SKŁADNIKI ROZTWORÓW WODNYCH

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SKŁADNIKI ROZTWORÓW WODNYCH"

Transkrypt

1

2 SKŁADNIKI ROZTWORÓW WODNYCH zawiesiny mikrofauna zw. organiczne wirusy bakterie zapach rolinny? elazo, mangan CH 4 ; H 2 S H 2 O twardo metale CO 2 agresywny? zapach nadmierny ChZT pestycydy? barwa i mtno cieki

3 filtracja (powolna) cedzenie sedymentacja dezynfekcja napowietrzanie wirusy bakterie zapach rolinny elazo, mangan mikrofauna CH 4 ; H 2 S zawiesiny H 2 O twardo metale zw. organiczne sedymentacja filtracja (szybka) CO 2 agresywny zapach nadmierny ChZT pestycydy barwa i mtno koagulacja wizanie chemiczne sorpcja utlenianie

4 3. Rozmiary dodatków do wody J. nieorg. Makroczst. Koloidy Zawiesiny Wirusy Bakterie Glony Pierwotniaki Oko Mikroskop opt. Mikroskop elek. φ (µm) Filtracja Filt. Membr,µ-filt u-filtr n-filtr OOsmoza

5 ODNOWA WODY WYKŁAD 3 KOAGULACJACIEKÓW

6 DEFINICJA KOAGULACJA w technologii wody i cieków proces jednostkowy, którego podstawowym zadaniem jest usuwanie mtnoci i barwy

7 DEFINICJA PROCES agregacji KOLOIDÓW

8 4. KOLOIDY A ZAWIESINY I SUBST.ROZP. rozmiar 0,01 µm < k < 1 µm s.r procesy jednostkowe z (sedymentacja, filtracja) Koagulacja Pr membranowe (adsorpcja, w. jonowa,oo)

9 WŁACIWOCI KOLOIDÓW ROZPRASZANIE WIATŁA RUCHY BROWNA ŁADUNEK ELEKTRYCZNY Rozmiar?

10 MIARY BARWY I MTNOCI mg Pt/dm 3 mg SiO 2 /dm 3

11 NTU Metno; NTU; 1mgSiO2/dm3 = 1-3 NTU

12 ABSORPCJA WIATŁA I = I 0 I I0 = lg T = e 1 A = lg = T -ax T - ax 0,7343 ax x - droga optyczna a - liniowy współczynnik absorpcji Ix - natenie promieniowania po przejciu przez warstw roztworu o gruboci x Io - natenie promieniowania padajcego T - transmisja (przepuszczalno) 1 lg - absorbancja (pochłanianie) T 0,4343 a - współczynnik absorbancji (współczynnik ekstynkcji)

13 ZALENO ABSORBANCJI OD x, a A a 1 > a 2 A 1 = f(x) dla λ 1 a 2 > a 2 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 A 2 = f(x) dla λ 2 A 1 = f(x) dla λ 2 0,2x 0,4x 0,6x 0,8x 1,0x

14 WŁACIWY WSPÓŁCZYNNIK ABSORBANCJI T = T - transmisja c - stenie a -? T = 1 lg = A = T e e -a' c ( -ax T = e ) -a"c x 0,4343 a"cx 0, właciwy współczynnik absoorbancji A -?

15 PROMIENIOWANIE ELEKTOMAGNETYCZNE E = h E - energia (właciwoci) h - stała Plancka - czsto = 0,8 < λ < 1,5 mm (promieniowanie podczerwone) 0,4 < λ < 0,8 mm (promieniowanie widzialne) 0,1 < λ < 0,4 mm (promieniowanie nadfioletowe - uv) 1

16 właciwoci koloidów koloid w. dyfuzyjna + - w. adsorpcyjna V ξ = -30 mv ξ d

17

18 SKŁADNIKI ROZTWORÓW WODNYCH WYWOŁUJCE (drobne zawiesiny i koloidy) BARW : kwasy humusowe glony zanieczyszczenia organiczne MTNO : krzemionka glina kwasy humusowe tlenki i wodorotlenki metali

19 JAKIE ZANIECZYSZCZENIA USUWA KOAGULACJA barwa : 95 % mtno : 98 % mikrozanieczyszczenia : % metale cikie : 50 %

20 2.3. Stenia substancji biogenicznych w ciekach Nog Pog (mg/dm 3 ) cieki miejskie surowe m.s. po II st oczyszczania (o.cz.) po III st. ocz.(str.chem) 40 2(1,5) + filtr 30 0,3 + klinoptylolit 4 0,3.m.s. po wysoko- 12 1,2 efektywnych biologicznych metodach usuwania substancji biogenicznych

21 Efektywno i koszt procesów jednostkowych w III stopniu oczyszczania cieków miejskich Proces jednostkowy cieki miejskie ciek B.O. Koagulacja CaO Filtracja Klinoptylolit (J) Adsorpcja Dezynfekcja (Cl 2 ) Odwrócona osmoza BZT 5 ChZT mtno P N ,5 1,5 0,5 0,0 0,0 Wskanik zanieczyszczenia(mg/l) ,5 0, ,5 0,1 0,1 0,1 0,1 0, ,5 Index coli Koszt zw.rozp. L/100m 3 gr/m

22 cieki oczyszczone 2.4. Schemat oczyszczania (II + III stopie) cieki surowe O O.Cz. O K O F D BZT Nog 80 N NH Pog ,3

23 MIESCE KOAGULACJI W UKŁADACH TECHNOLOGICZNYCH Koagulacja Sedymentacja Filtracja Sedymentacja Koagulacja Filtracja

24 mechanizm usuwania koloidów: 1. Destabilizacja 2. Flokulacja

25 METODY DESTABILIZACJI mechaniczne nawietlanie ogrzewanie wymraanie metody chemiczne(!!!)

26 MECHANIZM KOAGULACJI a) faza destabilizacji bezporednio (sekundy) po dodaniu czynnika destabilizujcego polega na reakcjach chemicznych i oddziaływaniu fizycznym obejmuje: 1) obnienie potencjału ξ 2) dehydratacj 3) utlenianie koloidów ochronnych wymaga: 1) dodania elektrolitów kationowych 2) wodorotlenków metali Me x (OH) y n+ 3) dodania polielektrolitów

27 CHEMIZM KOAGULACJI Al 2 (SO 4 ) 3 2 Al SO Al H 2 O 2 Al(OH) H + Al 2 (SO 4 ) H 2 O 2 Al(OH) H 2 SO 4

28 STOSOWANE KOAGULANTY Al 2 (SO 4 ) 3 18H 2 O Fe 2 (SO 4 ) 3 9H 2 O FeSO 4 7H 2 O NaAlO 2 FeCl 3 6H 2 O

29 UYTECZNY ZAKRES ph dla soli elaza(iii) i glinu(iii) FeCl3 + 3H20 = Fe(OH)3 + 3HCl Al 2 (SO) 3 + 6H 2 O 2Al(OH) 3 + 3H 2 SO 4 Al 3+, Fe 3+ mg/dm 3 Al 3+ Fe 3+ 0, ph 3H 2 SO 4 + 3Ca(HCO 3 ) 2 3CaSO 4 +6H 2 O +6CO 2

