W sprawozdaniu zastosowano następujący kurs EURO: 1 EUR = 4, 1942 PLN.

Transkrypt

1

2

3 Strona2 WSTĘP Niniejsze sprawozdanie stanowi podsumowanie realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata w 2013 roku. Dokument przedstawia efekty wdrażania RPOWP oraz wpływ Programu na rozwój województwa podlaskiego. Sprawozdanie roczne z realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata (przyjętego decyzją Komisji Europejskiej Nr K(2007)5085 z dnia 11 października 2007 roku oraz uchwałą Zarządu Województwa nr 46/599/07 z dnia 9 listopada 2007 roku oraz zmienionego decyzją Komisji Europejskiej nr C(2013) 9267 z dnia 17 grudnia 2013 r. i uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego nr 208/2961/2013 z dnia 31 grudnia 2013 r.) zostało sporządzone przez Departament Rozwoju Regionalnego w imieniu Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata , której funkcje pełni Zarząd Województwa Podlaskiego. Dokument jest jednym z elementów systemu monitorowania i zarządzania pomocą strukturalną dla regionu. Obejmuje okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 roku. Został przygotowany w oparciu o system sprawozdawczości i monitoringu przewidziany w Rozporządzeniu Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE L 210/25 z ), a także Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności oraz Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Dz. Urz. UE L 371 z ) oraz Wytycznych w zakresie sprawozdawczości, wydanych przez Ministra Rozwoju Regionalnego na podstawie art. 35 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. Nr 227, poz. 1658, z późn. zm.). Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata to pierwszy w historii tak duży program finansujący rozwój regionu. Województwo podlaskie ma typowo rolniczy charakter (przerost zatrudnienia w rolnictwie, wysokie bezrobocie i niski stopień towarowości produkcji). W związku z tym strategia programu ma na celu zmianę tej niekorzystnej struktury i przesunięcie pracowników z sektora rolnictwa do gałęzi przemysłu i usług, co przyczyni się do osiągnięcia wyższego tempa rozwoju gospodarczego. Działania te, zgodnie z założeniami Programu, prowadzone są przy poszanowaniu i zachowaniu dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu. Konsekwencją dążenia do realizacji opisanego wyżej celu głównego jest różnorakie wsparcie w dwóch płaszczyznach:

4 Strona3 pobudzanie inwestycji zewnętrznych poprzez wsparcie infrastruktury oraz wsparcie przedsiębiorstw w celu wzrostu inwestycji wewnętrznych. Szczegółowy opis poszczególnych obszarów wsparcia zawarty został w przedmiotowym sprawozdaniu. Analiza realizacji Programu w okresie objętym sprawozdaniem zawarta jest w rozdziale drugim. Zawarte są w nim m.in. informacje dotyczące postępów rzeczowych i finansowych. Opisano w nim najistotniejsze obszary wsparcia oraz objęte pomocą grupy docelowe. Dokonano analizy jakościowej wdrażania Programu, w tym poziomu realizacji zapisanych w nim wskaźników. Trzeci rozdział niniejszego sprawozdania opisuje realizację Programu w podziale na osie priorytetowe, z uwzględnieniem zrealizowanych celów oraz zaistniałych problemów. W piątym rozdziale zawarte są informacje dotyczące realizowanych w regionie dużych projektów. Szósty rozdział poświęcony jest działaniom z zakresu pomocy technicznej i działań na rzecz wzmocnienia potencjału Instytucji Zarządzającej. Ostatni siódmy rozdział tematyczny poświęcono działaniom na rzecz informacji i promocji Programu. W sprawozdaniu zastosowano następujący kurs EURO: 1 EUR = 4, 1942 PLN.

5 Strona4 INTRODUCTION The following report constitutes the summary of the implementation of the Regional Operational Programme of Podlaskie Voivodship (ROP of Podlaskie Voivodship) for years in year The document presents the effects of the implementation of ROP of Podlaskie Voivodship and the impact of the Programme on the development of Podlaskie Voivodship. The annual report on the implementation of the Regional Operational Programme of Podlaskie Voivodship for years (approved by the decision of the European Commission No K(2007) 5085 of 11 October 2007 and by the resolution of the Management Boards in Voivodships No 46/599/07 of 9 November 2007 and changed by the decision No C (2013) 9267 of 17 December 2013 and by the resolution No 208/2961/2013) was prepared by the Department of the Regional Development, on behalf of the Managing Institution of ROP, which fully board of Podlaskie Voivodship. The document remains one of the elements of structural aid monitoring and management system for the region which covers the period from 1st January until 31st December It was prepared on the basis of reporting and monitoring system provided for in the Council Regulation (EC) No 1083/2006 of 11 July 2006 laying down general provisions on the European Regional Development Fund, the European Social Fund and the Cohesion Fund and repealing Regulation (EC) No 1260/1999 (OJ L 210/25 of ), as well as the Commission Regulation (EC) No 1828/2006 of 8 December 2006 setting out rules for the implementation of Council Regulation (EC) No 1083/2006 laying down general provisions on the European Regional Development Fund, the European Social Fund and the Cohesion Fund and of Regulation (EC) No 1080/2006 of the European Parliament and of the Council on the European Regional Development Fund (OJ L 371 of ) and the Reporting Guidelines issued by the Minister of Regional Development on the basis of Article 35(3) point 6 of the Act of 6 December 2006 on the principles of the development policy (Dz. U. No 227, item 1658, as amended). Regional Operational Programme of Podlaskie Voivodship for years is the first in history such a considerable programme funding the development of the region. Podlaskie Voivodship has a typically rural character (the excess of employment in agriculture, high unemployment and low level of marketability of production). Therefore, the strategy of the Programme aims at changing this unfavourable structure as well as the shift of employees from agricultural sector to industry and service branches. This will contribute to achieving higher rate of economic development. These actions, according to the principles of the Programme, are pursued with respect and preservation of natural and cultural heritage of the region. The consequence of pursuing the implementation of the main aim, which was described before, is diverse support in the following development strategies of the voivodship: investments (growth of external investments).

6 Strona5 A detailed description of particular support areas is included in the report. The analysis of the implementation of the Programme in the period covered by the report is presented in the second chapter. It includes, among other things, information on the tangible and financial progress. Also, the most essential areas of support, as well as target groups which receive aid were described in the chapter. Qualitative analysis on the implementation of the Programme was executed, including the implementation level of indicators recorded in the Programme. The third chapter of this report describes implementation of the Programme divided into priority axes, including implemented aims as well as problems which occurred. Chapter five contains information concerning implementation of large projects in the region. Chapter six is devoted to technical aid activities and operations for strengthening the potential of Managing Institution. The last seventh thematic chapter is dedicated to activities for the concern of information and promotion of the Programme. In the report the following euro exchange rate was used: 1 EUR = 4,1942 PLN.

7 Strona6 Spis treści WSTĘP... 2 INTRODUCTION IDENTYFIKACJA PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO Realizacja i analiza postępów Informacje na temat postępów rzeczowych w realizacji programu operacyjnego: Informacje finansowe (wszystkie informacje finansowe wyrażone są w euro) Informacja na temat podziału wykorzystania funduszy według kategorii interwencji Pomoc w podziale na grupy docelowe Pomoc zwrócona lub ponownie wykorzystana Analiza jakościowa Informacje na temat zgodności z prawem wspólnotowym Zasada równości szans Zasada partnerstwa Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Zmiany w kontekście realizacji programu operacyjnego (w stosownych przypadkach) Zasadnicze modyfikacje na mocy art. 57 rozporządzenia nr 1083/2006 (w stosownych wypadkach) Komplementarność pomocy z innymi instrumentami wsparcia Wpływ działalności KM/PKM, instytucji i grup na zapewnienie koordynacji i komplementarności wsparcia Informacje na temat stosowanych mechanizmów i narzędzi służących zapewnieniu koordynacji i komplementarności wsparcia oraz ich oceny Cross-financing Koordynacja i komplementarność jako przedmiot badań ewaluacyjnych Przykłady projektów komplementarnych Mechanizmy unikania podwójnego finansowania działań realizowanych w ramach Polityki Spójności z działaniami realizowanymi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej Kontrole krzyżowe w zakresie odpowiedzialności Instytucji Zarządzającej Monitorowanie i ocena REALIZACJA W PODZIALE NA PRIORYTETY Priorytet I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Osiągnięcie celów i analiza postępów Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Priorytet II. Rozwój infrastruktury transportowej Osiągnięcie celów i analiza postępów Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Priorytet III. Rozwój turystki i kultury Osiągnięcie celów i analiza postępów Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Priorytet IV Społeczeństwo informacyjne

8 Osiągnięcie celów i analiza postępów Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Priorytet V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska Osiągnięcie celów i analiza postępów Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Priorytet VI. Rozwój infrastruktury społecznej Osiągnięcia celów i analiza postępów Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Priorytet VII. Pomoc Techniczna Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze PROGRAMY EFS: SPÓJNOŚĆ I KONCENTRACJA PROGRAMY EFRR/FS: DUŻE PROJEKTY (W STOSOWNYCH PRZYPADKACH) POMOC TECHNICZNA INFORMACJA I PROMOCJA Strona7

9 Strona8 Sprawozdanie roczne/końcowe z realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata IDENTYFIKACJA Cel: Konwergencja Obszar kwalifikowany: Polska Podlaskie Województwo PROGRAM OPERACYJNY Okres programowania: Numer programu (CCI): CCI2007PL161PO014 Nazwa programu: Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata ROCZNE SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI Rok sprawozdawczy: 2013 Data zatwierdzenia rocznego sprawozdania przez Komitet Monitorujący: czerwca r. 2. PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO 2.1. Realizacja i analiza postępów Informacje na temat postępów rzeczowych w realizacji programu operacyjnego Informacja znajduje się w załącznikach: nr I (realizacja celu głównego RPOWP), nr V (wskaźniki kontekstowe dla województwa podlaskiego) oraz nr X (wskaźniki kluczowe - core indicators ). Szczegółowo realizacja i analiza postępów w zakresie wdrażania Osi Priorytetowej I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie, Osi Priorytetowej II Rozwój infrastruktury transportowej, Osi Priorytetowej III Rozwój turystyki i kultury, Osi Priorytetowej IV Społeczeństwo informacyjne, Osi Priorytetowej V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska oraz Osi Priorytetowej VI Rozwój infrastruktury społecznej przedstawiona jest w Rozdziale 3 Realizacja w podziale na priorytety. Analiza ta przedstawia

10 Strona9 działania w zakresie przeprowadzonych naborów wniosków oraz kontraktowania środków, zarówno narastająco od początku wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , jak również dla bieżącego okresu sprawozdawczego, tj r. Znajdują się w niej szczegółowe informacje dotyczące liczby złożonych wniosków, procesu oceny formalnej i merytorycznej, jak również liczby i wartości podpisanych umów Informacje finansowe (wszystkie informacje finansowe wyrażone są w euro) Informacja znajduje się w Załączniku nr Informacja na temat podziału wykorzystania funduszy według kategorii interwencji Informacja znajduje się w Załączniku nr Pomoc w podziale na grupy docelowe Przedsiębiorcy Wsparcie bezpośrednie skierowane do przedsiębiorstw w ramach RPOWP realizowane jest z dwóch priorytetów (I oraz III), a w nich w ramach dwóch działań: 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw oraz 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej. Takiego podziału dokonano respektując zapisy przepisów pomocy publicznej określone w Rozporządzeniu WE 800/2008 i wynika on z różnych celów realizowanych przez projekty dofinansowane w ramach I Osi Priorytetowej oraz III Osi priorytetowej. O ile w przypadku Działania 1.4 kluczowa jest kreacja miejsc pracy w gospodarce regionu oraz wdrażanie innowacji, o tyle w przypadku projektów z Działania 3.2 decydujący jest wpływ projektu na realizację założeń Programu Rozwoju Turystyki i Zagospodarowania Turystycznego Województwa Podlaskiego w latach Już w roku 2012 Zarząd Województwa zadecydował dodatkowo o dopuszczeniu przedsiębiorców do aplikowania o środki na inwestycje z zakresu turystyki w ramach Działania 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu. Przedsiębiorcy mogą aplikować także w ramach Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności, Poddziałania Promocja gospodarcza regionu oraz w ramach V Osi Priorytetowej na projekty z zakresu odnawialnych źródeł energii. W ramach bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego przedsiębiorstw (Działanie 1.4 i Działanie 3.2) złożonych zostało od początku wdrażania Programu łącznie 1966 wniosków z czego w KSI (SIMIK 07-13) zarejestrowanych zostało 1454 wniosków, które pozytywnie

11 Strona10 przeszły weryfikację formalną. Zatwierdzonych do realizacji zostało łącznie 695 wniosków, z czego 93 to wnioski zatwierdzone do realizacji w roku W ramach Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności w KSI (SIMIK 07-13) zarejestrowanych zostało 37 wniosków złożonych przez przedsiębiorców, z czego zatwierdzonych zostało 20 wniosków. W ramach V Osi priorytetowej w KSI (SIMIK 07-13) zarejestrowanych zostało 125 wniosków złożonych przez przedsiębiorców, z czego zatwierdzonych zostało 6 wniosków, a w trakcie oceny pozostaje 36 wniosków o dofinansowanie z Działania 5.2. Tabela 1. Wnioski poprawne formalnie wg statusu wnioskodawcy (Działanie 1.4 i 3.2.) w EUR i PLN od początku wdrażania Programu. Status Liczba Wnioskowane Wartość projektu Koszty kwalifikowalne wnioskodawcy projektów dofinansowanie mikro , , , , , ,93 małe , , , , , ,35 średnie , , , , , ,89 duże , , , , ,40 ogółem , , , , , ,57 W powyższej tabeli ujęte zostały także 2 stowarzyszenia (jedno jako mikroprzedsiębiorstwo, jedno jako małe przedsiębiorstwo) oraz 2 niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej posiadające status mikroprzedsiębiorstwa. Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Wśród przedsiębiorstw aplikujących o dofinansowanie inwestycji w ramach RPOWP najliczniejszą grupę stanowiły mikroprzedsiębiorstwa, najmniej liczną przedsiębiorstwa duże. Nieco inaczej przedstawia się rozkład projektów przy uwzględnieniu wnioskowanej wartości dofinansowania z EFRR, bowiem w ujęciu wartościowym o największą wartość dofinansowania aplikowały małe przedsiębiorstwa.

12 Strona11 Wykres 1. Struktura poprawnych formalnie wniosków o dofinansowanie z zakresu wsparcia inwestycyjnego przedsiębiorstw ujęcie wartościowe od początku wdrażania Programu (Działanie 1.4 i 3.2) w EUR. Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Wykres 2. Struktura wniosków z zakresu wsparcia inwestycyjnego przedsiębiorstw poprawnych formalnie ujęcie ilościowe. Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer.

13 Strona12 W ramach wsparcia inwestycyjnego przedsiębiorstw od początku realizacji Programu zawarto 631 umów na kwotę ogółem ,75 EUR ( ,75 PLN), w tym środki UE ,90 EUR ( ,77 PLN), z czego 48 dotyczy wsparcia inwestycji w branży turystycznej. Tabela 2. Umowy zawarte w ramach bezpośredniego wsparcia przedsiębiorstw od początku realizacji Programu (w EUR i PLN). Działanie Liczba zawartych umów Ogółem 631 Wartość ogółem , , , , , ,75 Wydatki kwalifikowalne , , , , , ,60 Dofinansowanie , , , , , ,92 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , , , ,77 Tabela 3. Umowy zawarte w ramach bezpośredniego wsparcia przedsiębiorstw w okresie sprawozdawczym (w EUR i PLN). Działanie /Poddziałanie Liczba zawartych umów Ogółem 96 Wartość ogółem , , , , , , , , , ,91 Wydatki kwalifikowalne , , , , , , , , , ,093,84 Dofinansowanie , , , , , , , , , ,51 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym EFRR , , , , , , , , , ,64

14 Strona13 Wykres 3. Ujęcie wartościowe umów zawartych w okresie sprawozdawczym w ramach bezpośredniego wsparcia przedsiębiorstw (w EUR). Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Dodatkową formą wsparcia skierowaną między innymi do przedsiębiorców jest dofinansowanie udziału w krajowych i zagranicznych imprezach targowo-wystawienniczych oraz misjach gospodarczych (Działanie 1.2 Region atrakcyjny inwestycjom, Poddziałanie Promocja gospodarcza regionu). W ramach przeprowadzonych w tym obszarze naborów złożonych zostało łącznie 135 wniosków o dofinansowanie, 98 z nich poprawnych formalnie zarejestrowano w KSI (SIMIK 07-13), a w wyniku pozytywnej oceny merytorycznej wsparcie uzyskało 58 projektów, z czego w 56 przypadkach wnioskodawcami były przedsiębiorstwa, w jednym przypadku wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna oraz jedna fundacja. Wszystkie projekty dotyczyły udziału w imprezach targowo wystawienniczych, przy czym z uwagi na brak ograniczenia możliwości wsparcia dużych przedsiębiorstw, jak to ma miejsce w zakresie wsparcia inwestycji, zdecydowanie większą aktywność wykazały duże przedsiębiorstwa. Pomimo, iż katalog beneficjentów w ramach poddziałania określonego jako Promocja gospodarcza regionu był szerszy niż tylko przedsiębiorcy, to zdecydowanie ten typ wnioskodawcy zdominował przeprowadzone konkursy. W ostatniej edycji konkursu w roku 2010 aplikowały dwa inne rodzaje beneficjentów: fundacja i stowarzyszenie. Projekt stowarzyszenia dotyczący misji gospodarczej (jedyny projekt w tym obszarze w historii Programu) niestety nie spełnił kryteriów merytorycznych i został oceniony negatywnie, natomiast wsparcie uzyskał projekt złożony przez Fundację Klaster Polskie Jachty dotyczący promocji produktów branży szkutniczej na rynkach zagranicznych (projekt o wartości blisko 100 tys. EUR (ponad 416 tys. PLN), w tym dofinansowanie ponad 80 tys. EUR (około 337 tys. PLN)).

15 Strona14 W okresie sprawozdawczym (2013 rok) nie przeprowadzono żadnych konkursów oraz nie podpisano żadnej umowy w ramach Poddziałania Tabela 4. Umowy zawarte w ramach Poddziałania w zależności od wielkości beneficjenta od początku realizacji Programu (w EUR i PLN) wg umów o statusie aktualne. Wielkość przedsiębiorstwa Liczba projektów Wartość ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie Mikro , , , , , ,52 Małe , , , , , ,56 Średnie , , , , , ,91 Duże , , , , , ,49 Ogółem , , , , , ,48 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , , , , , , , ,81 Instytucje otoczenia biznesu Na wsparcie instytucji otoczenia biznesu w latach przeznaczono alokację w kwocie 26 mln EUR. Konkursy dotyczyły instrumentów inżynierii finansowej, a wsparcie mogły uzyskać fundusze pożyczkowe i poręczeniowe. Dokapitalizowanie funduszy pożyczkowych i poręczeniowych możliwe pozwoliło na zwiększenie możliwości pozyskania kapitału zewnętrznego przez podlaskie firmy, zwłaszcza mikroprzedsiębiorstwa oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Grupą odbiorców końcowych, która ma szanse pośrednio partycypować w środkach w ramach RPOWP jest tu zatem sektor MŚP. Z 13 złożonych wniosków przez podmioty zaliczane do instytucji otoczenia biznesu (IOB) pozytywnych formalnie było 10 aplikacji, przy czym beneficjentami w ramach RPOWP zostały ostatecznie: - Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego, - Podlaski Fundusz Poręczeniowy Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, - Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" S.A. w Suwałkach (realizująca 3 projekty), - Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości w Suwałkach, - Łomżyński Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o., - Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. W okresie sprawozdawczym nie były prowadzone nabory wniosków w ramach Działania 1.3. Kościół Katolicki, inne kościoły i związki wyznaniowe Zgodnie ze Szczegółowym Opisem Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Kościół Katolicki, inne kościoły i związki wyznaniowe mogą aplikować o dofinansowanie projektów w ramach III Osi Priorytetowej

16 Strona15 (Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu), V Osi Priorytetowej, oraz VI Osi Priorytetowej (Działanie 6.3 Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego). Od uruchomienia Programu w systemie KSI (SIMIK 07-13) zostało zarejestrowanych 27 projektów poprawnych formalnie, z czego 10 zatwierdzono do realizacji. Tabela 5. Struktura wniosków o dofinansowanie złożonych przez Kościół Katolicki i inne kościoły i związki wyznaniowe od początku realizacji Programu (w EUR i PLN). Działanie Liczba wniosków poprawnych formalnie Wartość ogółem Koszty kwalifikowalne , , , , , , , , , , , , , , , ,50 Ogółem , , ,61 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Wnioskowane dofinansowanie , , , , , , , , , ,81 Od uruchomienia Programu podpisano 10 umów o dofinansowanie projektów na kwotę ogółem ,32 EUR ( ,15 PLN) w tym środki UE ,13 EUR ( ,32 PLN). Podpisane umowy o dofinansowanie w podziale na działania przedstawia poniższa tabela. Tabela 6. Podpisane umowy o dofinansowanie w podziale na działania (w EUR i PLN). Działanie Liczba Koszty Wartość ogółem umów kwalifikowalne Dofinansowanie , , , , , , , , , , , , , , , , , ,03 Ogółem , , , , , ,32 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , , , , , ,32 Jednostki samorządu terytorialnego, administracja rządowa oraz państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne Wśród wszystkich wniosków poprawnych formalnie, aż 586 wniosków złożyły jednostki samorządu terytorialnego, administracja rządowa oraz państwowe i samorządowe

17 Strona16 jednostki organizacyjne. W ramach RPOWP na lata w/w typy beneficjentów mogą aplikować w ramach Osi Priorytetowych I-VI. Strukturę wniosków od początku uruchomienia Programu z podziałem na działania obrazuje poniższa tabela. Tabela 7. Struktura wniosków od początku uruchomienia Programu z podziałem na działania (w EUR i PLN). Działanie Liczba wniosków Wartość ogółem Koszty kwalifikowalne Dofinansowanie , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,63 Ogółem , , , ,96 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,63 Jak wynika z powyższej tabeli najwięcej projektów wpłynęło w odpowiedzi na nabory z Działania 2.1 Rozwój transportu drogowego, oraz z Działania 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji. W ujęciu wartościowym prym wiodą z kolei Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego oraz Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu. Z w/w wniosków o dofinansowanie zatwierdzono do realizacji 328, na listach rezerwowych znajduje się 20 wniosków, natomiast kolejne 3 wnioski są w trakcie oceny.

18 Strona17 Uczelnie wyższe, szkoły i placówki oświatowe Głównym działaniem dedykowanym uczelniom wyższym oraz szkołom i placówkom oświatowym jest Działanie 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji. Jednakże nie jest to jedyne działanie, w ramach którego mogą aplikować w/w podmioty. Jak wynika z poniższego zestawienia wniosków poprawnych pod względem formalnym, uczelnie wyższe aplikowały o wsparcie także z ramach V Osi Priorytetowej. Dodatkowo, w ramach Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności złożone zostały 3 wnioski wpisane do Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych. Tabela 8. Wnioski o dofinansowanie poprawne pod względem formalnym (w EUR i PLN). Działanie Liczba wniosków Wartość ogółem Koszty kwalifikowalne Dofinansowanie Ogółem , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,93 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , ,56 Spośród 23 wniosków poprawnych pod względem formalnym, podpisano 9 umów o dofinansowanie na wartość ogółem ,11 EUR ( ,42 PLN), w tym środki UE ,50 EUR ( ,19 PLN). Tabela 9. Umowy podpisane z uczelniami wyższymi oraz szkołami i placówkami oświatowymi (w EUR i PLN). Działanie Liczba umów Wartość ogółem Koszty kwalifikowalne Dofinansowanie w tym UE , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,39 razem , , , , , , , ,19

19 Strona18 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer Pomoc zwrócona lub ponownie wykorzystana Do przeliczeń kwot dotyczących nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej zastosowano kurs sprawozdawczy, tj. 1 EUR = 4,1942 PLN. 1) I półrocze 2013 r. W I kwartale 2013 r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata wystąpiło 5 nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej oraz 21 nowych nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu KE. Łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w I kwartale 2013 r. wynosi ,30 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,43 EUR. Z uwagi na anulowanie jednej z nieprawidłowości (anulowanie nastąpiło w IV kwartale 2013 r. raport o łącznej kwocie nieprawidłowości ,67 EUR, w tym środki Wspólnoty ,95 EUR) do dalszych obliczeń przyjęto, iż w I kwartale 2013 r. wystąpiły 4 nieprawidłowości podlegające raportowaniu. W związku z tym, łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w I kwartale 2013 r. wynosi ,63 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,48 EUR. Łączna kwota nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w I kwartale 2013 r. wynosi ,47 PLN ( ,55 EUR), z czego budżet Wspólnoty to ,09 PLN ( ,82 EUR). Z uwagi na zmniejszenie kwoty jednej z nieprawidłowości (zmniejszenie nastąpiło w IV kwartale 2013 r. o łączną kwotę nieprawidłowości 561,79 PLN, z czego budżet Wspólnoty o kwotę 477,52 PLN) do dalszych obliczeń przyjęto, iż łączna kwota nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w I kwartale 2013 r. wynosi ,68 PLN ( ,61 EUR), w tym środki Wspólnoty to ,57 PLN ( ,97 EUR). W II kwartale 2013 r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata wystąpiły 4 nieprawidłowości podlegające raportowaniu Komisji Europejskiej oraz 20 nowych nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu KE. Łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w II kwartale 2013 r. wynosi ,61 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,83 EUR.

20 Strona19 Łączna kwota nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w II kwartale 2013 r. wynosi ,03 PLN ( ,39 EUR), z czego budżet Wspólnoty to ,94 PLN ( ,70 EUR). W I półroczu 2013 r. przekazano łącznie 8 raportów podlegających raportowaniu Komisji oraz dwa zestawienia nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu (41 nieprawidłowości). Łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej w I półroczu 2013 r. wynosi ,24 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,31 EUR. Łączna kwota nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w I półroczu 2013 r. wynosi ,71 PLN ( ,00 EUR), z czego budżet Wspólnoty to ,51 PLN ( ,67 EUR). Łączna kwota nieprawidłowości w I półroczu 2013 r. (raporty kwartalne + zestawienia kwartalne) wynosi ,24 EUR ( ,57 PLN), z czego budżet Wspólnoty to ,98 EUR ( ,70 PLN). 2) II półrocze 2013 r. W III kwartale 2013 r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata wystąpiły 3 nieprawidłowości podlegające raportowaniu Komisji Europejskiej oraz 17 nowych nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu KE. Łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w III kwartale 2013 r. wynosi ,77 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,38 EUR. Z uwagi na zmniejszenie kwoty nieprawidłowości w jednym z raportów (zmniejszenie nastąpiło w IV kwartale 2013 r. raport zmniejszono o łączną kwotę nieprawidłowości 1 202,52 EUR, w tym środki Wspólnoty 1 108,25 EUR) do dalszych obliczeń przyjęto, iż w III kwartale 2013 r. łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w III kwartale 2013 r. wynosi ,25 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,13 EUR. Łączna kwota nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w III kwartale 2013 r. wynosi ,61 PLN ( ,92 EUR), z czego budżet Wspólnoty to ,45 PLN ( ,13 EUR). W IV kwartale 2013 r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata wystąpiło 5 nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej oraz 19 nowych nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu KE.

21 Strona20 Łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w IV kwartale 2013 r. wynosi ,23 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,77 EUR. Łączna kwota nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w IV kwartale 2013 r. wynosi ,02 PLN ( ,43 EUR), z czego budżet Wspólnoty to ,68 PLN ( ,42 EUR). W II półroczu 2013 r. przekazano łącznie 8 raportów podlegających raportowaniu Komisji oraz dwa zestawienia nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu (36 nieprawidłowości). Łączna kwota nieprawidłowości podlegających raportowaniu Komisji Europejskiej w II półroczu 2013 r. wynosi ,48 EUR, w tym środki Wspólnoty to ,90 EUR. Łączna kwota nieprawidłowości niepodlegających raportowaniu Komisji Europejskiej wykrytych w II półroczu 2013 r. wynosi ,63 PLN ( ,35 EUR), z czego budżet Wspólnoty to ,13 PLN ( ,54 EUR). Łączna kwota nieprawidłowości w okresie sprawozdawczym (raporty kwartalne + zestawienia kwartalne) wynosi ,83 EUR ( ,05 PLN), z czego budżet Wspólnoty to ,44 EUR ( ,65 PLN). W 2013 r. wykryte nieprawidłowości dotyczyły m.in.: wydatków niekwalifikowalnych, korekty podatku VAT, naruszenia prawa zamówień publicznych, wykorzystania środków unijnych niezgodnie z umową. W 2013 r. nie wystąpiły nieprawidłowości, które podlegałyby raportowaniu za pomocą raportu bieżącego oraz nie wykryto nieprawidłowości systemowych w Programie. Wszystkie nieprawidłowości podlegające raportowaniu, które wystąpiły w roku 2013 (czyli zostały w nim wykryte), zostały przekazane do MF w tym samym okresie (nie były sporządzane raporty follow-up). Środki wycofane i odzyskane w związku z powstałymi nieprawidłowościami zostały ponownie przeznaczone na realizację RPOWP. Ponadto w związku z naruszeniem art. 57 rozp. 1083/2006, kwoty odzyskane wraz z odsetkami karnymi od wkładu UE w roku 2013, również wykorzystano do realizacji programu: 515,42 EUR (2 161,76 PLN) Analiza jakościowa System realizacji Programu Zmiany dokonywane w dokumentach programowych Instytucja Zarządzająca RPOWP w 2013 roku wprowadziła zmiany w dokumentach programowych podyktowane koniecznością dostosowania regulacji wewnętrznych

22 Strona21 do zmienionych przepisów prawa oraz dążeniem do usprawnienia procesu wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Zmodyfikowano: Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata , Opis Systemu Zarządzania i Kontroli RPOWP na lata , Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Instrukcję Wykonawczą Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata oraz Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach RPOWP na lata Opis Systemu Zarządzania i Kontroli RPOWP na lata Opis Systemu Zarządzania i Kontroli RPOWP na lata na podstawie Uchwały Nr 147/2084/2013 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 28 lutego 2013 r. uległ zmianie polegającej na modyfikacji zapisów dokumentu w stosunku do wcześniejszej wersji OSZIK, przyjętego Uchwałą Nr 86/1107/2012 Zarządu z dnia 13 marca 2012 r., wynikającej głównie z uwzględnienia rekomendacji Instytucji Pośredniczącej w Certyfikacji opiniującej poprzednią, zatwierdzoną przez Zarząd Województwa, wersję dokumentu. Zaktualizowano również spis aktów prawnych oraz wykaz wytycznych MRR. Ponadto zaktualizowano rozdział w zakresie: Schematu organizacyjnego Departamentu Zarządzania RPO (Schemat Nr 2), Schematu współpracy komórek UMWP bezpośrednio zaangażowanych w realizację RPOWP z innymi komórkami UMWP, przedstawienia minimalnego i docelowego planu zatrudnienia w IZ RPOWP. Ponadto, w rozdziale uzupełniono zapisy dot. kontroli krzyżowej, a w rozdziale poprawiono zapisy z zakresu procedury odwoławczej. W dokumencie został także uwzględniony zmieniony wkład MRR (DIC) do rozdziału 4 OSZIK. Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata W okresie sprawozdawczym Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata (Uszczegółowienie RPOWP na lata ) był czterokrotnie zmieniany.

