GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA

Transkrypt

1 Załącznik Nr 1 do uchwały Nr XXVII/234/2017 Rady Miasta Jordanowa z dnia 28 kwietnia 2017 r. GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA OBUDZIĆ MIASTO Jordanów / Kraków 2016 r.

2 S t r o n a 2 Opracowanie: FRDL Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji Zespół: dr inż. arch. Tadeusz Kmieć ekspert ds. urbanistyki i planowania przestrzennego Lidia Klimas - koordynacja merytoryczna Katarzyna Tadeusiak-Jeznach - ekspert ds. partycypacji Maria Piątkowska - specjalista ds. analiz i partycypacji Katarzyna Świerczek - specjalista ds. analiz i partycypacji Bożena Pietras ekspert, konsultacje merytoryczne

3 S t r o n a 3 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE Rewitalizacja jak ją rozumieć? Ustanowienie obszaru rewitalizacji ramy prawne Czym jest rewitalizacja i jej rola w rozwoju gminy Jak pracowaliśmy nad Gminnym Programem Rewitalizacji? Kluczowe wnioski z prac nad GPR CHARAKTERYSTYKA MIASTA JORDANOWA METODOLOGIA PRAC NAD GMINNYM PROGRAMEM REWITALIZACJI Wyznaczenie obszaru rewitalizacji Część statystyczna i analizy przestrzenne Badania społeczne Dane pozyskane w procesie partycypacji Przygotowanie Gminnego Programu Rewitalizacji Badania społeczne Dane pozyskane w procesie partycypacji OBSZAR REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA Jak doszliśmy do ustalenia obszaru rewitalizacji kluczowe przesłanki dla wyznaczenia obszaru rewitalizacji Podstawowe informacje o obszarze rewitalizacji zasięg przestrzenny DIAGNOZA OBSZARU REWITALIZACJI Kluczowe wnioski z przeprowadzonych analiz w układzie problemów i potencjałów Problemy i potencjały dla całego obszaru rewitalizacji Miasta Jordanów Problemy i potencjały właściwe dla poszczególnych podobszarów rewitalizacji w Mieście Jordanów Kluczowe wyzwania dla obszaru rewitalizacji WIZJA STANU OBSZARU REWITALIZACJI PO PRZEPROWADZENIU REWITALIZACJI CELE REWITALIZACJI I KIERUNKI DZIAŁAŃ SŁUŻĄCE ELIMINACJI LUB OGRANICZENIU NEGATYWNYCH ZJAWISK, ZDIAGNOZOWANYCH NA OBSZARZE REWITALIZACJI OPIS PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH Przedsięwzięcia planowane do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji według struktury celów Charakterystyka przedsięwzięć podstawowych RAMY FINANSOWE I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA JAKI JEST PLAN DZIAŁAŃ W GPR - KOMPLEMENTARNOŚĆ I ZINTEGROWANIE KIERUNKÓW DZIAŁAŃ ORAZ PRZEDSIĘWZIĘĆ... 99

4 S t r o n a Rozłożenie przestrzenne realizacji przedsięwzięć podstawowych kierunki zmian funkcjonalno-przestrzennych Komplementarność problemowa Komplementarność przestrzenna Komplementarność międzyokresowa SYSTEM ZARZĄDZANIA I WDRAŻANIA GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI Opis struktury zarządzania realizacją GPR Zakres zadań i odpowiedzialności Koszty zarządzania GPR HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU SYSTEM MONITOROWANIA, OCENY I AKTUALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI Co to jest monitoring i czemu służy? System monitorowania GPR Instytucje/osoby odpowiedzialne za prowadzenie monitoringu GPR Realizacja monitoringu GPR Wskaźniki realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji Ocena (ewaluacja) programu PARTNERSTWO I PARTYCYPACJA NA RZECZ PLANOWANIA I REALIZACJI ZAŁOŻEŃ GPR Partnerstwo i partycypacja w procesie prac nad GPR Partnerstwo i partycypacja we wdrażaniu i ocenie GPR OPIS POWIĄZAŃ GPR Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI I PLANISTYCZNYMI MIASTA ORAZ KONIECZNE ZMIANY PRAWNE Opis powiązań GPR z dokumentami strategicznymi i planistycznymi Miasta Strategia Rozwoju Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Strategia Rozwoju Powiatu Analiza zgodności zamierzeń projektowych z Miejscowymi Planami Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) / Studium Uwarunkowań Określenie niezbędnych zmian w uchwałach i planach przestrzennych SPIS RYSUNKÓW I TABEL ZAŁĄCZNIKI do GPR

5 S t r o n a 5 1. WPROWADZENIE 1.1. Rewitalizacja jak ją rozumieć? Ustanowienie obszaru rewitalizacji ramy prawne Proces rewitalizacji Miasta Jordanowa, od momentu delimitacji obszarów Gminy (wyznaczenia obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji), aż do realizacji działań rewitalizacyjnych, mających na celu wyprowadzenie wyznaczonego obszaru rewitalizacji ze stanu kryzysowego, prowadzony zgodnie z: Wytycznymi Ministra Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata , z dnia 6 sierpnia 2016 r. oraz Ustawą z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, Dz. U poz Definicje i regulacje zawarte w obu dokumentach, są zbieżne lub uzupełniają się komplementarnie dla opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji należy stosować je łącznie. Dla pełnego rozumienia procesu delimitacji (wyznaczenia obszarów zdegradowanych i rewitalizacji), zaprezentowano kluczowe definicje i wnioski istotne dla opracowania GPR. Rewitalizacja Zgodnie z art. 2 ust. 1. Ustawy o rewitalizacji, stanowi (ona) proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji. Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic. Stan kryzysowy Według wytycznych Ministra Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata , z dnia 6 sierpnia 2016 r. Rozdział 3 Kwestie definicyjne, wyjaśnienie pojęć: Stan kryzysowy stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych (w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym), współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer: a. gospodarczej ( ), b. środowiskowej ( ) c. przestrzenno-funkcjonalnej ( ), d. technicznej ( ). Skalę negatywnych zjawisk odzwierciedlają mierniki rozwoju opisujące powyższe sfery, które wskazują na niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju, w odniesieniu do wartości dla całej gminy (definicja ta jest zbieżna z ustawą o rewitalizacji, ustawa nie reguluje jednak kwestii mierników). Obszar zdegradowany Zgodnie z Ustawą o rewitalizacji obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym można wyznaczyć jako obszar zdegradowany, gdy łącznie występują następujące 2 zjawiska: 1) koncentracja negatywnych zjawisk społecznych oraz 2) co najmniej jedno ze zjawisk kryzysowych w sferze gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej czy technicznej.

6 S t r o n a 6 Praktyczny komentarz do ustawy o rewitalizacji podaje w tym kontekście: Podstawą wyznaczenia obszaru zdegradowanego jest stwierdzenie, że występują na nim negatywne zjawiska społeczne. Bez ujawnienia występowania tych zjawisk nie można stwierdzić, czy obszar ten stanowi obszar zdegradowany w rozumieniu ustawy. Czym są negatywne zjawiska społeczne? Ustawa nie wymienia ich w sposób wyczerpujący, wskazując jedynie przykładowe sfery społeczne, których zła kondycja powinna być brana pod uwagę w toku analiz. Należą do nich: bezrobocie, ubóstwo, przestępczość, niski poziom edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczający poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym. Dalej zaś autorzy do komentarza do ustawy podają: Stwierdzenie występowania negatywnych zjawisk społecznych jest niezbędnym, ale nie jedynym warunkiem delimitacji obszaru zdegradowanego. Obok zjawisk społecznych muszą bowiem jednocześnie występować negatywne zjawiska co najmniej jednej dodatkowej sfery, to jest: ( ). Obszar rewitalizacji W zakresie definicji obszaru rewitalizacji, pojawia się w ustawie o rewitalizacji (jak również w wytycznych) sformułowanie, iż jest to obszar: obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1, to znaczy: społecznych, gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych, technicznych (czyli określenie szczególna koncentracja dotyczy występowania łącznie zjawisk kryzysowych w 5 sferach, nie zaś szczególnie czynników społecznych, o których mowa w definicji obszaru zdegradowanego) na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. Partycypacja Zgodnie z ustawą, partycypacja społeczna obejmuje przygotowanie, prowadzenie i ocenę rewitalizacji w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy, w tym poprzez uczestnictwo w konsultacjach społecznych oraz w pracach Komitetu Rewitalizacji. Należy zwrócić uwagę, iż interesariusze procesu rewitalizacji (Ci którzy korzystają z działań rewitalizacyjnych/na których działania rewitalizacyjne oddziałują), stanowią punkt odniesienia, na tyle mocny, iż zostało to podkreślone w ustawie, jako szereg wymagań stawianych Gminom, planującym i realizujących proces rewitalizacji, w oparciu o narzędzie ustawy Czym jest rewitalizacja i jej rola w rozwoju gminy Rewitalizacja jest zbiorem działań interwencyjnych dla rozwiązywania zidentyfikowanych problemów społecznych i skorelowanych z nimi problemów w co najmniej jednej z pozostałych sfer: gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej lub środowiskowej i w ramach których zaplanowane i zrealizowane powinny zostać inwestycje oraz przedsięwzięcia dedykowane dla grup mieszkańców, którzy w sposób szczególny potrzebują wsparcia. Rewitalizacja jest istotnym wyzwaniem dla samorządów, gdyż odnosi się do obszarów zdegradowanych czyli znajdujących się w stanie kryzysowym. Rewitalizacja ma zatem w pierwszej kolejności służyć poprawie jakości życia mieszkańców, aspekty społeczne rewitalizacji są kluczowe i nadrzędne dla wszystkich pozostałych. Rewitalizację określają zatem następujące cechy: Jej cele zogniskowane są na sferze społecznej, bo kluczowym jest poprawić jakość życia ludzi, którym z różnych względów może gorzej się powodzić i trudniej żyć. W konsekwencji wsparcie dla nich, działania na rzecz włączenia społecznego, pomogą im i całej społeczności lokalnej. Warto jednak zauważyć, iż warunki życia, w tym dostęp do pracy, skorelowane są istotnie z kwestiami ze sfer gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej. Ma charakter kompleksowych, wzajemnie wzmacniających się działań, których celem jest wyprowadzenie obszarów zdegradowanych ze stanu kryzysowego,

7 S t r o n a 7 Musi być realizowana we współpracy zróżnicowanych partnerów lokalnych: sektora publicznego, lokalnych przedsiębiorców oraz mieszkańców i przedstawicieli sektora pozarządowego (interesariusze procesu rewitalizacji); Zakłada optymalne wykorzystanie endogenicznych uwarunkowań oraz wzmacnianie lokalnych potencjałów; Jest procesem wieloletnim, wymagającym współpracy wielu grup interesariuszy. Zatem rewitalizacja, rozumiana jako ożywienie społeczne, poszczególnych części Gminy, musi być niezwykle szeroko planowanym i realizowanym działaniem, w kontekście bardzo precyzyjnie określonych obszarów. 1.2 Jak pracowaliśmy nad Gminnym Programem Rewitalizacji? Podstawą zrealizowania działań rewitalizacyjnych jest identyfikacja oraz wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, w odniesieniu do którego - wspólnie ze społecznością lokalną - zaplanowane zostały kompleksowe działania mające na celu wyprowadzania go ze stanu kryzysowego i poprawę jakości życia mieszkańców. Dlatego też opracowywany został program rewitalizacji, dla określenia którego: I ETAP wyznaczenie obszaru zdegradowanego i rewitalizacji: Dokonywana była delimitacja: analiza problemów społecznych na terenie Miasta i skorelowanych z nimi problemów w pozostałych 4 sferach zgodnych z ustawą, w układzie przestrzennym (zidentyfikowane problemy zaprezentowane zostały na mapach). Na tej podstawie wyznaczono obszar zdegradowany, zawężenie obszaru zdegradowanego, zgodnie z założeniami ustawy, co stało się podstawą wyznaczenia obszaru rewitalizacji, w tym w oparciu o konsultacje z interesariuszami procesu. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji, dokonano w oparciu o analizy przestrzenne (weryfikowalne wskaźniki) i konsultacje z interesariuszami procesu. Wyznaczono zatem obszar rewitalizacji (do maksimum 20% powierzchni gminy, na których zamieszkuje nie więcej niż 30% mieszkańców gminy). Obszar rewitalizacji został podzielony na podobszary, w tym nieposiadające ze sobą wspólnych granic. II ETAP opracowanie programu rewitalizacji, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa Przy udziale interesariuszy określone zostały cele i działania, które stanowią odpowiedź na zidentyfikowane problemy społeczne i zdefiniowaną wizję rozwoju w oparciu o te dane powstała lista przedsięwzięć, w tym: inwestycyjnych, które mogą być finansowane np. w ramach działania 11.2 odnowa wsi, RPO na lata oraz w ramach PROW, tzw. projektów miękkich, realizujących przedsięwzięcia których odbiorcami są różne grupy mieszkańców (np. młodzież, seniorzy, rodziny), które mogą być finansowane z komponentów RPO finansowanych w ramach EFS i innych źródeł zewnętrznych oraz budżetu gminy. Określane zostały wskaźniki realizacji, jako miary sukcesu Programu rewitalizacji, system wdrażania i monitoringu programu rewitalizacji oraz mechanizmy włączania interesariuszy w proces wdrażania. Proponowana metodologia prac opiera się na zasadzie partnerstwa i szerokiej współpracy międzysektorowej, co spełnia regulacje i wytyczne dotyczące realizacji, ale też stanowi rekomendowany przez FRDL MISTiA model pracy nad planowaniem rozwoju wspólnoty samorządowej.

8 S t r o n a 8 W pracach nad Programem Rewitalizacji wykorzystana została metoda partycypacyjnoekspercka. Oznacza to przygotowanie Programu przy wykorzystaniu wiedzy i umiejętności ekspertów FRDL MISTiA, ale równocześnie - dla osiągnięcia w pełni założonych efektów - konieczny był udział interesariuszy reprezentujących różne środowiska gminy. Z jednej strony to oni najlepiej znają potrzeby swoich środowisk, natomiast z drugiej strony program ma być użyteczny nie dla ekspertów, lecz dla mieszkańców i podmiotów lokalnych. Proponowana metodyka budowy Programu Rewitalizacji opiera się w szczególności na: eksperckim opracowaniu dokumentów diagnostycznych w oparciu o wiedzę i doświadczenie ekspertów FRDL MISTiA, oraz partycypacyjnej i partnerskiej budowie planu działań rewitalizacyjnych, pod kierunkiem doświadczonych konsultantów w zakresie metod partycypacyjnych. Metoda ta, promowana w dokumentach i wytycznych wspólnotowych i krajowych, była wielokroć i z dużym powodzeniem stosowana w wielu wcześniejszych realizacjach. 1.3 Kluczowe wnioski z prac nad GPR Prace nad Gminnym Programem Rewitalizacji dla Miasta Jordanowa miały doprowadzić do tego, aby zidentyfikowane poprzez liczne źródła (analizy dynamiczne, porównawcze, przestrzenne, badania społeczne, kilkuetapowe konsultacje społeczne) problemy zostały przełożone na działania służące bezpośrednim, bądź pośrednim rozwiązaniom. Z uwagi na kilkuletni okres wdrażania GPR działania te winny być zawarte w układzie strategicznym i odpowiadać logice interwencji. Zatem została sformułowana wizja, cele szczegółowe, kierunki działań i odpowiadające im przedsięwzięcia. I w efekcie- wskazanie rezultatów i produktów oraz mierników sukcesu. W efekcie prowadzonych prac, w odpowiedzi na zidentyfikowane problemy obszaru rewitalizacji zdefiniowano cel główny i cele szczegółowe: CEL GŁÓWNY GPR: Wzmocnienie procesu integracji mieszkańców obszaru rewitalizacji, jako kluczowego elementu dla zwiększenia włączenia społecznego i poprawy warunków życia, poprzez tworzenie miejsc oraz rozwój oferty sprzyjającej aktywizacji mieszkańców, poprawę jakości i funkcjonalności przestrzeni publicznej oraz współpracę międzysektorową i między samorządową na rzecz rozwoju lokalnego i przedsiębiorczości, a także działania na rzecz poprawy stanu środowiska. Cel 1: INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ Zwiększenie włączenia społecznego oraz integracji i tożsamości społeczności lokalnej, poprzez wzmocnienie systemu wsparcia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, utworzenie przestrzeni i oferty aktywizującej mieszkańców oraz działania na rzecz wzmocnienia aktywności lokalnej. Cel 2: LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI Identyfikacja i wykorzystanie kluczowych dla rozwoju przedsiębiorczości zasobów miasta oraz aktywizacja zawodowa mieszkańców, jako podstawowe elementy poprawy jakości ich życia. Cel 3. PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawa Jakości przestrzeni publicznej, poprzez stworzenie warunków do spędzania czasu wolnego, podniesienie estetyki i standardów infrastruktury części wspólnych miasta dla mieszkańców oraz zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego. Cel 4. ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawienie stanu środowiska naturalnego poprzez działania na rzecz niskiej emisji, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz edukację ekologiczną mieszkańców.

9 S t r o n a 9 Niewątpliwie, sercem programu rewitalizacji, jest cel szczegółowy pierwszy, który dotyczy odpowiedzi na kluczowe problemy społeczne i wokół niego zogniskowana jest większość przedsięwzięć podstawowych. To właśnie na problemach społecznych musi zasadzać się odpowiedź zdefiniowana w programie rewitalizacji, dlatego przedsięwzięcia te dotyczą rozwoju instytucji, umiejscowionej w budynku Rynek 2, która swoim działaniem wspierać będzie integrację i włączenie społeczne mieszkańców, podobszarów rewitalizacji. Dostęp do oferty włączającej i integrującej mieszkańców, jest kluczowym dla faktycznej aktywizacji wykluczonych bądź zagrożonych wykluczeniem społecznym osób. Przestrzeń publiczna, jej jakość i estetyka, są istotnymi aspektami życia mieszkańców znacząco wpływającymi na poczucie tożsamości i wspólnoty z miejscem zamieszkania przestrzenią życia, mieszkańcy (interesariusze procesu rewitalizacji) zwracali szczególną uwagę na potrzebę odnowienia miasta, co znalazło odzwierciedlenie w przedsięwzięciu związanym z renowacją zabytkowych Plant Jordanowskich. Z kolei w odpowiedzi na cel 4 zaplanowano działania, które zyskały statut podstawowych i wpływać będą znacząco na poprawę jakości życia mieszkańców uzupełnienie sieci kanalizacyjnej i wodociągowej w mieście. Jednakże uwzględniając konieczność podjęcia kompleksowych działań na rzecz faktycznej zmiany na obszarze rewitalizacji, w ramach przedsięwzięć uzupełniających, zaplanowano szereg działań stanowiących odpowiedź na realizację założeń celu 2, w tym w zakresie gospodarki oraz pełniejszego wykorzystania zasobów dziedzictwa Miasta Jordanowa, z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. Wszystkie te działania, mają wpłynąć na poniższą wizję zdefiniowaną w ramach prac nad GPR: Miasto Jordanów, a szczególnie rewitalizowane obszary, jest miejscem życia zintegrowanej i aktywnej społeczności, która dzięki przestrzeni dla działania i prężnej współpracy samorządu i organizacji społecznych, opierając się na lokalnych potencjałach, buduje swoją przyszłość w oparciu o wartości, które łącznie stanowią integralną część tożsamości lokalnej. Stworzona atrakcyjna przestrzeń życia i oferta dla integracji, sprzyja włączeniu społecznemu w tym rodzin z dziećmi, osób młodych i seniorów. Rozwijające się przedsiębiorstwa i tworzone miejsca pracy, w nawiązaniu do lokalnych zasobów, przyczyniają się do poprawy jakości życia w mieście, w którym dialog i międzysektorowa współpraca jest standardem. Cały proces przygotowania GPR odbywał się przy aktywnym zaangażowaniu władz i pracowników Urzędu Miasta Jordanowa oraz mieszkańców, przedsiębiorców i organizacji pozarządowych. Udział tych grup przy tworzeniu GPR powinien przełożyć się na udział przy jego wdrażaniu, bowiem uczestnicy procesu czują się odpowiedzialni za jego dalsze losy. Tym bardziej, że działania te mają służyć im samym oraz ich rodzinom. Wyraźną i budującą przesłanką odpowiedzialności w tej kluczowej kwestii, jest liczna reprezentacja różnych grup społecznych z obszaru Miasta w Komitecie Rewitalizacyjnym, w którego skład weszło 19 osób, w tym przedstawiciele wszystkich sektorów (samorząd, organizacje społeczne/mieszkańcy i przedsiębiorcy). Istotny i wart podkreślenia jest także a także liczny i aktywny udział mieszkańców na spotkaniach konsultacyjnych czy warsztatach wydobywczych w czasie prac nad GPR.

10 S t r o n a CHARAKTERYSTYKA MIASTA JORDANOWA Miasto Jordanów jest gminą miejską zlokalizowaną w południowo zachodniej części województwa małopolskiego, w powiecie suskim (N 49 39' E 19 50'). Aktualnie stanowi również siedzibę gminy wiejskiej Jordanów. Położone jest nad rzeką Skawą, stanowiącą jeden z dopływów Wisły, w kotlinie Rabczańskiej, na styku Beskidu Wyspowego, Beskidu Makowskiego i Beskidu Żywieckiego. Rysunek 1. Miasto Jordanów oraz jego położenie w powiecie suskim Źródło: Źródło: original/a11_podzial_adm_5.html Miasto sąsiaduje z gminami wiejskimi: Bystra - Sidzina, Jordanów oraz Raba Wyżna. Jego centrum znajduje się na wzgórzu wypiętrzającym się ponad dolinę rzeki Skawy i stanowi dobry punkt wyjścia dla pieszych wycieczek w pobliskie pasma górskie. Jordanów posiada złożoną strukturę funkcjonalno-przestrzenną. Centrum obszaru funkcjonalnego stanowi rynek, który lokalizuje i koncentruje usługi ogólno - miejskie. Wzdłuż dróg prowadzących z Rynku wykształciły się i rozwijają przedmieścia o zwartej zabudowie. W mieście funkcjonuje Miejski Ośrodek Kultury oraz Biblioteka miejska będąca jednostką organizacyjną miasta. Ośrodek Kultury wraz z Radą Miasta oraz Burmistrzem Jordanowa nieprzerwanie od kilkudziesięciu lat organizują święto "Dni Ziemi Jordanowskiej. Ze względu na swoje położenie, Jordanów zaliczano kiedyś do miejscowości o charakterze turystycznym. Miasto stanowi dogodny punkt wyjściowy w blisko umiejscowione pasma górskie. W niewielkiej odległości znajduje się między innymi Babiogórski Park Narodowy. Cenną atrakcją turystyczno-przyrodniczą jest góra Przykrzec z atrakcyjnymi punktami widokowymi na dolinę Skawy, Beskid Wyspowy, Gorce, Tatry i Pasmo Babiogórskie. Miejsca te są dobrze skomunikowane z miastem. Jordanów jest najstarszym miastem w powiecie suskim, założonym w 1564 roku, na części obszarów wydzielonych ze wsi Malejowa przez Spytka Jordana, miejscowego humanistę, miłośnika sztuki, wspierającego kształcenie młodzieży oraz fundatora kościołów, szpitali i dobroczyńcę ubogich. Miasto zaplanowano z myślą o stworzeniu dużego ośrodka rzemieślniczego, co ostatecznie nie doszło do skutku, jednak część idei założyciela, kontynuowana w następnych latach przez jego żonę, przetrwała i w mieście zawiązano cztery cechy rzemieślnicze: drzewny, kowalski, skórzany i tkacki. Z biegiem lat rozwinęły się również kolejne. Rozwój miasta bazował głównie na przywilejach królewskich. Tradycje rzemieślnicze i przebiegający przez miasto szlak solny, przyczyniły się do rozwoju w Jordanowie tradycji jarmarków, na których sprzedawane były lokalne produkty. Zwyczaj ten, chociaż kontynuowany, nie przetrwał w formie jaką przyjmował przed laty, dzisiejszy jarmark w Jordanowie, nie

11 S t r o n a 11 promuje już bowiem lokalnych produktów, przybrał za to formę bazaru na którym drobni handlarze, co tydzień, sprzedają różnorodne produkty. Przez miasto Jordanów przebiega sieć dróg: Droga krajowa nr 28 (Wadowice Sucha Beskidzka Jordanów Mszana Dolna Nowy Sącz Jasło Krosno Sanok Przemyśl), która krzyżuje się z drogą krajową E7 (Kraków Myślenice Chyżne granica państwa), zapewniając dobrą komunikację z obszarze innym miejscami powiatu, województwa, a także ze Słowacją. Powiązania zewnętrzne zapewnia także mieszkańcom linia kolejowa relacji Kraków - Sucha Beskidzka - Chabówka Zakopane, ze stacją kolejową zlokalizowaną na obszarze miasta.

12 S t r o n a METODOLOGIA PRAC NAD GMINNYM PROGRAMEM REWITALIZACJI 3.1 Wyznaczenie obszaru rewitalizacji Część statystyczna i analizy przestrzenne W celu wyznaczenia na terenie Miasta Jordanowa obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji opracowana została metodologia sporządzenia diagnozy gminy. Obejmowała ona: analizę danych pochodzących ze statystyki publicznej, a także sporządzenie analiz przestrzennych, obrazujących rozkład przestrzenny problemów (społecznych, gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych oraz technicznych) oraz koncentrację zjawisk kryzysowych na terenie miasta Jordanowa. Analiza statystyczna dynamiczna i porównawcza Dla precyzyjnego zobrazowania sytuacji gminy, zdecydowana większość danych zebranych w ramach analizy statystycznej w obszarach problemowych została poddana badaniu w dwóch płaszczyznach. Z jednej strony w układzie dynamicznym (na przestrzeni lat) jako analiza podstawowych trendów rozwojowych. Z drugiej strony w układzie porównawczym dane statystyczne miasta Jordanów zestawiono z wartościami średnimi dla: województwa małopolskiego i powiatu suskiego, a także z danymi 6 miast lub miast w gminach miejsko-wiejskich, tworzących tzw. grupę porównawczą: Biecz (powiat gorlicki) Mszana Dolna (powiat limanowski), Grybów (powiat nowosądecki), Chełmek (powiat oświęcimski), Zator (powiat oświęcimski), Maków Podhalański (powiat suski). Gminy dobrano tak, by ich główne charakterystyki były porównywalne z analogicznymi dla miasta Jordanowa. Prawdopodobne jest, że procesy rozwojowe w wybranych do porównania gminach przebiegają w zbliżonym kierunku, a mieszkańcy i władze samorządowe stają przed podobnymi wyzwaniami. W diagnozie posłużono się możliwie najbardziej aktualnymi danymi statystyki publicznej. Prezentowane dane dotyczą okresu lat 2009/ /2015 (w zależności od dostępności danych w momencie rozpoczęcia badania). W związku z tym, że dla niektórych z analizowanych wskaźników, nie agreguje się danych na poziomie miast w gminach miejsko-wiejskich, w tych miejscach zaprezentowano dane dla całych gmin, opatrując je stosowną adnotacją. Należy podkreślić, iż analizy te pozwalają, na określenie trendów istotnych zjawisk dla Gminy, których nie można zdefiniować na podstawie dokonanych analiz przestrzennych, opracowanych w oparciu o dane na dany rok. Analizy przestrzenne Analizy bazujące na danych statystyki publicznej uzupełnione zostały poprzez sporządzenie analiz przestrzennych, obrazujących rozkład problemów (społecznych, gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych oraz technicznych) i szczególnej koncentracji zjawisk kryzysowych. Należy zaznaczyć, że analizy przestrzenne zjawisk kryzysowych opracowane zostały jedynie dla tych problemów i negatywnych aspektów funkcjonowania miasta Jordanów, dla których istniała możliwość zebrania danych na odpowiednim poziomie agregacji. Tym samym nie wszystkie zjawiska (społeczne, gospodarcze, środowiskowe, przestrzenno-funkcjonalne oraz techniczne)

13 S t r o n a 13 analizowane w diagnozie społeczno-gospodarczej dało się przenieść bezpośrednio na mapy przestrzenne. Analizy przestrzenne stanowią zatem pogłębienie pewnych obserwowalnych zjawisk kryzysowych. Zgodnie z Ustawą o Rewitalizacji, wyznaczenie obszaru rewitalizacji powinno być przeprowadzone w dwóch krokach. W pierwszym określone powinny zostać obszary zdegradowane, które stanowią obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: 1. gospodarczych w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw lub 2. środowiskowych w szczególności przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, lub 3. przestrzenno-funkcjonalnych w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych, lub 4. technicznych w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska. Zatem obszarem zdegradowanym, w myśl Ustawy o rewitalizacji, będzie obszar na którym występują: przynajmniej dwa czynniki społeczne (odzwierciedlone za pomocą mierzalnych wskaźników), których wartości przekraczają medianę dla całej gminy, oraz: przynajmniej jeden czynnik (wskaźnik): gospodarczy lub środowiskowy lub przestrzenno-funkcjonalny lub techniczny, którego wartość przekracza medianę dla całej gminy. Należy podkreślić, że Ustawa o rewitalizacji nie definiuje jednoznacznie pojęć koncentracji i szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk. W związku z powyższym w przypadku pojęcia koncentracji (odnoszącego się do analizy wskaźników społecznych na potrzeby wyznaczenia obszarów zdegradowanych), przyjęto, że koncentracja oznacza występowanie przynajmniej dwóch wskaźników o wartościach przekraczających wartość progową medianę. W kolejnym kroku wyznacza się obszar rewitalizacji obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego gmina zamierza prowadzić rewitalizację. Równocześnie w Ustawie o rewitalizacji brak jednoznacznej definicji szczególnej koncentracji. Jednakże Ustawodawca w art. 10 pkt. 2 Ustawy zawarł zapis, iż: obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Zatem szczególna koncentracja, w myśl przesłanek wynikających z powyższego punktu, oznaczać może obszary gminy zawierające do 30% mieszkańców gminy i zajmujące do 20% powierzchni gminy, na których występuje największa liczba negatywnych zjawisk (wskaźników odzwierciedlających problemy społeczne, gospodarcze, środowiskowe, przestrzenno-funkcjonalne i techniczne). Mając

14 S t r o n a 14 równocześnie na uwadze definicję obszaru rewitalizacji, przewiduje się wykluczenie danego obszaru z procesu rewitalizacji (ze względu na brak szczególnego znaczenia dla rozwoju lokalnego lub brak przewidywanych działań rewitalizacyjnych) i zastąpienie go innym obszarem o ile: spełnia on kryteria obszaru zdegradowanego ; ma on istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego; przewidziane na nim są działania rewitalizacyjne; jego włączenie nie spowoduje przekroczenia progu 30% mieszkańców gminy i 20% powierzchni gminy w obszarze rewitalizacji. Wyznaczenie obszarów zdegradowanych i rewitalizacji przeprowadzono zgodnie z poniższym procesem: ANALIZA CZYNNIKÓW WSKAŹNIKI CZĄSTKOWE DELIMITACJA OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH WSKAŹNIK SYNTETYCZNY WYBÓR OBSZARÓW REWITALIZACJI Wyznaczenie wartości poszczególnych czynników na poziomie budynków lub spójnych przestrzennie obszarów Standaryzacja wartości czynników do przedziału od zera do jeden oraz odniesienie ich wartości w obszarach do mediany Weryfikacja występowania na każdym obszarze przynajmniej dwóch wskaźników społecznych o wartościach powyżej mediany i przynajmniej jednego innego czynnika Wyznaczenie wartości wskaźnika syntetycznego na podstawie wskaźników cząstkowych Wyznaczenie obszarów o szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk Wybór obszarów o szczególnym znaczeniu dla rozwoju lokalnego, na których gmina planuje działania rewitalizacyjne Ocenę skali koncentracji problemów oparto w szczególności na dwóch wskaźnikach: koncentracji negatywnych zjawisk, którego celem jest weryfikacja, czy dany obszar spełnia kryteria obszaru zdegradowanego, określone w Ustawie o rewitalizacji; syntetycznego wskaźnika szczególnej koncentracji, którego celem jest określenie rankingu obszarów pod kątem występowania największej liczby negatywnych zjawisk i ich klasyfikacji jako obszary potencjalnie kwalifikowane do obszarów rewitalizacji. Wyznaczenie powyższych wskaźników wymaga analizy rozmieszczenia przestrzennego zjawisk problemowych (tzw. wskaźników cząstkowych ). W poniższej tabeli przedstawiono zakres analizowanych wskaźników cząstkowych (przypisanych do wszystkich grup wymienionych w ww. ustawie: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej oraz technicznej). W toku konsultacji złożono wniosek o uszczegółowienie wskaźnika liczba rodzin zagrożonych problemami społecznymi. Wniosek został uwzględniony - wskaźnik został rozbity na 4 grupy wskaźników: Nazwa wskaźnika Liczba rodzin bezradnych w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Liczba rodzin wielodzietnych, niepełnych, zagrożonych potrzebą ochrony macierzyństwa i przemocą w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w tym: Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego Potrzeba ochrony macierzyństwa Rodziny niepełne Rodziny wielodzietne Przemoc w rodzinie

15 S t r o n a 15 Liczba rodzin zagrożonych długotrwałą lub ciężką chorobą i niepełnosprawnością w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Długotrwała lub ciężka choroba Niepełnosprawność Ubóstwo Bezrobocie W poniższej tabeli zawarto zestawienie uwzględnionych wskaźników po korekcie. Tabela 2. Analizowane wskaźniki cząstkowe Grupa Wskaźnik cząstkowy Źródło danych społeczne gospodarcze przestrzennofunkcjonalne Liczba przestępstw i wykroczeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Liczba rodzin bezradnych w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Liczba rodzin wielodzietnych, niepełnych, zagrożonych potrzebą ochrony macierzyństwa i przemocą w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Liczba rodzin zagrożonych długotrwałą lub ciężką chorobą i niepełnosprawnością w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Średnia powierzchnia użytkowa mieszkań komunalnych w przeliczeniu na 1 mieszkańca mieszkania komunalnego Średnia powierzchnia użytkowa mieszkań spółdzielczych w przeliczeniu na 1 mieszkańca mieszkania spółdzielczego Gęstość stowarzyszeń Frekwencja wyborcza Liczba bezrobotnych w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Liczba firm w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Średnia odległość do przystanku Średnia odległość do szkoły podstawowej Średnia odległość do przedszkola KSIP/SWD Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Jordanowie Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Jordanowie Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Jordanowie Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Jordanowie Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów Powiatowy Urząd Pracy w Suchej Beskidzkiej CEIDG (Urząd Miasta Jordanów) Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów

16 S t r o n a 16 środowiskowe techniczne Średnia odległość do obiektów sportowych Średnia odległość do świetlicy / biblioteki Poziom zanieczyszczenia pyłem PM10 M1 Poziom zanieczyszczenia pyłem PM10 M2 Gęstość instalacji solarnych Procent mieszkańców posiadających przyłącza wody Procent mieszkańców posiadających przyłącza kanalizacji Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów UMWM UMWM Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów Urząd Miasta Jordanów Dostępność danych umożliwiających przeprowadzenie analizy przestrzennej w oparciu o wielkości obiektywne, mierzalne i weryfikowalne ograniczyła liczbę analizowanych czynników do 21. Dwa wskaźniki: Średnia powierzchnia użytkowa mieszkań komunalnych w przeliczeniu na 1 mieszkańca mieszkania komunalnego; Średnia powierzchnia użytkowa mieszkań spółdzielczych w przeliczeniu na 1 mieszkańca mieszkania spółdzielczego; występowały łącznie tylko w 6 z ponad 2000 zamieszkałych obszarów referencyjnych. W związku z tym wskaźniki te zostały wyłączone z dalszych analiz oraz nie zostały uwzględnione we wskaźnikach koncentracji. W dalszej części opracowania przedstawiono 19 wskaźników, które zostały poddanych szczegółowej analizie. Z uwagi na brak danych nie analizowano następujących czynników: niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu kulturalnym; słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw; obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska; degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym; niefunkcjonowania rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska. Szereg potencjalnych dla wykonania analizy czynników wymienianych w ustawie o rewitalizacji lub rozporządzeniu Ministra Rozwoju ma charakter jakościowy i niekwantyfikowalny w sposób umożliwiający porównanie z czynnikami delimitacji wymienionymi w innych pozycjach i w powyższej tabeli. Za takie uznano niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, których ocena odzwierciedla pogląd ekspercki i trudno uznać ją za czynnik obiektywny, możliwy do powtórzenia przy tych samych parametrach w przyszłości (np. dla potrzeb ewaluacji). Również sparametryzowanie niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych wydaje się działaniem subiektywnym wobec braku prawnych podstaw określania zakresu przestrzennego i przedmiotowego terenów publicznych, zwłaszcza w obszarach wiejskich. Także literatura dotycząca tej kwestii przedstawia silnie zróżnicowane poglądy. Z tego względu odstąpiono od nich w analizie ilościowej i zdecydowano o uwzględnieniu powyższych trudno kwantyfikowalnych czynników w pogłębionej analizie

17 S t r o n a 17 obszarów rewitalizacji. Odniesienie do znaczenia obszaru rewitalizacji dla rozwoju gminy przedstawiono w części przedstawiającej wyznaczone podobszary rewitalizacji, natomiast z uwagi na dominującą rolę analizy wskaźnikowej pominięto na etapie wyznaczania obszarów koncentracji kwestie wykraczające poza fakt koncentracji zjawisk negatywnych na poziomie powyżej mediany dla całej jednostki zgodnie z zaleceniami metodologicznymi UMWM. Jednostka referencyjna dla analiz przestrzennych Analiza rozmieszczenia negatywnych zjawisk i ocena skali ich koncentracji została wykonana dla całej gminy w podziale na siatkę 100m100m. W tym: Dla każdego wskaźnika cząstkowego wyznaczono medianę wartości (z wyłączeniem obszarów niezamieszkałych). Następnie dla każdego podobszaru wyznaczono wskaźnik koncentracji negatywnych zjawisk, tj. zweryfikowano czy dany obszar spełnia kryteria obszaru zdegradowanego, określone w Ustawie o rewitalizacji. W celu wyznaczenia obszarów o szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk obliczono syntetyczny wskaźnik szczególnej koncentracji, odzwierciedlający liczbę negatywnych czynników (wskaźników cząstkowych), których wartość na danym obszarze przekracza medianę dla gminy. Zgodnie z zapisami Ustawy o rewitalizacji, wskaźnik ten został wyznaczony tylko dla obszarów zdegradowanych. Następnie wszystkie obszary o wymiarach 100m100m uszeregowano od największej do najmniejszej liczby wskaźników przekraczających medianę dla gminy i wybrano te obszary, które charakteryzują się największą liczbą tych wskaźników i nie przekraczają 30% liczby mieszkańców i 20% powierzchni gminy. Wyselekcjonowane obszary stanowią wstępną grupę obszarów o szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk. W kolejnym kroku wstępna lista obszarów o szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk została zweryfikowana pod kątem tego czy: obszar ma szczególne znaczenie dla rozwoju lokalnego; przewiduje się na nim (wobec niego) realizację działań rewitalizacyjnych. Obszary, które nie spełniały powyższych założeń zostały wykluczane z grupy obszarów rewitalizacji i zastępowane kolejnymi o najwyższej liczbie wskaźników negatywnych, o ile spełniały one powyższe założenia i nie powodowały przekroczenia ograniczenia 30% liczby mieszkańców i 20% powierzchni gminy w obszarach rewitalizacji Badania społeczne W ramach prac diagnostycznych, przeprowadzono wśród mieszkańców miasta Jordanowa badanie ankietowe. W badaniu prowadzonym drogą tradycyjną (ankiety papierowe) oraz elektroniczną (formularz do wypełnienia on-line) udział wzięło 250 mieszkańców miasta. W badaniu mogły brać udział osoby, które ukończyły 15 rok życia. W odniesieniu do struktury respondentów, w badaniu odnotowano zdecydowanie większy udział kobiet, niż mężczyzn (odpowiednio 68,4% oraz 31,6%). Ponad połowę badanych (55,4%) stanowiły osoby młode (w wieku lata). Drugą w kolejności, licznie reprezentowaną, grupę stanowiły osoby w wieku średnim od 35 do 64 roku życia 42,2%. Osoby w wieku powyżej 65 roku życia, stanowiły zaledwie 2,4% respondentów. Seniorzy stanowili zatem grupę najsłabiej reprezentowaną w tym badaniu. Najważniejsze wnioski płynące z przeprowadzonego w mieście badania ilościowego metodą ankietyzacji ujęto poniżej: Według ankietowanych do miejsc, których najbardziej brakuje w Jordanowie należą: przygotowane miejsca spacerowe do rekreacji i wypoczynku dla mieszkańców - 74,1%, miejsca dla młodzieży (konstruktywne spędzanie czasu wolnego) - 70,1%. Najczęściej wymienianą przez respondentów grupą, dla której nie istnieją miejsca spędzania wolnego czasu były rodziny z dziećmi (58% wskazań), na drugiej pozycji, znalazły się osoby młode po zakończeniu edukacji (53,2%). Jedną z częściej wybieranych odpowiedzi, była również młodzież ze szkół ponadpodstawowych (49,2%).