30 SUBSTANCJE WSPOMAGAJCE KOAGULACJ flokulanty substancje powodujce przyspieszenie powstawania kłaczków oraz właciwoci sedymentacyjnych powstałych kłaczków (obciniki)

31 SUBSTANCJE WSPOMAGAJCE KOAGULACJ (c.d.) podział substancji wspomagajcych a) obciniki flokuł : glina, bentonit, pył granitowy, anhydryt, wgiel aktywny b) flokulanty właciwe : krzemionka aktywna, polielektrolity, polimery organiczne

32 MECHANIZM KOAGULACJI b) faza flokulacji kilka/kilkanacie minut obejmuje zjawiska fizyczne zachodzi pod wpływem: 1) r. Browna 2) sedymentacji 3) mieszania (gradient cinajcy) prowadzi do zmniejszenia liczby czstek z 10 7 /dm 3 do 10 3 /dm 3

33 Dwa rodzaje flokulacji Mikroflokulacja Makroflokulacja t = 0 Ruchy Browna t = 1 Gradient cinajcy Sedymentacja t = 1

34 KINETYKA KOAGULACJI Liczba zderze (N i,j ) r j v d v + R v dz b R=r i +r j r i v - R dv dz V R 3 3 t dv = z z dz 0 b dz v = R 3 dv dz 1 = 6 dv ( D D ) i + j dz N N i ij = = n n i i ( ) 3 Di + D j dz n j dv 3 dv ( Di + D j) dz

35 DYSYPACJA ENERGII z y d v + z v dz v x = dv dz gradient prdkoci lepko cinienie cinajce

36 DYSYPACJA ENERGII c.d. ( ) ( ) y x dz d z x s F = = = v powierzchnia siła cinajca ( ) z y x dz d dz d z F P 2 = = v v moc

37 DYSYPACJA ENERGII c.d. P = V G 2 gradient cinajcy (prdkoci) objto G = P V Zatem moemy obliczy G moemy obliczy zapotrzebowanie na moc

38 FLOKULACJA - czynniki Wynik flokulacji zaley od: LC = G t (= ) 1) czasu t 2) gradientu - G 3) temperatury 4) ph G = (1/s) ln t = N N 0 = t D G t (min)

39 KOAGULACJA - rady 1. Szybkie rozprowadzenie koagulanta 2. Dodatek SWK pod koniec sz.m. 3. Flokulacja t = min, kilka komór 4. Sedymentacja

40 18. PRAKTYKA KOAGULACJI Roztwór uzdatn. Mieszanie szybkie(sek) Mieszanie wolne(min) Rozt. po koagulacji koagulant flokulant Sedymentacja Filtracja

41 18. PRAKTYKA KOAGULACJI cieki do oczyszcz. Mieszanie szybkie(min) Mieszanie wolne(min x 10) cieki po koagulacji koagulant Zbiornik roztworowy flokulant Sedymentacja Zbiornik zarobowy Filtracja Chemikalia

42 17. KOAGULACJA A ZASADOWO FeCl 3 + H 2 O Fe(OH) 3 + 3HCl + 3HCO 3-3H 2 CO 3 + 3Cl - 3CO 2 + 3H 2 O

43 17. KOAGULACJA A ZASADOWO FeCl 3 + H 2 O Fe(OH) 3 + 3HCl + 3HCO 3 - ZASADOWO 3H 2 CO 3 + 3Cl - 3CO 2 + 3H 2 O

44 19. SPOSOBY PROWADZENIA KOAGULACJI objtociowa kontaktowa (strefowa) powierzchniowa

45 Koagulacja objtociowa 1.doprowadzenie wody 2.przegrody tworzce labirynt 3.odprowadzenie wody 4.zastawka posrednia 5.kanałobiegowy 6.kanałdo osadu 7.zastawki sterujace

46 Koagulacja objtociowa Mieszacze hydrauliczne a) z poziomym przepływem wody; 1- dopływ wody, 2- dopływ koagulantu, 3- odpływ zawiesiny, 4- odpływ wody przelewowej, 5- przegrody perforowane, b) z wirowym przepływem wody (wodoskrtne) 1- dopływ wody 2- dopływ koagulantu 3- odpływ

47 Koagulacja- sposoby mieszania - hydrauliczne (a, b) - mechaniczne (c) a) c)

48

49 Przygotowanie roztworów koagulantów i flokulantów Schemat zbiornika zarobowo-roztworowego do przygotowywania roztworu koagulantu 1- koagulant w bryłach, 5- spust, 2- ruszt drewniany, 6- zbiornik zarobowy, 3- sprone powietrze, 7- zbiornik roztworowy 4- roztwór roboczy

50

51

52

53

54 Koagulacja strefowa Osad-koagulant Osad-koagulant Zagszczony osad-koagulant Schemat klarownika z osadem zawieszonym; I-strefa zawieszonego osadu, II-strefa wody sklarowanej, III-zagszczacz; 1- dopływ wody 2- odpływ wody 3- odprowadzenie osadu

55

56

57 Koagulacja powierzchniowa

58 20. Koagulacja --definicja --mtno, barwa --koloidy:właciwoci, --chemizm --a zasadowo --praktyka koagulacji --rodzaje koagulacji --urzdzenia --układy technologiczne

59 Elektrokoagulacja

60

61

62

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 4 - KOAGULACJA

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 4 - KOAGULACJA TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 4 - KOAGULACJA 8. Woda w przyrodzie cd zawiesiny mikrofauna zw. organiczne wirusy bakterie zapach rolinny elazo, mangan CH 4 ; H 2 S H 2 O twardo metale CO 2 agresywny zapach

Bardziej szczegółowo

ODNOWA WODY WYKŁAD 4. KOAGULACJACIEKÓW 2 Koagulacja wapnem

ODNOWA WODY WYKŁAD 4. KOAGULACJACIEKÓW 2 Koagulacja wapnem ODNOWA WODY WYKŁAD 4 KOAGULACJACIEKÓW 2 Koagulacja wapnem cieki wirusy bakterie elazo, metale mikrofauna CH 4 ; H 2 S zawiesiny H 2 O twardo INNE N, P zapach nadmierny ChZT pestycydy barwa i mtno Metody

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 2 - Usuwanie zanieczyszcze mechanicznych

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 2 - Usuwanie zanieczyszcze mechanicznych TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 2 - Usuwanie zanieczyszcze mechanicznych Woda w przyrodzie H 2 O Woda chemicznie czysta 8. Woda w przyrodzie cd zawiesiny mikrofauna zw. organiczne wirusy bakterie zapach rolinny

