ZADANIA AKTYWIZUJĄCE DZIECI I MŁODZIEŻ Zadania dla pojedynczego ucznia Ekoznakowe memo

Transkrypt

1 Zasady gry: Porozcinaj karty wzdłuż linii, otrzymasz w ten sposób 20 kart, tj. 10 par. W grze może brać udział 2-3 zawodników. Karty układa się obrazkami do spodu i miesza chaotycznie. Pierwszy zawodnik odwraca 2 karty. Jeśli trafił na parę, zabiera ją i w tej samej kolejce odkrywa następne karty, aż trafi na dwie różne. Jeżeli odkryte zostaną dwie różne karty, gracz układa je na tym samym miejscu obrazkami do dołu i wszyscy gracze starają się zapamiętać, gdzie leżały. Do gry przystępuje kolejny gracz. Gdy po odkryciu dwóch różnych kart, gracz przypomni sobie, gdzie leży para do jednego z właśnie odkrytych obrazków, nie może odkrywać pary i musi poczekać na swoją kolejkę. Wygrywa ta osoba, która nazbiera najwięcej kart. Sprawiedliwy Handel Bezpieczny dla ozonu Zielony punkt Drewno z lasów zarządzanych według standardów ekologicznych ZADANIA AKTYWIZUJĄCE DZIECI I MŁODZIEŻ Zadania dla pojedynczego ucznia Ekoznakowe memo Sprawiedliwy Handel Bezpieczny dla ozonu Zielony punkt Drewno z lasów zarządzanych według standardów ekologicznych Nie testowane na zwierzętach Opakowanie nadaje się do recyklingu Błękitny Anioł (Niemcy) Niskie zużycie energii i łatwy recykling Nie testowane na zwierzętach Opakowanie nadaje się do recyklingu Błękitny Anioł (Niemcy) Niskie zużycie energii i łatwy recykling Ekoznakowe memo wszystkie kategorie wiekowe, w przypadku przedszkolaków starsza osoba musi wyjaśnić zasady gry Zgodny z normami Unii Europejskiej Zgodny z normami Unii Europejskiej Rolnictwo Ekologiczne Rolnictwo Ekologiczne 215

2 Owocowe puzzle Porozcinaj puzzle wzdłuż linii, wymieszaj kawałki i ułóż obrazek. Owocowe puzzle 1. przedszkola, klasy I - III szkoły podstawowej 2. klasy IV - VI szkoły podstawowej, szkoły ponadpodstawowe JEDZ OWOCE 2-3 RAZY DZIENNIE SUROWE OWOCE - DOSKONAŁE ŹRÓDŁO WITAMIN I BŁONNIKA 216

3 Kolorowanka "stand-by Pokoloruj rysunek według schematu: - kolor czerwony - kolor czarny - kolor żółty Otrzymasz w ten sposób rysunek przycisku stand-by, który włączony oznacza, że urządzenie jest w stanie czuwania i pobiera prąd. Pamiętaj więc, by go zawsze wyłączać, jeśli nie korzystamy z danego urządzenia. Kolorowanka "stand-by Kategoria a wiekowa: uczniowie przedszkoli zkol i uczniowie klas I III SP przedszkola, klasy I - III szkoły podstawowej 217

4 Śmieciowy labirynt Zaznacz, który z tych śmieci trafi do kosza. PAPIER Śmieciowy labirynt klasy I - III szkoły podstawowej 218

5 Odpadowa krzyżówka Na podstawie rysunków odgadnij hasło krzyżówki. Odczytaj rozwiązanie i wpisz je poniżej oraz wyjaśnij, co oznacza (uczniowie klas IV-VI) Odpadowa krzyżówka Kategoria a wiekowa: uczniowie klas I-VI SP klasy I - VI szkoły podstawowej Hasło:... Wyjaśnienie:

