Rejestr przeszczepieñ komórek krwiotwórczych szpiku i krwi obwodowej oraz krwi pêpowinowej

Transkrypt

1 Rejestr przeszczepieñ komórek krwiotwórczych szpiku i krwi obwodowej oraz krwi pêpowinowej W ramach realizacji zapisów Ustawy z dnia 1 lipca 2005 roku o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narz¹dów oœrodki przeszczepiaj¹ce szpik, komórki krwiotwórcze i krew pêpowinow¹ maj¹ obowi¹zek wpisywania przewidzianych przez ustawê danych osobowych i medycznych do krajowego rejestru przeszczepieñ w systemie informatycznym ustawowych rejestrów transplantacyjnych ( Na podstawie raportów nap³ywaj¹cych z oœrodków transplantacyjnych obliczono, e w 2012 roku wykonano 797 autotransplantacji komórek krwiotwórczych, co szczegó³owo przedstawiono w Tabeli 1. Tylko w 7 przypadkach by³ to przeszczep szpiku (), w pozosta³ych 790 przypadkach przeszczepiono komórki krwiotwórcze krwi obwodowej (). Tabela 1. Przeszczepienia autologiczne komórek krwiotwórczych w 2012 roku. Oœrodki Transplantacyjne (CIC) ¹czna liczba autotransplantacji CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC Razem Alogenicznych transplantacji komórek krwiotwórczych od dawców rodzinnych i niespokrewnionych wykonano w ubieg³ym roku 449. W 92 przypadkach przeszczepiono komórki hematopoetyczne szpiku, w 353 przypadkach komórki krwiotwórcze krwi obwodowej, a w jednym przypadku przeszczepiono jednoczeœnie komórki krwiotwórcze szpiku i krwi obwodowej. W trzech przypadkach wykorzystano do przeszczepienia krew pêpowinow¹. Ogó³em w 18 oœrodkach transplantacyjnych wykonano 186 transplantacji komórek krwiotwórczych od dawców rodzinnych (w tym 16 retransplantacji). W 13 oœrodkach transplantacyjnych wykonano 263 transplantacje (w tym 17 retransplantacji) od dawców niespokrewnionych (Rycina 1 i Tabela 2). 46

2 Ryc. 1 Zestawienie alotransplantacji komórek krwiotwórczych od dawców rodzinnych i niespokrewnionych z podzia³em na pochodzenie dawcy i rodzaj materia³u przeszczepowego w 2012 roku. Najwiêcej transplantacji od dawców niespokrewnionych w 2012 roku przeprowadzi³a Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku w Katowicach (CIC 677), od dawców rodzinnych Klinika Hematologii w Krakowie (CIC 553) oraz Klinika w Katowicach (CIC 677). Tabela 2. alogeniczne komórek krwiotwórczych w 2012 roku. Oœrodki Transplantacyjne (CIC) Alotransplantacje od dawców niespokrewnionych transplantacje retransplantacje Alotransplantacje od dawców rodzinnych transplantacje retransplantacje ¹czna liczba alotransplantacji CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC Razem

3 Preferowanym Ÿród³em komórek krwiotwórczych do przeszczepienia alogenicznego od dawców rodzinnych w 2012 roku by³a krew obwodowa (), któr¹ wykorzystano 154 razy (83 %), w 31 przypadkach komórki pochodzi³y ze szpiku (), jeden raz Ÿród³em komórek by³a krew pêpowinowa (CBU). Tabela 3 przedstawia zestawienie rodzajów materia³u przeszczepowego pochodz¹cego od dawców rodzinnych z podzia³em na poszczególne oœrodki transplantacyjne. Tabela 3. Rodzaj materia³u transplantacyjnego od dawców rodzinnych w 2012 roku. Oœrodki Transplantacyjne (CIC) CBU CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC Razem W Tabeli 4 przedstawiono podzia³ materia³u przeszczepowego od dawców niespokrewnionych wed³ug rodzaju i oœrodka transplantacyjnego. Podobnie jak w przeszczepach rodzinnych preferowanym Ÿród³em komórek krwiotwórczych do przeszczepienia by³a krew obwodowa, któr¹ wykorzystano 199 razy (76 %), szpik przeszczepiono w 61 przypadkach (23 %), a dwa razy (ok. 1%) Ÿród³em komórek by³a krew pêpowinowa. Tabela 4. Rodzaj materia³u transplantacyjnego od dawców niespokrewnionych w 2012 roku. Oœrodki Transplantacyjne (CIC) + CBU CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC 695 CIC CIC CIC

