EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE

Transkrypt

1 EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE

2 data Temat konwersatorium Temat wykładu Pojęcie ekosystemu, energetyka ekosystemów, produkcja pierwotna Bilans węgla dekompozycja Produkcja wtórna, budżety energii Sieci troficzne, interakcje Sieci troficzne, interakcje Sieci troficzne, interakcje Bilans węgla w ekosystemie Biocenoza, zespół, różnorodność Biocenoza, zespół różnorodność Metody wielowymiarowe WIELKANOC PROGRAM WYKŁADÓW I KONWERSATORIÓW Metody wielowymiarowe Różnorodność a funkcja ekosystemu Metody badań terenowych Wprowadzenie do badań terenowych (piątek) PRACA W TERENIE 8 GODZ Różnorodność a funkcja ekosystemu Funkcjonowanie ekosystemu Zajęcia indywidualne (lab. konsultacje praca własna) Seminarium końcowe (prezentacje projektów) Seminarium końcowe (prezentacje projektów)

3 ZADANIE (karkołomne) W ciągu kilku godzin jednego dnia oszacować parametry populacyjne i funkcjonalne wybranych grup troficznych; na tej podstawie (oraz danych z literatury) oszacować całoroczne budżety energetyczne i bilans węgla wybranych grup troficznych; skonstruować sieć troficzną i obliczyć całoroczny bilans (przepływ) energii i węgla ekosystemu leśnego.

4 Kraków - Stanisławice POCIĄGIEM Odjazd Przyjazd spotkanie na parkingu leśnym Kraków Gł. 7:14 Stanisławice 7:48 8:00 Powrót Stanisławice 12:50 13:53 14:38 Kraków Gł. 13:27 14:27 15:11 PIĄTEK, 5. maja

5 PARKING LEŚNY Od stacji Stanisławice około 400 m do Krakowa Stanisławice

6 EKWIPUNEK Ubiór odporny na kleszcze i komary oraz ew. deszcz (zajęcia bez względu na pogodę!) (Repelent przeciw komarom) Notatnik! [Lupka, lornetka, scyzoryk] Po powrocie: poszukać kleszczy!

7 1. Produkcja pierwotna nadziemna: drzewa TEMATY PROJEKTÓW TEMAT Opiekun Produkcja pierwotna nadziemna: runo, fotosynteza runa in situ 3. Respiracja ściółki i gleby in situ oraz mikrokosmosy laboratoryjne 4. Stawonogi glebowe: skład taksonomiczny, zagęszczenie, biomasa, grupy funkcjonalne 5. Wazonkowce: skład taksonomiczny, zagęszczenie, biomasa, grupy funkcjonalne dr Ł. Sobczyk dr hab. A. Rożen dr Ł. Sobczyk M.Cendrowska D. Piekarski 6. Fauna epigeiczna dr hab. A. Rożen 7. Opis i analiza profilu glebowego, ocena zawartości węgla w glebie 8. Skład gatunkowy, różnorodność, liczebność populacji i przepływ energii przez zespół drobnych ptaków 0. Sieć troficzna ekosystemu - bilans węgla, przepływ energii dr hab. A. Rożen Prof. J. Weiner Prof. J. Weiner wszyscy

8 POWIERZCHNIA BADAWCZA: BÓR MIESZANY

9 INSTRUKCJE, MATERIAŁY POMOCNICZE Ekologia lądowa WBNZ 700 materiały do zajęć terenowych literatura [.pdf do pobrania] Zabezpieczone hasłem Nazwa użytkownika: ****** Hasło: ******

10 TEMATY PRIORYTETOWE

11 1. Produkcja pierwotna nadziemna: drzewa W terenie: dendrometryczne pomiary drzew W laboratorium: obliczenie produkcji na podstawie tabel dendrometrycznych i innych założeń Opis: skrypt do ćwiczeń z ekologii instrukcja

12 2. Produkcja pierwotna nadziemna: runo W terenie: pomiar biomasy nadziemnej runa metodą żniwną W laboratorium: oszacowanie biomasy (suchej), obliczenie produkcji Opis: skrypt do ćwiczeń z ekologii instrukcja

13 2b. Fotosynteza runa in situ W terenie: pomiar natężenia światła fotosyntetycznie czynnego (PAR) Pomiar tempa pobierania CO 2 (fotosyntezy) przez rośliny runa w tych samych miejscach, gdzie badana jest Pp runa metoda żniwną W laboratorium: obliczenie wartości tempa fotosyntezy, zbadanie zależności od czynników środowiskowych, uogólnienie dla ekosystemu

14 3a. Respiracja ściółki/gleby in situ W terenie: pomiar produkcji CO 2 przenośnym respirometrem glebowym; W laboratorium: wczytanie danych do komputera, oszacowanie całorocznej respiracji (z użyciem danych klimatycznych) Opis: instrukcja

