Historia Fizyki. Wspó³pracownicy. Einsteina. Zbigniew Osiak
|
|
- Karolina Gajda
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Historia Fizyki 12 Wspó³pracownicy Einsteina Zbigniew Osiak
2 Linki do moich publikacji naukowych i popularnonaukowych, e-booków oraz audycji telewizyjnych i radiowych są dostępne w bazie ORCID pod adresem internetowym:
3 Zbigniew Osiak (Tekst) HISTORIA FIZYKI Współpracownicy Einsteina Małgorzata Osiak (Ilustracje)
4 Copyright 2015 by Zbigniew Osiak (text) and Małgorzata Osiak (illustrations) Wszelkie prawa zastrzeżone. Rozpowszechnianie i kopiowanie całości lub części publikacji zabronione bez pisemnej zgody autora tekstu i autorki ilustracji. Wydawnictwo: Self Publishing ISBN: zbigniew.osiak@gmail.com
5 Wstęp 05 W latach 2008, 2009 i 2010 wygłosiłem dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Uniwersytecie Wrocławskim cykl wykładów poświęconych historii fizyki. Prezentowany 12 tom zawiera pomocnicze materiały do wykładu: Historia Fizyki Współpracownicy Einsteina. UWAGA Szczegółowe dane bibliograficzne dotyczące prac Alberta Einsteina poświęconych szczególnej i ogólnej teorii względności oraz jednolitej teorii pola znajdują się w książce (ebooku): Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
6 Wstęp Historia Fizyki O tym, jak w XVII wieku fizyka stała się nauką 02. Historia Fizyki Szkic rozwoju fizyki w XVIII wieku 03. Historia Fizyki Szkic rozwoju fizyki w XIX wieku 04. Historia Fizyki Szkic rozwoju fizyki w XX wieku 05. Historia Fizyki Szkic rozwoju termodynamiki 06. Historia Fizyki Szkic rozwoju elektrodynamiki 07. Historia Fizyki Szkic rozwoju atomistki 08. Historia Fizyki Szkic rozwoju fizyki kwantowej 09. Historia Fizyki Wielkie eksperymenty 10. Historia Fizyki Wielcy fizycy 11. Historia Fizyki Wkład Einsteina do fizyki 12. Historia Fizyki Współpracownicy Einsteina 13. Historia Fizyki Ciekawostki dotyczące Nagród Nobla 14. Historia Fizyki Uczestnicy I Konferencji Solvaya 15. Historia Fizyki Polscy fizycy
7 Wykład 12 HISTORIA FIZYKI Współpracownicy Einsteina dr Zbigniew Osiak Portrety wykonała Małgorzata Osiak
8 Plan wykładu 08 Valentine Bargmann ( ) Peter Gabriel Bergmann ( ) Gustav Peter Bucky ( ) Paul Ehrenfest ( ) Adriaan Daniël Fokker ( ) Rudolf Goldschmidt ( ) Jakob Grommer ( ) Marcell Grossmann ( ) Wander Johannes de Haas ( ) Johan Corad Habicht ( ) Franz Paul Habicht ( ) Banesh Hoffmann ( ) Ludwig Hopf ( ) Leopold Infeld ( ) Bruria Kaufman ( ) John George Kemeny ( ) Robert Harry Kraichman ( ) Kornel Lanczos ( ) Jakob Johann Laub ( ) Walter Mayer ( ) Hans Mühsam ( ) Hermann Müntz ( ) Emil Eliezer ohel ( ) Wolfgang Pauli ( ) Boris Podolsky ( ) Walter Ritz ( ) athan Rosen ( ) Willem de Sitter ( ) Otto Stern ( ) Ernst Gabor Straus ( ) Leo Szilard ( ) Richard Chase Tolman ( )
9 Valentine Bargmann ( ) 09 niemiecko-amerykański matematyk i fizyk teoretyk Urodził się 6 kwietnia w Berlinie. xxxx/xx - Studiował na Uniwersytecie Berlińskim. - Przeniósł się do Szwajcarii. Kontynuował studia na uniwersytecie w Zurychu Doktoryzował się na uniwersytecie w Zurychu. - Wyemigrował do USA. 1937/46 - Pracował w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton. xxxx - Otrzymał tytuł profesora uniwersytetu w Pitsburghu. xxxx/xx - Był profesorem fizyki matematycznej na Uniwersytecie Princeton Zmarł 20 lipca w Princeton.
10 Wspólne prace 10 A. Einstein, V. Bargmann and P. Bergmann: On Five-dimentional Representation of Gravitation and Electricity. Theodore von Kármán Anniversary Volume, Pasadena, California Institute of Technology (1941) [praca 121]* O pięciowymiarowej reprezentacji grawitacji i elektryczności. A. Einstein, V. Bargmann: Bivector Fields. I. Annals of Mathematics 45 (1944) [Received 23 August 1943.] [praca 124]* Pola biwektorowe. I. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
11 Peter Gabriel Bergmann ( ) 11 niemiecko-amerykański fizyk teoretyk Urodził się 24 marca w Berlinie Doktoryzował się u Philippa Franka w Pradze. 1936/ Współpracował z Einsteinem w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton, zajmując się teorią Kaluzy. 1941/ Nauczał w Black Mountain College oraz w Lehigh University. 1944/ Związany był z Columbia University oraz Woods Hole Oceanographic Institution, prowadził tam badania na potrzeby wojska Rozpoczął pracę na Syracuse University, gdzie zainicjował studia nad kwantową teorią grawitacji Przeszedł na emeryturę Zmarł 19 października w Seatle.
12 Wspólne prace 12 A. Einstein, P. Bergmann: Generalisation of Kaluza s Theory of Electricity. Annals of Mathematics 39 (1938) [Received 8 April 1938.] [praca 118]* Uogólnienie teorii elektryczności Kaluzy. A. Einstein, V. Bargmann, P. Bergmann: On Five-dimentional Representation of Gravitation and Electricity. Theodore von Kármán Anniversary Volume, Pasadena, California Institute of Technology (1941) [praca 121]* O pięciowymiarowej reprezentacji grawitacji i elektryczności. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
13 Ciekawostki 13 Tuż przed śmiercią dowiedział się, że otrzyma razem z Johnem Wheelerem Nagrodę Einsteina (2003) za pionierskie badania w OTW, dotyczące promieniowania grawitacyjnego, kwantowej grawitacji, czarnych dziur, symetrii w równaniach Einsteina oraz przewodzenie i dostarczanie inspiracji generacjom badaczy OTW.
14 Gustav Peter Bucky ( ) 14 amerykański lekarz radiolog Urodził się 3 września w Lipsku Zmarł 19 lutego w Nowym Jorku.
15 Wspólne prace października 1936 Einstein i Bucky otrzymali wspólny patent nr wydany przez amerykańskie Biuro Patentowe na: Light intensity self-adjusting camera. Przedmiotem wynalazku był aparat do wykonywania zdjęć fotograficznych lub filmów, automatycznie regulujący natężenie światła wpadającego do obiektywu. Wykorzystując zjawisko fotoelektryczne, autorzy zaproponowali automatyczne ustawianie przesłony przy ustalonym czasie naświetlania.
16 Paul Ehrenfest ( ) 16 holenderski fizyk teoretyk Urodził się 18 stycznia w Wiedniu. - Ukończył Uniwersytet Wiedeński Doktoryzował się na Uniwersytecie Wiedeńskim pod kierunkiem Boltzmanna Wyjechał do St. Petersburga Otrzymał Katedrę Fizyki Teoretycznej w Lejdzie Zmarł 25 września w Amsterdamie, popełnił samobójstwo.
17 Wspólne prace 17 A. Einstein, P. Ehrenfest: Quantentheoretische Bemerkungen zum Experiment von Stern und Gerlach. Zeitschrift für Physik 11 (1922) Quantum theoretical remarks on the experiment of Stern and Gerlach. Praca dotyczy trudności związanych z wyjaśnieniem eksperymentu Sterna- Gerlacha w ramach fizyki klasycznej. A. Einstein, P. Ehrenfest: Quantentheorie des Strahlungsgleichgewichts. Zeitschrift für Physik 19 (1923) Quantum Theory of the Equilibrium of Radiation. W pracy została rozwinięta koncepcja emisji wymuszonej Einsteina na przypadek stanów dwufotonowych.
18 Wybrane wyniki 18 Ehrenfest pierwszy zastosował (1909) przekształcenia Lorentza w przypadku bryły sztywnej. P. Ehrenfest: Gleichförmige Rotation starrer Körper und Relativitätstheorie. Physikalische Zeitschrift 10, 23 (22. November 1909) [Eingegangen 29. September 1909.] Uniform rotation of rigid bodies and the theory of relativity. Paul Ehrenfest wprowadził (1933) pojęcie przejść fazowych drugiego rodzaju, które robią karierę również w OTW. P. Ehrenfest: Phasenumwandlungen im ueblichen und erweiterten Sinn, classifiziert nach den entsprechenden Singularitaeten des thermodynamischen Potentiales. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen te Amsterdam 36, 2 (1933) [Communicated at the meeting of February 25, 1933.]
19 Adriaan Daniël Fokker ( ) 19 holenderski fizyk teoretyk Urodził się 17 sierpnia w Buitenzorg (Java) Doktoryzował się na uniwersytecie w Lejdzie pod kierunkiem Lorentza. 1917/ Pracował na uniwersytecie w Lejdzie. 1923/ Był profesorem politechniki w Delfcie. 1928/ Był profesorem uniwersytetu w Lejdzie. - Został członkiem Holenderskiej Akademii Nauk Zmarł 24 września w Beekbergen (Holandia).