18 S t r o n a 18 Grupy, dla których nie istnieje oferta spędzania wolnego czasu to, zdaniem respondentów, ludzie młodzi po zakończeniu edukacji (55,2%) oraz rodziny z dziećmi (52,8%). Najczęściej wskazywanym przez respondentów problemem, związanym z jakością życia był zły stan dróg i chodników (78,3%). Mieszkańcy, wskazywali również na: zaniedbaną estetykę przestrzeni miejskiej (ład architektoniczny miasta), w tym małej architektury (np. ławki, kioski, śmietniki) - 43,5%, niedostosowanie przestrzeni miasta do osób ze specjalnymi potrzebami np. brak pochylni dla wózków, niskich krawężników, wind - 37,9%, zaniedbanie obiektów rekreacyjnych i sportowych - 36,4%, dzikie wysypiska - 34,4%. Najczęściej identyfikowane przez respondentów problemy społeczne to: brak oferty spędzania wolnego czasu dla młodzieży - 66,9%, emigracja młodych osób spowodowana brakiem perspektyw (odpływ kapitału społecznego) - 53,5%, brak perspektyw dla młodych rodzin - 52,4%, niskie płace powodujące zubożenie społeczeństwa - 49,7%, brak integracji lokalnej społeczności - 39,0%. Zdecydowana większość respondentów stwierdziła, że społeczność Jordanowa jest zaangażowana w sprawy lokalne w stopniu średnim (43,8%). Wyraźnie jednak większa liczba osób opowiedziała się po stronie negatywnych opcji. Odpowiedzi: raczej nie (33,7%), nie (6,8%) i zdecydowanie nie (3,6%) stanowiły łącznie - 44,2% odpowiedzi, podczas gdy na wybór opcji pozytywnie weryfikujących zaangażowanie społeczne mieszkańców Jordanowa (raczej tak, tak, zdecydowanie tak), zdecydowało się zaledwie 12% respondentów. Na podsumowanie atmosfery społecznej mieszkańcy wybierali najczęściej stwierdzenia: większość mieszkańców skupiona jest na pracy zarobkowej i życiu rodzinnym, pozostaje biernym obserwatorem życia społecznego (68,8%). Druga pod względem ilości wskazań odpowiedź również podkreśla brak zaangażowania mieszkańców, bowiem 34,8% respondentów zdecydowało się wybrać odpowiedź: można zauważyć brak integracji mieszkańców, a co za tym idzie chęci do działania dla dobra wspólnego. W kwestii rozwoju gospodarczego blisko trzy czwarte respondentów wskazało na potrzebę stworzenia inkubatora przedsiębiorczości (72,6%). 25,4% odpowiedzi sugerowało opcję handlu w postaci jarmarków jordanowskich, które stanowią jednocześnie rodzaj promocji produktów regionalnych i mogą stać się znakiem rozpoznawczym miasta. Mieszkańcy deklarują chęć udziału w kolejnych konsultacjach społecznych w średnim stopniu oraz raczej tak (po 27,4% odpowiedzi), przeważają jednak odpowiedzi wskazujące na pozytywne nastawienie do podjęcia inicjatywy. Na tak zdecydowało się 17,9% respondentów, natomiast zdecydowanie tak powiedziało 14,7% odpowiadających. Raczej nie, nie i zdecydowanie nie wzięłoby udziału w konsultacjach łącznie 12,7% respondentów (odpowiednio: 7,9%, 2,0%, 2,8%) Dane pozyskane w procesie partycypacji W ramach prac prowadzonych w I etapie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji, przeprowadzone zostały spotkania diagnostyczne (wydobywcze w formie warsztatów - uzupełnienie badań społecznych realizowanych za pośrednictwem ankiety) i konsultacyjne, które miały na celu wyznaczenie obszarów zdegradowanych (OZ) i obszarów rewitalizacji (OR). Warsztaty diagnostyczne (wydobywcze) - z interesariuszami OZ i OR: warsztat diagnostyczny otwarty dla wszystkich mieszkańców (pierwsze spotkanie z mieszkańcami i interesariuszami procesu rewitalizacji) Konsultacje projektu Uchwały dotyczącej wyznaczenie OZ i OR oraz regulaminu i wyboru członków Komitetu Rewitalizacji - spotkania konsultacyjne z interesariuszami OZ i OR: 13 lipiec 2016 roku - I spotkanie konsultacyjne w mieście Jordanowie, dotyczące analizy problemów i potencjałów, jakie w ocenie interesariuszy można zdiagnozować na obszarach rewitalizacji. 19 lipiec 2016 roku - II spotkanie konsultacyjne w mieście Jordanowie, dotyczące analizy problemów i potencjałów, jakie w ocenie interesariuszy, można zdiagnozować na obszarach rewitalizacji.

19 S t r o n a 19 Najważniejsze wnioski płynące z przeprowadzonych w gminie spotkań zostały zaprezentowane w raportach z warsztatów (zamieszczonych jako informacja publiczna na stronie Internetowej urzędu wykorzystane w pogłębionej analizie podobszarów rewitalizacji oraz identyfikacji kluczowych problemów/wyzwań dla obszaru rewitalizacji w Gminie. 3.2 Przygotowanie Gminnego Programu Rewitalizacji Badania społeczne W ramach prac nad przygotowaniem Gminnego Programu Rewitalizacji, przeprowadzono wśród mieszkańców miasta Jordanowa: Badanie ankietowe w podziale na podobszary rewitalizacji (jako druga ankietyzacja realizowana w ramach procesu tworzenia GPR). W badaniu prowadzonym drogą tradycyjną (ankiety papierowe) oraz elektroniczną (formularz do wypełnienia on-line), udział wzięli mieszkańcy wszystkich sześciu podobszarów rewitalizacji. W sumie, formularze ankietowe wypełniło 122 osoby, z czego najwięcej respondentów wypełniło ankietę dla Podobszaru Rewitalizacji Nr 6 (w rejonie ulic Rynek i Kopernika) oraz Podobszaru Rewitalizacji Nr 5 (w rejonie ulic Zakopiańska i Malejowska). 60,6% respondentów stanowiły kobiety, najliczniej reprezentowana grupą wiekową były osoby młode w wieku lata (30,08%). Zdecydowana większość respondentów mieszka w Jordanowie od urodzenia (64,23%). 6 wywiadów pogłębionych z mieszkańcami (interesariuszami podobszaru rewitalizacji) - reprezentantami 6 podobszarów rewitalizacji (liderami lokalnymi). Najważniejsze wnioski płynące z przeprowadzonego w mieście badania społecznego ujęto poniżej: Najczęściej wskazywane przez respondentów problemy społeczne dotykające całe miasto Jordanów to: brak poczucia wspólnoty lokalnej i integracji mieszkańców, emigracja młodych osób spowodowana brakiem perspektyw, poczucie zagrożenia na drodze, szczególnie dla pieszych, spowodowane dużą liczbą wypadków - problemy te uzyskały najwyższy poziom wskazań w pięciu podobszarach. Ponadto w trzech podobszarach rewitalizacji wyróżniono brak specjalistycznej opieki zdrowotnej. Respondenci wskazywali też często na problemy związane z bezrobociem osób młodych oraz słabą współpraca między władzami miasta a organizacjami pozarządowymi. W kategorii problemów technicznych i związanych z rozwiązaniami przestrzennymi w mieście, respondenci z czterech podobszarów najczęściej wskazywali na brak lub zły stan chodników, w trzech podobszarach wysoka liczbę wskazań uzyskał także brak miejsc spacerowych i przestrzeni rekreacyjno - wypoczynkowych. Ponadto często wybierano również: brak kanalizacji, brak lub zły stan łatwo dostępnego placu zabaw, brak utwardzenia bocznych ulic, braki w małej architekturze i oświetleniu ulic, niebezpieczne przejścia dla pieszych i zaniedbaną infrastrukturę drogową. W kontekście problemów gospodarczych najczęściej wymienianymi problemami były: niskie wynagrodzenia dla pracowników, a także odpływ młodych i wykształconych pracowników w atrakcyjniejsze miejsca (problemy najczęściej wybierane przez respondentów w trzech podobszarach rewitalizacji. Respondenci wskazywali również na niski poziom przedsiębiorczości i brak nowoczesnej oferty turystycznej i bazy noclegowej. Problemy środowiskowe, które najczęściej wskazywali respondenci to: dzikie wysypiska śmieci, hałas spowodowany dużym natężeniem ruchu samochodowego (szczególnie samochodów ciężarowych), zagrożenie powodzią oraz zanieczyszczenie powietrza Dane pozyskane w procesie partycypacji

20 S t r o n a 20 W ramach prac prowadzonych w II etapie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji, przeprowadzono trzy spotkania z mieszkańcami (interesariuszami procesu rewitalizacji) dotyczące przygotowania projektów/przedsięwzięć w odpowiedzi na zdiagnozowane problemy. Spotkania, w podziale na grupy podobszarów rewitalizacji, odbyły się: 11 października, 18 października i 25 października 2016 roku. Najważniejsze wnioski płynące z przeprowadzonych w gminie spotkań zostały zaprezentowane w raportach z warsztatów oraz wykorzystane w: pogłębionej analizie podobszarów rewitalizacji, identyfikacji kluczowych problemów / wyzwań dla obszaru rewitalizacji w Gminie, identyfikacji i określeniu przedsięwzięć mających stanowić odpowiedź na zidentyfikowane problemy (wyzwania).

21 S t r o n a OBSZAR REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA 4.1 Jak doszliśmy do ustalenia obszaru rewitalizacji kluczowe przesłanki dla wyznaczenia obszaru rewitalizacji Czynniki społeczne Miasto Jordanów charakteryzuje dodatni przyrost naturalny, na poziomie 2,65% co stanowi wynik lepszy niż średnia dla powiatu (0,51%), jak również województwa małopolskiego (1,34%). Średnie saldo migracji dla miasta Jordanów z lat w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców wyniosło 0,5, co było wynikiem lepszym niż średnia powiatowa (0,1 ), ale słabszym niż wojewódzka (1,1 ). Należy także zaznaczyć, że saldo migracji w mieście jest bardzo zmienne- szczególnie duży spadek nastąpił w roku 2012, kiedy z dodatniego wyniku dla lat poprzednich, saldo migracji spadło, osiągając wynik -12 os., w roku 2013 nastąpił kolejny spadek (-14 os.), aby dopiero w 2014 roku znów osiągnąć wartość dodatnią (15 os.). W 2014 roku osoby w wieku przedprodukcyjnym (do 17 lat) stanowiły 19,1% ogółu ludności, podczas gdy w 2009 roku było to 20%. Rośnie natomiast udział w strukturze ludnościowej miasta osób w wieku poprodukcyjnym (59+/64+) w 2014 roku grupa ta stanowiła 16,5% populacji miasta, podczas gdy w roku bazowym (2009) było to 14,3%. Nieduży spadek nastąpił w udziale w populacji osób w wieku produkcyjnym (18-59/64 lata) w 2009 roku stanowiły one 65,8% ludności, a w ,4%. Spadający wskaźnik ludności w wieku przedprodukcyjnym może budzić obawy przed wystąpieniem w kolejnych latach zjawiska starzenia się społeczeństwa, charakterystycznego dla wielu obszarów w województwie i kraju. Zgodnie z danymi Internetowego Obserwatora Statystyk Społecznych, w 2014 roku ze świadczeń pomocy społecznej w mieście Jordanów korzystało łącznie 349 osóbzatem odsetek osób objętych pomocą społeczną w liczbie ludności ogółem w mieście Jordanów w 2014 roku równy był 6,6%, co oznacza spadek w stosunku do roku 2009, kiedy odsetek ten wynosił 8,2% (spadek ten wynosi 430 osób -18,8%). Tendencje te są tożsame z sytuacją województwa małopolskiego, gdzie odsetek osób korzystających z pomocy spadł w tym okresie z 7,8% do 6,8%. Najbardziej zauważalna zmiana w liczbie beneficjentów pomocy społecznej w mieście, nastąpiła w 2011 roku, gdy liczba osób objętych wsparciem OPS spadła z 430 do 367 osób. Od tamtej pory, liczba beneficjentów pomocy społecznej utrzymuje się na stałym poziomie. Według danych MRPiPS, najczęstszym powodem udzielenia pomocy społecznej w mieście Jordanów w 2014 roku była bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego (93,7% beneficjentów korzystało z pomocy społecznej z tego powodu). Rośnie skala pomocy społecznej udzielanej z powodu przemocy (wzrost o 150% tj. 6 osób, w stosunku do roku bazowego 2009) oraz wielodzietności (wzrost o 5,5%, tj. 6 osób) jak również alkoholizmu (wzrost o 32,1%, tj. 9 osób). Pojawiło się również nowe niepokojące zjawisko - narkomania. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w 2014 roku udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w mieście Jordanów wynosił 5,6% - co stanowi wartość niższą niż średnia dla powiatu suskiego - 6,1%. W 2009 roku udział ten wynosił 6,5%. Oznacza to spadek o 1,1 pp. Warto zauważyć, iż liczba osób z miasta Jordanów zarejestrowanych jako bezrobotne spadła. - zmiana liczby bezrobotnych w stosunku do roku bazowego 2009 wynosiła 31,4%. (220 zarejestrowanych bezrobotnych) Podobny spadek nastąpił również w innych jednostkach z grupy porównawczej: Chełmek (z 5,6% na 5,2% w 2014), Mszana Dolna (z 11,8% do 11%), Biecz (najwyższy spadek w jednostkach grupy porównawczej z 10,5% do 8,2%, 2,3pp). Na koniec 2015 roku odnotowano 151 osób pozostających bez pracy. Największą część ogółu bezrobotnych zarejestrowanych z terenu miasta Jordanów stanowiły w 2015 roku osoby w wieku od 18 do 24 lat 25,8% ogółu pozostających bez pracy.

22 S t r o n a 22 Wszystkie osoby młode w wieku do 35 roku życia - stanowiły 50,3% ogółu bezrobotnych. Należy jednak zaznaczyć, że liczba osób pozostających bez pracy w wieku lata zmniejszyła się w stosunku do roku bazowego (2010) o 22 osoby (około 36%), a liczba osób pozostających bez pracy w wieku lata spadła o 18 osób (33,8%). Jest to sukces miasta, należy jednaka zwrócić uwagę na inną niepokojącą tendencje, mianowicie bardzo duży wzrost liczby bezrobotnych wśród osób w wieku lat (w 2010 stanowili oni 12,3% ogółu bezrobotnych, w ,2%). To zjawisko wskazuje na przesunięcie się problemu. Wysokie bezrobocie wśród osób w średnim wieku oznacza duży kryzys na lokalnym rynku pracy związany między innymi z mniejszymi możliwościami rozwoju kompetencji pracowniczych i mniejszą skłonnością do przekwalifikowania czy migracji zarobkowej wśród tej grupy mieszkańców. Równie niepokojący jest brak wyraźnego spadku poziomu bezrobocia wśród osób w wieku powyżej 55 roku życia (12,7% w roku 2010, 11,9% w 2015). Oznacza to duże obciążenie dla budżetu miasta, co więcej podobną tendencje można zauważyć w grupie wiekowej lata, w której bezrobocie sięgnęło w 2015 roku 16,6% ogółu bezrobotnych w mieście. Przy braku szybkiej reakcji będzie się to wiązało z rosnącą w kolejnych latach liczbą osób bezrobotnych w wieku niemobilnym. W mieście Jordanów odnotowano w 2015 roku stosunkowo dobry wynik (w procentach) z egzaminu po szkole podstawowej równy 66,9%, przy średniej powiatowej 65,3% i wojewódzkiej 69,5%. Najwyższy wynik wśród gmin porównawczych odnotowano w przypadku gminy Zator (70,7%). Średni wynik uczniów z terenu miasta Jordanów z egzaminu gimnazjalnego w 2015 roku równy był 62%, przy średniej powiatowej 56,6% i wojewódzkiej 63,2%. Był to jednocześnie najwyższy wynik w tym roku wśród porównywanych gmin. Analizując dane dot. frekwencji w wyborach ogólnokrajowych należy mieć na uwadze, że wybory parlamentarne uważane są najbardziej zdominowane przez partie polityczne, a decyzje wyborcze zależą w dużej mierze od sympatii w stosunku do głównych członków i liderów partyjnych. Z punktu widzenia interesów lokalnej społeczności, bardziej istotne powinny być wybory samorządowe, co przejawia się w bliskości przestrzennej i społecznej spraw i osób, których dotyczą. W przypadku miasta Jordanów, frekwencja wyborcza w latach 2006 i 2014 (odpowiednio 57,56% oraz 57,53%) była wyższa od średniej krajowej (46,0% i 47,2%) oraz wojewódzkiej (46,11% i 48,58%). Przestrzenny rozkład przestępstw i wykroczeń na 1 tys. mieszkańców w mieście Jordanów w dużej mierze obejmuje przestępstwa i wykroczenia w ruchu drogowym, co sprawia, że najwyższe wartości tego wskaźnika koncentrują się wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych przebiegających przez teren miasta. Największa koncentracja przestępstw i wykroczeń na terenie miasta odnotowana została: w okolicach drogi krajowej 28, ulicy 3. Maja, ulicy kolejowej i dworca kolejowego i stadionu miejskiego. Podobny punkt znajduje się również przy północnej granicy miasta w okolicy ulicy Generała Maczka Czynniki gospodarcze Według stanu na koniec grudnia 2014 roku, na terenie miasta Jordanów działało 600 podmiotów gospodarczych (stanowiły one około 1% podmiotów zarejestrowanych w powiecie suskim). W stosunku do roku bazowego (2009), liczba ta zwiększyła się o 51 podmiotów (8,5%). Liczba podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców wynosiła 113 podmiotów, co było wynikiem lepszym niż średnia wojewódzka (106 podmiotów na 1000 mieszkańców) i lepszym niż średnia powiatowa (92 podmioty na 1000 mieszkańców). Miasto Jordanów odznacza się na tle pozostałych jednostek grupy porównawczej niską liczbą nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w sektorze prywatnym (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą). W 2014 roku zarejestrowano 45 nowych podmiotów, co jest najniższym wynikiem w stosunku do gmin grupy porównawczej: Maków Podhalański (124), Zator (52), Chełmek (74), Biecz (86).

23 S t r o n a 23 Analiza przestrzenna ilości firm w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wykazała duże zróżnicowanie wskaźnika. Najsłabiej prezentują się rejony na północ od ulicy Józefa Piłsudskiego (Jąkałówka, Sagułówka, Brzeźniówka, Malejowa Dolna), osiedla na północ od Rynku (Strącze-Mąkacz) oraz rejon ulicy Kolejowej Czynniki przestrzenno-funkcjonalne Na terenie miasta Jordanów funkcjonuje jedno miejskie przedszkole z siedzibą w Jordanowie. Odsetek dzieci w wieku 3-6 lat objętych wychowaniem przedszkolnym w Jordanowie wynosił w 2014 roku 87,3% i od 2009 roku stopniowo wzrasta. Jest to wynik porównywalny do pozostałych jednostek grupy porównawczej. Średnia dla powiatu suskiego wyniosła w 2014r. 75,3%, zaś średnia wojewódzka 83,1%. Na terenie miasta Jordanów funkcjonują jedna szkoła podstawowa oraz jedno gimnazjum. Liczba uczniów jest zmienna, rok rocznie następują duże wahnięcia wartości wskaźnika na plus lub na minus. Skokowy wzrost liczby uczniów między 2013 a 2014 rokiem może być spowodowany nowelizacją ustawy o systemie oświaty i obniżeniem wieku szkolnego. Pogłębiona analiza wskazuje na korzystny wskaźnik obłożenia szkół uczniami z miasta. Odsetek dzieci z terenu miasta Jordanów objętych edukacją w szkole podstawowej na terenie miasta wzrósł z 103,2% w 2009 roku do 114,8% w 2014 roku. Natomiast odsetek dzieci z terenu miasta objętych edukacją na poziomie gimnazjum spadł z 108,3% w 2009 roku do 95,6% w 2014 roku. Dane te ukazują niekorzystną tendencję związaną z wybieraniem przez uczniów i ich rodziców usług edukacyjnych świadczonych poza terenem miasta Jordanów, na wyższym etapie edukacji (gimnazjum). Wskazuje to na potrzebę ciągłego doskonalenia oraz lepszej promocji miejskiej oferty edukacyjnej. O dostępności kultury w skali lokalnej decyduje m.in. ilość instytucji kultury (definiowane na potrzeby analizy jako domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice) oraz liczba mieszkańców przypadająca na 1 placówkę. Na jedną publiczną instytucję kultury w mieście Jordanów w 2014 roku przypadało 5305 mieszkańców, podczas gdy średnio w powiecie były to osoby, a w Małopolsce osób. Analiza przestrzenna dostępności placówek kultury oraz bibliotecznych wykazała, że wszystkie obszary ościenne miasta znajdują się w odległości powyżej 600 metrów od najbliższej instytucji, zarówno te przy głównych ulicach miasta jak i położone w znacznej odległości od arterii komunikacyjnych. Analiza przestrzenna dostępności infrastruktury rekreacyjnej i sportowej na terenie miasta Jordanów obejmowała przede wszystkim infrastrukturę placów zabaw oraz obiektów sportowych. Nieduża odległość do obiektów sportowych odnotowana została przy ulicach Generała Maczka oraz Kolejowej. We wschodniej części miasta nie zidentyfikowano takiej infrastruktury, dlatego też mieszkańcy tych terenów muszą korzystać z obiektów pozostających w znacznym oddaleniu. Miasto Jordanów cechuje duże zróżnicowanie we wskaźnikach z zakresu obsługi komunikacyjnej - na zdecydowanej większości obszarów miasta odległość do najbliższego przystanku nie przekracza 500 m. Jednak rejony oddalone od głównych arterii komunikacyjnych znajdują się w zdecydowanie trudniejszej sytuacji. Odległość powyżej 600 metrów do najbliższego przystanku musza pokonywać mieszkańcy rejonów: dorzecza Skawy, Hajdówki, ulicy Nad Skawą, Bystrzańskiego Działu, Międzywód czy obszarów położonych na północny wschód od ulicy 3 Maja Czynniki środowiskowe Ze względu na swoje położenie, Jordanów zalicza się do miejscowości o charakterze turystycznym. Miasto stanowi dogodny punkt wyjściowy w blisko umiejscowione pasma górskie. W niewielkiej odległości znajduje się m. in. Babiogórski Park Narodowy. Cenną atrakcją turystyczno-przyrodniczą jest góra Przykrzec z atrakcyjnymi punktami widokowymi na dolina Skawy, Beskid Wyspowy, Gorce, Tatry i Pasmo Babiogórskie.

24 S t r o n a 24 Miejsca te są dobrze skomunikowane z miastem. Jeśli chodzi o komunikację i połączenia zewnętrzne i wewnętrzne to przez miasto Jordanów przebiegają sieci dróg: Droga krajowa nr 28 Wadowice Sucha Beskidzka Jordanów Mszana Dolna Nowy Sącz Jasło Krosno Sanok Przemyśl o długości 5,5 km, która krzyżuje się z drogą krajową E7 Kraków Myślenice Chyżne granica państwa, zapewniając komunikację z jednostkami na obszarze powiatu, województwa, a także ze Słowacją. Powiązania zewnętrzne zapewnia także mieszkańcom linia kolejowa Kraków - Sucha Beskidzka - Chabówka - Zakopane ze stacją kolejową zlokalizowaną w obszarze miasta. Jednak dominuje w mieście niepubliczna komunikacja busowa. Jordanów prowadzi aktywną politykę związaną z ochroną środowiska m.in. wdrażając Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Jordanowa z horyzontem długoterminowym do 2030 roku. Na obszarze Jordanowa dominują gleby o średnich klasach bonitacyjnych. Krótki okres wegetacji około 190 dni ogranicza możliwości produkcji rolnej. Użytki rolne zajmują 56,3 %. Lasy i zadrzewienia zajmują powierzchnię ok. 34% powierzchni miasta. Według danych Banku Danych Lokalnych GUS, 37,7% ogółu mieszkańców miasta Jordanów korzystało w 2014 roku z oczyszczalni ścieków, co było wynikiem wyższym od średniej powiatowej (31,8%) lecz niższym od średniej wojewódzkiej (62,7%). Wskaźnik ten był jednocześnie niższy od notowanych przez wszystkie analizowane jednostki grupy porównawczej. Analiza przestrzenna poziomu zanieczyszczenia pyłami PM10 M1 i M2 na terenie miasta Jordanów wykazuje, że największa koncentracja emisji szkodliwych substancji obserwowalna jest w okolicach rynku oraz głównych ulic, szczególnie ulicy Generała Maczka, Kolejowej oraz Józefa Piłsudskiego Czynniki techniczne W okresie objętym analizą odnotowano spadek wskaźnika nowych mieszkań oddanych do użytku w mieście Jordanów - z 28 mieszkań w 2009 roku do 9 mieszkań w 2014 roku. Przeciętna powierzchnia mieszkaniowa w 2014 roku wynosiła 83,9 m2, co w przeliczeniu na osobę dawało wówczas 28,9 m2. Poziom rozwoju usług z zakresu infrastruktury komunalnej i technicznej stanowi determinantę atrakcyjności osadniczej i inwestycyjnej miasta, wpływając na warunki życia, pracy i wypoczynku oraz lokowania inwestycji. Wskazuje również na poziom świadomości ekologicznej i zaawansowania ochrony środowiska naturalnego. Stan gospodarki komunalnej zdiagnozowano poprzez zbadanie odsetka mieszkańców, którzy mają zapewniony dostęp do podstawowych sieci komunalnych wodociągu, kanalizacji i sieci gazowej. Miasto Jordanów cechuje jeden z wyższych odsetków ludności korzystającej z instalacji wodociągowej (81,1%) - jest on wyższy od średniej dla województwa małopolskiego (80,5%) oraz powiatu suskiego (37,9%) i jednocześnie jeden z korzystniejszych w gminach grupy porównawczej. Zdecydowanie niższy jest poziom dostępności instalacji kanalizacyjnej (46,0%). Analiza przestrzenna zarówno dostępu do instalacji wodociągowej, jak i kanalizacyjnej, wskazuje na duże zróżnicowanie przestrzenne w dostępie do tych instalacji. Dostępu do wodociągu nie ma mają mieszkańcy okolic ulicy 3 Maja oraz prawie cała południowa część miasta. Zakres dostępności instalacji kanalizacyjnej prezentuje się jeszcze gorzej. Przyłącza nie posiadają nawet główne ulice miasta (rejon między ulicą 3 Maja, a Kolejową, dorzecza Skawy, tereny przylegające do ulicy Józefa Piłsudskiego, osiedle na północ od rynku oraz obszary oddalone na północ od ulicy Generała Maczka).

25 S t r o n a 25 Kluczowe wnioski: Przeprowadzone analizy przestrzenne pozwoliły na wyznaczenie obszarów koncentracji problemów na terenie Miasta Jordanowa. Jako obszary zdegradowane przyjęto część obszarów spełniających ustawowe kryterium koncentracji zjawisk społecznych (min. 2) i jednego z pozostałych grup wymienionych w zapisach ustawy. Rysunek 2. Tereny spełniające ustawowe kryterium obszaru zdegradowanego w granicach Miasta Jordanowa Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Jordanowa

26 S t r o n a 26 Rysunek 3. Wielkość wskaźnika syntetycznego degradacji w obszarze Miasta Jordanowa liczba czynników kryzysowych powyżej mediany Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Jordanowa Spośród 19 analizowanych czynników, na żadnym z obszarów referencyjnych nie wystąpiło więcej niż 14 czynników w stanie kryzysowym (tj. których wartość przekracza medianę dla wszystkich obszarów referencyjnych w mieście). W związku z powyższym wartości legendy na Rysunku 20 zostały ograniczone do 14. Na terenie miasta Jordanowa do obszarów koncentracji zjawisk kryzysowych należą: tereny w rejonie ulicy Kopernika, Rynek, Kolejowa i Przemysłowa (w części centralnej i południowej miasta), tereny w rejonie ulic Zakopiańska i Malejowska (w części wschodniej miasta), tereny w rejonie ulicy Hajdówka (w części południowo - wschodniej miasta osada Zagrody), tereny w rejonie ulicy batalionów Chłopskich (w części na zachód od centrum miasta), tereny w rejonie ulicy 3-Maja (w części zachodniej miasta), tereny w rejonie ulicy Przykiec (w części północno-zachodniej miasta). Dla wyznaczenia obszarów zdegradowanych w opracowaniu wykorzystano wyniki opracowanej analizy wskaźnikowej. Przyjęto, iż obszary zdegradowane to tereny, na których co najmniej 7 wskaźników przekracza wartość progową (medianę) dla całej gminy. Przyjęto jako

27 S t r o n a 27 podstawę wyznaczenia granic podobszarów zdegradowanych granice modułów przestrzennych analizy. Linię granicy skorygowano w następujących przypadkach: bliskości elementów fizjografii urbanistycznej jak ulice, cieki wodne z otulinami, linie kolejowe, granice funkcjonalne itp., przez wyrównanie granic podobszaru do ich przebiegu; wklęsłość obszaru wynikająca z przerw w zabudowie i widocznej kontynuacji przestrzennej funkcji; występowania pojedynczych modułów analizy (1ha) bez zabudowy we wnętrzu obszaru; możliwości identyfikacji pojedynczych zabudowań z obszarem zdegradowanym i czynnikami degradacji. Rysunek 4. Obszary zdegradowane w Mieście Jordanów Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Jordanowa - Granice obszaru zdegradowanego Lokalizacja obszarów zdegradowanych obejmuje opisane powyżej obszary koncentracji zjawisk kryzysowych i wynika wprost z liczby zjawisk kryzysowych na poziomie przekraczającym medianę.

28 S t r o n a 28 Rysunek 5. Granice obszarów zdegradowanych na tle wskaźnika liczby czynników kryzysowych Źródło: opracowanie własne Szczegółowo granice podobszarów zdegradowanych zaprezentowane są w załączonej do GPR diagnozie. Poniżej prezentuje się liczbę podobszarów zdegradowanych: Podobszar Zdegradowany A Podobszar Zdegradowany B Podobszar Zdegradowany C Podobszar Zdegradowany D Podobszar Zdegradowany E Podobszar Zdegradowany F

29 S t r o n a Podstawowe informacje o obszarze rewitalizacji zasięg przestrzenny Dla wyznaczenia obszarów rewitalizacji wykorzystano wyniki opracowanej analizy wskaźnikowej. Dane, które posłużyły do wyznaczenia obszarów o szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk, zebrane były w ramach działań opisanych zarówno w diagnozie przestrzennej, jak i w ramach wyznaczania obszaru zdegradowanego. Dla wyznaczenia obszarów rewitalizacji wybrano moduły przestrzenne (1ha) o najwyższej koncentracji liczby zjawisk kryzysowych tereny, na których co najmniej 9 wskaźników przekracza wartość progową (medianę) dla całej gminy. Mając na uwadze definicję obszarów rewitalizacji, obszary o największej liczbie czynników kryzysowych zostały zweryfikowane z interesariuszami pod kątem istotności dla rozwoju lokalnego oraz planowania działań rewitalizacyjnych. Obszary zostały wyłączane i zastępowane innymi, o ile: spełniały one kryteria obszaru zdegradowanego ; miały one istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego; przewidziano na nich działania rewitalizacyjne; ich włączenie nie spowoduje przekroczenia progu 30% mieszkańców gminy i 20% powierzchni gminy w obszarze rewitalizacji. Linię granicy podobszarów skorygowano w następujących przypadkach: bliskości elementów fizjografii urbanistycznej jak ulice, cieki wodne z otulinami, linie kolejowe, granice funkcjonalne itp. - przez wyrównanie granic podobszaru do ich przebiegu; wklęsłość obszaru wynikająca z przerw w zabudowie i widocznej kontynuacji przestrzennej funkcji; występowania pojedynczych modułów analizy (1ha) bez zabudowy we wnętrzu obszaru; możliwości identyfikacji pojedynczych zabudowań z obszarem zdegradowanym i czynnikami degradacji. W toku konsultacji złożono wniosek o uszczegółowienie wskaźnika liczba rodzin zagrożonych problemami społecznymi. Wniosek został uwzględniony. Wskaźnik został rozbity na 4 grupy wskaźników jak to omówiono wcześniej. W wyniku zmiany nastąpiła korekta granic obszaru rewitalizacji odpowiednio do zmienionych przedziałów wartości wskaźnika sumy liczby wskaźników przekraczających medianę. Uwzględniono również wniosek o korektę obszaru w rejonie ulicy batalionów Chłopskich włączenie działek położonych na granicy wskaźnika. Zatem wyznaczony obszar rewitalizacji, jest obszarem o szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk w sferze społecznej oraz gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej lub środowiskowej, a w kategoriach rozwojowych (perspektywa długofalowa) ma on istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego. Poniżej przedstawiono zestawienie liczby mieszkańców i powierzchnię podobszarów rewitalizacji. Tabela 1. Powierzchnia w hektarach oraz liczba mieszkańców podobszarów rewitalizacji w Mieście Jordanowie Powierzchnia Liczba PODOBSZAR (ha) ludności Podobszar Rewitalizacji Nr 1 w rejonie ulicy Przykiec 6,01 23 Podobszar Rewitalizacji Nr 2 rejonie ulicy 3-Maja 23,28 91

30 S t r o n a 30 Podobszar Rewitalizacji Nr 3 w rejonie ulicy batalionów Chłopskich 29, Podobszar Rewitalizacji Nr 4 rejonie ulicy Przemysłowej 26, Podobszar Rewitalizacji Nr 5 w rejonie ulic Zakopiańska i Malejowska 40, Podobszar Rewitalizacji Nr 6 w rejonie ulic Rynek i Kopernika 11, RAZEM: 138, Wyznaczony obszar rewitalizacji w Mieście Jordanowie przedstawiony został na rysunku poniżej: Rysunek 6. Obszar rewitalizacji w Mieście Jordanowie Oznaczenia: - Obszar (Podobszar) Rewitalizacji Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Jordanowa

31 S t r o n a 31 Rysunek 7. Granice podobszarów rewitalizacji na tle wskaźnika liczby czynników kryzysowych Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Jordanowa Wyznaczono w efekcie 6 podobszarów rewitalizacji: Podobszar Rewitalizacji Nr 1 (w rejonie ulicy Przykiec) Podobszar Rewitalizacji Nr 2 (rejonie ulicy 3-Maja) Podobszar Rewitalizacji Nr 3 (w rejonie ulicy batalionów Chłopskich) Podobszar Rewitalizacji Nr 4 (rejonie ulicy Przemysłowej) Podobszar Rewitalizacji Nr 5 (w rejonie ulic Zakopiańska i Malejowska) Podobszar Rewitalizacji Nr 6 (w rejonie ulic Rynek i Kopernika) Zweryfikowano zawartość podobszarów rewitalizacji w granicach podobszarów zdegradowanych.

32 S t r o n a 32 Rysunek 8. Obszar rewitalizacji na tle obszaru zdegradowanego Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Miasta Jordanowa - Granice obszaru zdegradowanego - Granice obszaru rewitalizacji Wielkość obszaru rewitalizacji zweryfikowano dla określenia zgodności z Ustawą o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. oraz dokumentem Wytycznymi Ministra Infrastruktury i Rozwoju Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata (MR/H /20(2)08/2016) z dnia 2 sierpnia 2016 r. Ministra Rozwoju. Łącznie w obszarze rewitalizacji mieszka mieszkańców (25,22% wszystkich mieszkańców miasta Jordanów). Obszary te zajmują powierzchnię 155,69 ha (7,40% całej powierzchni miasta).