6 Alternatywne energetyczne domino Zasady gry: Porozcinaj tabelkę wzdłuż przerywanych linii, otrzymasz w ten sposób 25 kart. W grze bierze udział 2 zawodników. Na początku gry karty układa się napisami do spodu i miesza. Gracze kolejno losują po 5 kart. Rozpoczynający wykłada wybraną przez siebie kartę, a następnie współgrający dokłada do jej boku kartę z identycznym opisem itd. Jeśli grający nie posiada karty z odpowiednim napisem, losuje następną z pozostałych leżących na stole, dopóki nie trafi na właściwą. Nieodpowiadające karty dokłada do pozostałych swoich kart. Grę wygrywa ten gracz, który szybciej pozbędzie się wszystkich swoich kart. Alternatywne energetyczne domino klasy IV - VI szkoły podstawowej, szkoły ponadpodstawowe 220

7 Test: " Czy odpowiedzialnie postępujesz z odpadami? Rozwiąż poniższy test. Zaznacz jedną odpowiedź. 1. Czy wiesz, gdzie w twojej okolicy znajdują się kontenery do selektywnej zbiórki odpadów? a) Nie zwracam na nie uwagi, korzystam ze zwykłych śmietników. b) Wiem, ale rzadko z nich korzystam, gdyż mam bliżej do zwykłego śmietnika. c) Tak, wiem, ponieważ często wrzucam do nich posegregowane odpady. d) Tak, wiem i czasami z nich korzystam. 2. Jak często segregujesz śmieci w swoim domu? a) Codziennie. b) Raz w tygodniu. c) Rzadko. d) Nigdy. 3. Podczas zakupów zwracasz uwagę głównie na to, czy: a) Produkt ładnie wygląda. b) Produkt i jego opakowanie zostały wyprodukowane w sposób ekologiczny. c) Wśród składników produktu nie znajdują się substancje szkodliwe dla naszego zdrowia. d) Cena produktu jest niska. 4. Czy wybierając się na zakupy, zabierasz ze sobą torbę? a) Czasami zabieram ze sobą torbę ekologiczną lub reklamówki foliowe. b) Tak, za każdym razem zabieram ze sobą torbę z materiału naturalnego. c) Często o tym zapominam i wtedy korzystam z darmowych torebek foliowych. d) Nie, za każdym razem korzystam z darmowych reklamówek. 5. Kupując napoje: a) Wybieram produkty w kartonikach. b) Wybieram towary w butelkach plastikowych, które potem wyrzucam do kontenerów na plastik. c) Wybieram duże opakowania szklane lub plastikowe zamiast kilku małych. d) Wybieram produkt w szklanym opakowaniu, które można zwrócić do sklepu. 6. Co robisz z reklamówkami i foliowymi torebkami? a) Nie zabieram ich w czasie zakupów, korzystam z ekologicznych opakowań. b) Wyrzucam je do zwykłego śmietnika. c) Wykorzystuję je wielokrotnie. d) Zbieram je w domu i wyrzucam do kontenerów na plastik. 7. Co wiesz o ekoznakach umieszczanych na opakowaniach? a) Wiem, jakie jest ich znaczenie, ale rzadko zwracam na nie uwagę w czasie zakupów. b) Znam ich znacznie i zwracam na nie uwagę, wybierając produkt. c) Nie znam ich znaczenia i nie interesuję się nimi. d) Znam niewiele ekoznaków. Test: " Czy odpowiedzialnie postępujesz z odpadami? cz. 1 Kategoria a wiekowa: uczniowie klas IV-VI VI SP oraz szkół ponadpodstawowych p dsta wych klasy IV - VI szkoły podstawowej, szkoły ponadpodstawowe 221