23 Strona22 Tabela 10. Zmiany Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata w okresie sprawozdawczym. Nr uchwały Zarządu Województwa Podlaskiego /data Uchwała Nr 145/2055/2013 z dnia 13 lutego 2013 r. Zakres zmiany 1. Aktualizacja aktów prawnych: Rozporządzenia WE, Akty prawa krajowego; 2. Doprecyzowanie zapisów dot. Rozdziału II. INFORMACJA NA TEMAT OSI PRIORYTETOWYCH I DZIAŁAŃ Oś Priorytetowa III. Rozwój turystyki i kultury Działanie 3.1. Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu, pkt. 28 Minimalna / Maksymalna wartość projektu (jeśli dotyczy): Min. 1 mln zł kosztów kwalifikowalnych (z wyłączeniem projektów zidentyfikowanych w PO Rozwój Polski Wschodniej) / Max. bez ograniczeń. Min. 300 tys. zł kosztów kwalifikowalnych/max. 5 mln zł kosztów kwalifikowalnych dla projektów promocyjnych. Wyjątek: Projekty kluczowe Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego. 3. Wprowadzenie zmian w Załączniku nr 4. Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata zgodnie z Uchwałą Nr 128/1839/2012 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 29 listopada 2012 r. zmieniającą uchwałę w sprawie przyjęcia Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Uchwała Nr 150/2143/2013 z dnia 19 marca 2013 r. Uchwała Nr 163/2375/2013 z dnia 4 czerwca 2013 r. Uchwała Nr 195/2805/2013 z dnia 5 listopada 2013 r. 1. Aktualizacja aktów prawnych: Akty prawa krajowego; 2. Załącznik nr 6 Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , pkt. 8.3 Oś Priorytetowa III. Rozwój turystyki i kultury Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu, Projekty promocyjne: Wprowadzono kategorię kosztów Wydatki osobowe, w celu efektywnej realizacji projektów kluczowych Aktualizacja aktów prawnych: Akty prawa krajowego; Doprecyzowanie zapisów dot. Osi Priorytetowej I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie/działanie 1.2. Region atrakcyjny inwestycjom / Przykładowe rodzaje projektów/poddziałanie Tereny inwestycyjne/szczegółowe warunki: Pkt 5 Wsparcie otrzymają projekty dotyczące tworzenia terenów inwestycyjnych o powierzchni powyżej 5 ha (wymóg odnośnie powierzchni projektów finansowanych ze środków w ramach dostosowania technicznego na niwelowanie skutków kryzysu rewitalizacja ekonomiczna gminy Łapy). Zmiana podyktowana jest trudną sytuacją ekonomiczną Gminy Łapy; 3. Wprowadzenie zmian w Załączniku nr 4. Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata zgodnie z Uchwałą Nr 160/2310/2013 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 21 maja 2013 r. zmieniającą uchwałę w sprawie przyjęcia Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Aktualizacja aktów prawnych: Akty prawa krajowego; 2. Doprecyzowanie zapisów dot. Rozdziału I. INFORMACJA O REGIONALNYM PROGRAMIE OPERACYJNYM WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO NA LATA (RPOWP) Pkt. 5 System wyboru projektów pkt. 5.2 Etapy oceny: W przypadku Działania 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, Działania 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej oraz Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska odnawialne źródła energii, ocenę pozytywną otrzymuje projekt, który uzyska co najmniej 50% maksymalnej liczby

24 Strona23 punktów przewidzianych w Karcie oceny merytorycznej. ; 3. Rozdział II. INFORMACJA NA TEMAT OSI PRIORYTETOWYCH I DZIAŁAŃ Oś Priorytetowa VII. Pomoc techniczna, w tabeli - Działanie 7.1. Wsparcie procesu wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego, w pkt. 14 Przykładowe rodzaje projektów - wprowadzono dodatkowy zapis umożliwiający wsparcie opracowania dokumentacji projektowej dla strategicznych inwestycji drogowych planowanych do realizacji w nowej perspektywie finansowej na lata -2020: 11. Wsparcie działań wspomagających przygotowanie potencjalnych beneficjentów do przyszłych interwencji strukturalnych poprzez dofinansowanie przygotowania dokumentacji projektowej ; 4. Wprowadzenie zmian w Załączniku nr 4. Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata zgodnie z Uchwałą Nr 175/2552/2013 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 23 lipca 2013 r. zmieniającą uchwałę w sprawie przyjęcia Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata ; 5. Załącznik nr 6 do Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Rozdział 2 Podstawa prawna - Dokonano aktualizacji aktów prawnych; pkt. 8.7 Oś Priorytetowa VII. Pomoc techniczna Działanie 7.1. Wsparcie procesu wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego, Plan Kosztów Wdrażania - Wprowadzono dodatkowy zapis umożliwiający wsparcie opracowania dokumentacji projektowej dla strategicznych inwestycji drogowych planowanych do realizacji w nowej perspektywie finansowej na lata -2020: 17. Koszt przygotowania dokumentacji projektowej dla inwestycji przyszłych interwencji strukturalnych. Źródło danych: opracowanie własne. Instrukcja Wykonawcza Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata Instrukcja Wykonawcza Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata (IW IZ RPOWP na lata ) w 2013 roku była zmieniana trzykrotnie. Zmiany dokumentu wynikały ze zmian podstaw prawnych i Regulaminu organizacyjnego UMWP, z uwzględnienia rekomendacji instytucji kontrolujących IZ RPOWP, uwag Instytucji Pośredniczącej w Certyfikacji, autopoprawek IZ RPOWP wprowadzanych w celu usprawnienia procesu wdrażania RPOWP na lata , z uwzględnienia zapisów not finansowych COCOF nt. inżynierii finansowej oraz Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające Rozporządzenie (WE) nr 1260/1999. Dodatkowo, w obszarze IIF, uwzględniono zalecenia UKS i praktyki działania oraz uszczegółowiono zapisy dotyczące sankcji wynikających z reżimu ustawy o finansach publicznych.

25 Strona24 Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach RPOWP na lata W 2013 r. Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach RPOWP na lata (IWIPK) zmieniono czterokrotnie niżej wymienionymi uchwałami (Tabele 11-14): Tabela 11. Uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 160/2310/2013 z dnia 21 maja 2013 r.: Projekt, którego dotyczyła aktualizacja Zakres aktualizacji OŚ PRIORYTETOWA I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Działanie 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności Wspomaganie w rozwoju powstających i zmieniono okres realizacji projektu z na istniejących firm szansą na rozwój przedsiębiorczości w Gminie Łapy poprzez przebudowę istniejącego budynku, położonego na działce nr 1827/2 i 1827/4 w Łapach Gmina Łapy Budowa i wyposażenie Centrum Transferu Technologii przy PWSZ w Suwałkach - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach Park Przemysłowy Łomża - I etap - Park Przemysłowy Łomża Sp. z o.o. zmieniono kwotę dofinansowania z EFRR z 2,95 mln EUR - 12,37 mln PLN na 2,94 mln EUR - 12,32 mln PLN zmieniono nazwę Beneficjenta z Miasto Łomża na Park Przemysłowy Łomża Sp. z o.o. OŚ PRIORYTETOWA II Rozwój infrastruktury transportowej Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego Przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 685 na odcinku zmieniono koszt całkowity projektu z 6,02 mln EUR Nowosady - Hajnówka oraz drogi wojewódzkiej Nr - 25,27 mln PLN na 6,73 mln EUR - 28,21 mln 687 na odcinku Zwodzieckie Nowosady - Podlaski PLN Zarząd Dróg Wojewódzkich Przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 671 na odcinku Krypno - Tykocin - etap II (m. Tykocin - od mostu do granicy zabudowy w stronę m. Stare Jeżewo; m. Tykocin - dojazd do mostu od strony Krypna) - Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Usprawnienie drogowych połączeń regionalnych w granicach Łomży - Miasto Łomża Usprawnienie drogowych połączeń regionalnych w granicach Łomży - etap II - Miasto Łomża zmieniono koszt całkowity projektu z 3,46 mln EUR - 14,52 mln PLN na 3,23 mln EUR - 13,53 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 3,43 mln EUR - 14,37 mln PLN na 3,19 mln EUR - 13,40 mln PLN zmieniono koszt całkowity projektu z 9,33 mln EUR 39,12 mln PLN na 9,32 mln EUR 39,10 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 7,52 mln EUR - 31,53 mln PLN na 7,51 mln EUR - 31,51 mln PLN zmieniono koszt całkowity projektu z 6,78 mln EUR - 28,45 mln PLN na 7,46 mln EUR - 31,27 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 4,07 mln EUR - 17,07 mln PLN na 4,47 mln EUR - 18,76 mln PLN

26 Strona25 Przebudowa układu komunikacyjnego w Śródmieściu Suwałk (przebicie ul. Wigierskiej do ul. Grunwaldzkiej z budową mostu przez rzekę Czarna Hańcza) - Miasto Suwałki "Przebudowa ul. J. Waszyngtona w Białymstoku na odcinku od ul. Akademickiej do ul. Wesołej" - Miasto Białystok "Budowa przedłużenia ul. Świętokrzyskiej w Białymstoku" - Miasto Białystok Hajnówka - Jelonka - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Obejście Krasnopola - Sejny - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Przebudowa układu komunikacyjnego w ciągu drogi wojewódzkiej nr 655 w Suwałkach - II etap - Miasto Suwałki OŚ PRIORYTETOWA III Rozwój turystyki i kultury zmieniono koszt całkowity projektu z 8,64 mln EUR 36,23 mln PLN na 4,43 mln EUR - 18,57 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 5,01 mln EUR - 21,00 mln PLN na 2,40 mln EUR - 10,05 mln PLN zmieniono koszt całkowity projektu z 2,21 mln EUR - 9,28 mln PLN na 2,13 mln EUR - 8,94 mln PLN, kwotę dofinansowania z EFRR z 1,99 mln EUR - 8,36 mln PLN na 1,92 mln EUR - 8,04 mln PLN oraz termin realizacji projektu z na 2012 zmieniono koszt całkowity projektu z 2,82 mln EUR - 11,83 mln PLN na 2,89 mln EUR - 12,14 mln PLN zmieniono termin realizacji projektu z na zmieniono termin realizacji projektu z na projekt przeniesiono z listy rezerwowej na podstawową Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu Miejskie Centrum Usług Publicznych, Kultury i zmieniono koszt całkowity projektu z 9,60 mln EUR Sportu sala koncertowo - teatralna w Suwałkach ,26 mln PLN na 9,64 mln EUR - 40,45 mln Miasto Suwałki PLN, kwotę dofinansowania z EFRR z 4,76 mln EUR - 19,98 mln PLN na 4,77 mln EUR - 19,99 mln PLN oraz termin realizacji projektu z na Rozbudowa infrastruktury turystycznej w strefie Kanału Augustowskiego na terenie Gminy Płaska - Gmina Płaska Podlaskie - odwieczna potrzeba natury - Samorząd Województwa Podlaskiego OŚ PRIORYTETOWA VI Rozwój infrastruktury społecznej Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej Rozbudowa infrastruktury bloków operacyjnych Szpitali Wojewódzkich w Białymstoku i Łomży w celu podniesienia standardów świadczonych usług - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Wojewódzki Szpital Zespolony im. J. Śniadeckiego w Białymstoku zmieniono koszt całkowity projektu z 1,71 mln EUR - 7,19 mln PLN na 1,77 mln EUR - 7,44 mln PLN, kwotę dofinansowania z EFRR z 1,23 mln EUR - 5,16 mln PLN na 1,23 mln EUR - 5,13 mln PLN oraz termin realizacji projektu z na zmieniono termin realizacji projektu z na zmieniono koszt całkowity projektu z 11,85 mln EUR - 49,70 mln PLN na 11,73 mln EUR - 49,21 mln PLN, kwotę dofinansowania z EFRR z 9,77 mln EUR 40,99 mln PLN na 9,67 mln EUR 40,56 mln PLN oraz termin realizacji projektu z na

27 Strona26 Podniesienie poziomu świadczeń usług medycznych Szpitala Ogólnego w Grajewie poprzez przebudowę i zakup sprzętu i aparatury medycznej - Szpital Ogólny w Grajewie (lista rezerwowa) Źródło danych: opracowanie własne. zmieniono koszt całkowity projektu z 1,37 mln EUR - 5,73 mln PLN na 1,68 mln EUR - 7,04 mln PLN, kwotę dofinansowania z EFRR z 0,92 mln EUR - 3,87 mln PLN na 1,43 mln EUR - 5,99 mln PLN oraz termin realizacji projektu z 2010 na 2013 Komunikat Zarządu Województwa Podlaskiego dotyczący zmian w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata został opublikowany w dniu 29 maja 2013 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego. Tabela 12. Uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 175/2552/2013 z dnia 23 lipca 2013 r.: Projekt, którego dotyczyła aktualizacja Zakres aktualizacji OŚ PRIORYTETOWA II Rozwój infrastruktury transportowej Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego Obwodnica Księżyna - budowa drogi wojewódzkiej Projekt skreślono z listy podstawowej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Suwałki - Smolany Dąb - przebudowa drogi Projekt przesunięto z listy rezerwowej na wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg podstawową Wojewódzkich Ostrożany - Siemiatycze - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Ciechanowiec - Ostrożany - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Przebudowa układu komunikacyjnego w ciągu drogi wojewódzkiej nr 655 w Suwałkach - II etap Miasto Suwałki Przebudowa mostu przez rz. Narew k/m. Bokiny w ciągu drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Projekt z listy rezerwowej pn. Ciechanowiec - Siemiatycze - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 690 podzielono na: - Ostrożany - Siemiatycze - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 690 oraz - Ciechanowiec - Ostrożany - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 690. Jednocześnie umieszczono na liście podstawowej projekt p.n. Ostrożany - Siemiatycze - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 690. Projekt z listy rezerwowej powstały w wyniku podziału na dwa projekty pn. Ciechanowiec - Siemiatycze - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 690. Zmieniono koszt całkowity projektu z 4,53 mln EUR - 19,00 mln PLN na 3,38 mln EUR - 14,18 mln PLN, kwotę dofinansowania z EFRR z 2,72 mln EUR - 11,40 mln PLN na 3,04 mln EUR - 12,76 mln PLN oraz poziom dofinansowania z 6 % na 9 %. Zmieniono koszt całkowity projektu z 7,65 mln EUR - 32,08 mln PLN na 24,74 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 7,57 mln EUR - 31,76 mln PLN na 5,84 mln EUR - 24,49 mln PLN.

28 Strona27 Przebudowa odcinka ul. K. Ciołkowskiego Zmieniono termin realizacji projektu z w Białymstoku Miasto Białystok na Obejście Krasnopola - Sejny - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Zmieniono koszt całkowity projektu z 11,92 mln EUR - 5 mln PLN na 15,46 mln EUR - 64,83 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 11,80 mln EUR - 49,50 mln PLN na 15,30 mln EUR - 64,18 mln PLN. OŚ PRIORYTETOWA III Rozwój turystyki i kultury Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu Miejskie Centrum Usług Publicznych, Kultury i Sportu sala koncertowo - teatralna w Suwałkach Miasto Suwałki Zmieniono koszt całkowity projektu z 9,64 mln EUR 40,45 mln PLN na 9,65 mln EUR - 40,47 mln PLN. OŚ PRIORYTETOWA V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska Działanie 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska Poprawa efektywności energetycznej infrastruktury Politechniki Białostockiej z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii - Politechnika Białostocka Modernizacja infrastruktury Białostockiego Centrum Onkologii w celu podniesienia efektywności świadczonych usług - Białostockie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej Curie Źródło danych: opracowanie własne. Zmieniono koszt całkowity projektu z 4,53 mln EUR - 18,98 mln PLN na 3,63 mln EUR - 15,22 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 3,85 mln EUR - 16,13 mln PLN na 3,06 mln Eur - 12,84 mln PLN. Zmieniono koszt całkowity projektu z 13,87 mln EUR - 58,16 mln PLN na 10,88 mln EUR - 45,64 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 0,99 mln EUR - 4,15 mln PLN na 1,37 mln EUR - 5,76 mln PLN. Komunikat Zarządu Województwa Podlaskiego dotyczący zmian w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata został opublikowany w dniu 9 sierpnia 2013 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego. Tabela 13. Uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 198/2838/2013 z dnia 15 listopada 2013 r.: Projekt, którego dotyczyła aktualizacja Zakres aktualizacji OŚ PRIORYTETOWA I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Działanie 1.2 Region atrakcyjny inwestycjom Poddziałanie Tereny inwestycyjne Zapewnienie dostępu do terenów inwestycyjnych na Projekt wpisano na listę podstawową. terenie miasta i Gminy Łapy Gmina Łapy OŚ PRIORYTETOWA II Rozwój infrastruktury transportowej Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego Usprawnienie drogowych połączeń regionalnych w granicach Łomży - etap III Miasto Łomża Tykocin - Stare Jeżewo - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Projekt przesunięto z listy rezerwowej na podstawową oraz przyznano mu dofinansowanie z EFRR na poziomie 90%. Projekt przesunięto z listy rezerwowej na podstawową.

29 Strona28 Przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 678 na odcinku Białystok Kleosin - Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Janów - Korycin - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Budowa przedłużenia ul. Świętokrzyskiej w Białymstoku Miasto Białystok Hajnówka - Jelonka - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Suwałki - Smolany Dąb - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich OŚ PRIORYTETOWA III Rozwój turystyki i kultury Zmieniono koszt całkowity projektu z 11,33 mln EUR - 47,52 mln PLN na 11,55 mln EUR - 48,44 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 10,13 mln EUR - 42,48 mln PLN na 10,10 mln EUR - 42,36 mln PLN. Zmieniono koszt całkowity projektu z 6,24 mln EUR - 26,16 mln PLN na 6,12 mln EUR - 25,67 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 6,18 mln EUR - 25,90 mln PLN na 6,05 mln EUR - 25,39 mln PLN. Zmieniono koszt całkowity projektu z 2,89 mln EUR - 12,14 mln PLN na 2,92 mln EUR - 12,25 mln PLN. Zmieniono koszt całkowity projektu z 17,52 mln EUR - 73,50 mln PLN na 14,04 mln EUR - 58,89 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 17,35 mln EUR - 72,77 mln PLN na 13,90 mln EUR - 58,31 mln PLN. Zmieniono termin realizacji projektu z na Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu Stadion piłkarski w regionie północno-wschodniej Zmieniono nazwę Beneficjenta z Miasto Białystok Polski wraz z zapleczem treningowym - Stadion na Stadion Miejski Spółka z o.o.. Miejski Spółka z o.o. Miejskie Centrum Usług Publicznych, Kultury i Sportu sala koncertowo - teatralna w Suwałkach Miasto Suwałki OŚ PRIORYTETOWA IV Społeczeństwo informacyjne Wdrażanie elektronicznych usług dla ludności województwa podlaskiego część II, administracja rządowa - Wojewoda Podlaski Zmieniono koszt całkowity projektu z 9,65 mln EUR - 40,47 mln PLN na 9,65 mln EUR - 40,46 mln PLN. Zmieniono koszt całkowity projektu z 9,09 mln EUR - 38,11 mln PLN na 9,08 mln EUR - 38,08 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 7,72 mln EUR - 32,39 mln PLN na 7,72 mln EUR - 32,36 mln PLN. OŚ PRIORYTETOWA VI Rozwój infrastruktury społecznej Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej Modernizacja i przebudowa Bloku Operacyjnego Projekt wpisano na listę rezerwową. Szpitala Wojewódzkiego im. dr Ludwika Rydygiera w Suwałkach - Szpital Wojewódzki im. dr Ludwika Rydygiera w Suwałkach Przebudowa i doposażenie oddziału rehabilitacji Projekt wpisano na listę rezerwową. neurologicznej w Samodzielnym Publicznym Psychiatrycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej im. dr Stanisława Deresza w Choroszczy - Samodzielny Publiczny Psychiatryczny Zakład Opieki Zdrowotnej im. dr Stanisława Deresza w Choroszczy

30 Strona29 Rozbudowa Szpitala Powiatowego w Sejnach w celu podniesienia standardu świadczonych usług - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sejnach Utworzenie Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii wraz z siecią gazów medycznych w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim Utworzenie Regionalnego Centrum Leczenia Bólu poprzez rozbudowę budynków Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Mońkach - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Mońkach Przebudowa i rozbudowa istniejącego pawilonu w celu utworzenia kompleksu pracowni zajęciowo terapeutycznych, wyposażeniem ich w sprzęt medyczny i techniczny wraz z niezbędnym zapleczem socjalnym i komunikacyjnym w tym klatki schodowe, korytarze i winda, na potrzeby rozwoju usług wspierających włączanie społeczne, inwestycję w edukację i umiejętności - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ośrodek Rehabilitacji w Suwałkach Utworzenie Oddziału Intensywnej Terapii w Szpitalu Powiatowym SP ZOZ w Siemiatyczach - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Siemiatyczach Rozbudowa Ośrodka Zdrowia w Bargłowie Kościelnym - Gmina Bargłów Kościelny Przebudowa Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Sokółce - dobudowa nowego bloku operacyjnego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sokółce Przebudowa budynku Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Gruźlicy i Chorób Płuc w Białymstoku oraz utworzenie izolowanego oddziału gruźlicy SP ZOZ Gruźlicy i Chorób Płuc w Białymstoku Źródło danych: opracowanie własne. Projekt wpisano na listę rezerwową. Projekt wpisano na listę rezerwową. Projekt wpisano na listę rezerwową. Projekt wpisano na listę rezerwową. Projekt wpisano na listę rezerwową. Projekt wpisano na listę rezerwową. Projekt wpisano na listę rezerwową. Projekt usunięto z listy rezerwowej. Komunikat Zarządu Województwa Podlaskiego dotyczący zmian w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata został opublikowany w dniu 29 listopada 2013 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego.

31 Strona30 Tabela 14. Uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 204/2924/2013 z dnia 10 grudnia 2013 r.: Projekt, którego dotyczyła aktualizacja Zakres aktualizacji OŚ PRIORYTETOWA II Rozwój infrastruktury transportowej Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego Usprawnienie drogowych połączeń regionalnych w granicach Łomży - etap II Miasto Łomża Przebudowa odcinka ul. K. Ciołkowskiego w Białymstoku Miasto Białystok Przebudowa układu komunikacyjnego w ciągu drogi wojewódzkiej nr 655 w Suwałkach - II etap Miasto Suwałki OŚ PRIORYTETOWA III Rozwój turystyki i kultury Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu Miejskie Centrum Usług Publicznych, Kultury i Sportu sala koncertowo - teatralna w Suwałkach - Miasto Suwałki OŚ PRIORYTETOWA VI Rozwój infrastruktury społecznej Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej Modernizacja i przebudowa Bloku Operacyjnego Szpitala Wojewódzkiego im. dr Ludwika Rydygiera w Suwałkach - Szpital Wojewódzki im. dr Ludwika Rydygiera w Suwałkach Przebudowa i doposażenie oddziału rehabilitacji neurologicznej w Samodzielnym Publicznym Psychiatrycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej im. dr Stanisława Deresza w Choroszczy - Samodzielny Publiczny Psychiatryczny Zakład Opieki Zdrowotnej im. dr Stanisława Deresza w Choroszczy Rozbudowa Szpitala Powiatowego w Sejnach w celu podniesienia standardu świadczonych usług - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sejnach Podniesienie poziomu świadczeń usług medycznych Szpitala Ogólnego w Grajewie poprzez przebudowę i zakup sprzętu i aparatury medycznej - Szpital Ogólny w Grajewie Źródło danych: opracowanie własne. Zmieniono koszt całkowity projektu z 7,46 mln EUR - 31,27 mln PLN na 5,10 mln EUR - 21,37 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 4,47 mln EUR - 4,47 mln EUR 18,76 mln PLN na 19,12 mln PLN. Zmieniono koszt całkowity projektu z 9,06 mln EUR - 37,98 mln PLN na 8,50 mln EUR - 35,64 mln PLN oraz kwotę dofinansowania z EFRR z 5,43 mln EUR - 22,79 mln PLN na 7,65 mln EUR - 32,07 mln PLN. Zmieniono termin realizacji projektu z 2013 na Zmieniono koszt całkowity projektu z 9,65 mln EUR - 40,46 mln PLN na 9,67 mln EUR - 40,56 mln PLN. Projekt przesunięto z listy rezerwowej na podstawową. Projekt przesunięto z listy rezerwowej na podstawową. Projekt przesunięto z listy rezerwowej na podstawową. Projekt przesunięto z listy rezerwowej na podstawową. Komunikat Zarządu Województwa Podlaskiego dotyczący zmian w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

32 Strona31 Województwa Podlaskiego na lata został opublikowany w dniu 20 grudnia 2013 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego. Tabela 16. Lista projektów rezerwowych znajdujących się w IWIPK (w mln EUR i mln PLN). L.p. w IWIPK Instytucja odpowiedzialna za realizację projektu Nazwa projektu / zakres inwestycji OŚ PRIORYTETOWA II Rozwój infrastruktury transportowej Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego 1 Podlaski Zarząd Jedwabne - Przytuły -przebudowa drogi Dróg Wojewódzkich wojewódzkiej Nr Ciechanowiec - Ostrożany - Podlaski Zarząd przebudowa drogi wojewódzkiej Nr Dróg Wojewódzkich Miasto Białystok Budowa odcinków ulic Świętokrzyskiej i Gen. Z. Berlinga w Białymstoku 4 Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich Michałowo - Juszkowy Gród - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 686 OŚ PRIORYTETOWA III Rozwój turystyki i kultury Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu 1 Miasto Białystok Budowa hali widowiskowo sportowej w Białymstoku OŚ PRIORYTETOWA VI Rozwój infrastruktury społecznej Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej Budowa bloku operacyjnego oraz 1 Szpital Powiatowy w oddziału anestezjologii i intensywnej Zambrowie Sp. z o.o. terapii Szpitala Powiatowego w Zambrowie Specjalistyczny Przebudowa budynku Psychiatryczny Specjalistycznego Psychiatrycznego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Suwałkach Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Mońkach Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Suwałkach w zakresie dostosowania do wymogów opieki ambulatoryjnej i stacjonarnej Utworzenie Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii wraz z siecią gazów medycznych w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim Utworzenie Regionalnego Centrum Leczenia Bólu poprzez rozbudowę budynków Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Mońkach Okres realizacji projektu Orientacy jny koszt całkowity 10,73 45,00 13,59 57,00 3,47 14,54 10,25 43,00 14,31 6 3,25 13,63 0,90 3,78 1,58 6,63 2,62 11,00 Orientacy jny poziom dofinanso wania z UE 9,66 40,50 13,45 56,43 2,08 8,72 10,15 42,57 7,15 3 0,72 3,00 0,81 3,40 1,42 5,96 2,23 9,35

33 Strona32 5 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ośrodek Rehabilitacji w Suwałkach Przebudowa i rozbudowa istniejącego pawilonu w celu utworzenia kompleksu pracowni zajęciowo terapeutycznych, wyposażeniem ich w sprzęt medyczny i techniczny wraz z niezbędnym zapleczem socjalnym i komunikacyjnym w tym klatki schodowe, korytarze i winda, na potrzeby rozwoju usług wspierających włączanie społeczne, inwestycję w edukację i umiejętności Samodzielny Utworzenie Oddziału Intensywnej Publiczny Zakład 0,44 0,40 Terapii w Szpitalu Powiatowym SP Opieki Zdrowotnej w 1,86 1,67 ZOZ w Siemiatyczach Siemiatyczach 7 Gmina Bargłów Rozbudowa Ośrodka Zdrowia w 0,45 0, Kościelny Bargłowie Kościelnym 1,90 1,71 Samodzielny Przebudowa Samodzielnego 8 Publiczny Zakład Publicznego Zakładu Opieki 2,38 2, Opieki Zdrowotnej w Zdrowotnej w Sokółce - dobudowa 1 9,00 Sokółce nowego bloku operacyjnego Źródło danych: na podstawie Uchwały Nr 204/2924/2013 Zarządu Województwa Podlaskiego z 10 grudnia 2013 r. W dniu r. Zarząd Województwa Podlaskiego zapoznał się z informacją dotyczącą stanu przygotowania projektów indywidualnych przewidzianych do realizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata za lipiec grudzień 2012 r., a w dniu r. z informacją dotyczącą stanu przygotowania projektów indywidualnych przewidzianych do realizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata za styczeń - czerwiec 2013 r. 1,19 5,00 1,07 4,50 NABORY PROJEKTÓW DO IWIPK: 1) W dniu 3 stycznia 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego zapoznał się z informacją dotyczącą wszczęcia procedury naboru projektów do Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach RPOWP Działanie 6.2. Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej - lista rezerwowa. Nabór projektów przeprowadzono w terminie 4 stycznia do 4 lutego 2013 r. Na posiedzeniu w dniu 21 lutego 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego pozytywnie ocenił pod względem spełnienia kryteriów strategicznych 9 nowych projektów zgłoszonych w ramach naboru. Dnia 22 marca 2013 r. w siedzibie Departamentu Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, Komisja Wstępnej Oceny Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata pozytywnie oceniła cztery z dziewięciu zgłoszonych projektów:

34 Strona33 Tabela 17. Nabór projektów w ramach IWIPK w ramach Działania 6.2 (w EUR i PLN). Lp. Beneficjent Tytuł projektu Orientacyjny koszt całkowity projektu Projekty ocenione pozytywnie Szpital Wojewódzki Modernizacja i przebudowa Bloku im. dr Operacyjnego Szpitala Wojewódzkiego Ludwika im. dr Ludwika Rydygiera w Rydygiera w Suwałkach Suwałkach Samodzielny Utworzenie Oddziału Anestezjologii i Publiczny Intensywnej Terapii wraz z siecią Zakład Opieki gazów medycznych w Samodzielnym Zdrowotnej w Publicznym Zakładzie Opieki Bielsku Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim Podlaskim Samodzielny Utworzenie Regionalnego Centrum Publiczny Leczenia Bólu poprzez rozbudowę Zakład Opieki budynków Samodzielnego Publicznego Zdrowotnej w Zakładu Opieki Zdrowotnej w Mońkach Mońkach Samodzielny Publiczny Przebudowa i doposażenie oddziału Psychiatryczny rehabilitacji neurologicznej w Zakład Opieki Samodzielnym Publicznym Zdrowotnej Psychiatrycznym Zakładzie Opieki im. dr Zdrowotnej im. dr Stanisława Deresza Stanisława w Choroszczy Deresza w Choroszczy Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sejnach SP ZOZ Ośrodek Rehabilitacji w Suwałkach , , , , , Projekty ocenione negatywnie Rozbudowa Szpitala Powiatowego w Sejnach w celu podniesienia standardu świadczonych usług. Przebudowa i rozbudowa istniejącego pawilonu w celu utworzenia kompleksu pracowni zajęciowo terapeutycznych, wyposażeniem ich w sprzęt medyczny i techniczny wraz z niezbędnym zapleczem socjalnym i komunikacyjnym w tym klatki schodowe, korytarze i winda, na potrzeby rozwoju usług wspierających włączanie społeczne, inwestycję w edukację i umiejętności , , Wartość planowanego dofinansowania z EFRR , , , , , , , Termin realizacji projektu X 2013 XII VI X 2009 III V IX V III V XII 2013 XII

35 Strona Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Siemiatyczach Gmina Bargłów Kościelny Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Sokółce Źródło danych: opracowanie własne. Utworzenie Oddziału Intensywnej Terapii w Szpitalu Powiatowym SP ZOZ w Siemiatyczach Rozbudowa Ośrodka Zdrowia w Bargłowie Kościelnym Przebudowa Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Sokółce - dobudowa nowego bloku operacyjnego , , , , , , , , IV - IX IX XI XII VI W dniu 21 maja 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego przyjął informację dotyczącą planowanego ogłoszenia konsultacji społecznych projektów zgłoszonych w ramach naboru na listę rezerwową IWIPK i ocenionych przez Komisję Wstępnej Oceny Projektów Kluczowych. Z uwagi na fakt, że ww. nabór był ostatnim naborem do IWPK, dotyczył projektów ważnych społecznie i dotyczył listy rezerwowej Działania 6.2, Zarząd Województwa Podlaskiego zdecydował o dopuszczeniu do etapu konsultacji społecznych wszystkich dziewięciu projektów ocenionych przez Komisję. Konsultacje społeczne projektów przeprowadzono w dniach od 22 maja do 20 czerwca 2013 r. Po ich zakończeniu IZ RPOWP zwróciła się pisemnie do Wojewody Podlaskiego oraz Dyrektora Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z prośbą o wyrażenie opinii co do celowości oraz potrzeby realizacji projektów zgłoszonych w ramach naboru oraz wszystkich projektów znajdujących się na aktualnie obowiązującej liście rezerwowej IWIPK w ramach Działania 6.2. Adresaci pisma proszeni byli o wskazanie, które projekty uznaliby za przedsięwzięcia priorytetowe, uwzględniające rzeczywiste potrzeby w zakresie opieki zdrowotnej w województwie podlaskim i służące poprawie dostępności do świadczeń zdrowotnych. Z uzyskanych odpowiedzi wynikało, że oba te organy nie mogą w obecnym stanie prawnym dokonać priorytetyzacji planowanych przedsięwzięć. W dniu 11 września 2013 r. Zarządowi Województwa Podlaskiego przedstawiono informację dotyczącą przebiegu i wyników konsultacji społecznych zgłoszonych w ramach naboru projektów. Zgodnie z wnioskiem Zarządu Województwa Podlaskiego, Departament Zarządzania RPO zwrócił się do wnioskodawców zgłoszonych projektów oraz wnioskodawców projektów znajdujących się na liście rezerwowej Działania 6.2 o udzielenie następujących informacji: a) W przypadku wszystkich zgłoszonych w ramach naboru projektów oraz projektów znajdujących się na liście rezerwowej IWIPK Działania 6.2:

36 Strona35 - uzasadnienie realizacji projektu w świetle zapisów przyjętej przez Sejmik Województwa Podlaskiego w dniu 9 września 2013 r. zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2020, - udzielenie informacji dotyczącej realnego czasu jaki przewiduje się na realizację projektu oraz aktualnego etapu jego realizacji (posiadane pozwolenia na realizację przedsięwzięcia, ewentualnie terminy ich uzyskania). b) Dodatkowo w przypadku projektów ocenionych negatywnie przez Komisję Wstępnej Oceny Projektów Kluczowych w ramach RPOWP: - ustosunkowanie się do uzasadnienia negatywnej oceny projektu. Na podstawie uzyskanych od wnioskodawców informacji, na posiedzeniu w dniu 15 listopada 2013 r., Zarząd Województwa Podlaskiego podjął decyzję o wpisaniu na listę rezerwową IWIPK Działania 6.2 wszystkich dziewięciu projektów zgłoszonych w ramach naboru (Uchwała Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 198/2838/2013 z dnia 15 listopada 2013 r.). 2) W związku z decyzją Komitetu Koordynacyjnego NSRO podjętą Uchwałą nr 53 z dnia 9 lutego 2011 r. w sprawie alokacji dodatkowych środków wspólnotowych oraz realokacji w ramach regionalnych programów operacyjnych i przyznania Gminie Łapy EUR na realizację celu p.n. Rewitalizacja ekonomiczna gminy Łapy, Instytucja Zarządzająca RPOWP zwróciła się pismem do Burmistrza Łap z prośbą o zgłoszenie propozycji projektów na listę podstawową IWIPK w zakresie Osi Priorytetowej I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie, Działanie 1.2. Region atrakcyjny inwestycjom, Poddziałania Tereny inwestycyjne. Gmina Łapy zgłosiła do IZ RPOWP projekt planowanego do realizacji przedsięwzięcia p.n. Zapewnienie dostępu do terenów inwestycyjnych na terenie miasta i Gminy Łapy. Dnia 12 czerwca 2013 r. w siedzibie Departamentu Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, Komisja Wstępnej Oceny Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata pozytywnie oceniła zgłoszony projekt. Na posiedzeniu w dniu 18 czerwca 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego przyjął informację dotyczącą ogłoszenia konsultacji społecznych ww. projektu Gminy Łapy. Konsultacje społeczne projektu przeprowadzono w terminie od 19 czerwca do 18 lipca 2013 r. W dniu 30 lipca 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego zapoznał się z informacją dotyczącą przebiegu i wyników konsultacji społecznych projektu Gminy Łapy i ocenionego przez Komisję Wstępnej Oceny Projektów Kluczowych oraz podjął decyzję o wpisaniu ww. projektu na listę podstawową IWIPK. Uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 198/2838/2013 z dnia 15 listopada 2013 r. projekt wpisano na listę podstawową IWIPK - Oś priorytetowa I Wzrost innowacyjności i wspieranie

37 Strona36 przedsiębiorczości w regionie, Działanie 1.2 Region atrakcyjny inwestycjom, Poddziałanie Tereny inwestycyjne. Tabela 18. Stan wdrożenia projektów z IWIPK na dzień r. (w mln EUR i PLN). Projekty z IWIPK - lista podstawowa Projekty z IWIPK z zawartymi umowami wstępnymi Projekty z IWIPK z zawartymi umowami o dofinansowan ie Liczba projektó w Orientacyjn y koszt całkowity na podst. Uchwały ZWP Nr 204/2924/2 013 z dnia r. 414, ,05 Źródło danych: opracowanie własne. Orientacyjny poziom dofinansowa nia z UE na podst. Uchwały ZWP Nr 204/2924/20 13 z dnia r. 278, ,91 Całkowita wartość projektów z umowy wstępnej/ decyzji/ aneksu 254, ,43 Maksymal na wysokość dofinanso wania ze środków EFRR z umowy wstępnej/ decyzji /aneksu 179,75 753,89 Całkowita wartość projektów z umowy o dofinansowa nie projektu/ decyzji/aneks u 384, ,44 Maksymalna wysokość dofinansowa nia ze środków EFRR - z umowy o dofinansowa nie projektu/ decyzji/aneks u 256, ,85 Przegląd śródokresowy Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata W wyniku przeprowadzonych analiz poziomu kontraktacji w ramach Programu, podaży projektów w działaniach o najniższym stopniu wykorzystania alokacji oraz uwzględniając wyniki przeprowadzonych ewaluacji, Zarząd Województwa Podlaskiego postanowił wystąpić do KE w sprawie wprowadzenia zmian do Programu: 1. W planie finansowym Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata przesunięcie środków między osiami priorytetowymi: zmniejszenie alokacji o euro w Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna i o euro w Osi priorytetowej III Rozwój turystyki i kultury, zwiększenie alokacji o euro w Osi priorytetowej II Rozwój infrastruktury transportowej.

38 Strona37 2. Wprowadzenie dodatkowego zapisu w Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna, umożliwiającego wsparcie opracowania dokumentacji projektowej dla strategicznych inwestycji drogowych planowanych do realizacji w nowej perspektywie finansowej na lata Udzielone wsparcie zminimalizuje ryzyko opóźnień w przygotowaniu i realizacji dużych inwestycji, które może wynikać z niewystarczającego doświadczenia zespołów opracowujących dokumentację aplikacyjną, trudności z interpretacją uregulowań na gruncie prawa krajowego, a także z błędów dokumentacji technicznej i innych dokumentów wymaganych przy ubieganiu się o dofinansowanie realizacji dużych inwestycji. Wsparcie polegać będzie na umożliwieniu beneficjentom przygotowania niezbędnej, złożonej dokumentacji projektowej. Grupą docelową będą jednostki samorządu terytorialnego. Zaproponowane działania miały na celu uzyskanie wyższych poziomów realizacji celów RPOWP oraz pełne wykorzystanie środków Programu. Instytucja Zarządzająca RPOWP, po uzgodnieniu projektu zmiany RPOWP na lata z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego, przedstawiła Komitetowi Monitorującemu RPOWP do zatwierdzenia projekt zmienionego dokumentu. Dnia 28 sierpnia 2013 r. Komitet Monitorujący RPOWP uchwałą Nr 5/2013 zatwierdził projekt poddawanego przeglądowi Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata (RPOWP). W związku z wydaniem przez Komisję Europejską w dniu 17 grudnia 2013 r. decyzji C(2013)9267 zmieniającej decyzję K(2007)5085 zmieniającej decyzję K(2007)5085 w sprawie przyjęcia programu operacyjnego w ramach pomocy wspólnotowej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego objętego celem konwergencja dla regionu Podlaskiego w Polsce CCI 2007PL161PO014, w dniu 31 grudnia 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego podjął uchwałę 208/2961/2013 w sprawie przyjęcia zmiany Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata i ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego komunikatu Zarządu Województwa Podlaskiego dotyczącego przyjęcia zmiany Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Informacje na temat prac IZ RPOWP nad kryteriami wyboru projektów oraz zmian w dokumentach programowych znajdują się w dalszej części sprawozdania w rozdziale 2.7.

39 Strona Analiza Postępu finansowego i rzeczowego Tabela 19. Informacja na temat ogłoszonych i przeprowadzonych naborów dla całego Programu w okresie sprawozdawczym. Działanie/Poddziałanie Poddziałanie Mikroprzedsiębiorstwa Poddziałanie Małe i średnie przedsiębiorstwa Działanie 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii Źródło danych: opracowanie własne. Termin naboru 3.2. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej: Alokacja w ramach konkursu (w EUR) 15 listopada stycznia Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska: 7 listopada stycznia ,82 Liczba złożonych wniosków w okresie sprawozda wczym nie wpłynął żaden wniosek w okresie sprawozda wczym nie wpłynął żaden wniosek Informacje na temat ogłoszonych i przeprowadzonych naborów od uruchomienia Programu została przedstawiona w podziale na priorytety w rozdziale III.

40 Strona39 Tabela 20. Informacja na temat złożonych/zatwierdzonych wniosków, podpisanych umów, wniosków o płatność, deklaracji zatwierdzonych przez IC, dla całego Programu w okresie sprawozdawczym (w EUR i PLN). Oś priorytetowa 1.Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczo ści w regionie 2.Rozwój infrastruktury transportowej 3.Rozwój turystyki i kultury 4.Społeczeństw o informacyjne 5.Rozwój infrastruktury ochrony środowiska 6.Rozwój infrastruktury społecznej 7.Pomoc techniczna Wartość złożonych/zatwierdz onych wniosków o dofinansowanie w okresie sprawozdawczym (dofinansowanie) , , , , , , , , , , , ,00 Wartość podpisanych umów w okresie sprawozdawczym (dofinansowanie UE)* , , , , , , , , , , , ,23 Wartość złożonych/zatwierdzo nych wniosków o płatność w okresie sprawozdawczym (dofinansowanie UE) , ,09 Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej w okresie sprawozdawczym (w EUR) , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,78 SUMA , , , , , , ,52 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. * W celu zachowania wartości poznawczej danych umowy/decyzje zawarte w okresie sprawozdawczym uwzględniają sumę wartości pierwotnych wersji dokumentu (zmiany wynikające z aneksów są uwzględnione w kolejnej tabeli obrazującej stan wdrażania Programu na koniec okresu sprawozdawczego).

41 Strona40 Wykres 4. Informacja na temat złożonych/zatwierdzonych wniosków, podpisanych umów, wniosków o płatność, deklaracji zatwierdzonych przez IC, dla całego Programu w okresie sprawozdawczym (w mln EUR). Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer.

42 Strona41 Tabela 21. Informacja na temat złożonych/zatwierdzonych wniosków, podpisanych umów, wniosków o płatność, deklaracji zatwierdzonych przez IC, dla całego Programu od uruchomienia (w EUR i PLN). Oś priorytetowa 1.Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczo ści w regionie 2.Rozwój infrastruktury transportowej 3.Rozwój turystyki i kultury 4.Społeczeństw o informacyjne 5.Rozwój infrastruktury ochrony środowiska 6.Rozwój infrastruktury społecznej 7.Pomoc techniczna Wartość złożonych/zatwierdz onych wniosków o dofinansowanie od uruchomienia programu (dofinansowanie) , , , , , , , , , , , ,80 Wartość podpisanych umów od uruchomienia programu (dofinansowanie UE) , , , , , , , , , , , ,61 Wartość złożonych/zatwierdz onych wniosków o płatność od uruchomienia programu (dofinansowanie UE) , , , , , , , , , , , , , , , , , ,22 SUMA , , , , , ,40 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej od uruchomienia programu (w EUR) , , , , , , , ,41

43 Strona42 Wykres 5. Informacja na temat złożonych/zatwierdzonych wniosków, podpisanych umów, wniosków o płatność, deklaracji zatwierdzonych przez IC, dla całego Programu od uruchomienia (w mln EUR). Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Wykres 6. Wnioski, umowy (z uwzględnieniem aneksów) i płatności w kontekście wykorzystania alokacji (w EUR).

44 Strona43 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Od początku realizacji Programu zatwierdzone wnioski o dofinansowanie w stosunku do alokacji kształtują się na poziomie, 127,85% (w okresie sprawozdawczym 15,96%), zakontraktowanie umów wynosi 94,28% (w okresie sprawozdawczym 16,91%), natomiast kwota uznanych do refundacji środków to 58,27% (w okresie sprawozdawczym 10,19%). Poniższe zestawienie przedstawia przedmiotowe informacje w rozbiciu na osie priorytetowe. Tabela 22. Wnioski, umowy i płatności w kontekście wykorzystania alokacji (w %). Oś priorytetowa Procent złożonych/zat wierdzonych wniosków o dofinansowan ie w okresie sprawozdawcz ym w stosunku do alokacji (dofinansowa nie) Procent złożonych/za twierdzonyc h wniosków o dofinansowa nie od uruchomieni a programu w stosunku do alokacji (dofinansow anie) Procent wartości podpisanych umów w okresie sprawozdaw czym w stosunku do alokacji (dofinansow anie UE) Procent wartości podpisany ch umów od uruchomie nia programu w stosunku do alokacji (dofinanso wanie UE) Procent wartości złożonych/zatwi erdzonych wniosków o płatność w okresie sprawozdawczy m w stosunku do alokacji (dofinansowani e UE) Procent wartości złożonych wniosków o płatność od uruchomieni a programu w stosunku do alokacji (dofinansow anie UE) 1.Wzrost innowacyjnoś ci i wspieranie przedsiębiorcz 16,65 118,32 16,62 93,74 7,82 70,93 ości w regionie 2.Rozwój infrastruktury 14,57 145,97 17,12 100,17 13,14 57,61 transportowej 3.Rozwój turystyki i 7,53 130,90 17,76 83,36 10,63 61,12 kultury 4.Społeczeństwo 15,82 104,42 14,85 95,96 7,00 8,05 informacyjne 5.Rozwój infrastruktury ochrony 44,01 118,28 31,86 88,92 9,86 47,18 środowiska 6.Rozwój infrastruktury 1,95 100,55 2,70 100,55 7,05 84,13 społecznej 7.Pomoc techniczna 0 125, ,79 11,85 56,20 SUMA 15,96 127,85 16,91 94,28 10,19 58,27 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer.

45 Strona44 Wnioski poprawne pod względem formalnym (zarejestrowane w KSI (SIMIK07-13)) Od początku wdrażania RPOWP w ramach Osi priorytetowych I-VI w KSI (SIMIK 07-13) zarejestrowano wniosków poprawnych pod względem formalnym (łączna wartość dofinansowania wyniosła ,75 EUR ( ,36 PLN). Tabela 23. Wnioski poprawne pod względem formalnym od początku wdrażania Programu (w EUR i PLN). Nr Osi Liczba wniosków Wartość ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie I , , , ,43 II , , , ,05 III , , , ,71 IV , , , ,01 V , , , ,48 VI , , , ,92 Ogółem , , , ,60 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , ,36 W okresie sprawozdawczym zarejestrowano 103 wnioski (poprawne formalnie) na kwotę dofinansowania ,06 EUR ( ,16 PLN). W poszczególnych działaniach/poddziałaniach RPOWP w okresie sprawozdawczym zarejestrowanych zostało odpowiednio: Tabela 24. Wnioski poprawne formalnie złożone w okresie sprawozdawczym (w EUR i PLN). Nr Osi Działanie/ poddziałanie Liczba wniosków I I I razem dla Osi I 24 II Wartość ogółem , , , , , , , ,58 Wydatki kwalifikowalne , , , , , , , ,58 Dofinansowanie , , , , , , , ,30 II razem dla Osi II , , ,78

46 Strona , , ,30 V , , , ,26 V razem dla Osi V , , , ,26 Ogółem , , , ,38 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , ,16 Poniższa tabela ukazuje wnioski poprawne pod względem formalnym, zarejestrowane w KSI (SIMIK 07-13), w podziale na kategorie interwencji. Tabela 25. Wnioski poprawne pod względem formalnym w podziale na kategorie interwencji złożone w okresie sprawozdawczym (w EUR i PLN). Kategoria Interwencji 02 Infrastruktura B+RT (w tym wyposażenie w sprzęt, oprzyrządowanie i szybkie sieci informatyczne łączące ośrodki badawcze) oraz specjalistyczne ośrodki kompetencji technologicznych 03 Transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MŚP, między MŚP a innymi przedsiębiorstwami, uczelniami, wszelkiego rodzaju instytucjami na poziomie szkolnictwa pomaturalnego, władzami regionalnymi, ośrodkami badawczymi oraz biegunami naukowymi i technologicznymi (parkami naukowymi i technologicznymi, technopoliami itd.) 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP Liczba wniosków 23 Drogi regionalne/lokalne 5 39 Energia odnawialna: wiatrowa 1 40 Energia odnawialna: słoneczna Energia odnawialna: biomasa 6 42 Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe Wartość ogółem , , , , , , , , , , , , , , , , , ,19 Koszty kwalifikowalne , , , , , , , , , , , , , , , , , ,87 Dofinansowanie , , , , , , , , , , , , , , , , , ,62 Ogółem , , ,06

47 Strona46 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Wnioski zatwierdzone do realizacji , , ,16 Od początku wdrażania RPOWP w ramach Osi priorytetowych I-VI zatwierdzono do dofinansowania ogółem projektów na łączną wartość ,75 EUR ( ,79 PLN) o kwocie wnioskowanego dofinansowania ,91 EUR ( ,57 PLN). Ilość oraz wartość wniosków zatwierdzonych do realizacji w ramach RPOWP została zaprezentowana poniżej. Tabela 26. Ilość i wartość wniosków zatwierdzonych do realizacji w ramach RPOWP od początku realizacji Programu (w EUR i PLN). Działanie/ poddziałanie Liczba wniosków Wartość ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie razem dla Osi I razem dla Osi II razem dla Osi III , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,81

48 Strona , , , ,90 razem dla Osi IV , , , , , , , , , , , ,11 razem dla Osi V , , , , , , , , , , , , , , , ,89 razem dla Osi VI , , , ,40 Razem dla Programu , , , ,64 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,57 W okresie sprawozdawczym zatwierdzono do realizacji 185 projektów o wartości dofinansowania ,76 EUR ( ,07 PLN), czego 34 wnioski o dofinansowanie zostały złożone w 2013 roku, 1 projekt został złożony w roku 2011 natomiast pozostałe 150 projektów zatwierdzonych w okresie sprawozdawczym, to projekty złożone w roku Tabela 27. Wnioski zatwierdzone do realizacji w okresie sprawozdawczym (w EUR i PLN). Działanie/ poddziałanie Liczba wniosków razem dla Osi I razem dla Osi II Wartość ogółem , , , , , , , , , , , , , , , , , ,13 Wydatki kwalifikowalne , , , , , , , , , , , , , , , , , ,29 Dofinansowanie , , , , , , , , , , , , , , , , ,43

49 Strona , , , ,18 razem dla Osi III , , , , , , , ,45 razem dla Osi IV , , , , , , , ,30 razem dla Osi V , , , , , , , ,30 razem dla Osi VI , , , ,30 Razem dla , , Programu , ,31 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , , , , , ,07 Umowy o dofinansowanie projektów W okresie sprawozdawczym podpisano łącznie 202 umowy (OracleBI Discoverer wskazuje 203 umowy, jedna umowa była podpisana w 2012 r., a zarejestrowana w systemie w styczniu 2013 r.). Wartość całkowita projektów, dla których w okresie sprawozdawczym zawarto umowy o dofinansowanie wyniosła ,15 EUR ( ,29 PLN), dofinansowanie ,69 EUR ( ,74 PLN), w tym UE ,99 EUR ( ,26 PLN). Dane w podziale na poszczególne osie oraz działania/poddziałania zawiera poniższe zestawianie (tabela zawiera wartości zawartych umów w zakresie Referatu Oceny i Wyboru Wniosków bez uwzględnienia korekt dokonanych przez odpowiedni referat płatności) z uwzględnieniem umów rozwiązanych w okresie sprawozdawczym. Tabela 28. Umowy podpisane w okresie sprawozdawczym (w EUR i PLN). Nr Działania /Poddziałania Wartość ogółem , , , , , , , , , ,28 Wydatki kwalifikowalne , , , , , , , , , ,28 Dofinansowanie , , , , , , , , , ,73 w tym EFRR , , , , , , , , , ,73 Liczba zawartych umów , , , ,

50 Strona RAZEM , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,74 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , W ujęciu narastającym od początku wdrażania Programu w ramach Osi priorytetowych I-IV (z uwzględnieniem aktualizacji wartości projektów i dofinansowania oraz umów rozwiązanych) wartość aktywnych umów o dofinansowanie wynosi ,22 EUR ( ,91 PLN), dofinansowanie ,65 EUR ( ,54PLN), w tym UE ,00 EUR ( ,21 PLN). Aktywnych umów w ujęciu narastającym od początku wdrażania Programu na koniec okresu sprawozdawczego było Dane w podziale na poszczególne osie priorytetowe zawiera poniższe zestawianie. Tabela 29. Umowy podpisane od początku realizacji Programu w ramach Osi priorytetowych I-IV (w EUR i PLN). Nr Osi Liczba zawart ych umów Wartość ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie w tym EFRR I , , , , , , , ,40 II , , , , , , , ,84 III , , , , , , , ,78 IV , , , , , , , ,18 V , , , , , , , ,40 VI , , , , , , , ,61 Ogółem , , , , , , , ,21 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. % poziom realizacji zobowiąza ń UE na lata ,74% 100,17% 83,36% 95,96% 88,92% 100,55% 94,16%

51 Strona50 Poziom realizacji zobowiązań UE na lata w ramach poszczególnych osi przestawiono w tabeli powyżej. Dla Osi I-VI wynosi on Łącznie około 94,16%, przy czym najwyższy odnotowano w Osi VI: 100,55%, zaś najniższy w Osi III: 83,36%. Strukturę zawartych umów zawartych w okresie sprawozdawczym w zależności od kategorii interwencji (kodów priorytetowych) prezentuje poniższa tabela. Tabela 30. Struktura zawartych umów w okresie sprawozdawczym wg kategorii interwencji (w EUR i PLN). Kategoria interwencji 02 Infrastruktura B+RT (w tym wyposażenie w sprzęt, oprzyrządowanie i szybkie sieci informatyczne łączące ośrodki badawcze) oraz specjalistyczne ośrodki kompetencji technologicznych 03 Transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MŚP, między MŚP a innymi przedsiębiorstwami, uczelniami, wszelkiego rodzaju instytucjami na poziomie szkolnictwa pomaturalnego, władzami regionalnymi, ośrodkami badawczymi oraz biegunami naukowymi i technologicznymi (parkami naukowymi i technologicznymi, technopoliami itd.) 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 10 Infrastruktura telekomunikacyjna (w tym sieci szerokopasmowe) Liczba umów Wartość ogółem , , , , , , , , , , , ,86 Koszty kwalifikowalne , , , , , , , , , , , ,51 Dofinansowanie , , , , , , , , , , , ,45 w tym UE , , , , , , , , , , , ,12

52 Strona51 13 Usługi i aplikacje dla obywateli (e-zdrowie, e- administracja, e-edukacja, e- integracja itp.) 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (e-handel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) , , , , , , , , , , , , , , ,72 23 Drogi regionalne/lokalne , , ,73 39 Energia odnawialna: , , ,02 1 wiatrowa Energia odnawialna: , , ,39 39 słoneczna , , ,18 41 Energia odnawialna: , , ,62 6 biomasa , , ,48 42 Energia odnawialna: , , ,82 hydroelektryczna, , , ,52 geotermiczna i pozostałe 56 Ochrona i waloryzacja , , ,27 1 dziedzictwa przyrodniczego , , ,67 57 Inne wsparcie na rzecz , , ,25 wzmocnienia usług , , ,22 turystycznych 59 Rozwój infrastruktury , , ,84 3 kulturalnej , , ,52 76 Infrastruktura ochrony , , ,33 1 zdrowia , , ,02 79 Pozostała infrastruktura , , ,54 2 społeczna , , , , , ,69 Ogółem , , ,74 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,26 Tabela 31. Struktura zawartych umów w okresie sprawozdawczym wg obszaru realizacji (w EUR i PLN). Obszar realizacji Liczba umów Obszar miejski 137 Wartość ogółem , ,81 Koszty kwalifikowalne , ,03 Dofinansowanie , ,51 Obszar wiejski , , , , , ,23 Ogółem , , , , , ,74 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , , , ,26

53 Strona52 Tabela 32. Struktura zawartych umów w okresie sprawozdawczym wg formy prawnej beneficjenta (w EUR i PLN). Forma prawna beneficjenta Liczba umów Wartość ogółem Koszty kwalifikowalne Dofinansowanie w tym UE inne kościoły i związki wyznaniowe małe przedsiębiorstwo mikro przedsiębiorstwo średnie przedsiębiorstwo duże przedsiębiorstwo gmina 37 wspólnota samorządowa 1 województwo 3 publiczny zakład opieki zdrowotnej , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,85 państwowa jednostka , , ,47 1 organizacyjna , , ,99 uczelnia wyższa , , , , , ,01 stowarzyszenie , , , , , ,40 Ogółem , , , , , ,74 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,26 Tabela 33. Struktura zawartych umów w okresie sprawozdawczym wg działu gospodarki (w EUR i PLN). Dział gospodarki wytwarzanie tekstyliów i wyrobów włókienniczych wytwarzanie urządzeń transportowych nieokreślony przemysł wytwórczy Liczba umów Wartość ogółem , , , , , ,48 Koszty kwalifikowalne , , , , , ,08 Dofinansowanie , , , , , ,36 w tym UE , , , , , ,73

54 Strona53 wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła obsługa nieruchomości, wynajem i prowadzenie działalności gospodarczej poczta i telekomunikacja transport 6 budownictwo 7 handel hurtowy i detaliczny 10 hotele i restauracje 12 administracja publiczna 2 edukacja 1 działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego inne niewyszczególnione usługi , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,69 Ogółem , , ,74 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,26

55 Strona54 Projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych Wykres 7. Alokacja, poziom dofinansowania UE, wnioski o płatność. Źródło danych: opracowanie na podstawie własnych danych. Wykres 8. Umowy i wnioski o dofinansowanie. Źródło danych: opracowanie na podstawie własnych danych. Zbiorcza informacja na temat stanu przygotowania i realizacji projektów znajdujących się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych znajduje się w zał. XI sprawozdania.