33 S t r o n a 33 Tabela 2. Podstawowe wskaźniki dotyczące obszaru rewitalizacji Udział Liczba Powierzchnia w powierzchni mieszkańców Miasta Miasto Jordanów Obszar rewitalizacji Źródło: opracowanie własne Udział w liczbie mieszkańców Miasta ha % tys. % ,69 7,40% ,22% Granice obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji w Mieście Jordanowie przyjęte zostały UCHWAŁĄ NR XX/163/2016 RADY MIASTA JORDANOWA z dnia 16 sierpnia 2016 r. w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji na terenie Miasta Jordanowa. Dokument diagnozy potwierdzającej spełnienie przez obszar zdegradowany i rewitalizacji przesłanek ich wyznaczenia stanowi załącznik nr 1 do Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Jordanowa na lata

34 5. DIAGNOZA OBSZARU REWITALIZACJI 5.1 Kluczowe wnioski z przeprowadzonych analiz w układzie problemów i potencjałów Zgodnie z ustawą o rewitalizacji, przystępując do opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji, należy wykonać pogłębioną analizę problemów (zjawisk kryzysowych) i potencjałów poszczególnych obszarów rewitalizacji. W niniejszym rozdziale przedstawiono wnioski z przeprowadzonych analiz, wraz z określeniem źródeł uzyskanych informacji. Przeprowadzone analizy opierające się o metodykę partycypacji społecznej (warsztaty z mieszkańcami i badania społeczne) oraz eksperckie analizy umożliwiły zebranie materiału dotyczącego podobszarów rewitalizacji i sporządzenie analizy problemów stanowiących wyzwania i potencjały, które mogą stanowić istotny zasób dla rozwiązywania/minimalizowania zaistniałych problemów społecznych. Bardzo istotnym w tym kontekście są również dane z analiz przestrzennych, które wskazują na problemy społeczne i skorelowane z nimi problemy w pozostałych 4 analizowanych sferach zgodnych z ustawą. Statystyka publiczna prezentująca całe Miasto i jego obraz w odniesieniu do średnich dla Powiatu i Województwa Małopolskiego, stanowi w prowadzonych analizach źródło dodatkowych informacji o obszarze rewitalizacji, gdyż dane z analiz przestrzennych pokazujące koncentrację/natężenie poszczególnych zjawisk, nie prezentują ich skali, tzn. czy dane zjawisko stale rośnie, czy spada (np. bezrobocie, liczba osób w grupie korzystających z pomocy społecznej). Trendy obserwowane w obrębie danych zjawisk, w odniesieniu do ostatnich kliku lat, oraz średnie dla powiatu oraz regionu, stanowią zatem podstawę dla dokonania rzetelnej analizy problemów poszczególnych podobszarów rewitalizacji jak i całego obszaru rewitalizacji, co szczególnie istotne jest w sferze społecznej.

35 5.1.1 Problemy i potencjały dla całego obszaru rewitalizacji Miasta Jordanów Poniżej zaprezentowano problemy i potencjały dotyczące całego obszaru rewitalizacji (wszystkich podobszarów rewitalizacji). Są to dane wynikające z przeprowadzonych, w trakcie prac nad GPR, badań społecznych oraz z analiz eksperckich danych statystyki publicznej. PROBLEMY OBSZARU REWITALIZACJI ŹRÓDŁA POTENCJAŁY OBSZARU REWITALIZACJI ŹRÓDŁA BS AS BS AS SFERA SPOŁECZNA SFERA SPOŁECZNA Brak oferty spędzania czasu wolnego dla młodych ludzi po Wesołe czwartki - oferta dla dzieci, również wesołe zakończeniu edukacji wakacje i ferie zimowe Brak oferty spędzania czasu wolnego dla rodzin z dziećmi Działalność MOK i Biblioteki miejskiej (ze stanowiskami komputerowymi) Brak oferty spędzania czasu wolnego dla młodzieży ze szkół ponadpodstawowych Zespół Szkół im. bł. ks. Piotra Dańkowskiego czyli: a) Technikum Architektury Krajobrazu b) Technikum Obsługi Turystycznej c) Technikum Handlowe d) Technikum Ekonomiczne e) Technikum Budowlane Kształcące w potrzebnych kierunkach młodzież z okolicznych gmin i miasta. Brak oferty spędzania czasu wolnego dla osób Działalność Ośrodka Wsparcia Dziennego Caritas niepełnosprawnych Brak oferty spędzania wolnego czasu dla młodzieży Działalność Stowarzyszenia Absolwentów, Nauczycieli i Sympatyków Liceum Ogólnokształcącego im. Hugona Kołłątaja w Jordanowie, Dla naszej szkoły Wysoki poziom emigracji, szczególnie młodych osób Działalność Klubu AA i pomoc terapeuty w ośrodku spowodowana brakiem perspektyw (odpływ kapitału społecznego) Brak perspektyw dla młodych ludzi Działalność Stowarzyszenia kulturalnego - chór BEL CANTO Małe zaangażowanie społeczne mieszkańców Działalność Ludowego Klubu Sportowego JORDAN Brak działań aktywizujących i integrujących mieszkańców Działalność Parafialnego Zespołu CARITAS BARKA w Jordanowie Słaba współpraca między władzami miasta, a organizacjami Działalność Zakopiańskiego Klubu Karate Tradycyjnego

36 S t r o n a 36 pozarządowymi Słabo zintegrowana społeczność lokalna Działalność Uczniowskiego Klubu Sportowego DELTA Bezrobocie Działalność ZHP - HUFIEC JORDANÓW Alkoholizm Działalność Jordanowskiego Stowarzyszenia Twórców PASJA Niskie płace Działalność Ochotniczej Straży Pożarnej oraz Orkiestry Brak oferty pomocowej i systemu wsparcia dla osób starszych Rosnący poziom bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych Duże obciążenie budżetu miasta wydatkami na pomoc społeczną Spadek udziału w liczbie ludności osób w wieku przedprodukcyjnym Rosnący problem bezrobocia osób młodych (w wieku od 18 do 34 lat) Rosnąca skala udzielania pomocy z powodu wielodzietności, alkoholizmu i stosowania przemocy Duże okresowe spadki w saldzie migracji Dętej OSP Działalność Stowarzyszenia Aktywizacji Społecznej - Inspiracja Działalność Beskidzkiego Stowarzyszenia Oświatowego Działalność Stowarzyszenia Sportowego Nadzieje - Młody Jordan Działalność Towarzystwa Miłośników Ziemi Jordanowskiej Działalność Stowarzyszenia Pralnia Kultury Działalność Stowarzyszenia Trzeźwości DOM Grupy nieformalne mieszkańców zintegrowane lokalnie (ulica, osiedle) gotowe do spontanicznych akcji pomocowych. Działalność Polskiego Związku Emerytów i Rencistów (oddział nr 5 w Jordanowie) Rosnący poziom emigracji zarobkowej mieszkańców (szczególnie osób młodych) Rosnący odsetek bezrobotnych powyżej 55 r. ż. Działalność Stowarzyszenia Szansa dla Edukacji Działalność Stowarzyszenia Pomocy Szkole Podstawowej Rosnący odsetek bezrobotnych z wykształceniem wyższym Nasza Szkoła Dynamicznie rosnący odsetek osób długotrwale bezrobotnych Średnie wyniki egzaminów po szkole podstawowej i gimnazjum - brak tendencji zwyżkowych

37 S t r o n a 37 PROBLEMY OBSZARU REWITALIZACJI SFERA GOSPODARCZA Słaba dynamika rozwoju przedsiębiorczości - relatywnie niska liczba nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych Niskie wynagrodzenie dla pracowników, powodujące zubożenie społeczeństwa SFERA TECHNICZNA Brak lub zły stan techniczny chodników Niska estetyka przestrzeni publicznej Niedostosowanie przestrzeni miasta do osób ze specjalnymi potrzebami Zły stan techniczny obiektów rekreacyjnych i sportowych Braki w sieci instalacji wodociągowej Braki w sieci instalacji kanalizacyjnej Niedostateczny dostęp do oczyszczalni ścieków ŹRÓDŁA POTENCJAŁY OBSZARU REWITALIZACJI ŹRÓDŁA BS AS BS AS SFERA GOSPODARCZA Rozwijające się lokalne duże przedsiębiorstwa obróbki drewna i w konsekwencji pojawiające się nowe miejsca pracy Bliskość Zakopianki (drogi E7) i krajowej 28 SFERA TECHNICZNA SFERA ŚRODOWISKOWA SFERA ŚRODOWISKOWA Występowanie dzikich wysypisk śmieci Realizowana dwa razy do roku akcja sprzątanie ziemi Zanieczyszczenie powietrza Niewystarczająca świadomość ekologiczna mieszkańców miasta i związane z tym zachowania szkodliwe dla środowiska SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi Plac zabaw Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla młodych ludzi Ścieżki spacerowo-rowerowe, punkty widokowe po zakończeniu edukacji Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla młodzieży ze Boisko splotowe przy gimnazjum oraz 3 hale sportowe szkół ponadpodstawowych przy szkołach Niewystarczająca infrastruktura rekreacyjno-sportowa i Położenie w niewielkiej odległości od atrakcji lokalnej

38 S t r o n a 38 wypoczynkowa na terenie miasta Małe zaplecze placówek bibliotecznych Księgozbiór na średnim poziomie i brak tendencji zwyżkowych w tym zakresie Brak przygotowanych miejsc spacerowych do rekreacji i wypoczynku dla mieszkańców Brak miejsc dla młodzieży do spędzanie czasu wolnego Brak specjalistycznych poradni lekarskich Brak miejsc do spędzania czasu wolnego dla dzieci i rodziców Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla młodych ludzi po zakończeniu edukacji Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla młodzieży ze szkół ponadpodstawowych ŹRÓDŁA: BS badanie społeczne, AS analizy statystyczne jaką jest Ośrodek Jazdy Konnej Bór Toporzysko Schronisko młodzieżowe "Chrobacze" w Jordanowie 48 miejsc w pokojach 3 i 4 osobowych a w sezonie letnim dodatkowo 12 miejsc w sali wieloosobowej Ośrodek Wypoczynkowo-Rekreacyjny Strumyk 12 domków campingowych typu Bungalo, w których zakwaterowanie mogą znaleźć 84 osoby. 20 miejsc campingowych + 20 miejsc na polu namiotowym, ponadto basen, grill, boisko sportowe

39 S t r o n a Problemy i potencjały właściwe dla poszczególnych podobszarów rewitalizacji w Mieście Jordanów Zgodnie z Ustawą o rewitalizacji i obowiązującymi wytycznymi w tym zakresie, obszar rewitalizacji, to obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1, to znaczy: społecznych, gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych, technicznych. Dlatego pogłębiona analiza obszaru rewitalizacji w tym poszczególnych podobszarów również dotyczy wszystkich wspomnianych pięciu sfer. Dodatkowo warto przypomnieć, iż przyjęta metodyka opracowania i analizy na poziomie obszarów o wymiarach m umożliwia szczegółową identyfikację problemów społecznych, gospodarczych, przestrzenno-funkcjonalnych, technicznych i środowiskowych. W związku z powyższym, możliwym było wyodrębnienie obszarów o relatywnie małej powierzchni i liczbie ludności, na których występuje szczególna koncentracja negatywnych zjawisk. Kluczowym założeniem metodyki było natomiast zagwarantowanie tajemnicy statystycznej (braku możliwości skorelowania negatywnych zjawisk z konkretnymi mieszkańcami gminy). Powyższe założenie jest zgodne z dokumentami określającymi sposób wyznaczania obszarów rewitalizacji, które podkreślają istotność identyfikacji obszarów o szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk a nie koncentracji ludności 1. Równocześnie należy zaznaczyć, że obszar rewitalizacji oddziałuje na jego otoczenie i mimo teoretycznie niskiej liczby mieszkańców zamieszkałych na jego terenie, liczba osób poddanych wpływowi negatywnych zjawisk może być dużo większa. 1 W szczególności na przedmieściach bądź obszarach wiejskich, gdzie gęstość zaludnienia jest niska, może to skutkować ograniczoną liczbą mieszkańców na obszarach rewitalizacji.

40 S t r o n a 40 1) PODOBSZAR REWITALIZACJI NR 1 - W REJONIE ULICY PRZYKIEC Na podobszarze rewitalizacji Przykiec mieszkają 23 osoby. Posesje położone są wysoko na zboczu co utrudnia doprowadzenie mediów komunalnych. Potencjały tego miejsca to piękne widoki na Tatry, bliskość Lasów Państwowych oraz tereny do wykorzystania pod ścieżki rowerowe i punkty widokowe. Ponadto, w pobliżu znajduje się atrakcja turystyczna tor motokrosowy dla quadów. Znajduje się tu również Karczma na Przykćcu, umiejscowiona przy drodze do Zakopanego. Problemy tego obszaru to słaba dostępność komunikacji - jedyny przystanek autobusowy oddalony jest o około 2-3 kilometry. Przykiec jest także terenem osuwiskowym. Zagrożenie na drogach stwarza również brak oświetlenia. Nie ma tu wyznaczonych ścieżek rowerowych i spacerowych. Nieutwardzone drogi są dodatkowo niszczone przez przejeżdżające często quady. Dużym problemem jest również brak miejsca spotkań dla młodych osób z tego terenu. Źródło: opracowanie własne Liczba mieszkańców podobszaru: 23 osoby PROBLEMY PODOBSZARU ŹRÓDŁA POTENCJAŁY PODOBSZARU ŹRÓDŁA SFERA SPOŁECZNA Wysoka liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Mała gęstość stowarzyszeń Niska frekwencja wyborcza w mieście Jordanów Wysoka liczba przestępstw i wykroczeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Brak promocji miasta jako miejsca atrakcyjnego dla turystów Brak skutecznych sposobów integrowania mieszkańców Brak atrakcyjnych oferty spędzania wolnego czasu wolnego AP AN KS AP AN KS SFERA SPOŁECZNA

41 S t r o n a 41 Brak systemu wsparcia dla osób starszych Brak dziennej opieki dla dzieci SFERA GOSPODARCZA SFERA GOSPODARCZA Niski poziom przedsiębiorczości - liczba firm w przeliczeniu na 1000 Karczma Przykiec restauracja i baza mieszkańców noclegowo turystyczna Niskie zarobki powodujące odpływ młodych ludzi w miejsca atrakcyjniejsze pod względem możliwości zarobkowania Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji wodociągowej Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji kanalizacyjnej SFERA ŚRODOWISKOWA SFERA ŚRODOWISKOWA Niski stopień wykorzystanie odnawialnych źródeł energii - mała Zainteresowanie mieszkańców programem liczba instalacji solarnych wymiany kotłów Wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 M1 Tereny widokowe na góry, bliskość lasów Wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 M2 SFERA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNA SFERA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNA Atrakcyjne tereny do wykorzystania pod Niska dostępność komunikacji publicznej - średnia odległość do ścieżki rowerowe, agroturystyka, punkty najbliższego przystanku widokowe Niska dostępność usług świadczonych przez instytucje kultury - Bliskość toru MOTO CROSS (znajdującego średnia odległość do najbliższej świetlicy/biblioteki się przy granicy w sąsiedniej gminie) Niska dostępność usług oferty czasu wolnego - średnia odległość do Położenie przy drodze krajowej 28 najbliższego obiektu sportowego Niska dostępność usług edukacyjnych - średnia odległość do najbliższej szkoły Niska dostępność usług edukacyjno - opiekuńczych - średnia odległość do najbliższego przedszkola Zaniedbana kwestia oferty turystycznej miasta - Brak ścieżek spacerowych, edukacyjnych szlaków turystycznych, lokalnych atrakcji, zabytków, podkreślenia walorów przyrodniczych ŹRÓDŁA: AP analizy przestrzenne, AN ankieta (badania społeczne), KS konsultacje społeczne

42 S t r o n a 42 2) PODOBSZAR REWITALIZACJI NR 2 - W REJONIE ULICY 3-MAJA Ulica 3 Maja to obszar Jordanowa przecięty drogą nr 28. Ta część miasta jest określana przez mieszkańców mianem przemysłowo-mieszkalnej, ponieważ obok domów jednorodzinnych znajdują się tutaj przedsiębiorstwa. To część Jordanowa o większym niż pozostałe potencjale gospodarczym tereny przemysłowe są miejscem różnorodnej działalności gospodarczej mieszkańców. Duże działki są zasobem rozwojowym o dużym potencjale inwestycyjnym. Bliskość obiektów przemysłowych z różnych branż głównie produkcja z drewna oraz przedsiębiorstwa blacharsko samochodowe jest trudnym sąsiedztwem dla rodzin mieszkających bezpośrednio przy ulicy 3 Maja. Natomiast małe osiedla i zgrupowania domów położonych dalej są dobrymi enklawami do mieszkania z uwagi na piękny krajobraz i duże działki. Poczucie braku bezpieczeństwa na drodze to główny problem mieszkańców z tego podobszaru rewitalizacji. Komunikacja z miastem stwarza duże zagrożenie dla pieszych. Na drodze do Bystrej brakuje oświetlenia i chodnika. Jest to szczególnie niebezpieczny trakt, na którym zdarzają się wypadki. Domostwa nie mają kanalizacji z uwagi na położenie terenu. Problem nie został rozwiązany (z uwagi na duży koszt budowy kanalizacji w trudnym górzystym terenie), tak samo jak i w wielu innych miejscach miasta. To też miejsce, w którym znajdują się zabytki m.in. ciekawy dla turystów Kirkut Żydowski. Dlatego też ten podobszar rewitalizacji nazywany jest zwyczajowo Mąkaczem (od imienia Rabina Munka), związany historycznie z zamieszkującą w Jordanowie przed II wojną światową diasporą żydowską (mniejszość żydowska stanowiła 15% społeczności miasta). Pozostałości cmentarza żydowskiego (nierestaurowane i zaniedbane) znajdują się właśnie na tym obszarze. Teren Mąkacza jest atrakcyjny widokowo dla turysty pieszego i rowerowego. Znajdują się tu restauracje - Karczma Przystań u Lipy (ul. 3 Maja 47) oraz Bar Carlo (ul. 3 Maja 73). Na podobszarze rewitalizacji potrzebne są inwestycje podwyższające bezpieczeństwo w ruchu drogowym, w tym oświetlenie, dobre pobocza, czy wygodne przystanki z wiatami. Liczba mieszkańców podobszaru: 91 osoby

43 S t r o n a 43 PROBLEMY PODOBSZARU ŹRÓDŁA POTENCJAŁY PODOBSZARU ŹRÓDŁA AP AN KS AP AN KS SFERA SPOŁECZNA SFERA SPOŁECZNA Wysoka liczba rodzin bezradnych w sprawach opiekuńczowychowawczych Miejsca pracy dla wielu osób, w znajdujących się i prowadzenia gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 1000 mieszkańców na terenie podobszaru zakładach produkcyjno - usługowych Wysoka liczba rodzin zagrożonych długotrwałą lub ciężką chorobą Nowe miejsca pracy w Galerii Jordanowskiej i niepełnosprawnością w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Wysoka liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w Miejsca przedszkolne (oferta) w Przedszkolu przeliczeniu na 1000 mieszkańców niepublicznym Balonik Wysoka liczba bezrobotnych w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców Emigracja młodych osób spowodowana brakiem perspektyw Mała gęstość stowarzyszeń w mieście Jordanów Niska frekwencja wyborcza w mieście Jordanów Wysoka liczba przestępstw i wykroczeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Brak promocji miasta jako miejsca atrakcyjnego dla turystów Brak skutecznych sposobów integrowania mieszkańców Brak poczucia wspólnoty lokalnej i integracji mieszkańców Brak atrakcyjnych miejsc i oferty spędzania wolnego czasu (ścieżek rowerowych, miejsc wypoczynku i rekreacji sportowej, zaplecza gastronomicznego) Brak sieci pomocy dla osób starszych Brak dziennej opieki dla dzieci Poczucie zagrożenia na drodze, szczególnie dla pieszych, spowodowane dużą liczbą wypadków Brak oferty do wolnego czasu dla rodzin z dziećmi SFERA GOSPODARCZA SFERA GOSPODARCZA Tereny zabudowy usługowej, przemysłowej, Niski poziom przedsiębiorczości - liczba firm w przeliczeniu na produkcyjnej składów i magazynów duże 1000 mieszkańców działki

44 S t r o n a 44 Niskie zarobki powodujące odpływ młodych ludzi w miejsca atrakcyjniejsze pod względem możliwości zarobkowania Karczma U Lipy przy drodze krajowej miejsce zatrzymujące osoby tranzytowo przejeżdżające przez miasto Kirkut,- żydowski cmentarz oraz pomnik żydowski (w kontekście ruchu turystycznego) SFERA TECHNICZNA Brak nowoczesnej oferty turystycznej i bazy noclegowej SFERA TECHNICZNA Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji wodociągowej Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji kanalizacyjnej Braki w oświetleniu ulic Brak utwardzenia bocznych ulic SFERA ŚRODOWISKOWA SFERA ŚRODOWISKOWA Zanieczyszczenie powietrza Wdrażany Program Solarny Niewystarczająca świadomość ekologiczna mieszkańców miasta Infrastruktura zaopatrzona w instalacje i związane z tym zachowania szkodliwe dla środowiska solarne. Niskie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii - mała liczba Mieszkańcy zainteresowani programami OZE instalacji solarnych Występowanie dzikich wysypisk śmieci SFERA PRZESTRZENNO - FUNKCJONALNA SFERA PRZESTRZENNO - FUNKCJONALNA Niska dostępność usług świadczonych przez instytucje kultury - Piękne położenie ulicy Mickiewicza. średnia odległość do najbliższej świetlicy/biblioteki Niska dostępność usług oferty czasu wolnego - średnia odległość Teren widokowy, możliwość stworzenia tras do najbliższego obiektu sportowego rowerowo-spacerowych Niska dostępność usług edukacyjnych - średnia odległość do Bliskość do placówek kultury i oświaty najbliższej szkoły Niska dostępność usług edukacyjno - opiekuńczych - średnia Plac zabaw dla dzieci odległość do najbliższego przedszkola Brak ścieżek spacerowych, edukacyjnych szlaków turystycznych, lokalnych atrakcji, zabytków, podkreślenia walorów przyrodniczych Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi ŹRÓDŁA: AP analizy przestrzenne, AN ankieta (badania społeczne), KS konsultacje społeczne

45 S t r o n a 45 3) PODOBSZAR REWITALIZACJI NR 3 W REJONIE ULICY BATALIONÓW CHŁOPSKICH Źródło: opracowanie własne Rejon ulicy Batalionów Chłopskich to obszar znajdujący się na wjeździe do miasta od strony Suchej Beskidzkiej, położony bezpośrednio przy DK 28. Ta część miasta nazywana jest rolniczą, być może ze względu na dwa działające tu gospodarstwa rolne. Teren ten charakteryzuje wyjątkowa atrakcyjność widokowa. Widać stąd pierzeje Rynku. Podobszar znajduje się niedaleko centrum, ale roztacza się stąd widok na Babią Górę główną atrakcję regionu podbabiogórskiego i Ziemi Jordanowskiej. Znajduje się tutaj najlepsza baza gastronomiczna w mieście: Karczma u Lipy i dom weselny oraz lokalna produkcja oscypków. Każdy dom ma tutaj dostęp do wody pitnej z dobrego ujęcia (ze źródła). To architektonicznie spójna część miasta, dominują nowe domy, dobrze wkomponowane w przestrzeń. Niestety działki są długie i wąskie, a na podobszarze został jeden stary budynek mieszkalny. Problemy tej okolicy to brak kanalizacji, wymagające remontu drogi bez oświetlenia, brak chodnika i wąska droga utrudnia to ruch pieszy i samochodowy (mijanki). Zaniedbana infrastruktura drogowa szczególnie na ul. Słonecznej i niebezpieczne przejścia dla pieszych przez drogę krajową DK 28 to zagrożenie dla bezpieczeństwa mieszkańców, w szczególności dzieci. Szczególnie, że jest to ruchliwe i często zakorkowane miejsce wjazdu na Rynek i objazd dla wielu kierowców jadacych Zakopianką. Dzieci często muszą bawić się na ulicy lub na swoich podwórkach, bo w tej części miasteczka brakuje w pobliżu placu zabaw, boiska czy publiczne dostępnego miejsca na spotkania mieszkańców. Podobszar zamieszkuje duża grupa osób starszych. Brakuje miejsc spacerowych dla nich i dla matek z małymi dziećmi jedynymi traktami pieszymi są ulica lub pobocze. Liczba mieszkańców podobszaru: 241 osób

46 S t r o n a 46 PROBLEMY PODOBSZARU ŹRÓDŁA POTENCJAŁY PODOBSZARU ŹRÓDŁA SFERA SPOŁECZNA Wysoka liczba rodzin bezradnych w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Wysoka liczba rodzin wielodzietnych, niepełnych, zagrożonych potrzebą ochrony macierzyństwa i przemocą w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Wysoka liczba rodzin zagrożonych długotrwałą lub ciężką chorobą i niepełnosprawnością w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Wysoka liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Wysoka liczba bezrobotnych w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców Emigracja młodych osób spowodowana brakiem perspektyw Niska frekwencja wyborcza Wysoka liczba przestępstw i wykroczeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Brak promocji miasta jako miejsca atrakcyjnego dla turystów Brak skutecznych sposobów integrowania mieszkańców Brak poczucia wspólnoty lokalnej i integracji mieszkańców Brak atrakcyjnej oferty spędzania wolnego czasu Brak sieci pomocy i systemu wsparcia dla osób starszych Brak dziennej opieki dla dzieci Poczucie zagrożenia na drodze, szczególnie dla pieszych, spowodowane dużą liczbą wypadków Brak oferty do spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi SFERA GOSPODARCZA Niski poziom przedsiębiorczości - liczba firm w przeliczeniu na 1000 mieszkańców AP AN KS AP AN KS SFERA SPOŁECZNA Irena Stopa gawędziarka - osoba znana nie tylko w Jordanowie, jedna z ostatnich wśród twórców ludowych Potencjał i zainteresowanie wśród grupy mieszkańców do utworzenia lokalnego stowarzyszenia SFERA GOSPODARCZA Produkcja jesiennych truskawek oraz sadzonek kwiatów całorocznych- gospodarstwo ogrodnicze

47 S t r o n a 47 Niskie zarobki powodujące odpływ młodych ludzi w miejsca atrakcyjniejsze pod względem możliwości zarobkowania SFERA TECHNICZNA Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji wodociągowej Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji kanalizacyjnej Zły stan chodników lub ich brak Zaniedbana infrastruktura drogowa z wieloma miejscami pracy SFERA TECHNICZNA Dobra jakość wody pitnej z ujęcia Przykrzec Brak łatwo dostępnej infrastruktury rekreacyjnej (np. ścieżki rowerowe, spacerowe, tereny zielone) SFERA ŚRODOWISKOWA SFERA ŚRODOWISKOWA Występowanie dzikich wysypisk śmieci Bardzo dobra jakość wody pitnej z ujęcia Przykrzec w 100% domów Wysokie stężenie pyłów PM10 M1 w powietrzu Gospodarstwa rolne z bacówką, oscypki, sery owcze produkuje lokalna rolniczka Wysokie stężenie pyłów PM10 M2 w powietrzu SFERA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNE SFERA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNE Niska dostępność usług świadczonych przez instytucje kultury - średnia odległość do najbliższej świetlicy/biblioteki Tereny do rekreacji i ciekawe punkty widokowe Niska dostępność usług oferty czasu wolnego - średnia odległość do najbliższego obiektu sportowego Niska dostępność usług edukacyjnych - średnia odległość do najbliższej szkoły Niska dostępność usług edukacyjno - opiekuńczych - średnia odległość do najbliższego przedszkola Brak ścieżek spacerowych, edukacyjnych szlaków turystycznych, lokalnych atrakcji, zabytków, podkreślenia walorów przyrodniczych Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi ŹRÓDŁA: AP analizy przestrzenne, AN ankieta (badania społeczne), KS konsultacje społeczne Bliskość obszaru do placówek kultury i oświaty oraz terenów rekreacyjnych. Teren tym samym jest atrakcyjny dla budownictwa mieszkaniowego

48 4) PODOBSZAR REWITALIZACJI NR 4 W REJONIE ULICY PRZEMYSŁOWEJ Nazwa obszaru i ulicy jest związana ze znajdującymi się w tej części miasta licznymi przedsiębiorstwami. Jest tu kilka dużych firm i zakładów przemysłowych z branży stolarskiej, ponadto znajdują się tutaj: piekarnia, betoniarnia, mechanika pojazdowa, fryzjer oraz zakład kosmetyczny. Stacja kolejowa przekształcona została w hotel dla pracowników zatrudnionych w betoniarni. W zakładach na Przemysłowej pracują głównie mieszkańcy okolicznych sołectw oraz pracownicy spoza kraju - szczególnie ze wschodu. Przedsiębiorcy na ogół tylko wynajmują budynki: na przykład w dawnej piekarni GS mieści się największa firma obróbki drewna (tartaki i stolarstwo) - Spółka z Ograniczoną Odpowiedzialnością DREWPOL oraz "Tatra House" Ltd. domki z drewna (eksport). Stali mieszkańcy zajmują się najczęściej działalnością remontowo-budowlaną. Wiele osób mieszkających na ul. Przemysłowej prowadzi działalność gospodarczą, część młodych osób pozostaje za granicą (po studiach nie wraca już do Jordanowa). W tej części miasta znajduje się również jedno gospodarstwo rolne. Na terenie podobszaru znajduje się jedyny dworzec w Jordanowie, który jednak nie zachęca do korzystania z transportu kolejowego, gdyż pociągi kursują rzadko. Do niedawna budynek dworca był całkowicie nieużyteczny i zaniedbany. Obecnie, po wykupieniu budynku przez prywatnego przedsiębiorcę, znajduje się tam hotel robotniczy. Zasoby tego miejsca to walory krajobrazowe oraz piękne widoki na miasto i góry.. Popyt na działki na tym terenie jest duży, a chętnych do zakupu ziemi - wielu. Podobszar ten obfituje w atrakcje rekreacyjne i turystyczne takie jak Diabla Góra, możliwość dojścia pieszo do stadniny koni, czerwony szlak Beskidzki, wyjście na szlaki na górę Wysoka, kort tenisowy (prywatny, z możliwością wynajmu). Obok torów kolejowych znajduje się zabytkowa kapliczka. Za główne problemy, mieszkańcy podobszaru uważają Problemy mieszkańców podobszaru: zanieczyszczenie powietrza związane z działalnością znajdujących się tu zakładów (szczególnie zimą), zanieczyszczenie rzeki Skawy oraz brak kanalizacji. Podobszar ten jest ponad to terenem zalewowym, co negatywnie wpływa na poczucie bezpieczeństwa.. Na niski poziom bezpieczeństwa mają też wpływ zniszczone chodniki od ulicy Kolejowej do końca Przemysłowej, oraz zniszczone pobocze. Zimą często zdarzają się tu wypadki, a sytuację dodatkowo utrudnia brak odpowiedniego oświetlenia oraz powodujący zagrożenie brak barierki przy odcinku ulicy nad rzeką. Dla mieszkańców uciążliwością jest też hałas spowodowany dużym natężeniem ruchu samochodów ciężarowych. Brakuje tutaj też miejsc spotkań mieszkańców, odczuwany szczególnie dotkliwie przez ludzi młodych. Liczba mieszkańców podobszaru: 222 osób

49 S t r o n a 49 PROBLEMY PODOBSZARU ŹRÓDŁA POTENCJAŁY PODOBSZARU ŹRÓDŁA AP AN KS AP BS KS SFERA SPOŁECZNA Wysoka liczba rodzin zagrożonych długotrwałą lub ciężką chorobą i niepełnosprawnością w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Wysoka liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Wysoka liczba bezrobotnych w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców Mała gęstość stowarzyszeń Wysoka liczba przestępstw i wykroczeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Poczucie zagrożenia na drodze, szczególnie dla pieszych, spowodowane dużą liczbą wypadków Brak promocji miasta jako miejsca atrakcyjnego dla turystów Brak skutecznych sposobów integrowania mieszkańców Emigracja młodych osób spowodowana brakiem perspektyw Brak specjalistycznej opieki zdrowotnej Brak atrakcyjnej oferty spędzania wolnego czasu (ścieżek rowerowych, miejsc wypoczynku i rekreacji sportowej, zaplecza gastronomicznego) Brak sieci pomocy i systemu wsparcia dla osób starszych Brak dziennej opieki dla dzieci Brak oferty spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi Brak oferty spędzania wolnego czasu dla młodych ludzi po zakończeniu edukacji Brak oferty spędzania wolnego czasu dla młodzieży ze szkół ponadpodstawowych SFERA GOSPODARCZA Niski poziom przedsiębiorczości - liczba firm w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Niskie zarobki powodujące odpływ młodych ludzi w miejsca atrakcyjniejsze pod względem możliwości zarobkowania SFERA SPOŁECZNA Znana gawędziarka- artystka ludowa mieszkająca na Diablej Górze pani Helena Wojtanek Działalność Klubu Sportowego LKS Jordan SFERA GOSPODARCZA Przedsiębiorcy lokalni rozwijający firmy na tym obszarze, generujący miejsca pracy Koncentracja działalności gospodarczej. Największe przedsiębiorstwa w gminie są

50 S t r o n a 50 umiejscowione na tym obszarze: firma obróbki drewna (tartaki i stolarstwo) Spółka z Ograniczoną Odpowiedzialnością DREWPOL oraz "Tatra House" Ltd. domki z drewna (eksport ), JARDREW meble dziecięce, Betoniarnia KOBETON, firma SĘCZEK - tartak Niskie wynagrodzenia dla pracowników SFERA TECHNICZNA SFERA TECHNICZNA Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do Trasy rowerowe i piesze na Babią Górę, Górę instalacji wodociągowej Ludwiki itd. Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji kanalizacyjnej Bliskość terenów leśnych. Walory widokowe, pasmo na całe Beskidy. Zły stan chodników lub ich brak Niebezpieczne przejścia dla pieszych SFERA ŚRODOWISKOWA SFERA ŚRODOWISKOWA Niskie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii - mała liczba instalacji solarnych Występowanie dzikich wysypisk śmieci Wysokie stężenie pyłów PM10 M1 w powietrzu Wysokie stężenie pyłów PM10 M1 PM10 M2 w powietrzu Hałas spowodowany dużym natężeniem ruchu samochodów ciężarowych Zagrożenie powodzią SFERA PRZESTRZENNO - FUNKCJONALNA SFERA PRZESTRZENNO - FUNKCJONALNA Niska dostępność usług świadczonych przez instytucje kultury - Stadion Miejski LKS Jordan. średnia odległość do najbliższej świetlicy/biblioteki Niska dostępność usług oferty czasu wolnego - średnia odległość do najbliższego obiektu sportowego Stacja Kolejowa (aktualnie mniej używana, gdyż transport kolejowy ustąpił miejsca busom) Brak miejsc spacerowych do sportu, rekreacji i wypoczynku Niska dostępność usług edukacyjnych - średnia odległość do najbliższej szkoły Niska dostępność usług edukacyjno - opiekuńczych - średnia odległość do najbliższego przedszkola

51 S t r o n a 51 Brak ścieżek spacerowych, edukacyjnych szlaków turystycznych, lokalnych atrakcji, zabytków, podkreślenia walorów przyrodniczych Braki w małej architekturze (np. ławki, śmietniki) Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi Brak miejsc spędzania czasu wolnego dla młodzieży ze szkół ponadpodstawowych Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla młodych ludzi po zakończeniu edukacji ŹRÓDŁA: AP analizy przestrzenne, AN ankieta (badania społeczne), KS konsultacje społeczne

52 PODOBSZAR REWITALIZACJI NR 5 W REJONIE ULIC ZAKOPIAŃSKA I MALEJOWSKA Podobszar Zakopiańska/Malejowska to najstarsza część miasta, to tutaj stały dwa domy wczasowe w okresie międzywojennym, w których głównie odpoczywały rodziny Żydowskie. Jeszcze po wojnie kontynuowane były tradycje turystyki międzywojennej. Można tu obejrzeć zabytkowe budownictwo drewniane, jednak budynki wymagają renowacji. Przy właściwym zagospodarowaniu stanowić one mogą potencjalną atrakcję turystyczną Jordanowa. Wspólnym problemem dla mieszkańców ulicy Malejowskiej i Zakopiańskiej jest brak kanalizacji. Większość mieszkańców ul. Zakopiańskiej nie posiada przyłącza do sieci wodociągowej, natomiast przestarzała sieć występuje na ul. Malejowskiej. Duży ruch samochodowy na drodze krajowej DK28 jest uciążliwy dla mieszkańców ul. Zakopiańskiej. Ta część miasta/ul. Zakopiańska/ to wyjątkowo piękny obszar z widokiem na Tatry,Gorce, Beskid Wyspowy i Żywiecki. Tutaj znajdują się możliwości na ścieżki rekreacyjne, spacerowe i rowerowe. Na tym terenie znajduje się obiekt turystyczny miasta Ośrodek,,Strumyk z basenem i kempingiem. Pensjonat,,Urszula na ul. Zakopiańskiej oferuje noclegi agroturystyczne dla rodzin i wycieczek szkolnych. Podobszar zamieszkuje około 200 osób starszych. Można zauważyć puste domy lub budynki, w których mieszkają samotnie osoby starsze. Mieszkanie na Malejowskiej daje poczucie bezpieczeństwa i spokoju. Jest to obszar, który zdaniem mieszkańców ma szansę na rozwój w przyszłości i może się stać dużym potencjałem Jordanowa. Rezerwa działek pod zabudowę mieszkaniową stwarza możliwość dalszego osadnictwa na tym terenie. Liczba mieszkańców podobszaru: 494 osób PROBLEMY PODOBSZARU ŹRÓDŁA POTENCJAŁYPODOBSZARU ŹRÓDŁA AP AN KS BS AP KS SFERA SPOŁECZNA SFERA SPOŁECZNA Wysoka liczba rodzin zagrożonych długotrwałą lub ciężką chorobą i niepełnosprawnością w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Seniorzy (duża grupa) mieszkańcy z wielkim potencjałem pamięci o tradycjach

53 S t r o n a 53 miasta Wysoka liczba bezrobotnych w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców Miejsce na ścieżki rowerowe Opłatek i Grill sąsiedzki dla mieszkańców Wysoka liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w przeliczeniu przy ulicy Zakopiańskiej - lokalne inicjatywy na 1000 mieszkańców mieszkańców Potencjał młodzieży z zespołu szkół Mała gęstość stowarzyszeń na Chrobaczem oraz kadry nauczycielskiej z tej placówki edukacyjnej. Niska frekwencja wyborcza Wysoka liczba przestępstw i wykroczeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Brak promocji miasta jako miejsca atrakcyjnego dla turystów Brak skutecznych sposobów integrowania mieszkańców Brak atrakcyjnych oferty spędzania wolnego czasu (ścieżek rowerowych, miejsc wypoczynku i rekreacji sportowej, zaplecza gastronomicznego) Brak sieci pomocy dla osób starszych Brak dziennej opieki dla dzieci Emigracja młodych osób spowodowana brakiem perspektyw Brak poczucia wspólnoty lokalnej i integracji mieszkańców Poczucie zagrożenia na drodze, szczególnie dla pieszych, spowodowane dużą liczbą wypadków Brak oferty spędzani wolnego czasu dla rodzin z dziećmi Brak oferty spędzania wolnego czasu dla młodych osób po zakończeniu edukacji SFERA GOSPODARCZA SFERA GOSPODARCZA Niski poziom przedsiębiorczości - liczba firm w przeliczeniu na 1000 Baza noclegowo - gastronomiczna mieszkańców Strumyk Niskie zarobki powodujące odpływ młodych ludzi w miejsca atrakcyjniejsze Tereny widokowe na Tatry pod względem możliwości zarobkowania Odpływ młodych i wykształconych osób z lokalnego rynku pracy w atrakcyjniejsze miejsca Zabytkowe stare budynki, drewniane (wpisane do ewidencji zabytków), kapliczka Niskie wynagrodzenia dla pracowników Lokalizacja firm usługowych oraz