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA WODY. -WYKŁAD 1 Ogólny

TECHNOLOGIA WODY. -WYKŁAD 1 Ogólny TECHNOLOGIA WODY -WYKŁAD 1 Ogólny Podrczniki -A. Kowal, M. widerska-bró, Oczyszczanie wody, PWN,Warszawa 1996, 614 stron. -H.Obarska-Pempkowiak, Technologia Wody, Wyd.PG, Gdask 1997, 150 stron. -Praca

Bardziej szczegółowo

Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ

Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ Spis treści Przedmowa 1. Woda w przyrodzie 1.1. Wprowadzenie 1.2. Fizyczne właściwości wody 1.3. Ogólna charakterystyka roztworów wodnych 1.3.1. Roztwory

Bardziej szczegółowo

ODNOWA WODY WYKŁAD 1. Zarys wiadomoci o wodzie: 1. Elementy hydrologii 2. Właciwoci chemiczne 3. Właciwoci fizyczne

ODNOWA WODY WYKŁAD 1. Zarys wiadomoci o wodzie: 1. Elementy hydrologii 2. Właciwoci chemiczne 3. Właciwoci fizyczne ODNOWA WODY WYKŁAD 1 Zarys wiadomoci o wodzie: 1. Elementy hydrologii 2. Właciwoci chemiczne 3. Właciwoci fizyczne Obieg wody w przyrodzie 1. Elementy hydrologii Hydrosfera Obiegi wody w przyrodzie Znaczenie

Bardziej szczegółowo

ODNOWA WODY. Wykład 7 USUWANIE ZWIZKÓW BIOGENICZNYCH PRZY UYCIU METOD FIZYCZNO-CHEMICZNYCH W PROCESACH ODNOWY WODY

ODNOWA WODY. Wykład 7 USUWANIE ZWIZKÓW BIOGENICZNYCH PRZY UYCIU METOD FIZYCZNO-CHEMICZNYCH W PROCESACH ODNOWY WODY ODNOWA WODY Wykład 7 USUWANIE ZWIZKÓW BIOGENICZNYCH PRZY UYCIU METOD FIZYCZNO-CHEMICZNYCH W PROCESACH ODNOWY WODY Formy substancji biogenicznych w roztworze (rozpuszczone, koloidalne, zawieszone) 1. Azot

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 6 - Dezynfekcja

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 6 - Dezynfekcja TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD 6 - Dezynfekcja Dezynfekcja UV Przygotowane 12.08.05 Dawka promieniowania uv- D D = I t (mw/gm2 s = mj/cm2) I- natenie promieniowania (W/cm2 ) t- czas (s) Całkowita energia promieniowania

Bardziej szczegółowo

Technologia Wody. Wody podziemne Infiltracja. Wykład 7(1) Politechnika Koszalińska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Studia Zaoczne, 3 rok

Technologia Wody. Wody podziemne Infiltracja. Wykład 7(1) Politechnika Koszalińska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Studia Zaoczne, 3 rok Technologia Wody Wykład 7(1) Wody podziemne Infiltracja Politechnika Koszalińska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Studia Zaoczne, 3 rok Woda w przyrodzie zawiesiny mikrofauna zw. organiczne

Bardziej szczegółowo

Technologia Wody. Zmiękczanie wody. Wykład 12(6) Politechnika Koszalińska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Studia Zaoczne, 4 rok

Technologia Wody. Zmiękczanie wody. Wykład 12(6) Politechnika Koszalińska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Studia Zaoczne, 4 rok Technologia Wody Wykład 12(6) Zmiękczanie wody Politechnika Koszalińska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Studia Zaoczne, 4 rok Zużycie Wody w Polsce Przeznaczenie Zużycie w latach (hm 3 ) 1988

Bardziej szczegółowo

Oczyszczanie ścieków

Oczyszczanie ścieków Oczyszczanie ścieków Stosuje się cztery stopnie oczyszczania ścieków: I. Oczyszczanie mechaniczne i chemiczne (kraty, piaskowniki, osadniki wstępne, odolejanie, koagulacja, zobojętnianie)-

Bardziej szczegółowo

MEMBRANY CERAMICZNE CO-MAG - KOMPAKTOWY SYSTEM SZYBKIEJ KOAGULACJI, FLOKULACJI I SEDYMENTACJI

MEMBRANY CERAMICZNE CO-MAG - KOMPAKTOWY SYSTEM SZYBKIEJ KOAGULACJI, FLOKULACJI I SEDYMENTACJI Najnowsze technologie MEMBRANY CERAMICZNE CO-MAG - KOMPAKTOWY SYSTEM SZYBKIEJ KOAGULACJI, FLOKULACJI I SEDYMENTACJI Materiał ceramiczny jest bardzo odporny na ciśnienie, ciepło, i korozją, ceramiczny element

Bardziej szczegółowo

Księgarnia PWN: Apolinary L. Kowal, Maria Świderska-Bróż - Oczyszczanie wody

Księgarnia PWN: Apolinary L. Kowal, Maria Świderska-Bróż - Oczyszczanie wody Księgarnia PWN: Apolinary L. Kowal, Maria Świderska-Bróż - Oczyszczanie wody Przedmowa................................................ XIII 1. Woda w przyrodzie.........................................

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD

TECHNOLOGIA WODY - WYKŁAD TECHNOLOGIA WODY Wody wgłbne - WYKŁAD 4 - PK, WBiI, SZ, SIS-Vsemestr Rys. 4. Rodzaje wód podziemnych [4], 1 - woda powierzchniowa płynca (rzeka, potok, strumie), 2 - woda powierzchniowa stojca (jezioro,

Bardziej szczegółowo

Technologia Wody. Wykład 2 Filtracja

Technologia Wody. Wykład 2 Filtracja Technologia Wody Wykład 2 Filtracja 8. Woda w przyrodzie cd zawiesiny mikrofauna zw. organiczne wirusy bakterie zapach rolinny elazo, mangan CH 4 ; H 2 S H 2 O twardo metale CO 2 agresywny zapach nadmierny

Bardziej szczegółowo

ODNOWA WODY. Wykład 10 USUWANIE FOSFORU ZE CIEKÓW PRZY UYCIU WYSOKOEFEKTYWNYCH METOD BIOLOGICZNYCH

ODNOWA WODY. Wykład 10 USUWANIE FOSFORU ZE CIEKÓW PRZY UYCIU WYSOKOEFEKTYWNYCH METOD BIOLOGICZNYCH ODNOWA WODY Wykład 10 USUWANIE FOSFORU ZE CIEKÓW PRZY UYCIU WYSOKOEFEKTYWNYCH METOD BIOLOGICZNYCH Odnowa Wody - definicja Zespół jednostkowych procesów fizycznochemicznych oczyszczania cieków stosowany

