Dział III. Przepisy szczególne

Transkrypt

1 Dział III. Przepisy szczególne Literatura: Babiarz, Komentarz, 2013; Czajkowski, Komentarz, 2007; W. Dzierżanowski, Ochrona konkurencji w prawie zamówień publicznych, Lex/el. 2012; Dzierżanowski i in., Prawo zamówień; W. Hartung, M. Bagłaj, T. Michalczyk, M. Wojciechowski, J. Krysa, K. Kuźma, Dyrektywa 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2015; Pieróg, Komentarz, 2010; J. Pieróg, W. Łysakowski, Ustawa o zamówieniach publicznych. Komentarz, Warszawa 1999; J. Sadowy, B. Brańko, Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych z r. wprowadzenie do przepisów ustawy, Warszawa 2013; A. Sołtysińska, H. Talago-Sławoj, Europejskie prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2016; UZP, Zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, Warszawa 2011; Wicik, Komentarz, Rozdział 1. Umowy ramowe Art. 99. [Uprawnienia zamawiającego] Zamawiający może zawrzeć umowę ramową po przeprowadzeniu postępowania, stosując odpowiednio przepisy dotyczące udzielania zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego, negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub partnerstwa innowacyjnego. 1. Umowy ramowe Definicja umowy ramowej Tryb zawarcia umowy Sposób postępowania zamawiającego Zakres przedmiotowy umowy Zamiar zawarcia umowy ramowej Umowy ramowe. Uchwalona w 2004 r. ustawa, adaptując dyrektywy unijne, wprowadziła do polskiego systemu zamówień publicznych nową instytucję umowy ramowe. Prawo do ich zawierania uzyskały wtedy tylko podmioty udzielające zamówień sektorowych. Po nowelizacji z r. możliwość zawierania umów ramowych została rozszerzona na zamawiających klasycznych. W ten sposób umowy ramowe stały się jednym ze szczególnych sposobów udzielania zamówień publicznych. Dyrektywa 2014/24/UE reguluje umowę ramową w art Definicja umowy ramowej zawarta jest w art. 2 pkt 9a. Jest to umowa zawarta pomiędzy zamawiającym a jednym wykonawcą lub większą liczbą wykonawców, której celem jest ustalenie warunków dotyczących zamówień publicznych, jakie mogą zostać udzielone w danym okresie. Te warunki to przede wszystkim ceny oraz ewentualnie przewidywane ilości. Z definicji tej wynika więc, że zawarcie umowy ramowej nie oznacza udzielenia zamówienia publicznego. Jak stwierdziła KIO w wyrokach z r. (KIO 2615/13, Legalis i KIO 2635/13, Legalis), zawarcie umowy ramowej polega jedynie na ustaleniu warunków przyszłych zamówień, a nie na ich udzieleniu ani nawet na wstępnym ich przyrzeczeniu. Zawarcie umowy ramowej stanowi jedynie jeden z etapów złożonego strukturalnie i stopniowo rozwijającego się procesu zmierzającego do 512 Pieróg

2 Rozdział 1. Umowy ramowe Art. 100 udzielenia zamówienia publicznego i nie jest jednoznaczne z udzieleniem zamówienia publicznego. Jest to więc etap pośredni, który może, ale nie musi doprowadzić do udzielenia zamówień. Pomimo tego prowadzony jest w takim samym postępowaniu jak postępowanie o zamówienie publiczne. 3. Tryb zawarcia umowy. Umowę ramową można zawrzeć po przeprowadzeniu 3 postępowania w każdym z trybów wywodzących się z przepisów dyrektywy klasycznej. Nie można więc zawrzeć umowy ramowej w trybie zapytania o cenę i licytacji elektronicznej. Do postępowania o zawarcie umowy ramowej przepisy określające sposób postępowania w tych trybach stosuje się odpowiednio, co oznacza, że można i należy je modyfikować stosownie do potrzeb umowy ramowej. W przeciwieństwie do postępowania o zamówienie publiczne, w którym, jeżeli przedmiot zamówienia nie jest podzielony na części, co do zasady, wybrać można tylko jedną najkorzystniejszą ofertę (poza przypadkiem wymagania ofert wariantowych), a więc tylko jednego wykonawcę (poza trybem partnerstwa innowacyjnego), w postępowaniu o zawarcie umowy ramowej wybrać można większą liczbę wykonawców. Z uwagi na fakt, iż do zawarcia umowy ramowej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące udzielenia zamówienia, w art b regulujących umowę ramową skupiono się głównie na kwestii zawierania umów wykonawczych, nie zaś samej umowy ramowej. 4. Sposób postępowania zamawiającego w każdym z trybów uzależniony jest od 4 wartości zamówienia. Zgodnie z art. 32 ust. 7, w tym przypadku jest to wartość umowy ramowej, na którą składa się łączna wartość zamówień, jakich zamawiający zamierza udzielić w okresie trwania umowy ramowej. Wartość tę należy ustalić przed wszczęciem postępowania, z uwzględnieniem zasad ustalania wartości zamówienia zawartych w art PrZamPubl. 5. Zakres przedmiotowy umowy. Z definicji zawartej w art. 2 pkt 9a wynika, 5 że przewidywane ilości co do przedmiotu zamówienia należy podać tylko wtedy, jeżeli zachodzi taka potrzeba. Rozwiązanie to budzi spore wątpliwości, ponieważ sankcjonuje sytuację, w której zamawiający w ogóle nie podaje zakresu zamówień, których zamierza udzielić w wyniku realizacji umowy ramowej. Tymczasem wykonawcy powinni otrzymać przynajmniej orientacyjną informację co do zakresu przedmiotowego umowy ramowej. Zresztą zamawiający musi znać ten zakres, chociażby szacunkowo, skoro ma obowiązek ustalić wartość umowy przed wszczęciem postępowania. 6. Zamiar zawarcia umowy ramowej. Zamawiający ma obowiązek już w ogło- 6 szeniu o zamówieniu zamieścić informację o zamiarze zawarcia umowy ramowej. Z kolei w siwz zamawiający powinien określić maksymalną liczbę wykonawców, z którymi zawrze umowę ramową. Art [Czas zawarcia umowy] 1. Umowę ramową zawiera się na okres nie dłuższy niż 4 lata, z tym że ze względu na przedmiot zamówienia i szczególny interes zamawiającego umowa taka może być zawarta na okres dłuższy. 2. O zawarciu umowy ramowej na okres dłuższy niż 4 lata zamawiający niezwłocznie zawiadamia Prezesa Urzędu, podając wartość i przedmiot umowy oraz uzasadnienie faktyczne i prawne. 3. (uchylony) Pieróg 513

