Wymagania edukacyjne oraz sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne oraz sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów Przedmiot: wiedza o społeczeństwie Klasa: I a LO I. Wymagania ogólne Wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń znajduje i wykorzystuje informacje na temat sposobu, w jaki prawo reguluje życie obywateli; wyraża własne zdanie w wybranych sprawach na różnych forach publicznych i uzasadnia je; jest otwarty na odmienne poglądy; gromadzi i wykorzystuje informacje potrzebne do zaplanowania dalszej nauki i kariery zawodowej. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów. Uczeń rozpoznaje prawne aspekty codziennych problemów życiowych i szuka ich rozwiązania. Współdziałanie w sprawach publicznych. Uczeń współpracuje z innymi planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich; sprawnie korzysta z procedur i możliwości, jakie stwarzają obywatelom instytucje życia publicznego; zna i stosuje zasady samoorganizacji i samopomocy. Znajomość zasad i procedur demokracji. Uczeń wyjaśnia znaczenie prawa dla funkcjonowania demokratycznego państwa i rozpoznaje przypadki jego łamania. Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. Uczeń opisuje sposób i zakres działania organów władzy sądowniczej oraz organów ścigania w Rzeczypospolitej Polskiej. Znajomość praw człowieka i sposobów ich ochrony. Uczeń wyjaśnia podstawowe prawa człowieka, rozpoznaje przypadki ich naruszania i wie, jak można je chronić. II.Wymagania szczegółowe 1.Młody obywatel w urzędzie. 1) wyjaśnia, jak nabywa się obywatelstwo polskie i unijne; 2) ustala, w jakim urzędzie i w jaki sposób uzyskuje się dowód osobisty, paszport, prawo jazdy, jak rejestruje się motocykl i samochód; 3) podaje formalne warunki, jakie spełnić musi obywatel, by wziąć udział w wyborach; 4) uzyskuje informację publiczną na zadany temat w odpowiednim urzędzie; 5) wyjaśnia, co może zrobić obywatel, gdy nie zgadza się z decyzją urzędu;

2 6) sporządza urzędowy wniosek, skargę i odwołanie. 2. Prawo i sądy. 1) wyjaśnia, co to jest prawo i czym różnią się normy prawne od norm religijnych, moralnych i obyczajowych; 2) wymienia podstawowe zasady prawa (prawo nie działa wstecz, domniemanie nie winności, nie ma winy bez prawa, nieznajomość prawa szkodzi) i wyjaśnia konsekwencje ich łamania; 3) wymienia źródła prawa; znajduje wskazany akt prawny i interpretuje proste przepisy prawne; 4) wyjaśnia różnice między prawem cywilnym, karnym i administracyjnym; wskazuje, w ja kim kodeksie można znaleźć przepisy dotyczące konkretnej sprawy; 5) uzasadnia potrzebę niezależności i niezawisłości sędziów; 6) przedstawia uczestników i przebieg procesu sądowego: cywilnego i karnego; uzasadnia znaczenie mediacji; 7) wymienia główne prawa, jakie przysługują ofierze, sprawcy i świadkowi przestępstwa; 8) pisze pozew w wybranej sprawie cywilnej i zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa (według wzoru). 3. Bezpieczeństwo. 1) charakteryzuje najważniejsze zadania prokuratury i policji; 2) przedstawia uprawnienia policjantów i innych służb porządkowych; rozpoznaje przejawy ich naruszania; 3) nawiązuje kontakt (osobisty, telefoniczny lub mailowy) z funkcjonariuszem policji (np. dzielnicowym) i na podstawie uzyskanych informacji sporządza notatkę lub wykres dotyczący przestępczości w swojej okolicy; 4) wymienia przestępstwa, których ofiarą najczęściej padają młodzi ludzie; wie, jak można próbować ich uniknąć i przestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w sytuacji zagrożenia; 5) wyjaśnia, na jakich zasadach nieletni odpowiadają za popełnienie przestępstwa (środki wychowawcze i poprawcze); 6) przedstawia przepisy prawne dotyczące sprzedaży i konsumpcji alkoholu, papierosów i narkotyków i wskazuje na konsekwencje ich łamania. 