54 S t r o n a 54 handlowych przy głównej drodze. SFERA TECHNICZNA SFERA TECHNICZNA Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji wodociągowej Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji kanalizacyjnej SFERA ŚRODOWISKOWA SFERA ŚRODOWISKOWA Wysokie stężenie pyłów PM10 M1 w powietrzu Wysokie stężenie pyłów PM10 M2 w powietrzu Niskie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii - mała liczba instalacji solarnych Występowanie dzikich wysypisk śmieci Niewystarczająca świadomość ekologiczna mieszkańców miasta i związane z tym zachowania szkodliwe dla środowiska SFERA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNA SFERA FUNKCJONALNO - PRZESTRZENNA Niska dostępność usług świadczonych przez instytucje kultury - średnia Zabytkowe budownictwo drewniane, odległość do najbliższej świetlicy/biblioteki najstarsza cześć Miasta Niska dostępność usług oferty czasu wolnego - średnia odległość do Bliskość basenu i bazy sportowej najbliższego obiektu sportowego w Naprawie Niska dostępność usług edukacyjnych - średnia odległość do najbliższej Ośrodek wypoczynkowy STRUMYK baza szkoły noclegowa domki kempingowe i basen Niska dostępność usług edukacyjno - opiekuńczych - średnia odległość do najbliższego przedszkola Miejsca na ścieżki rowerowe Brak ścieżek spacerowych, edukacyjnych szlaków turystycznych, lokalnych atrakcji, zabytków, podkreślenia walorów przyrodniczych Brak lub zły stan łatwo dostępnego placu zabaw Brak miejsc spacerowych do sportu, rekreacji i wypoczynku Brak miejsc do spędzania czasu wolnego dla rodzin z dziećmi Brak miejsc do spędzania czasu wolnego dla młodych ludzi po zakończeniu edukacji ŹRÓDŁA: AP analizy przestrzenne, AN ankieta (badania społeczne), KS konsultacje społeczne

55 PODOBSZAR REWITALIZACJI NR 6 W REJONIE ULIC RYNEK I KOPERNIKA Rynek w Jordanowie pełni dla mieszkańców miasta i okolic funkcje: administracyjną, komunikacyjną i handlową, gdyż centralnie w Ratuszu mieści się Urząd Miasta, a dookoła umiejscowione są sklepy (wraz z dopiero co otwartym centrum handlowym Galeria), cukiernie, bank, poczta, szkoły i dworzec autobusowy. Znajdują się tutaj najważniejsze zabytki takie jak: Dąb Wolności na jordanowskich plantach "szubertowskich", posadzony zgodnie z uchwałą Rady Miasta w dniu 21 maja 1919 r. w celu upamiętnienia odzyskania przez Polskę niepodległości, Figura św. Jana Nepomucena, znajdująca się na skrzyżowaniu głównych szlaków komunikacyjnych w centrum jordanowskiego Rynku, pochodząca z XVIII w,

56 S t r o n a 56 kościół Trójcy Przenajświętszej projektu Jana Sas-Zubrzyckiego z 1913 r. z wyposażeniem z XVI i XVII w. oraz z cmentarzem; w ołtarzu obraz Matki Bożej Trudnego Zawierzenia, ratusz miejski wybudowany z cegły wg projektu Jana Sas-Zubrzyckiego, oddany do użytku w 1911 r. oraz budynek Sądu Grodzkiego z wieżą, z tego samego okresu. Rynek Jordanowski to miejsce głośne w ciągu dnia (często tez nocą), z uwagi na duży ruch uliczny, spowodowany przecięciem rynku drogą krajową (przejazdy TIR-ów generują huk i drgania, emisję spalin i powodują wypadki drogowe). Fakt usytuowania drogi krajowej w centrum miasta jest (zdaniem mieszkańców miasta) zagrożeniem bezpieczeństwa dla pieszych i zaburza organizację życia mieszkańców i komunikację w obrębie Rynku. Dodatkowo, mieszkańcy Rynku Jordanowskiego, narażeni są na hałas, drgania oraz zanieczyszczenie powietrza spowodowane ruchem ulicznym oraz faktem iż duża część Rynku w ciągu dnia to zajęty do ostatniego miejsca parking. Tereny zielone o charakterze skweru/parku nazywane Plantami, mimo że zadbane, są jednak miejscem funkcjonalnie niewykorzystanym (zdają sobie z tego sprawę i władze i mieszkańcy). Mieszkańcy tego obszaru zgłaszają swoje zaniepokojenie i poczucie zagrożenia spowodowane brakiem szybkiej interwencji policji w przypadku zgłaszania przez nich niepokojących/chuligańskich zdarzeń na Rynku. Ponadto nie zostały rozwiązane kwestie techniczne dotyczące tego miejsca tj. braki w sieci kanalizacyjnej i stare wodociągi. Rynek jest z wizytówką i centralnym punktem miasta, jest miejscem przestronnym, z wygodnymi domami w 4 pierzejach i pięknymi widokami z okien domostw - z jednej strony na zieleń parku otaczającego Ratusz, zaś z drugiej na otaczające miasto góry. Mieszkańcy mają stąd łatwy dostęp do instytucji kultury, szkoły, na dworzec autobusowy, do urzędów. Drobna gastronomia i sklepiki, Targ oraz Galeria są dostępne w dystansie 5-10 minut pieszo. Natomiast w obrębie centrum Jordanowa brakuje miejsc noclegowych dla przyjezdnych (cel: biznes i turystyka) oraz punktu informacji. Rynek zapełnia się samochodami i ludźmi w poniedziałki w czasie targu, który odbywa co tydzień. Jest to, zdaniem niektórych mieszkańców, bardziej bazar niż targ i nie ma nic wspólnego z Jordanowskimi Jarmarkami o których wspominają historyczne zapiski cyt.: tędy prowadził "szlak solny" z Wieliczki na Węgry i tu na posiłek i wypoczynek zatrzymywali się kupcy. Mieszkańcy miasta nie zawsze są świadomi, że to miejsce ma potencjał. Można czasem usłyszeć opinie że coś należy z tym zrobić, jednak brakuje pomysłu lub/i konsekwencji w działaniu. Zdaniem części mieszkańców, zaniedbane i wymagające odnowienia są Planty - szczególnie dwie fontanny (działa tylko jedna) oraz trotuary. Część mieszkańców narzeka na zaniedbanie budynków publicznych i ich powolną dewastację (budynek przy Rynku 2, biblioteka, stara pralnia). Rewitalizacja podobszaru Rynek/Kopernika może silnie oddziaływać na sytuację całego miasta zarówno w sferze społecznej jak i przestrzennofunkcjonalnej. Liczba mieszkańców podobszaru: 256 osób

57 S t r o n a 57 PROBLEMY PODOBSZARU SFERA SPOŁECZNA Wysoka liczba rodzin zagrożonych długotrwałą lub ciężką chorobą i niepełnosprawnością w przeliczeniu na 1000 mieszkańców ŹRÓDŁA ŹRÓDŁA AP AN KS POTENCJAŁY PODOBSZARU AP AP AP SFERA SPOŁECZNA Aktywni mieszkańcy w tym osoby starsze, środowisko nauczycielskie i działacze organizacji mieszkający na tym obszarze Wysoka liczba rodzin zagrożonych ubóstwem i bezrobociem w Uczniowie / podopieczni: przedszkola, szkoły przeliczeniu na 1000 mieszkańców podstawowej, gimnazjum Wysoka liczba bezrobotnych w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców Kadra: przedszkola, szkoły podstawowej, gimnazjum Niska frekwencja wyborcza w mieście Jordanów Kuchnia w szkole współpracująca z organizacją społeczną Wysoka liczba przestępstw i wykroczeń w przeliczeniu na 1000 mieszkańców Organizacje pozarządowe mają tu swoje siedziby Brak promocji miasta jako miejsca atrakcyjnego dla turystów Działalność Miejskiego Ośrodka Kultury Brak skutecznych sposobów integrowania mieszkańców Działalność Miejskiej Bibliotek Publicznej Brak poczucia wspólnoty lokalnej i integracji mieszkańców Brak atrakcyjnych miejsc i oferty spędzania wolnego czasu (ścieżek rowerowych, miejsc wypoczynku i rekreacji sportowej, zaplecza gastronomicznego) Brak sieci pomocy i systemu wsparcia dla osób starszych Brak dziennej opieki dla dzieci Brak specjalistycznej opieki zdrowotnej Emigracja młodych osób spowodowana brakiem perspektyw Brak oferty spędzania wolnego czasu dla młodych ludzi po zakończeniu edukacji Brak oferty spędzania czasu wolnego dla rodzin z dziećmi SFERA GOSPODARCZA Niskie zarobki powodujące odpływ młodych ludzi w miejsca atrakcyjniejsze pod względem możliwości zarobkowania Brak nowoczesnej oferty turystycznej i bazy noclegowej SFERA GOSPODARCZA Przestrzeń do zagospodarowania w piwnicach w budynku Ratusza potencjał do komercyjnego najmu.

58 S t r o n a 58 Odpływ młodych i wykształconych osób z lokalnego rynku pracy w atrakcyjniejsze miejsca SFERA TECHNICZNA Brak kanalizacji w części miasta i przestarzała sieć wodociągowa SFERA TECHNICZNA Zły stan chodników lub ich brak SFERA ŚRODOWISKOWA SFERA ŚRODOWISKOWA Zanieczyszczenie powietrza Występowanie dzikich wysypisk śmieci Wysokie stężenie pyłów PM10 M1 w powietrzu Wysokie stężenie pyłów PM10 M2 w powietrzu SFERA PRZESTRZENNO - FUNKCJONALNA SFERA PRZESTRZENNO - FUNKCJONALNA Niska dostępność komunikacji publicznej - średnia odległość do Istotny dla społeczności lokalnej budynek najbliższego przystanku gminny przy ul. Rynek 2 (potencjał do zagospodarowania go na cele społeczne) Niska dostępność usług świadczonych przez instytucje kultury - Budynek Miejskiej Biblioteki Publicznej (choć średnia odległość do najbliższej świetlicy/biblioteki wymaga gruntownego remontu) Niska dostępność usług oferty czasu wolnego - średnia odległość do Łatwo dostępna przedszkole, szkoła najbliższego obiektu sportowego podstawowa i instytucje publiczne Niska dostępność usług edukacyjnych - średnia odległość do Dworzec autobusowy, węzeł komunikacyjny najbliższej szkoły Niska dostępność usług edukacyjno - opiekuńczych - średnia odległość do najbliższego przedszkola Miejsca parkingowe w centrum Miasta Brak ścieżek spacerowych, edukacyjnych szlaków turystycznych, lokalnych atrakcji, zabytków, podkreślenia walorów przyrodniczych Największy teren publiczny w Mieście Planty (atrakcyjne zabytkowe założenie) Brak miejsc spacerowych do sportu, rekreacji i wypoczynku Centrum miasta. Koncentracja instytucji kultury, edukacji i urzędów oraz placówek usługowych i handlowych Brak lub zły stan łatwo dostępnego placu zabaw Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla młodych ludzi po zakończeniu edukacji Brak miejsc do spędzania wolnego czasu dla rodzin z dziećmi ŹRÓDŁA: AP analizy przestrzenne, AN ankieta (badania społeczne), KS konsultacje społeczne

59 5.2 Kluczowe wyzwania dla obszaru rewitalizacji Analiza szczegółowa problemów podobszarów rewitalizacji oraz ich potencjałów wskazała całe spektrum problemów w sferze społecznej oraz w pozostałych analizowanych sferach, które mocno wpływają na jakość życia ich mieszkańców. Jednakże, w kontekście konieczności skonstruowania wniosków i określenia zadań rewitalizacyjnych, które zapewnią kompleksowość podejścia do zidentyfikowanych wyzwań dla całego obszaru rewitalizacji, istnieje konieczność dokonania analizy przekrojowej problemów i syntezy, w której określone zostaną kluczowe problemy dla całego obszaru rewitalizacji. Szczególne znaczenie w tym procesie mają problemy społeczne i czynniki (wskaźniki), które były uwzględniane w procesie delimitacji (wyznaczaniu obszaru zdegradowanego i rewitalizacji). Dlatego w efekcie analiz eksperckich oraz dyskusji i spotkań partycypacyjnych zidentyfikowano kluczowe wyzwania (problemy), które są szczególnie istotne dla obszaru rewitalizacji, a ich rozwiązanie może przyczynić się do faktycznego dokonania zmian zarówno w warstwie społecznej, jak i pozostałych sferach. Jest to szczególnie istotne w kontekście konieczności podjęcia skoordynowanych, kompleksowych działań, które będą komplementarne i zapewnią efekt synergii działań. Dla każdego ze zidentyfikowanych wyzwań (problemów), określono następnie w toku analiz eksperckich ich kluczowe przyczyny oraz konsekwencje Następnie zidentyfikowano potrzeby wynikające z przeprowadzonej analizy, jako odpowiedzi na zidentyfikowane problemy (przedmiot ewentualnej interwencji. Przedstawiona analiza problemów obszaru rewitalizacji uwzględnia analizę zjawisk dotyczącą trendów w Mieście, co jest skorelowane i ma bezpośrednie przełożenie na sytuację każdego z podobszarów rewitalizacji. Dlatego też jak wspomniano wcześniej, ze względu na brak danych/analiz przestrzennych za wcześniejsze lata, dla zobrazowania skali i charakteru zjawisk problemowych na obszarze rewitalizacji, przedstawiono dane dla Miasta pokazujące skalę zjawisk i trendy, z uwzględnieniem odniesienia do roku 2009.

60 S t r o n a 60 KONSEKWENCJE zjawiska POTRZEBY jako Sposób (sposoby) Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska PROBLEM problemowego odpowiedź na ROZWIĄZANIA (źródła problemów) (kluczowy wpływ na) problem wyzwanie problemu OBSZAR I: KAPITAŁ SPOŁECZNY PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU SPOŁECZNEMU I DZIAŁANIA AKTYWIZUJĄCE SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ 1.1. Stosunkowo wysoka skala udzielania pomocy społecznej mieszkańcom Bardzo niepokojące zjawisko wskazujące na to że, 93,7% mieszkańców zgłaszających się po pomoc, jako powód wskazuje bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gosp. dom. (327 osób) w powiecie suskim w 2014 r. było to tylko 25,4% osób ubiegających się o wsparcie Dodatkowo z powodu ubóstwa wsparciem jest objętych 66,8% osób, a skorelowanego z nim bezrobocia - 44% 1.2. Brak oferty pomocowej i systemu wsparcia dla osób starszych, zwłaszcza w kontekście faktu iż na następujących podobszarach rewitalizacji znajdują się duże skupiska osób Zbyt słabe wsparcie społeczne osób z trudnościami i ich włączenie społeczne - system wsparcia rodzin oparty głównie na świadczeniach finansowych systemu opieki społecznej i urzędu pracy, jest niewystarczający dla faktycznej aktywizacji i zwiększenia włączenia społecznego Braki w działaniach Miasta i organizacji społecznych wspierających rodziny zagrożone problemami społecznyminiewystarczająca oferta włączająca i kształtująca proaktywne postawy nie tylko w zakresie instytucji rynku pracy i opieki społecznej) Brak systemowych rozwiązań wspierających seniorów i ich rodziny w codziennych trudnościach Brak oferty opieki dziennej ukierunkowanej na potrzeby osób starszych (miejsce Stosunkowo wysoka skala osób objętych pomocą społeczną, w tym rodzin, (blisko 7% mieszkańców w 2014 r.) - wiele osób w Mieście jest długotrwale objętych wsparciem Zagrożenie wzrostem skali wykluczenia społecznego i wystąpieniem syndromu wyuczonej bezradności wśród osób długotrwale uzależnionych od świadczeń pomocowych Zwiększające się koszty jakie gmina ponosi z tytułu udzielania świadczeń - pomimo spadku liczby mieszkańców objętych systemem pomocy społecznej, rosną nakłady Miasta na ten cel (z 14,6% wydatków miasta w 2008, do 15,4% w 2014 r.- 2,11 mln zł) Wykluczenie społeczne nie mobilnych seniorów oraz ich opiekunów, którzy nie mają możliwości uczestniczyć w życiu wspólnoty Weryfikacja i wzmocnienie systemu wsparcia dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji Stworzenie systemu wsparcia dziennego dla osób w wieku senioralnym i objęcie pomocą osoby starsze i ich STANDARD REWIT JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW (w tym kluboopieka)

61 S t r o n a 61 PROBLEM starszych w wieku 70+: Zakopiańska/Malejowska- 164 osoby Bat. Chłopskich 39 osób Przemysłowa 28 osób Rynek / Kopernika 28 osób 3 Maja - 25 osób Przykiec - 3 osoby 1.3. Bardzo istotnie słabnące poczucie tożsamości lokalnej i integracji społecznej mieszkańców oraz istotnie skorelowane z tym: Postępujący rozpad więzi społecznych i słabnące poczucie odpowiedzialności za wspólnotę Braki w zakresie przestrzeni (miejsc) i oferty dla integracji społecznej - braki w infrastrukturze czasu wolnego i niska jej jakość i dostępność oraz brak zróżnicowanej oferty czasu wolnego dostosowanej do potrzeb różnych grup wiekowych, w tym: rodzin z dziećmi młodzieży seniorów osób niepełnosprawnych Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska (źródła problemów) i stały czas, możliwość przebywania) Zmieniający się na przestrzeni ostatnich 25 lat model życia, nie sprzyja nieformalnym spotkaniom wewnątrz społeczności lokalnej miasta (zanikają m.in. spotkania bez zapowiedzi). Równocześnie w Mieście nie nastąpiła zmiana w zakresie usług publicznych i dostępu do nich, w tym dla mieszkańców podobszarów rewitalizacji. Zatem nastąpiła zmiana sposobu życia, bez zasadniczej zmiany w zakresie charakteru funkcjonowania instytucji miejskich i oferty dostosowywanej do różnych grup wiekowych. Zbyt mało miejsc dla aktywności mieszkańców, w tym co kluczowe KONSEKWENCJE zjawiska problemowego (kluczowy wpływ na) Zmiana sposobu życia /zarabiania, bez zasadniczej zmiany w zakresie charakteru funkcjonowania instytucji miejskich i oferty dostosowywanej do różnych grup wiekowych, wpływa bardzo istotnie na nasilające się zjawisko dezintegracji społecznej Niska aktywność społeczna, wyrażająca się m.in. w liczbie oddolnych inicjatyw Brak miejsc i oferty czasu wolnego, utrudnia włączanie społeczne rodzin oraz seniorów (osób samotnych) i udzielenie innego rodzaju wsparcia (system wsparcia w dużej mierze oparty o świadczenia finansowe dla rodzin i osób samotnych, nie sprzyja włączeniu POTRZEBY jako odpowiedź na problem wyzwanie opiekunów Stworzenie warunków do integracji i włączenia społecznego różnych grup wiekowych (przestrzeń i oferta), w tym decentralizacja miejsc sprzyjających tego typu działaniom, m. in. poprzez: stworzenie oferty skoncentrowane j na potrzebach rodzin z dziećmi wzmocnienie działań na rzecz aktywizacji osób starszych Sposób (sposoby) ROZWIĄZANIA problemu JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW MY Z BATALIONÓW SPORTOWO NA NOWO

62 S t r o n a 62 PROBLEM Nawarstwiające się konflikty między mieszkańcami Słabe zaangażowanie społeczne i aktywność mieszkańców Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska (źródła problemów) podobszarów rewitalizacji, stosunkowo wąska i jednorodna oferta nie stanowią okazji czy pretekstów do spotkań. Brakuje w Mieście miejsca, które umożliwić może realizację przedsięwzięć integrujących - skupiających mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji (ale również całego Jordanowa) na wspólnych wydarzeniach / celach (w tym różnych grup wiekowych) dwie działające w przestrzeni centrum Miasta instytucje miejskie (Miejski Ośrodek Kultury i Biblioteka Miejska), mają bardzo ograniczone zasoby lokalowe o niskiej atrakcyjności przestrzeni, które nie dają możliwości skonstruowania odpowiedzi /oferty usług adekwatnej do potrzeb mieszkańców. Mocno ograniczony dostęp do przestrzeni dla realizacji oddolnych inicjatyw organizacji pozarządowych czy grup nieformalnych System wsparcia rodzin KONSEKWENCJE zjawiska problemowego (kluczowy wpływ na) społecznemu) Wśród mieszkańców, ubiegających się o pomoc z gminnego systemu opieki społecznej, ponad 97% stanowią rodziny (w 2014 r. 327 os. wzrost w skali Miasta i prawie 4 razy więcej niż średnio w powiecie) Brak pretekstów do spotkań mieszkańców co sprzyja utrwalaniu się konfliktów i podziałów wśród mieszkańców, zamiast koncentracji na konstruktywnych celach/ zajęciach. Poziom i jakość życia w Mieście oraz siła więzi społecznych determinują decyzje o zmianie dotychczasowego miejsca zamieszkania, zwłaszcza wśród młodych POTRZEBY jako odpowiedź na problem wyzwanie Sposób (sposoby) ROZWIĄZANIA problemu

63 S t r o n a 63 PROBLEM 1.4. Słaba współpraca między organizacjami pozarządowymi i władzami miasta - rodząca się współpraca zbyt słabo skoordynowana i usystematyzowana Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska (źródła problemów) i seniorów (oparty głównie na świadczeniach finansowych), jest niewystarczający dla zwiększenia włączenia społecznego Brakuje oferty, która umożliwiałaby realizację zajęć równolegle dla dzieci i rodziców / opiekunów Źle skonstruowany (mało dostępny/ przejrzysty) system informacji wewnątrz Miasta, utrudniający komunikację - mieszkańcy nie wiedzą lub dowiadują się zbyt późno o planowanych wydarzeniach dotyczących oferty czasu wolnego. Brak przestrzeni otwartej na potrzeby organizacji społecznych, w której mogłyby się one spotykać i dyskutować o planowanych działaniach Brak współpracy pomiędzy organizacjami lokalnymi w realizacji inicjatyw na rzecz lokalnej społeczności KONSEKWENCJE zjawiska problemowego (kluczowy wpływ na) Mała liczba inicjatyw społecznych POTRZEBY jako odpowiedź na problem wyzwanie Stworzenie przestrzeni do działalności dla organizacji społecznych, (opracowanie strategii współpracy) Sposób (sposoby) ROZWIĄZANIA problemu JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW (w tym kluczowo PRZESTRZEŃ AKTYWNYCH - AKTYWNY JORDANÓW) MY Z BATALIONÓW

64 S t r o n a 64 PROBLEM Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska (źródła problemów) KONSEKWENCJE zjawiska problemowego (kluczowy wpływ na) OBSZAR II: GOSPODARKA LOKALNA - WZMOCNIENIE LOKALNEGO RYNKU PRACY 2.1. Słaba dynamika rozwoju przedsiębiorczości: relatywnie niska liczba nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych słaba dynamika rozwojowa istniejących przedsiębiorstw 2.2. Bezrobocie, szczególnie w kontekście określonych grup: Młodzi w wieku lata stanowią łącznie grupę ok. 50% bezrobotnych Rosnąca liczba osób bezrobotnych z wyższym wykształceniem - ponad dwukrotny wzrost liczby osób bezrobotnych (z 6,8% Mała liczba małych i średnich przedsiębiorstw, które generowałyby nowe miejsca pracy (w tym dla osób z wyższym wykształceniem) Przywiązanie do wizji dawnego modelu gospodarczego opartego na usługach turystycznych, czy tradycjach handlowych, nieadekwatnych bądź niewystarczających do aktualnej sytuacji Brak nowych inwestycji stanowiących szanse na zatrudnienie oraz istotne skupiska atrakcyjnych miejsc pracy dla osób z aspiracjami, w tym wyższym wykształceniem Brak nowych inwestycji stanowiących szanse na zatrudnienie oraz istotne skupiska atrakcyjnych miejsc pracy dla osób z aspiracjami, w tym wyższym wykształceniem Niskie wynagrodzenie dla pracowników, powodujące nie tylko zubożenie społeczeństwa, ale również Emigracja zarobkowa osób młodych - bardzo niepokojące zjawisko dla społeczności lokalnej, w tym w kontekście: rozpadu więzi społecznych, odpływu kapitału intelektualnego i społecznego Niskie wynagrodzenie dla pracowników, powodujące nie tylko zubożenie społeczeństwa, ale również zniechęca ich do podejmowania zatrudnienia Coraz wyższy poziom emigracji ekonomicznej młodych osób, brak chęci do osiedlania się na obszarze Miasta osób z wyższym wykształceniem stanowiących kapitał społeczny miejscowości (odpływ szczególnie cennego kapitału ludzkiego z Miasta) POTRZEBY jako odpowiedź na problem wyzwanie Wspieranie innowacyjnych pomysłów na działalność gospodarczą i tworzenie atrakcyjnych miejsc pracy, zwłaszcza dla młodych ludzi Aktywizacja zawodowa osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji, zwłaszcza osób w wieku 55+ oraz długotrwale pozostających bez pracy Sposób (sposoby) ROZWIĄZANIA problemu +dla PRZEDSIĘBIORCY PODZIEMIA RATUSZA OTWARTE DLA WSZYSTKICH EKONOMIA SPOŁECZNA W JORDANOWIE AKTYWNIE NA NOWO

65 S t r o n a 65 PROBLEM w 2010 roku do 21,2% w 2015). Osoby w wieku 55 + Długotrwale bezrobotni (ponad 31% ogółu bezrobotnych) 2.3. Brak oferty charakterystycznej dla Miasta Jordanowa - podkreślającej walory regionu i opartej o lokalne potencjały Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska (źródła problemów) zniechęca ich do podejmowania zatrudnienia Zbyt mała ilość działań podejmowanych w celu zachowania dziedzictwa materialnego (zabytki) i niematerialnego (np. zwyczaje), jako istotnego dla budowania tożsamości społeczności lokalnej oraz potencjału rozwojowego dla Miasta Zbyt mało działań na rzecz budowania wizerunku miasta, w tym identyfikacji jego wyróżnika, który mógłby stanowić narzędzie komunikacji o mieście i ewentualny potencjał dla rozwoju usług KONSEKWENCJE zjawiska problemowego (kluczowy wpływ na) Zagrożenie wzrostem skali bezrobocia wśród osób w wieku 55+, które wykazują mniejszą mobilność na rynku pracy (trudniejsza readaptacja) Coraz większe koszty dla systemu polityki społecznej (zwłaszcza w kontekście długotrwale bezrobotnych) Zwiększająca się skala wyuczonej bezradności i wykluczenia społecznego Słaba identyfikacja i wykorzystanie lokalnych potencjałów w tym słabo wykorzystane dawne tradycje handlowe ( Jarmarki Jordanowskie ) kontynuowane do dziś, jako element wspierający budowanie marki miejsca Długoletni brak wizji/pomysłu na określenie/stworzenie marki miasta (np. Podbabiogórze, szlaki turystyczne, przystanek dla podróżujących po południu Polski, miasto na szlaku kupieckim, dawny szlak solny, przeszłość związana z kulturą żydowską), co utrudnia jego rozwój, w tym POTRZEBY jako odpowiedź na problem wyzwanie Poprawa warunków dla rozwoju poprzez wypracowanie i promocję spójnej i wspólnej oferty usług, opartych o lokalne dziedzictwo materialne i niematerialne Sposób (sposoby) ROZWIĄZANIA problemu MIEJSKI TOP - Tożsamość Oferta Przedsiębiorczość RENOWACJA PLANT JORDANOWSKICH I BUDOWLA SIŁOWNI TERENOWEJ SZANSĄ PRZEMYSŁU CZASU WOLNEGO W SUBREGIONIE PODHALAŃSKIM

66 S t r o n a 66 PROBLEM 2.4. Brak współpracy z sąsiednimi Gminami stanowiącymi niegdyś jedną zwartą strukturę administracyjną i gospodarczą (Gmina Jordanów i Bystra Sidzina), utrudniający rozwój społeczny i gospodarczy Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska (źródła problemów) Podział administracyjny Gminy Jordanów w 1992 r., dla niedużego (ok. 5- tysięcznego) miasta stanowił duże wyzwanie w kontekście stworzenia adekwatnej sieci usług publicznych, ale też oferty Miasta, które może stać się atrakcyjnym miejscem do życia i świadczenia usług /sprzedaży towarów. KONSEKWENCJE zjawiska problemowego (kluczowy wpływ na) potencjalnych usług O ile w zakresie usług mających zabezpieczyć mieszkańców w nowej strukturze administracyjnej, zadanie to było płynnie realizowane przez Miasto, to: W kontekście identyfikacji samego Miasta, stanowi to wciąż wyzwanie dla społeczności lokalnej Współpraca Gmin i inicjowanie samorządowego dialogu, są w kontekście potrzeb (wydaje się) niewystarczające - Brak jednoznacznej współpracy Gmin, dla uatrakcyjnienia nawzajem swojej oferty (lub też sieci usług) POTRZEBY jako odpowiedź na problem wyzwanie Współpraca z sąsiednimi samorządami, na rzecz wzmocnienia oferty Miasta Sposób (sposoby) ROZWIĄZANIA problemu INDYWIDUALNI, ALE ZINTEGROWANI OBSZAR III: ESTETYKA PRZESTRZENI PUBLICZNYCH - POPRAWA ESTETYKI I FUNKCJONALNOŚCI PRZESTRZENI WSPÓLNYCH 3.1 Niska estetyka i brak funkcjonalnych rozwiązań w przestrzeni publicznej miasta, a także udogodnień dla osób ze specjalnymi potrzebami Brak jasnej strategii rozwoju Miasta, opartej na rozpoznaniu lokalnych potencjałów i możliwości ich wykorzystania w budowaniu marki Miasta i poprawy jakości życia mieszkańców Zbyt mała liczba inwestycji/udogodnień Długoletnie zaniedbania w zakresie odnowienia infrastruktury tkanki miejskiej (rozproszone lub mało inwestycji dotyczących przestrzeni publicznych), w tym poprawiających jakość życia osób ze specjalnymi potrzebami Zaniedbane przestrzenie Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta, jako przestrzeni przyjaznej do życia i sprzyjającej spotkaniom RENOWACJA PLANT JORDANOWSKICH I BUDOWLA SIŁOWNI TERENOWEJ SZANSĄ PRZEMYSŁU CZASU WOLNEGO W SUBREGIONIE PODHALAŃSKIM

67 S t r o n a 67 PROBLEM 3.2 Zagrożenie w ruchu pieszym i samochodowym spowodowane: Brakami lub złym stanem technicznym chodników Brakami w oświetleniu ulic Brakami utwardzenia bocznych ulic 3.3 Brak ścieżek spacerowych, edukacyjnych szlaków turystycznych, lokalnych atrakcji, podkreślenia walorów przyrodniczych Kluczowe PRZYCZYNY zjawiska (źródła problemów) poprawiających jakość życia mieszkańców Zbyt mało chodników przy drogach gminnych i powiatowych Braki i niska jakość infrastruktury drogowej poprawiającej bezpieczeństwo mieszkańców (oznaczenia, oświetlenie, progi zwalniające) Zbyt mało inwestycji poprawiających jakość infrastruktury dla bezpieczeństwa pieszych Brak jasnej strategii rozwoju Miasta, opartej na rozpoznaniu lokalnych potencjałów i możliwości ich wykorzystania w budowaniu marki Miasta i poprawy jakości życia mieszkańców Niezidentyfikowane potencjały Miasta Brak nowych inwestycji KONSEKWENCJE zjawiska problemowego (kluczowy wpływ na) publiczne, w tym mające kluczowe znaczenie dla mieszkańców - ich tożsamości Niska jakość życia mieszkańców Przestrzeń publiczna niesprzyjająca integracji mieszkańców Zagrożenie dla życia i bezpieczeństwa, zwłaszcza dzieci, osób starszych i niepełnosprawnych Brak możliwości samodzielnego przemieszczania się dzieci Ograniczenie możliwości uczestnictwa w funkcjonowaniu lokalnej społeczności Braki w przestrzeni do integracji i aktywności mieszkańców, zwłaszcza aktywnego spędzania czasu wolnego POTRZEBY jako odpowiedź na problem wyzwanie Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców Stworzenie przestrzeni do aktywnego spędzania czasu wolnego i rekreacji, co sprzyja integracji mieszkańców Sposób (sposoby) ROZWIĄZANIA problemu BEZPIECZNY PIESZY MIASTO PRZY LESIE SPORTOWO NA NOWO

68 S t r o n a 68 OBSZAR IV: ZAPEWNIENIE ZDROWEGO ŚRODOWISKA 4.1 Niewystarczająca świadomość ekologiczna mieszkańców miasta i związane z tym zachowania szkodliwe dla środowiska Stosowanie przez mieszkańców (w tym sąsiednich miejscowości), niedozwolonych materiałów do palenia w piecach Niewykorzystanie potencjału w sferze instalacji OZE Wyrzucanie śmieci na obszarach do tego nie przeznaczonych Umiejscowieniem drogi krajowej w centrum miasta Zanieczyszczenie powietrza oraz mała efektywność energetyczna budynków publicznych i niepublicznych (braki w zakresie termomodernizacji, mała ilość instalacji OZE) Występowanie dzikich wysypisk śmieci na terenie Miasta Wysokie stężenie spalin generowane w wyniku dużego ruchu samochodowego w centrum Edukacja ekologiczna, zwłaszcza w zakresie materiałów używanych do opału Podejmowanie szeroko zakrojonych działań mających na celu ograniczenie niskiej emisji Likwidacja dzikich wysypisk śmieci OZE STRATEGIA EKO-SZACUNEK NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI W SUBREGIONIE PODHALAŃSKIM POPRZEZ BUDOWĘ ŚCIEŻEK I INFRASTRUKTURY ROWEROWEJ JORDANOWA 4.2 Przestarzała/niekomplet na sieć wodociągowa i kanalizacyjna Brak nowych inwestycji w zakresie rozbudowy istniejących sieci Brak remontów i modernizacji w zakresie sieci kanalizacyjnej i wodociągowej w Mieście Brak przyłączy do sieci, zapewniających dostęp do wody niezależnie od pory roku i poziomu zużycia (liczby użytkowników) Obniżenie jakości życia mieszkańców Wysokie koszty usuwania ścieków (opróżniania szamba), powodujące czasem nielegalne spuszczanie szkodliwych odpadów do środowiska naturalnego Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej GOSPODARKA WODNO- KANALIZACYJNA W AGLOMERACJI JORDANÓW

69 S t r o n a WIZJA STANU OBSZARU REWITALIZACJI PO PRZEPROWADZENIU REWITALIZACJI Miasto Jordanów, a szczególnie rewitalizowane podobszary, jest miejscem życia zintegrowanej i aktywnej społeczności, która dzięki przestrzeni dla działania i prężnej współpracy samorządu i organizacji społecznych, opierając się na lokalnych potencjałach, buduje swoją przyszłość w oparciu o wartości, które łącznie stanowią integralną część tożsamości lokalnej. Stworzona atrakcyjna przestrzeń życia i oferta dla integracji, sprzyja włączeniu społecznemu w tym rodzin z dziećmi, osób młodych i seniorów. Rozwijające się przedsiębiorstwa i tworzone miejsca pracy w nawiązaniu do lokalnych zasobów przyczyniają się do poprawy jakości życia w mieście, w którym dialog i międzysektorowa współpraca jest standardem. 7. CELE REWITALIZACJI I KIERUNKI DZIAŁAŃ SŁUŻĄCE ELIMINACJI LUB OGRANICZENIU NEGATYWNYCH ZJAWISK, ZDIAGNOZOWANYCH NA OBSZARZE REWITALIZACJI CEL GŁÓWNY GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA: Wzmocnienie procesu integracji mieszkańców obszaru rewitalizacji, jako kluczowego elementu dla zwiększenia włączenia społecznego i poprawa warunków życia, poprzez tworzenie miejsc i rozwój oferty sprzyjającej aktywizacji mieszkańców, poprawę jakości i funkcjonalności przestrzeni publicznej oraz współpracę międzysektorową i między samorządową na rzecz rozwoju lokalnego i przedsiębiorczości, a także działania na rzecz poprawy stanu środowiska. Cel 1: INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ Zwiększenie włączenia społecznego oraz integracji i tożsamości społeczności lokalnej, poprzez wzmocnienie systemu wsparcia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, utworzenie przestrzeni i oferty aktywizującej mieszkańców oraz działania na rzecz wzmocnienia aktywności lokalnej. Kierunki działań: 1.1. Weryfikacja i wzmocnienie systemu wsparcia dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji Stworzenie warunków do integracji i włączenia społecznego mieszkańców Utworzenie przestrzeni i oferty dla aktywizacji społecznej oraz wzmocnienie dialogu międzysektorowego w mieście. Cel 2: LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI Identyfikacja i wykorzystanie kluczowych dla rozwoju przedsiębiorczości zasobów miasta oraz aktywizacja zawodowa mieszkańców, jako podstawowe elementy poprawy jakości ich życia Kierunki działań: 2.1 Świadome kształtowanie wizerunku miasta i oferty wspierającej rozwój lokalnej przedsiębiorczości. 2.2 Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na rzecz kreowania nowych miejsc pracy oraz działania na rzecz aktywizacji zawodowej. 2.3 Dialog i działania międzysektorowe i między samorządowe, na rzecz wzmocnienia oferty Miasta.

70 S t r o n a 70 Cel 3. PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawa jakości przestrzeni publicznej, poprzez stworzenie warunków do spędzania czasu wolnego, podniesienie estetyki i standardów infrastruktury części wspólnych miasta dla mieszkańców oraz zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego. Kierunki działań: 3.1 Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta jako przestrzeni przyjaznej mieszkańcom i jego gościom. 3.2 Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców. 3.3 Stworzenie przestrzeni do aktywnego spędzania czasu wolnego i rekreacji. Cel 4. ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawienie stanu środowiska naturalnego poprzez działania na rzecz niskiej emisji, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz edukację ekologiczną mieszkańców. Kierunki działań: 4.1 Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie niskiej emisji oraz edukacja ekologiczna na rzecz zachowań proekologicznych mieszkańców. 4.2 Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.