3 Art Dział III. Przepisy szczególne 4. Zamawiający nie może wykorzystywać umowy ramowej do ograniczania konkurencji. 1. Czas trwania umowy Dłuższa umowa ramowa Zamówienia sektorowe Zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa Liczba wykonawców umowy ramowej Czas trwania umowy. Umowę ramową, tak jak umowę o zamówienie publiczne, można zawrzeć tylko na czas oznaczony. Zasadą jest, że ten czas nie powinien być dłuższy niż 4 lata. Zamawiający może jednak samodzielnie zdecydować o zawarciu umowy na okres dłuższy niż 4 lata, jeżeli uzna, że wymaga tego przedmiot zamówienia, a zamawiający ma w tym szczególny interes. Z brzmienia przepisu wynika, że obydwie przesłanki muszą zaistnieć łącznie. Ustawa nie precyzuje żadnej z tych przesłanek, co może oznaczać dużą dowolność w zakresie czasu trwania umów ramowych Dłuższa umowa ramowa. Zamawiający, zawierając umowę ramową na okres dłuższy niż 4 lata, ma obowiązek zawiadomić Prezesa UZP. W zawiadomieniu należy podać wartość umowy ramowej i jej przedmiot oraz uzasadnienie faktyczne, wyczerpujące przesłanki wymagane przepisem art. 100 ust. 1. Jako uzasadnienie prawne zawsze służył będzie ten właśnie przepis. Termin zawiadomienia Prezesa UZP określono jako niezwłoczny. Tyle tylko że ma to być zawiadomienie o zawarciu umowy ramowej. Jeżeli rolą zawiadomienia ma być sprawowanie kontroli nad prawidłowością zawierania umów ramowych na okres dłuższy niż 4 lata, to obowiązek zawiadomienia powinien istnieć raczej po wszczęciu postępowania, a nie po jego zakończeniu i podpisaniu umowy. Wtedy bowiem i ta niezwłoczność nie ma większego sensu Zamówienia sektorowe. Zawarcie umowy ramowej w zamówieniach sektorowych może nastąpić po przeprowadzeniu postępowania w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego lub partnerstwa innowacyjnego. Umowa ramowa może być zawarta na okres nie dłuższy niż 8 lat. W wyjątkowej sytuacji, uzasadnionej przedmiotem umowy, może być zawarta na okres dłuższy niż 8 lat (art. 134 ust. 2b). Zamawiający sektorowi nie mają obowiązku informowania Prezesa UZP o zawarciu umowy ramowej na dłuższy okres Zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa. Zawarcie umowy ramowej w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa jest możliwe po przeprowadzeniu postępowania w trybie przetargu ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem lub dialogu konkurencyjnego. Umowa taka może być zawarta na okres nie dłuższy niż 7 lat. Jeżeli zachodzą nadzwyczajne okoliczności, o których mowa w art. 131i ust. 3, zamawiający może zawrzeć umowę na okres dłuższy, ale w ogłoszeniu o zamówieniu ma obowiązek podać uzasadnienie tych nadzwyczajnych okoliczności Liczba wykonawców umowy ramowej. Zamawiający przed wszczęciem postępowania powinien zdecydować, czy umowę ramową zawrze z jednym, czy z większą liczbą wykonawców (wystarczy dwóch). Powinien też określić liczbę lat, na którą zawrze umowę ramową. Te elementy przesądzą bowiem o sposobie postępowania zamawiającego i o treści udostępnianych dokumentów. Ocenę co do liczby wykonawców uczestniczących w umowie ramowej zamawiający musi przeprowadzić na podsta- 514 Pieróg

4 Rozdział 1. Umowy ramowe Art. 101a wie własnych korzyści, wynikających z przyjętego rozwiązania. Także decyzja co do okresu trwania umowy ramowej to wyłączna kompetencja zamawiającego. Decyzje te są praktycznie nie do podważenia, a przepis art. 100 ust. 4 nie niesie za sobą żadnej konkretnej wartości dla wykonawców. Art (uchylony) Art. 101a. [Udzielanie zamówień, których przedmiot jest objęty umową ramową] 1. Zamawiający udziela zamówień, których przedmiot jest objęty umową ramową: 1) wykonawcy, z którym zawarł umowę ramową, na warunkach określonych w umowie ramowej; 2) wykonawcom, z którymi zawarł umowę ramową: a) zgodnie z warunkami umowy ramowej, bez ponownego zwracania się do wykonawców o składanie ofert, w przypadku gdy w umowie tej określono wszystkie warunki dotyczące realizacji robót budowlanych, usług lub dostaw oraz warunki wyłonienia wykonawców będących stroną umowy ramowej, którzy zrealizują roboty budowlane, usługi lub dostawy, b) zwracając się o złożenie ofert, w przypadku gdy nie wszystkie warunki realizacji robót budowlanych, usług lub dostaw lub nie wszystkie warunki wyłonienia wykonawców będących stroną umowy ramowej określono w umowie ramowej, c) w odniesieniu do niektórych zamówień zgodnie z lit. a, a w odniesieniu do innych zgodnie z lit. b, o ile taka możliwość została przez zamawiającego przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu, w przypadku gdy umowa ramowa określa wszystkie warunki regulujące realizację robót budowlanych, usług lub dostaw. 2. Zamówień w sposób, o którym mowa w ust. 1, mogą udzielać tylko zamawiający wskazani w ogłoszeniu o zamówieniu, w zaproszeniu do potwierdzenia zainteresowania, a jeżeli ogłoszenie o zamówieniu nie było wymagane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 3. Zamawiający, udzielając zamówienia na podstawie umowy ramowej, nie może dokonywać istotnych zmian warunków zamówienia określonych w umowie ramowej, w szczególności w przypadku udzielania zamówienia na zasadach określonych w ust. 1 pkt W przypadku udzielania zamówienia na zasadach określonych w ust. 1 pkt 1, zamawiający, jeżeli dokonano zmiany umowy ramowej, może wezwać wykonawcę będącego stroną umowy ramowej do uzupełnienia oferty, w terminie określonym przez zamawiającego. 5. Zamawiający w postępowaniu mającym na celu zawarcie umowy ramowej określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do negocjacji warunki na jakich będą udzielane zamówienia wykonawcom, którzy zrealizują roboty budowlane, usługi lub dostawy w przypadku, o którym w ust. 1 pkt 2 lit. a. 6. Zamawiający określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub ogłoszeniu o zamówieniu dotyczących umowy ramowej kryteria wyboru, wskazu- Pieróg 515