56 Strona55 Realizacja celów RPOWP Stopień realizacji głównego celu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego, czyli zwiększenie tempa wzrostu gospodarczego i tworzenie nowych pozarolniczych miejsc pracy przy poszanowaniu i zachowaniu dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu, oceniana jest ona na podstawie osiągniętych wartości następujących wskaźników programowych: Utworzone miejsca pracy brutto w wyniku realizacji programu, Liczba nowo utworzonych miejsc pracy netto, Koszt utworzenia jednego miejsca pracy, Zmiana poziomu PKB w wyniku oddziaływania programu. Natomiast do oceny stopnia realizacji celów szczegółowych służą wymienione niżej wskaźniki: Cel: Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa: Oszczędność czasu na nowych i zrekonstruowanych drogach w przewozach pasażerskich i towarowych, Poprawa rentowności w przewozach pasażerskich na trasach obsługiwanych przez wymienione jednostki taboru kolejowego, Wartość nowych inwestycji zagranicznych wykreowanych dzięki wsparciu w ramach programu, Powierzchnia udostępnionych terenów inwestycyjnych. Cel: Podniesienie konkurencyjności podlaskich firm w aspekcie krajowym i międzynarodowym: Dodatkowe inwestycje wykreowane dzięki wsparciu, Liczba projektów realizowanych w oparciu o patent, Wartość eksportu podlaskich firm wspartych w ramach programu. Cel: Rozwój turystyki z wykorzystaniem walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego: Liczba turystów odwiedzających region, Liczba turystów zagranicznych odwiedzających region, Liczba miejsc noclegowych w obiektach turystycznych wygenerowanych w ramach realizacji programu. Najistotniejszym wskaźnikiem realizacji celu głównego RPOWP są utworzone miejsca pracy brutto w wyniku realizacji programu. Zakładana wartość docelowa wskaźnika w 2013 roku

57 Strona56 wynosi miejsc pracy, natomiast w roku Wartość docelowa wskaźnika podczas przeglądu śródokresowego została oszacowana w oparciu o szczegółowe założenia wskazane we wskaźnikach dotyczących zatrudnienia w Osi I oraz Osi III, w ramach których podano również powody zmniejszenia wartości w stosunku do pierwotnie zakładanych. Dodatkowo, wartość ostateczna została powiększona o około 370 miejsc pracy zadeklarowanych do realizacji w ramach pozostałych priorytetów. W wyniku realizacji Programu, na koniec okresu sprawozdawczego, z podpisanych umów wynika, iż we wspartych inwestycjach wygenerowane zostanie 4 722,58 miejsc pracy, tj. 128,79% wartości docelowej na rok Jednocześnie w wyniku już zakończonych projektów utworzono 2 803,95 nowych miejsc pracy. IZ RPOWP w kryteriach wyboru projektów kładzie nacisk na równe traktowanie kobiet i mężczyzn, jednak to Beneficjenci, biorąc pod uwagę zasadę równości szans dokonują ostatecznego wyboru pracowników. Wskaźnik rezultatu dotyczący miejsc pracy może zostać zrealizowany przez beneficjentów Programu do 1 roku po zakończeniu realizacji projektu. Osiągnięcie wartości przedmiotowego wskaźnika nie jest zagrożone. Wykres 9. Utworzone miejsca pracy brutto (wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013 i zakładana wartość wskaźnika na rok ). Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Najwyższy poziom realizacji wskaźnika Utworzone miejsca pracy brutto występuje w Osi Priorytetowej I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości, w Działaniu 1.4. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw. Wskaźnik ten, na podstawie podpisanych umów

58 Strona57 na koniec okresu sprawozdawczego, zrealizowany będzie w 132,61% wartości docelowej zakładanej dla roku 2013 i w 105,08 % zakładanej wartości w roku. Od uruchomienia Programu w ramach powyższego obszaru podpisano ilościowo najwięcej umów o dofinansowanie spośród wszystkich realizowanych w Programie działań (583, czyli 116,60% wartości docelowej zakładanej dla roku 2013 oraz 107,96% wartości zakładanej na rok ). Wykres 10. Liczba projektów z zakresu bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego dla MSP (wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013 i zakładana wartość wskaźnika na rok ). Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Udzielona pomoc była skuteczną zachętą dla firm do inwestowania, mimo ciągle trwającej dekoniunktury w skali makro, co zdecydowanie osłabiło negatywne skutki spowolnienia gospodarczego. Od uruchomienia Programu w ramach przedsiębiorstw innowacyjnych podpisano 439 umów, czyli 148,81% wartości docelowej zakładanej dla roku 2013 i 139,36% wartości dla r.

59 Strona58 Wykres 11. Liczba projektów z zakresu bezpośredniego wsparcia innowacyjnego dla MSP, (wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013 i zakładana wartość wskaźnika na rok ). Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Realizację celu szczegółowego zmierzającego do tworzenia nowych oraz podnoszenia jakości istniejących terenów inwestycyjnych wraz z kompleksowym ich uzbrojeniem, a także budową dróg dojazdowych w celu przyciągnięcia inwestorów z kraju i zagranicy, obrazuje poniższy wykres.

60 Strona59 Wykres 12. Powierzchnia udostępnionych terenów inwestycyjnych wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013 i zakładana wartość wskaźnika na rok (w ha zaokrąglone do pełnych wartości). Źródło danych: opracowano na podstawie własnych materiałów. Wartość docelowa przedmiotowego wskaźnika określona została w Programie na poziomie 70 ha, na podstawie podpisanych umów na koniec okresu sprawozdawczego zostanie osiągnięta w 162,73 %. Zmniejszenie wartości docelowej wskaźnika z 400 ha na 70 ha, podczas przeglądu śródokresowego, wynikało przede wszystkim z braku dostępności na terenie województwa odpowiednio dużych obszarów przeznaczonych pod inwestycje (inwentaryzacja przeprowadzona w 2010 r.) oraz ze zmian w demarkacji z POIG oraz PO RPW zmniejszenie minimalnej powierzchni terenu mogącej stanowić przedmiot projektów w programach krajowych. W przypadku wskaźnika dotyczącego instrumentów inżynierii finansowej, tj. liczby pożyczek/gwarancji udzielonych w ramach Programu, według danych na dzień 31 grudnia 2013 r. 759 firm otrzymało wsparcie w postaci pożyczki lub poręczenia kredytu na kwotę dofinansowania EFRR ,27 EUR ( ,75 PLN). Szczegółowe dane związane z wdrażaniem Instrumentów Inżynierii Finansowej zamieszczono w rozdziale W odniesieniu do Osi Priorytetowej II Rozwój infrastruktury transportowej, która ma duży wpływ na poprawę dostępności komunikacyjnej, a w efekcie na podniesie atrakcyjności

61 Strona60 inwestycyjnej województwa, najbardziej zaawansowana jest realizacja Działania 2.1. Rozwój transportu drogowego. Łącznie podpisano 76 umów, czyli osiągnięto 110,14% zakładanej wartości docelowej na rok 2013 i 105,56 % wartości docelowej na rok wskaźnika Liczba projektów z zakresu transportu drogowego. Wskaźnik Długość nowych dróg wybudowanych w wyniku realizacji programu na podstawie podpisanych umów zostanie osiągnięty na poziomie 125,93% wartości docelowej zakładanej w roku Również bardzo dobry wynik osiągnięto w realizacji wskaźnika Długość zrekonstruowanych dróg w wyniku realizacji programu. Na koniec okresu sprawozdawczego na podstawie podpisanych umów osiągnięty został poziom 112,29% wartości docelowej zakładanej na rok Wykres 13. Długość wybudowanych i przebudowanych dróg wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013 i zakładana wartość wskaźnika na rok (w km). Źródło danych: opracowano na podstawie własnych materiałów. Wysoki poziom realizacji wskaźników obserwowany jest również w Osi Priorytetowej III Rozwój turystyki i kultury, Działanie 3.1. Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu oraz Działanie 3.2. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej. Wskaźnik liczba utworzonych miejsc pracy brutto, zgodnie z podpisanymi umowami na koniec okresu sprawozdawczego zrealizowany będzie odpowiednio dla Działania 3.1 w 134,17% oraz dla Działania 3.2 w 129,63% wartości docelowej zakładanej dla roku Bardzo dobry wynik osiągnięto w realizacji wskaźnika Liczba nowoutworzonych miejsc noclegowych w wyniku

62 Strona61 realizacji programu, gdzie zanotowano odpowiednio dla działań następujący wynik: dla Działania ,33% oraz dla Działania ,34% w stosunku do wartości docelowej zakładanej na rok W zakresie Działania 3.1 szacowane nadwykonanie wynika przede wszystkim z zakładanej nieznacznej wartości docelowej (15 miejsc noclegowych) IZ RPOWP na etapie szacowania wartości docelowych, nie przewidywała, iż w ramach tego Działania będą realizowane projekty ze stosunkowo wysokimi wartościami wpływającymi dodatkowo na bazę noclegową. Wspierane działania w ramach tej osi priorytetowej z zakresu budowy i remontu obiektów kulturalnych, stanowiących atrakcje turystyczne, mają wpływ na rozwój turystyki kulturoznawczej oraz na uatrakcyjnienie pobytu w województwie podlaskim. Rozwija się również infrastruktura służącą uprawianiu aktywnych form turystyki. Wykres 14. Liczba nowoutworzonych miejsc noclegowych w wyniku realizacji programu (wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013). Źródło danych: opracowanie własne. Znaczne zwiększenie liczby miejsc noclegowych (z 400 miejsc na 1840), jakie nastąpiło podczas przeglądu śródokresowego, wynikało z potrzeb regionu w przedmiotowym zakresie. Niewystarczająca baza hotelowa, przy wysokich walorach przyrodniczo-turystycznych, spowodowała skoncentrowanie interwencji w obszarze obiektów kategoryzowanych (jedno z podstawowych kryteriów wyboru projektów), a więc przynajmniej o średniej kubaturze i liczbie miejsc noclegowych. Powyższe zostało potwierdzone w raporcie Założenia wieloletniego planu promocji Województwa Podlaskiego, zgodnie z którym wskaźnik funkcji turystycznej WFT, zależny wprost proporcjonalnie od liczby miejsc noclegowych, przyjmuje dla regionu wartość poniżej 1. Pokazuje to wyraźnie skalę potrzeb, gdyż bez bazy noclegowej nie będzie turystów, a bez popytu ze strony turystów nie będzie inwestycji

63 Strona62 noclegowych dzięki środkom z RPOWP można częściowo przeciwdziałać tej tendencji także poprzez pobudzanie inwestycji prywatnych w tym obszarze. Ponadto, wspieranie rozwoju turystyki jest zgodne z Programem Rozwoju Turystyki i Zagospodarowania Turystycznego Województwa Podlaskiego w latach , który został przyjęty uchwałą nr 224/3431/10 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 22 kwietnia 2010 r. Program stanowi podstawę wyboru projektów z najlepszą lokalizacją i atrakcjami, ze szczególnym uwzględnieniem turystów zagranicznych. Z diagnozy stanu turystyki przeprowadzonej na potrzeby powyższego Programu wykazano następujące słabe strony, których minimalizację ma zapewnić realizacja RPOWP: Niewystarczająca liczba obiektów pozwalających przyciągać i organizować, zwłaszcza poza sezonem letnim, duże imprezy kulturalne, sportowe i targowe o znaczeniu ponadregionalnym, Brak centrum konferencyjnego pozwalającego organizować duże kongresy o zasięgu międzynarodowym, Niedostateczna infrastruktura i małe wykorzystanie turystyczne wielu miejsc w regionie o dużym potencjale turystycznym, Mała różnorodność oferty dla turystyki tranzytowej, zwłaszcza w ruchu międzynarodowym, Zbyt wolna rewitalizacja potencjalnie atrakcyjnych obszarów miast i miasteczek województwa podlaskiego, Słabo rozwinięta sieć bazy noclegowej (hotelowej) obiektów o wysokim standardzie, Brak jednolitego, spójnego systemu promocji turystycznej województwa podlaskiego, Słabe wykorzystanie znanych produktów regionalnych do promocji całego województwa. Bardzo dobre rezultaty można zaobserwować również w realizacji wskaźnika Liczba osób korzystających z atrakcji turystycznych powstałych w wyniku realizacji programu z Działania 3.1. Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu i Działania 3.2. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej, który zostanie osiągnięty dzięki podpisanym umowom na poziomie ponad czterokrotnie wyższym od wartości docelowej zakładanej na rok Pozwala to w części zniwelować negatywne tendencje obserwowane w skali makro w zakresie ruchu turystycznego w regionie. Jak wynika z osiągniętych i założonych do osiągnięcia, na podstawie podpisanych umów, wartości wskaźników, realizacja projektów z Osi priorytetowej III ma pozytywny wpływ na podniesienie atrakcyjności turystycznej Podlasia. Rozwój nowoczesnej infrastruktury oraz pośrednio przedsiębiorczości pozytywnie wpisuje się w cele założone w Programie Rozwoju Turystyki i Zagospodarowania Turystycznego Województwa Podlaskiego w latach Inwestycje przyczyniają się do wydłużenia sezonu turystycznego, napływu większej ilości turystów krajowych i zagranicznych oraz do rozwoju społeczno-gospodarczego regionu. Wpływają także zasadniczo na pobudzenie aktywności społecznej, kulturalnej

64 Strona63 i sportowej mieszkańców województwa podlaskiego poprzez zwiększenie dostępu do obiektów i kulturalnych i sportowych. Duże znaczenie ma także realizacja projektów dotyczących rozwoju turystyki kulturowej, która jak dotąd była nie w pełni wykorzystana. Osiągnięcie założonych wskaźników pozwoli wypełnić i uatrakcyjnić ofertę turystyczną oraz wykorzystać potencjał folkloru regionu prezentujący tradycyjne obrzędy, zwyczaje i inne dziedziny szeroko rozumianego dziedzictwa kulturowego regionu podlaskiego. Stworzenie nowoczesnej, wielofunkcyjnej bazy sportowo-rekreacyjnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz poprawa systemu promocji rekreacji i powstanie zróżnicowanej jakościowo oferty spędzania czasu wolnego przyczyni się do poprawy stanu zdrowia mieszkańców Podlasia poprzez prowadzenie aktywnego trybu życia i profilaktykę zdrowotną. Kreowaniu postaw zdrowego stylu życia towarzyszą działania zmierzające do powstania odpowiedniego zaplecza i atrakcyjnej oferty spędzania wolnego czasu. Ponadto realizacja projektów przyczynia się do wyrównywania szans w dostępie społeczności do infrastruktury sportowej pomiędzy mieszkańcami z dużych aglomeracji miejskich i małych miast, rozwoju aktywnych form sportowo-rekreacyjnych dla społeczności lokalnych oraz do wzrostu liczby imprez kulturalnych. Czynnikami warunkującymi rozwój lokalny oraz poprawę poziomu życia mieszkańców są również walory środowiska naturalnego. Dlatego też działania w ramach Programu zostały tak zaprogramowane, aby służyły zachowaniu równowagi środowiskowej, ekonomicznej i społecznej projekty w ramach RPOWP są realizowane w sposób zrównoważony, z poszanowaniem zasad ochrony środowiska.

65 Strona64 Wykres 15. Liczba osób korzystających z atrakcji turystycznych powstałych w wyniku realizacji programu (wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013). Źródło danych: opracowanie własne. W ramach IV Osi Priorytetowej realizowane są zarówno projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, jak również projekty konkursowe. Na koniec okresu sprawozdawczego w ramach Osi realizowanych było 17 projektów na łączną kwotę wydatków kwalifikowalnych ,51 EUR ( ,76 PLN), w tym wartość dofinansowania UE ,68 EUR ( ,18 PLN). W okresie sprawozdawczym rozwiązano dwie umowy o dofinansowanie projektu (Gmina Mońki i Gmina Bakałarzewo). Stan realizacji inwestycji w ramach Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Osi przedstawia się następująco: 1. Wojewoda Podlaski; WND-RPPD /10 Wdrażanie elektronicznych usług dla ludności województwa podlaskiego - część II, administracja rządowa. Najbardziej zaawansowany projekt jest w trakcie realizacji (stan wdrożenia wynosi 47,69 %). Podstawowym produktem projektu będą elektroniczne usługi administracji rządowej (e-usługi) udostępnione dla ludności województwa podlaskiego. Przedsięwzięcie, którego wartość sięga 9,06 mln EUR (38 mln PLN), realizowane jest przez Wojewodę Podlaskiego wraz z 19 Partnerami jednostkami administracji rządowej zespolonej i niezespolonej. Projekt został objęty pilotażem przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, jako projekt, który w pionierski sposób ma umożliwić świadczenie usług dla ludności województwa podlaskiego przez administrację publiczną, zarówno rządową, jak i samorządową. Choć bezpośrednimi beneficjentami będą jednostki administracji rządowej

66 Strona65 województwa podlaskiego, to w swoim zamierzeniu projekt zorientowany jest na obywatela, klienta administracji i to właśnie mieszkańcy województwa podlaskiego będą odbiorcami wytworzonych produktów i usług. 2. Województwo Podlaskie; WND-RPPD /11 Podlaski System Informacyjny e-zdrowie. Projekt polega na wdrożeniu systemu nowoczesnych usług informatycznych w sferze ochrony zdrowia w województwie podlaskim, umożliwiającego komunikację między innymi na płaszczyznach: pacjent-zakład opieki zdrowotnej (ZOZ), zakład opieki zdrowotnej (ZOZ)- zakład opieki zdrowotnej (ZOZ), zakład opieki zdrowotnej (ZOZ)-organ założycielski, oraz informatyzacji zakładów opieki zdrowotnej w zakresie niezbędnym dla funkcjonowania systemu. Celami nadrzędnymi projektu są: upowszechnianie stosowania technik ICT oraz zwiększenie dostępu do usług elektronicznych poprzez rozbudowę infrastruktury teleinformatycznej zakładów opieki zdrowotnej, poprawa jakości i dostępności do publicznej służby zdrowia dla ludności województwa podlaskiego poprzez przeprowadzenie procesu informatyzacji zakładów opieki zdrowotnej oraz stworzenie usług elektronicznych związanych z e-zdrowiem. Projekt jest realizowany w partnerstwie 38 partnerów w postaci szpitali oraz jednostek samorządu terytorialnego. Projekt jest w trakcie realizacji. Dotychczas beneficjent ponosił wydatki związane z zarządzaniem projektem, tj. wydatki na Inżyniera Kontraktu i zespół projektowy Lidera (Województwo Podlaskie) oraz zakup sprzętu (PC i urządzenia peryferyjne podmiotom leczniczym i Liderowi). 3. Województwo Podlaskie; WND-RPPD /11 Wdrażanie elektronicznych usług dla ludności województwa podlaskiego - część II, administracja samorządowa. Przedmiotem Projektu jest wdrożenie usług, które będą świadczone drogą elektroniczną dla mieszkańców, przedsiębiorców oraz podmiotów publicznych przez Jednostki Samorządu Terytorialnego oraz ich Jednostki Podległe biorące udział w Projekcie. Dostęp do elektronicznych usług zostanie zapewniony dzięki rozbudowie Platformy Wrót Podlasia będącej z jednej strony punktem dostępowym dla Interesantów a z drugiej środowiskiem, w którym system teleinformatyczny Wrót Podlasia będzie te usługi udostępniał. Projekt jest realizowany w partnerstwie 130 partnerów w postaci jednostek samorządu terytorialnego. Projekt jest w trakcie realizacji. Dotychczas beneficjent ponosił wydatki związane z przygotowaniem studium wykonalności, zarządzaniem projektem (koszty osobowe oraz koszty związane z Menadżerem Projektu) oraz wydatki na promocję projektu. 4. Gmina Drohiczyn, WND-RPPD /10 Budowa nadbużańskiej szerokopasmowej sieci dystrybucyjnej realizacja I i II etapu. Celem głównym projektu jest stworzenie spójnej wysokowydajnej struktury transmisyjnej, zapewniającej obsługę nowoczesnych usług szerokopasmowych na potrzeby jednostek samorządu, podmiotów gospodarczych oraz mieszkańców obszaru objętego projektem.

67 Strona66 W ramach projektu powstanie szerokopasmowa sieć dystrybucyjna na terenie 13 gmin: Gmina Drohiczyn, Miasto Brańsk, Gmina Brańsk, Gmina Ciechanowiec, Gmina Grodzisk, Gmina Mielnik, Gmina Milejczyce, Gmina Perlejewo, Gmina Rudka, Gmina Siemiatycze, Miasto Siemiatycze, Gmina Dziadkowice, Gmina Nurzec-Stacja. Trwa realizacja projektu. Na chwilę obecną nie rozliczano jeszcze żadnych kosztów. W wyniku rozstrzygnięcia przetargu nieograniczonego, w dniu 24 grudnia 2013 r. podpisano umowę z ITERNITY Sp. z o.o., ul. Kazimierza Jeżowskiego 3A lok. 20, Warszawa na pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu. Przewidywana realizacja wskaźników na podstawie podpisanych umów (projekty z IWIPK oraz projekty konkursowe dot. budowy sieci) przedstawia się następująco: Długość wybudowanej sieci Internetu szerokopasmowego: 695,40 km, czyli 106,98% zakładanej wartości docelowej na rok 2013, Liczba uruchomionych PIAP: 387 szt. 154,80% wartości zakładanej docelowej na rok 2013, Liczba możliwych podłączeń do Internetu szerokopasmowego (szkoły) 39 szt. z szacowaną wartością docelową na rok 2013 wielkości na poziomie 92,86%, Liczba możliwych podłączeń do Internetu szerokopasmowego (jednostki administracji publicznej) 14 szt., czyli 58,33% wartości docelowej zakładanej na rok 2013, Liczba możliwych podłączeń do Internetu szerokopasmowego (MŚP) szt. z 184,50% wartości docelowej zakładanej na rok 2013, Liczba osób korzystających z PIAP osoby/rok z najmniejszą szacunkową wartością docelową na rok ,73%. Od uruchomienia Programu w ramach Osi priorytetowej V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska, Działanie 5.1. Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska zawarto 49 umów. Zakończono realizację 42 projektów, przy czym 7 projektów zakończono w okresie sprawozdawczym. W ramach Działania 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska narastająco podpisano 103 umowy. Zakończono realizację 42 projektów, przy czym 11 projektów zakończono w okresie sprawozdawczym. Z podpisanych umów wynika, iż przyszły poziom realizacji wskaźników będzie się kształtować w następujący sposób: Liczba osób przyłączonych do sieci wodociągowej w wyniku realizacji projektów (81,08% wartości docelowej zakładanej na rok 2013), Liczba osób przyłączonych do sieci kanalizacyjnej w wyniku realizacji projektów (80,70% wartości docelowej zakładanej na rok 2013), Długość wybudowanej sieci wodociągowej w ramach projektów (161,47 % wartości docelowej zakładanej na rok 2013),

68 Strona67 Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej w ramach projektów (225,30 % wartości docelowej zakładanej na rok 2013), Liczba osób zabezpieczonych przed innymi zagrożeniami (ponad dwukrotne przekroczenie wartości docelowej zakładanej na rok 2013), Powierzchnia terenów zrekultywowanych w wyniku realizacji projektu osiągnięty będzie na poziomie trzykrotnie większym od wartości docelowej zakładanej na rok Osiągnięcie wskaźników założonych w projektach z Osi Priorytetowej V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska pozwoli na otrzymanie pakietu długoterminowych korzyści społeczno ekonomicznych dla lokalnych społeczności, przejawiających się w poprawie jakości życia i zdrowia mieszkańców miejscowości, których dotyczą dane projekty. Przykładowo, korzyści przedstawione przez beneficjentów realizujących projekty z zakresu gospodarki wodno-ściekowej to m.in.: zmniejszenie regionalnych różnic determinowanych przez ośrodki miejskie w województwie o dobrze rozwiniętej infrastrukturze komunalnej, stworzenie dogodnych warunków dla lokalizowania nowych inwestycji, zmniejszenie kosztów opieki zdrowotnej wynikających z zachorowań spowodowanych złą jakością wody, polepszenie wskaźników fizykochemicznych dostarczanej wody i osiągnięcie wartości tych wskaźników zgodnie z obowiązującymi regulacjami, utrzymanie równomiernego ciśnienia w sieci wodociągowej, pozyskanie nowych odbiorców, zlikwidowanie braków wody, ograniczenie kosztów eksploatacji nowych odcinków kanalizacji i wodociągów. Będzie się to przekładało na zmniejszenie wysokości opłat ponoszonych przez mieszkańców, a także wzrost dochodów mieszkańców w wyniku wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej terenów miejskich.

69 Strona68 Wykres 16. Liczba wszystkich projektów z zakresu infrastruktury ochrony środowiska (wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013 i zakładana wartość wskaźnika na rok ). Źródło danych: opracowanie własne. W ramach Osi Priorytetowej VI Rozwój infrastruktury społecznej zostało łącznie podpisanych 113 umów. W Działaniu 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji narastająco podpisano 61 umów. Zakończono realizację 57 projektów, z czego 12 w okresie sprawozdawczym. W Działaniu 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej podpisanych zostało 38 umów. Zakończono realizację 35 projektów wszystkie poza okresem sprawozdawczym. Natomiast w Działaniu 6.3 Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego narastająco podpisano 14 umów, z czego zakończono realizację w okresie sprawozdawczym 12 umów.

70 Strona69 Wykres 17. Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu edukacji, ochrony zdrowia, kultury i ochrony dziedzictwa (wskaźnik docelowy z Programu na rok 2013) zakładana wartość wskaźnika w roku docelowym 2013 wskaźnik do osiągnięcia osiągnięty wskaźnik Źródło danych: opracowanie własne. Realizacja wskaźników na podstawie podpisanych umów w działaniu ramach osi, będzie przedstawiała się następująco: Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury edukacyjnej 110,53% wartości docelowej zakładanej na rok 2013, Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury opieki zdrowotnej 150% wartości docelowej zakładanej na rok 2013, Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej 100% wartości docelowej zakładanej na rok 2013, Liczba studentów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów 219,41% wartości docelowej zakładanej na rok 2013 i 183,10 % wartości zakładanej w roku, Liczba uczniów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów 291,44% wartości docelowej zakładanej na rok 2013 i 266,46% wartości zakładanej w roku, Liczba miejsc w przedszkolach wiejskich zbudowanych/zmodernizowanych 114,00% wartości docelowej zakładanej na rok 2013 oraz na rok, Liczba dzieci z obszarów wiejskich korzystających z przedszkoli 199,00% wartości docelowej zakładanej na rok 2013 oraz na rok,

71 Strona70 Potencjalna liczba specjalistycznych badań medycznych przeprowadzonych sprzętem zakupionym w wyniku realizacji projektów 95,70 % wartości docelowej zakładanej na rok 2013 oraz na rok. Wykres 18. Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury edukacyjnej, opieki zdrowotnej i kulturalnej. Źródło danych: opracowanie własne. Problematyczna realizacja wskaźników Programu RPOWP. Niska realizacja lub jej brak następujących wskaźników Programu RPOWP: liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu - (28,47%), Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu, w tym na obszarach wiejskich - (0%), oraz Liczba osób korzystających z PIAP - (22,73%) wynikała z przeciągającej się procedury notyfikacyjnej projektów w ramach IV Osi Priorytetowej, na którą IZ RPOWP nie miała wpływu. Więcej informacji na ten temat znajduje się w pkt sprawozdania. Natomiast brak realizacji następującego wskaźnika Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez nowo utworzone wysypisko (0%) wynika z tego, iż projekty realizowane w ramach RPO muszą być zgodne z Planem Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata , który obecnie nie przewiduje tworzenia nowych wysypisk. Instytucja Zarządzająca RPOWP w okresie sprawozdawczym nie zauważyła ponadto większych problemów związanych z realizacją wskaźnika rzeczowego i finansowego. Wobec

72 Strona71 powyższego nie zachodzi konieczność podejmowania przez IZ środków zaradczych mających na celu zwiększenie wartości wskaźników. Wybrane do realizowania w ramach RPOWP projekty wywierają pozytywny wpływ na rozwój gospodarki województwa podlaskiego. Duży nacisk Program kieruje na przedsięwzięcia z pierwszej osi priorytetowej, które przyczyniają się do wzrostu konkurencyjności podlaskiego sektora MŚP, a dodatkowo generują największą ilość miejsc pracy (głównego wskaźnika Programu). Innowacje wdrażane przez podlaskich przedsiębiorców są istotne przede wszystkim w kontekście podniesienia konkurencyjności całego województwa. Projekty z osi trzeciej przyczyniają się do niwelowania utrudnień i ograniczeń, związanych z infrastrukturą turystyczną (tworzone są nowe miejsca noclegowe, których w województwie ciągle brakuje). Projekty z zakresu sieci szerokopasmowych i dostępu do internetu, mają na celu umożliwienie mieszkańcom obszarów defaworyzowanych uzyskanie większej dostępności oraz wyższej jakości usług informatycznych i cyfrowych. Natomiast w przypadku piątej osi priorytetowej progres rozwoju województwa wyraża się przede wszystkim poprzez rozwój infrastruktury związanej z poprawieniem jakości powietrza, źródłami energii odnawialnej i gospodarką odpadami. Województwo podlaskie dysponuje wieloma atutami, od ich racjonalnego wykorzystania zależy powodzenie podejmowanych działań w ramach określonych celów strategicznych, do których m.in. należą: podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa, rozwój zasobów ludzkich, podniesienie konkurencyjności podlaskich firm, czy ochrona środowiska naturalnego. Wybrane do realizacji projekty w ramach RPOWP pozytywnie wpływają na niwelowanie słabych stron i zagrożeń województwa i tym samym wzmacniają silne strony wskazane w obowiązującej do 8 września 2013 r. Strategii województwa podlaskiego do 2020 roku. Jednym z celów głównych realizacji Programu był rozwój turystyki. W analizie SWOT jako silną stronę wskazywano wybitne walory przyrodnicze i kulturowe regionu, w tym parki narodowe i krajobrazowe. W ten kontekst wpisuje się wysoka realizacja wskaźnika Liczba nowych miejsc noclegowych. Projekty z zakresu rozwoju branży turystycznej jeszcze bardziej wzmacniają tą silną stronę województwa, bowiem umożliwiają turystom podziwianie obszarów cennych przyrodniczo, jednocześnie gwarantując komfort wynikający z pobliskiego zaplecza noclegowego. Projekty z działań 3.1 i 6.3 pomagają udostępnić te atrakcyjne miejsca w jeszcze szerszym zakresie, m. in. poprzez zapewnienie dodatkowych atrakcji turystycznych oraz szeroko rozumianą promocję, w tym ukazanie bogactwa kultury etnicznej i narodowościowej. Z drugiej strony jako strona słaba w analizie SWOT wskazywany był niedobór bazy turystycznej. Wobec powyższego, wpływ programu jest jednoznaczny realizacja wskaźnika potwierdza jego pozytywne oddziaływanie. Silnie powiązany z powyższym wskaźnikiem jest wskaźnik Długość nowych i zrekonstruowanych dróg w wyniku realizacji programu. Turysta, aby mógł bez przeszkód dotrzeć w różne strony województwa musi skorzystać z infrastruktury drogowej. Mocną stroną analizy SWOT był dobrze rozplanowany przestrzennie układ sieci transportowej