71 S t r o n a OPIS PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH 8.1 Przedsięwzięcia planowane do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji według struktury celów Jako odpowiedź na zidentyfikowane problemy (wyzwania) określono zestaw działań zgodnych z celami i kierunkami, mający na celu eliminację lub ograniczenie negatywnych zjawisk powodujących sytuację kryzysową. Adresatami tych działań są mieszkańcy obszaru rewitalizacji (wszystkich podobszarów) i w kontekście odpowiedzi na ich problemy - wyzwania zidentyfikowane w toku prowadzonych analiz, powstała propozycja działań, które sprzyjać będą poprawie włączenia społecznego i poprawią jakość ich życia. Przedsięwzięcia te zostały zaplanowywane z uwzględnieniem istniejących potencjałów, zarówno w kontekście organizacji społecznych i chęci włączenia się w działania rewitalizacyjne mieszkańców oraz zasoby materialne Miasta, mając na uwadze racjonalność długofalową proponowanych rozwiązań, dla Miasta o stosunkowo niedużej skali i konieczności kontynuacji zaproponowanych działań, dla realizacji zaplanowanych założeń, przez następne lata. Zaznaczyć też należy, iż proponowane na rzecz mieszkańców obszarów rewitalizacji przedsięwzięcia odnoszą/ odwołują się do realizowanych przez Miasto obecnie zadań wynikających m.in. z konkretnych ustaw (np. o pomocy społecznej) i wskazują na rozwiązania, które uzupełniać będą realizowane standardowo działania. Mają stanowić wartość dodaną, a nie zastąpić realizowane już na rzecz tych mieszkańców działania, lub też zmienić formułę realizowanych działań, tak by adekwatniej odpowiadały na potrzeby społeczności lokalnej, w tym przede wszystkim mieszkańców podobszarów rewitalizacji. Zatem analiza ekspercka, w tym w oparciu oraz zebrane partycypacyjnie opinie interesariuszy procesu rewitalizacji Jordanowa, pozwoliła określić kierunki rewitalizacji i rekomendowane przedsięwzięcia co stanowiło wyjcie do opisania listy rozwiązań - zaprojektowania konkretnych działań rewitalizacyjnych. Działania te zostały zaprezentowane w zbiorczej tabeli, w tym: jako PP - przedsięwzięcie podstawowe, którego szczegółowa charakterystyka znajduje się w punkcie 8.2 (kolumna oznaczona cyfrą 1); jako PU - przedsięwzięcie uzupełniające, którego opis znajduje się w tabeli (kolumna oznaczona cyfrą 2); W kolumnie oznaczonej cyfrą 3 podano podobszar rewitalizacji, którego mieszkańcy są adresatami wsparcia (kluczowi interesariusze). Określenia w tej kolumnie oznaczać będą: COR cały obszar rewitalizacji; PR. numer podobszaru rewitalizacji, np.: Podobszar Rewitalizacji nr 1. W tym kontekście warto podkreślić, iż ze względu na skalę Miasta, większość przedsięwzięć rewitalizacyjnych adresowanych jest do mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji (Miasto ma skalę niedużego osiedla odnosząc je do dużych miast). Dlatego oddziaływanie każdej zaplanowanej inwestycji, w tym przedsięwzięć podstawowych będzie istotnie odczuwalne przez wszystkich mieszkańców obszaru rewitalizacji.

72 S t r o n a 72 Cel 1: INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ Zwiększenie włączenia społecznego oraz integracji i tożsamości społeczności lokalnej, poprzez wzmocnienie systemu wsparcia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, utworzenie przestrzeni i oferty aktywizującej mieszkańców oraz działania na rzecz wzmocnienia aktywności lokalnej Kierunki działań: Przedsięwzięcia: Weryfikacja i wzmocnienie systemu wsparcia dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji. STANDARD REWIT: Standardowe działania Miejskiego Ośrodka Opieki Społecznej w Jordanowie (np. działalność pracownika socjalnego, asystentów rodziny, świadczenia finansowe ze strony MOPS), zostaną uzupełnione o następujące kroki: Stworzenie bazy adresów, pod którymi zamieszkują mieszkańcy obszarów rewitalizacji: na potrzeby działalności MOPS oraz PUP (Miasto przekaże bazę do PUP), aby instytucje te w toku bieżącej pracy z klientami systemu pomocy społecznej (instytucji rynku pracy), mogły zastosować ewentualne dodatkowe działania / system preferencji/działań uzupełniających. Stworzenie systemu preferencji dla mieszkańców obszarów rewitalizowanych, w zakresie dodatkowych możliwości aktywizacyjnych (system preferencji dla osób z obszaru rewitalizacji Miasto rekomendować będzie analogiczne rozwiązania PUP-owi) Standard - bezpośredni kontakt w kontekście oferty integrującej (włączającej): kontakt pracowników socjalnych z osobami wykluczonymi - zachęcanie do zaangażowania się w proponowane działania (oferta aktywizacyjna/ włączająca Instytucji Kultury, klub seniora, organizacji społecznych). Oferta aktywizacyjna, aktualizowana będzie raz w miesiącu przez Instytucje Kultury i przesyłana do MOPS i PUP, w układzie: dla dzieci dla młodych dla rodzin z dziećmi dla seniorów Bardzo istotną będzie również oferta wydarzeń ogólno miejskich, które stanowić mają ważną część oferty Miasta, stwarzającej przestrzeń do spotkania (integracji mieszkańców) jest to istotne, jako element włączania mieszkańców do życia społeczności lokalnej (również, jako element przeciwdziałania pogłębianiu wykluczenia społecznego). W oparciu o otrzymane dane pracownicy socjalni czy asystenci rodziny, nawiązywać będą bezpośredni kontakt z osobami wykluczonymi/ zagrożonymi wykluczeniem społecznym, zachęcając do zaangażowania się w proponowane działania. Stworzona dodatkowa oferta stanowić będzie istotny element polityki inkluzyjnej Miasta i uzupełniać podejmowane działania. Dodatkowo szkoły otrzymają właściwe dla swoich okręgów zestawienia adresów przynależnych do obszarów rewitalizacji. Umożliwi to szkołom zastosowanie systemów preferencji w różnych przedsięwzięciach, w tym w zakresie projektów PU.1 COR

73 S t r o n a 73 poprawiających szanse edukacyjne uczniów (np. dodatkowe punkty przy rekrutacji, w związku z realizacją projektów dofinansowanych np. z funduszy europejskich). Działania komplementarne do zadań wynikających z ustawy oraz realizowanych w ramach tzw. STANDARDU REWIT (opis w kierunku działań 1.1) działania te zakładają aktywną współpracę z PUP w Suchej Beskidzkiej, w ramach dostępnych środków z Funduszu Pracy oraz realizowanych projektów aktywizacyjnych PU.2 COR 1.2. Stworzenie warunków do integracji i włączenia społecznego mieszkańców AKTYWNIE NA NOWO Pakiet działań mających na celu aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia i/lub zagrożonych wykluczeniem społecznym W ramach pakietu przewiduje się komplementarne działania, mające wesprzeć osoby znajdujące się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy (m.in. młodych, osoby 55+), w tym: Wprowadzenie w miarę możliwości systemu preferencji dla działań aktywizacyjnych (w tym szczególnie atrakcyjnych), dla osób z obszarów rewitalizacji w Mieście, Wspieranie innowacyjnych pomysłów na działalność gospodarczą i tworzenie atrakcyjnych miejsc pracy, zwłaszcza dla młodych ludzi, w tym poprzez: System działań mający na celu kształtowanie pomysłów na biznes, w oparciu o twórcze formy/ warsztaty i system doradztwa, z uwzględnieniem wykorzystania endogenicznych potencjałów i istniejącą lokalnie sieć sprzedaży towarów/usług Ukierunkowanie istniejącego strumienia dotacji na tworzenie działalności gospodarczej, w miarę możliwości z uwzględnieniem wykorzystania endogenicznych potencjałów i istniejącą lokalnie sieć sprzedaży towarów/usług (lub w miarę możliwości utworzenie nowego programu dotacyjnego) Intensyfikacja działań mających na celu aktywizację zawodową osób w wieku 55+, zwłaszcza długotrwale pozostających bez pracy, m.in. poprzez tworzenie i rozwój spółdzielni socjalnych JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW MODERNIZACJA I ADAPTACJA BUDYNKU PRZY RYNKU 2 NA CELE SPOŁECZNE Stworzenie przestrzeni i oferty czasu wolnego, jako miejsca aktywizacji i integracji społecznej dla mieszkańców Miasta Jordanów, w oparciu o zasoby budynku przy Rynku 2 Przedsięwzięcie podstawowe opisane szeroko w osobnej karcie projektu podrozdziale 8.2 PP.1 COR

74 S t r o n a 74 MY Z BATALIONÓW Powstanie zlokalizowane na obszarze rewitalizacji miejsce rekreacji i niewielki plac zabaw wielofunkcyjne boisko z niewielkim zapleczem infrastruktury (rodzaj świetlicy - gry stolikowe, wspólne projekcje filmów, spotkania świąteczne itp.). To będzie również miejsce otwarte na działania młodzieży - powstanie Klub Młodzieżowy ulicy Batalionów. Lokal przy terenie rekreacyjnym będzie miejscem, w którym będzie ono realizować swoje statutowe działania na rzecz mieszkańców miasta, szczególnie podobszarów rewitalizacji. Miejsce to połączone będzie z resztą miasta planowaną na tym terenie ścieżką rowerową. PU.3 PR Utworzenie przestrzeni i oferty dla aktywizacji społecznej oraz wzmocnienie dialogu międzysektorowego w mieście Realizacja i koordynacja działań zajmie, planowana do stworzenia, organizacja pozarządowa skupiająca młodych ludzi (współtworzona przez nich). STANDARD AW - AKTYWNIE i we WSPÓŁPRACY Wzmocnienie współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi Sporządzenie listy organizacji pozarządowych działających na terenie Miasta Jordanów wraz z danymi kontaktowymi (dla zasobów Miasta, ważne jest również zebranie danych kontaktowych do osób odpowiedzialnych) Umieszczenie bazy na stronie internetowej Miasta oraz aktualizacja na stronie ngo.pl Włączenie organizacji pozarządowych w przygotowanie i ewaluację planu współpracy (w tym w miarę możliwości wieloletniego) Dzień organizacji pozarządowych połączone z Forum organizacji, jako forma promocji aktywności mieszkańców i poszczególnych organizacji Włączanie do programu współpracy następujących elementów: Włączenie organizacji do rozwiązywania problemów zidentyfikowanych w poszczególnych podobszarach rewitalizacji, w tym głównie społecznych Wspieranie / powierzanie organizacjom pozarządowym działań związanych z aktywizowaniem mieszkańców (kształtowaniem postaw obywatelskich) Udostępnianie organizacjom pozarządowym i grupom nieformalnym pomieszczeń, sprzętu i innego wyposażenia, dla wspierania ich działalności. Opracowanie PLANU WSPÓŁPRACY organizacji pozarządowych/aktywnych mieszkańców z samorządem Miasta, w tym: Standardy komunikacji (sposób, miejsca kontaktu) Wzory kluczowych dokumentów, pozwalające na wystandaryzowane, a w konsekwencji uproszczenie niezbędnych procedur po stronie Urzędu Miasta (oprócz tych wynikających z ustaw) Strona /podstrona internetowa, na której partnerzy współpracy komunikować będą kluczowe informacje Tworzenie założeń rocznego i/lub wieloletniego programu współpracy z organizacjami pozarządowymi w dialogu z mieszkańcami organizacjami pozarządowymi/ grupami nieformalnymi działającymi na rzecz społeczności lokalnej. PU.4 COR

75 S t r o n a 75 Cel 2: LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI Identyfikacja i wykorzystanie kluczowych dla rozwoju przedsiębiorczości zasobów miasta oraz aktywizacja zawodowa mieszkańców, jako podstawowe elementy poprawy jakości ich życia Kierunki działań: Przedsięwzięcia Świadome kształtowanie wizerunku Miasta i oferty wspierającej rozwój lokalnej przedsiębiorczości MIEJSKI TOP - Tożsamość Oferta Przedsiębiorczość Poprawa warunków dla rozwoju poprzez wypracowanie i promocję miasta w oparciu o zidentyfikowane potencjały i oraz ofertę i markę, wspierające rozwój lokalnej przedsiębiorczości Działania te mają na celu nie tylko znalezienie wyróżników czy zdefiniowanie nowej oferty/marki, ale też wpłynąć mogą na aktywizację zawodową wielu osób, które są nośnikami wiedzy/umiejętności specyficznych dla tego obszaru i/lub przyczynić się do stworzenia lub rozwoju specyficznych usług lub produktów, które mogą być proponowane przez lokalnych przedsiębiorców. Działania te powinny być oparte o: Opracowanie partycypacyjne (w tym z przedsiębiorstwami i mieszkańcami) Strategii promocji oraz identyfikacji wizualnej Miasta Jordanowa, w tym: założenia identyfikacji wizualnej, wypracowanie i promocja marki, system jej identyfikacji wizualnej zakres usług turystycznych, plan wdrożenia strategii. Założenia strategii powinny być oparte o: analizę usług i produktów (np. turystycznych) analizę obecnych zasobów i potencjału obszaru przez pryzmat kierunku rozwoju marki określenie i badanie reprezentatywnej grupy społecznej analizę pozycji i konkurencyjności Miasta Jordanowa, na tle innych sąsiednich miejscowości (lub we współpracy), określenie podstawowych problemów do rozwiązania w zakresie działań związanych z promocją gospodarczą Utworzenie internetowego portalu Miasta, adekwatnego do opracowanej Strategii promocji marki oraz identyfikacji wizualnej Miasta Jordanowa Wdrożenie strategii, uwzględniające włączenie podmiotów i organizacji, które stanowić mogą grupę istotnych sojuszników w procesie wdrażania Strategii, w tym: lokalnych przedsiębiorców i ich organizacji lokalnych organizacji pozarządowych miejskich instytucji, w tym w szczególności instytucji kultury Kreację wydarzeń / imprez promujących i wykorzystujących zasoby, zgodnie z wypracowanymi założeniami ww. Strategii, (np. Jarmarki Jordanowskie) Promocję rękodzieła zgodnie z wypracowanymi założeniami ww. Strategii, np. pracowni krawiectwa regionalnego i innych wyrobów rzemiosła ludowego Promocję przetwórstwa lokalnego Systemu grantów na rzecz działalności organizacji pozarządowych kształtujących ofertę adekwatną do PU.5 COR

76 S t r o n a Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na rzecz kreowania nowych miejsc pracy oraz działania na rzecz aktywizacji zawodowej określonej w strategii marki. +dla PRZEDSIĘBIORCY Zestaw działań mających na celu wsparcie dla lokalnych przedsiębiorców, wzmacniających lokalny rynek pracy Tworzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, uwzględniających miejsca do rozwoju istniejących lub powstawania nowych inwestycji; W miarę możliwości wspieranie/ sprzyjanie rozwojowi istniejących podmiotów gospodarczych, w tym w zakresie innowacyjnych pomysłów i/lub opartych na endogenicznych zasobach Wzmacnianie kapitału ludzkiego działających na obszarach rewitalizacji przedsiębiorstw PODZIEMIA RATUSZA OTWARTE DLA WSZYSTKICH Dzierżawa przestrzeni podziemi Ratusza (Rynek 1), znajdującego się w centrum Miasta, do których mieszkańcy i goście miasta będą mogli wejść osobnym wejściem. PU.6 PU.7 CUR COR 2.3. Dialog i działania międzysektorowe i między samorządowe, na rzecz wzmocnienia oferty Miasta Kluczowe warunki najmu (w miarę możliwości): Utworzenie punktu gastronomicznego, który w sezonie wiosenno-letnim umożliwi gościom konsumpcję na Plantach nieopodal wejścia (stoliki na Plantach). EKONOMIA SPOŁECZNA W JORDANOWIE Stwarzanie warunków do rozwijania inicjatyw związanych z tworzeniem podmiotów ekonomii społecznej w tym zakładaniem spółdzielni socjalnych, wspierających zatrudnienie osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem na rynku pracy (np. niepełnosprawnych, długotrwale bezrobotnych) i zwiększenie ich integracji społecznej. INDYWIDUALNI, ALE ZINTEGROWANI Podejmowanie współpracy z okolicznymi samorządami, w celu promowania wspólnej oferty turystycznej i gospodarczej, uwzględniając lokalne potencjały i zachowując indywidualną tożsamość miejsca. Np. wspólna strategia marketingowa - wspólne promowanie produktów regionalnych na targach, stworzenie wspólnej oferty turystycznej, wspólny biuletyn/ coś w rodzaju małego informatora o regionie, w którym pokazane zostaną okoliczne miejscowości, jako kompleks wart zobaczenia w całości. PU.8 PU.9 COR COR Współpraca z lokalnymi organizacjami pozarządowymi i społecznymi w zakresie kreowania wizerunku miasta, wspieranie i powierzanie organizacjom pozarządowym działań mających na celu rozwój i promocję miasta.

77 S t r o n a 77 CEL 3: PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawa Jakości przestrzeni publicznej, poprzez stworzenie warunków do spędzania czasu wolnego, podniesienie estetyki i standardów infrastruktury części wspólnych miasta dla mieszkańców oraz zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego Kierunki działań: Przedsięwzięcia Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta jako przestrzeni przyjaznej mieszkańcom i jego gościom 3.2. Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców 3.3. Stworzenie przestrzeni do aktywnego spędzania czasu wolnego i rekreacji RENOWACJA PLANT JORDANOWSKICH I BUDOWLA SIŁOWNI TERENOWEJ SZANSĄ PRZEMYSŁU CZASU WOLNEGO W SUBREGIONIE PODHALAŃSKIM Przedsięwzięcie podstawowe opisane szeroko w osobnej karcie projektu podrozdziale 8.2 BEZPIECZNY PIESZY Przedsięwzięcia mające na celu podniesienie bezpieczeństwa pieszych, poprzez poprawę jakości infrastruktury drogowej w Mieście. Działania planowane do realizacji, mają na celu poprawę bezpieczeństwa mieszkańców podobszarów rewitalizacji, oraz turystów klientów, których opinia jest istotna dla dalszego rozwoju turystyki w Mieście. Działania rewitalizacyjne obejmować będą: bieżące remonty dróg. budowa i remont dróg i chodników, poprawę oznakowania pionowego i poziomego dróg poprawę oświetlenia ulicznego, również przy zastosowaniu energooszczędnych punktów świetlnych. SPORTOWO NA NOWO Centrum Rekreacji i sportu w Jordanowie etap 1 Przedsięwzięcie zmierzające do wykreowania kompleksu sportowo rekreacyjnego na terenie Miasta Jordanowa, w tym utworzenie boiska sportowego, adekwatnego do potrzeb społeczności lokalnej i w bezpiecznej lokalizacji. Warto zauważyć, że proces prac nad GPR wykazał, że jest to przedsięwzięcie istotne dla społeczności lokalnej, w tym kluczowo dla integracji i aktywizacji mieszkańców z obszaru rewitalizacji w mieście (zwłaszcza młodzieży i rodzin z dziećmi). Wypracowanym społecznie założeniem jest zatem utworzenie Centrum rekreacji i sportu w Jordanowie. Dlatego wymagać będzie: Etap 1 1. Pozyskanie nowych terenów i regulacja wszystkich aspektów prawnych przedsięwzięcia 2. Opracowanie projektu budowlanego Etap 2 3. Realizacja zaplanowanej inwestycji i uruchomienie Centrum. Istotne kluczowe elementy planowanego Centrum Rekreacji i Sportu w Jordanowie: boisko o nawierzchni trawiastej boiska treningowego o sztucznej nawierzchni wraz zadaszeniem pełne zaplecze z szatniami, natryskami zaplecza lekkoatletyczne: minimum bieżnia, skocznie, PP.2 PU. 10 PU. 11 COR COR COR

78 S t r o n a 78 rzutnie, terenowa siłownia dla dorosłych plac zabaw dla dzieci oświetlenie boiska oraz pozostałych elementów infrastruktury nagłośnienie boiska ławki, chodniki droga dojazdowa do boiska monitoring obiektu Operator powstałej infrastruktury: Dla sprawnego działania obiektu, w tym udostępniania go na rzecz różnych grup wiekowych, ustalony powinien zostać operator infrastruktury. Należy jednak zauważyć, iż użytkownikami jej będą członkowie Klubu Sportowego Jordan i uczestnicy zajęć prowadzonych przez klub, tj.: sekcja piłkarska LKS Jordan skupiająca wokół siebie młodzież w czterech drużynach: trampkarze, juniorzy młodsi, juniorzy i seniorzy. Dodatkowo do boisk powinna mieć dostęp młodzież podczas zajęć szkolnych i inne organizacje społeczne oraz grupy nieformalne, które w oparciu o ustalone zasady będą w dostępnym czasie w harmonogramie obłożenia (treningów/ meczy) użytkować obiekt zgodnie z jego przeznaczeniem. Infrastruktury rekreacyjna: siłownia, plac zabaw powinna być udostępniona w każdym czasie dla mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji, co szczególnie istotne rodzin z dziećmi. Reasumując, należy zauważyć, że uprawnionymi do korzystania z utworzonego obiektu sportowego powinny być: kluby sportowe, szkoły, mieszkańcy, turyści, uczestnicy zawodów. CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘWZIĘCIA ETAP 1 1. Pozyskanie nowych terenów i regulacja wszystkich aspektów prawnych przedsięwzięcia W związku z potrzebą ustalenia miejsca spełniającego warunki techniczne, zarówno z punktu widzenia potrzeby przestrzeni na realizację tego typu inwestycji, jak i konieczności spełnienia warunków technicznych wymaganych prawem (droga dojazdowa, bezpieczeństwo przeciwpowodziowe, w tym niezbędne pozwolenia), priorytetem na czas realizacji GPR jest: Ustalenie miejsca realizacji przedsięwzięcia, spełniającego wymagania i warunki techniczne (w tym w kontekście prawa budowlanego) Zapewnienia prawa własności dla miejsca planowanej inwestycji (w tym możliwy: zakup / długoletnia dzierżawa / wymiana / darowizna na cele społeczne) 2. Opracowanie projektu budowlanego Opracowanie projektu budowlanego i procedowanie spraw dla uzyskania wszystkich stosownych pozwoleń jest kluczowym elementem mającym na celu przystąpienie do 2 etapu prac (nie objętego tym przedsięwzięciem

79 S t r o n a 79 w ramach GPR, z racji konieczności strategicznego rozłożenia w czasie realizacji strategicznych dla Miasta, w tym obszarów rewitalizacji inwestycji. MIASTO PRZY LESIE Miejsce realizacja inwestycji: okolice podobszaru rewitalizacji Przykiec Zakres: budowa systemu ścieżek rowerowo - spacerowych we współpracy z Lasami Państwowymi Etapy: a) Podpisanie porozumienia samorząd Lasy Państwowe b) Budowa razem z Lasami Państwowymi ( ze specjalnie dedykowanych na ten cel funduszy Lasów Państwowych), ścieżek spacerowo-rowerowych, łączących Miasto z lasami otaczającymi je. c) Budowa wież widokowych. Cele: Stworzenie warunków do aktywnego spędzania czasu wolnego dla różnych grup mieszkańców. Stworzenie warunków sprzyjających integracji i włączeniu społecznemu mieszkańców (przestrzeń i oferta),w szczególności dla osób młodych (szkoła ponadpodstawowa i starsze). Wypracowanie i promocja spójnej i wspólnej oferty usług, opartych o lokalne zasoby, w tym dziedzictwo materialne i niematerialne. Rezultaty: Warunki do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu dla różnych grup mieszkańców. Wspólne miejsce integracji, sprzyjające włączeniu społecznemu mieszkańców (przestrzeń i oferta sportowa), w szczególności dla osób młodych. Przygotowanie oferty usług turystycznych opartych o lokalne zasoby naturalne. PU. 12

80 S t r o n a 80 CEL 4: ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawienie stanu środowiska naturalnego poprzez działania na rzecz niskiej emisji, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz edukację ekologiczną mieszkańców Kierunki działań: Przedsięwzięcia: Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie niskiej emisji oraz edukacja ekologiczna na rzecz zachowań proekologicznych mieszkańców OZE STRATEGIA Zdrowe środowisko to inwestycje w OZE, lokalna strategia energetyczna, inwestycja w system solarny, ograniczenie niskiej emisji. Problemy szczegółowe, właściwe dla przedsięwzięcia: Praktyki opalania pieców śmieciami lub paliwem niskiej jakości Niska emisja pyłów Domy ulokowane w dolinie zagrożone lokalnie smogiem ETAPY: a) Tworzenie lokalnej strategii energetycznej b) Opracowanie projektu polegającego na zainstalowaniu zestawów solarnych do podgrzewania wody w budynkach mieszkalnych osób fizycznych i obiektach użyteczności publicznej c) Proponowanie rozwiązań grzewczych w tym systemie i dofinansowanie wymiany pieców na nowsze technologicznie. Rezultaty: Poprawa jakości życia mieszkańców Poprawa czystości powietrza Ochrona środowiska naturalnego EKO-SZACUNEK Działania wspierające i promujące zachowania proekologiczne, wśród różnych grup wiekowych. Działania w tym zakresie powinny być podejmowane zarówno przez Miasto Jordanów, jak i organizacje społeczne czy przedsiębiorców i ich związki, jako element szacunku do unikalnego dziedzictwa naturalnego będącego w rękach mieszkańców oraz mieszkańców siebie nawzajem. Wśród działań w tym zakresie należy podejmować m.in.: Działania edukacyjne na rzecz zachowań proekologicznych mieszkańców, w tym m.in.: projekty edukacyjne w szkołach szkolenia / warsztaty związane z promowaniem postaw proekologicznych wystawy, gry terenowe, itp. edukacja ekologiczna, zwłaszcza w zakresie materiałów używanych do opału Działania mające na celu ograniczenie niskiej emisji, w tym: stosowanie Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) termomodernizacja wymiana pieców na ekologiczne NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI W SUBREGIONIE PODHALAŃSKIM POPRZEZ BUDOWĘ ŚCIEŻEK I INFRASTRUKTURY ROWEROWEJ JORDANOWA Przedsięwzięcie podstawowe opisane szeroko w osobnej karcie projektu podrozdziale 8.2 PP.3 PU. 13 PU. 14 COR COR COR

81 S t r o n a Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Rozbudowa i utrzymanie sieci kanalizacyjnej, w tym przez: Przedsiębiorstwo Komunalne bieżące remonty, nowe projekty i realizacje w toku, ciągła rozbudowa systemu kanalizacji) Mieszkańców i ich spółki Rozbudowa sieci wodociągowej, w tym przez: Zakład Gospodarki Komunalnej bieżące realizacje Mieszkańców i ich spółki GOSPODARKA WODNO-KANALIZACYJNA W AGLOMERACJI JORDANÓW Przedsięwzięcie podstawowe opisane szeroko w osobnej karcie projektu podrozdziale 8.2 PP.4 PU. 15 COR COR Przedsięwzięcia znajdujące się na liście podstawowej, są przedsięwzięciami celu publicznego określonego w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

82 S t r o n a Charakterystyka przedsięwzięć podstawowych Poniżej opisano podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne, których realizacja jest kluczowa dla zrealizowania założonych celów Gminnego Programu Rewitalizacji, w tym związanych ze zwiększeniem włączenia społecznego i aktywności mieszkańców obszaru rewitalizacji oraz poprawy jakości ich życia. Numer przedsięwzięcia Nazwa przedsięwzięcia JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW 1 MODERNIZACJA I ADAPTACJA BUDYNKU PRZY RYNKU 2 NA CELE SPOŁECZNE Podmiot realizujący Partnerzy Okres realizacji Miasto Jordanów Miejski Ośrodek Kultury w Jordanowie, organizacje pozarządowe Źródło finansowania Szacunkowa wartość projektu Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Fundusz Spójności zł Krajowe środki publiczne Opis Na rozwiązanie jakiego problemu ukierunkowane jest przedsięwzięcie? przedsięwzięcia Problemy kluczowe z poziomu GPR: Duża liczba osób długotrwale korzystających z pomocy społecznej z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych Zbyt słabe wsparcie społeczne osób z trudnościami i ich włączenie społeczne - system wsparcia rodzin oparty głównie na świadczeniach finansowych systemu opieki społecznej i urzędu pracy, jest niewystarczający dla faktycznej aktywizacji i zwiększenia włączenia społecznego Braki w działaniach Miasta i organizacji społecznych wspierających rodziny zagrożone problemami społecznymi- niewystarczająca oferta włączająca i kształtująca proaktywne postawy nie tylko w zakresie instytucji rynku pracy i opieki społecznej) Brakuje oferty, która umożliwiałaby realizację zajęć równolegle dla dzieci i rodziców / opiekunów Dokonana w ostatnich 25 latach zmiana sposobu życia, bez zasadniczej zmiany w zakresie charakteru funkcjonowania instytucji miejskich i oferty dostosowywanej do różnych grup wiekowych, spowodowała, że obecnie jest zbyt mało miejsc dla aktywności mieszkańców, w tym co kluczowe podobszarów rewitalizacji, stosunkowo wąska i jednorodna oferta nie stanowią okazji czy pretekstów do spotkań. Brak systemowych rozwiązań wspierających seniorów i ich rodziny w codziennych trudnościach Brak oferty opieki dziennej ukierunkowanej na potrzeby osób starszych (miejsce i stały czas, możliwość przebywania) System wsparcia rodzin i seniorów (oparty głównie na świadczeniach finansowych), jest niewystarczający dla zwiększenia włączenia społecznego Mocno ograniczony dostęp do przestrzeni dla realizacji oddolnych inicjatyw organizacji pozarządowych czy grup nieformalnych Słabnące poczucie integracji społecznej mieszkańców Niski poziom zaangażowania mieszkańców w sprawy miasta Brak oferty spędzania czasu wolnego dla mieszkańców Miasta Brak oferty pomocowej i systemu wsparcia dla osób starszych, zwłaszcza w kontekście faktu iż na następujących podobszarach rewitalizacji znajdują się duże skupiska osób starszych w wieku 70+ Bardzo istotnie słabnące poczucie tożsamości lokalnej i integracji społecznej mieszkańców

83 S t r o n a 83 Słaba współpraca między organizacjami pozarządowymi i władzami miasta - rodząca się współpraca zbyt słabo skoordynowana i usystematyzowana Problemy właściwe dla przedsięwzięcia: Budynek znajdujący się w samym sercu Miasta (w całości ten trzykondygnacyjny budynek ma powierzchnię zabudowy około 450 m2, z 1908 r.) jest jednym z 3 kluczowych zabytkowych obiektów mieszkańcy są z niego dumni i stanowi on istotną część tożsamości Miasta Jednakże zaledwie niewielka część budynku jest obecnie wykorzystywana przez instytucję miejską (Miejski Ośrodek Kultury (MOK)) głównie przyziemie, które dla wielu osób nie jest dostępnym i spełniającym potrzeby miejscem (osoby starsze, rodziny z małymi dziećmi). Pozostała część budynku wynajmowana jest przez Urząd Gminy Jordanów (gmina wiejska) oraz punkty usługowe Poczta Polska Zarówno estetyka tej przestrzeni jak substancja budynku są mocno zdewastowane (stara infrastruktura i większość wyposażenia). Budynek nie jest też efektywny energetycznie Zatem pomimo centralnego położenia w mieście i istniejących już tam przestrzeni, obecnie nie są one atrakcyjna dla mieszkańców przestrzeń ta nie wciąga, nie zachęca do przebywania w niej, a zimową porą w przyziemiu jest zbyt zimo dla dłuższego przebywania (w tym istotnie dla starszych i dzieci). Budynek nie jest dostosowany do potrzeb osób ze specjalnymi potrzebami, w tym osób niepełnosprawnych W Mieście funkcjonuje też Biblioteka Miejska (ul. Piłsudskiego około 300 m od Rynku), która oprócz mocno ograniczonej przestrzeni, znajduje się w budynku mocno zdewastowanym, zarówno substancja budynku, jak i wyposażenie (budynek nie jest również efektywny energetycznie). Podobnie jak w wypadku budynku przy Rynku 2, przestrzeń ta nie zachęca do przebywania w niej, a biblioteka jako instytucja kultury, ma również pełnić rolę animatora aktywności i dialogu społecznego Grupa docelowa Mieszkańcy podobszarów rewitalizacji, zwłaszcza dzieci i młodzież, rodziny z dziećmi oraz osoby starsze - szczególnie osoby z obszaru rewitalizacji Rynek i Kopernika oraz osoby zamieszkujące pozostałe podobszary rewitalizacji w Mieście (z racji centralnego położenia względem wszystkich podobszarów). Opis przedsięwzięcia POTENCJAŁY DO WYKORZYSTANIA: Budynek przy Rynku 2 w centrum Jordanowa, stanowi kluczowy zasób Miasta, dla stworzenia odpowiedzi na zidentyfikowane w toku analiz nad GPR problemów, gdyż: zlokalizowany jest na podobszarze rewitalizacji (Rynek Kopernika), jest położony centralnie w mieście, w kontekście obszarów zamieszkiwania, a przede wszystkim jednak podobszarów rewitalizacji, warto zauważyć, iż miasto to w części zamieszkałej, funkcjonuje w skali osiedla w mieście metropolitalnym. Dlatego też w zakresie zabezpieczenia potrzeb społecznych mieszkańców, w tym przede wszystkim podobszarów rewitalizacji konstruowanie racjonalnej odpowiedzi na potrzeby mieszkańców, w szczególności w zakresie włączającej mocniej w życie społeczne oferty, w oparciu o konkretne miejsce jest adekwatne dla skali miasta i skali odległości podobszarów rewitalizacji od budynku przy Rynku 2 (odległość od poszczególnych podobszarów wacha się pomiędzy 0,5 do maksymalnie 2 km. Działające na terenie Miasta organizacje społeczne i zaangażowany mieszkańcy, chcący włączyć się aktywniej w aktywizację społeczności lokalnej, w tym przede wszystkim podobszarów rewitalizacji. ZAŁOŻENIA DLA STWORZENIA CENTRUM: STWORZENIE PRZESTRZENI I OFERTY CZASU WOLNEGO ORAZ MIEJSCA

84 S t r o n a 84 AKTYWIZACJI I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ DLA MIESZKAŃCÓW MIASTA JORDANOWA W OPARCIU O ZASOBY BUDYNKU PRZY RYNKU 2 Przedsięwzięcie zakłada stworzenie w oparciu o infrastrukturę budynku, centrum Życia Miasta i aktywności jego mieszkańców, która stanowi element włączenia i integracji społecznej. Dlatego w efekcie analizy dostępnej obecnie oferty (w tym instytucji miejskich organizacji społecznych), przy kluczowym udziale mieszkańców interesariuszy procesu rewitalizacji, powstały założenia dla działalności planowanego centrum. W ramach planowanego do utworzenia centrum, w tym w oparciu o dorobek i działalność dotychczasowych instytucji kultury (MOK i Biblioteki Miejskiej), stworzone zostaną 3 kluczowe przestrzenie włączenia i aktywizacji społecznej mieszkańców, w tym przede wszystkich podobszarów rewitalizacji: I. PRZESTRZEŃ SPOTKANIA I WYRAZU - KULTURA I JEJ EMANACJE II. NOWA PRZESTRZEŃ MYŚLI - BIBLIOTEKA III. PRZESTRZEŃ AKTYWNYCH - AKTYWNY JORDANÓW Dodatkowo w budynku funkcjonować będzie: IV. PRZESTRZEŃ TOŻSAMOŚCI - Muzeum Ziemi Jordanowskiej / Izba Pamięci Ziemi Jordanowskiej Przestrzeń ta uzupełni braki w dostępie do tzw. usług czasu wolnego założenia oferty tworzonego Centrum zostały przemyślane i skonstruowane na nowo (partycypacyjnie), adekwatnie do potrzeb i oczekiwań różnych grup wiekowych mieszkańców. Pozwoli to, zgodne z wnioskami z analizy problemów i potrzeb, na stworzenie miejsca spotkań i integracji dla mieszkańców Miasta - w tym szczególnie mieszkańców podobszarów rewitalizacji oraz większego włączenia organizacji pozarządowych i społecznych, w realizację zadań dla społeczności lokalnej (zgodnie z ideą samorządności). ZAŁOŻENIA DLA PLANOWANIA I REALIZACJI OFERTY: I. PRZESTRZEŃ SPOTKANIA I WYRAZU - KULTURA I JEJ EMANACJE 1. Przestrzeń kultury Kultura jest jak tlen 2, nie da się przecenić włączającej i integrującej roli kultury w życiu społeczności lokalnych Miasta, a w szczególności małych miejscowości, których zasoby skupiają się mocno wokół instytucjach kultury. Dlatego z jednej strony niezmiennie, a z drugiej strony w nowej jakości i rozszerzonej formule potrzebna jest mieszkańcom oferta kulturalna, w tym sala kinowo - teatralna z możliwością: zamontowania projektora, ustawieniem krzeseł i/lub stolików (funkcja kino-kawiarni), sprzętu nagłaśniającego, sceny (pozostałe niezbędne elementy wyposażenia zostaną dookreślone na etapie szczegółowych analiz planowanego przedsięwzięcia). Oferta możliwa do realizacji dzięki infrastrukturze (kluczowe formy: koncerty, przedstawienia, seanse filmowe - w formule kino-kawiarni w różnych porach, zróżnicowane filmy, adekwatnie dla dostępności różnych grup wiekowych (warto zauważyć, iż w Mieście i najbliższej okolicy nie ma kina), spotkania twórców (możliwość integracji lokalnych twórców), wystawy, konferencje i debaty na istotne społecznie tematy. Z racji szerokiej oferty i funkcji przestrzeni, oprócz jednego centralnego pomieszczenia o dużej kubaturze, koniecznym będzie zabezpieczenie innych uzupełniających te funkcje pomieszczeń, w tym na cele wspomagające (magazyn, szatnie, poczęstunek) 2 Autor i promotor myśli Małopolski Instytut Kultury w Krakowie

