EMERYTURY POMOSTOWE. Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r.o emeryturach pomostowych Dz. U. Nr 237, poz weszła w życie od dnia 1 stycznia 2009r.

Transkrypt

1 EMERYTURY POMOSTOWE

2 EMERYTURY POMOSTOWE Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r.o emeryturach pomostowych Dz. U. Nr 237, poz weszła w życie od dnia 1 stycznia 2009r.

3 Ustawa o emeryturach pomostowych zawiera zmodyfikowaną i bardzo rozbudowaną definicję prac w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze. Zmodyfikowane zostały także wykazy tych prac. Załącznik nr 1 zawiera prace w szczególnych warunkach. Załącznik nr 2 zawiera prace o szczególnym charakterze.

4 Prace w szczególnych warunkach to prace związane z dużymi czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technicznymi.

5 Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonania w sposób niezagrażajacy bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej.

6 Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy w pełnym wymiarze czasu pracy, prace wymienione w nowych wykazach w tym także ubezpieczonych z tyt. działalności twórczej lub artystycznej tancerzy zawodowych wykonujących prace związane z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym.

7 Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujących przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienione w nowych wykazach, a także prace wymienione w art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczegołnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.)

8 I. WARUNKI NABYWANIA PRAWA DO EMERYTUR POMOSTOWYCH

9 WARUNKI NABYWANIA PRAWA DO EMERYTURY POMOSTOWEJ NA ZASADACH OGÓLNYCH art.4: Prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki :

10 -urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.; -ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat; -osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn; -ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i 11 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

11 -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS; -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych; -nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

12 Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (m. in. zasiłek chorobowy, opiekuńczy, macierzyński lub świadczenie rehabilitacyjne).

13 Ponadto przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów : usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za które w okresie od r. do r. wypłacono nauczycielowi zgodnie z Kartą Nauczyciela wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. z powodu choroby, a w odnienieniu do wynagrodzenia wypłaconego nauczycielowi w czasie urlopu macierzyńskiego - za okres od r. do r., urlopu dla poratowania zdrowia, urlopu szkoleniowego lub urlopu na dalsze kształcenie,

14 pozostawania nauczycieli w stanie nieczynnym, urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego, służby wojskowej. Wjątek stanowi urlop wypoczynkowy, który podlega wliczeniu do okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

15 WARUNKI NABYWANIA PRAWA DO EMERYTUR POMOSTOWYCH DLA NIEKTÓRYCH GRUP ZAWODOWYCH: art5. PILOTÓW, INSTRUKTORÓW I PERSONELU POKŁADOWEGO STATKÓW POWIETRZNYCH.

16 -urodzili się po dniu 31 grudnia 1948 r. ; - mają okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisóe ustawy emerytalnej; -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych,

17 -nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy; -osiągnęli wiek, wynoszący co najmniej 50 lat dla kobiet i co najmniej 55 lat dla mężczyzn; -mają okres pracy na statkach powietrznych jako pilot, instruktor lub personel pokładowy wynoszący co najmniej 15 lat; -uzyskał orzeczenie o niezdolności do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przez centrum medycyny lotniczej zgodnie z ustawą z dnia 3 lipca 2002r. Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006r. Nr. 100, poz. zm.).

18 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACĘ W MORSKICH PORTACH HANDLOWYCH ORAZ PRZEDSIĘBIORSTWACH POMOCNICZYCH DZIAŁAJACYCH NA RZECZ TYCH PORTÓW : art6.

19 Dokerzy zatrudnieni bezpośrednio przy przeładunku w ładowniach statku oraz operatorzy żurawi wieżowych, do których obsługi wymagane są uprawnienia kategorii IŻ lub równorzędne, oraz dźwignic portowych i stoczniowych nabędą prawo do emerytury pomostowej, jeżeli

20 -urodzili się po dniu 31 grudnia 1948 r.; -mają okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej,

21 -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych -nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy, -osiągnęli wiek, wynoszący co najmniej 55 lat; -będą mieli okres takiej pracy w portach morskich, wynoszący co najmniej 15 lat.

22 Pracownicy wykonujący w hutnictwie prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączniku nr 1 pkt 4-12 do ustawy o emeryturach pomostowych, nabędą prawo do emerytury pomostowej, jeżeli: art.7

23 -urodzili się po dniu 31 grudnia 1948 r; -mają okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej; -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych;

24 -nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy; -osiągnęli wiek, wynoszący co najmniej 55 lat; -mają okres pracy w szczególnych warunkach w hutnictwie, wymienionej w załączniku do ustawy, wynoszący co najmniej 15 lat; -lekarz medycyny pracy wydał orzeczenie o niezdolności do wykonywania prac w szczególnych warunkach w hutnictwie wymienionych w pkt 4-12 załącznika nr 1 do ustawy.