73 Strona72 w województwie podlaskim. Niestety zły stan techniczny infrastruktury oraz jej mała przepustowość, czyli słaba strona analizy SWOT, nie pozwalała w pełni wykorzystywać walorów regionu. Ponad 470 km wyremontowanych bądź wybudowanych dróg w ramach Programu z pewnością przyczyni się nie tylko do rozwoju branży turystycznej, ale i podniesie atrakcyjność inwestycyjną województwa. Rozwój infrastruktury drogowej, oraz powiązanej z nią infrastruktury technicznej, czyli uzbrojenia terenów, to warunek niezbędny do zapewnienia sprawnego i niekolizyjnego dostępu do regionu. Realizacja tego celu oznaczać będzie poprawę połączeń komunikacyjnych, co przyczyni się do rozwoju działalności gospodarczej i do wzrostu zatrudnienia. W odniesieniu do rozwoju zasobów ludzkich, mocną stroną analizy SWOT był niski koszt pracy. Po drugiej stronie znajdowało się ukryte bezrobocie, przede wszystkim wśród ludności wiejskiej, grup defaworyzowanych oraz pozostawanie bez pracy znacznego odsetka osób aktywnych zawodowo, w szczególności z grupy wiekowej lata. Wybrane projekty w sposób znaczący wpływają na niwelowanie istniejących utrudnień lub ograniczeń szczególne znaczenie odgrywa w tym aspekcie wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, które generują większość nowych etatów. W Programie zakładane jest utworzenie miejsc pracy, do końca okresu sprawozdawczego realizacja wskaźnika na podstawie podpisanych umów wyniosła 128,79 % wartości docelowej zakładanej na rok 2013 i 107,33% wartości zakładanej na rok. 9 września 2013 roku radni wojewódzcy przyjęli zaktualizowaną Strategię Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku To kluczowy dokument, określający cele i kierunki rozwoju regionu w kolejnych latach. Prace nad dokumentem trwały ponad rok, a uczestniczyło w nich kilkaset osób, reprezentujących wiele środowisk: przedsiębiorców, naukowców, samorządowców, przedstawicieli organizacji pozarządowych. W spotkaniach konsultacyjnych w regionie, dotyczących projektu Strategii, wzięło udział prawie 800 mieszkańców. Zgłosili niemal 460 opinii i propozycji, z których wiele zostało uwzględnionych. Bazując na dotychczasowych doświadczeniach Województwo Podlaskie w roku 2030 ma być: zielone co oznacza wykorzystanie natury i przyrody w wymiarze gospodarczym, rozwój zielonego przemysłu, otwarte ze względu na przygraniczne położenie rozwój kontaktów ze wschodem, Miasto Białystok centrum wyjścia na Białoruś, dostępne rozumiane szeroko zarówno dostępność komunikacyjna, drogi, jak i internet; ta infrastruktura jest niezbędna do rozwoju województwa, przedsiębiorcze główne zadanie regionu: przedsiębiorcze społeczeństwo. Podsumowując dotychczasową realizację Programu, można stwierdzić, iż w wielu obszarach pozwolił on na zdynamizowanie rozwoju województwa poprzez zmiany infrastrukturalne, społeczne czy gospodarcze. W zakresie infrastruktury poprawiła się dostępność

74 komunikacyjna i transportowa województwa, co działać będzie pro-przedsiębiorczo, zarówno z punktu widzenia firm podlaskich, jak i pochodzących spoza województwa. W zakresie zmian społecznych stworzono warunki do lepszego i bardziej otwartego na gospodarkę oraz kreatywnego kapitału ludzkiego i społecznego, co również przełożyło się na lepsze jego wykorzystanie w przedsiębiorstwach. Ważną, jeśli nie kluczową rolą, jaką odegrał dotychczas Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego było zintensyfikowanie procesów inwestycyjnych w regionie. Niski poziom inwestycji szczególnie sektora prywatnego stanowił bezpośrednią przyczynę niewystarczającej dynamiki gospodarczej i niskiego poziomu zatrudnienia w województwie. Wdrożenie Programu wyraźnie zdynamizowało nakłady inwestycyjne, nie tylko dzięki wydatkom z samego RPO, ale poprzez umiejętne angażowanie środków prywatnych. Okazało się, że podlaskie firmy posiadają istotny potencjał rozwoju. Wielką zasługą Programu stało się wsparcie naszych najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw. Jednak o pełnym wpływie kończącego się RPOWP na rozwój gospodarczy województwa będzie można przekonać się najwcześniej za 2-3 lata, gdy utworzone dzięki dotacjom miejsca pracy będą przynajmniej utrzymane albo nawet pomnażane, a uzbrojone tereny inwestycyjne będą zagospodarowane przez inwestorów. Strona73

75 Strona Rekomendacje KE Poniżej IZ RPOWP przedstawia realizację zaleceń i rekomendacji Komisji Europejskiej zgłaszanych w formie uwag do sprawozdań oraz sformułowanych podczas spotkań rocznych: Zintensyfikowanie kontroli Instytucji Zarządzającej i jej organów pośredniczących działania IZ RPOWP w tym zakresie zostały opisane w pkt. 2.2 i 2.6 sprawozdania. Poprawienie organizacji i planowania spotkań Komitetu Monitorującego Instytucja Zarządzająca RPOWP dokłada wszelkich starań, aby zachować optymalny okres przekazywania materiałów na posiedzenia Komitetu Monitorującego RPOWP. Jedyne problemy z zachowaniem regulaminowego terminu wysyłania danych dotyczą na ogół Sprawozdania rocznego i wynikają z przedłużających się uzgodnień z instytucjami opiniującymi, natomiast członkowie Komitetu i obserwatorzy są na bieżąco zaznajamiani z podjętymi ustaleniami oraz pojawiającymi się zmianami. Jednocześnie uczestnicy spotkań Komitetu na ogół informowani są o tematyce przyszłego posiedzenia Komitetu oraz, w miarę możliwości, o jego przybliżonym terminie. Poprawienie kontraktacji i poziomu płatności w konkretnych osiach priorytetowych Sukcesywnie zwiększa się poziom kontraktacji i płatności we wszystkich osiach. Na chwilę obecną zagrożeń w tej kwestii nie ma. Wzmocnienie swoich zdolności oceny aspektów występowania pomocy publicznej w projektach działania IZ RPOWP w tym zakresie zostały opisane w pkt. 2.2 sprawozdania. Zapewnienie zgodności z dyrektywami środowiskowymi Instytucja Zarządzająca RPOWP weryfikuje projekty mogące mieć wpływ na potencjalne pogorszenie się jakości wód i bada ich zgodność z Ramową Dyrektywą Wodną. Jak wynika między innymi z opinii MIR, w województwie podlaskim zgodność inwestycji z RDW jest obecnie w pełni zachowana. Połączenie infrastruktury społecznej z wyzwaniami wskazanymi w rekomendacjach sformułowanych w ramach Strategii Europa 2020 Country Specific Recommendations (rezultaty Osi priorytetowej VI) w ramach VI Osi Priorytetowej podpisane zostały umowy o dofinansowanie projektów infrastrukturalnych z zakresu edukacji, kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego. Wspierane w ramach RPOWP projekty dotyczyły m.in. inwestycji w infrastrukturę przedszkolną, w tym tworzenie miejsc opieki nad dziećmi na obszarach wiejskich, oraz wsparcia szkolnictwa zawodowego, co pozwoliło na lepsze dostosowanie profilu kształcenia do potrzeb rynku pracy. Jako przykład może tu posłużyć umowa o dofinansowanie zawarta z Miastem Łomża na realizację projektu pn. Adaptacja i wyposażenie

76 Strona75 pracowni specjalistycznych dla szkolnictwa zawodowego w ZSMiO Nr 5 w Łomży. Należy zatem uznać, iż najpilniejsze potrzeby wskazane w Country Specific Recommendations zostały uwzględnione w ramach realizacji RPOWP, m.in. poprzez organizację profilowanych konkursów w w/w obszarach.. Dodatkowo, dostrzegając potrzebę kompleksowej jakościowej oceny interwencji w infrastrukturę społeczną Instytucja Zarządzająca RPOWP w Okresowym Planie Ewaluacji RPOWP zawarła badania obejmujące wpływ realizacji projektów dotyczących tego obszaru na sytuację społeczeństwa, a dokładnie: Ocena wpływu inwestycji dofinansowanych z Działania 6.2 RPOWP na lata na rozwój społeczno-gospodarczy regionu, Ocena wpływu inwestycji dofinansowywanych w ramach środków UE na realizację założeń Programu Rozwoju Edukacji Województwa Podlaskiego do 2013 r.. Wnioski i rekomendacje ujęte są w rozdziale 2.7 niniejszego Sprawozdania. Przedstawienie konkretnego wpływu na redukcję ubóstwa (globalny wpływ Programu Operacyjnego) W przypadku projektów dotyczących bezpośredniego wsparcia przedsiębiorców z Działania 1.4 oraz z Działania 3.2, jednym z kryteriów merytoryczno technicznych punktowanych na etapie oceny jest kryterium Publiczny koszt utworzenia nowego miejsca pracy, w którym punkty przyznawane są za stworzenie nowych miejsc pracy w przedsiębiorstwie, a co za tym idzie ograniczenie bezrobocia w województwie. Projekty realizowane w ramach RPOWP bezpośrednio nie przekładają się na zmniejszenie ubóstwa w regionie, jednakże pośrednio, jak zostało wykazane wyżej zmniejszają ubóstwo poprzez zagospodarowanie zasobów pracy w województwie podlaskim. Po zakończeniu realizacji Programu przeprowadzone będzie badanie ewaluacyjne dotyczące m.in. wpływu realizacji Programu na zmniejszenie ubóstwa w regionie i niniejsza informacja znajdzie się w sprawozdaniu końcowym. Zapewnienie odpowiedniej reakcji na wyzwania związane ze światowym kryzysem finansowym Przedstawiciele IZ RPOWP uczestniczą w pracach Grupy ds. przedsiębiorczości oraz Grupy ds. MŚP, w ramach których następuje wymiana doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie wsparcia tej grupy beneficjentów oraz formułowane są propozycje uproszczeń w systemach wdrażania stosowane w zakresie każdej z IZ, np. wprowadzenie systemu zaliczkowania dla MŚP, uproszczenie procedur aplikacyjnych (ograniczenie liczby załączników itp.). Ponadto IZ RPOWP ze swojej strony stara się dokonywać zmian systemowych w ramach procesu wdrażania Programu, tak aby odpowiadał on bieżącym potrzebom regionu. Zapewnienie transparentności kryteriów wyboru w ramach konkursów IZ RPOWP zapewnia stosowanie zasady dwóch par oczu na wszystkich etapach oceny projektu. Oceny merytorycznej dokonuje Komicja Oceny Projektów, w skład której wchodzą przewodniczący, eksperci oraz pracownicy odpowiednich Departamentów UM.

77 Strona76 Eksperci i pracownicy oceniający poszczególne projekty nie kontaktują się ze sobą (ewentualnie za pośrednictwem przewodniczącego), nie wiedzą kto jest drugim oceniającym dany projekt. Projekty są udostępniane w wersji elektronicznej za pomocą systemu SWOM, z którego nie można kopiować, ani zapisywać projektów do pamięci komputera. IZ RPOWP dąży do tego, aby system oceny projektów i zasady tej oceny były w pełni zrozumiałe dla wnioskodawców oraz każdy miał dostęp do pełnej informacji w zakresie oceny jego wniosku. Z tego też powodu zapisy regulaminu pracy KOP doprecyzowano o wymóg pełnego uzasadnienia dla każdego z kryteriów, w ramach których projekt jest oceniany (niezależnie od wyniku oceny) i rozszerzono stosowany wzór karty formalnej i merytorycznej o pole z uzasadnieniem. Sprzyja to precyzyjnemu informowaniu beneficjentów o powodach negatywnej oceny, co jest niezwykle istotne w kontekście procedury odwoławczej przysługującej w takich wypadkach. Każdy wnioskodawca ma pełną informację w zakresie argumentacji negatywnej oceny jego projektu. Zapewne właśnie to leży u podstaw relatywnie niedużej liczby odwołań, a jeszcze mniejszej liczby skarg kierowanych na drogę sądową (co potwierdzają wyniki badań ewaluacyjnych, m.in. w ramach projektu: Społeczny monitoring wdrażania funduszy Unii Europejskiej w ramach 16 Regionalnych Programów Operacyjnych ). Podkreślić należy również, iż dla każdego Działania/Poddziałania opracowany został przewodnik po kryteriach, szczegółowo opisujący wymogi wszystkich kryteriów, zarówno formalnych, jak i merytorycznych. Przybliża on dodatkowo podstawowe zasady oceny projektów. Sami beneficjenci mogą korzystać z narzędzia jakim jest kwalifikator kryteriów, pozwalający ocenić szanse projektu w ramach konkursu, a co ważniejsze, zweryfikować spełnienie warunku minimalnej liczby punktów dającej pozytywny wynik oceny. Poprawienie efektywności dotacji dla przedsiębiorców i unikanie stosowania zrealizowanych już projektów W przypadku przedsiębiorców w ramach RPOWP nigdy nie było możliwości dofinansowania projektów już zrealizowanych, natomiast właściwą efektywność wsparcia zapewniają kryteria merytoryczne modyfikowane w razie konieczności, zgodnie z rekomendacjami przedstawicieli różnych instytucji, w tym także Komisji Europejskiej. Zapewnienie równego dostępu wszystkim (publicznym i prywatnym) operatorom na rynku finansowym do uzyskania statutu pośrednika finansowego W ramach RPOWP instrumenty inżynierii finansowej wdrażane były w trybie konkursowym zapewniającym otwarty i niedyskryminacyjny dostęp dla wszystkich instytucji finansowych, bez ograniczeń odnoszących się do siedziby władz, miejsca rejestracji, narodowości i daty założenia. W czasach konsolidacji finansów, coraz więcej uwagi należy poświęcać zrównoważeniu finansowemu inwestycji, nawet jeśli mogą nieść znaczące korzyści

78 Strona77 (także niefinansowe) dla społeczności. W tym kontekście, Instytucja Zarządzająca jest proszona o daleko idącą refleksję na temat zasadności budowy lotniska regionalnego (jego trwałości, efektywności kosztowej i wartości dodanej dla regionu) w celu zweryfikowania czy ta inwestycja mogłaby być wsparta w kolejnym okresie programowania. IZ RPOWP w pełni podziela stanowisko Komisji, zgadzając się z tym, że przy planowaniu i realizacji tak poważnego przedsięwzięcia jakim jest budowa lotniska regionalnego, należy zwrócić szczególną uwagę na aspekty związane z jego efektywnością finansową (zarówno na etapie realizacji, jak i późniejszej eksploatacji), właściwie oceniając przyszłe korzyści i potencjalną wartość dodaną. Lotnisko regionalne W dniu 14 stycznia r. Zarząd Województwa Podlaskiego jednogłośnie podjął decyzję w sprawie wykreślenia projektu budowy lotniska regionalnego z projektu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego Pierwotnie budowa lotniska regionalnego została ujęta w projekcie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego jako propozycja projektu strategicznego z perspektywy rozwoju Województwa. Okoliczności zmieniły się na tyle, że Zarząd stanął przed koniecznością podjęcia ostatecznej decyzji w sprawie rezygnacji z realizacji zadania. Zmieniły się m.in. okoliczności w zakresie sytuacji finansowej lotnisk regionalnych w całej Europie. Związane jest to z sytuacją finansową w sensie globalnym. W ostatnich miesiącach KE zaostrzyła stanowisko w stosunku do budowy i eksploatacji portów lotniczych. Niewątpliwie wpływ na ten fakt miały liczne przypadki lotnisk, które stają się poważnym problemem finansowym dla lokalnych władz, w tym linii lotniczych, które utrzymują połączenia jedynie dzięki pomocy samorządów. Jednocześnie wprowadzone zostały obostrzenia, które zdecydowanie ograniczają możliwość finansowania budowy lotnisk z wykorzystaniem środków UE. Kwota, która była zaplanowana na realizację tego projektu, to jest minimum 80 mln EUR, zostanie przeznaczona na budowę i modernizację sieci transportu drogowego. Na posiedzeniu zarządu zostały przedstawione wyniki konsultacji społecznych dotyczących Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego. Zarówno samorządowcy, jaki i przedstawiciele największych organizacji zrzeszających przedsiębiorców, wskazali na konieczność budowy mniejszego lotniska informacje w tym zakresie znajdują się również w punkcie 3 sprawozdania. Poprawienie komplementarności i koordynacji oraz zawarcie więcej informacji nt. efektu synergii pomiędzy inwestycjami EFRR i EFS Instytucja Zarządzająca RPOWP uwzględniła zalecenia Komisji i rozszerzyła w Sprawozdaniu zapisy działu poświęconego komplementarności międzyprogramowej, podając szereg przykładów projektów realizowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego komplementarnych z Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki. Jednakże pełna analiza efektu synergii pomiędzy inwestycjami realizowanymi ze środków unijnych będzie możliwa dopiero po zakończeniu ich realizacji. Tym

79 Strona78 samym w przyszłych latach powtórzone zostanie badanie ewaluacyjne w zakresie komplementarności projektów realizowanych w ramach RPOWP z projektami z innych programów ale z większym naciskiem na rzeczywiście uzyskane efekty synergii. Raportowanie nt. wskaźników - będzie coraz ważniejsze agregowanie i raportowanie wartości docelowych i osiągnięć polityki spójności wszystkim zainteresowanym na poziomie europejskim. Zatem właściwe włączenie wskaźników kluczowych w SFC 2007 jest ważnym elementem raportowania i jeszcze zyska na znaczeniu w kolejnym okresie programowania. Stąd, Instytucja Zarządzająca jest proszona o zwracanie szczególnej uwagi na poprawność i wiarygodność danych przekazywanych Komisji Instytucja Zarządzająca RPOWP przychyla się do opinii, że wskaźniki stanowią niezwykle istotny element monitorowania postępów we wdrażaniu Programu oraz osiąganych efektów, jak i poprawności realizacji projektów przez Beneficjentów. Przekazywane do KE informacje opierają się głównie na raportach generowanych z OracleBi Discoverer na bazie KSI (SIMIK 07-13), jak i na podstawie własnych opracowań z wymiany danych pomiędzy komórkami odpowiedzialnymi za ocenę, wybór projektów, rozliczenia, płatności oraz monitorowanie i sprawozdawczość. Jednocześnie IZ RPOWP w jeszcze większym stopniu skupia się na weryfikacji poprawności sprawozdawanych wartości wskaźników (zarówno szacowanych do osiągnięcia, jak również i osiągniętych na podstawie podpisanych umów), ze szczególną atencją podchodząc do core indicators. Prezentowanie w bardziej jakościowy sposób wkładu Programu do Strategii Europa 2020 IZ RPOWP stara się sukcesywnie rozszerzać informacje w tym zakresie prezentowane w sprawozdaniach. Wkład Programu w tym zakresie został opisany w pkt sprawozdania. Poprawienie koordynacji i synergii dla bardziej przyjaznego przedsiębiorcy otoczenia biznesu (rezultaty Osi priorytetowej I) w ramach przedmiotowego obszaru interwencja w Programie kierowana jest przede wszystkim do pośredników finansowych (beneficjenci w ramach Działania 1.3) oraz na inwestycje naukowotechnologiczne (inkubatory i parki w ramach Działania 1.1). Rezultaty planowane do osiągnięcia w wyniku realizacji wspartych projektów wskazują na ich dostosowanie do popytu zgłaszanego przez przedsiębiorców zarówno zakładana liczba przedsiębiorstw korzystających z infrastruktury parków, jak i instrumentów inżynierii finansowej przekracza pierwotnie szacowane wartości. Niemniej jednak IZ RPOWP, podzielając pogląd KE, planuje zorganizowanie w r. (po rzeczowym zakończeniu większości inwestycji w tym zakresie) przekrojowego badania ewaluacyjnego, które pozwoli na jednoznaczne określenie jak instytucje otoczenia biznesu odpowiedziały na zapotrzebowanie przedsiębiorców.

80 Strona79 Wskaźniki przewidywane jest zlecenie przez IZ RPOWP wykonania badania ewaluacyjnego w którym będzie przeprowadzona m.in. analiza społeczno gospodarcza w kontekście jakości i efektywności realizacji wskaźników. Wkład w osiągnięcie celów w zakresie zatrudnienia i redukcji ubóstwa informacje w przedmiotowej kwestii znajdują się w pkt , pkt 3 sprawozdania. Zasada równości szans IZ RPOWP nie różnicuje bądź nie ogranicza możliwości uzyskania wsparcia w ramach realizowanych projektów więcej informacji znajduje się w rozdziale 2.2. Zobowiązanie do tworzenia miejsc pracy IZ monitoruje tworzenie miejsc pracy, informacja znajduje się w pkt , sprawozdania Rekomendacje IZ i innych instytucji IZ RPOWP zamierza w przyszłym okresie w dalszym ciągu realizować m.in. następujące zadania: kontynuować wsparcie w zakresie instrumentów inżynierii finansowej, w zakresie infrastruktury drogowej wspierać wyłącznie projekty w ramach poddziałania drogi wojewódzkie, przyspieszyć proces kontraktacji i zakontraktować 100% alokacji Programu w r. zwiększyć wolumen płatności dla beneficjentów. Ponadto Komitet Monitorujący RPOWP wprowadził dodatkowy zapis w ramach Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna, umożliwiający wsparcie opracowania dokumentacji projektowej dla strategicznych inwestycji drogowych planowanych do realizacji w nowej perspektywie finansowej na lata Na Komitecie podjęto również decyzję dotyczącą przesunięcia środków między osiami priorytetowymi, tj. zmniejszenie alokacji w Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna i w ramach Osi priorytetowej III Rozwój turystyki i kultury oraz jednoczesne zwiększenie alokacji o EUR w ramach Osi priorytetowej II Rozwój infrastruktury transportowej. Rekomendacje przyjęte przez Komitet Monitorujący RPOWP znajdują się w rozdziale Instrumenty inżynierii finansowej W ramach RPOWP na lata beneficjenci, obok dotacji, mogą korzystać także z instrumentów inżynierii finansowej. Zasadniczo można je podzielić na instrumenty z udziałem funduszy poręczeniowych i pożyczkowych, w których w dystrybucji środków uczestniczą instytucje finansowe, tj. pośrednicy finansowi. W obu przypadkach chodzi przede

81 wszystkim o włączenie do systemu wsparcia sieci instytucji finansowych, przyciągnięcie dodatkowych środków oraz o dywersyfikację ryzyka ponoszonego w trakcie inwestycji przez wszystkich uczestników procesu. W efekcie odbiorcy końcowi otrzymują szerszy dostęp do finansowania zewnętrznego. IZ RPOWP podpisała 8 umów z pośrednikami finansowymi dzięki czemu 759 odbiorców końcowych (przedsiębiorców z sektora MŚP) zawarło umowy pożyczki lub poręczenia na kwotę dofinansowania ogółem ,27 EUR ( ,75 PLN). Strona80

82 Tabela. 34. Podmioty zajmujące się pośrednictwem finansowym w ramach RPOWP oraz wartość poszczególnych funduszy i udzielonego przez nie wsparcia na rzecz MŚP (w EUR i PLN). Tytuł projektu Menedżer Funduszu Powierniczego (jeśli jest FP) lub Pośrednik Finansowy/Fundusz Miejski Wartość ogółem (w EUR i PLN) Wartość dofinansowani a ze środków UE (w EUR i PLN) Umowy z Beneficjentami podpisane przez pośredników finansowych, fundusze miejskie Liczba Wartość ogółem (w EUR i PLN) Wspieranie przedsiębiorczości w województwie podlaskim poprzez udzielanie poręczeń Podlaski Fundusz Poręczeniowy Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością , , , ,31 Wsparcie sektora MŚP z terenu woj. podlaskiego poprzez udzielanie pożyczek Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego , , , Fundusz Pożyczkowy dla Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorstw zwany dalej Północny Fundusz Pożyczkowy Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" Spółka Akcyjna w Suwałkach , , , ,

83 Wyodrębnienie funduszu pożyczkowego "Sami Swoi" dla przedsiębiorców z woj. podlaskiego poprzez jego dokapitalizowanie Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa , , , Wspieranie przedsiębiorczości w regionie poprzez zwiększenie zdolności poręczeniowej "Łomżyński Fundusz Poręczeń Kredytowych" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością , , , ,46 Podlaski Fundusz Przedsiębiorczości Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości w Suwałkach , , , Północny Fundusz Pożyczkowy II Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" S.A. w Suwałkach , , , Północny Fundusz Poręczeniowy. Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" S.A. w Suwałkach , , , ,98 Źródło danych: opracowanie własne.

84 Strona83 W okresie sprawozdawczym możemy zaobserwować wciąż wysoką aktywność instrumentów finansowych. Dzięki podpisanym umowom pożyczki/kredytu z ostatecznymi odbiorcami przez fundusze finansowe, możliwe będzie m.in. wygenerowanie ponad 780 nowych miejsc pracy. Należy jednak zwrócić uwagę, iż w ostatnich kilkunastu miesiącach aktywność pośredników była zróżnicowana w zależności od oferowanego instrumentu wyraźnemu spowolnieniu uległa działalność poręczeniowa, co jak wskazują operatorzy należy wiązać m.in. z wprowadzeniem ogólnokrajowych instrumentów oferujących analogiczne produkty finansowe. Szczegółowe informacje dotyczące inżynierii finansowej znajdują się w zał. IX niniejszego Sprawozdania Realizacja założeń Strategii EU 2020 W marcu 2010 r. Unia Europejska przyjęła nową strategię rozwojową wyznaczającą cele i kierunki działań dla instytucji UE i państw członkowskich w perspektywie do 2020 r. - Europa Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Strategia ta zastąpiła obowiązującą przez poprzednie dziesięciolecie Strategię Lizbońską. Uwzględniając sytuację gospodarczą i społeczną państw członkowskich, na której mocno odznaczył się kryzys gospodarczy, Unia Europejska wyznaczyła sobie trzy powiązane ze sobą i wzajemnie się wspierające priorytety: inteligentny (smart), zrównoważony (sustainable) oraz sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive) wzrost. Strategia wyznacza 5 głównych obszarów dla całej Unii Europejskiej, w których prowadzone mają być działania zmierzające do ich rozwoju i poprawy funkcjonowania, a są to: zatrudnienie, badania i rozwój oraz innowacje, klimat i efektywność energetyczna, edukacja, ubóstwo/włączenie społeczne oraz dwa dodatkowe obszary społeczeństwo informacyjne i konkurencyjność, wynikające z inicjatyw flagowych. Dla pięciu głównych obszarów określone zostały cele, a dla nich z kolei wartości wskaźników wyznaczone dla całej UE, które powinny zostać osiągnięte do 2020 roku. Komisja Europejska sukcesywnie prezentowała inicjatywy przewodnie (7 projektów przewodnich), stanowiące uzupełnienie Strategii, zawierające katalogi i opisy działań, które mają umożliwić implementację ww. priorytetów tematycznych. Inicjatywy flagowe to: Unia innowacji, Młodzież w drodze, Europejska agenda cyfrowa, Europa efektywnie

85 Strona84 korzystająca z zasobów, Polityka przemysłowa w erze globalizacji, Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia, Europejski program walki z ubóstwem. W realizację inicjatyw zaangażowana jest zarówno Unia Europejska, jak i państwa członkowskie. Zgodnie ze Strategią Europa 2020 oraz inicjatywami flagowymi, jednym z głównych instrumentów realizacyjnych Strategii jest Polityka Spójności UE. Strategia ta wyznaczyła zatem główne kierunki interwencji Polityki Spójności w okresie programowania po 2013 r. Biorąc pod uwagę założenia Polityki Spójności w okresie programowania , a w szczególności jej prorozwojowy i innowacyjny charakter, trzeba zauważyć, że już w obecnym okresie polityka ta w znaczącym stopniu wpisuje się w realizację celów Strategii. Komisja Europejska opracowała również zintegrowane wytyczne będące zestawem ogólnych zaleceń dla krajów członkowskich w różnych obszarach polityk gospodarczych, tak aby ich realizacja doprowadziła do szybkiego osiągnięcia głównych celów strategii Europa W obszary Strategii UE 2020 pn. Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość, Otoczenie biznesu, Społeczeństwo informacyjne oraz Edukacja wpisują się 806 umowy zawarte przez IZ RPOWP na wartość całkowitą ,29 EUR ( ,02 PLN), w tym dofinansowanie UE ,80 EUR ( ,67 PLN). W wyżej wymienionych obszarach zakładana jest realizacja m.in. wskaźnika produktu Liczba projektów z zakresu bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego dla MSP (przewidywana wartość wskaźnika wynosi 583 szt.), wskaźnika rezultatu Liczba utworzonych miejsc pracy (przewidywana wartość wskaźnika wynosi 3 617,75 szt.), wskaźnika produktu Długość wybudowanej sieci internetu szerokopasmowego (przewidywana wartość wskaźnika wynosi 695,40 km), wskaźnika rezultatu Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do internetu osoby, wskaźnika produktu Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu edukacji (przewidywana wartość wskaźnika wynosi 61 szt.) oraz wskaźnika rezultatu Liczba studentów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów (przewidywana wartość wskaźnika wynosi osób) i Liczba uczniów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów (przewidywana wartość wskaźnika wynosi osób). W kolejnych obszarach, czyli Klimacie, energii, mobilności, Zatrudnieniu i umiejętności oraz Walce z ubóstwem odnajduje się 347 umów na całkowitą wartość ,64 EUR ( ,32 PLN) i wartość dofinansowania ,09 EUR ( ,84 PLN). W przedmiotowym obszarze zakładana jest realizacja m.in. wskaźnika produktu Liczba projektów z zakresu energii odnawialnej (przewidywana wartość wskaźnika wynosi 60 szt.), wskaźnika rezultatu Dodatkowa moc zainstalowana energii ze źródeł odnawialnych (przewidywana wartość wskaźnika wynosi około 28,28 MW), wskaźnika produktu Liczba projektów z zakresu turystyki (przewidywana wartość wskaźnika wynosi 84 szt.), wskaźnika rezultatu Liczba utworzonych miejsc pracy brutto (przewidywana wartość wskaźnika wynosi 786,83 osób).