20 Wspólne prace 20 A. Einstein, A. D. Fokker: Die ordströmsche Gravitationstheorie vom Standpunkt des absoluten Differentialkalküls. Annalen der Physik 44, 10 (1914) [Eingegangen 19. Februar 1914.] [Ausgegeben am 12. Mai 1914.] [praca 25]* Teoria grawitacji ordströma z punktu widzenia absolutnego rachunku różniczkowego. Wykazali, że teoria Nordströma jest szczególnym przypadkiem teorii Einsteina- Grossmanna przy założeniu stałości wartości prędkości światła. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
21 Ciekawostki 21 Adriaan Daniël Fokker był również kompozytorem tworzącym w 31-tonowej skali muzycznej. Adriaan Daniël Fokker selected musical compositions ( ). Edited by Rudolf Rasch. [ISBN (cloth)]
22 Rudolf Goldschmidt ( ) 22 niemiecki inżynier i wynalazca Urodził się 19 marca w Neubukow (Niemcy) Zmarł w Bournemouth (Anglia).
23 Goldschmidt i Einstein są autorami niemieckiego patentu DE590783C. Patent nosi tytuł: Vorrichtung, insbesondere fuer Schallwiedergabegeraete, bei der elektrische Stromaenderungen durch Magnetostriktion Bewegungen eines Magnetkoerpers hervorrufen. Urządzenie przeznaczone głównie do sprzętu do reprodukcji dźwięku, w którym zmiany prądu elektrycznego powodują ruch namagnesowanego ciała wskutek magnetostrykcji. Patent przyznano 10 stycznia Wspólne prace 23
24 Jakob Grommer ( ) 24 matematyk Urodził się w Brześciu Litewskim Doktoryzował się z matematyki na Uniwersytecie Getyńskim u Davida Hilberta. 1915/ Był asystentem Alberta Einsteina Powrócił do ZSRR i rozpoczął pracę jako profesor Białoruskiego Narodowego Uniwersytetu w Mińsku Rozpoczął równocześnie pracę w Fizyko- Technicznym Instytucie Akademii Nauk BSRR Zmarł.
25 Wspólne prace 25 A. Einstein, J. Grommer: Beweis der ichtexistenz eines überall regulären zentrisch symmetrischen Feldes nach der Feld-Theorie von Th. Kaluza. Scripta Universitatis atque Bibliothecae Hierosolymitanarum, Mathematica et Physica (Jerusalem) 1, 7 (1923) 1-5. [Eingegangen 10. Januar 1922.] [praca 71]* Dowód nieistnienia wszędzie regularnego sferycznie symetrycznego pola w teorii pola T. Kaluzy. A. Einstein, J. Grommer: Allgemeine Relativitätstheorie und Bewegungsgesetz. Sitzungsbe-richte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] 1 (1927) [Gesamtsitzung vom 6. Januar 1927] [Ausgegeben am 24. Februar 1927.] [praca 85]* Ogólna teoria względności i równania ruchu. Zainicjowali (1927) badania nad problemem równań ruchu w ogólnej teorii względności. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
26 Podziękowania 26 A. Einstein: Kosmologische Betrachtungen zur allgemeinen Relativitätstheorie. Sitzungsberichte der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften 1, 6 (1917) [Sitzung der physikalisch-mathematischen Klasse vom 8. Februar 1917] [Ausgegeben am 15. Februar 1917.] [praca 44]* Kosmologiczne rozważania nad ogólną teorią względności. A. Einstein: Bietet die Feldtheorie Möglichkeiten für die Losung des Quantenproblems? Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] 33 (1923) [Sitzung der physikalish-mathematischen Klasse vom 13. Dezember 1923] [Ausgegeben am 15. Januar 1924.] [praca 75A]* Does field theory offer possibilities for solving the quantum problem? * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
27 Podziękowania 27 A. Einstein: Einheitliche Feldtheorie von Gravitation und Elektrizität. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalishmathematische Klasse] 22 (1925) [Gesamtsitzung vom 9. Juli 1925.] [praca 79]* Jednolita polowa teoria grawitacji i elektryczności. A. Einstein: Zur einheitlichen Feldtheorie. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] 1 (1929) 2-7. [Sitzung der physikalish-mathematischen Klasse vom 10. Januar 1929] [Ausgegeben am 30. Januar 1929.] [praca 91]* O jednolitej teorii pola. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
28 Gromer cierpiał na akromegalię. Ciekawostki 28 Pracę na Białoruskim Uniwersytecie Grommer otrzymał dzięki wstawiennictwu Einsteina u A. F. Ioffe go.
29 Marcell Grossmann ( ) 29 szwajcarski matematyk Urodził się 9 kwietnia w Budapeszcie. xxxx/xxxx - Studiował matematykę na politechnice w Zurychu Doktoryzował się na uniwersytecie w Zurychu Został profesorem geometrii opisowej w Eidgenössische Technische Hochschule w Zurychu Zmarł 7 września w Zurychu na stwardnienie rozsiane.
30 Wspólne prace 30 A. Einstein, M. Grossmann: Entwurf einer verallgemeinerten Relativitätstheorie und einer Theorie der Gravitation. Zeitschrift für Mathematik und Physik 62, 3 (1913) [praca 21]* Zarys uogólnionej teorii względności i teorii grawitacji. W pracy tej Grossmann: W znacznym stopniu przyczynił się do powstania OTW (1913), rozwijając metody absolutnego rachunku różniczkowego i absolutnej geometrii różniczkowej. Metody te zapoczątkowali E. Christoffel (1869), G. Ricci i T. Levi-Civita (1901). Wprowadził pojęcie tensora mieszanego. Skonstruował mieszany tensor krzywizny czwartego rzędu. Utworzył kowariantny tensor krzywizny drugiego rzędu. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
31 Wspólne prace 31 A. Einstein, M. Grossmann: Kovarianzeigenschaften der Feldgleichungen der auf die verallgemeinerte Relativitätstheorie. Zeitschrift für Mathematik und Physik 63 (1914) [praca 32]* Kowariantne własności równań pola w teorii grawitacji, opartej na ogólnej teorii względności. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
32 Ciekawostki 32 Ku czci Marcela Grossmanna odbywają się międzynarodowe spotkania naukowe: Marcel Grossmann Meeting on Recent Developments in Theoretical and Experimantal General Relativity, Gravitation and Relativistic Field Theories. Pierwsze spotkanie miało miejsce w Triescie w 1975, a dziesiąte w Rio de Janerio w 2003.
33 Wander Johannes de Haas ( ) 33 holenderski fizyk i matematyk Urodził się 2 marca w Lisse koło Lejdy Zmarł 26 kwietnia w Bilthoven.
34 Wspólne prace 34 A. Einstein, W. J. de Haas: Experimenteller achweis der Ampereschen Molekularströme. Verhandlungen der Deutschen Physikalischen Gesellschaft, 17 (1915) Experimental proof of Ampère s molecular currents. A. Einstein, W. J. de Haas: Experimenteller achweis der Ampereschen Molekularströme. Naturwissenschaften, 3 (1915) Experimental proof of Ampère s molecular currents. A. Einstein, W. J. de Haas: Experimental proof of the existence of Ampère s molecular currents. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen te Amsterdam 18, 4-5 (1916) [Communicated at the meeting of April 23, 1915] Autorzy teoretycznie objaśnili odkryte przez nich doświadczalnie zjawisko nazywane efektem Einsteina-de Haasa.
35 Johan Corad Habicht ( ) 35 szwajcarski matematyk Urodził się w Szafuzie (Szwajcaria) Otrzymał stopień doktora matematyki Zmarł w Szafuzie (Szwajcaria).
36 Franz Paul Habicht ( ) 36 szwajcarski inżynier Urodził się w Szafuzie (Szwajcaria) Zmarł w Szafuzie (Szwajcaria).
37 Wspólne prace 37 A. Einstein: Eine neue elektrostatische Methode zur Messung kleiner Elektrizitätsmengen. Physikalische Zeitschrift 9 (1908) A ew Electrostatic Method for the Measurement of Small Quantities of Electricity. C. Habicht und P. Habicht: Elektrostatischer Potentialmultiplikator nach A. Einstein. Physikalische Zeitschrift 11 (1910) Electrostatic potential multiplicator according to A Einstein.
38 Banesh Hoffmann ( ) 38 amerykański fizyk teoretyk Urodził się w Richmond (Anglia). xxxx/xxxx - Studiował matematykę i fizykę teoretyczną na Oxford University Doktoryzował się na Princeton University. 1932/ Był współpracownikiem Einsteina. Pracował na/w: Princeton University, Princeton, New Jersey University of Rochester, Rochester, New York The Institute for Advanced Study, Princeton, New Jersey Queens College, Flushing, New York Zmarł 5 sierpnia.
39 Wspólne prace 39 A. Einstein, L. Infeld, B. Hoffmann: Gravitational Equations and Problems of Motion. Annals of Mathematics 39 (January 1938) [praca 117]* Równania grawitacji i problemy ruchu. Opracowali (1938) aproksymacyjną metodę badania ruchu ciężkich ciał w ramach ogólnej teorii względności nazywaną metodą EIH (Einsteina-Infelda-Hoffmanna). * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
40 Ludwig Hopf ( ) 40 niemiecki fizyk teoretyk Urodził się w Norymbergii Doktoryzował się na Uniwersytecie w Monachium u Sommerfelda Zmarł 21 grudnia w Dublinie.
41 Wspólne prace 41 A. Einstein, L. Hopf: Über einen Satz der Wahrscheinlichkeitsrechnung und seine Anwendung in der Strahlungstheorie. Annalen der Physik 33, 16 (1910) On a theorem of probability calculation and its use in radiation theory. A. Einstein, L. Hopf: Statistische Untersuchung der Bewegung eines Resonators in einem Strahlungsfeld. Annalen der Physik 33, 16 (1910) Statistic analysis of the movement of a resonator in a radiation field. Statystyczna analiza ruchu rezonatora w polu promieniowania.