25 Kolejna uprzywilejowana grupa pracowników to: nurkowie, kesoniarze, pracownicy zatrudnieni w komorach hiperbarycznych, rybacy morscy oraz pracownicy zatrudnieni bezpośrednio przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest lub przy pracach rozbiórkowych związanych z ich usuwaniem. Art8.

26 Pracownicy, wykonujący te prace, nabywają prawo do emerytury pomostowej, jeżeli: -urodzili się po dniu 31 grudnia 1948 r.; -mają okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej;

27 -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, -nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy, -osiągnęli wiek, wynoszący co najmniej 50 lat dla kobiet i co najmniej 55 lat dla mężczyzn; -mają okres pracy w szczególnych warunkach wymieniony w pkt 20, 22, 32, załącznika nr 1 do ustawy wynoszący co najmniej 10 lat.

28 PRACOWNICY WYKOPNUJĄCY PRACE MASZYNISTÓW POJAZDÓW TRAKCYJNYCH ( MASZYNISTA POJAZDÓW TRAKCYJNYCH, INSTRUKTOR, MASZYNISTA ZAKŁADOWY, WIELOCZYNNOŚCIOWY I CIĘŻKICH MASZYN DO KOLEJOWYCH ROBÓT BUDOWLACYCH I SIECI TRAKCYJNYCH, KIEROWCA LOKOMOTY SPALINOWEJ, POMOCNIK MASZYNISTY POJAZDÓW TRAKCYJNYCH) I KIEROWNIKÓW POCIAGÓW art.9

29 Pracownicy, wykonujący te prace, nabywają prawo do emerytury pomostowej, jeżeli: -urodzili się po dniu 31 grudnia 1948 r.; -mają okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej;

30 -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, -nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy, -osiągnęli wiek, wynoszący co najmniej 50 lat dla kobiet i co najmniej 55 lat dla mężczyzn; -mają okres pracy jako maszynista pojazdów trakcyjnych wynoszący co najmniej 15 lat. -lekarz medycyny pracy wydał orzeczenie o niezdolności do wykonywania prac jako maszynista pojazdów trakcyjnych

31 ART..10 CZŁONKOWIE EKIP RATOWNICTWA GÓRSKIEGO NABYWAJĄ PRAWO DO EMERYTURY POMOSTOWEJ JEŻELI:

32 -urodzili się po dniu 31 grudnia 1948 r.; -mają okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej; -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych,

33 nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy, osiągnęli wiek, wynoszący co najmniej 50 lat dla kobiet i co najmniej 55 lat dla mężczyzn; mają okres pracy jako członek zawodowych ekip ratownictwa górskiego wynoszący co najmniej 10 lat.

34 Art.11 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACĘ W GÓRNICTWIE WYMIENIONĄ W ART. 50C USTAWY EMERYTALNEJ NABYWAJA PRAWO DO EMERYTURY POMOSTOWEJ JEŻELI:

35 -urodzili się po dniu 31 grudnia 1948 r.; -mają okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; -przed dniem l stycznia 1999 r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej; -po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywali pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, -nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy,

36 -nastąpiło z nimi rozwiązanie stosunku pracy, -osiągnęli wiek, wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn; -mają okres pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ustawy emerytalnej wynoszący co najmniej 15 lat.

37 Art.13 Funkcjonariusze służb mundurowych Funkcjonariusze służb mundurowych, którzy nie nabyli prawa do emerytury określonej w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób lub je utracili nabędą prawo do emerytury pomostowej na zasadach ogólnych. Okres pełnienia służby przez funkcjonariuszy będzie traktowany na równi z okresami pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

38 II. USTALANIE WYSOKOŚCI EMERYTURY POMOSTOWEJ POEP = KS (lub KS*) + KKP POEP podstawa obliczenia emerytury pomostowej KS zwaloryzowana kwota składek na koncie emerytalnym ubezpieczonego zaewidencjonowanych do końca miesiąca poprzedzajacego miesiąc od którego przysługuje wypłata emerytury KS* - w przypadku osób, które są członkami OFE składki na ubezpieczenie emerytalne są zwiększane poprzez pomnożenie współczynnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym relacje pełnej wysokości składki emerytalnej do wysokości składki emerytalnej zapisanej na koncie ubezpieczonego KKS kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego

39 II. USTALANIE WYSOKOŚCI cd. POEP EPOM = ŚDTŻ EP kwota emerytury pomostowej ŚDTŻ średnie dalsze trwania życia

40 Formuła obliczenia wysokości emerytury pomostowej na dzień r zł kwota zwaloryzowanych składek zł kwota zwaloryzowanego kapitału = zł suma : 255,2 miesiące( średnie dalsze trwanie życia dla 60 letniej osoby = 3134,80 zł.( kwota brutto emerytury)

41 * KWOTA EMERYTURY POMOSTOWEJ NIE MOŻE BYĆ NIŻSZA NIŻ KWOTA NAJNIŻSZEJ EMERYTURY * WYSOKOŚĆ EMERYTURY POMOSTOWEJ PODLEGA PONOWNEMU USTALENIU NA ZASADACH OKREŚLONYCH W ART. 108 USTAWY EMERYTALNEJ * EMERYTURA POMOSTOWA PODLEGA WALORYZACJI NA OGÓLNYCH ZASADACH DOTYCZĄCYCH ŚWIADCZEŃ EMERYTALNO- RENTOWYCH

42 III. Powstanie i ustanie prawa do emerytury pomostowej Prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. W przypadku pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku lub świadczenia.

43 Prawo do emerytury pomostowej ustaje z dniem: 1. poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury określonego w odrębnych przepisach, 2. osiągnięciem przez uprawnionego odpowiedni wieku lat w przypadku kobiety i lat w przypadku mężczyzny, nawet jeżeli nie ma prawa do emerytury, 3. śmierci uprawnionego.

44 IV. Zawieszalność przy emeryturach pomostowych Prawo do emerytury pomostowej ulega zmniejszeniu lub zawieszeniu na ogólnych zasadach przewidzianych w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z FUS Prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych.

45 IV. Zawieszalność przy emeryturach pomostowych Przychód osiągany zagranicą, w państwach członkowskich UE/EOG/Szwajcarii oraz w państwach umownych jest uwzględniany dla celów zawieszenia prawa do emerytury pomostowej lub zmniejszenia jej wysokości i podlega przeliczeniu na złote według kursu średniego określonej waluty obcej ogłoszonego przez Prezasa NBP w ostatnim dniu każdego z miesięcy rozliczanego roku kalendarzowego.

46 Do emerytury pomostowej przysługuje dodatek pielęgnacyjny. Po zmarłej osobie uprawnionej do emerytury pomostowej przysługuje renta rodzinna dla uprawnionych członków rodziny. Osobie która pokryła koszty pogrzebu po śmierci uprawnionego do emerytury pomostowej lub członka jego rodziny przysługuje zasiłek pogrzebowy. W razie zbiegu prawa do emerytury pomostowej z innym świadczeniem emerytalno-rentowym przysługuje tylko jedno z tych świadczeń wyższe lub wybrane przez uprawnionego.

47 V. REKOMPENSATY REKOMPENSATA - stanowi odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej

48 Rekompensata przysługuje: - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. - posiadającym okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do jakiejkolwiek emerytury wcześniejszej.

49 R = 64,32 * K* X gdzie: R oznacza kwotę rekompensaty, K oznacza kwotę obliczoną według zasad określonych w przepisach art. 174 (Kapitał początkowy) ustawy emerytalnej, X oznacza współczynnik obliczony według wzoru (patrz art. 22 ustawy o emeryturach pomostowych)

50 Rekompensata przyznawana jest na wniosek ubezpieczonego o emeryturę. Przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego.

51 VI. PRZEPISY PRZEJŚCIOWE-prawo do emerytury pomostowej nabywa również z art.49 Ubezpieczony, który po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych miał wymagany okres pracy w szczególnych warunkacvh lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych spełnia pozostałe warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12

52 VI. cd. urodził się po r., ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat lub 10 lat, osiągnął wiek co najmniej 55 lat dla kobiet, i 60 lat dla mężczyzn lub niższy odpowiedni dla rodzaju wyko, ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, przed dniem r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy.

53 VI. FUNDUSZ EMERYTUR POMOSTOWYCH FEP to państwowy fundusz celowy, który jest powołany od r. w celu finansowania emerytur pomostowych, którego dysponentem będzie ZUS W 2009r. emerytury pomostowe były finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

54 VI. FUNDUSZ EMERYTUR POMOSTOWYCH cd. Składka na FEP wynosi 1,5% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe Składka ta jest finansowana w całości przez płatnika

55 Dziękuję za uwagę