5 Art. 101a 1 Dział III. Przepisy szczególne jące które roboty budowlane, dostawy lub usługi będą nabywane po ponownym poddaniu zamówienia procedurze konkurencyjnej lub bezpośrednio zgodnie z warunkami umowy ramowej w przypadku udzielania zamówienia na zasadach określonych w ust. 1 pkt 2 lit. c. W tych dokumentach określa się również, które warunki mogą być przedmiotem ponownego poddania zamówienia procedurze konkurencyjnej. 7. Przepis ust. 1 pkt 2 lit. c stosuje się również do tych części umowy ramowej, dla których określono wszystkie warunki dotyczące realizacji robót budowlanych, usług lub dostaw, niezależnie od tego, czy w umowie ramowej określono wszystkie warunki dotyczące realizacji robót budowlanych, usług lub dostaw dla pozostałych części tej umowy. 8. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b lub c, wybór najkorzystniejszej oferty może być dokonany z zastosowaniem aukcji elektronicznej. 9. W przypadku zaproszenia wykonawców będących stronami umowy ramowej do składania ofert, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b lub c, zamawiający: 1) stosuje te same warunki udziału w postępowaniu i warunki realizacji zamówienia, które stosowano przy zawarciu umowy ramowej, i, w razie potrzeby, bardziej sprecyzowane warunki, oraz, w stosownych przypadkach, inne warunki wskazane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub ogłoszeniu o zamówieniu dotyczących umowy ramowej oraz 2) zaprasza do składania ofert wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia, oraz 3) wyznacza termin składania ofert z uwzględnieniem złożoności przedmiotu zamówienia oraz czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia ofert w odniesieniu do każdego zamówienia. 1. Charakter umowy ramowej Udzielenie zamówienia Umowa z jednym wykonawcą Umowa z wieloma wykonawcami Konkurs ofert Metoda mieszana Czas trwania umowy wykonawczej Charakter umowy ramowej. Pomimo jednoznacznego brzmienia przepisu art. 101a ust. 1 (zamawiający udziela zamówień) umowa ramowa nie ma charakteru zobowiązującego. Oznacza to, że zamawiający nie ma obowiązku udzielenia zamówienia wykonawczego, a wykonawcy nie przysługuje roszczenie o zawarcie takiej umowy. Jednocześnie wykonawca nie jest zobowiązany do zawarcia umowy z zamawiającym lub do składania oferty w postępowaniu prowadzonym na podstawie umowy ramowej. Jak wskazano w motywie 61 dyrektywy 2014/24/UE, instytucje zamawiające nie powinny mieć obowiązku zamawiania robót budowlanych, dostaw lub usług objętych umową ramową na mocy tej umowy. Umowa ramowa ma charakter zamknięty, co oznacza, że zamówień na podstawie umowy ramowej może udzielać tylko podmiot wskazany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w zaproszeniu do potwierdzenia zainteresowania ewentualnie w siwz (art. 101a ust. 2 PrZamPubl). Także inny wykonawca, niewybrany w procedurze zawierania umowy ramowej, nie może otrzymać zamówienia wykonawczego. Jak podkreślono w motywie 60 dyrektywy klasycznej: instytucje zamawiające będące stronami kon- 516 Pieróg

6 Rozdział 1. Umowy ramowe 2 5 Art. 101a kretnej umowy ramowej powinny być od początku wyraźnie wskazane poprzez nazwę lub inaczej, np. przez odesłanie do konkretnej kategorii instytucji zamawiających (... ). Podobnie nowi wykonawcy nie powinni mieć możliwości przystąpienia do umowy ramowej po jej zawarciu. W motywie tym, odnosząc się do wskazania konkretnych zamawiających, ustawodawca europejski miał na myśli umowy ramowe zawierane przez centralne jednostki zakupowe. Odpowiednikiem takich jednostek jest centralny zamawiający, określony w art. 15b PrZamPubl. 2. Udzielenie zamówienia. Jak już wspomniano, zawarcie umowy ramowej nie 2 oznacza udzielenia zamówienia publicznego. Jest to dopiero pierwszy etap, chociaż dla jego zrealizowania zamawiający musiał zastosować pełną procedurę wynikającą z jednego z trybów określonych w art. 99. Drugi etap, czyli faktyczne udzielenie zamówienia publicznego, to dalsze postępowanie, którego sposób prowadzenia uzależniony jest od liczby wykonawców, z którymi zawarta jest umowa ramowa. Postępowanie to nie odbywa się na zasadach określonych w art. 101a. 3. Umowa z jednym wykonawcą. W przypadku zawarcia umowy ramowej z jednym 3 wykonawcą zamawiający zawiera umowę zobowiązującą (wykonawczą), czyli umowę o zamówienie publiczne, bez przeprowadzania dodatkowych czynności. Umowa ta zawierana jest na warunkach określonych w umowie ramowej. Zamawiający w takim przypadku nie może dokonywać istotnych zmian warunków zamówienia określonych w umowie ramowej. Jeżeli natomiast dokonano zmiany samej umowy ramowej, zamawiający może wezwać wykonawcę będącego stroną umowy ramowej do uzupełnienia oferty, w terminie określonym przez zamawiającego (art. 101a ust. 4). 4. Umowa z wieloma wykonawcami. W przypadku zawarcia umowy ramowej 4 z wieloma (co najmniej dwoma) wykonawcami zamawiający może zawrzeć umowę wykonawczą, czyli umowę o zamówienie publiczne, bez przeprowadzania dodatkowych czynności, w szczególności bez zwracania się do wykonawców o składanie ofert. Jest to jedna z metod określonych w art. 101a ust. 1 pkt 2 zawierania umowy realizacyjnej na podstawie umowy ramowej z wieloma wykonawcami. Podstawą zawarcia w ten sposób umowy realizacyjnej jest określenie w umowie ramowej wszystkich warunków odnoszących się do realizacji zamówienia oraz warunków wyłonienia wykonawców umowy realizacyjnej. Zgodnie z art. 101a ust. 5 zamawiający powinien w tej metodzie określić w siwz lub w zaproszeniu do negocjacji warunki, na jakich będą udzielane zamówienia wykonawcom. Trudno jednak ustalić, o jakie warunki chodzi w tym przepisie, skoro w umowie ramowej są określone wszystkie warunki odnoszące się do wykonania zamówienia, jak i warunki odnoszące się do wyłonienia wykonawców. Pojęcie użyte w ust. 5 jest odmienne od tych pojęć i zostało niewątpliwie przepisane z motywu 61 dyrektywy klasycznej, ale chyba bez większego zrozumienia. 5. Konkurs ofert. Drugą metodą wyłonienia wykonawców umowy ramowej jest 5 zwrócenie się do wykonawców o złożenie ofert. Tę metodę stosuje się wtedy, gdy nie wszystkie warunki realizacji zamówienia określone zostały w umowie ramowej albo wtedy, gdy nie określono w niej wszystkich warunków wyłonienia wykonawców. W motywie 61 dyrektywy 2014/24/UE metodę tę nazwano minikonkursem przeprowadzanym wśród wykonawców będących stronami danej umowy ramowej. Procedura wyłaniania wykonawców na podstawie składanych ofert opisana została w art. 101a ust. 9. Procedura ta jest jednak tak zagmatwana, że jej stosowanie całkowicie mija się z celem, jakim powinno być proste wyłonienie wykonawcy umowy realizacyjnej. Trudno w szczególności ustalić, o jakich warunkach jest mowa Pieróg 517