42 Leopold Infeld ( ) 42 polski fizyk teoretyk Urodził się 20 sierpnia w Krakowie. 1916/ Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie Studiował także w Berlinie. - Doktoryzował się na Uniwersytecie Jagiellońskim u profesora Władysława Natansona. 1929/ Był starszym asystentem na Uniwersytecie Lwowskim. 1933/ Przebywał na stypendium w Cambridge. 1936/ Pracował w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton, gdzie współpracował z Einsteinem. 1938/ Był profesorem na Uniwersytecie w Toronto Został profesorem Uniwersytetu Warszawskiego Zmarł 15 stycznia w Warszawie.
43 Wspólne prace 43 A. Einstein, L. Infeld, B. Hoffmann: Gravitational Equations and Problems of Motion. Annals of Mathematics 39 (January 1938) [praca 117]* Równania grawitacji i problemy ruchu. Opracowali (1938) aproksymacyjną metodę badania ruchu ciężkich ciał w ramach ogólnej teorii względności nazywaną metodą EIH (Einsteina-Infelda-Hoffmanna). A. Einstein, L. Infeld: Gravitational Equations and the Problems of Motion. II. Annals of Mathematics 41 (1940) [Received 29 May 1939.] [praca 120]* Równania grawitacyjne i problemy ruchu. A. Einstein, L. Infeld: On the Motion of Particles in General Relativity Theory. Canadian Journal of Mathematics 1 (1949) [Received 12 February 1949.] [praca 135]* O ruchu cząstek w ogólnej teorii względności. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
44 Wspólne prace 44 A. Einstein, L. Infeld: The Evolution of Physics A. Einstein, L. Infeld: Ewolucja fizyki. PWN, Warszawa 1962.
45 Ciekawostki 45 W książce Szkice z przeszłości Infeld przytacza zagadkę, którą zadał mu kiedyś Kapica: Pies ma patelnię metalową przywiązaną do ogona. Gdy pies biegnie, patelnia ta uderza o bruk. Pytanie: z jaką prędkością musi biec pies, aby nie słyszeć uderzeń patelni? Odpowiedź: Pies powinien biec z prędkością większą niż prędkość dźwięku w powietrzu (330 metrów na sekundę) lub pozostawać w spoczynku. Pierwsza propozycja jest oczywiście nierealna.
46 Bruria Kaufman ( ) 46 amerykańska matematyczka Urodziła się w Nowym Jorku Ukończyła Hebrew University. 1947/ Była asystentką J. V. Neumanna w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton Doktoryzowała się na Columbia University. 1948/ Była członkiem Instytutu Studiów Zaawansowanych w Princeton. 1950/ Była asystentką Alberta Einsteina w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton Zmarła 7 stycznia w Hajfie (Izrael).
47 Wspólne prace 47 A. Einstein, B. Kaufman: Sur l Etat Actuell de la Théorie générale de la Gravitation. (1953). [praca 143]* O obecnym stanie ogólnej teorii względności. Praca ta została zamieszczona w zbiorze Luis de Broglie, fizyk i myśliciel (1953) A. Einstein, B. Kaufman: Algebraic Properties of the Field in the Relativistic Theory of the asymmetric Field. Annals of Mathematics 59 (1954) [Received 23 June 1953.][praca 144]* Algebraiczne własności pola w relatywistycznej teorii pól asymetrycznych. A. Einstein and B. Kaufman: A ew Form of the General Relativistic Field Equations. Annals of Mathematics 62, 1 (July, 1955) [Received January 27, 1955.][praca 145]* owa postać ogólnych relatywistycznych równań pola. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
48 Ciekawostki 48 W 1996 wyszła za mąż za Willisa Lamba ( ), laureata Nagrody Nobla z fizyki w 1955.
49 John George Kemeny ( ) 49 amerykański matematyk pochodzenia węgierskiego Urodził się 31 maja w Budapeszcie. 1948/ Był asystentem Einsteina Doktoryzował się na Uniwersytecie Princeton Zmarł 26 grudnia.
50 Robert Harry Kraichman ( ) 50 amerykański fizyk teoretyk Urodził się 15 stycznia w Filadelfii Doktoryzował się w MIT. 1949/ Był asystentem Einsteina. Robert Harry Kraichnan był profesorem na Johns Hopkins University. W 2000 został członkiem US National Academy of Sciences Zmarł 26 lutego w Santa Fe (Nowy Meksyk).
51 Badał ( ) konkurencyjne teorie grawitacji. Wybrane wyniki 51
52 Kornel Lanczos ( ) 52 węgiersko-niemiecko-amerykański fizyk teoretyk i matematyk Urodził się 2 lutego w Székesfehérvár (Węgry) Ukończył Uniwersytet Budapeszteński Doktoryzował się na Uniwersytecie Szegedskim. 1921/ Pracował na Uniwersytecie Freiburgskim. 1924/ Pracował na Uniwersytecie Frankfurtskim. 1928/ Był asystentem Einsteina w Berlinie. 1931/ Był profesorem na uniwersytecie w Purdue. 1946/ Był profesorem na uniwersytecie w Waszyngtonie. 1949/ Był profesorem w Narodowym Biurze Standardów w Los Angeles. 1954/ Był profesorem w Dubliskim Instytucie Studiów Zaawansowanych Został członkiem Irlandzkiej Akademii Nauk Zmarł 25 czerwca w Budapeszcie.
53 Cytowania 53 A. Einstein: Einheitliche Feldtheorie und Hamiltonsches Prinzip. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalishmathematische Klasse] 10 (1929) [Gesamtsitzung vom 21. März 1929] [Ausgegeben am 23. April 1929.] [praca 94]* Jednolita teoria pola i zasada Hamiltona. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
54 Ciekawostki 54 Lanczos studiował fizykę między innymi pod kierunkiem Eötvösa, który pierwszy rozbudził w nim zainteresowanie teorią względności.
55 Jakob Johann Laub ( ) 55 niemiecko-argentyński fizyk Urodził się 7 lutego w Rzeszowie (Polska). xxxx/xxxx - Studiował na uniwersytetach w Krakowie, Wiedniu i Getyndze Doktoryzował się u Wiena w Würzburgu (Niemcy). xxxx/xxxx - Był profesorem fizyki w La Plata (Argentyna) Zmarł 22 kwietnia we Fryburgu (Szwajcaria).
56 Wspólne prace 56 A. Einstein und J. Laub: Über die elektromagnetischen Grundgleichungen für bewegte Körper. Annalen der Physik 26, 8 (1908) [Wysłana z Berna (Bern) 29 kwietnia 1908.] [Eingegangen 2. Mai 1908.] [Ausgegeben am 7. Juli 1908.] [praca 9]* O podstawowych elektrodynamicznych równaniach poruszającego się ciała. Badali równania Maxwella-Hertza oraz równania materiałowe w poruszającym się ośrodku. Podali wzory transformacyjne dla wielkości charakteryzujących pole elektromagnetyczne i jego źródła. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
57 Wspólne prace 57 A. Einstein und J. Laub: Über die im elektromagnetischen Felde auf ruhende Körper ausgeübten ponderomotorischen Kräfte. Annalen der Physik 26, 8 (1908) [Wysłana z Berna (Bern) 7 maja 1908.] [Eingegangen 18. Mai 1908.] [Ausgegeben am 7. Juli 1908.] [praca 11]* O ponderomotorycznych siłach, działających w polu elektromagnetycznym na spoczywające ciała. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
58 Wspólne prace 58 A. Einstein und J. Laub: Berichtigung zur Abhandlung: Über die elektromagnetischen Grundgleichungen für bewegte Körper. Annalen der Physik 27, 1 (1908) [Eingegangen 24. August 1908.] [praca 9A]* O podstawowych elektrodynamicznych równaniach poruszającego się ciała. A. Einstein und J. Laub: Bemerkungen zu unserer Arbeit Über die elektromagnetischen Grundgleichungen für bewegte Körper. Annalen der Physik 28 (1909) [Eingegangen 19. Januar 1909.] [praca 10]* Uwagi do naszej pracy O podstawowych elektrodynamicznych równaniach poruszającego się ciała. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
59 J. J. Laub: Zur Optik der bewegten Körper. Annalen der Physik 23, 9 (1907) O optyce poruszającego się ciała. J. J. Laub: Die Mitführung des Lichtes durch bewegte Körper nach dem Relativitätsprinzip. Annalen der Physik 23 (1907) Unoszenie światła przez poruszające się ciało według zasady względności. J. J. Laub: Zur Optik der bewegten Körper. Annalen der Physik 25, 1 (1908) O optyce poruszającego się ciała. Wybrane wyniki 59 J. J. Laub: Über die experimentellen Grundlagen des Relativitätsprinzips. Jahrbuch der Radioaktivität und Elektronik 7 (1910) O eksperymentalnych podstawach zasady względności. Jest to pierwszy artykuł przeglądowy o doświadczalnych podstawach OTW.
60 Jakob Johann Laub był pierwszym współpracownikiem Einsteina. W 1939 był ambasadorem Argentyny w Warszawie. Ciekawostki 60
61 Walter Mayer ( ) 61 amerykańsko-austriacki matematyk Urodził się 11 marca w Grazu (Austria). xxxx/xxxx - Studiował matematykę na politechnice w Zurychu oraz na uniwersytetach w Wiedniu, Paryżu i Getyndze Doktoryzował się na Uniwersytecie Wiedeńskim Rozpoczął pracę na Uniwersytecie Wiedeńskim jako Privatdozent Został asystentem Einsteina Został profesorem nadzwyczajnym w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton Zmarł 10 września w Princeton.
62 Wspólne prace 62 Walter Mayer jest współautorem prac dotyczących pięciowymiarowych teorii unifikujących grawitację i elektromagnetyzm oraz prac z matematyki o półwektorach i spinorach ( ).