Bardziej szczegółowo

Problemy do samodzielnego rozwiązania

Problemy do samodzielnego rozwiązania Problemy do samodzielnego rozwiązania 1. Napisz równania reakcji dysocjacji elektrolitycznej, uwzględniając w zapisie czy jest to dysocjacja mocnego elektrolitu, słabego elektrolitu, czy też dysocjacja

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW METODAMI MECHANICZNO-CHEMICZNYMI

TECHNOLOGIA OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW METODAMI MECHANICZNO-CHEMICZNYMI TECHNOLOGIA OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW METODAMI MECHANICZNO-CHEMICZNYMI 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest określenie optymalnych warunków prowadzenia procesu oczyszczania ścieków metodą koagulacji

Bardziej szczegółowo

BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA

BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. 2. 3. 4. 5. Ogólne podstawy biologicznych metod oczyszczania ścieków. Ścieki i ich rodzaje. Stosowane metody analityczne. Substancje biogenne w ściekach. Tlenowe procesy przemiany

Bardziej szczegółowo

Spis treści. I. Wstęp... 11. II. Chemiczna analiza wody i ścieków... 12

Spis treści. I. Wstęp... 11. II. Chemiczna analiza wody i ścieków... 12 Spis treści I. Wstęp... 11 II. Chemiczna analiza wody i ścieków... 12 1. Zasadowość... 12 1.1. Wprowadzenie... 12 1.2. Oznaczanie zasadowości ogólnej metodą miareczkową wobec wskaźnika metylooranżu...

Bardziej szczegółowo

BADANIE SKUTECZNOŚCI USUWANIA ZANIECZYSZCZEŃ KOLOIDALNYCH I ZAWIESIN Z WODY

BADANIE SKUTECZNOŚCI USUWANIA ZANIECZYSZCZEŃ KOLOIDALNYCH I ZAWIESIN Z WODY BADANIE SKUTECZNOŚCI USUWANIA ZANIECZYSZCZEŃ KOLOIDALNYCH I ZAWIESIN Z WODY 1. Cel i zakres Proces koagulacji w technologii uzdatniania wody stosowany jest wówczas, gdy dwu-, trzygodzinna sedymentacja

Bardziej szczegółowo

Oczyszczanie ścieków

Oczyszczanie ścieków Oczyszczanie ścieków Stosuje się cztery stopnie oczyszczania ścieków: I. Oczyszczanie mechaniczne i chemiczne (kraty, piaskowniki, osadniki wstępne, odolejanie, koagulacja, zobojętnianie)-

Bardziej szczegółowo

USUWANIE ZWIĄZKÓW FOSFORU W PROCESIE KOAGULACJI OBJĘTOŚCIOWEJ

USUWANIE ZWIĄZKÓW FOSFORU W PROCESIE KOAGULACJI OBJĘTOŚCIOWEJ 1 Aktualizacja 14.02.2012r. USUWANIE ZWIĄZKÓW FOSFORU W PROCESIE KOAGULACJI OBJĘTOŚCIOWEJ 1. Wprowadzenie Zanieczyszczenia zawarte w wodzie i ściekach występują w różnej postaci. W zależności od rozmiarów

Bardziej szczegółowo

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich:

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich: Ozonatory Dezynfekcja wody metodą ozonowania Ozonowanie polega na przepuszczaniu przez wodę powietrza nasyconego ozonem O3 (tlenem trójatomowym). Ozon wytwarzany jest w specjalnych urządzeniach zwanych

Bardziej szczegółowo

ODNOWA WODY WYKŁAD 2

ODNOWA WODY WYKŁAD 2 ODNOWA WODY WYKŁAD 2 Dostpnowody na wiecie dzisiaj w nadmiarze planowanie niedobór brak kryzys Dostpnowody w 2020 po uwzgldnieniu przyrostu ludnoci i rozwoju cywilizacyjnego Zasoby wodne 1600

Bardziej szczegółowo

Biologiczne oczyszczanie ścieków

Biologiczne oczyszczanie ścieków Biologiczne oczyszczanie ścieków Ściek woda nie nadająca się do użycia do tego samego celu Rodzaje ścieków komunalne, przemysłowe, rolnicze Zużycie wody na jednego mieszkańca l/dobę cele przemysłowe 4700

Bardziej szczegółowo

1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy... 10 2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach... 12 Literatura... 12

1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy... 10 2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach... 12 Literatura... 12 Spis treści III. Wstęp... 9 III. Zasady porządkowe w pracowni technologicznej... 10 1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy... 10 2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach... 12 Literatura... 12 III. Wskaźniki

Bardziej szczegółowo

Koagulacja, chemiczne strącanie (coagulation, chemical precipitation) Koagulacja vs flokulacja. Strącanie chemiczne

Koagulacja, chemiczne strącanie (coagulation, chemical precipitation) Koagulacja vs flokulacja. Strącanie chemiczne Koagulacja, chemiczne strącanie (coagulation, chemical precipitation) Koagulacja vs flokulacja Koagulacja: proces chemiczny mający za zadanie destabilizację koloidów Flokulacja: proces fizycznochemiczny

Bardziej szczegółowo

Dysocjacja elektrolityczna, przewodność elektryczna roztworów

Dysocjacja elektrolityczna, przewodność elektryczna roztworów tester woda destylowana tester Ćwiczenie 1a woda wodociągowa tester 5% roztwór cukru tester 0,1 M HCl tester 0,1 M CH 3 COOH tester 0,1 M tester 0,1 M NH 4 OH tester 0,1 M NaCl Dysocjacja elektrolityczna,

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: inżynieria środowiska Rodzaj przedmiotu: obieralny, moduł 5. Rodzaj zajęć: wykład, projekt Profil kształcenia: ogólnoakademicki Urządzenia do Water treatment devices Poziom

Bardziej szczegółowo

Technologia wody-2. Repetytorium

Technologia wody-2. Repetytorium Technologia wody-2 Repetytorium Woda w przyrodzie zawiesiny mikrofauna zw. organiczne wirusy bakterie zapach roślinny żelazo, mangan CH 4 ; H 2 S H 2 O twardość metale CO 2 agresywny zapach nadmierny ChZT

Bardziej szczegółowo

Procesy membranowe. Zmikczanie.. PK, WBiI, SZ, SIS, IIIrok

Procesy membranowe. Zmikczanie.. PK, WBiI, SZ, SIS, IIIrok Procesy membranowe. Zmikczanie.. PK, WBiI, SZ, SIS, IIIrok 8. cedzenie filtracja (powolna) sedymentacja zawiesiny dezynfekcja napowietrzanie wirusy bakterie zapach rolinny elazo, mangan mikrofauna CH 4

Bardziej szczegółowo

Woda w przyrodzie cd. Woda- Tlenek wodoru H 2 O. cieki. zawiesiny. mikrofauna. zw. organiczne. wirusy CO 2. agresywny. bakterie oleje, detergenty