4. Edukacja i praca w Polsce i Unii Europejskiej. 1) wymienia prawa i obowiązki ucznia; wyszukuje gwarantujące je przepisy prawa oświatowego (np. w ustawie, statucie szkoły) oraz przepisy zawarte w innych aktach prawnych (np. w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej); 2) rozpoznaje przypadki naruszania praw ucznia i w razie potrzeby podejmuje odpowiednie kroki w celu ich ochrony; 3) omawia na wybranych przykładach zasady przyjmowania do szkół wyższych;

3 4) przedstawia warunki podejmowania przez młodych Polaków nauki w Unii Europejskiej oraz wyszukuje informacje na ten temat odnoszące się do wybranego państwa; 5) wyjaśnia, co wynika z wejścia Polski do strefy Schengen; zna zasady bezpiecznego podróżowania po Europie i świecie (unikanie ryzyka, postępowanie w razie kradzieży lub wypadku, możliwości uzyskania pomocy, w tym opieki zdrowotnej); 6) wyjaśnia, jakie możliwości zarabiania mają młodzi ludzie, jakie umowy mogą zawierać i jakie są zasady opodatkowania ich dochodów; 7) omawia ogólne zasady podejmowania pracy i zakładania własnych przed się biorstw w Unii Europejskiej (na podstawie informacji z Internetu); sporządza Europass-CV. 5. Prawa człowieka. 1) przedstawia krótko historię praw człowieka i ich generacje; wymienia najważniejsze dokumenty z tym związane; 2) wymienia podstawowe prawa i wolności człowieka; wyjaśnia, co oznacza, że są one powszechne, przyrodzone i niezbywalne; 3) podaje najważniejsze postanowienia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Konwencji o Prawach Dziecka; 4) znajduje w środkach masowego przekazu (w tym w Internecie) informacje o przypadkach łamania praw człowieka na świecie; 5) bierze udział w debacie klasowej, szkolnej lub internetowej na temat wolności słowa lub innych praw i wolności; 6) wyjaśnia, na czym polegają: prawo do prywatności, w tym do ochrony danych osobowych i prawa obywatela w kontaktach z mediami. 6. Ochrona praw i wolności. 1) przedstawia główne środki ochrony praw i wolności w Polsce; 2) opisuje sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka; pisze prostą skargę do jednego z nich (według wzoru); 3) uzasadnia znaczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu; 4) przedstawia na przykładach działania podejmowane przez ludzi i organizacje poza rządowe broniące praw człowieka; w miarę swoich możliwości włącza się w wybrane działania (np. podpisuje apel, prowadzi zbiórkę darów); 5) rozpoznaje przejawy rasizmu, szowinizmu, antysemityzmu i ksenofobii; uzasadnia potrzebę przeciwstawiania się im oraz przedstawia możliwości zaangażowania się w wy brane działania na rzecz równości i tolerancji; 6) znajduje informacje o naruszaniu praw człowieka w wybranej dziedzinie (np. prawa kobiet, prawa dziecka, wolność wyznania, prawo do edukacji, prawa humanitarne) i projektuje działania, które mogą temu zaradzić. III.Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych

4 Ocena dopuszczająca Uczeń ma poważne luki w wiedzy i umiejętnościach, ale przyswoił je w stopniu nieco poniżej wymagań podstawowych. Z tego powodu nie jest w stanie samodzielnie pracować i aktywnie uczestniczyć w zajęciach. Ma braki w zeszycie przedmiotowym (notatki z lekcji, prace domowe). Przy aktywnej i częstej pomocy rozwiązuje problemy typowe, o niewielkim stopniu trudności. Ocena dostateczna Uczeń nie jest zaangażowany w tematykę przedmiotu, ma wiedzę w zakresie podstawowym, robi błędy w stosowaniu pojęć naukowych. Wykazuje brak orientacji w aktualnej problematyce społeczno-polityczno-gospodarczej. Niechętnie ocenia lub nawet nie próbuje. Słaby poziom wnioskowania tylko przy pomocy nauczyciela. Mechanicznie odtwarza wiedzę. Nie potrafi praktycznie wykorzystać posiadanej wiedzy. Ocena dobra Uczeń nie wykazuje szczególnego zaangażowania. Opanował podstawy programowe. Umiejętnie stosuje słownictwo nauk społecznych nie jest ono bezbłędne. Przejawia przeciętne zainteresowanie otaczającą rzeczywistością. Poprawnie interpretuje informacje mediów i potrafi je ocenić. Postawa krytyczna, chociaż niechętna ocenie. Kreatywność na słabym poziomie. Wiedza merytoryczna oparta na podręczniku. Ocena bardzo dobra Uczeń posiada ogólne wiadomości i umiejętności z zakresu nauk społecznych. Podstawy teoretyczne i praktyczne oparte na najwyższym poziomie programowym i podręcznikowym. Żywo zainteresowany aktualną problematyką społeczno-polityczną i gospodarczą. W szczególny sposób ma opanowaną jedną z dyscyplin WOS: socjologia, ekonomia, politologia, stosunki międzynarodowe, podstawy prawoznawstwa, psychologia społeczna, etyka itd. Znajomość czynna języka danej dyscypliny. Postawa racjonalna, krytyczna, kreatywna. Umiejętność oceny problemów, procesów, zjawisk oraz osób. Ocena celująca Wiedza i umiejętności ucznia charakteryzują się pełną znajomością dyscyplin WOS. Pochodzą one z różnych źródeł poza podręcznikowych. Oparte są na wnikliwej analizie rzeczywistości i różnorodności światopoglądowej. Uczeń twórczy w odpowiedzi, nieszablonowy, aktywny, nie unika krytyki i oceny. Ma własne zdanie. Potrafi sam stawiać pytania i przedstawić problemy do dyskusji. Wysoka kultura słowa mówionego. Uczeń bierze udział w konkursach przedmiotowych, olimpiadach i odnosi sukcesy. IV.Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów 1. Ocenianie ma na celu: a) Poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie. b) Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju. c) Motywowanie ucznia do dalszej pracy.

5 d) Dostarczenie rodzicom/prawnym opiekunom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia. e) Umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej. 2. Jawność ocen: a) Oceny są jawne zarówno dla ucznia jak i jego rodziców/prawnych opiekunów, sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne uczeń i jego rodzice/prawni opiekunowie mogą otrzymać do wglądu do dwóch dni po zakończeniu zajęć dydaktycznych w danym roku szkolnym, po wcześniejszym uzgodnieniu z nauczycielem. b) Na prośbę ucznia lub jego rodziców/prawnych opiekunów nauczyciel jest zobowiązany do uzasadnienia wystawionej oceny. c) Na dwa tygodnie przed końcowym klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej (ocena końcoworoczna) nauczyciel informuje uczniów o przewidywanej ocenie klasyfikacyjnej. 3. Główne obszary aktywności podlegające ocenianiu: 1) Wypowiedź ustna (odpowiedzi ustne, dyskusje, przemówienia). 