8 Test: " Czy odpowiedzialnie postępujesz z odpadami? cz. 2 klasy IV - VI szkoły podstawowej, szkoły ponadpodstawowe 8. Czy wiesz, jakie zagrożenie dla środowiska stanowią śmieci pozostawione w lesie? a) Tak, jestem tego świadomy i dlatego zbieram śmieci, jeśli znajdę je w lesie. b) Tak, wiem i dlatego nie zostawiam śmieci w lesie, ale nie zbieram odpadów pozostawionych przez innych. c) Wiem, ale czasami zostawiam niewielkie ilości śmieci w lesie. d) Nie interesuje mnie to i często zostawiam śmieci w lesie. 9. Wyrzucając plastikowe opakowania do kontenerów na tworzywa sztuczne, zwracasz uwagę: a) Żeby były czyste i pogniecione. b) Żeby były puste, ale nie zgniatasz ich. c) Nie wyrzucasz opakowań plastikowych do specjalnych kontenerów, tylko do zwykłych śmietników. d) Nie zwracasz uwagi na to, czy są puste. Przydziel sobie punkty za każdą odpowiedź zgodnie z tabelką, a potem zsumuj je: a) b) c) d) Wyniki testu: punktów Gratulacje! Zdajesz sobie sprawę, jak wielkie zagrożenie stanowi dla naszego środowiska nadmierne wytwarzanie odpadów i wiesz, jak temu przeciwdziałać. Oby tak dalej! punktów Całkiem nieźle. Jesteś na dobrej drodze. Dbasz o czystość środowiska, w którym żyjesz. Zastanów się, czy w niektórych sytuacjach mógłbyś postępować bardziej odpowiedzialnie punktów Mogłoby być o wiele lepiej. Potraktuj ten wynik jako wyzwanie i staraj się odpowiedzialniej postępować z odpadami. Poniżej 7 punktów Totalna klapa. Musisz koniecznie zmienić styl swojego życia. 222

9 Obliczanie śladu ekologicznego Wejdź na stronę internetową: i oblicz swój ślad ekologiczny. Ślad ekologiczny wskaźnik, który mierzy stopień, w jakim konsumujemy zasoby naszej planety i przedstawiany jest w ilościach hektarów w przeliczeniu na jednego mieszkańca Ziemi. Współczesny ślad ekologiczny dla mieszkańca Polski wynosi 4 ha, mieszkańca Europy wynosi ok. 5-6 ha, Stanów Zjednoczonych 9,2 ha, a dla Afrykanina 1,4 ha. Na Ziemi jest ok. 12 miliardów powierzchni czynnej biologicznie, więc na jednego mieszkańca naszej planety przypada ok. 2,1 ha - jest to tzw. zrównoważony ślad ekologiczny. Obliczając swój ślad ekologiczny, możemy sprawdzić, jaki wpływ na Ziemię ma styl życia każdego z nas i co należałoby w nim zmienić, by racjonalnie korzystać z jej zasobów. Obliczanie śladu ekologicznego Kategoria a wiekowa: klasy IV-VI SP i uczniowie ie szkół ponadpodstawowych pods dsta wych klasy IV - VI szkoły podstawowej, szkoły ponadpodstawowe 223