63 Wspólne prace 63 A. Einstein, W. Mayer: Zwei strenge statische Lösungen der Feldgleichungen der einheitlichen Feldtheorie. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] 6 (1930) [Sitzung der physikalish-mathematischen Klasse vom 20. Februar 1930] [Ausgegeben am 11. März 1930.] [praca 100]* Dwa dokładne statyczne rozwiązania równań jednolitej teorii pola. A. Einstein, W. Mayer: Systematische Untersuchung über kompatible Feldgleichungen, welche in einem Riemannschen Raume mit Fernparallelismus gesetzt werden können. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] 13 (1931) [Sitzung der physikalish-mathematischen Klasse vom 23. April 1931] [Ausgegeben am 30. Mai 1931.] [praca 105]* Systematyczne badanie kompatybilności równań pola, możliwych w przestrzeni Riemanna z absolutnym (dalekim) parallelizmem. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
64 Wspólne prace 64 A. Einstein, W. Mayer: Einheitliche Theorie von Gravitation und Elektrizität. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] 25 (1931) [Sitzung der physikalish-mathematischen Klasse vom 22. Oktober 1931] [Ausgegeben am 2. Dezember 1931.] [praca 106]* Jednolita teoria grawitacji i elektryczności. A. Einstein, W. Mayer: Einheitliche Theorie von Gravitation und Elektrizität. (Zweite Abhandlung.) Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] 12 (1932) [Sitzung der physikalish-mathematischen Klasse vom 14. April 1932] [Ausgegeben am 30. April 1932.] [praca 107]* Jednolita teoria grawitacji i elektryczności. II. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
65 Wspólne prace 65 A. Einstein, W. Mayer: Semi-Vektoren und Spinoren. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalish-mathematische Klasse] (1932) [Sitzung der physikalish-mathematischen Klasse vom 8. Dezember Mitteilung vom 10. November 1932] [Vorgelegt am 10. November 1932 (s. oben S. 473).] [Ausgegeben am 24. Januar 1933.] [praca 109A]* Semi-wektory i spinory. A. Einstein und W. Mayer: Die Diracgleichungen fuer Semivektoren. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen te Amsterdam 36, 2 (1933) [Communicated at the meeting of May 27, 1933.] Dirac equations for semi-vectors. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
66 Wspólne prace 66 A. Einstein und W. Mayer: Spaltung der natürlichsten Feldgleichungen für Semi- Vektoren in Spinor-Gleichungen vom Diracschen Typus. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen te Amsterdam 36, 2 (1933) Division of the Most atural Field-Equations for Semi-Vectors in Spinor Equations of the Dirac Type. A. Einstein und W. Mayer: Darstellung der Semi-Vektoren alls gewöhnliche Vektoren von besonderem Differentiations Charakter. Annals of Mathematics 35, 1 (January, 1934) [Received November 8, 1933.] [praca 111A]* Representation of semi-vectors as ordinary vectors with unusual differentiation properties. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
67 Hans Mühsam ( ) 67 niemiecki lekarz Urodził się Berlinie Zmarł w Hajfie.
68 Wspólne prace 68 A. Einstein, H. Mühsam: Experimentelle Bestimmung der Kanalweite von Filtern. Deutsche medizinische Wochenschrift 49 (1923) Experimental Determination of the Pore Diameter in Filters. Praca dotyczy doświadczalnego badania filtrów molekularnych.
69 Hermann Müntz ( ) 69 niemiecki matematyk Urodził się w Łodzi (Polska) Zmarł.
70 Cytowania 70 A. Einstein: Einheitliche Feldtheorie und Hamiltonsches Prinzip. Sitzungsberichte der Preussischen Akademie der Wissenschaften [Physikalishmathematische Klasse] 10 (1929) [Gesamtsitzung vom 21. März 1929] [Ausgegeben am 23. April 1929.] [praca 94]* Jednolita teoria pola i zasada Hamiltona. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
71 Emil Eliezer ohel ( ) 71 czeski matematyk Urodził się 3 stycznia w czeskiej wsi Mcely. xxxx/xxxx - Studiował na Uniwersytecie w Pradze Był asystentem Einsteina na Uniwersytecie w Pradze lub Doktoryzował się Zmarł w niemieckim obozie zagłady Auschwitz- Birkenau.
72 Wolfgang Pauli ( ) 72 szwajcarski fizyk teoretyk pochodzenia austriackiego Urodził się 25 kwietnia w Wiedniu. xxxx/xxxx - Studiował na uniwersytecie w Monachium Uzyskał stopień doktora pod kierunkiem Arnolda Sommerfelda na uniwersytecie w Monachium. - Był asystentem Maxa Borna w Getyndze. - Był asystentem Wihelma Lenza w Hamburgu. - Był asystentem Nielsa Bohra w Kopenhadze Wygłosił wykład inauguracyjny jako Priwatdozent Został profesorem fizyki na uniwersytecie w Hamburgu. 1928/ Był profesorem w Eidgenössische Technische Hochschule w Zurychu. xxxx/xxxx - Podczas Drugiej Wojny Światowej przebywał w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton Otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki za odkrycie zasady zakazu, nazywanej również zasadą Pauliego Zmarł 14 grudnia w Zurychu.
73 Wspólne prace 73 A. Einstein, W. Pauli: on-existence of Regular Stationary Solutions of Relativistic Field Equations. Annals of Mathematics 44 (1943) [Received 4 January 1943.] [praca 123]* ieistnienie regularnych stacjonarnych rozwiązań relatywistycznych równań pola. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
74 Ojciec Pauliego był profesorem chemii na Uniwersytecie Wiedeńskim, na imię miał również Wolfgang, i dlatego jego syn swoje wczesne prace podpisywał jako Wolfgang Pauli, Jr. Ojcem chrzestnym Wolfga Pauliego był Ernst Mach. Ciekawostki 74 Felix Klein, jako redaktor Encyklopedii Nauk Matematycznych, zwrócił się do Arnolda Sommerfelda z prośbą o napisanie artykułu na temat Teorii Względności. Sommerfeld zlecił to zadanie swojemu studentowi Wolfgangowi Pauliemu. 246 stronicowa monografia Pauliego jest jedną z ciekawszych prac dotyczących Teorii Względności.
75 Boris Podolsky ( ) 75 amerykański fizyk teoretyk Urodził się 29 czerwca w Taganrogu (Rosja) Wyemigrował do USA Doktoryzował się w Kalifornijskim Instytucie Technologicznym Zmarł 28 listopada w Cincinnati (USA).
76 A. Einstein, R. C. Tolman, B. Podolsky: Knowledge of past and future in quantum mechanics. Physical Review 37 (1931) Wiedza o przeszłości i przyszłości w mechanice kwantowej. Praca o problemie pomiaru w mechanice kwantowej. Albert Einstein, Boris Podolsky, Nathan Rosen: Can quantum mechanical description of physical reality be considered complete? Physical Review 47 (1935) [Institute for Advanced Study, Princeton] Czy kwantowo-mechaniczny opis rzeczywistości można traktować jako kompletny? Autorzy sformułowali tak zwany paradoks EPR. Wspólne prace 76
77 Walter Ritz ( ) 77 szwajcarski fizyk teoretyk i matematyk Urodził się 22 lutego w Sion (Szwajcaria) Ukończył uniwersytet w Zurychu Doktoryzował się w Getyndze u Voigta. - Pracował w Getyndze, Bonn, Paryżu, Zurychu, Tubingen. Do grona jego nauczycieli, przyjaciół i kolegów należeli Hilbert, Voigt, Minkowski, Lorentz, Cotton, Paschen, Poincaré Zmarł 7 lipca w Getyndze.
78 Wspólne prace 78 Walter Ritz und Albert Einstein: Zum gegenwärtigen Stand des Strahlungsproblems. Physikalische Zeitschrift 10 (1909) On the Current State of the Radiation Problem.
79 Wybrane wyniki 79 Walter Ritz znany jest przede wszystkim jako odkrywca (1908) prawa głoszącego, że częstotliwość (liczba falowa) każdej linii spektralnej jest równa różnicy lub sumie częstości dwóch innych linii widmowych danego pierwiastka. Prawo to nazywane jest regułą kombinacyjną Ritza. W. Ritz: On a ew Law of Series Spectra. Astrophysical Journal 28 (10/1908)
80 Ciekawostki 80 Był aktywnym przeciwnikiem i krytykiem Szczególnej Teorii Względności.
81 athan Rosen ( ) 81 amerykański fizyk teoretyk Urodził się 22 marca w Brooklynie (Nowy Jork) Doktoryzował się w MIT. 1934/ Pracował w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton Został profesorem Technion w Hajfie (Izrael) Zmarł 18 grudnia w Hajfie.
82 Albert Einstein, Boris Podolsky, Nathan Rosen: Can quantum mechanical description of physical reality be considered complete? Physical Review 47 (1935) [Institute for Advanced Study, Princeton] Czy kwantowo-mechaniczny opis rzeczywistości jest można traktować jako kompletny? Autorzy sformułowali tak zwany paradoks EPR. Wspólne prace 82
83 Wspólne prace 83 A. Einstein, N. Rosen: The Particle Problem in the General Theory of Relativity. Physical Review 48, 1 (07/1935) [Received 8 May 1935.] [Institute for Advanced Study, Princeton] [praca 113]* Problem cząstki w ogólnej teorii względności. Praca o regularnych rozwiązaniach połączonych równań pola grawitacyjnego i elektromagnetycznego. A. Einstein, N. Rosen: Two-Body Problem in General Relativity Theory. Physical Review 49, 5 (03/1936) [Institute for Advanced Study, Princeton] [praca 114]* Problem dwóch ciał w ogólnej teorii względności. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
84 A. Einstein, N. Rosen: On Gravitational Waves. Journal of the Franklin Institute 223 (1937) [praca 116]* O falach grawitacyjnych. Praca o cylindrycznych falach grawitacyjnych. Wspólne prace 84 * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
85 Ciekawostki 85 Nathan Rosen założył Instytut Fizyki w Technion w Hajfie.
86 Willem de Sitter ( ) 86 holenderski matematyk, astronom i kosmolog Urodził się 6 maja 1872 w Sneek (Holandia) Ukończył uniwersytet w Gröningen, gdzie studiował matematykę i fizykę. 1897/ Pracował w Królewskim Obserwatorium w Cape Town (Afryka Południowa) Doktoryzował się w Groningen Został profesorem astronomii na uniwersytecie w Lejdzie Został dyrektorem obserwatorium w Lejdzie Zmarł 20 listopada w Lejdzie.