86 Strona85 Ponadto podczas przeglądu śródokresowego dodano w Programie zapis preferujący przy wyborze projektów inwestycje wpisujące się w Strategię Europa Strategia Europa 2020 szczególny nacisk kładzie na walkę z bezrobociem i ubóstwem. W przedmiotowym dokumencie wyjątkowo podkreślona jest inicjatywa na rzecz zapewnienia spójności społecznej i terytorialnej, tak aby korzyści płynące ze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia były szeroko dostępne. Dzięki takiemu podejściu osoby ubogie i wykluczone społecznie miałyby o wiele większe szanse, by mogły żyć godnie i aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym. RPOWP na lata szczególny nacisk kładzie na sytuację związaną z zatrudnieniem, a co za tym idzie walką z bezrobociem i ubóstwem. Bezpośrednio w ramach RPOWP na podstawie podpisanych umów na koniec okresu sprawozdawczego docelowo wygenerowanych będzie 4 722,58 miejsc pracy. Pośrednio w ramach Instrumentów Inżynierii Finansowej ma powstać 788 nowych miejsc pracy. Perspektywa powstania ponad 5,5 tys. nowych miejsc pracy (suma miejsc pracy wygenerowanych w ramach realizacji Programu i miejsc pracy powstałych w ramach funduszy poręczeniowych i pożyczkowych) jest dużym wkładem w realizację Strategii Europa 2020, szczególnie na tak trudnym terenie jakim jest Województwo Podlaskie. Koordynacja polityki spójności z działaniami realizowanymi w ramach Strategii Europa 2020 Wraz z przyjęciem nowej strategii dotyczącej rozwoju Unii Europejskiej Europa 2020, został opracowany nowy Krajowy Program Reform, który został przyjęty przez Radę Ministrów 26 kwietnia 2011 r. Krajowy Program Reform skupia się na tych działaniach, które mają na celu odrabianie zaległości rozwojowych oraz budowę nowych przewag konkurencyjnych, w trzech obszarach priorytetowych: 1) Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego, który obejmuje kwestie budowy i modernizacji zarówno infrastruktury technicznej: drogowej, kolejowej, energetycznej, ochrony środowiska, jak również infrastruktury społecznej. Ponadto obszar ten obejmuje działania związane z tworzeniem efektywnego systemu zarządzania rozwojem. 2) Innowacyjność dla wzrostu inteligentnego obejmujący kwestie rozwoju sektora B+R, zacieśniania współpracy między ośrodkami badawczymi a przedsiębiorstwami oraz zapewnienia odpowiednio wykwalifikowanych kadr. 3) Aktywność dla wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu obejmujący kwestie kształcenia obywateli oraz aktywnych form przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu i integracji społecznej osób wykluczonych. W ramach każdego obszaru, KPR wyznacza priorytety oraz działania i zadania do realizacji w danym roku. Istotnym elementem, na który kładzie nacisk KPR jest rozwój infrastruktury: transportowej, energetycznej, teleinformatycznej, ochrony środowiska, badawczej oraz infrastruktury społecznej.

87 Strona86 Jeśli chodzi o zaktualizowany Program konwergencji na lata 2011-, to zawarto w nim średniookresowe prognozy sytuacji gospodarczej Polski i jej finansów publicznych. Głównym celem polityki gospodarczej rządu, w średnim okresie, jest stworzenie warunków do szybkiego i zrównoważonego wzrostu, przy zapewnieniu optymalnego tempa konsolidacji finansów publicznych. Wyraźne pogorszenie koniunktury w otoczeniu zewnętrznym Polski przełożyło się na spowolnienie wzrostu gospodarczego i wpłynęło na istotną zmianę warunków makroekonomicznych założonych w aktualizacji programu z 2012 r. Zaktualizowany na 2013 r. Program konwergencji oraz Krajowy program reform będą przekazane Komisji Europejskiej oraz Radzie Ecofin. W porównaniu z poprzednią aktualizacją, prognozowana ścieżka realnego wzrostu PKB na lata uległa obniżeniu. Niższy od zakładanego okazał się również wzrost PKB w 2012 r. Jedną z głównych przyczyn było pogorszenie sytuacji gospodarczej. Wolniejszy wzrost gospodarczy wpłynął na pogorszenie warunków cyklicznych, w jakich realizowana jest polityka makroekonomiczna. Założenia KPR realizowane są przez Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata w ramach następujących osi: Oś priorytetową I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie, której procentowy udział pro-lizbońskich kategorii interwencji na poziomie RPOWP wynosi 28,4%, Oś priorytetową II Rozwój infrastruktury transportowej, której procentowy udział prolizbońskich kategorii interwencji na poziomie RPOWP wynosi 1,0%, Oś priorytetową IV Społeczeństwo informacyjne, której procentowy udział prolizbońskich kategorii interwencji na poziomie RPOWP wynosi 7,6%, Oś priorytetową V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska, której procentowy udział pro-lizbońskich kategorii interwencji na poziomie RPOWP wynosi 6,2%. Procentowy udział pro-lizbońskich kategorii interwencji na poziomie RPOWP łącznie wynosi 43,1% wkładu UE (co stanowi ,00 EUR) i o ponad 3% przekracza wymagany pułap zaangażowanych środków na earmarking jest to jeden z najwyższych wskaźników w kraju. Tabela 36. Procentowy udział pro-lizbońskich kategorii interwencji na poziomie RPOWP. Priorytetowy obszar tematyczny Wkład UE do prolizbońskich kategorii interwencji (w EUR) Wartość zakontraktowanych środków (w EUR) Procent wykorzystania 01 Działalność B+RT prowadzona w ośrodkach badawczych % %

88 Strona87 02 Infrastruktura B+RT (w tym wyposażenie w sprzęt, oprzyrządowanie i szybkie sieci informatyczne łączące ośrodki badawcze) oraz specjalistyczne ośrodki kompetencji technologicznych 03 Transfer technologii i udoskonalenia sieci współpracy 04 Wsparcie na rzecz rozwoju B+RT, w szczególności w MŚP 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw , ,11 43,96% , ,53 65,38% , ,27 82,73% 06 Wsparcie na rzecz MŚP w zakresie promocji produktów i procesów przyjaznych dla środowiska (wdrożenie efektywnych systemów zarządzania środowiskiem, wdrożenie i stosowanie/użytkowanie technologii zapobiegania zanieczyszczeniom, wdrożenie czystych technologii do działalności produkcyjnej przedsiębiorstw) 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji , ,12 92,99% ,80 179,26% 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa , ,69 74,25% 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP , ,08 96,36% 10 Infrastruktura telekomunikacyjna , ,06 33,04% 11 Technologie informacyjne i komunikacyjne Usługi i aplikacje dla obywateli ,62 167,42% 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (e-handel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) , ,00 814,32% 28 Inteligentne systemy transportowe % 29 Porty lotnicze ,27 92,47% 39 Energia odnawialna: wiatrowa , ,97 37,90% 40 Energia odnawialna: słoneczna , ,91 434,07% 41 Energia odnawialna: biomasa , ,24 123,05% 42 Energia odnawialna hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeracja), zarządzanie energią , ,57 21,89% , ,37 56,53% Ogółem , ,60 90,76 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Informacja na temat alokacji RPOWP w odniesieniu do kategorii interwencji wpisujących się w realizację Strategii EU 2020 znajduje się w załączniku VI. Natomiast przykładowa karta projektu realizowanego w ramach RPOWP, która wpisuje się w obszary priorytetowe SUE RMB, a także Strategii EU 2020 znajduje się w załączniku 7 c.

89 Strona Strategia UE dla Regionu Morza Bałtyckiego Realizacja wdrażania Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego Polska, w tym Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (MIiR) jest aktywnie zaangażowane w prace związane z realizacją Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego (SUERMB) wraz z jej zaktualizowanym Planem Działania. W lutym 2013 r. KE przedstawiła zaktualizowany Plan Działania SUERMB, w ślad za przeprowadzonym przeglądem SUERMB. Prace nad Planem Działania trwały ponad pół roku i polegały na zmianie struktury dokumentu oraz weryfikacji ujętych w nim projektów. Dokument dostosowano do trzech nowych celów tematycznych Strategii ( Save the Sea ocalić morze, Connect the Region rozwój połączeń w regionie, Increase Prosperity wzrost dobrobytu) oraz nowego układu obszarów priorytetowych i działań horyzontalnych (np. połączono byłe OP 13 i 14 oraz OP 7 i 12; wyodrębniono OP Kultura, OP Turystyka i OP Zdrowie, zmniejszono liczbę działań horyzontalnych oraz zlikwidowano dotychczasową numerację OP na rzecz krótkich nazw tematycznych: PA Nutri, PA Hazards, PA Inno, etc.). Ponadto, określono role poszczególnych podmiotów i wyznaczono wskaźniki dla celów Strategii. Plan Działań SUERMB ma charakter ewoluujący i może być przedmiotem dalszych zmian. 27 czerwca 2013 r. opublikowany został Raport KE nt. wartości dodanej strategii makroregionalnych, który powstał na bazie doświadczeń z realizacji Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego oraz Strategii UE dla Regionu Dunaju. Stał się on podstawą do rozpoczęcia prac nad konkluzjami Rady UE w tym obszarze. W tym celu od lipca reaktywowana została grupa robocza w formacie Friends of Presidency ds. strategii makroregionalnych, która w trakcie 5 spotkań odbywających się w okresie lipiec-październik, wypracowała projekt konkluzji Rady ws. wartości dodanej strategii makroregionalnych. Konkluzje zostały przyjęte przez Radę ds. Ogólnych w dniu 22 października. Konkluzje doprecyzowują koncepcję strategii makroregionalnych oraz określają ich wartość dodaną dla realizowanych polityk UE, jak i makroregionów, które obejmują. Potwierdzają zobowiązanie Państw Członkowskich do wzięcia pod uwagę celów strategii makroregionalnych w programowaniu EFSI w perspektywie finansowej Ponadto, uruchomiony został instrument Seed Money Facility, który zapewnia środki finansowe na inicjatywy oddolne mające na celu opracowanie projektu flagowego, który docelowo mógłby ubiegać się o ujęcie w Planie Działania SUE RMB jako projekt gotowy do realizacji ( W związku z kończącym się okresem programowym oraz finalną fazą negocjacji Wieloletnich Ram Finansowych na lata -2020, w 2013 r. trwały intensywne prace nad uwzględnieniem realizacji celów Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego w dokumentach programowych Polityki Spójności Koordynacja sposobu uwzględnienia SUERMB w Umowie Partnerstwa oraz programach operacyjnych pomiędzy państwami

90 Strona89 regionu Morza Bałtyckiego odbywała się na forum wspólnych spotkań przedstawicieli Narodowych Punktów Kontaktowych, KE i koordynatorów Umów Partnerstwa. W 2013 r. miały miejsce trzy tego typu spotkania: 11 stycznia w Arlandzie (Szwecja), kwietnia w Espoo (Finlandia) i 5 grudnia w Wilnie (kolejne w Helsinkach, 23 stycznia r.). Podczas spotkań następowała wymiana informacji nt. zapisów w dokumentach programowych (w tym powiązań z zaktualizowanym Planem Działania SUERMB) oraz formułowane były propozycje zapisów dotyczących konkretnych zagadnień (np. w zakresie preferencyjnego traktowania projektów SUERMB w procesie selekcji czy wprowadzenia tzw. komponentu międzynarodowego umożliwiającego rozszerzenie zakresu projektu o elementy współpracy międzynarodowej na dowolnym etapie jego realizacji). Podkreślano, że pomimo, iż programy EWT ze względu na swój międzynarodowy charakter wydają się być naturalnym źródłem finansowania SUERMB, wszystkie programy EFSI (na poziomie krajowym i regionalnym) powinny w miarę możliwości zaplanować i wdrażać działania zidentyfikowane w SUERMB w celu wzmacniania europejskich korytarzy transportowych, zarządzania ryzykiem, gospodarki wodnej, zielonej infrastruktury, współpracy morskiej, B&R, ICT, itp. Na spotkaniach nie została rozstrzygnięta kwestia sposobu i metodologii monitorowania projektów SUERMB w ramach programów operacyjnych. Zważywszy na powyższe prace, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (obecnie Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju) przekazało instytucjom odpowiedzialnym za przygotowanie krajowych i regionalnych programów operacyjnych zalecenia (w ramach Podręcznika systemu programowania i wdrażania programów operacyjnych ) w zakresie uwzględniania Planu Działania SUERMB w dokumentach programowych. Jednocześnie sposób realizacji działań Strategii pozostawiono w gestii Instytucji Zarządzającej danym programem operacyjnym, która może podejmować decyzje dotyczące np. organizacji konkursów ukierunkowanych na projekty SUERMB, czy przyznawania projektom SUERMB dodatkowych punktów w trakcie przeprowadzania oceny. Przewiduje się, że głównymi programami krajowymi wdrażającymi projekty SUERMB w latach będą: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Program Operacyjny Inteligentny Rozwój, Program Operacyjny Polska Wschodnia oraz Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój. Wśród programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej najważniejsze znaczenie będą miały: Program Współpracy Transnarodowej Region Morza Bałtyckiego oraz Program Współpracy Transgranicznej Południowy Bałtyk. Ze środków EFSI będzie możliwość dofinansowania działań w ramach wszystkich trzech celów ogólnych Strategii, przy czym w największym zakresie będzie to dotyczyć poprawy konkurencyjności regionu Morza Bałtyckiego, realizacji strategii Europa 2020, adaptacji do zmian klimatu, połączeń transportowych i energetycznych oraz poprawy bioróżnorodności i czystości wód. Z uwagi na ważną rolę EFSI w finansowaniu działań Strategii, a także konieczność zapewnienia lepszej koordynacji i komplementarności realizacji SUE RMB na poziomie programów, i ich powiązania z innymi instrumentami finansowymi UE (np. Europejskim Instrumentem Sąsiedztwa, Horyzont 2020, CEF, Life, Bonus), przedstawiciel Krajowego

91 Strona90 Punktu Kontaktowego wejdzie w skład Komitetu Koordynacyjnego Umowy Partnerstwa oraz Międzyresortowego Zespołu ds. programowania i wdrażania, funkcjonujących przy Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju. Przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju byli aktywnie zaangażowani w prace Zespołu roboczego ds. koordynacji wdrażania Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego w Polsce, działającym przy Narodowym Punkcie Kontaktowym. W 2013 r. odbyły się dwa spotkania Zespołu w maju, poświęcone omówieniu zagadnień transportowych i w listopadzie, dotyczące kwestii ochrony środowiska. Podczas obu spotkań przedstawiono i przedyskutowano także sposób ujęcia SUERMB w dokumentach programowych Polityki Spójności -2020, w tym zagadnienia współpracy z partnerami zagranicznymi. Przedstawiciele resortu rozwoju uczestniczyli ponadto w międzynarodowych konferencjach, seminariach i pracach grup roboczych związanych z tematem SUERMB, mających miejsce w 2013 r. Do końca 2013 r., w obszarach interwencji związanych z SUE RMB, podpisano umów na kwotę dofinansowania ze środków wspólnotowych wynoszącą ,42 EUR ( ,75 PLN). Z kolei liczba wszystkich umów o dofinansowanie zawartych w tym samym okresie w ramach RPOWP wyniosła Wartość ww. kontraktów w kwocie dofinansowania UE wynosiła ,50 EUR ( ,77 PLN), zatem udział wartości wydatków wpisujących się w priorytety SUE RMB w ogóle wartości umów dofinansowanych ze środków RPOWP to 86,64%. Instytucja Zarządzająca RPOWP na lata podjęła w ramach realizacji swoich zadań następujące działania na rzecz realizacji postanowień SUE RMB: członkowie Komitetu Monitorującego RPOWP zostali poinformowani o SUE RMB, o jej założeniach, celach, filarach tematycznych. Komitet Monitorujący RPOWP zapoznał się również z rekomendacjami dla Komitetów Monitorujących i Instytucji Zarządzających przedstawionymi w materiale pt. Guidance Note EU Strategy for the Baltic Sea Region Practical Suggestions to the Operational Programmes. Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata zamieściła na stronie internetowej informację nt. w/w Strategii. w ramach przeglądu śródokresowego IZ RPOWP wprowadziła zmiany w zapisach Programu preferujące przy wyborze projektów inwestycje wpisujące się w Strategię UE dla Regionu Morza Bałtyckiego. Kategorie interwencji SUE RMB realizowane są w ramach RPOWP niemal we wszystkich obszarach priorytetowych. Poniżej przedstawiono kategorie interwencji dotyczące Strategii w powiązaniu ze strukturą wdrażania RPOWP.

92 Strona91 Tabela 37. Kategorie interwencji realizowane w ramach RPOWP, które wpisują się w cele SUE RMB. Lp. Poziom wdrażania Realizowane kategorie 1 Działanie 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności 02, 03 2 Działanie 1.2 Region atrakcyjny inwestycjom 05, 09 3 Działanie 1.3 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu 05 4 Działanie 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw 07, 08 5 Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego 23 6 Działanie 2.3 Rozwój transportu publicznego 25 7 Działanie 2.4 Rozwój transportu kolejowego 18 8 Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu 31, 55, 57 9 Działanie 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej 08, Działanie 4.1 Społeczeństwo informacyjne Działanie 5.1 Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska 40, 41, 44, 46, 53, Działanie 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska 39, 44, 46, 51, 53, Działanie 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej 76 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. W ramach RPOWP, przeważająca część zawartych umów o dofinansowa projektów wpisujących się, poprzez właściwe kategorie interwencji, w realizację SUE RMB. Brak jest projektów w ramach pomocy technicznej związanych z wdrażaniem Planu działań Strategii. Wpływ projektów realizowanych w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na Strategię UE dla Regionu Morza Bałtyckiego oraz wykres wkład finansowy w realizację SUE RMB wraz z przykładem projektu realizującego obszary priorytetowe SUE RMB, przedstawia również załącznik nr 7. Jednocześnie IZ RPOWP w ramach Programu nie realizuje, ani nie przewiduje do realizacji, projektów flagowych zidentyfikowanych w Planie działań Strategii Informacje na temat zgodności z prawem wspólnotowym Ogólne mechanizmy służące zagwarantowaniu zgodności realizowanych operacji z prawem wspólnotowym. Procedury środowiskowe W celu zoptymalizowania procesu wdrażania oraz zagwarantowania zgodności prawnej w przedmiotowym zakresie powołano zespół ekspercki do pomocy w kwestii oceny zgodności przygotowanej dokumentacji dotyczącej procedury oceny oddziaływania na środowisko w projektach wybranych do realizacji. Eksperci IZ RPOWP weryfikowali

93 Strona92 dokumentację środowiskową i stwierdzali zgodność z przepisami UE projektów, dla których podpisano umowy o dofinansowanie projektów. Zachowaniu zgodności realizowanych operacji z prawem wspólnotowym służyły również szkolenia dla pracowników IZ RPOWP oraz szkolenia dla beneficjentów Programu. W trakcie spotkań z potencjalnymi beneficjentami na każdym seminarium poruszano m.in. kwestie związane z problematyką OOŚ. Ponadto IZ RPOWP stosuje również szereg mechanizmów mających zapewnić zgodność z przepisami wspólnotowymi w zakresie oddziaływania na środowisko, które zostały zaimplementowane w dokumentacji aplikacyjnej, tj.: 1) Beneficjent określa poprzez zaznaczenie w Generatorze Wniosków o Dofinansowanie dla RPOWP odpowiedzi TAK/NIE czy projekt zlokalizowany jest na obszarze sieci NATURA Należy określić poprzez zaznaczenie odpowiedzi wpływ projektu na obszary objęte lub mogące być objęte siecią Natura Informacje zawarte w tym punkcie powinny być spójne z informacjami z załącznika I b do Wytycznych w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych (załącznik nr 4.I.b do wniosku o dofinansowanie). 2) Należy określić, do której grupy przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko projekt jest zaliczany zgodnie z Wytycznymi w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych. W przypadku, gdy projekt nie jest zaliczany do żadnej z grup przedsięwzięć należy wybrać opcję. 3) W Generatorze beneficjent jest zobowiązany do określenia poprzez zaznaczenie odpowiedzi TAK/NIE jakie dokumenty związane z postępowaniem OOŚ zostały dołączone do wniosku: Należy określić poprzez zaznaczenie opcji TAK/NIE czy do wniosku dołączono załącznik Ia formularz wniosku o dofinansowanie w zakresie OOŚ, Należy określić poprzez zaznaczenie opcji TAK/NIE czy do wniosku dołączono załącznik Ib zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000, Należy określić poprzez zaznaczenie odpowiedzi TAK/NIE czy do wniosku dołączono Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, dodatkowo należy wpisać datę uzyskania ww. decyzji, jeżeli została wydana i jest dołączana do wniosku, w przypadku braku dokumentu należy podać przybliżony termin uzyskania (jeśli jest wymagany), Należy określić poprzez zaznaczenie odpowiedzi TAK/NIE czy projekt wymaga sporządzenia raportu OOŚ. W punkcie tym należy opisać wpływ projektu na środowisko naturalne zarówno na etapie prowadzenia inwestycji, jak i po jej zakończeniu. Należy również zadeklarować czy projekt oddziałuje na obszary sieci Natura 2000 na obszary aktualnie wyznaczone oraz mogące być

94 Strona93 objęte siecią Natura Niniejszy punkt odnosi się do art. 17 Zrównoważony rozwój Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999. W przypadku oceny oddziaływania na środowisko należy następnie wybrać jedną z możliwych odpowiedzi: projekt o pozytywnym wpływie na środowisko, projekt o negatywnym wpływie na środowisko, projekt o neutralnym wpływie na środowisko. Wybór jednego z wariantów wymaga krótkiego, adekwatnego do wybranej opcji, uzasadnienia. Dodatkowo, jeżeli dla projektu wymagane jest sporządzanie Raportu oceny oddziaływania na środowisko należy go dołączyć do wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. W niniejszym punkcie należy zawrzeć najważniejsze konkluzje z w/w dokumentu. Dodatkowo beneficjenci zobowiązani są do złożenia Zaświadczenia organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura Zgodnie z Wytycznymi w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych, oprócz karty oceny formalnej pracownicy dokonujący oceny formalnej zobligowani są do wypełnienia listy sprawdzającej w zakresie dokumentacji OOŚ/Natura 2000 wg aktualnego na dzień ogłoszenia naboru wniosków wzoru, stanowiącego załącznik do w/w wytycznych. Lista sprawdzająca wypełniana jest dla projektów spełniających łącznie warunki: dotyczą przedsięwzięć, do których mają zastosowanie przedmiotowe wytyczne (tj. dla których wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach złożono po 15 listopada 2008 r.) oraz nie kwalifikują się do projektów, o których mowa w pkt. 169 i 170 w/w wytycznych. Zamówienia publiczne W celu zagwarantowania zgodności projektów realizowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata z prawem zamówień publicznych Instytucja Zarządzająca przyjęła Wytyczne w sprawie udzielania zamówień oraz wyboru wykonawców w transakcjach nieobjętych ustawą Prawo Zamówień Publicznych. Celem niniejszych Wytycznych jest stworzenie przejrzystego systemu udzielania zamówień przez podmioty ubiegające się o dofinansowanie w ramach RPOWP, zapewnienie wydatkowania środków publicznych zgodnie z zasadami określonymi w art. 44 ust. 3 i art. 47 ustawy o finansach publicznych oraz zapewnienie zachowania zasad niedyskryminacji, równego traktowania, jawności postępowania oraz ochrony uczciwej konkurencji. Adresatami ustawy o finansach publicznych są obok jednostek sektora finansów publicznych także inne podmioty w zakresie, w jakim wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi środkami.

95 Strona94 Zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie, Beneficjent realizujący Projekt w ramach RPOWP, zobowiązuje się do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych w zakresie, w jakim ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) ma zastosowanie do Beneficjenta i Projektu. Podmioty spoza sektora finansów publicznych są zobligowane sprawdzić czy nie są zobowiązane do stosowania Pzp na podstawie art. 3 ust. 1 pkt. 5 ustawy. W przypadku gdy Beneficjentem jest podmiot, do którego nie stosuje się ustawy Prawo zamówień publicznych, zobowiązuje się on do dokonywania wydatków w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, w sposób umożliwiający terminową realizację zadań. W zakresie prawa wspólnotowego w dziedzinie zamówień udzielanych przez Beneficjentów funduszy unijnych, dla których ustawa Prawo zamówień publicznych nie ma zastosowania, zastosowanie ma Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz dokument, który opisuje w jaki sposób Beneficjenci powinni dokonywać wydatków środków unijnych Komunikat wyjaśniający Komisji. Ponadto w IZ RPOWP została powołana Grupa ds. Zamówień Publicznych (zarządzeniem nr 102/2011 Marszałka Województwa Podlaskiego z dnia 11 października 2011 r. zmieniającym zarządzenie nr 33/2011 Marszałka Województwa Podlaskiego z dnia 15 kwietnia 2011 r. w sprawie powołania grupy zadaniowej ds. zamówień publicznych w celu usprawnienia i ujednolicenia podejścia w zakresie kontroli prawidłowości stosowania przepisów prawa zamówień publicznych w projektach realizowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata ). Powyższa Grupa w 2013 r. zweryfikowała 150 postępowań o zamówienia publiczne udzielonych przez Beneficjentów RPOWP w ramach realizowanych projektów. W trakcie weryfikacji w 60 postępowaniach stwierdzono naruszenia prawa zamówień publicznych skutkujące zastosowaniem korekt finansowych. Najczęściej stwierdzane naruszenia to: ustalanie przez zamawiających warunków udziału w postępowaniu z naruszeniem zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (np. zbyt nadmierne w stosunku do przedmiotu zamówienia lub ograniczające doświadczenie do zdobytego na określonych obszarach, np. na trenie Polski lub UE, zdobyte przy realizacji inwestycji finansowanych ze środków UE), opis przedmiotu zamówienia z użyciem nazw własnych bez umożliwienia składania ofert równoważnych, wymóg posiadania serwisu gwarancyjnego na terenie Polski. Zamawiający często zmieniają treść ogłoszenia bez publikacji zmian ogłoszeń w odpowiednim publikatorze. Zmiany postanowień umów z wykonawcami w stosunku do treści ofert, bez uprzedniego opisania warunków tych zmian w ogłoszeniu o zamówieniu lub SIWZ. W przypadku stwierdzenia naruszeń prawa zamówień publicznych, IZ RPOWP pomniejsza dofinansowanie beneficjentom o kwotę korekty finansowej. W poszczególnych osiach ilość zweryfikowanych zamówień przedstawia się następująco: OGÓŁEM 150 I oś 20 II oś 28 III oś 29

96 Strona95 IV oś 8 V oś 26 VI oś 23 VII oś 16 Pomoc publiczna W przypadku pomocy publicznej każdy Wnioskodawca ma obowiązek przeprowadzenia testu pomocy publicznej (za wyjątkiem wnioskodawców będących przedsiębiorcami - co do zasady pomocą publiczną objęte będą wszystkie projekty, których wnioskodawcami będą przedsiębiorstwa), z którego będzie wynikało czy projekt objęty jest pomocą publiczną, czy nie. Szczegółowy opis analizy w tym zakresie należy zawrzeć w studium wykonalności/biznes planie, natomiast we wniosku o dofinansowanie przedstawić jedynie jej wynik. Ciężar wykazania występowania pomocy publicznej lub jej braku leży po stronie Wnioskodawcy. W sytuacji, gdy projekt objęty jest pomocą publiczną Wnioskodawca powinien wskazać odpowiednie rozporządzenie ją regulujące i zastosować się do pułapów wsparcia określonych w przedmiotowych rozporządzeniach. Oznacza to, że projekty, w których zidentyfikowano występowanie pomocy publicznej, otrzymają wsparcie na niższym poziomie intensywności (kwota pomocy wyrażona jako odsetek kosztów kwalifikowalnych) niż pozostałe projekty, tj. poziomie wynikającym z zastosowanego programu pomocowego. Jednocześnie coraz więcej projektów musi zostać poddana kontroli pod kątem występowania pomocy publicznej, dla których wcześniej tego typu ocena nie była przeprowadzana, np. w obszarze kultury, środowiska, transportu. Taka ocena dotyczy zarówno dużych projektów, jak i innych, dla których Państwa Członkowskie muszą zweryfikować, czy potrzebna jest notyfikacja do DG Competition. Ponadto, Dyrekcja Generalna Polityki Regionalnej stworzyła Notę wyjaśniającą w zakresie instrumentów inżynierii finansowej zgodnie z artykułem 44 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006, która stanowi wytyczne dla Państw Członkowskich odnośnie sposobu traktowania tej kwestii w kontekście składania deklaracji wydatków i dla celów audytowych. IZ RPOWP uwzględnia wytyczne zawarte w nocie COCOF. IZ RPOWP przestrzega ponadto zasad dotyczących równości szans, partnerstwa oraz innych polityk wspólnotowych (informacje znajdują się w poniższej części sprawozdania) Zasada równości szans RPOWP stosuje zasadę równości szans i zasadę partnerstwa na wszystkich etapach realizacji Programu, tj. programowania i wdrażania Programu, monitorowania, ewaluacji. IZ RPOWP dba o równość szans, przede wszystkim poprzez aktywne działanie i planowanie rozwiązań przyczyniających się do zmniejszania barier, których doświadczają różne grupy społeczne w swobodnym dostępnie do dóbr, usług, informacji i infrastruktury.