7 Art. 101a 6 7 Dział III. Przepisy szczególne w pkt 1. Skoro mają być takie same, jak przy zawieraniu umowy ramowej, to po co je używać ponownie. Skoro mają być inne, to jaki sens ma zawieranie umowy ramowej z wykonawcami, którzy warunków nie spełniają. Czy tylko dla pozoru, że umowę zawarto z wieloma wykonawcami? Analizując przepis art. 101a ust. 9 oraz istotę umowy ramowej można stwierdzić, iż do minikonkursu nie mają zastosowania procedury wyboru wykonawcy przewidziane w ustawie. Zamawiający przy udzielaniu zamówień wykonawczych nie ma też ustawowych podstaw do żądania od wykonawców złożenia na tym etapie oświadczeń lub dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, niezależnie od tego, czy będą to te same warunki, sprecyzowane warunki czy też inne warunki. Ocena spełniania tych warunków może być dokonana tylko na podstawie oświadczeń i dokumentów składanych przez wykonawców w postępowaniu zmierzającym do zawarcia umowy ramowej. Wynika to chociażby z faktu, iż wykonawca zaprasza do składania ofert wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia (art. 101a ust. 9 pkt 2). Zdolność tę musi więc wcześniej ocenić. Oczywiście mogą istnieć sytuacje, że oferty złożone podczas ubiegania się o zawarcie umowy ramowej wskazują na wykonawców, którzy są w stanie wykonać określony przedmiot zamówienia. Wtedy zamawiający zaprasza do składania ofert tylko wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia (art. 101a ust. 9 pkt 2). Potwierdza to też W. Hartung i in., Dyrektywa 2014/24/UE, s. 424 pisząc, że nie ma zawsze obowiązku kontaktowania się z wszystkimi wykonawcami objętymi umową ramową przy przeprowadzaniu minikonkursu. Zamawiający powinien jednak w siwz lub w ogłoszeniu o zamówieniu określić, jakie warunki będą podlegały ocenie przy udzielaniu zamówień wykonawczych, tak aby wykonawcy mogli uwzględnić te wymagania przy składaniu oferty w postępowaniu o zawarcie umowy ramowej. Jak się wydaje, najbardziej przejrzystą metodą wyboru najkorzystniejszej oferty w minikonkursie będzie zastosowanie aukcji elektronicznej (art. 101a ust. 8) Metoda mieszana. W przypadku umowy ramowej z wieloma wykonawcami jest możliwa jeszcze trzecia metoda udzielenia zamówień realizacyjnych. Może ona być zastosowana tylko wtedy, gdy w umowie ramowej określono wszystkie warunki realizacji zamówienia. Wtedy część zamówień realizacyjnych może być udzielona zgodnie z warunkami umowy ramowej, bez ponownego zwracania się do wykonawców o składanie ofert, a część zamówień realizacyjnych może być udzielona poprzez przeprowadzenie konkursu ofert. Ta metoda musi być przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu. Ponadto w siwz lub w ogłoszeniu o zamówieniu zamawiający musi określić kryteria wyboru określające, które zamówienia zostaną udzielone zgodnie z warunkami umowy ramowej, które po przeprowadzeniu konkursu ofert (art. 101a ust. 6). Jak wskazano w motywie 61 dyrektywy klasycznej, aby zapewnić przejrzystość i równe traktowanie, instytucje zamawiające powinny wskazać w dokumentach zamówienia obiektywne kryteria, które będą regulowały wybór między tymi dwiema metodami realizacji umowy ramowej. Kryteria te mogą dotyczyć np. ilości, wartości lub cech charakterystycznych danego zamówienia, w tym wyższego poziomu usługi lub większego poziomu bezpieczeństwa albo różnic cenowych w porównaniu do uprzednio ustalonego cennika Czas trwania umowy wykonawczej. Przepisy nie określają, na jaki okres może być zawarta umowa wykonawcza. Ponieważ w jej wyniku dochodzi do udzielenia zamówienia należy przyjąć, że obowiązują w tym wypadku takie same zasady, jak przy zawieraniu umowy o zamówienie publiczne (zob. art. 142 ust. 2). Zasady te 518 Pieróg

8 Rozdział 1. Umowy ramowe Art. 101b zresztą są podobne do zasad ustalających czas, na jaki mogą być zawarte umowy ramowe, czyli nie dłużej niż na 4 lata, ale z możliwością ustalenia okresu dłuższego w wyjątkowych sytuacjach. Umowa wykonawcza może być zawarta pod koniec okresu obowiązywania umowy ramowej. Nie oznacza to jednak, że okres jej obowiązywania jest limitowany czasem trwania umowy ramowej. Umowa wykonawcza może wychodzić poza okres obowiązywania umowy ramowej. Żaden przepis nie wiąże bowiem okresu obowiązywania umowy wykonawczej z okresem obowiązywania umowy ramowej. Potwierdzenie tej tezy można znaleźć w motywie 62 dyrektywy 2014/24/UE, gdzie sprecyzowano, że chociaż zamówienia oparte na umowie ramowej mają być udzielone przed zakończeniem okresu obowiązywania samej umowy ramowej, to okres obowiązywania poszczególnych umów w sprawie zamówień opartych na umowie ramowej nie musi odpowiadać okresowi obowiązywania tej umowy ramowej, lecz może być krótszy lub dłuższy. W szczególności należy zezwolić na określanie długości poszczególnych umów opartych na umowie ramowej, z uwzględnieniem takich czynników, jak czas konieczny do ich realizacji, gdy uwzględnia się utrzymanie sprzętu o oczekiwanym okresie użytkowania przekraczającym 4 lata lub gdy konieczne jest intensywne szkolenie personelu w celu realizacji zamówienia. Art. 101b. [Katalogi elektroniczne] 1. Zamawiający może dopuścić lub wymagać złożenia ofert na potrzeby umowy ramowej w postaci katalogów elektronicznych lub dołączenia katalogów elektronicznych do oferty. 2. Jeżeli umowa ramowa została zawarta z więcej niż jednym wykonawcą oraz wszystkie oferty zostały złożone w postaci katalogów elektronicznych lub dołączenia katalogów elektronicznych do oferty, zamawiający może postanowić, że zamówienie będzie udzielone w oparciu o zaktualizowane katalogi elektroniczne. 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, zamawiający: 1) zaprasza wykonawców do ponownego złożenia katalogów elektronicznych, dostosowanych do wymagań danego zamówienia albo 2) informuje wykonawców, że z katalogów elektronicznych, które zostały już złożone, pobierze informacje potrzebne do sporządzenia ofert dostosowanych do wymagań danego zamówienia, pod warunkiem że poinformował o tym w ogłoszeniu o zamówieniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia dotyczących umowy ramowej. 4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, zamawiający informuje z należytym wyprzedzeniem wykonawców o terminie i godzinie pobrania informacji potrzebnych do sporządzenia ofert dostosowanych do wymagań danego zamówienia. Jeżeli wykonawca nie wyrazi zgody na pobranie informacji, uznaje się, że nie złożył oferty. 5. Przed udzieleniem zamówienia zamawiający przedstawia danemu wykonawcy pobrane informacje, w celu sprawdzenia czy oferta nie zawiera istotnych błędów. 1. Katalogi elektroniczne Udzielenie zamówienia Weryfikacja oferty Pieróg 519