10 Gra edukacyjna " Odpowiedzialny konsument cz klasy IV - VI szkoły podstawowej 2. szkoły ponadpodstawowe Gra edukacyjna: " Odpowiedzialny konsument Zasady gry: W grze uczestniczą dwie osoby, ewentualnie do gry można zaprosić trzecią osobę do sędziowania. Do gry potrzebne są dwa pionki, którymi mogą być dowolnie wybrane przedmioty, np. gumka do mazania i temperówka. Karty z pytaniami należy porozcinać tak, by na jednej karteczce było jedno pytanie z odpowiedzią. Uczestnicy wybierają spośród siebie osobę rozpoczynającą grę. Aby wykonać ruch, należy prawidłowo odpowiedzieć na pytanie wybrane przez przeciwnika. Poprawna odpowiedź pozwala przesunąć pionek o 2 pola, natomiast błędna powoduje cofnięcie pionka o 1 pole. Gdy w grze nie bierze udziału sędzia, kartki z pytaniami należy poukładać tekstem do dołu i wybierać je losowo. Przeciwnik czyta pytanie graczowi, a następnie sprawdza, czy ten prawidłowo odpowiedział. Wygrywa osoba, która jako pierwsza pokona całą drogę lub w przypadku, gdy wykorzystane zostaną wszystkie pytania, grę wygrywa osoba, która znajdzie się najbliżej mety. 1. Pytania dla uczniów klas IV-VI: Jakie są dwa główne źródła dwutlenku węgla w przyrodzie? odp. Głównym źródłem dwutlenku węgla są przemysł i motoryzacja. Czy wkładanie ciepłych potraw do lodówki wpływa na zużycie przez nią energii elektrycznej? odp. Tak, wkładanie ciepłych potraw do lodówki powoduje zwiększenie zużycia energii. Wyjaśnij pojęcie odpad. odp. Odpad to przedmiot, rzecz, która jest już zużyta, zepsuta, która jest nam już niepotrzebna lub która nie może już spełniać swojej funkcji. Wymień 3 następstwa ocieplania się klimatu odp. Ocieplanie klimatu prowadzi np. do topnienia lodowców, zmniejszenia zasobów wody na świecie, wzrostu ekstremalnych zjawisk pogodowych. Wymień 3 sposoby na zmniejszenie ilości wyrzucanych odpadów na wysypisko śmieci. odp. Ilość odpadów można ograniczyć np. przez kupowanie napojów w butelkach zwrotnych, segregację śmieci, używanie opakowań wielokrotnego użytku. Co jest ekologiczną alternatywą dla baterii? odp. Ekologiczną wersją baterii są akumulatorki wielokrotnego użytku. Wymień gazy cieplarniane? odp. Gazy cieplarniane to dwutlenek węgla, metan, freony, ozon, tlenki azotu. Co to oznacza pojęcie surowiec wtórny? odp. Surowiec wtórny to odpad, który nadaje się do ponownego przetworzenia. Co oznacza poniższy ekoznak? odp. Oznacza, że opakowanie nadaje się do ponownego przetworzenia. Wymień alternatywne źródła energii. odp. Alternatywne źródła energii to słońce, woda, wiatr, energia wnętrza Ziemi, biomasa. Wyjaśnij pojęcie recykling. odp. Recykling to ponowne przetwarzanie odpadów. Co oznacza pojęcie ekoznak? odp. Jest to symbol świadczący o tym, że produkt wytworzono w sposób przyjazny dla środowiska. 224