Woda w przyrodzie cd. Woda- Tlenek wodoru H 2 O. cieki. zawiesiny. mikrofauna. zw. organiczne. wirusy CO 2. agresywny. bakterie oleje, detergenty 8. Woda w przyrodzie cd zawiesiny Woda- Tlenek wodoru mikrofauna zw. organiczne wirusy bakterie oleje, detergenty elazo, mangan CH 4 ; H 2 S H 2 O metale cikie CO 2 agresywny zapach nadmierny ChZT barwniki

Bardziej szczegółowo

Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska. Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód

Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska. Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód Cel ćwiczenia Ćwiczenie ma za zadanie zapoznanie się z wybranymi metodami określania wskaźników

Bardziej szczegółowo

Ciśnieniowe techniki membranowe (część 2)

Ciśnieniowe techniki membranowe (część 2) Wykład 5 Ciśnieniowe techniki membranowe (część 2) Opracowała dr Elżbieta Megiel Nanofiltracja (ang. Nanofiltration) NF GMM 200 Da rozmiar molekuły 1 nm, TMM 5 30 atm Membrany jonoselektywne Stopień zatrzymywania:

Bardziej szczegółowo

Mariusz Pepliński, Ryszard Lidzbarski Chemiczne wspomaganie usuwania...

Mariusz Pepliński, Ryszard Lidzbarski Chemiczne wspomaganie usuwania... CHEMICZNE WSPOMAGANIE USUWANIA KOLOIDALNYCH ZWIĄZKÓW WĘGLA I AZOTU ORGANICZNEGO ZE ŚCIEKÓW ZA POMOCĄ KOAGULANTU GLINOWEGO PAX XL 1905 W OCZYSZCZALNI W TCZEWIE Autorzy: Mariusz Pepliński, Ryszard Lidzbarski

Bardziej szczegółowo

ODNOWA WODY (water reclamation and reuse) Wydział Inżynierii Środowiska. Całkowita objętość wody na Ziemi wynosi ok.

ODNOWA WODY (water reclamation and reuse) Wydział Inżynierii Środowiska. Całkowita objętość wody na Ziemi wynosi ok. Wydział Inżynierii Środowiska ODNOWA WODY (water reclamation and reuse) Prof. dr hab. inż. Małgorzata KABSCH-KORBUTOWICZ Całkowita objętość wody na Ziemi wynosi ok. 1,4 mld km 3 Woda słodka Rzeki i jeziora

Bardziej szczegółowo

Pytania do egzaminu z przedmiotu Gospodarka wodno ściekowa w sektorze paliwowo energetycznym

Pytania do egzaminu z przedmiotu Gospodarka wodno ściekowa w sektorze paliwowo energetycznym I Budowa i właściwości fizykochemiczne wody 1. Budowa cząsteczki H 2 O a) klasyczny model budowy cząsteczki H 2 O, b) budowa cząsteczki H 2 O na gruncie teorii kwantowej, c) cząsteczka H 2 O jako dipol,

Bardziej szczegółowo

Obliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Obliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (od roku ak. 2014/2015)

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (od roku ak. 2014/2015) (od roku ak. 2014/2015) A. Zagadnienia z zakresu Oczyszczanie Wody i Ścieków: 1. Skład wód powierzchniowych i wód podziemnych. 2. Układy technologiczne oczyszczania wody powierzchniowej. 3. Układy technologiczne

Bardziej szczegółowo

cieki zawiesiny Metody -chemiczne -biologiczne mikrofauna INNE wirusy N, P zapach nadmierny bakterie H 2 O elazo, metale ChZT pestycydy barwa i mtno

cieki zawiesiny Metody -chemiczne -biologiczne mikrofauna INNE wirusy N, P zapach nadmierny bakterie H 2 O elazo, metale ChZT pestycydy barwa i mtno cieki wirusy bakterie elazo, metale mikrofauna CH 4 ; H 2 S zawiesiny H 2 O twardo INNE N, P zapach nadmierny ChZT pestycydy barwa i mtno Metody -chemiczne -biologiczne cieki Skład cieków Próbka cieków

Bardziej szczegółowo

KOAGULACJA DOMIESZEK WODY

KOAGULACJA DOMIESZEK WODY KOAGULACJA DOMIESZEK WODY 1. WPROWADZENIE Za pomocą koagulacji usuwa się z wody przede wszystkim koloidy, a także drobną zawiesinę i niektóre substancje rozpuszczone. Obecność koloidów w wodach naturalnych

Bardziej szczegółowo

CHEMIA - BADANIE WYNIKÓW KLASA II 2010/2011

CHEMIA - BADANIE WYNIKÓW KLASA II 2010/2011 CHEMIA - BADANIE WYNIKÓW KLASA II 2010/2011 1. Który zbiór wskazuje wyłącznie wzory wodorotlenków A. H2S, H2CO3, H2SO4 B. Ca(OH)2, KOH, Fe2O3 C. H2SO4, K2O, HCl D. Ca(OH)2, KOH, Fe(OH)3 2. Który zbiór

Bardziej szczegółowo

Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu

Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu Marcin Cichosz, Roman Buczkowski Procesy wytwarzania, oczyszczania i wzbogacania biogazu Schemat ideowy pozyskiwania biometanu SUBSTRATY USUWANIE S, N, Cl etc. USUWANIE CO 2 PRZYGOTOWANIE BIOGAZ SUSZENIE

Bardziej szczegółowo

OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW I WÓD TECHNOLOGICZNYCH Z RÓŻNYCH GAŁĘZI PRZEMYSŁU Z ZASTOSOWANIEM ZAAWANSOWANYCH TECHNOLOGII: BIOLOGICZNEJ I ULTRAFILTRACJI

OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW I WÓD TECHNOLOGICZNYCH Z RÓŻNYCH GAŁĘZI PRZEMYSŁU Z ZASTOSOWANIEM ZAAWANSOWANYCH TECHNOLOGII: BIOLOGICZNEJ I ULTRAFILTRACJI OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW I WÓD TECHNOLOGICZNYCH Z RÓŻNYCH GAŁĘZI PRZEMYSŁU Z ZASTOSOWANIEM ZAAWANSOWANYCH TECHNOLOGII: BIOLOGICZNEJ I ULTRAFILTRACJI MGR INŻ. ANNA MUSIELAK DI (FH) DR. TECHN. SIMON JABORNIG

Bardziej szczegółowo

Oczyszczanie ścieków I stopień Chemiczne

Oczyszczanie ścieków I stopień Chemiczne Oczyszczanie ścieków I stopień Chemiczne Metody chemiczne oczyszczania ścieków 4. Koagulacja i nawapnianie ścieków powyŝej 50 o C Koagulanty: chlorki i siarczany Ŝelazowe i Ŝelazawe, siarczan glinu oraz

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Kod modułu Nazwa modułu Oczyszczanie Wody 1 Nazwa modułu w języku angielskim Water Treatment 1 Obowiązuje

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE do dwiczenia nr 7 Analiza jakościowa anionów I-VI grupy analitycznej oraz mieszaniny anionów I-VI grupy analitycznej.