15 Oct. 17, 2014 Advanced ecology course

16 RESPIROMETR GLEBOWY ZASADA DZIAŁANIA CO 2 czujnik Komora Stężenie CO 2 nachylenie = tempo uwalniania CO 2 Y = a + bx czas Do koomputera

17 DEKOMPOZYCJA ŚCIÓŁKI W MIKROKOSMOSACH LABORATORYJNYCH CIEPŁO ZIMNO CO 2 czujnik ściółka Wilgotny piasek

18 WPŁYW TEMPERATURY NA TEMPO RESPIRACJI (Luo i Zhou 2006) TEMPO RESPIRACJI (WELOKROTNOŚĆ WARTOŚCI PRZY 10 o C) R = ae kt Q 10 = R (T+10) /R T Temperatura T

19 POBIERANIE PRÓBEK GLEBY OBFITOŚĆ FAUNY GLEBOWEJ (DETRYTUSOJADÓW)

20 EKSTRAKCJA FAUNY GLEBOWEJ Woda Alkohol Suchy lejek (Aparat Tullgrena) Arthropoda Mokry lejek Enchytraeida Nematoda

21 4. Stawonogi glebowe: skład taksonomiczny, zagęszczenie, biomasa, grupy funkcjonalne. W terenie: pobór prób glebowych; W laboratorium: ekstrakcja fauny na suchych lejkach (Tullgrena) Obliczenie budżetów energetycznych grup funkcjonalnych Opis: instrukcja

22 5. Wazonkowce: skład taksonomiczny, zagęszczenie, biomasa, grupy funkcjonalne W terenie: pobór prób glebowych; W laboratorium: ekstrakcja fauny na mokrych lejkach Obliczenie budżetu energetycznego wazonkowców Opis: instrukcja

23 6. Fauna epigeiczna W terenie: pobór prób ściółki, przesianie i wybranie bezkręgowców W laboratorium: obliczenie budżetu energetycznego Opis: instrukcja

24 ZALEŻN OŚCI FIZJOLOGICZNE M = aw b MASA CIAŁA I TEMPO METABOLIZMU Allometria TEMPO METABOLIZMU I TEMPERATURA M = ae kt

25 6. Opis i analiza profilu glebowego, zwartość węgla w terenie: wykonanie wykopu profilu glebowego, pobranie próbek gleby; w laboratorium: podstawowe analizy gleby: ph zawartość wody zawartość materii organicznej (węgla);

26 8. Skład gatunkowy, liczebność populacji i przepływ energii przez zespół drobnych ptaków leśnych [warunek wstępny: dobra znajomość ptaków leśnych, rozpoznawanie po śpiewie] W terenie: na transekcie zidentyfikować i zarejestrować wszystkie śpiewające ptaki; W laboratorium: posługując się danymi z literatury obliczyć całoroczny budżet energetyczny ptaków śpiewających. Opis: skrypt do ćwiczeń z ekologii, instrukcja

27 0. Sieć troficzna ekosystemu PRZEPŁYW ENERGII, BILANS WĘGLA W terenie: pomaganie kolegom, doglądanie zbierania danych; W międzyczasie: zebranie od kolegów obliczonych wyników przepływu węgla/energii przez badane grupy troficzne; Wyszukanie uzupełniających danych w literaturze; Skonstruowanie i policzenie uproszczonej sieci troficznej ekosystemu; Opis: instrukcja

28 Co trzeba zrobić: Napisać krótki (2-3 str.) raport z wykonanych badań, zawierający opracowane wyniki własne i powołanie na źródła; (po polsku lub po angielsku) Przygotować prezentację (np. ppt, pdf) maksymalnie 10-minutową, do przedstawienia na wspólnym seminarium; Forma raportu i prezentacji zgodna z zaleceniami: J. Weiner Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych

29

30 Co trzeba zrobić: Każdy raport musi zawierać wypełniony formularz końcowy (tabelka z danymi) Ten formularz musi być gotowy na tydzień przed pierwszym seminarium, i przekazany pozostałym zespołom, wszyscy opracowują wyniki syntetyczne Można (i trzeba) korzystać (indywidualnie) z pomocy prowadzących zajęcia

31 TERMINY i ZALICZENIE Wszystkie raporty (z wyjątkiem tematu syntetycznego sieć troficzna, bilans węgla) muszą być gotowe i oddane na I seminarium podsumowującym, 2. czerwca; Trzeba oddać raport pisemny (wydruk i plik Worda lub pdf) i prezentację (ppt lub pdf). Połowa raportów zostanie zreferowana na I seminarium (piątek, 2. 06), druga połowa na II seminarium końcowym (piątek, 9.06).

32