11 Czy owoce i warzywa surowe i gotowane posiadają tyle samo witamin? odp. Więcej witamin mają surowe owoce i warzywa gdyż większość witamin, ulega rozkładowi w czasie gotowania. Czy konsumentem jesteśmy tylko wtedy gdy robimy zakupy w sklepie? odp. Konsumentem jesteśmy nie tylko w czasie dokonywania zakupów w sklepie, ale również wtedy, gdy korzystamy z różnorakich usług np. banku, internetu. Do jakiego kontenera należy wyrzucać styropian? Odp. Styropian nie nadaje się do powtórnego przetworzenia, więc niestety musi zostać wyrzucony do zwykłego śmietnika. Które z produktów są cennym źródłem wapnia i dlatego należy spożywać je codziennie? odp. Cennym źródłem wapnia są mleko i przetwory mleczne. Gdzie najlepiej kupować świeże warzywa i owoce? odp. Należy je kupować u lokalnych producentów, na targowiskach lub w małych sklepach osiedlowych. Który z odpadów rozkłada się samoistnie dłużej: butelka plastikowa czy szklana? odp. Dłużej rozkłada się butelka szklana. W jakich warunkach hodowane są kury znoszące jajka z 3? Odp. Jest to tzw. chów klatkowy, kury przebywają całe życie zamknięte w niewielkiej klatce i nie mogą swobodnie się poruszać, karmione są sztuczną karmą. Które pieczywo dostarcza nam cenniejszych składników odżywczych: białe czy ciemne? odp. Więcej cenniejszych składników posiada pieczywo ciemne. Co oznacza pojęcie fast food? odp. Jest to tzw. szybkie jedzenie, np. hamburgery, frytki, hot-dogi. Jakie odpady nazywamy niebezpiecznymi? odp. Są to odpady, które wymagają specjalnej utylizacji i nie powinny trafiać do zwykłego śmietnika, np. azbest, elektrośmieci. Czy w ciągu dnia powinniśmy jeść więcej owoców, czy warzyw? Odp. Powinniśmy jeść więcej warzyw. Jak produkowana jest żywność ekologiczna? Odp. Żywność ekologiczna produkowana jest bez chemicznych dodatków w warunkach najbardziej zbliżonych do naturalnych. W jaki sposób ograniczyć zużycie energii potrzebnej do ogrzewania mieszkania? odp. Energię tę można zmniejszyć poprzez stosowanie termostatów, zamykanie zaworów podczas wietrzenia, ustawienie termostatów kaloryferów na niższą temperaturę. Gdzie należy wyrzucać przeterminowane leki i opakowania po lekach? odp. Leki powinniśmy oddawać do specjalnych punktów zbiórki, np. w aptekach. Jakie odpady powinno się wyrzucać do kompostowników? Odp. Do kompostowników wyrzucamy resztki jedzenia, z wyjątkiem mięsa, potraw ostro przyprawionych, odpady organiczne z ogrodu. Jak nazywa się proces, w którym rośliny przerabiają dwutlenek węgla na tlen? odp. Proces ten nazywa się fotosyntezą. Gra edukacyjna " Odpowiedzialny konsument cz klasy IV - VI szkoły podstawowej 2. szkoły ponadpodstawowe 225

12 2. Pytania dla uczniów klas ponadpodstawowych: Gra edukacyjna " Odpowiedzialny konsument cz klasy IV - VI szkoły podstawowej 2. szkoły ponadpodstawowe Czym zajmuje się ekologia? Odp. Ekologia to nauka zajmująca się zależnościami pomiędzy organizmami a środowiskiem ich życia. Który z odpadów opakowaniowych rozkłada się samoistnie w przyrodzie najdłużej? Odp. Najdłużej rozkładają się butelki szklane. Wymień alternatywne źródła energii. odp. Alternatywne źródła energii to słońce, woda, wiatr, energia wnętrza Ziemi, biomasa. Co oznacza, że urządzenie pozostaje w trybie stand-by? odp. Włączony tryb oznacza, że urządzenie jest w stanie czuwania i pobiera energię elektryczną. Z jakiego surowca wytwarza się w Polsce energię elektryczną? odp. W Polsce energię elektryczną wytwarza się głównie z węgla kamiennego. Wyjaśnij pojęcie recykling. Odp. Recykling to przetwarzanie odpadów. Wyjaśnij zasadę 3R postępowania ze śmieciami. Odp: Zasada 3R = reduce + reuse + recycle; reduce - ograniczaj powstawanie odpadów, reuse - używaj ponownie, recycle - odzyskuj. Wymień 3 sposoby oszczędzania energii elektrycznej w domu. odp. Energię można oszczędzać poprzez np. stosowanie energooszczędnych żarówek, korzystanie ze sprzętów energooszczędnych, gotowanie w czajniku tylko tyle wody, ile potrzebujemy. Na czym polega efekt cieplarniany? odp. Efekt cieplarniany spowodowany jest przez gazy, które powodują zatrzymanie energii cieplnej w atmosferze ziemskiej i ogrzanie jej temperatury. Wymień, które produkty powinny stanowić podstawę naszego żywienia. odp. Najwięcej powinniśmy spożywać żywności pełnoziarnistej. Który z odpadów rozkłada się przez dłuższy okres: butelka plastikowa czy puszka aluminiowa? Odp. Dłużej rozkłada się butelka plastikowa ok. 800 lat. Jakie odpady nazywamy komunalnymi? Odp. Są to odpady produkowane przez ludzi w ich życiu codziennym, np. w domu lub w pracy. Czy oświetlenie należy wyłączać, jak się wychodzi z pokoju na 5 minut? odp. Nie, gdyż żarówka zużywa więcej energii na zapalenie niż świecenie przez ten czas. Czy ładowarka do telefonu pobiera prąd po tym, jak już telefon się naładuje? odp. Tak, ładowarka zużywa prąd, dopóki się jej nie odłączy od gniazdka. Wymień witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. odp. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach to A, D, E, K. Co oznacza poniższy ekoznak? Odp. Jest to zielony punkt - oznacza, że producent wzniósł wkład finansowy na rzecz organizacji zajmującej się recyklingiem. W jakich warunkach hodowane są kury znoszące jajka z 2? Odp. Jest to tzw. chów ściółkowy, kury żyją w zamkniętym kurniku, ale mogą się swobodnie poruszać, karmione są sztuczną paszą. Jak inaczej nazywany jest efekt cieplarniany? odp. Efekt cieplarniany nazywamy efektem szklarniowym. Powiedz, co niszczą freony? odp. Freony niszczą warstwę ozonową atmosfery. Co oznacza skrót GMO? odp. Skrót oznacza żywność modyfikowaną genetycznie. 226