9 Art. 102 Dział III. Przepisy szczególne 1 1. Katalogi elektroniczne. Zgodnie z art. 10a ust. 2 zamawiający może ustalić sposób przedstawienia informacji zawartych w ofercie w postaci katalogu elektronicznego lub dołączenia katalogu elektronicznego do oferty albo może dopuścić taką możliwość. Artykuł 101b ust. 1 jest powieleniem tego przepisu, z tym, że odnosi się do ofert składanych w postępowaniu o zawarcie umowy ramowej. Wymóg albo możliwość złożenia oferty w postaci katalogu elektronicznego powinien zostać wskazany w ogłoszeniu o zamówieniu lub zaproszeniu do potwierdzenia zainteresowania. Identyczny wymóg jest zapisany w art. 36 ust. 2 pkt 14 PrZamPubl, odnoszącym się do zawartości siwz Udzielenie zamówienia. Przy spełnieniu wymagań określonych w art. 101b ust. 2, tj. zawarcia umowy ramowej z większą liczbą wykonawców (co najmniej dwóch) oraz złożenia wszystkich ofert w postaci katalogów elektronicznych, zamawiający może udzielić zamówienia w oparciu o zaktualizowane katalogi elektroniczne. Jest to jego uprawnienie, z którego nie musi skorzystać. Wtedy udziela zamówienia wykonawczego na zasadach określonych w art. 101a. Natomiast w przypadku skorzystania z tej możliwości zamawiający może postąpić zgodnie z art. 101b ust. 3, czyli: 1) zaprosić wykonawców do ponownego złożenia oferty w postaci katalogów elektronicznych albo 2) samodzielnie sporządzić ofertę w oparciu o złożone katalogi. W tym drugim przypadku wymagana jest jednak zgoda wykonawcy na pobranie stosownych informacji dla sporządzenia oferty, dlatego też zamawiający ma obowiązek uprzedzić wykonawców o dokładnym terminie pobrania informacji, dając jednocześnie czas na wyrażenie zgody. Brak zgody oznacza niezłożenie oferty. Problem powstaje w interpretacji, czy zgoda na pobranie informacji dla stworzenia oferty powinna być wyartykułowana w jakikolwiek sposób przez wykonawcę, czy też milczenie należy uznać za zgodę i tylko w przypadku jej braku wykonawca zobowiązany jest do złożenia stosownego oświadczenia. Przepis niestety jest tak sformułowany, że praktycznie każda interpretacja jest możliwa, co oczywiście może rodzić niepotrzebne spory Weryfikacja oferty. Samodzielne sporządzenie oferty przez zamawiającego na podstawie złożonych katalogów elektronicznych wymaga jej zatwierdzenia przez wykonawcę. Tak chyba należy rozumieć obowiązek przedstawienia mu takiej oferty do sprawdzenia, czy nie zawiera istotnych błędów. Udzielenie zamówienia jest zatem możliwe dopiero po zatwierdzeniu oferty albo po zgłoszeniu przez wykonawcę i poprawieniu przez zamawiającego istotnych błędów. Przepisy nie regulują jednak sposobu postępowania zamawiającego w przypadku zgłoszenia błędów w ofercie przez wykonawcę. Z motywu 68 dyrektywy 2014/24/UE można wysnuć wniosek, że prawodawca unijny dopuszcza poprawianie takich błędów, ale też nie wiadomo, w jakiej procedurze. Rozdział 2. Dynamiczny system zakupów Art [Uprawnienia zamawiającego] 1. Zamawiający może ustanowić dynamiczny system zakupów oraz udzielać zamówień objętych tym systemem, stosując odpowiednio przepisy dotyczące udzielania zamówienia w trybie przetargu ograniczonego, jeżeli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej. 1a. Dynamiczny system zakupów może zostać podzielony na kategorie dostaw, usług lub robót budowlanych, zdefiniowane na podstawie cech zamówień, które 520 Pieróg

10 Rozdział 2. Dynamiczny system zakupów 1 3 Art. 102 będą udzielane w ramach danej kategorii. Cechy te mogą, w szczególności, dotyczyć dopuszczalnej wielkości późniejszych zamówień lub obszaru geograficznego, na którym późniejsze zamówienia będą realizowane (uchylone) 3a. W przypadku zmiany czasu trwania dynamicznego systemu zakupów zamawiający zmienia ogłoszenie o zamówieniu. 4. Zamawiający nie może wykorzystywać dynamicznego systemu zakupów do ograniczania konkurencji. 1. Dynamiczny system zakupów Czas trwania systemu Podział systemu na kategorie Wartość dynamicznego systemu zakupów Powszechna dostępność Dynamiczny system zakupów Dynamiczny system zakupów jest to ograniczony w czasie elektroniczny proces 1 udzielania zamówień publicznych, których przedmiotem są powszechnie dostępne usługi, dostawy lub roboty budowlane (art. 2 pkt 2a PrZamPubl). Nie jest to więc działanie jednorazowe, lecz rozłożony w czasie proces, w którym wykonywane są różne czynności zmierzające do udzielenia zamówień publicznych. Dynamiczny system zakupów ustanawia się stosując odpowiednio przepisy dotyczące udzielenia zamówienia w trybie przetargu ograniczonego. Natomiast przepisy szczególne, dotyczące dynamicznego systemu zakupów, po nowelizacji z r. znacznie różnią się od poprzednich uregulowań w tym zakresie. W nowych przepisach zrezygnowano przede wszystkim ze składania ofert orientacyjnych. Jak stwierdzono w motywie 63 dyrektywy 2014/24/UE, system należy uprościć eliminując konieczność składania ofert orientacyjnych, uznanych za jedno z głównych obciążeń związanych z dynamicznymi systemami zakupów. 2. Czas trwania systemu. Zgodnie z cytowaną wyżej definicją dynamiczny system 2 zakupów jest ograniczony czasowo. W przeciwieństwie jednak do poprzednich przepisów ustawy i dyrektywy, obecnie nie określa się maksymalnego czasu, na jaki może zostać ustanowiony system. Oznacza to, że zamawiający powinien określić czas trwania systemu w zależności od jego potrzeb. Najlepiej, gdy informację o czasie trwania systemu zamieścił w ogłoszeniu o zamówieniu. Tyle tylko, że w art. 48 ust. 2 PrZamPubl, określającym treść ogłoszenia o zamówieniu udzielanym w trybie przetargu ograniczonego, przewidziano jedynie informację o zamiarze ustanowienia dynamicznego systemu zakupów wraz z adresem strony internetowej, na której będą zamieszczone dodatkowe informacje dotyczące systemu. Wśród tych informacji na pewno znajdzie się też czas trwania dynamicznego systemu zakupów, gdyż przewiduje to art. 104 ust. 1 pkt 2 PrZamPubl. Nie wiadomo zatem, w jakim celu nowelizacją z r. dodano art. 102 ust. 3a, który w przypadku zmiany czasu trwania dynamicznego systemu zakupów nakazuje zamawiającemu zmienić ogłoszenie o zamówieniu. 3. Podział systemu na kategorie. Podział dynamicznego systemu zakupów na ka- 3 tegorie dostaw, usług lub robót budowlanych został przewidziany w art. 102 ust. 1a. Uzasadnienie podziału systemu na kategorie można znaleźć w motywie 66 dyrektywy 2014/24/UE. Podział ten ma zwiększyć możliwość udziału małych i średnich przedsiębiorstw w dynamicznym systemie zakupów na dużą skalę, na przykład w systemie Pieróg 521