85 S t r o n a Oferta czasu wolnego - kultura i rekreacja, jako przestrzeń integracji mieszkańców. Kluczowe w tym zakresie będzie stworzenie przestrzeni i oferty dla różnych grup wiekowych jako odpowiedź na kluczowy brak i potrzebę brak przestrzeni do spotkań, w kontekście zmienionego stylu życiu (przestrzeń publiczna coraz mocniej musi pełnić tę rolę funkcje integrujące). Dotyczy to zwłaszcza seniorów i młodzieży, zagrożonych w mieście wykluczeniem społecznym. Przestrzeń miejsce do spotkania, łączenia, integrowania, powstawania wspólnych idei (dyskusja, działanie łączy, inspiruje, jest przyczynkiem do nowego). Oferta - wypełnienie przestrzeni dodatkową treścią, tematami, inspiracjami. Twórcza odpowiedź na pasje i zainteresowania mieszkańców. Ma to być nie tylko przestrzeń, ale i oferta wciągającą uczestnika tematyka i formuła adekwatna dla zróżnicowanych grup wiekowych. Klasycznie realizowana dotąd oferta stanowić ma punkt wyjścia, np. grupa teatralna, zajęcia wokalne, taneczne aktorskie, rękodzieło, itp.. Perspektywa jest szeroka, np. zespoły młodzieżowe przestrzeń i działalność, zajęcia z robotyki, rękodzieło, zajęcia ruchowe, modelarstwo itp. Istotnym jest, że ma to być oferta (s)tworzona partycypacyjnie: zaktualizowana w trakcie prac nad GPR...i aktualizowana działalność Centrum zakładać będzie spotkania partycypacyjne (ewaluacyjne), minimum raz do roku, z przedstawicielami poszczególnych grup wiekowych, w którym oferta i jej jakość będzie dyskutowana i zbierane będą propozycje mieszkańców (oprócz przyjmowania bieżących uwag i rekomendacji). Dlatego też planowane Centrum będzie obejmować stworzenie 4 kluczowych sfer, które zaprojektowane i wyposażone i zostaną adekwatnie do potrzeb konkretnych grup społecznych 1) Strefa dzieci i rodzin wystrój i oferta dostosowane do ich potrzeb i możliwości dzieci i rodziców z małymi dziećmi (w tym dywany i poduszki do siedzenia) oraz różnorodności zainteresowań. Dla realizacji oferty niezbędne będzie zakup podstawowego wyposażenia zarówno sprzęt i multimedia, jak i pomoce dydaktyczne, czy gry lub zabawki. Istotnym jest, iż w przestrzeni tej (lub w jej kontekście) będzie realizowana równoległa oferta dla dzieci i rodziców - zajęcia realizowane w tym samym czasie (ma istotnie sprzyjać włączeniu społecznemu rodzin), będą to, np.: Dla rodziców: warsztaty edukacyjne (jak słuchać żeby dzieci mówiły - jak być dobrym rodzicem, relaksacyjne (np. fitness, aerobic, bilard). Dla dzieci: oferta czasu wolnego, strefa ta zakłada funkcjonowanie świetlicy dla dzieci. Dla dzieci i rodziców: oferta wspólnych zajęć, Gabinet specjalistyczny dla dzieci z zaburzeniami i ich rodziców: Utworzenie specjalistycznego gabinetu lekarskiego dla dzieci z zaburzeniami, które mocno utrudniają funkcjonowanie społeczne, w tym: Zespół Aspergera, ADHD, Autyzmem, Zapewnienie w dodatkowego pomieszczenia, w którym dzieci mogą przebywać podczas kiedy rodzice rozmawiają/ konsultują się z lekarzem,

86 S t r o n a 86 Realizacja zajęć/oferty dla tych dzieci oraz ich rodziców (np. organizacja grupy wsparcia Poradnia zostanie utworzona w miarę możliwości prawnych w kontekście zmieniających się przepisów prawa. Działanie zaproponowane przez organizację pozarządową z terenu miasta Jordanowa. 2) Strefa młodych Zakłada z jednej strony stworzenie miejsca dla młodych, miejsca w które młodzież/młodzi mogą po prostu przyjść, być gospodarzem, kreatorem forma klubokawiarni prowadzona przez stowarzyszenie młodych za symboliczną złotówkę. W kawiarence będą dostępne czasopisma, książki, gry planszowe. Młodzi mogą tu posłuchać muzyki. Organizowane są święta tematyczne (Walentynki, dzień kobiet, dzień chłopaka itp.). Równolegle w oparciu o przestrzeń i infrastrukturę Centrum realizowane będą zajęcia dla młodzieży (oferta dostosowana do ich potrzeb). 3) Strefa seniorów Kluczowym założeniem postulowanym przez mieszkańców jest stworzenie / wzmocnienie systemu opieki i wsparcia dla osób starszych, w tym 257 starszych osób w wieku 70+ (blisko 5% społeczności lokalnej) zamieszkujących obszar rewitalizacji potrzebujących często wsparcia - w tym z następujących podobszarów rewitalizacji: Zakopiańska/Malejowska-164 osoby, Batalionów Chłopskich 39 osób, Przemysłowa 28 osób, Rynek / Kopernika 28 osób, 3 Maja - 25 osób, Przykiec -3 osoby. Kluboopieka seniora oferta dla mieszkańców 70+/-. Czyli miejsce gdzie realizowana byłaby usługa społeczna opieki dziennej w typu klubokawiarni polegająca na zapewnieniu opieki do 8 godzin dziennie osobom w wieku 70 +/- w warunkach klubowych (fotele, stoliki, czytelnia prasy, TV, radio oraz możliwość zapewnienia wyżywienia przez catering). Jest to odpowiednik dziennego domu pobytu jednak w formie mniej instytucjonalnej, a społecznościowej. Zakładana współpraca z wolontariuszami i organizacjami społecznymi nadaje miejscu charakter akcji społecznej a nie instytucji opiekuńczej. Warsztaty dla seniora - Równocześnie dla seniorów realizowane będę w trakcie dla zajęcia, np. dotyczące rękodzieła, śpiewu, gimnastyka. Dziadkowie z wnukami - komponent ten zakłada w miarę możliwości, popołudniowe zajęcia realizowane dla dziadków z wnukami (np. szachowe, warsztaty rękodzieła, kulinarne) ma to wzmocnić integracje międzypokoleniową. 4) Strefa wspólna Będą to sale warsztatowe, w których możliwa będzie realizacja oferty dla wszystkich grup wiekowych (np. kółka taneczne, warsztaty artystyczne, treningi) sale wielofunkcyjne. Ma to na celu racjonalne inwestowanie w publiczną przestrzeń i optymalne jej wykorzystanie (np. dzieci mogą mieć zajęcia popołudniu, seniorzy czy rodzice z małymi dziećmi przed południem, a młodzi i osoby pracujące popołudniu). Dlatego dana strefa będzie wyposażona w minimalną konieczną liczbę pomieszczeń, a pozostałe będą dostępne dla wszystkich mieszkańców,

87 S t r o n a 87 grup czy inicjatyw. Strefa wspólna, to w miarę możliwości i wyrażonych przez mieszkańców oczekiwań: pracownia rzeźbiarska - umożliwi warsztaty: rzeźba w drewnie, gips, glina itp., pracownia rękodzieła i sztuk plastycznych - umożliwi warsztaty: m.in. orgiami, bibułkarstwo, malarstwo, art. kolorowanki, fotografika, haft, szydełkowanie, edu pracownia muzyczna - umożliwi dzieciom i młodzieży naukę gry na instrumentach gitara, pianino, skrzypce itp. pracowni młodej muzyki pracownia muzyczna dla zespołów młodzieżowych wyposażona w sprzęt: gitary, perkusja i nagłośnienie stworzenie możliwości i miejsca na próby dla początkujących zespołów, pracownia ruchu i dźwięku - umożliwi realizację zajęć: taniec, zajęcia teatralne dla dzieci i młodzieży, próby grup wokalne itp., sale warsztatowe. II. NOWA PRZESTRZEŃ MYŚLI - BIBLIOTEKA Biblioteka XXI wieku stanie się częścią tworzonego Jordanowskiego Centrum (zakłada się zatem przeniesienie jej do budynku przy Rynku 2) Kontekst: Biblioteka zostanie przeniesiona ze względu na zły stan techniczny i zbyt małą powierzchnię poprzedniej lokalizacji (3 niewielkie pomieszczenia, w tym biuro/pomieszczenie socjalne). W budynku znajduje się jeszcze archiwum Urzędu Miasta (2 pomieszczenia) oraz jedno mieszkanie socjalne na poziomie piwnic. Sprawia to, że w oparciu o istniejącą infrastrukturę nie ma możliwości rozwijania oferty biblioteki, w tym co istotne, księgozbioru. Dodatkowo budynek istniejący jest nieefektywny energetycznie, co mocno wpływa na wysokie koszty eksploatacji i niski komfort użytkowy. Przeniesienie Biblioteki do Rynku 2 pozwoli na usprawnienie i rozwinięcie jej działania, stworzenie czytelni wraz ze stanowiskami komputerowymi z dostępem do Internetu. Oferta Jordanowskiej biblioteki XXI wieku: wypożyczalnia książek, czytelnia dla dzieci czytelnia dla dorosłych z dostępnymi stanowiskami komputerowymi (2-3), przestrzeń nowej myśli - przestrzeń dla wydarzeń - wymiany myśli mieszkańców oraz spotkań tematycznych z zaproszonymi gośćmi (wykłady, warsztaty, spotkania autorskie), działalność klubu książki, warsztaty literacie. III. PRZESTRZEŃ AKTYWNYCH - AKTYWNY JORDANÓW 1. Stworzyć przestrzeń / ofertę zajęć aktywizujących mieszkańców (włączających w sprawy miasta) - spotkań, debat i innych wydarzeń aktywizujących społeczność lokalną. Warsztaty spotkania mające na celu zaangażowanie mieszkańców w sprawy Miasta. 2. Stworzyć Centrum Obywatelskie - centrum konsultacji społecznych oraz centrum wolontariatu. 3. Przestrzeń dla działających NGO / grup nieformalnych: Przestrzeń wspólna dla działających NGO - sala dla organizacji pozarządowych, gdzie mogłyby się spotykać i pracować, Miejsce realizacji przedsięwzięć przez NGO /grupy nieformalne (spotkania z ciekawymi ludźmi, warsztaty, zajęcia, grupy wsparcia, doradztwo obywatelskie).

88 S t r o n a 88 Komplementarność przedsięwzięcia PRODUKTU: Liczba wspartych obiektów infrastruktury zlokalizowanych na rewitalizowanych obszarach Sposób pomiaru: Dokumentacja projektowa Umowa dotacyjna Protokół odbioru Powierzchnia obszarów objętych rewitalizacją Sposób pomiaru: Diagnozy służące wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Dane jednostki odpowiedzialnej za planowanie przestrzenne Liczba pomieszczeń udostępnianych mieszkańcom/organizacjom społecznym w ramach Jordanowskiego Centrum Sposób pomiaru: IV. PRZESTRZEŃ TOŻSAMOŚCI - Muzeum Ziemi Jordanowskiej / Izba Pamięci Ziemi Jordanowskiej Przestrzeń ta stanowić będzie część tożsamości Miasta i kształtowana będzie w oparciu o dziedzictwo materialne i niematerialne ziemi jordanowskiej, z wykorzystaniem włączających odbiorcę metod i narzędzi (narracja i narzędzia). V. Zaplecze organizacyjne. Podgrzewalnia cateringu przynoszonego ze szkoły i magazyny. OPIS POSZCZEGÓLNYCH KOMPONENTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA - ZAKRES I ETAPY PRAC (RAMOWO): 1. Modernizacja i adaptacja budynku przy Rynku 2 na cele społeczne. Modernizacja i adaptacja budynku w tym: zaprojektowanie i przebudowa układu wewnętrznego budynku, z adaptacją do zaplanowanej funkcji poszczególnych pomieszczeń, termomodernizacja zwiększająca efektywność energetyczną budynku, modernizacja remont dachu, Remont elewacji zewnętrznej i wnętrz. 2. Wyposażenie budynku zgodnie z planem funkcjonalnym: Zakup niezbędnego wyposażenia, zgodnie z określoną funkcją i zadaniami, po szczegółowych analizach dotyczących projektowanego Centrum Montaż i uruchomienie monitoringu obiektu. Jakie zmiany przyniesie realizacja przedsięwzięcia (projekty miękkie)/ co umożliwi realizacja przedsięwzięcia (projekty inwestycyjne)? Mieszkańcy Miasta Jordanowa żyjący na podobszarach rewitalizacji będą mieli swobodny dostęp do zmodernizowanego i zaadaptowanego budynku ośrodka kultury oraz zróżnicowanej i dostosowanej dla nich oferty czasu wolnego oraz innych aktywności mających na celu ich integrację i zwiększenie poziomu włączenia społecznego. Kontynuacja przedsięwzięcia z lat : Nie dotyczy Komplementarność projektu z przedsięwzięciami w ramach perspektywy : Nie dotyczy WSKAŹNIKI REZULTATU: Liczba mieszkańców (w tym: dzieci, młodzież, osoby dorosłe, seniorzy) korzystających z usług Jordanowskiego Centrum: Sposób pomiaru: Listy obecności Deklaracje udziału w zajęciach Liczba programów zajęć (ofert) prowadzonych w Jordanowskim Centrum Sposób pomiaru: Programy pracy Oferta Jordanowskiego Centrum Sprawozdania Strona www

89 S t r o n a 89 Protokoły odbioru realizacji inwestycji Dokumentacja projektowa Dokumentacja fotograficzna Strona www Cel szczegółowy, na realizację którego odpowiada projekt: Jeżeli przedsięwzięcie realizowane będzie na innym obszarze, to jakim? Dla mieszkańców którego podobszaru rewitalizacji w gminie dedykowany będzie projekt? Jakie jest uzasadnienie realizacji przedsięwzięcia poza obszarem rewitalizacji? AKTYWIZACJA I INTEGRACJA SPOŁECZNA Wzmocnienie procesu aktywizacji i integracji społecznej oraz włączenie społeczne mieszkańców, poprzez stworzenie oferty i miejsc dla aktywności mieszkańców, skuteczny system edukacji i wsparcia osób w szczególnie trudnej sytuacji Nie dotyczy Przedsięwzięcie jest dedykowane dla mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji Nie dotyczy

90 S t r o n a 90 Numer przedsięwzięcia Nazwa przedsięwzięcia Renowacja plant jordanowskich i budowa siłowni terenowej szansą 2 przemysłu czasu wolnego w subregionie podhalańskim Podmiot realizujący Partnerzy Okres realizacji Urząd Miasta Jordanowa IV 2017 IV 2020 Szacunkowa wartość Źródło finansowania projektu Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Fundusz Spójności ,00 Krajowe środki publiczne Opis Na rozwiązanie jakiego problemu ukierunkowane jest przedsięwzięcie? przedsięwzięcia Problemy kluczowe z poziomu GPR: Słabnące poczucie integracji społecznej mieszkańców, i istotnie skorelowane z tym: Postępujący rozpad więzi społecznych i słabnące poczucie odpowiedzialności za wspólnotę, Braki w zakresie przestrzeni (miejsc) dla integracji społecznej - braki w infrastrukturze czasu wolnego i niska jej dostępność, w tym: rodzin z dziećmi, młodzieży oraz rosnącej grupy seniorów, Brak miejsc przystosowanych do aktywnego spędzania czasu wolnego, Nieestetyczne, zaniedbane przestrzenie publiczne, braki w małej architekturze i wynikający z tego brak przestrzeni do spędzania czasu wolnego, uprawiania sportu i rekreacji na Świerzym powietrzu dla mieszkańców. Problemy właściwe dla przedsięwzięcia: Planty spełniają zarówno typowe funkcje przestrzeni publicznej, jak i spacerowe, rekreacyjne, miejsce, gdzie można odpocząć. W obecnym stanie jordanowski rynek jest mocno zaniedbany, co zniechęca do korzystania z rekreacyjnego potencjału miejsca. W wielu miejscach roślinność jest nie pielęgnowana, co niekorzystnie wpływa na jej kondycje, a w konsekwencji na obraz całej przestrzeni. Stare elementy architektoniczne tj. fontanna, studnie uległy degradacji wraz z upływem czasu. Ławki są zniszczone, kosze na śmieci wykonane z nieodpowiedniego materiału, żywopłoty rosnące wokół rynku są w części przerzedzone i nie pielęgnowane. Alejki spacerowe po plantach wykonane są z nawierzchni asfaltowej z krawężnikami betonowymi wymagają wymiany ze względu na liczne deformacje co uniemożliwia spacer czy bieganie. Wzrost wielu drzew jest niekontrolowany, zagłuszając tym samym inne rośliny. Planty są mało przyjazne dla odbiorców i w porównaniu z pozostałymi obszarami są mało użytkowane. Grupa docelowa Mieszkańcy podobszarów rewitalizacji, zwłaszcza dzieci, młodzież, rodziny z dziećmi oraz osoby starsze. Przestrzeń plant służy wszystkim mieszkańcom Miasta, ponieważ odbywają się tam imprezy plenerowe organizowane przez Miasto. Jarmarki Jordanowskie w obecnej formule służą integracji mieszkańców Jordanowa z innymi miejscowościami. Należy też podkreślić rolę sobotniego eko-ryneczku, podczas którego prowadzona jest sprzedaż wyrobów własnych (okres maj-październik płody rolne mieszkańców oraz z sąsiednich miejscowości). Szczególnie jednak przedsięwzięcie jest kierowane do mieszkańców podobszarów Rynek i Kopernika oraz mieszkańców położonego w bardzo niedużej odległości podobszaru Batalionów Chłopskich. Opis przedsięwzięcia W ramach projektu planuje się realizację przedsięwzięć związanych z wykorzystaniem i rozwojem lokalnych zasobów przyrodniczych

91 S t r o n a 91 i krajobrazowych, realizowanych w szczególności poprzez modernizację infrastruktury parkowej oraz budowę siłowni terenowej. Celem projektu jest ujednolicenie i scalenie przestrzeni, a dodatkowo może on być odpowiedzią na oczekiwania funkcjonalne jakimi powinna charakteryzować się rekreacyjna przestrzeń publiczna. Projekt ma na celu rozbudowę infrastruktury rekreacyjnej (plant) o ścieżkę zdrowia (tabliczki informacyjne na plantach oraz wzdłuż chodnika prowadzącego na projektowaną siłownię) oraz siłownie terenową zlokalizowaną w docelowym centrum sportowo rekreacyjnym, które stanowić będzie istniejące boisko wielofunkcyjne, hala sportowa przy gimnazjum oraz projektowana siłownia. Projektowany obszar rekreacyjny został podzielony na strefy funkcjonalne, uwzględniające obecne przeznaczenie poszczególnych fragmentów plant: Teren plant szubertowskich - strefa reprezentacyjna zostanie zaadaptowana w części na deptak z tzw. ścieżką zdrowia (tabliczki informacyjne z propozycją wykonywania określonych ćwiczeń). Południowo zachodni segment plant posiada taka samą funkcję jak pierwotnie i wchodzi w skład dworca komunikacji publicznej. Ten fragment zostanie wyposażony w nowe ławki i tablice informacyjne o pobliskich szlakach turystycznych i atrakcjach. Na tej części plant usytuowany jest już info-kiosk gdzie można znaleźć informacje o wszelkich wydarzeniach w regionie, bazie noclegowej itp., dostępny jest darmowy internet. Segment znajdujący się po przeciwnej stronie plant szubertowskich zaadaptowano na przestrzeń do wypoczynku dla mieszkańców i odwiedzających. Przeprojektowanie istniejącej fontanny na nowoczesną, posadzkową nadaje miejscu życia i staje się bardziej przyjazne dla użytkowników. Miejsce realizacji: Planty szubertowskie - rynek - Miasto Jordanów Zakres planowanych prac: Projektowane elementy mające wpłynąć na jakość odbieranej przestrzeni przez mieszkańców i odwiedzających miasto gości to: fontanna nieckowa na części wypoczynkowej plant w miejscu dawnej fontanny z niebieska niecką (zalecenie konserwatora zabytków). Na plantach szubertowskich brak fontanny (zalecenia konserwatora) będzie to teren informacyjno-historyczny o mieście. stoliki szachowe, przestrzeń wystawowa wzdłuż zaprojektowanej ścieżki za Ratuszem Miejskim, gdzie można wystawiać prace lokalnych artystów, stanowiska mobilne, tablica informacyjna o regionalnej stylistyce z informacjami o pobliskich szlakach turystycznych, obudowanie istniejących studni zgodnie z regionalna architekturą, zasłonięcie budynków sanitarnych i gospodarczych poprzez wykonanie konstrukcji z cięgien stalowych obrośniętych pnączem, ożywienie przestrzeni poprzez zastosowanie roślinności bujnie kwitnącej o charakterze ozdobnym, wymiana nawierzchni alejek parkowych i chodników na bardziej estetyczną (np.: kostka brukowa), wyposażenie rynku i Plant w jednolitą formę lamp parkowych, ławek do siedzenia, koszy na śmieci, montaż stojaków na rowery, uporządkowanie zieleni i wyeliminowanie tym samym miejsc niebezpiecznych w miejscach zarośniętych, podniesienie rangi miejsca poprzez oświetlenie ekspozycyjne ratusza Miejskiego, Budowa siłowni terenowej wyposażonej w sześć stanowisk obok budynku Gimnazjum

92 S t r o n a 92 Komplementarność przedsięwzięcia PRODUKTU: Liczba wspartych obiektów turystycznych i rekreacyjnych Sposób pomiaru: Protokoły odbioru Sprawozdania z realizacji projektu Cel szczegółowy, na realizację którego odpowiada projekt: Jeżeli przedsięwzięcie realizowane będzie na innym obszarze, to jakim? Dla mieszkańców którego podobszaru rewitalizacji w gminie dedykowany będzie projekt? Jakie jest uzasadnienie realizacji przedsięwzięcia poza obszarem rewitalizacji? Jakie zmiany przyniesie realizacja przedsięwzięcia (projekty miękkie)/ co umożliwi realizacja przedsięwzięcia (projekty inwestycyjne)? Mieszkańcy Miasta Jordanów żyjący na podobszarach rewitalizacji będą mieli swobodny dostęp do miejsc spędzania czasu wolnego oraz innych aktywności sportowej i rekreacyjnej co zwiększy szansę na ich integrację i włączanie społeczne. Powstanie miejsce do integracji mieszkańców Miasta i miejscowości ościennych, a także prezentacji lokalnych wyrobów, przez rozwijanie działań takich jak Sobotnie Eco ryneczki, czyli sezonowa prezentacja lokalnych wyrobów. Stworzenie i wypromowanie obszaru jordanowskich plant jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku rodzinnego. Projekt ma na celu rozbudowę infrastruktury rekreacyjnej (plant) o ścieżkę zdrowia (tabliczki informacyjne na plantach oraz wzdłuż chodnika prowadzącego na projektowaną siłownię) oraz siłownie terenową zlokalizowaną w docelowym centrum sportowo rekreacyjnym, które stanowić będzie istniejące boisko wielofunkcyjne, hala sportowa przy gimnazjum oraz projektowana siłownia. Obszar wokół Ratusza Miejskiego zyska nową funkcję wprowadzona zostanie tam strefa przeznaczona pod wystawy plenerowe. W ramach projektu powstanie siłownia plenerowa zlokalizowana obok gimnazjum i boska wielofunkcyjnego. Kontynuacja przedsięwzięcia z lat : Nie dotyczy Komplementarność projektu z przedsięwzięciami w ramach perspektywy : Nie dotyczy WSKAŹNIKI REZULTATU: Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa) listy płac, sprawozdania z realizacji projektu - jednostka (EPC 1) Sposób pomiaru: Umowy o pracę Zakres czynności AKTYWIZACJA I INTEGRACJA SPOŁECZNA Wzmocnienie procesu aktywizacji i integracji społecznej oraz włączenie społeczne mieszkańców, poprzez stworzenie miejsc dla aktywności mieszkańców Dla mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji

93 S t r o n a 93 Numer przedsięwzięcia Nazwa przedsięwzięcia Niskoemisyjny transport miejski w subregionie podhalańskim 3 poprzez budowę ścieżek i infrastruktury rowerowej Jordanowa. Podmiot realizujący Okres realizacji Miasto Jordanów IV 2017 III 2019 Szacunkowa wartość Źródło finansowania projektu Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ,00 Fundusz Spójności Krajowe środki publiczne, w tym: Państwowe Gospodarstwo Leśne Opis Na rozwiązanie jakiego problemu ukierunkowane jest przedsięwzięcie? przedsięwzięcia Problemy kluczowe z poziomu GPR: Wysoki poziom zanieczyszczenia pyłami MP10 M1 i MP10 M2, Niewystarczająca świadomość ekologiczna mieszkańców miasta i związane z tym zachowania szkodliwe dla środowiska, Brak poczucia bezpieczeństwa na drogach. Problemy właściwe dla przedsięwzięcia: Wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza, Wysoki poziom hałasu, Zatłoczenie dróg w mieście, Brak poczucia bezpieczeństwa ba drogach. Grupa docelowa Mieszkańcy podobszarów rewitalizacji, zwłaszcza dzieci, rodziny z dziećmi młodzież, którzy będą korzystać z transportu rowerowego oraz spędzać aktywnie wolny czas (np. rolki, rower). Przedsięwzięcie kierowane szczególnie do mieszkańców podobszarów rewitalizacji Rynek i Kopernika oraz Zakopiańska i Malejowska. Opis przedsięwzięcia Realizacja zadania polega na wyznaczeniu i budowie ścieżek rowerowych oraz kładki pieszo rowerowej na terenie Miasta Jordanowa, co w konsekwencji przyczyni się do zmniejszenia ilości zanieczyszczeń emitowanych do powietrza, a także zmniejszy nakłady finansowe na utrzymanie dróg (mniejsze przeciążenie dróg, mniej dziur, dłuższa trwałość nawierzchni). Nie sposób nie docenić też zmniejszenia drgań, jakie wytwarzają samochody, a które niekorzystnie wpływają na budynki (zmniejszone koszty remontów). Zakres przedsięwzięcia: 12,580 km - długość wyznaczonych ścieżek rowerowych, 6,110 km - długość wybudowanych ścieżek rowerowych, 10 parkingów rowerowych/miejsc postojowych dla rowerów, 1 kładka pieszo rowerowa, modernizacja oświetlenia ulicznego, edukacja ekologiczna. Jakie zmiany przyniesie realizacja przedsięwzięcia (projekty miękkie)/ co umożliwi realizacja przedsięwzięcia (projekty inwestycyjne)? Realizacja przedsięwzięcia ma na celu zmniejszenie ruchu pojazdów spalinowych na drogach, poprawę jakości powietrza na terenie Miasta Jordanowa. Problem niskiej emisji z każdym rokiem jest coraz większy, niezbędne jest opracowanie propozycji działań, które zmierzałyby do zmniejszenia skali tego zjawiska. Jednym z zadań samorządu lokalnego jest bowiem dbałość o środowisko naturalne i podejmowanie przez niego inicjatyw w tym zakresie. Nieodłącznym elementem ograniczenia skali tego problemu będzie także przedstawienie potrzeb i oczekiwań mieszkańców miasta związanych niskoemisyjną mobilnością miejską i jakością powietrza.

94 S t r o n a 94 Komplementarność przedsięwzięcia Realizacja projektu ma przyczynić się do usprawnienia poruszania się rowerem lub pieszo szczególnie w obrębie centrum miasta i na drogach prowadzących do centrum (w tym do placówek oświatowych, instytucji publicznych). Realizacja projektu przyczyni się do rozwinięcia oferty spędzania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży z terenu Miasta, zwiększy się również atrakcyjność Jordanowa dla turystów oraz mieszkańców. Kontynuacja przedsięwzięcia z lat : Nie dotyczy Komplementarność projektu z przedsięwzięciami w ramach perspektywy : Nie dotyczy WSKAŹNIKI PRODUKTU: Długość wybudowanych dróg dla rowerów Sposób pomiaru: Protokoły odbioru wykonanych robót Dokumentacja projektowa Sprawozdanie z realizacji projektu Długość wyznaczonych ścieżek rowerowych Sposób pomiaru: Protokoły odbioru wykonanych robót Dokumentacja projektowa Sprawozdanie z realizacji projektu Cel szczegółowy, na realizację którego odpowiada projekt: Jeżeli przedsięwzięcie realizowane będzie na innym obszarze, to jakim? Dla mieszkańców którego podobszaru rewitalizacji w gminie dedykowany będzie projekt? Jakie jest uzasadnienie realizacji przedsięwzięcia poza obszarem rewitalizacji? REZULTATU: Poprawa dostępności do transportu niskoemisyjnego Sposób pomiaru: Protokoły odbioru wykonanych robót Dokumentacja projektowa Sprawozdanie z realizacji projektu ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawienie stanu środowiska naturalnego poprzez działania na rzecz niskiej emisji, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz edukację ekologiczną mieszkańców Przedsięwzięcie realizowane będzie na terenie całego Miasta, w tym na podobszarach rewitalizacji. Dla mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji. Planowane przedsięwzięcie ma ustanowić sieć połączeń funkcjonalnych pomiędzy poszczególnymi częściami Miasta (w tym podobszarami rewitalizacji) a centrum, zapewniając lepszy dostęp do placówek oświatowych czy instytucji publicznych. Kluczowym jednak jest obniżenie poziomu niskiej emisji w Mieście, w tym na obszarze rewitalizacji.

95 S t r o n a 95 Numer przedsięwzięcia Nazwa przedsięwzięcia 4 Gospodarka wodno-kanalizacyjna w aglomeracji Jordanów Podmiot realizujący Partnerzy Okres realizacji Miasto Jordanów - III 2017 IV 2020 Źródło finansowania Szacunkowa wartość projektu Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Europejski Fundusz Spójności zł krajowe środki publiczne Opis przedsięwzięcia Na rozwiązanie jakiego problemu ukierunkowane jest przedsięwzięcie? Problemy kluczowe z poziomu GPR: Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji wodociągowej Niski odsetek mieszkańców miasta posiadających przyłącza do instalacji kanalizacyjnej Problemy właściwe dla przedsięwzięcia: Sieć wodociągowa w Jordanowie jest wyeksploatowana (80% jej długości wykonano w latach 60 i 70 XX w.), co skutkuje wysokim poziomem awaryjności i strat wody w sieci. Konieczność ulepszenia gospodarki wodno-kanalizacyjnej w aglomeracji Jordanów dla lepszej ochrony zasobów wodnych i dla zwiększenia dostępności do usług wodno-kanalizacyjnych. Grupa docelowa Grupę docelową będą stanowić mieszkańcy aglomeracji Jordanów w ilości ok osób, korzystający z sieci wodociągowej, która zostanie ulepszona w ramach projektu, dla których w wyniku realizacji projektu nastąpi poprawa standardu zaopatrzenia w wodę. Opis przedsięwzięcia Adekwatnie do skali potrzeb, planowana jest : Budowa i przebudowa sieci wodociągowej realizowana będzie na osiedlach / ulicach: Bugaj, Strącze, Mąkacz, Wrzosy, Mentelówka, Flakówka i Krupówka, w rejonie następujących ulic: Mickiewicza, Różana, 3 Maja, Batalionów Chłopskich, Spytka Jordana, Generała Maczka, Kopernika, Konopnickiej, Krasińskiego, Słowackiego, Dankowskiego, Leśna, Kolejowa, Banacha. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej realizowana będzie na osiedlach/ulicach: Bugaj, Strącze, Mąkacz, Małe Stawki, Wrzosy, Flakówka, Jąkałówka, Krupówka, Mentelówka w rejonie następujących ulic: Mickiewicza, 3 Maja, Batalionów Chłopskich, Skotnica, Spytka Jordana, Kopernika, Piłsudskiego, Zakopiańska, Leśna, Banacha, Kolejowa Dodatkowo należy zauważyć iż planowana jest: 1. Budowa ok. 16 km sieci kanalizacji sanitarnej, grawitacyjno-ciśnieniowej, wraz z ok. 14 sieciowymi pompowniami ścieków 2. Przebudowa ok. 0,5 km sieci kanalizacji sanitarnej 3. Rozbudowa 1 oczyszczalni ścieków komunalnych, dla podwyższenia jej wydajności do 4700 RLM, w tym m.in. modernizacja stopnia oczyszczania mechanicznego, rozbudowa stopnia oczyszczania biologicznego i tlenowej stabilizacji osadu, modernizacja budynku techniczno magazynowo socjalnego 4. Budowę ok. 0.5 km kanału ścieków oczyszczonych o średnicy mm planuje się na odcinku od oczyszczalni ścieków Wrzosy do potoku Malejówka. 5. Budowa ok. 3 km sieci wodociągowej (magistrale i na terenach produkcyjnych i usługowych) Budowa 3 km sieci wodociągowej obejmuje: tereny Mickiewicza, 3 Maja,

96 S t r o n a 96 Komplementarność przedsięwzięcia (w terenach z podstawowym przeznaczeniem do zabudowy usługowej, produkcyjnej, składów i magazynów), Krasińskiego, (łącznik rurociągu z ulic Konopnickiej i Krasińskiego/ Spytka Jordana), Kopernika, Piłsudskiego, (rurociągi połączone w pierścień), Banacha (łącznik wodociągu z ul. Kolejowej), Leśna Zakres prac: Przebudowa ok. 17 km sieci wodociągowej, wraz z budową ok. 5 studni pomiarowych do monitoringu przepływu wody w sieci. Jakie zmiany przyniesie realizacja przedsięwzięcia (projekty miękkie)/ co umożliwi realizacja przedsięwzięcia (projekty inwestycyjne)? Realizacja projektu przyczyni się do poprawy sprawności systemu zaopatrzenia w wodę (w tym do likwidowania strat wody). Zwiększenie odsetka ludności korzystającej z systemu kanalizacyjnego zgodnego z dyrektywą dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych w aglomeracji Jordanów od ok. 50% RLM do co najmniej 95% RLM aglomeracji, Ograniczenie zanieczyszczeń przedostających się do wód powierzchniowych i podziemnych od ok RLM, Podniesienie standardu zaopatrzenia w wodę i redukcja strat wody w sieci wodociągowej. Poprawa zdrowia i jakości życia ludności Miasta Jordanów poprzez zwiększenie dostępności do usług publicznych z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, Niwelowanie barier rozwojowych i poprawa warunków dla rozwoju aktywności gospodarczej w mieście Jordanów. Kontynuacja przedsięwzięcia z lat : Nie dotyczy Komplementarność projektu z przedsięwzięciami w ramach perspektywy : Nie dotyczy WSKAŹNIKI PRODUKTU: Długość wybudowanej kanalizacji sanitarnej Sposób pomiaru: Protokoły odbioru Dokumentacja projektowa Sprawozdanie z realizacji projektu Długość przebudowanej kanalizacji sanitarnej Sposób pomiaru: Protokoły odbioru Dokumentacja projektowa Sprawozdanie z realizacji projektu Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków komunalnych Sposób pomiaru: Protokoły odbioru Dokumentacja projektowa Sprawozdanie z realizacji projektu Długość wybudowanej sieci wodociągowej Sposób pomiaru: Protokoły odbioru Dokumentacja projektowa Sprawozdanie z realizacji projektu Długość przebudowanej sieci wodociągowej Sposób pomiaru: Protokoły odbioru Dokumentacja projektowa REZULTATU: Przewidywana liczba osób korzystających z ulepszonego oczyszczania ścieków Sposób pomiaru: Umowy operatora infrastruktury z użytkownikami Sprawozdania z realizacji projektu Przewidywana liczba osób korzystających z ulepszonego zaopatrzenia w wodę Sposób pomiaru: Umowy operatora infrastruktury z użytkownikami Sprawozdania z realizacji projektu

97 S t r o n a 97 Sprawozdanie z realizacji projektu Cel szczegółowy, na realizację którego odpowiada projekt: Jeżeli przedsięwzięcie realizowane będzie na innym obszarze, to jakim? Dla mieszkańców którego podobszaru rewitalizacji w gminie dedykowany będzie projekt? Jakie jest uzasadnienie realizacji przedsięwzięcia poza obszarem rewitalizacji? ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawienie stanu środowiska naturalnego poprzez działania na rzecz niskiej emisji, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz edukację ekologiczną mieszkańców Przedsięwzięcie realizowane będzie na terenie całego Miasta, w tym na podobszarach rewitalizacji. Dla mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji. Przedsięwzięcie zakłada budowę infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej, a z racji charakteru inwestycji stanowiącej inwestycję liniową, planowane jest do realizacji na terenie całego Miasta (konieczność zachowania ciągłości instalacji).

98 S t r o n a RAMY FINANSOWE I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA Poniżej zaprezentowano planowane koszty przedsięwzięć podstawowych określonych w GPR, wraz określeniem źródeł ich finansowania. PRZEDSIĘWZIĘCIE JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW MODERNIZACJA I ADAPTACJA BUDYNKU PRZY RYNKU 2 NA CELE SPOŁECZNE Okres realizacji Wartość inwestycji Planowane źródła finansowania Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Fundusz Spójności Krajowe środki publiczne WARTOŚĆ INWESTYCJI W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA: RENOWACJA PLANT JORDANOWSKICH i budowa siłowni terenowej szansą przemysłu czasu wolnego w subregionie podhalańskim IV 2017 IV zł Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Fundusz Spójności Krajowe środki publiczne WARTOŚĆ INWESTYCJI W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA: NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI W SUBREGIONIE podhalańskim poprzez budowę ścieżek i infrastruktury rowerowej Jordanowa IV 2017 III 2019 WARTOŚĆ INWESTYCJI W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA: GOSPODARKA WODNO-KANALIZACYJNA W AGLOMERACJI JORDANÓW WARTOŚĆ INWESTYCJI W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA: III 2017 IV zł Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Fundusz Spójności Krajowe środki publiczne zł Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Fundusz Spójności Krajowe środki publiczne zł WARTOŚĆ WSZYSTKICH PRZEDSIĘWZIĘĆ: W kontekście przedsięwzięć uzupełniających, wstępna analiza i szacunki związane z realizacją działań zaproponowanych do realizacji opiewać będzie na około zł. Jednakże w miarę pozytywnej weryfikacji składanych przez interesariuszy procesu rewitalizacji wniosków o dofinansowanie, mających na celu pozyskanie funduszy zewnętrznych, kwota ta może być znacznie wyższa (choć w niekorzystnej sytuacji może też ulec obniżeniu). Warto zauważyć, iż środki na realizację przedsięwzięć uzupełniających będą pochodzić z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności oraz publicznych, a także prywatnych środków krajowych. Istotnym elementem będzie też finansowanie przedsięwzięć tzw. miękkich, ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego komplementarnie do publicznych środków krajowych.