87 Wspólne prace 87 A. Einstein, W. de Sitter: On the Relation between the Expansion and the Mean Density of the Universe. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 18, 3 (03/1932) [praca 108]* O związku między ekspansją i średnią gęstością Wszechświata. Zaproponowali płaski model kosmologiczny (bez stałej kosmologicznej i z zerowym ciśnieniem). * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
88 Ciekawostki 88 Praca o OTW Einsteina [Niemcy] dotarła do Eddingtona [Anglia] za pośrednictwem de Sittera [Holandia]. W toczącej się w Europie I Wojnie Światowej [ ] Anglia i Niemcy były wrogami. Holandia, jako państwo neutralne, utrzymywała stosunki z Anglią i Niemcami. Zapisał 24 czerwca 1916 równania pola grawitacyjnego Einsteina w postaci R ab 1 2 g ab R = κt ab W. de Sitter: De planetenbeweging en de beweging van de maan volgens de theorie van Einstein. Verslag [van de gewone vergaderingen der wis-en natuurkundige afdeeling] der Koninklijke Akademie van Wetenschappen [te Amsterdam] 25, 2 (24 Juni 1916) Istnieje angielska wersja: W. de Sitter: Planetary motion and the motion of the moon according to Einstein s theory. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen te Amsterdam 19, I (1917) [Communicated in the meeting of June 24, 1916.] Ruch planet i ruch księżyca według teorii Einsteina.
89 Otto Stern ( ) 89 niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla z fizyki w Urodził się 17 lutego w Żorach (Polska) Doktoryzował się z dziedziny chemii fizycznej na Uniwersytecie Wrocławskim Otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki za wkład do rozwoju metody promieni molekularnych oraz za odkrycie momentu magnetycznego protonu Zmarł 17 sierpnia w Berkeley.
90 Wspólne prace 90 A. Einstein, O. Stern: Einige Argumente für die Annahme einer molekular Agitation beim absoluten ullpunkt. Annalen der Physik 40, 3 (1913) Some argument for the acceptance of molecular agitation at absolute zero. Autorzy podjęli nieudaną próbę wyjaśnienia anomalii ciepła właściwego gazów w niskich temperaturach.
91 Wybrane wyniki 91 W 1922 Otto Stern i Walther Gerlach wykazali eksperymentalnie, że wiązka obojętnych elektrycznie atomów srebra w niejednorodnym polu magnetycznym ulega rozszczepieniu na dwie wiązki składowe poruszające się symetrycznie względem toru wiązki przy braku pola magnetycznego. Eksperyment ten nazywany jest doświadczeniem Sterna-Gerlacha. Walther Gerlach und Otto Stern: Das magnetische Moment des Silberatoms. Zeitschrift für Physik 9, 1 (1922) Stern odkrył ze współpracownikami w 1933 moment magnetyczny protonu. R. Frisch, O. Stern: Über die magnetische Ablenkung von Wasserstoffmolekülen und das magnetische Moment des Protons. I. Zeitschrift für Physik 85, 1-2 (1933) I. Estermann, O. Stern: Über die magnetische Ablenkung von Wasserstoffmolekülen und das magnetische Moment des Protons. II. Zeitschrift für Physik 85, 1-2 (1933) I. Estermann, O. C. Simpson, O. Stern: The Magnetic Moment of the Proton. Physical Review 52, 6 (1937)
92 Ernst Gabor Straus ( ) 92 niemiecko-amerykański matematyk Urodził się 25 lutego w Monachium. 1944/ Był asystentem Einsteina Doktoryzował się na Uniwersytecie Columbia. - Został profesorem matematyki na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles Zmarł 12 lipca w Los Angeles.
93 Wspólne prace 93 Opublikował wspólnie z Einsteinem prace, o wpływie ekspansji przestrzeni na pola grawitacyjne wokół pojedynczych gwiazd, oraz o asymetrycznej koneksji.
94 Wspólne prace 94 A. Einstein, E. G. Sraus: Influence of the Expansion of Space on the Gravitation Fields Sur-rounding the Individual Stars. Reviews of Modern Physics 17, 2 and 3 (April-July1945) [praca 128]* Wpływ ekspansji przestrzeni na pola grawitacyjne wokół pojedynczych gwiazd. A. Einstein, E. G. Sraus: Corrections and Additional Remarks to our Paper: Influence of the Expansion of Space on the Gravitation Fields Surrounding the Individual Stars. Reviews of Modern Physics 18, 1 (January, 1946) [praca 129]* Poprawki i dodatkowe uwagi do naszej pracy: Wpływ ekspansji przestrzeni na pola grawitacyjne wokół pojedynczych gwiazd A. Einstein, E. Sraus: Generalization of the relativistic Theory of Gravitation. II. Annals of Mathematics 47 (1946) [Received 24 January 1946.] [praca 130]* Uogólnienie relatywistycznej teorii grawitacji. II. * Z. Osiak: Giganci Teorii Względności. ISBN:
95 Leo Szilard ( ) 95 amerykański fizyk pochodzenia węgierskiego Urodził się w Budapeszcie Doktoryzował się w Berlinie u Maxa von Lauego Zmarł w La Jolla (California).
96 Einstein i Szilard opatentowali 15 wynalazków, w tym konstrukcję bezszmerowej lodówki domowej. Patent ten został uzyskany 11 listopada 1930 w USA: US A Tytuł patentu: Refrigeration Wspólne prace 96
97 Richard Chase Tolman ( ) 97 amerykański chemik i fizyk teoretyk Urodził się 4 marca w West Newton (Massachusetts) Ukończył Massachusetts Institute of Technology Spędził rok w Niemczech w Technische Hochschule w Charlottenburgu oraz w laboratorium chemii przemysłowej w Crefeld Doktoryzował się w dziedzinie chemii fizycznej. - Nauczał na uniwersytetach w Michigan i Cincinnati. 1912/ Był profesorem chemii fizycznej na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. 1916/ Był profesorem uniwersytetu w Illinois Został profesorem chemii fizycznej i fizyki matematycznej w Kalifornijskim Instytucie Technologicznym Został członkiem Akademii Nauk Zmarł 5 września w Pasadenie (California).
98 A. Einstein, R. C. Tolman, B. Podolsky: Knowledge of past and future in quantum mechanics. Physical Review 37 (1931) Wiedza o przeszłości i przyszłości w mechanice kwantowej. Praca o problemie pomiaru w mechanice kwantowej. Wspólne prace 98
99 Rozwinął (1928) relatywistyczną termodynamikę. Wybrane wyniki 99 Richard C. Tolman i Morgan Ward zbadali (1932) oscylacyjny model wszechświata, w którym zachodzą procesy nieodwracalne. Richard C. Tolman & Morgan Ward: On the Behavior of on-static Model of the Universe When the Cosmological Term is Omitted. Physical Review 39, 5 (03/1932) O własnościach niestatycznego modelu wszechświata gdy pominięty jest człon kosmologiczny. Podał (1939) trzy nowe statyczne rozwiązania równań pola Einsteina dla kuli z cieczy. C. Tolman: Static Solutions of Einstein s Field Equations for Spheres of Fluid. Physical Review 55, 4 (February 15, 1939) Statyczne rozwiązania równań pola Einsteina dla kul z cieczy.
100
101
102 Historia Fizyki 12 Wspó³pracownicy Einsteina Zbigniew Osiak
Teoria Względności. Kosmologia Relatywistyczna
Teoria Względności Zbigniew Osiak Kosmologia Relatywistyczna 10 Zbigniew Osiak (Tekst) TEORIA WZGLĘD OŚCI Kosmologia Relatywistyczna Małgorzata Osiak (Ilustracje) Copyright by Zbigniew Osiak (text) and
Wykłady z Fizyki. Teoria Względności
Wykłady z Fizyki 14 Zbigniew Osiak Teoria Względności OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej
140. ROCZNICA URODZIN ALBERTA EINSTEINA
140. ROCZNICA URODZIN ALBERTA EINSTEINA Albert Einstein Urodził się 14 marca 1879 w Ulm, Zmarł 18 kwietnia 1955 w Princeton, Niemiecki fizyk pochodzenia żydowskiego. Albert z matką Źródło: Internet, [online],
Teoria Względności. Podstawy
Teoria Względności Zbigniew Osiak Podstawy 01 Zbigniew Osiak (Tekst) TEORIA WZGLĘD OŚCI Podstawy Małgorzata Osiak (Ilustracje) Copyright by Zbigniew Osiak (text) and Małgorzata Osiak (illustrations) Wszelkie
Wykłady z Fizyki. Kwanty
Wykłady z Fizyki 10 Kwanty Zbigniew Osiak OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Teoria Względności. Twórcy
Teoria Względności Twórcy Zbigniew Osiak 08 Zbigniew Osiak (Tekst) TEORIA WZGLĘD OŚCI Twórcy Małgorzata Osiak (Ilustracje) Copyright by Zbigniew Osiak (text) and Małgorzata Osiak (illustrations) Wszelkie
Fizyka mało znana. Doświadczenia myślowe i rozstrzygające
Fizyka mało znana Doświadczenia Zbigniew Osiak myślowe i rozstrzygające 06 OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres
Wykłady z Fizyki. Magnetyzm
Wykłady z Fizyki 07 Magnetyzm Zbigniew Osiak OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Wykłady z Fizyki. Elektromagnetyzm
Wykłady z Fizyki 08 Zbigniew Osiak Elektromagnetyzm OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej
Udana detekcja fal grawitacyjnych była poprzedzona prowadzonymi przez sto lat pracami teoretycznymi, w których brali udział także Polacy.