11 Art Dział III. Przepisy szczególne obsługiwanym przez centralną jednostkę zakupową. W tym celu instytucja zamawiająca powinna być w stanie przedstawić ten system w obiektywnie określonych kategoriach produktów, robót budowlanych lub usług. Kategorie te powinny być określone przez odniesienie do obiektywnych czynników, które mogą obejmować np. maksymalną dopuszczalną wielkość konkretnych zamówień udzielanych w ramach danej kategorii lub konkretny obszar geograficzny, w którym konkretne zamówienia mają być realizowane Wartość dynamicznego systemu zakupów jest to łączna wartość zamówień objętych tym systemem, których zamawiający zamierza udzielić w okresie trwania dynamicznego systemu zakupów. Wartość tę należy ustalić przed wszczęciem postępowania o ustanowienie dynamicznego systemu zakupów. Ponieważ dynamiczny system zakupów będzie miał zastosowanie raczej do dostaw, usług lub robót budowlanych tego samego rodzaju, na wartość łączną złożą się wartości poszczególnych zamówień jednostkowych. Jednak w chwili ustalania wartości dynamicznego systemu zakupów zamawiający nie musi znać wartości (a więc i dokładnego zakresu) poszczególnych zamówień, a jedynie ogólną wartość zamówień planowanych do udzielenia podczas obowiązywania systemu Powszechna dostępność. Z uwagi na definicję dynamiczny system zakupów może być stosowany na potrzeby dokonywania bieżących zakupów, ogólnie dostępnych na rynku. Ponieważ przepisy nie określają pojęcia powszechnej dostępności przedmiotu zakupów, pozostawić to należy doktrynie i orzecznictwu. W. Hartung i in., Dyrektywa 2014/24/UE, s. 428 twierdzi, że punktem odniesienia dla zrozumienia tego pojęcia powinny być podaż i popyt. W tym sensie o ogólnej dostępności na rynku można mówić wtedy, kiedy z jednej strony świadczenie oferowane jest na rynku przez liczne podmioty, z drugiej kiedy nieograniczona grupa konsumentów ma do niego łatwy dostęp Dynamiczny system zakupów nie jest odrębnym trybem udzielania zamówień, lecz szczególną metodą dokonywania zakupów. Zarówno ustanowienie dynamicznego systemu zakupów, jak i udzielanie zamówień objętych tym systemem odbywa się przy odpowiednim zastosowaniu przepisów dotyczących przetargu nieograniczonego. Wszelkie odrębności w tym zakresie wynikają z uregulowań zawartych w przepisach art g PrZamPubl. Art [Informowanie drogą elektroniczną] 1. W postępowaniu prowadzonym w celu ustanowienia dynamicznego systemu zakupów oraz w postępowaniu o udzielenie zamówienia objętego dynamicznym systemem zakupów zamawiający i wykonawcy przekazują oświadczenia, dokumenty, wnioski, zawiadomienia, zaproszenia i inne informacje drogą elektroniczną (uchylone) 1. Informowanie drogą elektroniczną Sposoby zamieszczania ogłoszeń Informowanie drogą elektroniczną. Postępowanie o ustanowienie dynamicznego systemu zakupów oraz postępowanie o udzielenie zamówienia objętego tym systemem odbywa się wyłącznie przy użyciu drogi elektronicznej. W ten sposób składane są 522 Pieróg

12 Rozdział 2. Dynamiczny system zakupów 1 2 Art. 104 oświadczenia i dokumenty oraz wnioski, zawiadomienia, zaproszenia i inne informacje. Także oferty składane są drogą elektroniczną. Zamawiający może odstąpić od wymogu użycia środków komunikacji elektronicznej przy składaniu ofert w sytuacjach wymienionych w art. 10c PrZamPubl. 2. Sposoby zamieszczania ogłoszeń. Nie jest możliwe zamieszczanie ogłoszeń 2 w BZP lub przekazywanie ogłoszeń do Urzędu Publikacji Unii Europejskiej inną drogą niż elektroniczna. Należy do tego wykorzystać formularze umieszczone na stronach internetowych tych urzędów. Art [Obowiązek udostępnienia specyfikacji] 1. Od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zamawiający udostępnia na stronie internetowej informację o stosowaniu dynamicznego systemu zakupów wraz z informacjami dotyczącymi dynamicznego systemu zakupów, a w szczególności: 1) określenie przedmiotu zamówień objętych dynamicznym systemem zakupów wraz z szacowaną ilością; 2) czas trwania dynamicznego systemu zakupów; 3) przewidywane terminy dokonywania zamówień; 4) wymagania techniczne dotyczące urządzeń teleinformatycznych niezbędnych do porozumiewania się zamawiającego z wykonawcami, w tym przesyłania ofert; 5) sposób funkcjonowania dynamicznego systemu zakupów; 6) podział na kategorie dostaw, usług lub robót budowlanych wraz z cechami określającymi te kategorie, o ile dynamiczny system zakupów zostanie podzielony na kategorie; 7) czy przewiduje się wymóg składania ofert w postaci katalogu elektronicznego lub dołączenia katalogu elektronicznego do oferty. 2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są dostępne na stronie internetowej przez cały okres trwania dynamicznego systemu zakupów. 1. Ogłoszenie o zamówieniu Informacje i siwz na stronie internetowej Ogłoszenie o zamówieniu. Utworzenie dynamicznego systemu zakupów wymaga 1 sporządzenia ogłoszenia o zamówieniu. Treść ogłoszenia powinna być oparta na art. 48 ust. 2 PrZamPubl, właściwym dla ogłoszeń o zamówieniu udzielanym w trybie przetargu ograniczonego. W ogłoszeniu należy podać informację o zamiarze ustanowienia dynamicznego systemu zakupów oraz adres strony internetowej, na której będą zamieszczane dodatkowe informacje. W art. 104 ust. 1 ustawa wylicza najważniejsze informacje, jakie muszą znaleźć się na stronie internetowej. 2. Informacje i siwz na stronie internetowej. Informacje określone w art ust. 1 oraz opracowana na podstawie przepisów art. 36 ust. 1 i 2 siwz, powinna być udostępniona na stronie internetowej, której adres został podany w ogłoszeniu. Informacje powinny być dostępne od dnia zamieszczenia ogłoszenia w BZP albo jego publikacji w Dz.Urz. UE. Informacje powinny być dostępne na tej stronie przez cały Pieróg 523