99 10. JAKI JEST PLAN DZIAŁAŃ W GPR - KOMPLEMENTARNOŚĆ I ZINTEGROWANIE KIERUNKÓW DZIAŁAŃ ORAZ PRZEDSIĘWZIĘĆ 10.1 Rozłożenie przestrzenne realizacji przedsięwzięć podstawowych kierunki zmian funkcjonalno-przestrzennych Projekty wypracowane w procesie partycypacyjnym stanowią zestaw działań w różnych obszarach, dla których wspólnym mianownikiem jest koncentracja przestrzenna przy zachowaniu i podnoszeniu równomiernej dostępności do usług publicznych, zwłaszcza służących likwidacji zjawisk kryzysowych. Rysunek 9. Rozkład przestrzenny projektów i koncentracja działań w rejonie centrum Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UM Jordanów Oznaczenia: 1. Przedsięwzięcie: przestrzeń dla aktywizacji i integracji mieszkańców Jordanowa adaptacja budynku przy Rynku 2 na cele społeczne 2. Projekt: Renowacja plant jordanowskich 3. Ścieżki rowerowe w Jordanowie 4. Remont i rozbudowa sieci wodno- kanalizacyjnej w Jordanowie Należy zauważyć, iż skala Miasta (ok. 5 tys. mieszkańców odpowiada ono wielkością dzielnicy w większych miastach) implikuje, w kontekście racjonalności tworzonych przez Miasto rozwiązań miejsc, realizację przedsięwzięć rewitalizacyjnych w centrum (położone w centralnej części pomiędzy wszystkimi podobszarami rewitalizacji). Dlatego też w Mieście funkcjonuje jedna szkoła podstawowa czy jedno gimnazjum w centrum, gdyż odpowiada to wielkości i logice zagospodarowania przestrzennego.

100 S t r o n a 100 Załącznik graficzny przedstawiający podstawowe kierunki zmian funkcjonalno-przestrzennych obszaru rewitalizacji sporządzony na mapie w skali co najmniej 1:5000 opracowanej z wykorzystaniem treści mapy zasadniczej, stanowi załącznik nr 2 do Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Jordanowa na lata Komplementarność problemowa Komplementarność problemowa oznacza konieczność realizacji projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych, wzajemnie dopełniających się tematycznie, które sprawią, że program rewitalizacji będzie oddziaływał na 6 podobszarów rewitalizacji w Jordanowie kompleksowo, we wszystkich niezbędnych sferach: społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej. Planowane do realizacji projekty podstawowe są odpowiedzią na powtarzające się problemy społeczne powiązane z innymi i zmierzają do likwidacji przyczyn ich występowania. (opis przedstawiony w rozdziale V pkt. 5.2) W skład wszystkich przedsięwzięć wchodzą wiązki uzupełniających się projektów - zarówno pod względem odpowiedzi na zidentyfikowane problemy, jak również rozłożenia przestrzennego w terenie. Koncentracja (w miejscach, gdzie mieszkańcy odczuwają szczególne potrzeby naprawy) i kompleksowość (całościowe spojrzenie na problemowe obszary) interwencji przyczyni się do osiągnięcia synergii efektów działań i poprawę jakości życia mieszkańców obszarów rewitalizowanych i całego Miasta. Warto zauważyć też, że realizacja celu głównego programu rewitalizacji, ma być osiągnięta poprzez wdrożenie działań (przedsięwzięć podstawowych i uzupełniających), które wpisują się w 4 kluczowe cele szczegółowe Programu:

101 S t r o n a 101 Cel 1: INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ Cel i zaplanowane działania są kluczowe dla GPR, gdyż stanowią odpowiedź na zidentyfikowane problemy społeczne OR i przyczyniać się mogą do ich rozwiązania lub zniwelowania. Cel 2: LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI Cel i zaplanowane działania są skorelowane z pierwszym obszarem problemowym, gdyż dostęp do rynku jest stany dla poprawy jakości życia mieszkańców OR. Cel 3: PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Przestrzeń życia mieszkańców (drogi, chodniki - infrastruktura wspólna) to naturalne czynniki wpływające na sposób i jakość życia, dlatego są istotne dla prowadzenia kompleksowych działań w procesie rewitalizacji. Cel 4: ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Stan środowiska naturalnego i działania na rzecz niskiej emisji oraz rozwój infrastruktury wodnokanalizacyjnej, a także edukacja ekologiczna mieszkańców to istotne czynniki wpływająće na jakość życia mieszkańców. Wśród przedsięwzięć podstawowych zaplanowane są zarówno projekty typu A, o których mowa w Szczegółowym Opisie Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata w ramach opisu 11 Osi Priorytetowej: Rewitalizacja Przestrzeni Regionalnej, (np. utworzenie Jordanowskiego Centrum Aktywizacji i Integracji Mieszkańców modernizacja i adaptacja budynku przy Rynku 2 na cele społeczne. Skuteczna komplementarność problemowa oznacza konieczność powiązania działań rewitalizacyjnych ze strategicznymi decyzjami Miasta na innych polach, co skutkuje lepszą koordynacją tematyczną i organizacją działań administracji. Dlatego też działania zaplanowane w ramach GPR mają charakter kompleksowy.

102 S t r o n a Komplementarność przestrzenna W toku konsultacji społecznych zarówno w trakcie dyskutowania wyników analiz problemowoprzestrzennych jak i w procesie wypracowywania projektów stwierdzono szereg specyficznych cech układu przestrzennego i osiedleńczego Jordanowa, wynikających głównie ze skali miasta i jego koncentrycznego/promienistego charakteru. Zdecydowana większość mieszkańców mieszka w promieniu 2500m co sprawia, iż centralna przestrzeń (Rynek, Planty) pozostaje w zasięgu 30 min. dla dojścia pieszego i ok 10 min. dojazdu rowerem. Dostępność ogranicza w pewnym zakresie układ wysokościowy terenu z wyniesioną przestrzenią centrum. Jednakże oczekiwanie mieszkańców aby dążyć do koncentracji usług w rejonie rynku wydaje się racjonalne wobec skali miasta i liczby mieszkańców wynoszącej ok Rysunek 10 Rozległość układu osadniczego Miasta Jordanów. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UM Jordanów Oczekiwanie mieszkańców aby dążyć do koncentracji usług w rejonie rynku wydaje się racjonalne wobec skali miasta i liczby mieszkańców wynoszącej ok Potwierdza to wykonana analiza środka ciężkości układu dla liczby mieszkańców. Położony on jest ok. 500m na wschód od rynku, potwierdzając zarówno obserwacje z konsultacji jak i zgłaszane prze mieszkańców propozycje działań jako skoncentrowanych w rejonie centrum.

103 S t r o n a 103 Rysunek 11. Środek ciężkości układu osadniczego Miasta Jordanów czerwona gwiazdka Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UM Jordanów. Jednocześnie w toku analiz i konsultacji stwierdzono, iż czynnikiem uniemożliwiającym rozwój miasta przy zachowaniu podstawowych standardów w zakresie higieny i jakości infrastruktury jest brak kanalizacji sanitarnej w większej części miasta, dodatkowo z niedoborami w zakresie sieci wodociągowej. Wobec tych niedoborów wszelkie inne problemy wydają się mieszkańcom wtórne, co w XXIw. należy uznać za całkowicie zrozumiałe.

104 S t r o n a 104 Rysunek 12. Niedobory w podstawowej infrastrukturze komunalnej Miasta Jordanów a) Dostępność sieci wodociągowej. b) Dostępność kanalizacji sanitarnej. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UM Jordanów. Stąd projekty wypracowane w procesie partycypacyjnym stanowią zestaw działań w różnych obszarach dla których wspólnym mianownikiem jest koncentracja przestrzenna przy zachowaniu i podnoszeniu równomiernej dostępności do usług publicznych, zwłaszcza służących likwidacji zjawisk kryzysowych.

105 S t r o n a 105 Rysunek 13 Rozkład przestrzenny projektów i koncentracja działań w rejonie centrum Oznaczenia: 1. PRZEDSIĘWZIĘCIE: JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW MODERNIZACJA I ADAPTACJA BUDYNKU PRZY RYNKU 2 NA CELE SPOŁECZNE. 2. Projekt: Renowacja plant jordanowskich. 3. Ścieżki rowerowe w Jordanowie. 4. Remont i rozbudowa sieci wodno- kanalizacyjnej w Jordanowie Komplementarność międzyokresowa Miasto Jordanów podejmuje od lat działania mające na celu poprawę sytuacji społecznogospodarczej, w tym pozyskując środki zewnętrzne na ich realizację. W kontekście planowanego procesu rewitalizacji należy zauważyć, iż realizowane działania w dużej mierze są komplementarne do potrzeb wynikających z przeprowadzonych analiz i postulowanych przez mieszkańców, w tym w zakresie edukacji i rynku pracy. Dlatego analizując przyjęte założenia w GPR poddano je analizie w kontekście pytania: Czy zaplanowane przedsięwzięcia stanowią rozwinięcie / dopełnienie projektów zrealizowanych w ramach polityki spójności ? Poniżej zaprezentowano odpowiedź na tak postawione pytanie, w kontekście przedsięwzięć inwestycyjnych oraz związanych z ofertą dla poszczególnych grup, które uznano za szczególnie istotne w ramach prac nad GPR:

106 S t r o n a 106 Czy zaplanowane przedsięwzięcia stanowią rozwinięcie / dopełnienie projektów zrealizowanych w ramach polityki spójności zwłaszcza w kontekście: Analizowana Komplementarne przedsięwzięcia grupa / typ przedsięwzięcia Projektów Wspólne działanie - to projekt systemowy realizowany w ramach dotyczących Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w lach , przez wsparcia i Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej działający w imieniu Miasta aktywizacja osób Jordanowa. Projekt współfinansowany buł przez Unię Europejską w otrzymujących ramach Europejskiego Funduszu Społecznego: Priorytet VII wsparcie w promocja integracji społecznej, 7.1. Rozwój i upowszechnianie ramach systemu aktywnej integracji, Rozwój i upowszechnianie aktywnej pomocy integracji przez ośrodki pomocy społecznej. społecznej Projekt adresowany był przede wszystkim do osób korzystających z pomocy społecznej, które nie pracują bezrobotnych, poszukujących pracy lub nie pozostających w zatrudnieniu i są w wieku aktywności zawodowej. Szansę na udział w Projekcie Wspólne działanie mieli zarówno kobiety, jak i mężczyźni w imię zasady polityki równych szans. Zasadniczym celem projektu było podniesienie poziomu aktywności społeczno-zawodowej osób bezrobotnych i pozostających bez pracy poprzez ich przygotowanie do ponownego wejścia na rynek pracy, wyposażenie w umiejętności umożliwiające zatrudnienie, wykonywanie nowych zawodów i zajęć oraz kształtowanie postaw samodzielności i kompetencji życiowych. Projekt był zrealizowany przez następujące instrumenty: - aktywną integrację na którą złożyły się: aktywizacja społeczna / trening umiejętności życiowych - który obejmował zagadnienia związane ze zwiększeniem samodzielności, radzenia sobie ze stresem, komunikacje interpersonalną, asertywność, naukę optymizmu i bycia twórczy/, aktywizacja zawodowa - podniesienie umiejętności zawodowych, poruszania się po rynku pracy i autoprezentację/, - aktywizację edukacyjną / skierowanie i sfinansowanie zajęć w ramach kształcenia ustawicznego mających na celu uzyskanie zawodu i przygotowania zawodowego/, - aktywizację zdrowotną / przeprowadzenie terapii psychologicznej/

107 S t r o n a SYSTEM ZARZĄDZANIA I WDRAŻANIA GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI 11.1 Opis struktury zarządzania realizacją GPR Zarządzanie realizacją Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Jordanowa na lata stanowi zadanie Burmistrza Miasta Jordanowa. Instytucjonalną strukturę systemu zarządzania i wdrażania GPR tworzy odpowiedni Referat Urzędu Miasta Jordanowa oraz miejskie jednostki organizacyjne, w tym: Referat Inwestycji, Rozwoju Gospodarczego i Pozyskiwania Funduszy Urzędu Miasta Jordanowa, Zespół Inwestycyjny, Rozwoju Gospodarczego i Wdrażania Strategii Rozwoju Miejski Ośrodek Kultury, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Miejska Biblioteka Publiczna, Przedszkole Miejskie, Szkoły, dla których organem prowadzącym jest Miasto Jordanów. Ponadto, w celu zapewnienia stałego nadzoru nad wdrażaniem przedsięwzięć i prowadzeniem działań rewitalizacyjnych, zaangażowani będą: 1) Koordynator Rewitalizacji zostanie powołany w Mieście, po zatwierdzeniu GPR 2) Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji- zostanie powołany w Mieście, po zatwierdzeniu GPR 3) Komitet Rewitalizacji powołany Zarządzeniem Burmistrza, w październiku 2016 r., zgodnie z Ustawą o rewitalizacji 11.2 Zakres zadań i odpowiedzialności 1) Koordynator ds. Rewitalizacji W związku z tym, że zaplanowane przedsięwzięcia pozostają w kompetencjach różnych podmiotów do zadań Koordynatora należeć będzie ścisła koordynacja oraz inicjowanie współpracy między stronami odpowiedzialnymi za wdrażanie Programu. Koordynator odpowiada za bieżącą i operacyjną realizację zapisów GPR, w tym za inicjowanie oraz określenie we współpracy z Burmistrzem i poszczególnymi komórkami, zadań każdej z komórek i jednostek organizacyjnych, przypisanych do danego przedsięwzięcia rewitalizacyjnego. Do zadań Koordynatora należeć będzie bieżące zarządzanie realizacją GPR, a w szczególności: inicjowanie i koordynacja działań zmierzających do zrealizowania przedsięwzięć podstawowych zaplanowanych w Gminnym Programie Rewitalizacji zgodnie z harmonogramem realizacji Programu oraz ramami finansowymi, w tym w zakresie oferty dla mieszkańców. bieżąca realizacja zadań oraz przedsięwzięć zaplanowanych w GPR oraz nadzór/monitoring działań, za które odpowiadają poszczególne jednostki w Mieście, a w tym: tworzenie rocznych planów operacyjnych realizacji działań zapisanych w GPR, wraz z określeniem zadań i kluczowych realizatorów po stronie Miasta koordynacja współpracy między jednostkami organizacyjnymi Miasta czy organizacjami pozarządowymi, pozyskiwanie partnerów do realizacji przedsięwzięć zaplanowanych w GPR działania na rzecz zwiększenia włączenia organizacji społecznych we wdrożenie GPR, rekomenduje zmiany w zakresie procedur związanych z realizowanymi zadaniami przez poszczególne komórki/ jednostki organizacyjne, niezbędnymi dla sprawnej realizacji działań rewitalizacyjnych oraz ich wdrożenie, monitoring oraz przygotowywanie zmian w ramach GPR, w tym rekomendowanych przez Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji i /lub Komitet ds. rewitalizacji.

108 S t r o n a 108 przygotowywanie sprawozdań z realizacji GPR przedkładane Burmistrzowi Miasta i Komitetowi rewitalizacji). Pracę Koordynatora ds. Rewitalizacji nadzoruje bezpośrednio Burmistrz miasta, lub wyznaczona przez niego osoba. 2) Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji Na poziomie merytorycznym ważną rolę pełnić będzie Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji, który będzie wsparciem merytorycznym dla Koordynatora ds. Rewitalizacji. Do jego zadań należą w szczególności: dbałość o osiąganie założonych w GPR celów, ewaluacja GPR oraz podejmowanie decyzji strategicznych dla realizacji zapisów GPR rekomenduje zmiany w zakresie procedur związanych z realizowanymi zadaniami przez poszczególne komórki/ jednostki organizacyjne, niezbędnymi dla sprawnej realizacji działań rewitalizacyjnych, podejmuje współpracę poprzez oddelegowane komórki/jednostki organizacyjne Miasta, z instytucjami których wsparcie, może przyczynić się do zwiększenia efektywności realizacji działań rewitalizacyjnych. Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji składać się będzie z Burmistrza Miasta Jordanowa oraz przedstawicieli najważniejszych komórek/jednostek organizacyjnych, w tym Koordynatora ds. Rewitalizacji. Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji odpowiada za nadzór merytoryczny nad realizacją zapisów GPR i podejmowanie kluczowych decyzji dotyczących procesu rewitalizacji. Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji w sprawach dotyczących interpretacji zgodności realizowanych działań z założeniami GPR będzie zasięgał opinii Komitetu Rewitalizacji. Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji spotyka się minimum raz na kwartał. 3) Komitet Rewitalizacji Funkcję opiniotwórczo-doradczą wobec Burmistrza Miasta Jordanowa, w zakresie prowadzenia działań rewitalizacyjnych w Mieście pełni Komitet Rewitalizacji, powołany Zarządzeniem nr 44/2016 Burmistrza Miasta Jordanowa z dnia r. Zadaniem Komitetu w procesie rewitalizacji jest wypracowanie opinii i stanowisk, które mają pomóc Burmistrzowi Miasta w prawidłowym ukształtowaniu jego przebiegu. Forum Komitetu stanowi również pole do dyskusji na temat planowanych rozwiązań, sposobu ich realizacji oraz ewaluacji rewitalizacji. Komitet stanowi ponad to organizacyjny łącznik między organami miasta, a pozostałymi interesariuszami rewitalizacji, stanowiąc jeden ze środków zapewnienia partycypacyjnego charakteru rewitalizacji. Komitet Rewitalizacji spotyka się minimum raz na 6 miesięcy Koszty zarządzania GPR Zarządzanie procesem rewitalizacji, jest istotnym zadaniem, dlatego musi mieć odzwierciedlenie w kosztach realizacji zadań Miasta. Dlatego jako kluczowe dodatkowe koszty związane z zarządzaniem procesem rewitalizacji w Mieście Jordanów do roku 2022 uwzględnia się: Koordynator ds. rewitalizacji, zaangażowanie średnio na poziomie 1/5 etatu (lata ) Koszt zarządzania: 6 lat (6 12 miesięcy) ,00 zł Spotkania Komitetu Rewitalizacji (lata ) Ramowy koszty obsługi Komitetu (6 min. 2 spotkania) 6 000,00 zł ŁĄCZNIE - lata ,00 zł

109 S t r o n a 109 Warto jednak zauważyć iż część realizowanych działań, związanych będzie z realizacją zadań własnych Miasta, z uwzględnieniem: nowych aspektów/przedsięwzięć, wynikających wprost z GPR oraz potrzeby szczególnego wsparcia i działań na rzecz zwiększenia włączenia społecznego mieszkańców poszczególnych podobszarów rewitalizacji. Koszty te nie będą stanowić kosztów zarządzania.

110 S t r o n a HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU CEL 1: INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ PRZEDSIĘWZIĘCIE PROJEKT Okres realizacji STANDARD REWIT PU AKTYWNIE NA NOWO PU JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW MODERNIZACJA I ADAPTACJA BUDYNKU PRZY RYNKU 2 NA CELE SPOŁECZNE PP PRZESTRZEŃ I WYRAZU SPOTKANIA NOWA PRZESTRZEŃ MYŚLI - BIBLIOTEKA PRZESTRZEŃ AKTYWNYCH PRZESTRZEŃ I WYRAZU SPOTKANIA MY Z BATALIONÓW PU STANDARD AW - AKTYWNIE i we WSPÓŁPRACY PU CEL 2: LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI PRZEDSIĘWZIĘCIE PROJEKT Okres realizacji MIEJSKI TOP - Tożsamość Oferta - Przedsiębiorczość PU dla PRZEDSIĘBIORCY PU PODZIEMIA RATUSZA OTWARTE DLA WSZYSTKICH EKONOMIA SPOŁECZNA W JORDANOWIE PU PU INDYWIDUALNI, ALE ZINTEGROWANI PU CEL 3: PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA PRZEDSIĘWZIĘCIE PROJEKT Okres realizacji RENOWACJA PLANT JORDANOWSKICH I BUDOWLA SIŁOWNI TERENOWEJ SZANSĄ PRZEMYSŁU CZASU WOLNEGO W SUBREGIONIE PODHALAŃSKIM PP IV 2017-IV 2020 BEZPIECZNY PIESZY PU SPORTOWO NA - NOWO Centrum rekreacji i sportu w Jordanowie PU

111 S t r o n a 111 MIASTO PRZY LESIE PU CEL 4: ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA PRZEDSIĘWZIĘCIE PROJEKT Okres realizacji OZE STRATEGIA PU EKO-SZACUNEK PU NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI W SUBREGIONIE PODHALAŃSKIM POPRZEZ BUDOWĘ ŚCIEŻEK I INFRASTRUKTURY ROWEROWEJ JORDANOWA PP IV.2017-III.2019 GOSPODARKA WODNO-KANALIZACYJNA W AGLOMERACJI JORDANÓW PP III 2017-IV SYSTEM MONITOROWANIA, OCENY I AKTUALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI Co to jest monitoring i czemu służy? Monitoring to systematyczne, ciągłe zbieranie i analizowanie ustalonego na początku programu zestawu wskaźników dotyczących postępów programu. Celem monitoringu jest zweryfikowanie czy program realizowany jest zgodnie z planem, czyli stanowi bardzo ważne narzędzie pomocnicze przy bieżącym zarządzaniu programem. Prowadzony jest w czasie trwania programu, zatem weryfikacja danych pozyskanych z monitoringu pozwala na identyfikację trudności lub nieprawidłowości we wdrażaniu programu, a w efekcie, w razie konieczności - korygowanie działań. Przyczyną problemów mogą być m.in. zmieniające się uwarunkowania zarówno wewnętrzne (w Mieście), jak i zewnętrzne (zmiana polityki regionalnej, państwowej). Stały monitoring pozwala znaleźć występujące w programie problemy, zdiagnozować przyczyny ich powstania oraz określić sposoby rozwiązania i przeciwdziałania im. Sensowne zaplanowanie działań i osób/zespołów/instytucji/organizacji, odpowiedzialnych za prowadzenie monitoringu, pozwala na optymalne zarządzanie programem System monitorowania GPR System monitorowania Gminnego Programu Rewitalizacji musi umożliwiać dokonywanie obiektywnych pomiarów wskaźników w przyjętych na wstępie, odstępach czasu, dzięki czemu możliwa będzie ocena efektywności realizowanych przedsięwzięć (ewaluacja) w określonych terminach. Monitorowanie GPR będzie prowadzone w zakresie rzeczowym i finansowym, bazując na dostarczanych z odpowiednich jednostek danych (tego samego rodzaju w postępie czasowym). Zakres rzeczowy zbieranie i analiza danych pozwalających ocenić stan wdrażania GPR w danym okresie i poziom realizacji wskaźników. Zakres finansowy gromadzenie i analiza danych finansowych z realizacji przedsięwzięć, aby mieć możliwość oceny stanu zaangażowania finansowego we wdrażaniu Programu.

112 S t r o n a 112 Monitoring wdrażania Gminnego Programu Rewitalizacji prowadzony powinien być na dwóch poziomach: strategicznym związanym z realizacją całego Programu oraz operacyjnym pokazującym stan realizacji poszczególnych przedsięwzięć/projektów. Sprawozdania/raporty okresowe stanowić będą podstawę do kontynuacji zaplanowanych na początku działań, bądź też wskażą konieczność korekt w pewnych miejscach Instytucje/osoby odpowiedzialne za prowadzenie monitoringu GPR Gminny Program Rewitalizacji wdrażany będzie w latach w różnych miejscach, na obszarze całego Miasta Jordanowa. Przedsięwzięcia zaplanowane do realizacji, stanowią wyzwanie dla całego Miasta - władz samorządowych, jednostek miejskich, partnerów prywatnych i społecznych (organizacje pozarządowe) oraz mieszkańców. Wszystkich wymienionych można nazwać interesariuszami procesu wdrażania GPR. Instytucjonalnie za proces monitoringu, ale też wdrażania, oceny i aktualizacji GPR odpowiedzialni są: Rada Miasta, Burmistrz Miasta, Komitet Rewitalizacji, Zespół zadaniowy ds. rewitalizacji zostanie powołany w Mieście po zatwierdzeniu GPR, Koordynator Rewitalizacji zostanie powołany w Mieście po zatwierdzeniu GPR, Jednostki miejskie, będące realizatorami niektórych przedsięwzięć, Inni wykonawcy i partnerzy (biznesowi, społeczni) będący realizatorami projektów. Monitoring wdrażania Programu realizowany będzie w ramach struktury Urzędu Miasta Jordanowa. Poszczególne osoby i zespoły oraz jednostki miejskie prowadzić będą bieżący monitoring własnych projektów. Monitoring swoich projektów prowadzić będą również biznesowi i społeczni wykonawcy i partnerzy. Będą oni zobligowani, zgodnie z prowadzonym przez Miasto systemem monitoringu, do przekazywania we wskazanych okresach, koniecznych do analiz danych. Za całość procesu monitorowania GPR, odpowiedzialny będzie koordynator rewitalizacji przy wsparciu Komitetu Rewitalizacji Realizacja monitoringu GPR Aby proces monitoringu maksymalnie uprościć i ograniczyć koszty gromadzenia danych system na poziomie operacyjnym, czyli projektowym powinien być oparty na wskaźnikach określonych w GPR i polegać na śledzeniu i analizie osiągania wskaźników produktu i rezultatu określonych w niniejszym rozdziale. Monitoring finansowy powinien polegać na gromadzeniu i analizie informacji o pozyskaniu i wykorzystaniu w odpowiednich okresach środków finansowych (zewnętrznych, miejskich i prywatnych) na realizację poszczególnych przedsięwzięć i całego programu. W razie niemożności pozyskania finansowania z zaplanowanego w GPR źródła, należy wprowadzać korekty, pozwalające na realizację projektu np. przy wykorzystaniu innych źródeł finansowania. Monitorowanie na poziomie strategicznym będzie obejmowało przede wszystkim pomiar wskaźników. Proces monitoringu powinien być realizowany w sposób ciągły. Komitet Rewitalizacji zaplanowane ma zgodnie z regulaminem spotkania nie rzadziej niż raz na pół roku. Zatem sprawozdania ze stanu wdrażania GPR powinny być sporządzane w takich cyklach. Komitet Rewitalizacji, którzy tworzy pomost forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami miasta, na podstawie półrocznego sprawozdania może formułować pinie i zalecenia co do stanu

113 S t r o n a 113 wdrażania programu. Przed końcem roku, Komitet Rewitalizacji w porozumieniu z Koordynatorem ds. rewitalizacji, formułuje zalecenia i opinie dotyczące wdrażania GPR w kolejnym roku, do uwzględnienia w opracowywanym corocznie planie operacyjnym. Istotne jest, aby sprawozdanie ze stanu wdrażania, spotkanie Komitetu i wnioski po nim, pojawiły się przed zamknięciem budżetu miasta na kolejny rok, a to z uwagi na możliwość wystąpienia konieczności przesunięć środków miejskich z uwagi na dostosowanie harmonogramu wdrażania GPR, w którym mogą wystąpić korekty. Aby skutecznie monitorować program, należy szukać odpowiedzi na następujące pytania (przy realizacji poszczególnych przedsięwzięć, a potem sumarycznie, dla całego GPR): Czy podejmowane działania prowadzą do uzyskania zaplanowanego rezultatu i produktu? Czy działanie wymaga przeformułowania? Czy osiągane rezultaty prowadzą do osiągnięcia celów? Czy środki finansowe są uruchamiane zgodnie z harmonogramem? Czy interesariusze zachowują się zgodnie z oczekiwaniami? Podstawą systemu monitoringu i oceny realizacji programu będzie ciągły dialog pomiędzy interesariuszami procesu rewitalizacji. W celu możliwości śledzenia procesu rewitalizacji różnym interesariuszom, raporty monitoringowe powinny być umieszczane na stronie miasta, w zakładce Rewitalizacja Wskaźniki realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji CEL GŁÓWNY GPR: Wzmocnienie procesu integracji mieszkańców obszaru rewitalizacji, jako kluczowego elementu dla zwiększenia włączenia społecznego i poprawa warunków życia, poprzez tworzenie miejsc i rozwój oferty sprzyjającej aktywizacji mieszkańców, poprawę jakości i funkcjonalności przestrzeni publicznej oraz współpracę międzysektorową i między samorządową na rzecz rozwoju lokalnego i przedsiębiorczości, a także działania na rzecz poprawy stanu środowiska. CEL.1: INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ Zwiększenie włączenia społecznego oraz integracji i tożsamości społeczności lokalnej, poprzez wzmocnienie systemu wsparcia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, utworzenie przestrzeni i oferty aktywizującej mieszkańców oraz działania na rzecz wzmocnienia aktywności lokalnej Kierunki działań: 1.1. Weryfikacja i wzmocnienie systemu wsparcia dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji 1.2. Stworzenie warunków do integracji i włączenia społecznego mieszkańców 1.3. Utworzenie przestrzeni i oferty dla aktywizacji społecznej oraz wzmocnienie dialogu międzysektorowego w mieście Wskaźniki GPR jako miary sukcesu dla celu 1: REZULTATY: WR.1.1 Wzrost liczby ofert aktywizacyjnych, mających na celu zwiększenie włączenia społecznego osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji, korzystających ze wsparcia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Jednym z kluczowych czynników problemowych obecnego systemu polityki społecznej działającego w oparciu o obowiązujące przepisy, jest zbyt mała oferta aktywizująca, która

114 S t r o n a 114 w sposób adekwatny mogłaby przyczyniać się do włączenia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Jak wskazano w analizie problemowej, brak tej oferty jest kluczowym czynnikiem utrudniającym aktywizację i realne wsparcie poprzez włączenie osób zwłaszcza z obszarów rewitalizacji, w tym rodzin oraz osób starszych. Dlatego miarą sukcesu GPR będzie zintegrowanie obecnych działań MOPS na rzecz tych osób z obszaru rewitalizacji i włączenie w ofertę aktywizującą propozycji / oferty włączającej ich mocniej w życie społeczne (w tym poprzez ofertę instytucji kultury i organizacji społecznych zgodnie z opisem przedsięwzięcia STANDARD REWIT). Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: liczba ofert Źródła danych: dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS) WR.1.2 Wzrost udziału środków w wydatkach Miasta ogółem, przekazanych organizacjom pozarządowym i innym podmiotom prowadzącym działalność pożytku publicznego, na realizację oferty czasu wolnego, integrującej i aktywizującej mieszkańców, Wprowadzona przed laty ustawa o pożytku publicznym i wolontariacie, miała na celu wzmocnienie współpracy międzysektorowej (samorząd i sektor pozarządowy) podmiotów, których wspólnym celem są sprawy lokalne. Dlatego wzmocnienie aktywizacji mieszkańców (ich inicjatyw i zaangażowania, których realizacja wymaga nakładów finansowych), wymaga również przeznaczania publicznych środków finansowych na rzecz lokalnych inicjatyw poprzez które mieszkańcy solidarnie rozwiązują lokalne problemy. Dlatego też dla zwiększenia aktywizacji mieszkańców (możliwości/perspektywy ich działania), oprócz udostępnianej przestrzeni niezbędne jest też wspieranie finansowe realizacji zadań publicznych przez sektor pozarządowy (lub powierzanie realizacji). W kontekście problemów zidentyfikowanych w ramach prac nad GPR takich jak mała aktywność mieszkańców i liczba organizacji pozarządowych, istotnym jest impuls prorozwojowy w tym zakresie tj. adekwatne realne wsparcie, które przyczynić się może istotnie do osiągnięcia celów programu. Zatem wzrost środków przekazanych organizacjom pozarządowym i innym podmiotom prowadzącym działalność pożytku publicznego, jako jednego z czynników mających na celu wspieranie rozwoju inicjatyw aktywizujących, integrujących i włączających mieszkańców stanowić będzie adekwatną miarę sukcesu GPR. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: kwota w PLN Źródła danych: budżet Miasta, BDL GUS WR.1.3 Wzrost wydatków Miasta na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego (z wyłączeniem wydatków majątkowych inwestycyjnych) na 1 mieszkańca. Jednym z kluczowych elementów zwiększenia aktywizacji i integracji społecznej w przestrzeni Miasta, jest zweryfikowanie oferty i jej rozszerzenie wobec oczekiwań i potrzeb różnych grup wiekowych, w tym poprzez działanie instytucji kultury oraz integracji w budynku Rynek 2, która zwiększy dostępność oferty. Zatem, dla faktycznej zmiany jakości oferty i podniesienia jej dostępności dla mieszkańców podobszarów rewitalizacji, musi nastąpić realny wzrost nakładów na działanie instytucji, których oferta będzie dostosowywana do ich potrzeb (w tym z uwzględnieniem różnych grup wiekowych). Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: kwota w PLN

115 S t r o n a 115 Źródła danych: budżet Miasta BDL GUS WR.1.4 Wzrost liczby organizacji pozarządowych zarejestrowanych na terenie Miasta działających na obszarze rewitalizacji Samorządność to aktywność mieszkańców, którzy chcą z zaangażowaniem włączać się w kreowanie życia społeczności lokalnej i odpowiedzi na zidentyfikowane problemy. Zgodnie z wyżej przytoczonymi argumentami, jednym z pozytywnych efektów tworzenia warunków dla aktywizacji społecznej powinien być wzrost organizacji pozarządowych zarejestrowanych w Mieście. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: organizacja Źródła danych: KRS, BDL GUS PRODUKTY: WP.1.1 Plac zabaw udostępniany mieszkańcom obszarów rewitalizacji na rzecz ich aktywizacji Zwiększenie liczby placów zabaw odpowiada na potrzeby zgłaszane przez mieszkańców podobszarów rewitalizacji, gdyż dla bardzo małych dzieci i ich opiekunów istnieje mało miejsca aktywności. Równocześnie, place zabaw w nowym sposobie myślenia o nich - jako przestrzeni integracji mieszkańców (miejsca spotkań), mają coraz większe znaczenie. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: miejsce/przestrzeń Źródła danych: protokoły odbioru, zdjęcia WP.1.2 Pomieszczenia udostępniane mieszkańcom obszarów rewitalizacji na rzecz ich inicjatyw i aktywności Informacja o liczbie pomieszczeń udostępnianych mieszkańcom, stanowi daną o potencjale dla aktywności społeczności lokalnej. Działalność organizacji społecznych i ich inicjatyw oddolnych na rzecz społeczności lokalnych musi zasadzać się w konkretnej przestrzeni (jeśli nie jest skoncentrowana w sieci Internet). Zwłaszcza dla nowych organizacji/ inicjatyw, które nie posiadają zasobów sprzed transformacji lub pierwszych lata działania samorządów, brak przestrzeni do działania stanowi barierę dla inicjowania nowych przedsięwzięć. Warto dodać, że pomysły te rodzą się często w strukturze zachodzących zmian społecznych i bieżących potrzeb. Chcąc uaktywnić / włączyć mieszkańców w rozwiązywanie problemów społecznych obszarów rewitalizacji, należy stworzyć warunki dla włączenia i wspólnego działania wokół tego celu. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: pomieszczenie Źródła danych: protokoły odbioru, statuty, zdjęcia. strony www

116 S t r o n a 116 CEL.2: LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI Identyfikacja i wykorzystanie kluczowych dla rozwoju przedsiębiorczości zasobów miasta oraz aktywizacja zawodowa mieszkańców, jako podstawowe elementy poprawy jakości ich życia Kierunki działań: 2.1 Świadome kształtowanie wizerunku miasta i oferty wspierającej rozwój lokalnej przedsiębiorczości 2.2 Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na rzecz kreowania nowych miejsc pracy oraz działania na rzecz aktywizacji zawodowej 2.3 Dialog i działania międzysektorowe i między samorządowe, na rzecz wzmocnienia oferty Miasta Wskaźniki GPR jako miary sukcesu dla celu 2: REZULTATY WR.2.1 Wzrost liczby osób aktywnie poszukujących pracy. Aktywizacja zawodowa, zwłaszcza osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji, wymaga dużego zaangażowania i jest istotnym zadaniem z uwagi na zidentyfikowanie dużego natężenia tego problemu w obrębie Miasta. Dlatego też działanie instytucji wspierających aktywizację zawodową (zarówno na poziomie powiatu jak i Miasta), nie może stanowić wystarczającej odpowiedzi na istniejące wyzwania. Dlatego też wsparcie osób poszukujących pracy i wspieranie ich aktywności (nastawienie na aktywność), stanowić może istotnie o zmianie ich sytuacji na rynku pracy. Istotnym elementem jest ich zaangażowanie w poszukiwanie i zdobycie dodatkowych kompetencji/kwalifikacji, które podniosą ich szanse na rynku pracy. Warto też wspomnieć o inwestycji zawodowej, która związana jest z odbywanie płatnych staży, które mogą przyczynić się do zwiększenia ich szans na rynku pracy (zwłaszcza osób młodych), czy szkoleniach związanych z zakładaniem spółdzielni socjalnych. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: osoba Źródła danych: dane MOPS i w miarę możliwości właściwego PUP, dane organizacji realizujących projekty aktywizujące. PRODUKTY WP.2.1 Wypracowany plan działań związanych z rozwojem usług opartych o lokalne zasoby, jako narzędzia wspierania rozwoju przedsiębiorczości mieszkańców Lokalne zasoby są istotnym zasobem i potencjałem dla rozwoju przedsiębiorczości w Mieście. Zasoby dziedzictwa, zwłaszcza niematerialnego są nie dość mocno wykorzystane na rzecz identyfikacji i rozwoju Miasta oraz jakości życia mieszkańców. Dlatego powstanie planu działań (strategii) stanowić może istotny impuls dla rozwoju przedsiębiorczości - usług lub produktów skorelowanych ze zidentyfikowanymi kierunkami rozwoju marki Miasta i promowanej oferty, w tym we współpracy z funkcjonalnie powiązanymi samorządami i organizacjami społecznymi. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: Strategia promocji oraz identyfikacji wizualnej Miasta Jordanowa Źródła danych: Uchwała rady Miasta, BIP WP.2.2 Przedsięwzięcia realizowane wspólnie z samorządami i organizacjami społecznymi na rzecz rozwoju i zwiększenia odziaływania oferty Miasta i partnerów Współpraca międzysektorowa i między samorządowa oraz dialog mają stanowić narzędzie