2) Prace domowe a) Dłuższe długoterminowe prace pisemne b) Krótsze notatka (ćwiczenia, notatki) 3) Aktywność ucznia a) praca w grupach b) wypowiedź ucznia w czasie lekcji c) referaty i prezentacje multimedialne d) projekty uczniowskie e) udział w konkursach i uroczystościach f) analiza tekstów źródłowych g) zadania i ćwiczenia wykonywane na lekcji h) zeszyt przedmiotowy (ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie posiadał zeszytu na pięciu lekcjach) i) uczeń w czasie lekcji za aktywność nagradzany jest plusami (pięć plusów + równa się ocenie bardzo dobrej), za pasywną postawę w czasie lekcji uczeń może otrzymać minus - (pięć minusów powoduje wpisanie do dziennika oceny niedostatecznej). 4) Kontrolne prace pisemne a) całogodzinne prace klasowe (większa partia materiału, zapowiedziana z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem i podawany jest zakres sprawdzanej wiedzy i umiejętności uczniów, potwierdzona wpisem do dziennika). W semestrze uczeń jest zobowiązany do napisania co najmniej jednej pracy klasowej. b) sprawdziany(czas trwania dowolny, np. materiał z 3 5 lekcji, zapowiedziany tydzień wcześniej i potwierdzony wpisem do dziennika) c) kartkówki (10-15 minutowe, materiał tylko z ostatniej lekcji, lub z ostatnich trzech lekcji, niezapowiedziana) d) Przy ustalaniu oceny z pisemnej odpowiedzi testowej bierze się pod uwagę

6 następujące kryteria procentowe: do 35% niedostateczny od 36% poniżej 50% dopuszczający od 51%, poniżej 70% dostateczny od 70%, poniżej 85% dobry od 85% do 100% bardzo dobry za dodatkowe zadanie celujący 5) Uczeń ma prawo zgłosić nieprzygotowanie do zajęć w przypadku co najmniej tygodniowej usprawiedliwionej nieobecności na zajęciach. 4. Szczegółowe kryteria oceniania: 1) oceny bieżące z wiedzy o społeczeństwie, semestralne i klasyfikacyjne ustala się według następującej skali: - celujący 6 - bardzo dobry 5 - dobry 4 - dostateczny 3 - dopuszczający 2 - niedostateczny 1 2) dopuszcza się stosowania ocen: 1, 2, 3, 4, 5, 6 w ocenach bieżących, oraz innych znaków zgodnie z W.S.O. - np. (zgłoszenie braku przygotowania do lekcji), - bz (brak zadania domowego lub brak zeszytu), - 0 (nieobecność na planowanej, obowiązkowej pracy klasowej (testy), na sprawdzianie; brak oceny uwzględnia się przy ustalaniu oceny semestralnej i końcoworocznej). 5. Warunki poprawiania (zaliczania): 1) uczeń ma możliwość poprawy oceny niedostatecznej w ciągu dwóch tygodni od jej otrzymania ( z pracy kontrolnej, testu, sprawdzianu, odpowiedzi ustnej) pod warunkiem, że zgłosi ten fakt nauczycielowi. Nauczyciel określa termin i formę poprawy. Ocena, którą uczeń poprawia ulega zamianie na tą, jaką uzyskał w drugim terminie. 2) Uczeń ma możliwość zaliczenia pracy klasowej, sprawdzianu, jeżeli był na nich nieobecny z przyczyn usprawiedliwionych. Wówczas traktowane jest to jako pierwsze zaliczenie. Termin i formę poprawy określa nauczyciel. Uczeń poprawia ocenę tylko raz. 3) W przypadku, gdy nieobecność ucznia na pracy klasowej jest nieusprawiedliwiona, to uczeń może ją napisać, ale wynik tej pracy jest ostateczny bez możliwości poprawy. 4) Uczeń, który podczas prac pisemnych korzysta ze źródeł niedozwolonych przez nauczyciela, otrzymuje ocenę niedostateczną i nie ma możliwości poprawy tej pracy. 5) Oceny z odpowiedzi ustnych uczeń może poprawiać na swoją prośbę w ciągu dwóch tygodni od uzyskania oceny. Jest zobowiązany do zgłoszenia przed lekcją gotowości odpowiedzi. Może być wówczas pytany z zakresu materiału z 5 jednostek lekcyjnych poprzedzających termin odpowiedzi.