13 Art. 104a 1 2 Dział III. Przepisy szczególne okres trwania dynamicznego systemu zakupów. W takim samym terminie powinna być dostępna siwz (zob. art. 37 ust. 2 PrZamPubl). Art. 104a. [Dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów] 1. Zamawiający wyznacza termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów, nie krótszy niż 30 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych lub przekazania Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej ogłoszenia o zamówieniu lub, gdy wstępne ogłoszenie informacyjne zawiera informacje wymagane dla ogłoszenia o zamówieniu, od dnia przekazania zaproszenia do potwierdzenia zainteresowania. 2. W okresie trwania dynamicznego systemu zakupów zamawiający zapewnia wykonawcom nieobjętym systemem możliwość złożenia wniosków o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów. Po wysłaniu zaproszenia do składania ofert dotyczących pierwszego zamówienia objętego dynamicznym systemem zakupów kolejnych terminów na składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów nie wyznacza się. 1. Wnioski o dopuszczenie Zawartość wniosku Późniejsze wnioski Wnioski o dopuszczenie. W odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w systemie na zasadach takich, jak w trybie przetargu ograniczonego. Termin składania wniosków wyznaczony przez zamawiającego nie może być krótszy niż 30 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w BZP lub jego przekazania Urzędowi Publikacji UE. Możliwe jest zastąpienie ogłoszenia o zamówieniu wstępnym ogłoszeniem informacyjnym. W takim przypadku termin biegnie od dnia przekazania zaproszenia do potwierdzenia zainteresowania. Jak widać, w dynamicznym systemie zakupów ustawodawca zrezygnował z ustalania krótszego terminu do składania wniosków w przypadku postępowań o wartości poniżej kwoty progu unijnego. Dla przypomnienia, w trybie przetargu ograniczonego dla takich postępowań termin ten wynosi 7 dni. Biorąc jednak pod uwagę zawartość wniosków, zróżnicowanie terminów wydaje się niezasadne Zawartość wniosku. We wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wykonawcy składają oświadczenie w zakresie wskazanym przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu, stanowiące wstępne potwierdzenie, że wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu i nie podlega wykluczeniu z postępowania. W przypadku postępowań o wartości dynamicznego systemu zakupów równej lub przekraczającej kwoty progów unijnych oświadczenie to składane jest przez wykonawców w formie jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia. Zamawiający może jednak, w oparciu o art. 26 ust. 2f PrZamPubl, zażądać złożenia wraz z wnioskiem wszystkich lub niektórych oświadczeń i dokumentów potwierdzających, że wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu i nie podlega wykluczeniu. Żądanie to w równym stopniu powinno odnosić się do wszystkich wykonawców ubiegających się o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów. 524 Pieróg

14 Rozdział 2. Dynamiczny system zakupów 1 2 Art. 104b 3. Późniejsze wnioski. Wyznaczenie pierwszego terminu do złożenia wniosków 3 o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów nie zamyka wykonawcom możliwości późniejszego ubiegania się o udział w systemie, gdyż zamawiający zobowiązany jest zapewnić im możliwość złożenia wniosku w trakcie trwania systemu. W tym celu powinien wyznaczać kolejne terminy składania wniosków. Nabór wykonawców do systemu kończy się w chwili wysłania zaproszenia do składania ofert dotyczących pierwszego zamówienia objętego dynamicznym systemem zakupów. Od tego dnia nie wyznacza się kolejnych terminów do składania wniosków. Ze sformułowań zawartych zarówno w art. 104a ust. 2 PrZamPubl, jak i z art. 34 ust. 2 lit. a dyrektywy 2014/24/UE można wnosić, iż termin składania wniosków wyznaczony przed zaproszeniem do składania ofert dla pierwszego konkretnego zamówienia, ale upływający już po wysłaniu tego zaproszenia, pozostaje w mocy. Art. 104b. [Ocena warunków udziału w postępowaniu] 1. Zamawiający ocenia spełnianie przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu w terminie 10 dni od dnia otrzymania wniosku o dopuszczenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów. 2. Termin, o którym mowa w ust. 1, w uzasadnionych przypadkach może zostać przedłużony do 15 dni, w szczególności w razie potrzeby badania dodatkowej dokumentacji lub sprawdzenia, czy spełnione zostały warunki udziału w postępowaniu. 3. Jeżeli zaproszenie do składania ofert na pierwsze zamówienie objęte dynamicznym systemem zakupów nie zostało wysłane, termin, o którym mowa w ust. 1, może zostać przedłużony pod warunkiem, że w przedłużonym okresie nie zostanie wystosowane żadne zaproszenie do składania ofert. Zamawiający zawiadamia wykonawcę, którego wniosek podlega badaniu, o długości przedłużonego terminu. 1. Termin oceny wniosków Indywidualne przedłużenie terminu Ogólne przedłużenie terminu Termin oceny wniosków. W ust. 1 określony został zasadniczy termin, w którym 1 zamawiający powinien dokonać oceny złożonych wniosków. Termin ten wynosi 10 dni od dnia otrzymania wniosku. Badanie i ocena wniosków następuje więc indywidualnie, w czasie odpowiednim dla każdego wniosku. Termin na ocenę nie jest wyznaczony od upływu terminu na składanie wniosków, lecz od dnia złożenia konkretnego wniosku. W trakcie badania i oceny wniosków zamawiający sprawdza, czy wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu oraz nie podlega wykluczeniu z postępowania. Warto zauważyć, iż w dyrektywie klasycznej termin oceny wniosków określa się na 10 dni roboczych. 2. Indywidualne przedłużenie terminu. Zasadniczy 10-dniowy termin oceny 2 wniosków wynika z założenia, że ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw do wykluczenia badane są na podstawie uproszczonych wymogów (zob. motyw 64 dyrektywy 2014/24/UE), czyli na podstawie oświadczeń stanowiących wstępne potwierdzenie powyższych okoliczności. Jednak w uzasadnionych indywidualnych przypadkach termin ten może być przedłużony do 15 dni. W ust. 2 zapisano, że Pieróg 525