Andrzej Trautman Strzępy historii teorii fal grawitacyjnych Krótki wstęp do wykładu Prof. Tomasza Bulika Udana detekcja fal grawitacyjnych była poprzedzona prowadzonymi przez sto lat pracami teoretycznymi,
Teoria Wzglêdnoœci. Zbigniew Osiak. B³êdne Interpretacje
Teoria Wzglêdnoœci Zbigniew Osiak B³êdne Interpretacje 06 Linki do moich publikacji naukowych i popularnonaukowych, e-booków oraz audycji telewizyjnych i radiowych są dostępne w bazie ORCID pod adresem
Wyk³ady z Fizyki. J¹dra. Zbigniew Osiak
Wyk³ady z Fizyki J¹dra 12 Zbigniew Osiak OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Wykłady z Fizyki. Grawitacja
Wykłady z Fizyki 04 Zbigniew Osiak Grawitacja OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Spis treści. Przedmowa PRZESTRZEŃ I CZAS W FIZYCE NEWTONOWSKIEJ ORAZ SZCZEGÓLNEJ TEORII. 1 Grawitacja 3. 2 Geometria jako fizyka 14
Spis treści Przedmowa xi I PRZESTRZEŃ I CZAS W FIZYCE NEWTONOWSKIEJ ORAZ SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI 1 1 Grawitacja 3 2 Geometria jako fizyka 14 2.1 Grawitacja to geometria 14 2.2 Geometria a doświadczenie
Fizyka mało znana. Słynne paradoksy fizyki
Fizyka mało znana Słynne Zbigniew Osiak paradoksy fizyki 08 OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej
Fizyka mało znana. Zasady zachowania w fizyce
Fizyka mało znana Zasady Zbigniew Osiak zachowania w fizyce 09 OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej
Wykłady z Fizyki. Hydromechanika
Wykłady z Fizyki 03 Zbigniew Osiak Hydromechanika OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K
Pole elektromagnetyczne. Równania Maxwella
Pole elektromagnetyczne (na podstawie Wikipedii) Pole elektromagnetyczne - pole fizyczne, za pośrednictwem którego następuje wzajemne oddziaływanie obiektów fizycznych o właściwościach elektrycznych i
Plan Zajęć. Ćwiczenia rachunkowe
Plan Zajęć 1. Termodynamika, 2. Grawitacja, Kolokwium I 3. Elektrostatyka + prąd 4. Pole Elektro-Magnetyczne Kolokwium II 5. Zjawiska falowe 6. Fizyka Jądrowa + niepewność pomiaru Kolokwium III Egzamin
Zał nr 4 do ZW. Dla grupy kursów zaznaczyć kurs końcowy. Liczba punktów ECTS charakterze praktycznym (P)
Zał nr 4 do ZW WYDZIAŁ PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim : Fizyka Nazwa w języku angielskim : Physics Kierunek studiów : Informatyka Specjalność (jeśli dotyczy) :
Fizyka współczesna. 4 października 2017
Fizyka współczesna 4 października 2017 Fizyka współczesna Fizyka (za Encyclopeadia Britannica): Nauka badajaca strukturę materii oraz oddziaływania między podstawowymi elementami obserwowalnego Wszechświata.
Zał nr 4 do ZW. Dla grupy kursów zaznaczyć kurs końcowy. Liczba punktów ECTS charakterze praktycznym (P)
Zał nr 4 do ZW WYDZIAŁ PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim : Fizyka Nazwa w języku angielskim : Physics Kierunek studiów : Informatyka Specjalność (jeśli dotyczy) :
FIZYKA Podręcznik: Fizyka i astronomia dla każdego pod red. Barbary Sagnowskiej, wyd. ZamKor.
DKOS-5002-2\04 Anna Basza-Szuland FIZYKA Podręcznik: Fizyka i astronomia dla każdego pod red. Barbary Sagnowskiej, wyd. ZamKor. WYMAGANIA NA OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ DLA REALIZOWANYCH TREŚCI PROGRAMOWYCH Kinematyka
Wykład 9. Źródła nauki współczesnej teoria atomu, mechanika relatywistyczna i teoria kwantów
Wykład 9 Źródła nauki współczesnej teoria atomu, mechanika relatywistyczna i teoria kwantów 1 Przełom wieków i nauka skończona Kiedy rozpoczynałem studia fizyczne i u mego czcigodnego nauczyciela Philippa
Wyk³ady z Fizyki. Zbigniew Osiak. Cz¹stki Elementarne
Wyk³ady z Fizyki 13 Zbigniew Osiak Cz¹stki Elementarne OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej
Wielcy rewolucjoniści nauki
Isaak Newton Wilhelm Roentgen Albert Einstein Max Planck Wielcy rewolucjoniści nauki Erwin Schrödinger Werner Heisenberg Niels Bohr dr inż. Romuald Kędzierski W swoim słynnym dziele Matematyczne podstawy
Spis treści. Tom 1 Przedmowa do wydania polskiego 13. Przedmowa 15. Wstęp 19
Spis treści Tom 1 Przedmowa do wydania polskiego 13 Przedmowa 15 1 Wstęp 19 1.1. Istota fizyki.......... 1 9 1.2. Jednostki........... 2 1 1.3. Analiza wymiarowa......... 2 3 1.4. Dokładność w fizyce.........
MECHANIKA KLASYCZNA I RELATYWISTYCZNA Cele kursu
MECHANIKA KLASYCZNA I RELATYWISTYCZNA Cele kursu Karol Kołodziej Instytut Fizyki Uniwersytet Śląski, Katowice http://kk.us.edu.pl Karol Kołodziej Mechanika klasyczna i relatywistyczna 1/8 Cele kursu Podstawowe
Tak określił mechanikę kwantową laureat nagrody Nobla Ryszard Feynman ( ) mechanika kwantowa opisuje naturę w sposób prawdziwy, jako absurd.
Tak określił mechanikę kwantową laureat nagrody Nobla Ryszard Feynman (1918-1988) mechanika kwantowa opisuje naturę w sposób prawdziwy, jako absurd. Równocześnie Feynman podkreślił, że obliczenia mechaniki
Historia Fizyki. Wk³ad Einsteina do fizyki. Zbigniew Osiak
Historia Fizyki 11 Wk³ad Einsteina do fizyki Zbigniew Osiak Linki do moich publikacji naukowych i popularnonaukowych, e-booków oraz audycji telewizyjnych i radiowych są dostępne w bazie ORCID pod adresem
SPIS TREŚCI ««*» ( # * *»»
««*» ( # * *»» CZĘŚĆ I. POJĘCIA PODSTAWOWE 1. Co to jest fizyka? 11 2. Wielkości fizyczne 11 3. Prawa fizyki 17 4. Teorie fizyki 19 5. Układ jednostek SI 20 6. Stałe fizyczne 20 CZĘŚĆ II. MECHANIKA 7.
FIZYKA 2. Janusz Andrzejewski
FIZYKA 2 wykład 9 Janusz Andrzejewski Albert Einstein ur. 14 marca 1879 w Ulm, Niemcy, zm. 18 kwietnia 1955 w Princeton, USA) niemiecki fizyk żydowskiego pochodzenia, jeden z największych fizyków-teoretyków
WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza z zakresu analizy I i algebry I
WYDZIAŁ MECHANICZNY (w j. angielskim) Zał. nr 4 do ZW 33/01 KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim FIZYKA OGÓLNA Nazwa w języku angielskim GENERAL PHYSICS Kierunek studiów (jeśli dotyczy) MiBM Specjalność
KARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA
KARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA I. 1 Nazwa modułu kształcenia: Informacje ogólne Fizyka 2 Nazwa jednostki prowadzącej moduł Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II,Katedra Nauk Technicznych, Zakład
Rozkłady statyczne Maxwella Boltzmana. Konrad Jachyra I IM gr V lab
Rozkłady statyczne Maxwella Boltzmana Konrad Jachyra I IM gr V lab MODEL STATYCZNY Model statystyczny hipoteza lub układ hipotez, sformułowanych w sposób matematyczny (odpowiednio w postaci równania lub
Księgarnia PWN: David J. Griffiths - Podstawy elektrodynamiki
Księgarnia PWN: David J. Griffiths - Podstawy elektrodynamiki Spis treści Przedmowa... 11 Wstęp: Czym jest elektrodynamika i jakie jest jej miejsce w fizyce?... 13 1. Analiza wektorowa... 19 1.1. Algebra
Zasady względności w fizyce
Zasady względności w fizyce Mechanika nierelatywistyczna: Transformacja Galileusza: Siły: Zasada względności Galileusza: Równania mechaniki Newtona, określające zmianę stanu ruchu układów mechanicznych,
Wykłady z Fizyki. Ciało Stałe
Wykłady z Fizyki 11 Zbigniew Osiak Ciało Stałe OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Ramowy Program Specjalizacji MODELOWANIE MATEMATYCZNE i KOMPUTEROWE PROCESÓW FIZYCZNYCH Studia Specjalistyczne (III etap)
Ramowy Program Specjalizacji MODELOWANIE MATEMATYCZNE i KOMPUTEROWE PROCESÓW FIZYCZNYCH Studia Specjalistyczne (III etap) Z uwagi na ogólno wydziałowy charakter specjalizacji i możliwość wykonywania prac
Wykłady z Fizyki. Optyka
Wykłady z Fizyki 09 Optyka Zbigniew Osiak OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków).
Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków). 1925r. postulat Pauliego: Na jednej orbicie może znajdować się nie więcej
ver grawitacja
ver-7.11.11 grawitacja początki Galileusz 1564-164 układ słoneczny http://www.arachnoid.com/gravitation/small.html prawa Keplera 1. orbity planet krążących wokół słońca są elipsami ze słońcem w ognisku
Teoria Wzglêdnoœci. Kulisy. Zbigniew Osiak
Teoria Wzglêdnoœci Kulisy Zbigniew Osiak 09 Linki do moich publikacji naukowych i popularnonaukowych, e-booków oraz audycji telewizyjnych i radiowych są dostępne w bazie ORCID pod adresem internetowym:
Feynmana wykłady z fizyki. [T.] 1.1, Mechanika, szczególna teoria względności / R. P. Feynman, R. B. Leighton, M. Sands. wyd. 7.
Feynmana wykłady z fizyki. [T.] 1.1, Mechanika, szczególna teoria względności / R. P. Feynman, R. B. Leighton, M. Sands. wyd. 7. Warszawa, 2014 Spis treści Spis rzeczy części 2 tomu I O Richardzie P. Feynmanie
II.4 Kwantowy moment pędu i kwantowy moment magnetyczny w modelu wektorowym
II.4 Kwantowy moment pędu i kwantowy moment magnetyczny w modelu wektorowym Jan Królikowski Fizyka IVBC 1 II.4.1 Ogólne własności wektora kwantowego momentu pędu Podane poniżej własności kwantowych wektorów
Atom wodoru w mechanice kwantowej. Równanie Schrödingera
Fizyka atomowa Atom wodoru w mechanice kwantowej Moment pędu Funkcje falowe atomu wodoru Spin Liczby kwantowe Poprawki do równania Schrödingera: struktura subtelna i nadsubtelna; przesunięcie Lamba Zakaz
Atomy mają moment pędu
Atomy mają moment pędu Model na rysunku jest modelem tylko klasycznym i jak wiemy z mechaniki kwantowej, nie odpowiada dokładnie rzeczywistości Jednakże w mechanice kwantowej elektron nadal ma orbitalny
Fizyka ma³o znana. Zbigniew Osiak. Zapomniane definicje, zasady, hipotezy i teorie
Fizyka ma³o znana Zbigniew Osiak Zapomniane definicje, zasady, hipotezy i teorie 05 ORCID Linki do moich publikacji naukowych i popularnonaukowych, e-booków oraz audycji telewizyjnych i radiowych są dostępne
Treści nauczania (program rozszerzony)- 25 spotkań po 4 godziny lekcyjne
(program rozszerzony)- 25 spotkań po 4 godziny lekcyjne 1, 2, 3- Kinematyka 1 Pomiary w fizyce i wzorce pomiarowe 12.1 2 Wstęp do analizy danych pomiarowych 12.6 3 Jak opisać położenie ciała 1.1 4 Opis
Kto nie zda egzaminu testowego (nie uzyska oceny dostatecznej), będzie zdawał poprawkowy. Reinhard Kulessa 1
Wykład z mechaniki. Prof.. Dr hab. Reinhard Kulessa Warunki zaliczenia: 1. Zaliczenie ćwiczeń(minimalna ocena dostateczny) 2. Zdanie egzaminu z wykładu Egzamin z wykładu będzie składał się z egzaminu TESTOWEGO
Fizyka - opis przedmiotu
Fizyka - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Fizyka Kod przedmiotu 06.4-WI-EKP-Fiz-S16 Wydział Kierunek Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Energetyka komunalna Profil
Zbigniew Osiak. Od Kopernika do Newtona
Historia Teorii Wzglêdnoœci Zbigniew Osiak Od Kopernika do Newtona 01 OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony
Kierunek: Fizyka, rok I, specjalność: Akustyka i realizacja dźwięku Rok akademicki 2018/2019
Kierunek: Fizyka, rok I, specjalność: Akustyka i realizacja dźwięku Rok akademicki 018/019 Filozofia przyrody F 1 Metody uczenia się i studiowania F 1 Technologia informacyjna F 1 Analiza matematyczna
Stara i nowa teoria kwantowa
Stara i nowa teoria kwantowa Braki teorii Bohra: - podane jedynie położenia linii, brak natężeń -nie tłumaczy ilości elektronów na poszczególnych orbitach - model działa gorzej dla atomów z więcej niż
Mechanika kwantowa S XX
kierunek studiów: FIZYKA specjalność: FIZYKA s II WYDZIAŁ FIZYKI UwB KOD USOS: 0900 FS1 Karta przedmiotu Przedmiot grupa ECTS Mechanika kwantowa S XX Formy zajęć wykład konwersatorium seminarium laboratorium
Światło ma podwójną naturę:
Światło ma podwójną naturę: przejawia własności fal i cząstek W. C. Roentgen ( Nobel 1901) Istnieje ciągłe przejście pomiędzy tymi własnościami wzdłuż spektrum fal elektromagnetycznych Dla niskich częstości
Falowa natura materii
r. akad. 2012/2013 wykład I - II Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Falowa natura materii 1 r. akad. 2012/2013 Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Warunki zaliczenia: Aby uzyskać dopuszczenie
Podstawy fizyki wykład 9
D. Halliday, R. Resnick, J.Walker: Podstawy Fizyki, tom 4, PWN, Warszawa 2003. H. D. Young, R. A. Freedman, Sear s & Zemansky s University Physics with Modern Physics, Addison-Wesley Publishing Company,
Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Opis przedmiotu
Sylabus przedmiotu: Specjalność: Fizyka Wszystkie specjalności Data wydruku: 21.01.2016 Dla rocznika: 2015/2016 Kierunek: Wydział: Zarządzanie i inżynieria produkcji Inżynieryjno-Ekonomiczny Dane podstawowe
Co ma piekarz do matematyki?
Instytut Matematyki i Informatyki Politechnika Wrocławska Dolnośląski Festiwal Nauki Wrzesień 2009 x x (x 1, x 2 ) x (x 1, x 2 ) (x 1, x 2, x 3 ) x (x 1, x 2 ) (x 1, x 2, x 3 ) (x 1, x 2, x 3, x 4 ). x
Plan realizacji materiału z fizyki.
Plan realizacji materiału z fizyki. Ze względu na małą ilość godzin jaką mamy do dyspozycji w całym cyklu nauczania fizyki pojawił się problem odpowiedniego doboru podręczników oraz podziału programu na
Zagadnienia na egzamin ustny:
Zagadnienia na egzamin ustny: Wstęp 1. Wielkości fizyczne, ich pomiar i podział. 2. Układ SI i jednostki podstawowe. 3. Oddziaływania fundamentalne. 4. Cząstki elementarne, antycząstki, cząstki trwałe.
Elektrodynamika #
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Nazwa przedmiotu Elektrodynamika Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Kod ECTS 13.2.0052 Instytut Fizyki Teoretycznej
Zbigniew Osiak ZADA IA PROBLEMOWE Z FIZYKI
Zbigniew Osiak ZADA IA PROBLEMOWE Z FIZYKI 3 Copyright by Zbigniew Osiak Wszelkie prawa zastrzeżone. Rozpowszechnianie i kopiowanie całości lub części publikacji zabronione bez pisemnej zgody autora. Portret
Elementy elektrodynamiki klasycznej S XX
kierunek studiów: FIZYKA specjalność: FIZYKA s I WYDZIAŁ FIZYKI UwB KOD USOS: 0900 FS1 Karta przedmiotu Przedmiot grupa ECTS Elementy elektrodynamiki klasycznej S XX Formy zajęć wykład konwersatorium seminarium
Podstawy elektrodynamiki / David J. Griffiths. - wyd. 2, dodr. 3. Warszawa, 2011 Spis treści. Przedmowa 11
Podstawy elektrodynamiki / David J. Griffiths. - wyd. 2, dodr. 3. Warszawa, 2011 Spis treści Przedmowa 11 Wstęp: Czym jest elektrodynamika i jakie jest jej miejsce w fizyce? 13 1. Analiza wektorowa 19
''Wiem wszystko o życiu i dokonaniach Constantina Carathéodory'ego'' zm. 2 lutego 1950 w Monachium
''Wiem wszystko o życiu i dokonaniach Constantina Carathéodory'ego'' zm. 2 lutego 1950 w Monachium Młodzieńcze lata Gdy Constantin miał dwa lata jego rodzina przeniosła się z Berlina do Brukseli Okazywał
EiT_S_I_F1. Elektronika I Telekomunikacja I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu EiT_S_I_F1 Nazwa modułu FIZYKA 1 Nazwa modułu w języku angielskim Physics 1 Obowiązuje od roku akademickiego 01/013 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek
Niższy wiersz tabeli służy do wpisywania odpowiedzi poprawionych; odpowiedź błędną należy skreślić. a b c d a b c d a b c d a b c d
Jak rozwiązać test? Każde pytanie ma podane cztery możliwe odpowiedzi oznaczone jako a, b, c, d. Należy wskazać czy dana odpowiedź, w świetle zadanego pytania, jest prawdziwa czy fałszywa, lub zrezygnować
Widmo fal elektromagnetycznych
Czym są fale elektromagnetyczne? Widmo fal elektromagnetycznych dr inż. Romuald Kędzierski Podstawowe pojęcia związane z falami - przypomnienie pole falowe część przestrzeni objęta w danej chwili falą
Elementy fizyki relatywistycznej
Elementy fizyki relatywistycznej Transformacje Galileusza i ich konsekwencje Transformacje Lorentz'a skracanie przedmiotów w kierunku ruchu dylatacja czasu nowe składanie prędkości Szczególna teoria względności
Kwantowa kooperacja. Robert Nowotniak. Wydział Fizyki Technicznej, Informatyki i Matematyki Stosowanej Politechnika Łódzka