7 6) Poprawie nie podlegają oceny niedostateczne za zadania domowe i brak zeszytu. 7) Uczeń ma możliwość poprawy oceny rocznej. Warunkiem poprawy jest uzyskanie przez ucznia pozytywnych ocen obowiązkowych w ciągu całego roku szkolnego. Termin poprawy ustala nauczyciel. Poprawa oceny odbywa się na wniosek ucznia, złożony nie później niż na 12 dni przed terminem wystawienia ocen rocznych w celu ustalenia terminu pracy sprawdzającej wiedzę i umiejętności. Praca sprawdzająca przeprowadzana jest w formie pisemnej i obejmuje zakres materiału zawarty w podstawie programowej w danym roku szkolnym. 6. Sposoby wystawiania oceny śródrocznej (rocznej): 1) Podstawą wystawienia oceny śródrocznej (rocznej) jest średnia ważona ocen otrzymanych w ciągu całego semestru (roku). 2) Zasady obliczania średniej ważonej ocen. Oceny za: a) odpowiedzi ustne, aktywność na lekcjach, prace domowe, prace w grupach, frekwencję mają wagę a= 1 b) kartkówki, sprawdziany mają wagę b=2 c) sprawdziany z dużej partii materiału (działu) mają wagę c= 3 3) Oceny okresowe podawane są zgodnie z poniższymi zasadami: ocena Niedostateczna Dopuszczająca Dostateczna Dobra Bardzo dobra Celująca Śr. ocen do 1,5 1,6-2,5 2,6-3,5 3,6-4,4 4,5-5,0 5,1-6,0 4) O zagrożeniu oceną niedostateczną nauczyciel informuje ucznia, za pośrednictwem wychowawcy jego rodziców na bieżąco, a dodatkowo na miesiąc przed klasyfikacją. 5) Na dwa tygodnie przed konferencją nauczyciel informuje uczniów o przewidywanych ocenach rocznych (semestralnych). 6) Ocenę roczną (semestralną) wystawia nauczyciel najpóźniej trzy dni przed klasyfikacją. 7. Zasady nagradzania ucznia Nauczyciel może podnieść ocenę końcową nawet o jeden stopień uczniowi, który wyróżnia się aktywnością na zajęciach, wykazuje inicjatywę w dodatkowych pracach, ma wiedzę ponad program, bierze udział w różnych konkursach. 8. Zasady nieklasyfikowania ucznia: W razie opuszczenia przez ucznia ponad 50% obowiązkowych zajęć, (bez względu na łączną liczbę punktów uzyskanych przez ucznia) uczeń może być nieklasyfikowany. 9. Zasady współpracy z uczniami, rodzicami/prawnymi opiekunami i pedagogiem szkolnym: 1) Uczeń ma możliwość otrzymywania dodatkowych wyjaśnień lub uzasadnień dotyczących wystawionej oceny. 2) Nauczyciel pomaga w samodzielnym planowaniu rozwoju ucznia oraz motywuje go do dalszej pracy.

8 3) Podczas zebrań z rodzicami/prawnymi opiekunami, rozmów interwencyjnych nauczyciel przekazuje rodzicom/prawnym opiekunom: a) informacje o aktualnym stanie rozwoju i postępów w nauce ucznia, b) informuje o trudnościach i uzdolnieniach ucznia, c) przekazuje wskazówki do dalszej pracy z uczniem. 4) Nauczyciel informuje wychowawcę klasy o aktualnych osiągnięciach i zachowaniu ucznia przez odpowiednią adnotację w dzienniku lekcyjnym albo w czasie indywidualnych spotkań. 5) Nauczyciel informuje pedagoga szkolnego o sytuacjach wymagających jego interwencji. 6) Nauczyciel na początku roku szkolnego informuje uczniów na lekcjach, a ich rodziców/prawnych opiekunów za pomocą strony internetowej o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego przez niego programu nauczania oraz o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. 10. Postanowienia końcowe Nauczyciel na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych lub innych placówek specjalistycznych zobowiązany jest do obniżenia wymagań w stosunku do ucznia, który takie zaświadczenie posiada lub stosować się do zaleceń w/w poradni.