97 Strona96 Instytucja Zarządzająca przeciwdziała dyskryminacji na poziomie indywidualnym, tzn. sytuacji, w której dana osoba doświadcza dyskryminacji, bądź też czuje się dyskryminowana oraz na poziomie instytucjonalnym, tzn. takim praktykom instytucji niekoniecznie oficjalnym i ogłoszonym które w efekcie utrudniają korzystanie z zasobów i usług, należących się każdemu obywatelowi. Przykładem są bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych, czy utrudniony dostęp do informacji. Zasada równości szans ma szczególne znaczenie dla projektów realizowanych w ramach RPOWP. Dotyczy m.in. osób niepełnosprawnych, stanowiących ponad 16% polskiego społeczeństwa, czyli można założyć, że w województwie podlaskim statystycznie co 6 osoba może doświadczać trudności związanych z barierami w korzystaniu z obiektów użyteczności publicznej czy usług. Według prognoz demograficznych, sytuacja może się jedynie tylko pogarszać w związku ze znaczącym wzrostem liczby osób w wieku poprodukcyjnym. Istniejąca wyraźna korelacja między wiekiem, a trudnościami w funkcjonowaniu każe traktować kwestię dostępności przestrzeni jako kluczową dla utrzymania aktywności starzejącej się części społeczeństwa. Również zasada równości płci jest przestrzegana przy wdrażaniu oraz realizacji RPOWP, jako czynnik ograniczający dyskryminację ze względu na płeć istniejącą w obszarach rynku pracy. Zasada ta przypisuje taką samą wartość społeczną, równe prawa oraz równy dostęp do zasobów (środki finansowe, szanse rozwoju) kobietom i mężczyznom. Pomimo, że w województwie podlaskim kobiety stanowią większość (dane GUS), ze względu na specyfikę projektów, szczególnie w Działaniu 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, można spodziewać się przewagi zatrudnionych przez beneficjentów mężczyzn. IZ RPOWP monitoruje ilość miejsc pracy wygenerowanych w wyniku realizacji Programu w podziale na płeć, jednak ze względu na fakt, iż jest to wskaźnik rezultatu, jego wartość jest weryfikowana na etapie kontroli i badania trwałości projektów. W odniesieniu do zasady równości szans należy stwierdzić, iż jest ona wyraźnie eksponowana w przypadku działań inwestycyjnych podejmowanych przez przedsiębiorców w regionie. W ramach wszystkich projektów, w których planowany jest wzrost zatrudnienia, wnioskodawcy deklarują pełne poszanowanie zasady równego traktowania i zapewnienie równości szans. W ramach wszystkich projektów w zakresie kryteriów dopuszczających, weryfikowana jest zgodność projektu z politykami horyzontalnymi UE, w tym także zgodność projektu z zasadą równości szans. W części projektów spotyka się działania ukierunkowane na eliminację na przykład barier architektonicznych. Ze względu na specyfikę wdrażania RPOWP oraz brak projektów, których głównym celem jest np. likwidacja różnego rodzaju barier, premiuje się podejście do projektowania, gdzie celem jest wizja otoczenia, które jest wygodne, bezpieczne, przyjemne w użytkowaniu dla każdego, w tym dla osób z niepełnosprawnością.

98 Strona97 Ponadto w zakresie zapewnienia dostępu do informacji o ogłaszanych konkursach stosowane są powszechnie dostępne metody przekazu informacji (np. strona internetowa, ogłoszenia w prasie codziennej o zasięgu co najmniej regionalnym). Działania dokonywane w ramach poszczególnych Osi Priorytetowych są zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju oraz z prawem wspólnotowym (w szczególności w takich obszarach, jak ochrona środowiska, prawo zamówień publicznych, zasada równości szans i niedyskryminacji). Wszelkie działania związane z przygotowaniem dokumentów programowych oraz ich aktualizacją realizowane są z zachowaniem zasady niedyskryminowania żadnej grupy społecznej oraz osób z grup defaworyzowanych. Wszystkie kryteria wyboru projektów, przed przyjęciem ich przez Komitet Monitorujący RPOWP, są publikowane na stronach internetowych IZ RPOWP wraz z formularzem umożliwiającym zgłaszanie uwag. W konsultacjach społecznych mogły brać udział wszystkie zainteresowane osoby i instytucje. Podobny mechanizm zastosowano także podczas prac nad zmianami Programu w ramach przeglądu śródokresowego. Wszystkie badania ewaluacyjne (zewnętrzne, jak i wewnętrzne) realizowane są z zachowaniem zasady równości szans. Zarówno opracowanie koncepcji badania (określenie: tematu badania, głównych problemów badawczych, pytań i kryteriów ewaluacji, wymagań odnośnie metodologii i zespołu badawczego, itp.), jak i wybór wykonawców dokonywane są w sposób gwarantujący niedyskryminowanie żadnej grupy społecznej oraz osób z grup defaworyzowanych. Między innymi w tym celu powołano w ramach IZ RPOWP Grupę Sterującą Ewaluacją, w której skład wchodzą pracownicy Departamentu Rozwoju Regionalnego i Departamentu Wdrażania RPO oraz pracownicy pozostałych departamentów merytorycznych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego. W uzasadnionych przypadkach przewiduje się zapraszanie do prac Grupy osób nie będących jej członkami oraz ekspertów w dziedzinie ewaluacji lub w innych dziedzinach odpowiadających charakterowi realizowanych działań ewaluacyjnych. Zadaniem GSE jest wsparcie merytoryczne Jednostki Ewaluacyjnej RPOWP w toku niemal całego procesu każdego z badań. GSE stara się podejmować wszystkie decyzje dążąc do konsensusu pomiędzy członkami obecnymi na spotkaniu, a jeżeli osiągnięcie konsensusu nie jest możliwe decyzje zapadają zwykłą większością głosów członków obecnych na posiedzeniu. Przy organizacji ewaluacji zewnętrznych wybór wykonawcy odbywa się z zachowaniem należytych standardów informacja o organizacji badania jest upubliczniana, a kryteria wyboru są przejrzyste i jednolite oraz podawane do wiadomości z wyprzedzeniem. Kryteria wyboru ekspertów członków Komisji Oceny Projektów są jawne i przejrzyste. Przy ich wyborze IZ RPOWP kieruje się doświadczeniem zawodowym, wykształceniem oraz przedstawionymi przez ww. osoby rekomendacjami i stosownymi oświadczeniami.

99 Strona98 Zasada zachowania równości szans na etapie monitorowania była przestrzegana przy wyborze członków KM, niemniej jednak proporcje pomiędzy przedstawicielami obu płci nie są jednakowe. Spośród 30 członków Komitetu Monitorującego RPOWP w składzie KM zasiada 6 kobiet, w grupie stałych zastępców jest 10 kobiet, ponadto w obradach KM RPOWP biorą udział 4 kobiety w roli obserwatora. Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata analizuje wyniki wdrażania Programu m.in. pod kątem zgodności z prawem wspólnotowym, a w szczególności osiągnięcia celów określonych dla każdej osi priorytetowej oraz oceny, o której jest mowa w art. 48, ust. 3 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. IZ RPOWP na kolejne okresy realizacji Programu nie będzie wprowadzała żadnych działań różnicujących, bądź ograniczających możliwość uzyskania wsparcia w ramach realizowanych projektów, które byłyby niezgodne z polityką równości szans. Program zabrania dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność oraz orientację seksualną. We wszystkich swoich działaniach IZ RPOWP będzie zmierzała do zniesienia nierówności oraz wspierania równości kobiet i mężczyzn Zasada partnerstwa Przykłady działań związane z realizacją zasady partnerstwa w ww. stadiach realizacji Programu. Na etapie programowania oraz wdrażania IZ RPOWP przeprowadzała konsultacje społeczne dokumentów programowych (w formie spotkań, z wykorzystaniem stron internetowych, itp.), zapewniła udział partnerów społeczno-gospodarczych, władz samorządowych i organizacji pozarządowych w dyskusjach nad kształtem obszarów wsparcia objętych Programem, zapewniała wsparcie dla partnerów społecznych i organizacji pozarządowych jako potencjalnych beneficjentów wsparcia udzielanego w ramach Programu. Wprowadzono również mechanizmy gwarantujące realizację projektów partnerskich (ustalono możliwości realizacji projektu partnerskiego w danym Działaniu, umieszczono stosowne zapisy w Szczegółowym Opisie Priorytetów RPOWP na lata oraz w kryteriach wyboru projektów informacje dotyczące, np.: zawierania umów partnerskich i realizacji projektów w partnerstwie, definicji podmiotów, które mogą pełnić rolę partnerów) mające na celu ułatwienie aplikowania o wsparcie. Na etapie monitorowania zapewniono udział partnerów społeczno-gospodarczych, władz samorządowych i organizacji pozarządowych w systemie sprawozdawczości oraz w pracach Komitetu Monitorującego, IZ RPOWP gromadzi dane i informacje na temat projektów realizowanych w partnerstwie w celu wyeliminowania ewentualnych barier w ich wdrażaniu. Na stronach internetowych zapewniono dostęp do materiałów i informacji dotyczących

100 Strona99 działalności KM, w której uczestniczą przedstawiciele partnerów społecznych i organizacji pozarządowych. Natomiast na etapie ewaluacji zapewniono udział partnerów społeczno-gospodarczych, władz samorządowych i organizacji pozarządowych w analizie ewaluacji dotyczących realizacji Programu (w formie spotkań, z wykorzystaniem stron internetowych). IZ oceniła efektywność projektów realizowanych w partnerstwie w ramach Programu, dokonała oceny jakości mechanizmów partnerstwa oraz odniosła się do rekomendacji sformułowanych przez partnerów społeczno-gospodarczych, władze samorządowe i organizacje pozarządowe. Zasadę partnerstwa w wymiarze instytucjonalnym przy realizacji Programu realizuje Komitet Monitorujący RPOWP. Wśród 30 członków KM RPOWP jest 13 przedstawicieli partnerów społecznych i gospodarczych, jeden przedstawiciel organizacji pracowników, dwóch przedstawiciel organizacji pracodawców, 5 przedstawicieli organizacji pozarządowych. W zakresie realizacji zasady partnerstwa zapewniono wsparcie dla potencjalnych wnioskodawców w formie indywidualnych konsultacji, seminariów, spotkań informacyjnych, szkoleń, konferencji. Dobrą praktyką w zakresie realizacji zasady partnerstwa (na co wskazuje badanie przeprowadzone przez Centrum im. Adama Smitha w ramach projektu: Społeczny monitoring wdrażania funduszy Unii Europejskiej w ramach 16 Regionalnych Programów Operacyjnych ) są konsultacje społeczne na różnych etapach realizacji Programu prowadzone m.in. z: przedstawicielami jst, Instytucjami Otoczenia Biznesu, organizacjami pracodawców, organizacjami pozarządowymi. Od uruchomienia Programu w ramach RPOWP realizowane były 22 projekty partnerskich, które zostały wykazane w poniższej tabeli. Lp. 1 2 Tabela 38. Projekty realizowane w partnerstwie w ramach RPOWP (w EUR i PLN). Numer umowy/aneksu o dofinansowanie projektu RPPD /10-03 RPPD /09-03 Tytuł projektu Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 678 na odcinku Białystok - Kleosin Poprawa funkcjonowania systemu transportu publicznego miasta oraz gminy Suwałki etap II Wartość dofinansowania UE , , , ,34 Beneficjent Województwo Podlaskie Miasto Suwałki Partner Miasto Białystok Przedsiębiorstw o Gospodarki Komunalnej w Suwałkach Sp. z o.o

101 Strona RPPD /10-02 RPPD /10-04 RPPD /10-04 RPPD /10-05 RPPD /10-03 RPPD /11-02 RPPD /11-01 Kampania promocyjna Suwalszczyzny, jako jednej z marek turystycznych Województwa Podlaskiego Kreacja wizerunku Województwa Podlaskiego w kraju i za granicą poprzez produkty turystyczne wysokiej jakości Poznajemy siebie, promujemy siebienowoczesna kampania promocyjna obszaru LGD Puszcza Knyszyńska Wdrażanie elektronicznych usług dla ludności województwa podlaskiego część II, administracja rządowa Budowa nadbużańskiej szerokopasmowej sieci dystrybucyjnej - realizacja I i II etapu Podlaski System Informacyjny e-zdrowie Wdrażanie elektronicznych usług dla ludności województwa podlaskiego - część II, administracja samorządowa , , , , , , , , , , , , , ,79 Suwalska Izba Rolniczo - Turystyczna Województwo Podlaskie Lokalna Grupa Działania - Puszcza Knyszyńska Wojewoda Podlaski Gmina Drohiczyn Województwo Podlaskie Województwo Podlaskie Miasto Suwałki, Powiat Suwalski, Miasto Augustów, Miasto Sejny, Stowarzyszenie Samorządów Ziemi Sejneńskiej, Augustowska Organizacja Turystyczna, Suwalska Organizacja Turystyczna Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych 20 partnerów jednostek administracji rządowej województwa podlaskiego Gmina Rudka, Miasto Brańsk, Gmina Brańsk, Miasto Siemiatycze, Miasto i Gmina Ciechanowiec, Gmina Siemiatycze, Gmina Perlejewo, Gmina Mielnik, Gmina Milejczyce, Gmina Grodzisk 28 szpitali, 10 j.s.t. (powiaty) 129 Partnerów (powiatów i gmin) wraz z Jednostkami Podległymi w liczbie 1159

102 Strona RPPD /08-03 RPPD /09-02 RPPD /10-05 RPPD /10-01 RPPD /10-01 RPPD /10-01 RPPD /10-03 RPPD /10-02 Zintegrowany projekt ochrony przyrody na terenie i w otulinie Wigierskiego Parku Narodowego poprzez zakup sprzętu ratowniczego oraz rozwój monitoringu Termomodernizacja budynku edukacyjnoadministracyjnobiurowego w Łomży Zakup specjalistycznego wyposażenia do wykrywania i gaszenia pożarów lasów Budowa systemu bezpieczeństwa Doliny Bugu i Nurca Budowa nadbużańskiego systemu ratowniczego Zintegrowany projekt ochrony przyrody na obszarach chronionych Pojezierza Suwalsko - Augustowskiego poprzez zakup sprzętu ratowniczego Rekultywacja składowisk odpadów na terenie gmin członkowskich Związku Komunalnego Biebrza Rozwój systemu ratowniczo - gaśniczego na terenie powiatu hajnowskiego , , , , , , , , , , , , , , , ,78 Gmina Puńsk Gmina Łomża Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku Gmina Ciechanowiec Gmina Drohiczyn Gmina Jeleniewo Związek Komunalny Biebrza Gmina Białowieża Gmina Krasnopol, Gmina Szypliszki, Nadleśnictwo Suwałki Publiczne Gimnazjum nr 9 im. Rodziny Lutosławskich, Agencja Rozwoju Regionalnego S. A., Liceum Plastyczne im. W. Kossaka, Biblioteka Pedagogiczna, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych 22 nadleśnictwa województwa podlaskiego Gmina Perlejewo Gminy Siemiatycze, Mielnik Gmina Rutka- Tartak Gminy: Janów, Korycin, Suchowola, Goniądz, Trzcianne, Nowy Dwór, Jaświły, Lipsk, Bargłów Kościelny Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Hajnówce

103 Strona RPPD /10-02 Dostosowanie infrastruktury edukacyjnej w placówce kształcenia zintegrowanego w Szkole Podstawowej Nr 4 w Zambrowie , ,99 Gmina Miasto Zambrów Szkoła Podstawowa Nr 4 w Zambrowie 19 RPPD /11-02 Rozbudowa infrastruktury Bloków operacyjnych Szpitali Wojewódzkich w Białymstoku i Łomży w celu podniesienia standardów świadczonych usług , ,53 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Wojewódzki Szpital Zespolony im. J. Śniadeckiego w Białymstoku Szpital Wojewódzki w Łomży RPPD /12-00 RPPD /13-00 RPPD /12-00 Źródło danych: opracowanie własne. Utworzenie szlaku powstania styczniowego w Puszczy Knyszyńskiej Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w budynkach użyteczności publicznej w Ciechanowcu Podlaskie - odwieczna potrzeba natury , , , , , ,98 Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe - Nadleśnictwo Supraśl w Supraślu Gmina Ciechanowiec Województwo Podlaskie Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe - Nadleśnictwo Czarna Białostocka w Czarnej Białostockiej, Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe - Nadleśnictwo Waliły w Waliłach, Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe - Nadleśnictwo Żednia w Żedni Parafia Rzymskokatolic ka p.w. Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu, Parafia Rzymskokatolic ka p.w. Najświętszej Maryi Panny z Fatimy w Ciechanowcu Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Białymstoku

104 Strona103 Partnerstwo na poziomie projektów wystąpiło w przypadku 5 projektów w Działaniu 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu, 4 projektów w Działaniu 4.1 Społeczeństwo informacyjne, 6 projektów w Działaniu 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska, 3 projekty w Działaniu 5.1 Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska oraz po 1 projekcie w Działaniu 2.3 Rozwój transportu publicznego, w Działaniu 2.1 Rozwój transportu drogowego, w Działaniu 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji i Działaniu 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej. IZ RPOWP wspiera partnerstwo na poziomie projektów poprzez premiowanie przedsięwzięć pod względem zasięgu geograficznego, który determinuje m.in. realizację inwestycji na zasadzie projektów partnerskich. Przykładowo, w konkursie ogłoszonym ramach Osi priorytetowej IV. Społeczeństwo informacyjne (projekty dotyczące sieci szerokopasmowych i dostępu do internetu) w Kryteriach merytoryczno-technicznych szczegółowych (Kryteria różnicujące), kryterium szczegółowe Zasięg geograficzny i skala projektu polega na ocenie projektu pod kątem zasięgu geograficznego oraz bada czy projekt będzie realizowany z udziałem wielu partnerów. Preferowane są projekty o zasięgu ponadlokalnym realizowane w partnerstwie: 0 pkt projekt oddziałuje na obszar jednej gminy, 2 pkt projekt oddziałuje na obszar dwóch gmin, 5 pkt projekt oddziałuje na obszar więcej niż dwóch gmin, 8 pkt projekt oddziałuje na obszar powiatu ziemskiego (obejmuje swoim zakresem wszystkie gminy powiatu), 10 pkt projekt oddziałuje na obszar dwóch i więcej powiatów ziemskich. W kolejnych okresach realizacji Programu, IZ planuje premiować projekty partnerskie, a także w dalszym ciągu kontynuować konsultacje z partnerami społecznymi, w tym m.in. z Podlaską Radą Działalności Pożytku Publicznego. Partnerstwo jest w tym przypadku rozumiane jako porozumienie co najmniej dwóch samodzielnych podmiotów, którego celem jest ich wzajemne zobowiązanie się do wspólnej realizacji przedsięwzięcia lub projektu, które z uwagi na ograniczony potencjał finansowy, naukowy, doświadczenia, przekracza możliwości jednego podmiotu Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze W minionym okresie sprawozdawczym głównym problemem był fakt, iż z końcem 2013 roku miało wygasnąć większość rozporządzeń pomocowych, na podstawie których w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata udzielana jest pomoc publiczna. Zgodnie z informacjami Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju przekazanymi pismem DKF-VII AD/13 z dnia 11 grudnia 2013 r. Rozporządzenie MRR zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania regionalnej pomocy

105 Strona104 inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych weszło w życie 4 grudnia 2013 roku. MIR informowało także, iż trwały intensywne prace mające na celu przedłużenie możliwości udzielania wsparcia stanowiącego pomoc publiczną po 31 grudnia 2013 roku. Z dniem 30 grudnia 2013 r. zakończone zostały prace legislacyjne w zakresie nowelizacji 6 programów pomocowych oraz utworzenia postawy prawnej w zakresie 1 programu pomocowego w ramach RPO w perspektywie finansowej Celem nowelizacji rozporządzeń było zapewnienie podstaw prawnych do udzielania pomocy publicznej w ramach RPO po 1 stycznia r. W okresie sprawozdawczym dało się zaobserwować również problemy dotyczące zakwalifikowania przez Wnioskodawców projektów pod konkretne rozporządzenia regulujące pomoc publiczną, którą objęte są projekty z Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności dotyczących inwestycji w środki trwałe, tj. infrastrukturę i urządzenia laboratoryjne, służące do prowadzenia działań badawczo- rozwojowych w przedsiębiorstwach oraz prowadzenia badań naukowych, ze szczególnym uwzględnieniem badań przemysłowych oraz eksperymentalnych prac rozwojowych (badań przedkonkurencyjnych realizowanych bezpośrednio w przedsiębiorstwach). Instytucja Zarządzająca w trakcie oceny formalnej oraz oceny merytorycznej zwracała się do Wnioskodawców z prośbą o ponowną weryfikację prawidłowości wybranego rozporządzenia regulującego pomoc publiczną, mając na uwadze zakres rzeczowy projektów. Sprawą w dalszym ciągu kontrowersyjną, sprawiającą problemy zarówno na etapie oceny projektów, jak i zawierania umów o dofinansowanie, jest kwestia statusu przedsiębiorstwa. Przedsiębiorcy określając status w oparciu o definicję z Załącznika I do Rozporządzenia 800/2008, niestety popełniają w tym zakresie wiele błędów, poczynając od nie ujęcia w liczbie zatrudnionych (RJR) właścicieli, nie uwzględniania powiązań osobowych i kapitałowych, braku weryfikacji pułapów w okresach wcześniejszych, celem zbadania, w którym momencie następuje zmiana statusu przedsiębiorstwa. Dotyczy to najczęściej osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i spółek cywilnych, przy czym w tym przypadku najbardziej problematyczne jest badanie powiązań pomiędzy podmiotami. Z powodu nie ujęcia w składanym oświadczeniu o spełnianiu kryteriów MŚP danych firm partnerskich i powiązanych, bądź błędnego określenia liczby zatrudnionych, w niektórych przypadkach pomimo pozytywnej oceny projektu niemożliwe okazuje się zawarcie umowy z beneficjentem. Często dopiero na tym etapie ujawniane są dodatkowe okoliczności świadczące o powiązaniach z innym podmiotem/podmiotami. W celu zminimalizowania kontrowersji dotyczących określenia statusu przedsiębiorstwa oraz definiowania przedsiębiorstwa z sektora MŚP, Instytucja Zarządzająca w trakcie przeprowadzanych szkoleń i spotkań z beneficjentami oraz potencjalnymi wnioskodawcami informuje i edukuje ich w zakresie poprawnej i zgodnej z załącznikiem I do Rozporządzenia 800/2008 klasyfikacji przedsiębiorstwa do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, zgodnie z definicją MŚP. Kolejną kwestią problemową z jaką IZ ma do czynienia na etapie wdrażania Programu jest weryfikacja kwoty pomocy de minimis uzyskanej przez beneficjenta w okresie ostatnich lat

106 Strona105 podatkowych, a w zasadzie brak możliwości pełnej weryfikacji z perspektywy IZ RPO. Taka sytuacja jest wynikiem braku mechanizmów systemowych w tym zakresie, czy baz danych na poziomie krajowym. Do określenia kwoty dopuszczalnej pomocy IZ RPO może zatem bazować jedynie na oświadczeniach wnioskodawców, które jak wskazuje praktyka bywają niekompletne. Za przykład może posłużyć niezrozumienie przez wnioskodawców przepisów w zakresie stosowania art. 22K Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 16K ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w kontekście pomocy de minimis (jednorazowe odpisy amortyzacyjne jako pomoc de minimis), a co za tym idzie fakt braku zaświadczeń w tym zakresie. Z uwagi na powyższe, podczas spotkań z potencjalnymi beneficjentami Programu przedstawiciele IZ RPOWP zwracają uwagę na problem właściwego wyliczania dotychczas otrzymanej pomocy de minimis, które powinno uwzględniać jednorazowe odpisy amortyzacyjne Zmiany w kontekście realizacji programu operacyjnego (w stosownych przypadkach) Od początku wdrażania RPOWP pojawia się problem spowolnienia i przyspieszenia gospodarczego, któremu poddawała się zarówno gospodarka Polski, jak i województwa podlaskiego. W każdym kolejnym roku oczekiwano na sygnały świadczące o powrocie gospodarki światowej na tory trwałego i przyspieszonego wzrostu gospodarczego. W chwili, gdy wydawało się, że najgorsze tendencje mamy już za sobą i potwierdzały to dane makroekonomiczne docierające z różnych stron świata, uwarunkowania ekonomiczne rozwoju gospodarki zeszły na dalszy plan. Ich miejsce zajął konflikt rosyjsko-ukraiński, którego przebieg w sposób niezwykle wyraźny, wyznacza i będzie określał w najbliższym czasie sytuację na rynku światowym, unijnym, krajowym, a także regionalnym. Podmioty gospodarki narodowej W końcu grudnia 2013 r. w bazie krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON województwa podlaskiego figurowało jednostek. Ich liczba w porównaniu z rokiem ubiegłym wzrosła o 1,9%. Sam kierunek zmian należy oceniać pozytywnie, jednak na jego podstawie nie należy wyciągać zbyt daleko idących wniosków. Sytuacja z ubiegłego roku w której, stan ilościowy podmiotów rejestru REGON liczony rok do roku zwiększył się o 3,3%, pokazuje, że pomimo wzrostu, był to okres zauważalnego spowolnienia gospodarczego. W związku z powyższym sama liczba podmiotów gospodarczych nie może być miarodajnym wskaźnikiem wyznaczającym kierunek oraz dynamikę przebiegu procesów wzrostowych w gospodarce. W przeciwieństwie do roku poprzedniego, w którym wzrost liczby podmiotów zanotowano zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym, rok 2013 przyniósł dotychczas rzadziej spotykane w gospodarce województwa podlaskiego zmiany. Otóż spadkiem został dotknięty sektor publiczny. Wyrażony w ujęciu procentowym wyniósł 2,1%. W sektorze prywatnym liczba podmiotów gospodarczych zmieniła się w kierunku przeciwnym. Wzrost osiągnął wartość 4,9%, co oznacza, że w łącznym rezultacie zrekompensował spadek liczby podmiotów gospodarczych zanotowany w sektorze publicznym. Dopiero te informacje, w połączeniu z wynoszącym niemal 1,4% wzrostem liczby osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą mogą być odebrane jako sygnał pozytywny, świadczący może jeszcze nie tyle o samym

107 Strona106 przyspieszeniu gospodarczym, ale o właściwej z punktu widzenia rozwoju gospodarczego zmianie w strukturze podmiotów gospodarczych. Obserwacja zmian zachodzących w grupie podmiotów gospodarki narodowej w dłuższej perspektywie czasowej wskazuje w szczególności na powolny, sukcesywny i niemal ciągły wzrost liczby jednostek prowadzących działalność gospodarczą. Niestety, zmiany te przez jednych mogą być traktowane za przejaw właściwie rozumianych postaw przedsiębiorczych, przez innych z kolei za efekt skomplikowanej sytuacji na rynku pracy, zmuszającej do szukania alternatywnych w stosunku do pracy najemnej form aktywności zawodowej. Optymistycznym akcentem całej sytuacji można zatem uznać nie tyle sam wzrost liczby podmiotów gospodarczych, ile zanotowaną w ostatnim roku, zwiększającą się na tle sektora publicznego liczbę podmiotów sektora prywatnego, decydującego ostatecznie o kształcie gospodarki i jej możliwościach rozwojowych. Produkcja sprzedana przemysłu Wyrażona w cenach bieżących produkcja sprzedana przemysłu w grudniu 2013 r. wyniosła 411,93 EUR mln (1 727,7 mln PLN). Liczona w cenach stałych okazała się o 6,4% niższa niż w listopadzie, ale o 16,2% wyższa niż rok wcześniej. Z podobną sytuacją mieliśmy do czynienia w skali kraju. Z danych statystycznych wynika, że w porównaniu do miesiąca poprzedniego produkcja uległa obniżeniu o 9,7%, a w relacji do roku poprzedniego zwiększyła się o 6,6%. W związku z powyższym dynamika wzrostu rozmiarów produkcji przemysłowej województwa podlaskiego okazała się wyższa niż średnia dla kraju. Podobnie jak rok wcześniej wartość sprzedaży przemysłu uległa wyraźnemu ograniczeniu w szczególności w miesiącach listopad grudzień. W zestawieniu jednak z rokiem poprzednim jej dynamika spadkowa wydaje się być wyhamowywana, co dobrze wróży przebiegowi koniunktury gospodarczej. W całym okresie styczeń grudzień 2013 r. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w podlaskich przedsiębiorstwach przemysłowych wyniosły 4 859,42 mln EUR (20 381,4 mln PLN) i były (w cenach stałych) o 6,7% wyższe niż przed rokiem. W skali kraju wzrost ten w roku 2013 wyniósł jedynie 2,2% i podobnie jak w 2012 roku okazał się wynikiem gorszym w porównaniu z województwem podlaskim. Produkcja budowlano-montażowa Jeśli chodzi o produkcję budowlano-montażową, dane za mijający rok 2013 są najgorszymi od kilku lat. Przychody ze sprzedaży osiągnięte przez firmy budowlano-montażowe we wszystkich miesiącach poprzedzających wrzesień okazały się niższe od wartości sprzedaży zrealizowanej w poprzednim roku. Ostatni kwartał również nie przyniósł zasadniczych zmian, pomimo poprawy ogólnego klimatu w budownictwie. W szczególności lepszy w stosunku do poprzedniego roku okazał się miesiąc grudzień. To jedynie w nim wartość zrealizowanej sprzedaży produkcji budowlano-montażowej, zarówno w skali kraju, jak i województwa okazała się wyższa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Zaistniałą sytuację w dużej mierze należy tłumaczyć łagodnym przebiegiem zimy, która pozwoliła na zachowanie wyższego poziomu aktywności w branży budowlanej, również w okresie tradycyjnie uznawanym za martwy z punktu widzenia budownictwa. I tak, produkcja sprzedana budownictwa (w cenach bieżących) w grudniu 2013 r. ukształtowała się na poziomie 113,18 mln EUR (474,7 mln PLN), czyli wyższym w porównaniu do zanotowanego w poprzednim miesiącu i analogicznym okresie poprzedniego roku odpowiednio o 10,7% i 17,7%. Podobnie jak w poprzednim kwartale najkorzystniej wypadły roboty budowlane specjalistyczne, które choćby w miesiącu grudniu w stosunku do analogicznego okresu sprzed roku zanotowały wzrost o 36,1%. W całym okresie styczeń-grudzień 2013 r. to jedynie w ich

