXC,CRC; => SWDEX; SXC,CRC; => SX; XC,CRC; => X; Do tworzenia ostatecznych plików z zabezpieczeniami kontrolnymi słuŝą odrębne programy diagnostyczno-kontrolne obsługi formatu SWDE. Zasadniczej konwersji podlegają linie ze współrzędnymi rozpoczynające się ciągiem znaków P,G,... w dalszej kolejności występują współrzędne x, y [, h] jako liczby typu real z kropką pozycyjną. Wysokość moŝe nie wystąpić. Rekord jest zakończony średnikiem. Pozostałe linie formatu SWDE zostają przeniesione w oryginale do pliku wynikowego. 54

55 Zapowiedź: na kolejnych wykładach SGML/XML SGML to zestandaryzowany nadrzędny język znaczników (Standard Generalized Markup Language) słuŝący do ujednolicania struktury i formatu wszelkich informacji dających się zapisać w formie dokumentu tekstowego. Za twórców języka SGML uwaŝa się Charlesa Goldfarba, Edwarda Moshera oraz Raymonda Loriego, którzy w 1969 roku opracowali dla IBM język GML (Generalized Markup Language), Intensywny rozwój technologii GML zaowocował zatwierdzeniem w 1986 roku formatu SGML jako standardu ISO. XML (Extensible Markup Language) jest językiem znaczników zdefiniowanym przez grupę roboczą XML z konsorcjum World Wide Web Consortium (W3C). To wzorowany na SGML sposób opisu znacznikami, umoŝliwiający wygodniejsze, szybsze i mniej sformalizowane przygotowywanie dokumentów tekstowo-graficznych, które moŝna bez większych problemów przenosić i adaptować do róŝnych form przekazu elektronicznego, między systemami informatycznymi w tym geoinformatycznymi. Od 4 lutego 2004 r. najnowszą wersją XML jest XML 1.1. Zarówno SGML, jak i XML są metajęzykami pozwalając uŝytkownikowi na definiowanie i wykorzystywanie jego własnych języków, przeznaczonych do dowolnych zastosowań. 55