117 S t r o n a 117 dla poprawy efektywności działań realizowanych przez lokalny samorząd. Wykorzystanie efektu synergii partnerów, może przyczynić do osiągania faktycznych i odczuwalnych przez mieszkańców obszaru rewitalizacji zmian. Tego typu działania mogą przyjmować formę wspólnych działań promocyjnych (w tym stron www), wydarzeń i imprez lokalnych, szlaków turystycznych, wspólnej oferty produktowej czy zapewniania usług publicznych w kooperacji. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: przedsięwzięcie Źródła danych: dane Urzędu Miasta i partnerów, dane szkół, program wydarzenia, zdjęcia, strony www, kalendarze wydarzeń CEL 3: PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawa jakości przestrzeni publicznej, poprzez stworzenie warunków do spędzania czasu wolnego, podniesienie estetyki i standardów infrastruktury części wspólnych miasta dla mieszkańców oraz zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego Kierunki działań: 3.1 Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta jako przestrzeni przyjaznej mieszkańcom i jego gościom 3.2 Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców 3.3 Stworzenie przestrzeni do aktywnego spędzania czasu wolnego i rekreacji Wskaźniki GPR jako miary sukcesu dla celu 3: REZULTATY: WR.3.1 Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego dla mieszkańców poprzez zastosowania nowoczesnych metod ostrzegania pieszych w ruchu drogowym Organizacja ruchu drogowego, ma kluczowe znaczenia dla bezpieczeństwa mieszkańców obszarów rewitalizacji, w szczególności rodzin z dziećmi i seniorów. Jest to szczególnie istotne wobec faktu biegnącej przez miasto ruchliwej drogi krajowej DK28, w tym w okolicy szkół miejsc szczególnie istotnych dla obszarów rewitalizacji. Dla podniesienia bezpieczeństwa mieszkańców będzie zatem istotne wykonanie np. dobrej jakości znakowanie, podniesienie odcinka jezdni, białych pulsujących lamp ostrzegawczych, sygnalizacja świetlna. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: przejścia dla pieszych o podniesionym standardzie bezpieczeństwa Źródła danych: protokoły odbioru, sprawozdania z realizacji projektów, opinie mieszkańców WR.3.2 Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego dla mieszkańców poprzez poprawę jakości lub stworzenie nowych ciągów pieszo-rowerowych Jednym z aspektów bezpieczeństwo pieszych w ruchu drogowym, jest poprawa jakości istniejących starych chodników i pobocza dróg oraz budowa chodników w miejscach szczególnie często uczęszczanych na obszarach rewitalizacji. Ma to istotne znaczenie dla bezpieczeństwa mieszkańców wszystkich podobszarów rewitalizacji, w szczególności rodzin z dziećmi i seniorów oraz osób niepełnosprawnych Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: liczba przejścia dla pieszych o podniesionym standardzie bezpieczeństwa Źródła danych: protokoły odbioru, sprawozdania z realizacji projektów, opinie mieszkańców

118 S t r o n a 118 Cel 4. ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA Poprawienie stanu środowiska naturalnego poprzez działania na rzecz niskiej emisji, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz edukację ekologiczną mieszkańców Kierunki działań: 4.1 Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie niskiej emisji oraz edukacja ekologiczna na rzecz zachowań proekologicznych mieszkańców 4.2 Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Wskaźniki GPR jako miary sukcesu dla celu 3: REZULTATY: WR.4.1 Zwiększenie świadomości mieszkańców odnośnie konieczności wdrażania zachowań proekologicznych, zwłaszcza związanych ze sposobem ogrzewania gospodarstwa domowego Wzrost świadomości jako rezultat musi wyrażać w podjętej zmianie dotychczasowych stosowanych nieekologicznych rozwiązań. Dlatego zmiana pieców, opalanych nieekologicznymi materiałami, oraz umożliwiających palenie wszelkimi dostępnymi materiałami, co daje zły skutek ekologiczny jakości powietrza, stanowi istotne działanie dla poprawy jakości życia mieszkańców. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: wymienione przez mieszkańców źródła ciepła na bardziej ekologiczne Źródła danych: protokoły odbioru, sprawozdania z realizacji projektów, oświadczenia mieszkańców WR.4.2 Zwiększenie świadomości mieszkańców odnośnie konieczności wdrażania zachowań proekologicznych, zwłaszcza związanych z korzystaniem z odnawialnych źródeł energii Wzrost świadomości jako rezultat musi wyrażać w podjętej zmianie dotychczasowych stosowanych nieekologicznych rozwiązań. Dlatego instalowanie alternatywnych rozwiązań umożliwiających korzystanie z odnawialnych źródeł energii (np. instalacje fotowoltaiczne czy pompy ciepła), stanowi istotne działanie dla sukcesywnej poprawy jakości środowiska, poprzez coraz mniejszą emisję CO 2 Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: instalacje OZE Źródła danych: protokoły odbioru, sprawozdania z realizacji projektów, oświadczenia mieszkańców WR.4.3 Wzrost liczby mieszkańców korzystających z instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej Poziom rozwoju usług z zakresu infrastruktury komunalnej stanowi czynnik determinujący atrakcyjność osadniczą i inwestycyjną Miasta, wpływając na warunki życia, pracy i wypoczynku oraz lokowania inwestycji. Wskazuje również na stan zaawansowania ochrony środowiska naturalnego. Dlatego też wzrost liczby mieszkańców, którzy mają zapewniony dostęp do podstawowych sieci komunalnych, jakimi są wodociąg i kanalizacja, stanowi kluczowy wskaźnik informujący o pozytywnej zmianie w zakresie jakości życia oraz ochrony środowiska na obszarze rewitalizacji. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: liczba mieszkańców Źródła danych: protokoły odbioru, sprawozdania z realizacji projektów, zrealizowany projekt

119 S t r o n a 119 sieci wodociągowej / kanalizacyjnej, bazy danych operatora sieci wodociągowokanalizacyjnej PRODUKTY: WP.4.1 Przedsięwzięcia zwiększające świadomość mieszkańców w zakresie konieczności zachowań proekologicznych Dla wprowadzenia zmian, które mogą realnie wpłynąć na poprawę stanu środowiska naturalnego w Mieście, koniecznym jest podnoszenie świadomości mieszkańców odnośnie zachowań proekologicznych już od najmłodszych lat. To czym palimy w piecach, czy i z jakim zaangażowaniem segregujemy śmieci, czy dbamy o racjonalne korzystanie z energii elektrycznej, stanowi o efekcie działań w najbliższej okolicy na obszarze rewitalizacji. Tego typu działania mogą przyjmować formę lekcji dla dzieci i młodzieży w szkołach oraz akcji dla wszystkich mieszkańców typu Dni Ziemi czy innych wydarzeń. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: przedsięwzięcie Źródła danych: dane Urzędu Miasta, dane szkół, program wydarzenia, zdjęcia, strony www WP.4.2 Liczba metrów rozbudowanej instalacji kanalizacyjnej Długość instalacji związana jest z podłączeniem do niej coraz większej liczby mieszkańców, a w efekcie przekłada się na efekt ekologiczny zmniejszenia liczby szamb, które częstokroć bywają opróżniany w nieefektywny dla środowiska sposób. Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: metr Źródła danych: protokoły odbioru, sprawozdania z realizacji projektów, zrealizowany projekt sieci kanalizacyjnej, bazy danych operatora sieci wodociągowo-kanalizacyjnej WP.4.3 Liczba metrów rozbudowanej instalacji wodociągowej Pomiar: Rok bazowy: 2015 Miernik: metr Źródła danych: protokoły odbioru, sprawozdania z realizacji projektów, zrealizowany projekt sieci wodociągowej / kanalizacyjnej, bazy danych operatora sieci wodociągowokanalizacyjnej Ocena (ewaluacja) programu Mierząc różnicę między tym, co zostało zaplanowane, a tym, co faktycznie udało się osiągnąć, monitoring jest kluczowym źródłem informacji potrzebnych do dokonania ewaluacji (oceny) realizacji całego Gminnego Programu Rewitalizacji. Zgodnie z zapisami art. 22 Ustawy o rewitalizacji, Gminny Program Rewitalizacji podlega ocenie aktualności i stopnia realizacji, dokonywanej przez burmistrza co najmniej raz na 3 lata, zgodnie z systemem monitorowania i oceny określonym w tym programie. Ocena sporządzona przez burmistrza podlegać będzie zaopiniowaniu przez Komitet Rewitalizacji oraz ogłoszeniu na stronie podmiotowej Miasta w Biuletynie Informacji Publicznej. W przypadku stwierdzenia, że

120 S t r o n a 120 GPR wymaga zmiany, burmistrz wystąpi do Rady Miasta z wnioskiem o jego zmianę. Do wniosku dołącza opinię Komitetu Rewitalizacji. Pierwsza ewaluacja ocena realizacji przyjętych wskaźników, zostanie opracowana do 3 lat po zatwierdzeniu GPR i odnosić się będzie do wartości bazowej wskaźników, które zostaną określone w pierwszym roku realizacji GPR. Ponadto ewaluacja powinna zostać przeprowadzona na zakończenie realizacji programu. Wówczas możliwe będzie porównanie wielkości wskaźników na wejściu z aktualnymi na koniec realizacji Programu. Taka ocena, wzmocniona o ewentualne wyniki badania społecznego oraz zgodna z kryteriami ewaluacji, pozwoli na wykazanie efektów, które zostały osiągnięte poprzez interwencję.

121 S t r o n a PARTNERSTWO I PARTYCYPACJA NA RZECZ PLANOWANIA I REALIZACJI ZAŁOŻEŃ GPR Partnerstwo i partycypacja w procesie prac nad GPR Ustawa o rewitalizacji z 9 października 2015 roku zmieniła sposób myślenia o procesie rewitalizacji. Odnowa miejscowości, ukierunkowana na estetyzację, jak postrzegano rewitalizację w myśl poprzednich regulacji prawnych, zwróciła się ku społeczeństwu szczególnie interesariuszom obszaru rewitalizacji, dając im możliwość współdecydowania o tym w jakim Mieście chcą żyć. Partycypacja społeczna jest bardzo ważnym elementem działań rewitalizacyjnych, obejmuje przygotowanie, prowadzenie i ocenę rewitalizacji w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy, w tym przez uczestnictwo w konsultacjach społecznych oraz w pracach Komitetu Rewitalizacji. Interesariusze procesu (osoby wpływające na przebieg procesu i takie, na które proces wpływa) są na tyle ważną grupą, że ustawodawca postanowił wyszczególnić szereg działań, które należy podjąć, aby umożliwić im aktywny udział w procesie tworzenia i realizacji GPR, są to: poznanie potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążenie do spójności planowanych działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami. prowadzenie, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych o procesie rewitalizacji, w tym o istocie, cechach, zasadach prowadzenia rewitalizacji, wynikających z ustawy oraz o przebiegu tego procesu, inicjowanie, umożliwianie i wspieranie działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji, zapewnienie udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących rewitalizacji, w szczególności gminnego programu rewitalizacji, wspieraniu inicjatyw zmierzających do zwiększenia udziału interesariuszy w przygotowaniu i realizacji gminnego programu rewitalizacji, zapewnienie w czasie przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji możliwości wypowiedzenia się przez interesariuszy. Odpowiedzialność za prowadzenie konsultacji (uspołeczniania procesu) ponosi Burmistrz Miasta Jordanowa. Zgodnie z założeniami ustawowymi w procesie zadbano o to, aby interesariusze mieli pełny dostęp do informacji o prowadzonych konsultacjach i możliwość wypowiedzi oraz zgłoszenia własnych wniosków/ sugestii dotyczących prowadzonego procesu. Jak zadbaliśmy o uspołecznienie procesu prac nad GPR? Informacje o konsultacjach umieszczane były każdorazowo, w terminie nie krótszym niż siedem dni, przed datą rozpoczęcia procesu / spotkania/ badania / konsultacji projektu / dokumentu, na stronie internetowej Miasta Jordanów, w stworzonej specjalnie w tym celu zakładce Rewitalizacja. Po przeprowadzonym spotkaniu, relacje z przebiegu konsultacji udostępniane były w formie raportów. Badania społeczne (ankiety), prowadzone były w oparciu o ww. zakładkę na stronie ( oraz z możliwością wypełnienia arkusza ankiety na warsztacie oraz w Urzędzie. Analiza problemów podobszarów rewitalizacji i zgłaszanie propozycji rozwiązań możliwe po pobraniu formularzy na stronie oraz zgłaszane w Urzędzie.

122 S t r o n a 122 Partycypacja w poszczególnych etapach prac nad GPR I etap wyznaczenie obszaru zdegradowanego i rewitalizacji W ramach prac prowadzonych w I etapie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji, przeprowadzone zostały warsztaty diagnostyczne i konsultacyjne, które miały na celu wyznaczenie obszarów zdegradowanych (OZ) i obszarów rewitalizacji (OR) oraz zrealizowano badania społeczne, które miały na celu pogłębienie informacji o analizowanych obszarach. Warsztaty diagnostyczne Spotkanie otwarte na etapie delimitacji interesariuszami procesu, w tym z mieszkańcami i w oparciu o pracę w grupach jako materiał poglądowy użyte zostały mapy Miasta, stworzono również możliwość do dyskusji uczestników i przedstawienia opinii o sytuacji w mieście i obszarach kryzysowych r.- warsztat diagnostyczny otwarty dla wszystkich mieszkańców (pierwsze spotkania z mieszkańcami i interesariuszami procesu rewitalizacji), których celem było zaprezentowanie idei rewitalizacji oraz poinformowanie mieszkańców o rozpoczętym procesie prac nad Programem Rewitalizacji. To pierwsze wyjście do społeczności z komunikatem jednocześnie możliwość zebrania pierwszych informacji o kluczowych problemach społecznych i mocnych stronach środowiska. Zastosowaną formą pracy warsztatowej była dyskusja, a także praca w grupach z mapami, podczas której mieszkańcy wskazywali miejsca o szczególnym dla nich znaczeniu: miejsca sprzyjające spotkaniom/integracji społecznej oraz obszary problemowe wymagające zmiany (wraz z dodatkowym opisem) r. spotkanie grupy roboczej, w formie pracy w grupach i moderowanej dyskusji, którego celem było zaprezentowanie i poznanie opinii mieszkańców i innych interesariuszy procesu na temat: wyników analiz przestrzennych przygotowanych przez ekspertów problemów Miasta zidentyfikowanych w badaniach społecznych (ankieta) i wcześniejszego warsztatu diagnostycznego. W ramach prac diagnostycznych, przeprowadzono wśród mieszkańców Miasta Jordanowa wspomniane już badanie ankietowe ( ). W badaniu prowadzonym drogą tradycyjną (ankiety papierowe) oraz elektroniczną (formularz do wypełnienia on-line) udział wzięło 250 mieszkańców miasta (blisko 5%). W badaniu mogły brać udział osoby, które ukończyły 15 r. ż. W odniesieniu do struktury respondentów, w badaniu odnotowano zdecydowanie większy udział kobiet, niż mężczyzn (odpowiednio 68,4% oraz 31,6%). Ponad połowę badanych (55,4%) stanowiły osoby młode (w wieku lata). Drugą w kolejności, licznie reprezentowaną, grupę stanowiły osoby w wieku średnim od 35 do 64 roku życia 42,2%. Osoby w wieku powyżej 65 roku życia, stanowiły zaledwie 2,4% respondentów. Seniorzy stanowili zatem grupę najsłabiej reprezentowaną w tym badaniu. Konsultacje projektu Uchwały dotyczącej wyznaczenia obszaru zdegradowanego (OZ) i rewitalizacji (OR) oraz zasad wyznaczenia składu oraz zasad działania Komitetu Rewitalizacji spotkania konsultacyjne z interesariuszami rewitalizacji r. - I spotkanie konsultacyjne - warsztat konsultacyjny dla mieszkańców i interesariuszy rewitalizacji. Na spotkaniu oprócz prezentacji uchwały dotyczącej OZ i OR mieszkańcy pracowali w podgrupach techniką Word Caffe w mieście Jordanowie, dotyczące analizy problemów i potencjałów, jakie w ocenie interesariuszy można zdiagnozować na obszarach rewitalizacji - Zapoznanie

123 S t r o n a 123 mieszkańców z koncepcją i planowanymi działaniami Komitetu ds. Rewitalizacji Miasta Jordanowa oraz zebranie opinii mieszkańców na temat zasad powoływania Komitetu Rewitalizacji i ustanowienia jego regulaminu r.- II spotkanie w formie debaty społecznej, w mieście Jordanowie, dotyczące analizy problemów i potencjałów, jakie w ocenie interesariuszy, można zdiagnozować na obszarach rewitalizacji. Najważniejsze wnioski płynące z przeprowadzonych w Mieście spotkań zostały zaprezentowane w raportach z warsztatów oraz wykorzystane w pogłębionej analizie podobszarów rewitalizacji oraz identyfikacji kluczowych problemów / wyzwań dla obszaru rewitalizacji w Mieście. W każdym z ww. dni odbywały się 2 następujące po sobie spotkania dotyczące 2 uchwał (o wyznaczaniu OZ i OR oraz zasad wyznaczenia składu oraz zasad działania Komitetu Rewitalizacji). Powstał raport z konsultacji zamieszczony na BIP, w którym znajduje się odniesienie do uwag zgłaszanych przez mieszkańców, w tym odniesienie do ich uwzględnienia bądź nie wraz z uzasadnieniem. II etap prace nad GPR W ramach prac prowadzonych w II etapie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji, przeprowadzono trzy spotkania konsultacyjne dotyczące kluczowych wyzwań dla obszaru rewitalizacji i propozycji rozwiązań zidentyfikowanych problemów dla obszaru rewitalizacji Dodatkowo zrealizowano ponownie badania społeczne dotyczące konkretnych podobszarów rewitalizacji oraz przeprowadzono wywiady z lokalnymi liderami znającymi dobrze uwarunkowania i problemy podobszarów rewitalizacji. W ramach pogłębienia analiz nad przygotowaniem Gminnego Programu Rewitalizacji, przeprowadzono wśród mieszkańców miasta Jordanowa II badanie ankietowe, tym razem w podziale na podobszary rewitalizacji ( ). W badaniu prowadzonym drogą tradycyjną (ankiety papierowe) oraz elektroniczną (formularz do wypełnienia on-line) udział wzięli mieszkańcy wszystkich sześciu podobszarów rewitalizacji. W sumie, formularze ankietowe wypełniło 122 osoby. Podobszar Rewitalizacji Nr 1 (w rejonie ulicy Przykiec) - 1,6% (2 osoby) Podobszar Rewitalizacji Nr 2 (rejonie ulicy 3-Maja) - 12% (15 osób) Podobszar Rewitalizacji Nr 3 (w rejonie ulicy batalionów Chłopskich) - 7,2% (9 osób) Podobszar Rewitalizacji Nr 4 (rejonie ulicy Przemysłowej) - 13,6% (17 osób) Podobszar Rewitalizacji Nr 5 (w rejonie ulic Zakopiańska i Malejowska) - 32% (40 osób) Podobszar Rewitalizacji Nr 6 (w rejonie ulic Rynek i Kopernika) - 33,6% (42 osoby) 60,6% respondentów stanowiły kobiety, najliczniej reprezentowana grupą wiekową były osoby młode w wieku lata (30,08%). Zdecydowana większość respondentów mieszka w Jordanowie od urodzenia (64,23%). Spotkania, w podziale na grupy podobszarów rewitalizacji, odbyły się: 11 października, 18 października i 25 października 2016 roku. Spotkania odbywały się każdorazowo w obiektach znajdujących się na obszarach rewitalizacji, moderowane zaś były przez konsultantów o dużym doświadczeniu w prowadzeniu procesów partycypacyjnych, co pozwoliło odnieść się do prezentowanych treści ze zrozumieniem i łatwością. Wśród form i metod warsztatowych, dopierano takie, które mogły najefektywniej przyczynić się do zidentyfikowania rozwiązań problemów w przestrzeni obszarów rewitalizacji: używano map, matryc problemów i potencjałów poszczególnych podobszarów, mieszkańcy pracowali w grupach, w kontekście potrzeb/problemów poszczególnych grup społecznych czy potencjałów (praca nad fiszkami projektów).

124 S t r o n a 124 Dodatkowo, również w II etapie prac nad GPR zdecydowano się na dalsze pogłębianie analiz dzięki zastosowaniu metody indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI). Pięć przeprowadzonych wywiadów z interesariuszami procesu, szczególnie liderami społecznymi, pozwoliło na dokonanie dokładniejszych analiz i doprecyzowania wniosków ankietowych, a także przyczyniło się do wierniejszego oddania charakterystyki poszczególnych podobszarów rewitalizacji. Najważniejsze wnioski płynące z przeprowadzonych w Mieście spotkań i badań zostały zaprezentowane w raportach oraz wykorzystane w: pogłębionej analizie podobszarów rewitalizacji, identyfikacji kluczowych problemów / wyzwań dla obszaru rewitalizacji w Mieście, identyfikacji i określeniu przedsięwzięć mających stanowić odpowiedź na zidentyfikowane problemy (wyzwania). Dodatkowo w ramach prac nad GPR odbyły się 2 spotkania Komitetu Rewitalizacji Pierwsze miało na celu omówienie kluczowych założeń GPR: kluczowe problemy obszaru rewitalizacji (ich przyczyny, skutki, wyzwania - czyli jak je rozwiązać), cele i kierunki działań oraz przedsięwzięcia, jako odpowiedź na zidentyfikowane obszary Spotkanie odbyło się: r. Drugie miało na celu omówienie wskaźników realizacji GPR, monitorowania GPR oraz sposobu zarządzania procesem rewitalizacji w Mieście, Spotkanie odbyło się: r. Konsultacje projektu Uchwały dotyczącej przyjęcia do realizacji GPR zostały zaplanowane zgodnie z Ustawą o rewitalizacji, a raport z konsultacji podobnie jak po pierwszym etapie prac, zaprezentowany będzie mieszkańcom Partnerstwo i partycypacja we wdrażaniu i ocenie GPR Partycypacja ma również kluczowe znaczenie na dalszych etapach prowadzenia prac nad GPR, takich jak monitorowanie, wdrażanie i ocena procesu. Głos interesariuszy procesu reprezentowany jest przez powołany w Mieście Jordanowie Komitet Rewitalizacji. Komitet jest organem stanowiący forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami gminy w sprawach dotyczących przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji oraz pełni funkcję opiniodawczo/ doradczą burmistrza. Jak powołaliśmy Komitet Rewitalizacji: W Mieście Jordanowie został on powołany Zarządzeniem nr 44/2016 Burmistrza Miasta Jordanowa z dnia r. i liczy łącznie 19 członków, którzy spotykać się będą minimum dwa razy do roku. Komitet Rewitalizacji w Mieście Jordanowie, reprezentuje mieszkańców obszarów rewitalizacji i interesariuszy, lokalne środowiska gospodarcze, naukowe, organizacje pozarządowe oraz inne grupy z Jordanowa. Komitet został powołany na podstawie Uchwały Rady Miasta Jordanowa Nr XX/164/2016 z dnia 16 sierpnia 2016 r w sprawie zasad wyznaczania składu oraz zasad działania Komitetu Rewitalizacji dla Miasta Jordanowa. Powołano go zatem zgodnie z wymogami ustawowymi, zapewniając interesariuszom możliwość uczestniczenia w procesach decyzyjnych poprzez swoich przedstawicieli, którzy mogli się zgłaszać do Komitetu zgodnie z założeniami ww. Uchwały, w otwartym ogłoszonym naborze. Informacja o naborze członków do Komitetu zgodnie z regulaminem ogłoszona została na stronie internetowej Urzędu - ogloszenie-nabor-czlonkow-do-komitetu-rewitalizacji oraz w Biuletynie Informacji Publicznej

125 S t r o n a 125 ( zapewniając interesariuszom możliwość uczestniczenia w procesach decyzyjnych poprzez swoich przedstawicieli, którzy mogli się zgłaszać do Komitetu zgodnie z założeniami ww. Uchwały, w otwartym ogłoszonym naborze. Prace i zadania Komitetu Rewitalizacji Na pierwszym posiedzeniu, członkowie Komitetu wybierają spośród swojego składu, tak zwane Prezydium Komitetu, w skład którego wchodzą Przewodniczący Komitetu i dwóch Zastępców Przewodniczącego Komitetu. Wybór Prezydium Komitetu następuje w głosowaniu jawnym zwykłą większością głosów spośród powołanych członków Komitetu, przy wymaganej obecności przynajmniej połowy członków Komitetu. Komitet jest jednym z organów odpowiedzialnych za monitorowanie procesu wdrażania i realizacji GPR. Podstawą systemu monitorowania jest ciągły dialog pomiędzy interesariuszami procesu rewitalizacji. Ma on kluczowe znaczenie dla doskonalenia projektu w trakcie jego realizacji, to też kolejne etapy partycypacji, tym razem służącej śledzeniu postępów (lub zauważenie ich braku) w procesie działań na rzecz przyjętych celów. Komitet współpracuje również z Zespołem zadaniowym ds. rewitalizacji, który składać się będzie z Burmistrza Miasta Jordanowa oraz przedstawicieli najważniejszych komórek/jednostek organizacyjnych, w tym Koordynatora ds. Rewitalizacji, mających na celu wdrażanie operacyjne założeń GPR. Komitet Rewitalizacji tworzy pomost forum współpracy i dialogu interesariuszy z organami Miasta, na podstawie półrocznego sprawozdania może formułować opinie i zalecenia co do stanu wdrażania programu. Przed końcem roku, Komitet Rewitalizacji w porozumieniu z zespołem zadaniowym i koordynatorem ds. rewitalizacji, formułuje zalecenia i opinie dotyczące wdrażania GPR w kolejnym roku. Partnerstwo w procesie monitorowania odbywać się będzie między innymi poprzez ewaluację projektów, której dokonywać będą również biznesowi i społeczni wykonawcy i partnerzy. Będą oni zobligowani, zgodnie z prowadzonym przez Miasto systemem monitoringu, do przekazywania we wskazanych okresach, koniecznych do analiz danych. Za całość procesu monitorowania GPR, odpowiedzialny będzie koordynator rewitalizacji przy wsparciu Komitetu Rewitalizacji. Istotną funkcję w procesie monitorowania odgrywa również kontrola obywatelska to sprawdzanie jak działają wybrane przez obywateli władze i podległa im administracja. Taką kontrolną funkcję wypełniają lokalnie niezależne od władzy organizacje, nieformalne inicjatywy i aktywiści. Korzystają przy tym z forów dyskusyjnych, blogów, gazet internetowych i papierowych, mediów społecznościowych i spotkań bezpośrednich. W przypadku rewitalizacji, kontrola obywatelska skupia się na pytaniach: Na ile działania rewitalizacyjne oparte są na potrzebach mieszkańców? Jak administracja kontroluje realizatorów? Jaką pozytywną zmianę wnosi rewitalizacja w życie obywateli? Władze Jordanowa doceniając informację zwrotną zaproponują mieszkańcom dedykowany adres związany z rewitalizacją, do przekazywania opinii na temat rewitalizacji, oczekując zaangażowania w działania kontrolne. Odpowiedzialnym za koordynowanie i zbieranie opinii nadsyłanych przez interesariuszy będzie Koordynator ds. rewitalizacji, który kluczowe dla oceny i monitorowania procesu rewitalizacji informacje przekazywał będzie przewodniczącemu Komitetu rewitalizacji. Czy kontrola obywatelska będzie elementem rewitalizacji zależy od zaangażowania mieszkańców. Dodatkowym zadaniem Miasta, w ramach partycypacji, będą spotkania raz do roku z przedstawicielami poszczególnych grup wiekowych w ramach ewaluacji prowadzonych przedsięwzięć.

126 S t r o n a 126 Reasumując należy podkreślić, że partycypacja społeczna jest wpisana w proces rewitalizacji jako fundament działań na każdym etapie tego procesu (diagnozowanie, programowanie, wdrażanie, monitorowanie). Osadza się to na rozumieniu potrzeby skonsolidowania wysiłków różnych podmiotów na rzecz obszaru rewitalizacji i jest ważnym warunkiem sukcesu. Dlatego w zaprezentowanym podejściu partycypacja ukierunkowana jest na możliwie dojrzałe jej formy, a więc nieograniczające się jedynie do informacji czy konsultacji działań władz lokalnych, ale dążące do zaawansowanych metod partycypacji, takich jak współdecydowanie czy kontrola obywatelska.

127 15. OPIS POWIĄZAŃ GPR Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI I PLANISTYCZNYMI MIASTA ORAZ KONIECZNE ZMIANY PRAWNE 15.1 Opis powiązań GPR z dokumentami strategicznymi i planistycznymi Miasta Gminny Program Rewitalizacji Miasta Jordanowa na lata jest dokumentem planistycznym, wyznaczającym cele i kierunki działań dla miasta, w zakresie rewitalizacji, stanowiącej proces, którego głównym celem jest wyprowadzenie ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki. Ze względu na poprzedzający stworzenie GPR proces diagnozowania obszaru Miasta i zbieżność obszarów diagnozy z zakresem diagnostycznym innych dokumentów planistycznych, jest on w wielu punktach zgodny z celami i kierunkami działań przyjętymi w tych dokumentach zarówno na poziomie Miasta Jordanowa jak i powiatu suskiego Strategia Rozwoju Strategia Rozwoju Miasta Jordanowa na lata z horyzontem długoterminowym do 2030 to jeden z podstawowych dokumentów planistycznych samorządu Miasta, wyznaczającym najważniejsze obszary i cele długofalowej polityki rozwoju, prowadzonej w przestrzeni Miasta, sposoby ich realizacji (kierunki działań), a także metody i narzędzia weryfikacji osiągniętych rezultatów. W systemie zarządzania polityką rozwoju, Strategia pełni kluczową rolę jako generalny plan postępowania władz Miasta, ale również jako narzędzie komunikowania się i partnerskiej współpracy ze społecznością lokalną oraz partnerami Miasta. Jest narzędziem wspierania pozytywnych przemian wewnętrznych, wykorzystywania szans rozwojowych i niwelowania barier pojawiających się w otoczeniu. Gminny Program Rewitalizacji koreluje ze Strategią Rozwoju Miasta w zakresie wszystkich czterech proponowanych celów. Zarówno w kontekście integracji i działań włączających, jak i rozwoju gospodarczego proponowane w dokumentach kierunki zmian wskazują na konieczność podejmowania podobnych inicjatyw. Oba dokumenty wskazują również na potrzebę wprowadzenia zmian w zakresie dotychczasowej polityki związanej z ochroną środowiska i poprawą estetyki przestrzeni wspólnych w Mieście Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest dokumentem, do stworzenia i realizacji którego Miasto zobowiązuje ustawa o pomocy społecznej w art. 17. Dokument ten określa cele z zakresu polityki społecznej, której zadaniem jest zabezpieczenie podstawowych potrzeb materialnych jak i niematerialnych wszystkich grup społecznych, przy szczególnym uwzględnieniu rodzin, które mimo zmian społecznych pozostają podstawową komórką budującą społeczeństwo. Gminny Program Rewitalizacji Miasta Jordanowa koreluje z dokumentem Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych szczególnie w obszarze celu pierwszego - INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ, odnosząc się do potrzeby kreowania miejsc wspólnych, które pozwolą mieszkańcom na spotkania i wesprą proces integracji i rozwoju lokalnych inicjatyw. Obydwa dokumenty podkreślają również konieczność tworzenia przestrzeni do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu i rekreacji.

128 S t r o n a Strategia Rozwoju Powiatu Strategia Rozwoju Powiatu Suskiego na lata jest podstawowym dokumentem planistycznym lokalnego samorządu, w którym sformułowano wizję rozwoju powiatu, odnosząc się do specyfiki gmin wchodzących w jego skład i ukierunkowując na poziomie ogólnym politykę prorozwojową powiatu w obszarze społecznym i gospodarczym w granicach kompetencji przyznanych ustawowo samorządowi powiatowemu. Strategia Rozwoju Powiatu Suskiego jest zbieżna w wielu punktach z celami Gminnego Programu Rewitalizacji. Szczególną korelację można dostrzec w zakresie celu pierwszego GPRelementy wsparcia i pomocy dla osób potrzebujących oraz aktywizacja społeczności to również cele całego Powiatu. Samorząd Powiatowy zwrócił również uwagę na konieczność interwencji w kwestie gospodarki i wspierania lokalnych przedsiębiorców. Za istotny aspekt uznano także kwestie związane ze środowiskiem.

129 CELE GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA KIERUNKI DZIAŁAŃ GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA CEL. 1. INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ 1.1. Weryfikacja i wzmocnienie systemu wsparcia dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji 1.2. Stworzenie warunków do integracji i włączenia społecznego mieszkańców 1.3. Utworzenie przestrzeni i oferty dla aktywizacji społecznej oraz wzmocnienie dialogu międzysektorowego w mieście CEL 2. LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI 2.1. Świadome kształtowanie wizerunku miasta i oferty wspierającej rozwój lokalnej przedsiębiorczości 2.2. Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na rzecz kreowania nowych miejsc pracy oraz działania na rzecz aktywizacji zawodowej 2.3. Dialog i działania międzysektorowe i między samorządowe, na rzecz wzmocnienia oferty Miasta CEL 3. PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA 3.1. Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta jako przestrzeni przyjaznej mieszkańcom i jego gościom 3.2. Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców 3.3. Stworzenie przestrzeni do aktywnego spędzania czasu wolnego i rekreacji CEL 4. ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA 4.1. Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie niskiej emisji oraz edukacja ekologiczna na rzecz zachowań proekologicznych mieszkańców STRATEGIA ROZWOJU MIASTA JORDANOWA NA LATA Z HORYZONTEM DŁUGOTERMINOWYM DO Tworzenie warunków do zatrudnienia i powstawania nowych miejsc pracy X X 2. Rozwój turystyki X X X X 3. Poprawa ładu przestrzennego oraz estetyki miasta X 4. Ochrona środowiska X 5. Ochrona dziedzictwa narodowego 6. Zapewnienie bezpieczeństwa publicznego X 7. Zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego X 8. Rozwój potencjału społecznego X X 4.2. Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej

130 S t r o n a Wysoka jakość innych usług publicznych X CELE GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA CEL. 1. INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ CEL 2. LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI CEL 3. PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA CEL 4. ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA KIERUNKI DZIAŁAŃ GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA Weryfikacja i wzmocnienie systemu wsparcia dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji 1.2. Stworzenie warunków do integracji i włączenia społecznego mieszkańców 1.3. Utworzenie przestrzeni i oferty dla aktywizacji społecznej oraz wzmocnienie dialogu międzysektorowego w mieście 2.1. Świadome kształtowanie wizerunku miasta i oferty wspierającej rozwój lokalnej przedsiębiorczości 2.2. Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na rzecz kreowania nowych miejsc pracy oraz działania na rzecz aktywizacji zawodowej 2.3. Dialog i działania międzysektorowe i między samorządowe, na rzecz wzmocnienia oferty Miasta 3.1. Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta jako przestrzeni przyjaznej mieszkańcom i jego gościom 3.2. Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców 3.3. Stworzenie przestrzeni do aktywnego spędzania czasu wolnego i rekreacji 4.1. Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie niskiej emisji oraz edukacja ekologiczna na rzecz zachowań proekologicznych mieszkańców 4.2. Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH DLA MIASTA JORDANOWA NA LATA Zapewnianie równego dostępu do edukacji dla dzieci i młodzieży 2. Rozwój zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży 3. Podejmowanie działań zapobiegających uzależnieniom i przestępczości oraz pojawianiu się i pogłębianiu dysfunkcji u dzieci i młodzieży 4. Poszerzanie oferty kulturalnej dostępnej dla mieszkańców miasta X X 5. Zwiększanie możliwości korzystania z aktywnego wypoczynku na terenie gminy X

131 S t r o n a 131 CELE GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA CEL. 1. INTEGRACJA WŁĄCZENIE SPOŁECZNE TOŻSAMOŚĆ CEL 2. LOKALNA INICJATYWA NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARKI CEL 3. PRZESTRZEŃ JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA CEL 4. ZDROWE ŚRODOWISKO JAKO ASPEKT JAKOŚCI ŻYCIA KIERUNKI DZIAŁAŃ GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA JORDANOWA NA LATA Weryfikacja i wzmocnienie systemu wsparcia dla osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji 1.2. Stworzenie warunków do integracji i włączenia społecznego mieszkańców 1.3. Utworzenie przestrzeni i oferty dla aktywizacji społecznej oraz wzmocnienie dialogu międzysektorowego w mieście 2.1. Świadome kształtowanie wizerunku miasta i oferty wspierającej rozwój lokalnej przedsiębiorczości 2.2. Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na rzecz kreowania nowych miejsc pracy oraz działania na rzecz aktywizacji zawodowej 2.3. Dialog i działania międzysektorowe i między samorządowe, na rzecz wzmocnienia oferty Miasta 3.1. Poprawa estetyki i funkcjonalności Miasta jako przestrzeni przyjaznej mieszkańcom i jego gościom 3.2. Zwiększenie bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców 3.3. Stworzenie przestrzeni do aktywnego spędzania czasu wolnego i rekreacji 4.1. Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie niskiej emisji oraz edukacja ekologiczna na rzecz zachowań proekologicznych mieszkańców 4.2. Rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej STRATEGIA ROZWOJU POWIATU SUSKIEGO NA LATA GOSPODARKA, PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I EDUKACJA DOSTOSOWANA DO POTRZEB RYNKU PRACY X X X 2. ŚRODOWISKO NATURALNE, DZIEDZICTWO KULTUROWE, TURYSTYKA X X X 3. DOSTĘPNOŚĆ I SPÓJNOŚĆ KOMUNIKACYJNA X X X X 4. BEZPIECZEŃSTWO SPOŁECZNE I ZDROWOTNE PORZĄDEK PUBLICZNY ORAZ SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE

132 S t r o n a Analiza zgodności zamierzeń projektowych z Miejscowymi Planami Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) / Studium Uwarunkowań Lp. Przedsięwzięcie / Projekt 1 PRZEDSIĘWZIĘCIE: JORDANOWSKIE CENTRUM AKTYWIZACJI I INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW MODERNIZACJA I ADAPTACJA BUDYNKU PRZY RYNKU 2 NA CELE SPOŁECZNE. 2 Projekt: Renowacja plant jordanowskich Lokalizacja Rysunek MPZP Opis funkcji w MPZP Konkluzja / uwagi Budynek - Rynek 2 Działki ewidencyjne nr 5874, 5876, 5878 i 5875/1 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miasta Jordanów (uchwała XXXVI/245/2006) MU4 Tereny oznaczone na rysunku planu symbolami MU1 - MU10 z podstawowym przeznaczeniem dla zabudowy mieszkaniowej i usługowej w obszarze śródmiejskim. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Miasta Jordanów (uchwała XXXVI/245/2006) Funkcje ZP1- ZP4- tereny oznaczone na rysunku planu symbolami ZP1 - ZP8 z podstawowym przeznaczeniem dla zieleni urządzonej ( parki i zieleńce o charakterze publicznym). 2. Dopuszcza się możliwość utrzymania i lokalizacji: 1/ obiektów budowlanych związanych z podstawową funkcją, w tym mała gastronomia, urządzenia sanitarne, rekreacyjne itp., 2/ elementów małej architektury, 3/ liniowych elementów infrastruktury technicznej oraz innych obiektów infrastruktury o znaczeniu lokalnym, Ks1- Ks4- tereny oznaczone na rysunku Konkluzja: Funkcja zgodna z MPZP Uwaga teren ścisłej ochrony konserwatorskiej wymaga uzgodnień. Konkluzja: Funkcja zgodna z MPZP w granicach terenów ZP1- ZP4. Tereny Ks1- Ks4 obsługa komunikacyjna.