SPRAWOZDANIE do dwiczenia nr 7 Analiza jakościowa anionów I-VI grupy analitycznej oraz mieszaniny anionów I-VI grupy analitycznej. Obserwacje Imię i nazwisko:. Data:.. Kierunek studiów i nr grupy:.. próby:. Analiza systematyczna anionów* SPRAWOZDANIE 7 1. AgNO 3 Odczynnik/ środowisko Jony Cl Br I SCN [Fe(CN) 6 ] 4 [Fe(CN) 6 ] 3 2.

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie technik membranowych jako przyszłościowy kierunek w uzdatnianiu wody

Zastosowanie technik membranowych jako przyszłościowy kierunek w uzdatnianiu wody Zastosowanie technik membranowych jako przyszłościowy kierunek w uzdatnianiu wody XVI Sympozjum naukowo-techniczne WOD-KAN-EKO Wrocław 2013 r. Plan Prezentacji Wstęp Tło projektu Założenia techniczne Stacja

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I Związki manganu i manganometria AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA 1. Spośród podanych grup wybierz tą, w której wszystkie związki lub jony można oznaczyć metodą manganometryczną: Odp. C 2 O 4 2-, H 2 O 2, Sn

Bardziej szczegółowo

ODNOWA WODY. Wykład 11 PROCESY MEMBRANOWE

ODNOWA WODY. Wykład 11 PROCESY MEMBRANOWE ODNOWA WODY Wykład 11 PROCESY MEMBRANOWE Size ranges of dissolved and suspanded water constituents Klasyfikacja procesów membranowych wg rodzaju sily napdowej wywołujcej transport substancji przez membran

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA

POLITECHNIKA GDAŃSKA POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ CHEMIA ŚRODOWISKA BADANIE PARAMETRÓW FIZYKOCHEMICZNYCH ŚCIEKÓW Gdańsk 2010 CZĘŚĆ TEORETYCZNA 1. Woda i ścieki Zanieczyszczeniem wody

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)

Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne) KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Oczyszczanie Wody 1 Nazwa modułu w języku angielskim Water Treatment 1 Obowiązuje od roku akademickiego 2016/17 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE

Bardziej szczegółowo

Wpływ Młodych Naukowców na Osiągnięcia Polskiej Nauki (5)

Wpływ Młodych Naukowców na Osiągnięcia Polskiej Nauki (5) Materiały Konferencji Młodych Naukowców nt.: WPŁYW MŁODYCH NAUKOWCÓW NA OSIĄGNIĘCIA POLSKIEJ NAUKI - V Edycja Zakopane 23.11.2013, Poznań 30.11.2013 i 1.12.2013, Wrocław 14 i 15.12.2013 oraz Kraków 11.01.2014

Bardziej szczegółowo

KONGRES SEROWARSKI ŁOCHÓW 2018

KONGRES SEROWARSKI ŁOCHÓW 2018 KONGRES SEROWARSKI ŁOCHÓW 2018 WYBRANE ZASTOSOWANIA TECHNOLOGII MEMBRANOWYCH W PROCESACH OCZYSZCZANIA WODY I ŚCIEKÓW Dr inż. Janusz Kroll PROCESY FILTRACJI MEMBRANOWYCH Mikrofiltracja - MF 0.1 do2.0 µm

Bardziej szczegółowo

MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II

MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II 1. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neuronów zawartych w następujących atomach: a), b) 2. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neutronów zawartych w

Bardziej szczegółowo

Oszczędności płynące z odzysku wody i cennych surowców

Oszczędności płynące z odzysku wody i cennych surowców Oszczędności płynące z odzysku wody i cennych surowców NIJHUIS PODSTAWOWE LICZBY Ponad 80 lat doświadczenia Ponad 2400 instalacji na świecie Ponad 130 instalacji w Polsce w tym blisko 80% w branży spożywczej

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka ścieków mleczarskich oraz procesy i urządzenia stosowane do ich oczyszczania. dr inż. Katarzyna Umiejewska

Charakterystyka ścieków mleczarskich oraz procesy i urządzenia stosowane do ich oczyszczania. dr inż. Katarzyna Umiejewska Charakterystyka ścieków mleczarskich oraz procesy i urządzenia stosowane do ich oczyszczania dr inż. Katarzyna Umiejewska W 2011 r. wielkość produkcji wyniosła 11183 mln l mleka. Spożycie mleka w Polsce

Bardziej szczegółowo

Ocena wód powierzchniowych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia

Ocena wód powierzchniowych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU Ocena wód powierzchniowych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia w województwie podlaskim w 2015

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. 1. Wiadomości wstępne... 7. 1.1. Zadanie wodociągów i pojęcia podstawowe... 7 1.2. Elementy wodociągu... 8 1.3. Schematy wodociągów...

SPIS TREŚCI. 1. Wiadomości wstępne... 7. 1.1. Zadanie wodociągów i pojęcia podstawowe... 7 1.2. Elementy wodociągu... 8 1.3. Schematy wodociągów... Zbigniew Heidrich SPIS TREŚCI 1. Wiadomości wstępne... 7 1.1. Zadanie wodociągów i pojęcia podstawowe... 7 1.2. Elementy wodociągu... 8 1.3. Schematy wodociągów... 9 2. Zapotrzebowanie na wodę... 12 2.1.

Bardziej szczegółowo

X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12

X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Biotechnologia Rodzaj przedmiotu: Obieralny, moduł 5.1 Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Profil kształcenia: ogólnoakademicki Technologie wody i ścieków Water and wastewater

Bardziej szczegółowo

MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu

MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu Etap III (wojewódzki) Materiały dla nauczycieli Rozwiązania zadań

Bardziej szczegółowo

Tlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki

Tlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki Tlen Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki Ogólna charakterystyka tlenowców Tlenowce: obejmują pierwiastki

Bardziej szczegółowo

Koncepcja przebudowy i rozbudowy

Koncepcja przebudowy i rozbudowy Koncepcja przebudowy i rozbudowy Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna Cześć mechaniczna: Kraty Piaskownik poziomy podłużny bez usuwania tłuszczu Osadniki wstępne Imhoffa Część biologiczna: Złoża biologiczne

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY CHEMII ANALITYCZNEJ. Analiza wagowa

PODSTAWY CHEMII ANALITYCZNEJ. Analiza wagowa PODSTAWY CHEMII ANALITYCZNEJ Analiza wagowa 1 ANALIZA WAGOWA (GRAWIMETRIA) Oddziel i zważ Dokładność!! Błąd bezwzględny < 0,1% Metoda bezwzględna i żmudna Pośrednia/ bezpośrednia Gazowa (H 2 O; CO 2 ale