Wydział Fizyki Technicznej, Informatyki i Matematyki Stosowanej Politechnika Łódzka Sekcja Informatyki Kwantowej, 17 maja 2007 Materiały źródłowe Prezentacja oparta jest na publikacjach: Johann Summhammer,
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu FIZYKA Inżynieria Materiałowa Studia I stopnia
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu FIZYKA Inżynieria Materiałowa Studia I stopnia Przedmiot: Rodzaj przedmiotu: Kod przedmiotu: Rok: I Semestr: 1 Forma studiów: Rodzaj zajęć i liczba godzin 60 w semestrze:
PROF. DR HAB. INŻ. JAN KAZIMIERZ SADOWSKI, prof. zw. Uniwersytetu Technologiczno Humanistycznego w Radomiu
PROF. DR HAB. INŻ. JAN KAZIMIERZ SADOWSKI, prof. zw. Uniwersytetu Technologiczno Humanistycznego w Radomiu dziedzina: nauki techniczne dyscyplina i specjalność naukowa: mechanika; tribologia studia: Politechnika
Kierunek: Fizyka, rok I, specjalność: Akustyka i realizacja dźwięku Rok akademicki 2017/2018
Kierunek: Fizyka, rok I, specjalność: ustyka i realizacja dźwięku Rok akademicki 2017/2018 Filozofia przyrody F 1 30 30 5 x Metody uczenia się i studiowania F 1 15 1 Technologia informacyjna F 1 30 2 Analiza
FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań
FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań Andrzej Przybyszewski Michał Witczak Marcin Talarek. Definicja pracy na odcinku A-B 2. Zdefiniować różnicę energii potencjalnych gdy ciało przenosimy z do B
Podstawy mechaniki. Maciej Pawłowski
Podstawy mechaniki Maciej Pawłowski Gdańsk 2016 Recen zent prof. nadzw. dr hab. inż. Adam Cenian Książka wykorzystuje bogate doświadczenie badawcze i dydaktyczne autora, zdobyte podczas 40-letniej pracy
STUDIA I STOPNIA NA KIERUNKU ASTRONOMIA UW
STUDIA I STOPNIA NA KIERUNKU ASTRONOMIA UW 1. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW Studia pierwszego stopnia na kierunku astronomia UW trwają trzy lata i kończą się nadaniem tytułu licencjata. 2. SYLWETKA ABSOLWENTA
Opis poszczególnych przedmiotów (Sylabus) Fizyka, studia pierwszego stopnia
Opis poszczególnych przedmiotów (Sylabus) Fizyka, studia pierwszego stopnia Nazwa Przedmiotu: Mechanika klasyczna i relatywistyczna Kod przedmiotu: Typ przedmiotu: obowiązkowy Poziom przedmiotu: rok studiów,
fotony i splątanie Jacek Matulewski Karolina Słowik Jarosław Zaremba Jacek Jurkowski MECHANIKA KWANTOWA DLA NIEFIZYKÓW
fotony i splątanie Jacek Matulewski Karolina Słowik Jarosław Zaremba Jacek Jurkowski MECHANIKA KWANTOWA DLA NIEFIZYKÓW wektory pojedyncze fotony paradoks EPR Wielkości wektorowe w fizyce punkt zaczepienia
Kierunek: Fizyka, rok I, specjalność: Akustyka i realizacja dźwięku
Kierunek: Fizyka, rok I, specjalność: ustyka i realizacja dźwięku 1 Filozofia przyrody F 1 30 30 5 x 2 Analiza matematyczna F 1 15 30 3 3 Algebra liniowa z geometrią F 1 30 30 5 x 4 Mechanika klasyczna
Mechanika i Budowa Maszyn I stopień ogólnoakademicki stacjonarne wszystkie Katedra Mechaniki Prof. dr hab. Andrzej Radowicz
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Fizyka Nazwa modułu w języku angielskim Physics Obowiązuje od roku akademickiego
ISBN Redaktor merytoryczny: Jadwiga Salach. Redaktor inicjujący: Anna Warchoł, Barbara Sagnowska
Kraków 2011 Redaktor merytoryczny: Jadwiga Salach Redaktor inicjujący: Anna Warchoł, Barbara Sagnowska Korekta językowa: Agnieszka Kochanowska-Sabljak Redakcja techniczna: Anna Miśkowiec, Tomasz Strutyński
Mechanika i Budowa Maszyn I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Semestr pierwszy
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Fizyka Nazwa modułu w języku angielskim Physics Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów
Kurs przygotowawczy NOWA MATURA FIZYKA I ASTRONOMIA POZIOM ROZSZERZONY
Kurs przygotowawczy NOWA MATURA FIZYKA I ASTRONOMIA POZIOM ROZSZERZONY 1.Wielkości fizyczne: - wielkości fizyczne i ich jednostki - pomiary wielkości fizycznych - niepewności pomiarowe - graficzne przedstawianie
Prof. dr hab. Adam Wrzosek organizator i Dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920/ /1923
Prof. dr hab. Adam Wrzosek organizator i Dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920/1921 1922/1923 Lekarz, patolog, historyk medycyny i antropolog. Urodził się 6 V 1875 r. w Zagórzu
W3-4. Praca i energia mechaniczna. Zasada zachowania energii mechanicznej.
Pytania do wykładów W1. Metodologia fizyki. Elementy kinematyki. 1. Na czym polega różnica między zjawiskiem i jego obserwacją a eksperymentem. 2. Wyjaśnij pojęcia: koncepcja fizyczna (wielkość fizyczna),
I N S T Y T U T F I Z Y K I U N I W E R S Y T E T U G D AŃSKIEGO I N S T Y T U T K S Z T A Ł C E N I A N A U C Z Y C I E L I
I N S T Y T U T F I Z Y K I U N I W E R S Y T E T U G D AŃSKIEGO I N S T Y T U T K S Z T A Ł C E N I A N A U C Z Y C I E L I C ZĘŚĆ I I I Podręcznik dla nauczycieli klas III liceum ogólnokształcącego i
Fale elektromagnetyczne
Fale elektromagnetyczne dr inż. Ireneusz Owczarek CMF PŁ ireneusz.owczarek@p.lodz.pl http://cmf.p.lodz.pl/iowczarek 2012/13 Plan wykładu Spis treści 1. Analiza pola 2 1.1. Rozkład pola...............................................
90-lecie. Prof. zw. dr hab. inż. Zbigniew Kikiewicz
90-lecie Prof. zw. dr hab. inż. Zbigniew Kikiewicz Kariera naukowa Prof. Zbigniew Kikiewicz urodził się 21 lutego 1924 roku w Białymstoku. W 1945 roku rozpoczął studia na Politechnice Łódzkiej jako jeden
FIZYKA specjalność fotonika 2-letnie studia II stopnia (magisterskie)
FIZYKA specjalność fotonika 2-letnie studia II stopnia (magisterskie) 1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW Celem specjalności Fotonika jest kształcenie fizyków w dziedzinie optyki kryształów fotonicznych,
OPTYKA KWANTOWA Wykład dla 5. roku Fizyki
OPTYKA KWANTOWA Wykład dla 5. roku Fizyki c Adam Bechler 2006 Instytut Fizyki Uniwersytetu Szczecińskiego Rezonansowe oddziaływanie układu atomowego z promieniowaniem "! "!! # $%&'()*+,-./-(01+'2'34'*5%.25%&+)*-(6
Podstawy mechaniki kwantowej / Stanisław Szpikowski. - wyd. 2. Lublin, Spis treści
Podstawy mechaniki kwantowej / Stanisław Szpikowski. - wyd. 2. Lublin, 2011 Spis treści Przedmowa 15 Przedmowa do wydania drugiego 19 I. PODSTAWY I POSTULATY 1. Doświadczalne podłoŝe mechaniki kwantowej
STUDIA I STOPNIA NA KIERUNKU FIZYKA UW
STUDIA I STOPNIA NA KIERUNKU FIZYKA UW 1. CHARAKTERYSTYKA STUDIÓW Studia pierwszego stopnia na kierunku fizyka UW trwają trzy lata i kończą się nadaniem tytułu licencjata (licencjat akademicki). 2. SYLWETKA
Rozkład nauczania fizyki w klasie II liceum ogólnokształcącego w Zespole Szkół nr 53 im. S. Sempołowskiej rok szkolny 2015/2016
Rozkład nauczania fizyki w klasie II liceum ogólnokształcącego w Zespole Szkół nr 53 im. S. Sempołowskiej rok szkolny 2015/2016 Warszawa, 31 sierpnia 2015r. Zespół Przedmiotowy z chemii i fizyki Temat
Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.
Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. DUALIZM ŚWIATŁA fala interferencja, dyfrakcja, polaryzacja,... kwant, foton promieniowanie ciała doskonale
Podstawy elektromagnetyzmu. Wykład 2. Równania Maxwella
Podstawy elektromagnetyzmu Wykład 2 Równania Maxwella Prawa Maxwella opisują pola Pole elektryczne... to zjawisko występujące w otoczeniu naładowanych elektrycznie obiektów lub jest skutkiem zmiennego
MECHANIKA STOSOWANA Cele kursu
MECHANIKA STOSOWANA Cele kursu Karol Kołodziej Instytut Fizyki Uniwersytet Śląski, Katowice http://kk.us.edu.pl 9 października 2014 Karol Kołodziej Mechanika stosowana 1/6 Cele kursu Podstawowe cele zaprezentowanego
Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne*
Podstawy fizyki sezon 1 VII. Pole grawitacyjne* Agnieszka Obłąkowska-Mucha WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha * Resnick, Halliday,
POLE MAGNETYCZNE W PRÓŻNI
POLE MAGNETYCZNE W PRÓŻNI Oprócz omówionych już oddziaływań grawitacyjnych (prawo powszechnego ciążenia) i elektrostatycznych (prawo Couloma) dostrzega się inny rodzaj oddziaływań, które nazywa się magnetycznymi.