15 Art. 104c 1 Dział III. Przepisy szczególne może to mieć miejsce np. w przypadku konieczności badania dodatkowej dokumentacji lub sprawdzania, czy spełnione zostały warunki udziału w postępowaniu. Należy przyjąć, że pojęcie sprawdzania oznacza w tym wypadku weryfikowanie złożonych przez wykonawcę oświadczeń, a także dokumentów, jeżeli takie były wymagane. W trakcie badania zamawiający zobowiązany jest do wyjaśniania i uzupełniania złożonych oświadczeń lub dokumentów, zgodnie z art. 26 ust. 3, 3a i 4 PrZamPubl, na co potrzebny może być dodatkowy czas. Warto zauważyć, iż w dyrektywie klasycznej przedłużony termin oceny wniosków określa się na 15 dni roboczych Ogólne przedłużenie terminu. Zasadniczy 10-dniowy termin oceny wniosków może być też przedłużony bez specjalnego uzasadnienia. W dodatku maksymalny czas tego przedłużenia nie jest limitowany konkretnym terminem. Istotne jest natomiast, że przedłużenie może mieć miejsce tylko wtedy, gdy nie wysłano jeszcze zaproszenia do składania ofert na pierwsze zamówienie objęte dynamicznym systemem zakupów. Ponadto w okresie przedłużenia takie zaproszenie nie może być wysłane. Ważne jest bowiem, aby przy zaproszeniu do składania ofert nie pomijać wykonawców, którzy ubiegają się o dopuszczenie do systemu, ale zamawiający nie dokończył ich kwalifikacji. W motywie 64 dyrektywy klasycznej zauważono, że gdy dynamiczny system zakupów ustanawiany jest po raz pierwszy, instytucje zamawiające mogą w odpowiedzi na pierwszą publikację ogłoszenia o zamówieniu otrzymać tak dużą liczbę wniosków o dopuszczenie do udziału, że mogą potrzebować więcej czasu na ich analizę. Zgodnie z art. 104b ust. 3 zamawiający ma obowiązek zawiadomić wykonawców, którzy podlegają wciąż badaniu, o długości przedłużonego terminu. Art. 104c. [Zaproszenie do udziału w dynamicznym systemie zakupów] 1. Zamawiający zaprasza do udziału w dynamicznym systemie zakupów wykonawców, którzy nie podlegają wykluczeniu. Przepisu art. 51 nie stosuje się. 2. Jeżeli dynamiczny system zakupów został podzielony na kategorie dostaw, usług lub robót budowlanych, zamawiający zaprasza do udziału w dynamicznym systemie zakupów wykonawców niepodlegających wykluczeniu oraz spełniających warunki udziału w postępowaniu odpowiadające jednej z kategorii. 1. Dopuszczenie do systemu Podział na kategorie Dopuszczenie do systemu. Dopuszczenie do udziału w systemie przybiera postać zaproszenia. Zamawiający ma obowiązek dopuścić wszystkich wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu i nie podlegają wykluczeniu z postępowania. Liczba wykonawców zapraszanych do udziału w systemie nie może być limitowana. Ponieważ ustanawianie dynamicznego systemu zakupów odbywa się przy odpowiednim stosowaniu przepisów dotyczących przetargu ograniczonego, niezbędne stało się wyłączenie stosowania art. 51, który limituje liczbę zapraszanych wykonawców w granicach od 5 do 20. Niestosowanie art. 51 oznacza też rezygnację z jednoczesności zapraszania, co w dynamicznym systemie zakupów z natury rzeczy nie może mieć miejsca. 526 Pieróg

16 Rozdział 2. Dynamiczny system zakupów Art. 104e 2. Podział na kategorie. Zgodnie z art. 102 ust. 1a dynamiczny system zakupów 2 może być podzielony na kategorie dostaw, usług lub robót budowlanych. W takim przypadku zmawiający powinien określić dla poszczególnych kategorii różne warunki udziału w postępowaniu. Brak jest natomiast powodów do zróżnicowania podstaw wykluczenia. Kwalifikując wykonawców do dynamicznego systemu zakupów zamawiający bierze w takim przypadku pod uwagę spełnianie warunków udziału w postępowaniu właściwych dla danej kategorii systemu. Art. 104d. [Wezwanie do złożenia nowych oświadczeń] Zamawiający może w dowolnej chwili w okresie trwania dynamicznego systemu zakupów wezwać dopuszczonych wykonawców do złożenia, w terminie 5 dni roboczych od dnia przekazania wezwania, nowych oświadczeń zgodnie z art. 26 ust. 1 i Weryfikacja wykonawców Odesłanie do art. 26 ust. 1 i Weryfikacja wykonawców. Ponieważ dynamiczny system zakupów to proces 1 rozłożony w czasie, zamawiający może w dowolnej chwili zweryfikować wykonawców co do spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz braku podstaw wykluczenia. W tym celu może wezwać wykonawców dopuszczonych do systemu do złożenia nowych oświadczeń w tym zakresie. W przepisie art. 104d, na wzór art. 34 ust. 7 dyrektywy 2014/24/UE, pojawił się 5-dniowy termin na dostarczenie żądanych oświadczeń, ale liczony w dniach roboczych. Trudno ustalić, dlaczego akurat w tym przypadku ustawodawca polski odwołał się do dni roboczych, a w przypadku terminu 10 czy 15 dni na ocenę wniosków, odwołał się do dni kalendarzowych, pomimo że przepisy dyrektywy w tych przypadkach także stanowią o dniach roboczych. 2. Odesłanie do art. 26 ust. 1 i 2. Niezrozumiałe jest odwołanie się w przepisie 2 do art. 26 ust. 1 i 2 PrZamPubl. Te przepisy dotyczą bowiem żądania przez zamawiającego oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, ale tylko od wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona. Z przepisu art. 104d wynika natomiast, że żądanie może być skierowane do wszystkich dopuszczonych do systemu wykonawców. Poza tym wykonawcy ubiegając się o dopuszczenie do dynamicznego systemu zakupów składają oświadczenia własne, stanowiące wstępne potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu i brak podstaw do wykluczenia. Dlatego właściwsze byłoby odwołanie się do art. 25a ust. 1 i 2 PrZamPubl. Zresztą takie właśnie odwołanie znajduje się w art. 34 ust. 7 dyrektywy klasycznej, który pozwala zamawiającemu żądać, aby dopuszczeni uczestnicy złożyli nowe i zaktualizowane oświadczenia własne zgodnie z art. 59 ust. 1 dyrektywy. Ten zaś przepis dotyczy składania JEDZ. Art. 104e. [Zaproszenie do składania ofert wszystkich wykonawców] 1. Zamawiający zaprasza jednocześnie wszystkich uczestników systemu do składania ofert na każde zamówienie udzielane w ramach dynamicznego systemu zakupów w terminie nie krótszym niż 10 dni od dnia wysłania zaproszenia do składania ofert. Przepisów art. 52 ust. 3 5 nie stosuje się. Pieróg 527