13 Wymień organizację lub urząd pomagające konsumentom w konflikcie ze sprzedawcą lub producentem. odp. Konsumentom pomaga np. Miejski lub Powiatowy Rzecznik Konsumentów. Na czym polega modyfikacja genetyczna? odp. Modyfikacja genetyczna polega na wprowadzeniu obcego genu do genomu organizmu w celu zmian jego cech, np. zwiększenia wzrostu. Co oznacza pojęcie żywność zrównoważona? odp. Żywność zrównoważona = żywność ekologiczna + żywność lokalna + żywność świeża. Czym cechuje się żywność ekologiczna? odp. Żywność ekologiczna produkowana jest bez chemicznych dodatków, w warunkach najbardziej zbliżonych do naturalnych. Co oznacza pojęcie hiperkonsumpcja? odp. Inaczej jest to nadkonsumpcja, forma konsumpcji, w której konsumenci kupują więcej niż potrzebują i za więcej pieniędzy niż ich stać. Co oznacza pojęcie żywność świeża? odp. Jest to żywność pozbawiona konserwantów, nieprzetworzona, najczęściej bez opakowań, charakteryzująca się krótkim terminem przydatności do spożycia. Czym zajmuje się sozologia? odp. Sozologia to nauka, która zajmuje się ochroną środowiska. W jaki sposób możemy przeciwdziałać ocieplaniu się klimatu na Ziemi? odp. Ocieplaniu się klimatu możemy przeciwdziałać poprzez stosowanie zróżnicowanych paliw, alternatywnych źródeł energii, ograniczenie wycinania lasów i sadzenie nowych drzew oraz poprzez oszczędzanie energii elektrycznej. Gra edukacyjna " Odpowiedzialny konsument cz klasy IV - VI szkoły podstawowej 2. szkoły ponadpodstawowe 227

14 Gra edukacyjna Odpowiedzialny konsument cz klasy IV - VI szkoły " podstawowej 2. szkoły ponadpodstawowe START META 228

15 Witaminowa wykreślanka W poziomych i pionowych liniach zostały zapisane nazwy 12 witamin. Znajdź je i zakreśl. Witaminowa wykreślanka Kategoria a wiekowa: uczniowie szkół ponadpodstawowych odst awow owyc szkoły ponadpodstawowe (tokoferole, kwas foliowy, kwas pantotenowy, fitochinon, cyjankobalamina, kalcyferol, ryboflawina, tiamina, biotyna, pirydyna, retinol, niacyna) 229