Bardziej szczegółowo

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH 1 REAKCJA CHEMICZNA: TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH REAKCJĄ CHEMICZNĄ NAZYWAMY PROCES, W WYNIKU KTÓREGO Z JEDNYCH SUBSTANCJI POWSTAJĄ NOWE (PRODUKTY) O INNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH NIŻ SUBSTANCJE WYJŚCIOWE (SUBSTRATY)

Bardziej szczegółowo

Technologia Wody WBiI. Rok 3. SIS. Wykład 3 Adsorpcja i dezynfekcja

Technologia Wody WBiI. Rok 3. SIS. Wykład 3 Adsorpcja i dezynfekcja Technologia Wody WBiI. Rok 3. SIS Wykład 3 Adsorpcja i dezynfekcja 8. Woda w przyrodzie cd zawiesiny mikrofauna zw. organiczne wirusy bakterie zapach rolinny elazo, mangan CH 4 ; H 2 S H 2 O twardo metale

Bardziej szczegółowo

I. KATALITYCZNE PROCESY CHEMICZNE...

I. KATALITYCZNE PROCESY CHEMICZNE... SPIS TRECI I. KATALITYCZNE PROCESY CHEMICZNE... 9 1. KONWERSJA METANU Z PAR WODN... 9 1.1. Cz teoretyczna... 9 1.1.1. Równowaga reakcji konwersji metanu... 9 1.1.2. Skład gazu w stanie równowagi...10 1.1.3.

Bardziej szczegółowo

Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.

Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp. Twardość wody

Spis treści. Wstęp. Twardość wody Spis treści 1 Wstęp 1.1 Twardość wody 1.2 Oznaczanie twardości wody 1.3 Oznaczanie utlenialności 1.4 Oznaczanie jonów metali 2 Część doświadczalna 2.1 Cel ćwiczenia 2.2 Zagadnienia do przygotowania 2.3

Bardziej szczegółowo

Podczyszczanie ścieków przemysłowych przed zrzutem do. Opracował mgr inż. St.Zawadzki

Podczyszczanie ścieków przemysłowych przed zrzutem do. Opracował mgr inż. St.Zawadzki Podczyszczanie ścieków przemysłowych przed zrzutem do kanalizacji komunalnej Opracował mgr inż. St.Zawadzki ROZPORZĄDZENIE MINISTRA BUDOWNICTWA z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA PROCESU UZDATNIANIA WODY POWIERZCHNIOWEJ Z WYKORZYSTANIEM SZTUCZNEJ INFILTRACJI NA PRZYKŁADZIE ZUW W STARYM SĄCZU

OPTYMALIZACJA PROCESU UZDATNIANIA WODY POWIERZCHNIOWEJ Z WYKORZYSTANIEM SZTUCZNEJ INFILTRACJI NA PRZYKŁADZIE ZUW W STARYM SĄCZU UNIWERSYTET ROLNICZY W KRAKOWIE SĄDECKIE WODOCIĄGI Sp. z o. o. dr hab. inż. Tomasz Bergel, mgr inż. Iwona Wiewiórska OPTYMALIZACJA PROCESU UZDATNIANIA WODY POWIERZCHNIOWEJ Z WYKORZYSTANIEM SZTUCZNEJ INFILTRACJI

Bardziej szczegółowo

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 0 MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Poziom rozszerzony Zadanie Odpowiedzi Uwagi. za poprawne uzupełnienie wiersza tabeli: Wartości

Bardziej szczegółowo

Produkcja asortymentów mleczarskich a jakość odcieków z wirówki. Alicja Kamińska Spółdzielnia Mleczarska MLEKPOL w Grajewie

Produkcja asortymentów mleczarskich a jakość odcieków z wirówki. Alicja Kamińska Spółdzielnia Mleczarska MLEKPOL w Grajewie Produkcja asortymentów mleczarskich a jakość odcieków z wirówki Alicja Kamińska Spółdzielnia Mleczarska MLEKPOL w Grajewie Zakłady SM MLEKPOL Przerób mleka w poszczególnych zakładach SM "MLEKPOL" ZPM Zambrów

Bardziej szczegółowo

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie biopreparatów w procesie oczyszczania ścieków

Zastosowanie biopreparatów w procesie oczyszczania ścieków 1 Zastosowanie biopreparatów w procesie oczyszczania ścieków Patrycja Malucha Kierownik Działu Technologii Wody i Ścieków ENERGOPOMIAR Sp. z o.o., Zakład Chemii i Diagnostyki Wiadomości ogóle o dotyczące

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH PODZIAŁ ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Tlenki (kwasowe, zasadowe, amfoteryczne, obojętne) Związki niemetali Kwasy (tlenowe, beztlenowe) Wodorotlenki

Bardziej szczegółowo

Gospodarka WodnoŚciekowa w Zakładach Przemysłowych; Gospodarka Odpadami - laboratoria:

Gospodarka WodnoŚciekowa w Zakładach Przemysłowych; Gospodarka Odpadami - laboratoria: Gospodarka Wodno Ściekowa w Zakładach Przemysłowych; Gospodarka Odpadami - laboratoria: Praktyczne zajęcia laboratoryjne są zblokowane po 3 i 2/3 godz. lekcyjnej każde (2h 45min) i odbywają się zgodnie

Bardziej szczegółowo

Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek. cieków w Cukrowni Cerekiew. Cerekiew S.A.

Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek. cieków w Cukrowni Cerekiew. Cerekiew S.A. Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek cieków w Cukrowni Cerekiew Cerekiew S.A. Spis treści Część ogólna, Charakterystyka techniczna obiektów, Etapy budowy, Przeprowadzenie rozruchu wstępnego, Przeprowadzenie

Bardziej szczegółowo

WODA I OGIEŃ. Prezentacja Mileny Oziemczuk

WODA I OGIEŃ. Prezentacja Mileny Oziemczuk WODA I OGIEŃ Prezentacja Mileny Oziemczuk Ogień Ogień - suma obserwowalnych zjawisk towarzyszących na ogół fizykochemicznemu procesowi spalania,, a przede wszystkim: emisja promieniowania widzialnego -światła

Bardziej szczegółowo

Powstawanie żelazianu(vi) sodu przebiega zgodnie z równaniem: Ponieważ termiczny rozkład kwasu borowego(iii) zachodzi zgodnie z równaniem:

Powstawanie żelazianu(vi) sodu przebiega zgodnie z równaniem: Ponieważ termiczny rozkład kwasu borowego(iii) zachodzi zgodnie z równaniem: Zad. 1 Ponieważ reakcja jest egzoenergetyczna (ujemne ciepło reakcji) to wzrost temperatury spowoduje przesunięcie równowagi w lewo, zatem mieszanina przyjmie intensywniejszą barwę. Układ będzie przeciwdziałał

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom podstawowy

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom podstawowy KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Chemia Poziom podstawowy Listopad 03 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE ZEOLITÓW W TECHNOLOGII OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW

WYKORZYSTANIE ZEOLITÓW W TECHNOLOGII OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW WYKORZYSTANIE ZEOLITÓW W TECHNOLOGII OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW KAROLINA KĘDZIORA 1 JUSTYNA PIASEK 1 JUSTYNA SZEREMENT 1 ALEKSANDRA KWIECIEŃ 1 JOLANTA CIEŚLA 1 1 INSTYTUT AGROFIZYKI IM. BOHDANA DOBRZAŃSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Nazwa kwalifikacji: Planowanie i realizacja zadań związanych z ochroną środowiska Oznaczenie kwalifikacji: R.08 Numer zadania: 01

Nazwa kwalifikacji: Planowanie i realizacja zadań związanych z ochroną środowiska Oznaczenie kwalifikacji: R.08 Numer zadania: 01 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Planowanie i realizacja zadań związanych z ochroną środowiska Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Ocena stanu środowiska Oznaczenie kwalifikacji: R.07 Numer zadania: 01 Wypełnia

Bardziej szczegółowo

Anna Kwiecińska, Jan Figa, Katarzyna Rychlewska, Sławomir Stelmach

Anna Kwiecińska, Jan Figa, Katarzyna Rychlewska, Sławomir Stelmach Oczyszczanie ścieków koksowniczych - stan obecny i możliwość modernizacji z wykorzystaniem czystych technologii - wprowadzenie do założeń projektu INNOWATREAT Anna Kwiecińska, Jan Figa, Katarzyna Rychlewska,

Bardziej szczegółowo

Lublin 26.09.2012. Stacja Uzdatniania Wody w ZAK S.A.

Lublin 26.09.2012. Stacja Uzdatniania Wody w ZAK S.A. Lublin 26.09.2012 Stacja Uzdatniania Wody w ZAK S.A. W 2008 roku podpisano umowę na wykonanie SUW w ZAK S.A. Budowa instalacji trwała 2 lata. Głównym wykonawcą zadania był Polimex-Mostostal S.A., natomiast

Bardziej szczegółowo

WYKAZ METOD STOSOWANYCH W LABORATORIUM WODY I ŚCIEKÓW ZWIK SKAWINA

WYKAZ METOD STOSOWANYCH W LABORATORIUM WODY I ŚCIEKÓW ZWIK SKAWINA WYKAZ METOD TOOWANYCH W LABOATOIUM WODY I ŚCIEKÓW ZWIK KAWINA BADANA CECHA, ZAKE OZNACZENIA, NOMA, INNY DOKUMENT NOMATYWNY LUB WŁANA TATU Ścieki Powietrze, ścieki Pobieranie próbek wód do badań fizycznych

Bardziej szczegółowo

Utylizacja osadów ściekowych

Utylizacja osadów ściekowych Utylizacja osadów ściekowych Ćwiczenie nr 3 ODWADNIANIE OSADÓW PRZY POMOCY FILTRA CIŚNIENIOWEGO 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU Odwadnianie osadów ściekowych polega na obniżeniu zawartości wody w takim stopniu,

Bardziej szczegółowo

Wykaz zawierający informacje o ilości i jakości pobranej wody podziemnej, wody powierzchniowej śródlądowej i morskich wód wewnętrznych

Wykaz zawierający informacje o ilości i jakości pobranej wody podziemnej, wody powierzchniowej śródlądowej i morskich wód wewnętrznych Wykaz zawierający informacje o ilości i jakości pobranej wody podziemnej, wody powierzchniowej śródlądowej i morskich wód wewnętrznych POBÓR WÓD* Półrocze. /rok: Nazwa: REGON: Podmiot korzystający ze środowiska

Bardziej szczegółowo

Wykaz stosowanych metod badawczych

Wykaz stosowanych metod badawczych Wykaz stosowanych metod badawczych Badany obiekt/ grupa obiektów woda Badana cecha / Metoda badawcza Badanie fizykochemiczne StęŜenie azotu amonowego StęŜenie chloru wolnego i chloru ogólnego StęŜenie

Bardziej szczegółowo

Ewa Puszczało. Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki

Ewa Puszczało. Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Ewa Puszczało Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Substancje powierzchniowo czynne (SPC) to związki chemiczne, których cząsteczki są zbudowane z 2 elementów o przeciwnym

Bardziej szczegółowo

Osad nadmierny Jak się go pozbyć?

Osad nadmierny Jak się go pozbyć? Osad nadmierny Jak się go pozbyć? AquaSlat Ltd. Rozwiązanie problemu Osad nadmierny jest niewygodnym problemem dla zarządów oczyszczalni i społeczeństwa. Jak dotąd nie sprecyzowano powszechnie akceptowalnej

Bardziej szczegółowo

WPŁYW RODZAJU KOAGULANTU NA EFEKTYWNO PROCESU WSTPNEGO CHEMICZNEGO OCZYSZCZANIA CIEKÓW MIEJSKICH

WPŁYW RODZAJU KOAGULANTU NA EFEKTYWNO PROCESU WSTPNEGO CHEMICZNEGO OCZYSZCZANIA CIEKÓW MIEJSKICH Prof. nzw. dr hab. in. Zbigniew Heidrich Dr in. Agnieszka Tomaszewska Politechnika Warszawska Wydział Inynierii rodowiska Instytut Zaopatrzenia w Wod i Budownictwa Wodnego WPŁYW RODZAJU KOAGULANTU NA EFEKTYWNO

Bardziej szczegółowo

korzystania ze Miejsce/ miejsca środowiska

korzystania ze Miejsce/ miejsca środowiska Załącznik nr 3 WZÓR Wykaz zawierający informacje o ilości i jakości pobranej wody podziemnej, wody powierzchniowej śródlądowej i morskich wód wewnętrznych oraz informacje o wysokości należnych opłat POBÓR

Bardziej szczegółowo

HYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:

HYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco: HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Tytuł: Reakcja kwasu i wodorotlenku. Powstawanie soli dobrze rozpuszczalnej. Roztwory: HCl, NaOH; fenoloftaleina Probówka, łapa drewniana, palnik, pipeta Do probówki nalewamy ok. 3cm 3 wodorotlenku sodu

Bardziej szczegółowo

FIZYKOCHEMICZNE METODY ANALIZY W CHEMII ŚRODOWISKA

FIZYKOCHEMICZNE METODY ANALIZY W CHEMII ŚRODOWISKA FIZYKOCHEMICZNE METODY ANALIZY W CHEMII ŚRODOWISKA CZĘŚĆ II ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z OCHRONY WÓD I GLEB PRACA ZBIOROWA pod redakcją Przemysława Kosobuckiego i Bogusława Buszewskiego Toruń 2016 Autorami

Bardziej szczegółowo

System RO osmoza

System RO osmoza System RO 5 - osmoza Cena 554,51 PLN Kategorie Filtry wody / Osmoza odwrócona Systemy Nawadniające GROWSHOP Marka Growmax Water Technologia filtrowania osmotycznego z zastosowaniem wydajnych filtrów wstępnych

Bardziej szczegółowo