4 Tabela 4 (cd). Rodzaj materia³u transplantacyjnego od dawców niespokrewnionych w 2012 roku. Oœrodki Transplantacyjne (CIC) + CBU CIC CIC CIC CIC CIC Razem Spoœród wszystkich 263 przeszczepieñ od dawców niespokrewnionych, materia³ przeszczepowy do 144 transplantacji (55%) pochodzi³ od dawców z rejestrów zagranicznych, natomiast do 119 transplantacji (45%) od dawców krajowych. Tabela 5 przedstawia udzia³ dawców krajowych i zagranicznych, w ogólnej liczbie dawców z podzia³em na oœrodki transplantacyjne. Wraz ze wzrostem liczby potencjalnych dawców szpiku w zasobach krajowych, zauwa alnie wzrasta udzia³ przeszczepieñ od dawców w ca³kowitej liczbie przeszczepieñ od dawców niespokrewnionych. W 2012 roku wskaÿnik ten wynosi³ 45%, a w latach poprzednich odpowiednio: %, %, %, %. Tabela 5. Przeszczepienia alogenicznych komórek krwiotwórczych od dawców niespokrewnionych wg pochodzenia dawcy w 2012 roku. Oœrodki Transplantacyjne (CIC) Ogó³em Pochodzenie dawców (dawcy polscy Z rejestrów Z rejestru i zagraniczni) zagranicznych polskiego CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC CIC Razem W Tabeli 6 przedstawiono rozpoznania stanowi¹ce wskazania do przeszczepienia autologicznego i alogenicznego z podzia³em na przeszczepienia od dawców rodzinnych i niespokrewnionych. Najczêstszym wskazaniem do przeszczepienia autologicznego w 2012 roku by³y szpiczak plazmocytowy (56%), ch³oniaki nieziarnicze (19%) oraz ch³oniak Hodgkina (16%). W przypadku przeszczepieñ alogenicznych od dawców rodzinnych najczêstszym wskazaniem do przeszczepienia 49

5 by³y ostra bia³aczka szpikowa (40%) oraz ostra bia³aczka limfoblastyczna (18%). Wskazaniem do przeszczepienia alogenicznego od dawców niespokrewnionych by³y ostra bia³aczka szpikowa (36%), ostra bia³aczka limfoblastyczna (25%) oraz anemia aplastyczna (11%). Tabela 6. Rozpoznania stanowi¹ce wskazanie do przeszczepienia auto- i alogenicznego w 2012 roku. Wskazania do autoi aloprzeszczepienia komórek krwiotwórczych Autotransplantacje (ogó³em) (1 trans.) Alotransplantacje od dawców rodzinnych (ogó³em) (1 trans.) Alotransplantacje od dawców niespokrewnionych Transplantacjtacje Transplan- (ogó³em) (1 trans.) Ostra bia³aczka szpikowa AML Ostra bia³aczka limfoblastyczna ALL Przewlek³a bia³aczka szpikowa CML Zespo³y mieloproliferacyjne MPS Zespo³y mielodysplastyczne MDS Przewlek³a bia³aczka limfoblastyczna CLL Ch³oniak Hodgkina Ch³oniaki nieziarnicze Szpiczak plazmocytowy Anemia aplastyczna AA Nowotwory lite Choroby autoimmunologiczne Niedobory odpornoœci Choroby metaboliczne Hemoglobinopatie Inne Razem Ca³kowita liczba auto i alogenicznych przeszczepieñ dla biorców krajowych w 2012 roku nie jest równa liczbie wykonanych pobrañ. W 2012 roku pobrano komórki krwiotwórcze szpiku i krwi obwodowej od 476 dawców w tym od 186 dawców spokrewnionych i 290 od dawców niespokrewnionych. Tabela 7 zawiera zestawienie wszystkich pobrañ oraz przeszczepieñ komórek krwiotwórczych zrealizowanych w 2012 roku. Nowym zjawiskiem, wynikaj¹cym byæ mo e z du ej liczby potencjalnych dawców szpiku w zasobach krajowych, jest rosn¹ca liczba pobrañ od dawców dla biorców zagranicznych (168), w stosunku do pobrañ dla biorców krajowych (122). 50

6 Tabela 7. Pobieranie i przeszczepianie komórek krwiotwórczych w Polsce w 2012 roku. Pobrania dla biorców rodzinnych = 186 ¹czna liczba pobrañ od dawców = 476 ¹czna liczba pobrañ od dawców niespokrewnionych = 290 z PL3 = 12 z PL5 = 62 z PL6 = 216 = 12 = 3 = 9 = 43 = 10 = 33 zagranicznych = 19 = 2 = 17 = 67 = 15 = 52 = 28 Przeszczepienia od dawców rodzinnych = 186 = 31 = 154 CBU = 1 = 31 = 154 CBU = 1 zagranicznych = 149 = 121 zagranicznych = 168 ¹cznie = 290 = 122 Ró nica* 122 pobrania 119 przeszczepieñ 2x zamro enie materia³u 1x (+) Wszystkie przeszczepienia od dawców niespokrewnionych = 263 = 28 = 61 = 33 = 30 = 58 = 28 = 138 = 94 Przeszczepienia od dawców = 119 = 90 = 199 = = 1 + = 1 + = 232 = 0 Przeszczepienia od zagranicznych dawców = 144 *Ró nica miêdzy liczb¹ pobrañ materia³u przeszczepowego dla biorców krajowych a liczb¹ przeszczepieñ wynika z tego, e w 2 przypadkach materia³ zosta³ zamro ony, a jednemu biorcy przeszczepiono zarówno szpik jak i komórki krwiotwórcze. CBU = 0 CBU = 2 CBU = 2 Powy sze dane zosta³y zgromadzone dziêki uprzejmoœci i dobrej wspó³pracy z oœrodkami transplantacyjnymi. Anna êczycka 51