108 Strona107 przypadku, wystąpił nieznaczny, bowiem wynoszący 1,9% wzrost rozmiarów produkcji. Budowa budynków oraz obiektów inżynierii lądowej i wodnej odnotowały spadek rozmiarów produkcji wynoszący odpowiednio 22,1% oraz 32,9%. Cała branża budowlana zakończyła rok 2013 zmniejszeniem rozmiarów produkcji budowlano-montażowej o 20,2%. Sprzedaż detaliczna towarów W grudniu 2013 r. sprzedaż detaliczna wyrażana w cenach bieżących w odniesieniu do listopada 2013 r. wzrosła o 12,2%. W zestawieniu z rokiem poprzednim nie jest to jednak już tak spektakularny wzrost, bowiem wartość analogicznego wskaźnika szacowana jest na poziomie 1,7%. Warto również dodać, że na ten dodatni wynik liczony rok do roku wpływ miała niska sprzedaż detaliczna w grudniu 2012 r., która okazała się aż o 14,7% niższa w stosunku do grudnia 2011 r. W skali całego roku, sprzedaż detaliczna zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe w województwie podlaskim zmniejszyła się o 7,2%, a jej spadek zanotowano w większości grup. Wśród grup o znaczącym udziale w ogólnej wartości sprzedaży poziomu z 2012 r. nie uzyskano w jednostkach zajmujących się sprzedażą paliw stałych, ciekłych i gazowych (spadek o 18,3%) oraz w przedsiębiorstwach zgrupowanych w kategorii pozostałe (spadek o 10,6%). Wzrost sprzedaży odnotowano natomiast w jednostkach handlujących żywnością, napojami i wyrobami tytoniowymi, ale nie był to wzrost wysoki, wyniósł bowiem 4,4%. Obserwacja zmian zachodzących na przestrzeni całego roku prowadzi do wniosku, że niestety, popyt wewnętrzny, po którym oczekiwano większego wzrostu nie sprostał oczekiwaniom w nim pokładanym. W zasadzie jedynie grudzień wykazał się dodatnią dynamiką zmian liczoną ogółem. W rozbiciu na poszczególne grupy największy przyrost wartości sprzedaży detalicznej odnotowany został w jednostkach zajmujących się sprzedażą pojazdów samochodowych, motocykli, części (wzrost o 52,6%). Spośród innych, o znaczącym udziale w sprzedaży ogółem, zwiększyła się także wartość sprzedaży we wspomnianych już wcześniej jednostkach handlujących żywnością, napojami i wyrobami tytoniowymi. Osiągnął on identyczną wartość jak w skali całego roku, czyli 4,4%. Według wstępnych szacunków dla całego kraju sprzedaż detaliczna ogółem w 2013 r. była o 1,6% wyższa niż w roku poprzednim, przy wzroście 0,5% dla roku Wyniki finansowe przedsiębiorstw Aktualnie brak jest dostępnych, oficjalnych danych statystycznych na temat wyników finansowych przedsiębiorstw w IV kwartale 2013r. Informacje wcześniejsze pozwalają przypuszczać, że trend poprawy wyników finansowych zostanie utrzymany i 2013r., zarówno dla firm podlaskich jak i krajowych okaże się lepszy od roku poprzedniego. W świetle innych danych należy mieć również nadzieję na utrwalanie się pozytywnego trendu zmian obserwowanych na polu wyników finansowych podlaskich przedsiębiorstw. Nakłady inwestycyjne Nakłady inwestycyjne obok wydatków konsumpcyjnych to niezaprzeczalnie najważniejszy składnik zagregowanego popytu. Dodatkowo, w przypadku inwestycji zwrócić należy uwagę nie tylko na ich efekt popytowy, ale również skutek podażowy. Stąd też niesłychanie istotna kwestią w kontekście funkcjonowania całej gospodarki i jej rezultatów jest wielkość i struktura ponoszonych nakładów inwestycyjnych. Niestety, podobnie jak z danymi na temat

109 Strona108 wyników finansowych przedsiębiorstw, statystyka publiczna nie podała jeszcze informacji za IV kwartał 2013r. Uwzględniając dane z tzw. otoczenia dalszego podlaskiej gospodarki oraz gospodarki kraju, należy domniemywać, że niestety i IV kwartał nie przyniesie wyraźnego polepszenia sytuacji w zakresie poziomu ponoszonych nakładów inwestycyjnych. Firmy z województwa podlaskiego do wyraźnego przyspieszenia akcji inwestycyjnej wymagają zdecydowanie wyższego poziomu stabilności warunków w jakich przebiegają procesy gospodarcze. Tymczasem ogólna atmosfera panująca na rynkach, generalnie nie służy podejmowaniu takich kroków. Komentarz specjalisty (Obserwator Gospodarczy Podlasia IV kwartał 2013 r.) Dr Anna Daszuta-Zalewska Dyrektor Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego: W ostatnim czasie sytuacja z Rosją, która jest znacznym odbiorcą produktów podlaskiej gospodarki, istotnie się skomplikowała. Powodem tego jest dokonana przez władze Rosji aneksja autonomicznej Republiki Krymu. Nasilający się konflikt rosyjsko-ukraiński, w połączeniu z sankcjami gospodarczymi, jakie mogą być w konsekwencji nałożone na Rosję przez Unię Europejską, skutkować mogą ograniczeniem relacji handlowych podlaskich producentów ze Wschodem, co negatywnie odbiłoby się na kondycji wielu regionalnych przedsiębiorstw. Gospodarka województwa podlaskiego ma tradycyjną strukturę, z istotnym udziałem działalności w branżach: spożywczej, budowlanej, maszynowej. Konsekwencją tego są jej relatywnie niski poziom konkurencyjności i innowacyjności, a także emigracja młodych, zdolnych, przedsiębiorczych ludzi poza województwo - do większych, polskich ośrodków takich jak Warszawa, czy Wrocław oraz za granicę. Zważywszy na fakt, iż na Podlasiu nie wypracowano dotychczas spójnych, systemowych, skutecznych rozwiązań ukierunkowanych na budowę postaw przedsiębiorczych u młodzieży, a także uwzględniając czynnik demograficzny w postaci znikomego przyrostu naturalnego, niewiele wskazuje na to, aby ten negatywny trend udało się w najbliższym czasie wyhamować. Władze podlaskich miast, rektorzy uczelni wyższych w najsilniejszym w regionie ośrodku akademickim, jakim jest Białystok, parki naukowo-technologiczne i instytucje otoczenia biznesu, wspólnie podejmować powinny działania ukierunkowane na stworzenie młodym, utalentowanym ludziom lepszych warunków do życia i pracy na Podlasiu. Przy czym punkt ciężkości powinien być położony na rozwój, już od najmłodszych lat, miękkich umiejętności społecznych i postaw proinnowacyjnych i proprzedsiębiorczych, stanowiących filar nowoczesnej gospodarki. Jeżeli udałoby się, ponadto, istotnie upraktycznić proces kształcenia na poziomie wyższym, w szczególności na kierunkach ścisłych, technicznych, matematycznoprzyrodniczych, które są kluczowe dla rozwoju podlaskiej gospodarki, a także stworzyć platformę współpracy podlaskich studentów, naukowców i przedsiębiorców potencjalnych pracodawców, szanse na złagodzenie procesu drenażu intelektualnego znacznie by wzrosły. Szukając rozwiązań i kierunków dalszego rozwoju podlaskiej gospodarki należałoby, w mojej ocenie, jak najszybciej dokonać szczegółowej analizy luk technologicznych, mapowania technologii, opartego na badaniu wewnętrznego potencjału, kompetencji podlaskich ośrodków naukowych i przedsiębiorstw. Dopiero szczera, zerojedynkowa ocena prawdziwych mocnych i słabych stron regionalnych aktorów, pozbawiona pierwiastka subiektywizmu zawartego w typowych ocenach eksperckich, dać powinna podstawę do przebranżowienia, czyli mówiąc inaczej, wyznaczenia nowych kierunków rozwoju podlaskiej gospodarki. W perspektywie najbliższego roku, z uwagi na dostępność funduszy zewnętrznych wspierających proces inkubacji innowacyjnych przedsiębiorstw, spodziewać się możemy wzrostu na Podlasiu liczby startupów technologicznych. W mojej

110 Strona109 ocenie, najwięcej nowych podmiotów powstawać będzie w branżach IT i ICT z uwagi na najwyższy potencjał tych branż do działania w skali globalnej, dostępność kapitału ludzkiego, a także relatywnie niewielkie uzależnienie od dostępności komunikacyjnej. Mając jednakże na uwadze dotychczasowe statystyki startupów, które są przedsięwzięciami o najwyższym ryzyku gospodarczym, nie należy oczekiwać wysokiej stopy przeżywalności wyinkubowanych podmiotów. Zdobyte doświadczenia i nawiązane kontakty powinny stymulować młodych przedsiębiorców startupowców - do podejmowania kolejnych wyzwań gospodarczych w przyszłości. Opisane powyżej zmiany w sytuacji społeczno-ekonomicznej kraju i regionu, nie powodowały czynników i okoliczności wpływających bezpośrednio na realizację Programu, a także nie wynikały z udzielanej w jego ramach pomocy. W celu jak najbardziej efektywnego wdrażania Programu, IZ RPOWP uwzględniała m.in. poniższe rekomendacje ekspertów z badań ewaluacyjnych przeprowadzonych w ramach jego realizacji: wyłączenie infrastruktury sportowo-rekreacyjnej z dalszego wsparcia (tak w formie projektów kluczowych, jak w procedurze konkursowej), koncentracja na kompleksowych projektach kluczowych o największym potencjale zwiększania konkurencyjności i integralności komunikacyjnej regionu, wsparcie innowacyjnych małych i średnich przedsiębiorstw, alokowanie dodatkowych środków na projekty dotyczące odnawialnych źródeł energii, uproszczenia w ramach konkursów (mniejsze wymagania formalne), promowanie wkładu własnego beneficjenta, co zwiększa prawdopodobieństwo kontynuacji działań (punktowane kryterium wyboru projektów), wsparcie turystyki ukierunkowane (poprzez kryteria) na obszary o wysokim potencjale turystycznym (zgodnie z Programem Rozwoju Turystyki) Zasadnicze modyfikacje na mocy art. 57 rozporządzenia nr 1083/2006 (w stosownych wypadkach) W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 43 kontrole trwałości. W 12 przypadkach wydano zalecenia pokontrolne, bez zastrzeżeń było 27 projektów, natomiast w przypadku 4 umów przedstawiono istotne zastrzeżenia. Na tym etapie w przypadku 2 projektów (RPPD /10, RPPD /09) wykryto naruszenie art. 57 Rozporządzenia (WE) Nr 1083/2006, tj. znaczące zmiany, mające wpływ na charakter lub warunki realizacji projektu lub powodujące uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny oraz wynikające ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej. Powyższe stanowiło przesłankę do rozwiązania umowy o dofinansowanie i zwrot dofinansowania wraz z należnymi odsetkami. Kwota do odzyskania wkład UE ,96 EUR ( ,25 PLN).

111 Strona110 Kwota nie jest jeszcze odzyskana. Poza procesem kontrolnym (wizyty monitorujące trwałość) wykryto 3 przypadki znaczącej modyfikacji wynikające ze zmian charakteru własności i zaprzestania działalności produkcyjnej: 1) umowa RPPD /09 kwota do zwrotu wkładu UE ,57 EUR ( ,00 PLN) wraz z odsetkami od dnia wypłaty środków wkładu UE w 2012 r. odzyskano kwotę 6 907,85 EUR ,89 PLN i odsetki karne 314,87 EUR 1320,64 PLN, w 2013 odzyskano kwotę 388,06 EUR 1627,60 PLN, odsetki karne 29,42 EUR 123,38 PLN, odzyskana kwota ponownie została wykorzystana w Programie. 2) umowa RPPD /09 kwota do zwrotu wkładu UE ,80 EUR ( ,61 PLN) wraz z odsetkami od dnia wypłaty środków. Nie odzyskano jeszcze środków. 3) umowa RPPD /09 kwota do zwrotu wkład UE ,38 EUR ( ,75 PLN) wraz z odsetkami od dnia wypłaty środków. Środki odzyskano częściowo wraz z odsetkami karnymi od wkładu UE w kwocie 97,94 EUR (410,78 PLN). Trwa windykacja przez komornika pozostałej części Komplementarność pomocy z innymi instrumentami wsparcia Wzajemna komplementarność wszystkich programów operacyjnych w ramach NSRO została zaprojektowana w ten sposób, że programy krajowe: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IŚ), Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG) i Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) komponent centralny, wspierają przedsięwzięcia o zasięgu i znaczeniu ponadregionalnym, krajowym lub międzynarodowym, natomiast działania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego i regionalnego komponentu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki mają charakter regionalny, podregionalny i lokalny. Dodatkowo, na obszarach przygranicznych, realizowane są działania transgraniczne w ramach programów europejskiej współpracy terytorialnej (EWT). Wszystkie ww. działania są projektowane w sposób spójny i synergiczny, tak aby zmaksymalizować efekty wydatkowania środków obecnej perspektywy finansowej. W perspektywie finansowej instrumentami realizacji polityki spójności są: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny oraz Fundusz Spójności (programowany łącznie z EFS i EFRR). Zgodnie z NSRO, w Polsce priorytety spójności UE realizowane są przez 5 sektorowych programów operacyjnych i 16 programów regionalnych: PO Infrastruktura i Środowisko (finansowanie z EFRR i FS), gdzie głównymi obszarami wsparcia są infrastruktura transportowa, środowiskowa i energetyczna oraz rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego,

112 Strona111 PO Kapitał Ludzki (finansowanie z EFS), w którym wsparcie uzyskają poza projektami z zakresu edukacji, integracji społecznej i walki z bezrobociem również przedsięwzięcia dotyczące promocji zdrowia, PO Innowacyjna Gospodarka (finansowanie z EFRR), w ramach którego jest udzielana pomoc przedsiębiorcom, poprzez dotacje inwestycyjne, ale także wsparcie dla rozwoju nowoczesnych technologii i sfery badawczo-rozwojowej, PO Rozwój Polski Wschodniej (finansowanie z EFRR), w ramach którego specjalne wsparcie uzyskują najbiedniejsze regiony Polski Wschodniej, PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej EWT (finansowanie z EFRR), stanowiące pakiet programów współpracy przygranicznej, transnarodowej i międzyregionalnej, regionalne programy operacyjne (finansowanie z EFRR), które wspierają projekty ukierunkowane na podnoszenie konkurencyjności regionów, a więc przede wszystkim inwestycje w rozwój technologiczny, wsparcie przedsiębiorczości, budowę społeczeństwa informacyjnego, inwestycje w turystykę i kulturę, transport, infrastrukturę ochrony zdrowia i społeczną, a także inwestycje w ochronę środowiska. W okresie programowania finansowanie rozwoju obszarów wiejskich jest głównie wspierane z budżetu Wspólnej Polityki Rolnej poprzez stworzony w tym celu instrument finansowy, tj. Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Z kolei finansowanie sektora rybackiego pochodzi z budżetu Wspólnej Polityki Rybackiej i obsługiwane jest przez stworzony w tym celu instrument finansowy, tj. Europejski Fundusz Rybacki w ramach Programu Operacyjnego Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata wskazuje cele rozwoju wynikające bezpośrednio ze Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do 2020 roku, skorelowane z założeniami strategicznych dokumentów szczebla krajowego i wspólnotowego. Działania, jakie formułuje Strategia Programu skupiają się na zmianie strategii gospodarczej regionu poprzez zmniejszenie udziału zatrudnienia w rolnictwie, charakteryzującym się niskim potencjałem innowacyjnym. W związku z tym należy dążyć do przesunięcia pracowników z sektora rolnictwa do gałęzi o wyższym poziomie efektywności ekonomicznej oraz wyższej innowacyjności i absorpcji środków na cele badawczo rozwojowe. W celu efektywnego wykorzystania ograniczonych środków na rozwój regionu Strategia definiuje 3 główne obszary strategiczne, na których skupione ma być wsparcie. Są to następujące obszary: spożywczy, drzewny, maszynowy i potencjalny turystyczny. Celem głównym RPOWP jest zwiększenie tempa wzrostu gospodarczego i tworzenie nowych pozarolniczych miejsc pracy przy poszanowaniu i zachowaniu dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu. Jest on realizowany w obszarach inwestycji, turystyki oraz przedsiębiorców poprzez trzy cele szczegółowe:

113 Strona112 1) Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa, 2) Podniesienie konkurencyjności podlaskich firm w aspekcie krajowym i międzynarodowym, 3) Rozwój turystyki z wykorzystaniem walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego. Cel główny RPOWP wpisuje się w cel główny Strategii Rozwoju Kraju podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski, poszczególnych obywateli i rodzin. Ambicją regionu jest osiągnięcie celu głównego poprzez uzyskanie wzrostu poziomu PKB na mieszkańca do wysokości 45,5% według parytetu siły nabywczej w stosunku do średniej UE27, a także uzyskanie poprawy wartości podstawowych wskaźników społecznogospodarczych, szczególnie istotnych z punktu widzenia realizacji Strategii Lizbońskiej. Cele szczegółowe Programu poprzez obszary tematyczne są powiązane z priorytetami Krajowego Programu Reform na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej. Kolejnym ważnym dokumentem wykorzystanym przy formułowaniu celu głównego oraz celów szczegółowych Regionalnego Programu Operacyjnego jest Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego do 2020 roku, której misja (przed aktualizacją) brzmi: Województwo podlaskie regionem aktywnego i zrównoważonego rozwoju z wykorzystaniem walorów środowiska naturalnego, wielokulturowej tradycji i położenia przygranicznego. Cele szczegółowe strategii skupiają się na podniesieniu atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej województwa, konkurencyjności podlaskich firm oraz rozwoju zasobów ludzkich zgodnie z potrzebami lokalnego rynku pracy. Są one realizowane poprzez 3 priorytety ingerujące w infrastrukturę techniczną, społeczną i bazę ekonomiczną województwa. Realizacja Strategii pozwoli na zwiększenie spójności społeczno ekonomicznej i konkurencyjności regionu poprzez stworzenie warunków do pełniejszego wykorzystania jego potencjału oraz wzmocni rozwój funkcji metropolitalnych Białegostoku stolicy i najprężniej rozwijającego się miasta regionu. W dniu 9 września 2013 roku radni wojewódzcy przyjęli zaktualizowaną Strategię Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku Informację na powyższy temat można znaleźć w rozdziale Cel główny i cele szczegółowe RPOWP są również komplementarne z celami strategicznymi Programu Rozwoju Turystyki i Zagospodarowania Turystycznego w Województwie Podlaskim w latach realizowanymi w ramach pięciu priorytetów rozwojowych, które są również w ścisłym powiązaniu z Kierunkami Rozwoju Turystyki do roku. Program Rozwoju Turystyki i Zagospodarowania Turystycznego w Województwie Podlaskim w latach 2010 jest programem ściśle powiązanym z założeniami Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku Zakłada się, że cele strategiczne i operacyjne dążyć będą do realizacji obowiązującej wizji turystycznej regionu dostosowanej do obecnych potrzeb społeczno gospodarczych.

114 Strona Wpływ działalności KM/PKM, instytucji i grup na zapewnienie koordynacji i komplementarności wsparcia Koordynacja działań finansowanych z EFS, EFRR i FS odbywa się w ramach prac Komitetu Koordynacyjnego Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Do jego zadań należy m.in. monitorowanie realizacji NSRO i poszczególnych programów operacyjnych oraz komplementarności działań realizowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, Wspólnej Polityki Rybackiej i Polityki Spójności. Koordynacją działań realizowanych w ramach programów operacyjnych na lata , monitorowaniem komplementarności wdrażania działań tychże programów i m.in. wypracowywaniem propozycji rozwiązań służących zapewnieniu komplementarności zajmuje się Grupa robocza ds. koordynacji i komplementarności przy Komitecie Koordynacyjnym NSRO W okresie sprawozdawczym odbyły się 3 posiedzenia Grupy roboczej ds. koordynacji i komplementarności, w trakcie których analizie pod kątem komplementarności poddano m.in.: wykorzystanie w kolejnym okresie programowania mechanizmów na rzecz komplementarności interwencji stosowanych w latach , koncepcję realizacji zasady komplementarności wsparcia w ramach programów operacyjnych polityki spójności w latach -2020, podejście do zagadnienia komplementarności w wybranych projektach programów operacyjnych na lata W okresie sprawozdawczym Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata zapewniał jakość i skuteczność realizacji RPOWP poprzez czynny udział jego uczestników w procesie oceny obecnego Programu i przekazywania informacji na temat potrzeb weryfikacji danego obszaru, zagadnienia. Przyjął decyzję o zatwierdzeniu projektu poddawanego przeglądowi Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Po dyskusji ostatecznie przyjął następujące zmiany: wprowadził dodatkowo zapis w Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna, umożliwiający wsparcie opracowania dokumentacji projektowej dla strategicznych inwestycji drogowych planowanych do realizacji nowej perspektywie finansowej na lata przesunął środki między osiami priorytetowymi, tj. zmniejszył alokację w Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna i w Osi priorytetowej III Rozwój turystyki i kultury oraz jednocześnie zwiększył alokację o EUR w Osi priorytetowej II Rozwój infrastruktury transportowej.

115 Strona114 Przedstawiciele IZ RPOWP brali udział w następujących spotkaniach zespołów, komitetów i grup zajmujących się m.in. zapewnieniem koordynacji i komplementarności wsparcia funduszy w ramach różnego rodzaju inicjatyw i programów: Organ Komitet Monitorujący Narodowy Plan Rozwoju/Podstawy Wsparcia Wspólnoty Komitet Monitorujący Zintegrowany Program Rozwoju Regionalnego Komitet Koordynacyjny NSRO Międzyresortowy Zespół ds. Wykorzystania Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności UE Grupa ds. koordynacji i komplementarności Grupa ds. małych i średnich przedsiębiorstw Grupa ds. przedsiębiorców w ramach zespołu ds. uproszczeń systemu wykorzystania środków funduszy UE Grupa ds. polityki regionalnej Komitet ds. kontroli i audytu Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności Grupa ds. sprawozdawczości oraz zespół zadaniowy ds. monitorowania wskaźników realizacji programów Grupa sterująca ds. informacji i promocji Funduszy Europejskich Źródło danych: opracowanie własne Informacje na temat stosowanych mechanizmów i narzędzi służących zapewnieniu koordynacji i komplementarności wsparcia oraz ich oceny Grupa robocza ds. koordynacji i komplementarności w ramach Komitetu Koordynacyjnego NSRO zarekomendowała dobre praktyki dla instytucji zaangażowanych we wdrażanie i koordynację PO/RPO w ramach NSRO w zakresie koordynacji i komplementarności podejmowanych działań. Poniżej przedstawiono rekomendacje, skierowane m.in. do wszystkich RPO, które IZ RPOWP w miarę oceny własnych potrzeb wdraża w Programie: Lp. Treść rekomendacji Dodatkowy opis/ uzupełnienie Adresat rekomendacji I. ZDEFINIOWANIE POJĘĆ Należy wypracować Wskazany jest czynny udział IK NSRO, Instytucje, definicje i poddefinicje członków Grupy roboczej ds. których związane z koordynacji i komplementarności przedstawiciele biorą 1 komplementarnością i w pracach nad opracowaniem udział w pracach koordynacją oraz poddać je dotyczącym zagadnień Grupy roboczej ds. konsultacjom, w celu związanych z obszarem koordynacji i zapewnienia wspólnego komplementarności (sugestie, komplementarności

116 Strona stosowania ww. pojęć opinie). (m.in. udział w przez wszystkie instytucje konsultacjach zaangażowane we definicji) wdrażanie funduszy UE. Definicje tak wypracowane powinny stać się wiążące na poziomie NSRO II. WYKORZYSTANIE PROJEKTÓW SYSTEMOWYCH Należy wykorzystać Łączeniu ze sobą projektów możliwości realizacji systemowych (zwłaszcza EFS i projektów systemowych EFRR) może towarzyszyć dla zapewnienia ogłaszanie bardzo ściśle komplementarności działań zdefiniowanych zakresów podejmowanych: tematycznych konkursów - w ramach różnych (dopasowywanie do projektów programów operacyjnych, systemowych projektów IZ PO/ RPO w odniesieniu do wybieranych w trybie konkretnej dziedziny, konkursowym poprzez - na danym terenie, odpowiednie konstruowanie - w odniesieniu do procesu, kryteriów, w tym kryteriów np. społecznogospodarczego. dostępu, kryteriów strategicznych) III. ZAPEWNIENIE SKUTECZNEJ I EFEKTYWNEJ KOMUNIKACJI Należy dążyć do stworzenia sprawnego systemu komunikacji pomiędzy instytucjami. Efektem tej komunikacji powinno być odpowiednie wykorzystywanie informacji przez decydentów (wydawanie decyzji co do realizacji komplementarnych przedsięwzięć). W regionie powinna funkcjonować instytucja koordynatora (np. samorząd województwa) odpowiedzialnego za koordynację projektów/ Narzędziem do osiągnięcia skutecznej i efektywnej komunikacji może być skoncentrowanie w jednej jednostce (np. departamencie) instytucji zajmujących się różnymi programami (PROW, RPO, PO KL, EWT) lub stworzenie komórki/ grupy koordynacyjnej. Ponadto, ww. celowi służyć może podjęcie problematyki dotyczącej koordynacji i komplementarności na forach poszczególnych komitetów i podkomitetów monitorujących PO/ RPO, które skupiają przedstawicieli instytucji zaangażowanych w realizację IZ PO/ RPO, IK RPO, IK NSRO

117 Strona działań realizowanych lub różnych programów. Należy przewidzianych do rozważyć możliwość włączenia realizacji w danym do zadań postawionych przed regionie w ramach komitetami i podkomitetami programów krajowych i regionalnych. monitorującymi celu związanego z zapewnieniem koordynacji i Nad zapewnieniem komplementarności procesu komplementarności wdrażania danego PO/ RPO z wsparcia powinny czuwać działaniami realizowanymi w krajowe i regionalne ramach innych programów obserwatoria rozwoju oraz współfinansowanych z funduszy Krajowe Forum wspólnotowych. Zaleca się Terytorialne i Regionalne tworzenie i uczestnictwo w Fora Terytorialne. pracach grup roboczych Przepływ informacji zajmujących się sensu stricto pomiędzy poszczególnymi koordynacją i instytucjami powinien komplementarnością działań mieć miejsce podczas podejmowanych w ramach spotkań innych grup różnych PO/RPO i czuwających roboczych (głównie na nad zapewnieniem ww. poziomie regionalnym i koordynacji i komplementarności międzyregionalnym). ww. działań (bądź do Koordynacji prac na organizowania szczeblu centralnym i niezinstytucjonalizowanych regionalnym powinna spotkań). W skład tego typu grup towarzyszyć koordynacja (bądź uczestników spotkań) pomiędzy regionami, jak powinny wchodzić osoby również pomiędzy decyzyjne (ewentualnie grupy mniejszymi jednostkami powinny być wyposażone w administracyjnymi. Zaleca instrumenty wpływu na się tworzenie decydentów). międzyregionalnych grup roboczych/ systemów wymiany informacji skupiających kilka sąsiadujących ze sobą regionów (realizujących uzupełniające się inwestycje) IV. WYBÓR PROJEKTÓW

118 Strona Zaleca się przedstawienie Komitetowi Monitorującemu propozycji wprowadzenia komplementarności jako dodatkowego kryterium w procedurze selekcji projektów w ramach niektórych działań/ poddziałań Programu. (Premiowanie projektów komplementarnych względem projektów służących realizacji tego samego celu realizowanych w ramach innych programów oraz w ramach tego samego programu). Wskazane jest wprowadzenie w generatorach wniosków osobnego punktu dla opisu komplementarności z projektami realizowanymi w ramach innych programów. (Podanie nazwy projektu komplementarnego oraz nazwy programu, w ramach którego realizowany jest/ był projekt komplementarny, a także informacji o wartości projektu komplementarnego w PLN oraz opisu spodziewanych efektów komplementarności projektów). Wskazane jest aby zapisy kryteriów wyboru projektów były uzgadniane Wprowadzenie dodatkowego kryterium komplementarności w procesie selekcji projektów powinno wynikać z oceny Instytucji Zarządzającej, przeprowadzonej pod kątem tego, czy wprowadzenie ww. kryterium pozwoli uzyskać wartość dodaną. Informacje zawarte na wniosku aplikacyjnym powinny ukazywać komplementarność oraz umożliwiać jej ocenę w procesie selekcji. Przykład Premiowanie tych projektów drogowych realizowanych w ramach RPO, IZ PO/ RPO

119 Strona pomiędzy poszczególnymi programami w taki sposób, aby możliwe było premiowanie -w przypadku dwóch/ kilku programów - projektów możliwych do powiązania ze sobą. Ogłaszanie konkursów o zawężonych tematycznie zakresach tak, aby pozwalały one na wyłonienie projektów komplementarnych z innymi formami wsparcia. (W przypadku projektów inwestycyjnych) W procesie selekcji projektów należy dążyć do wyboru takich inwestycji, których wdrażanie może doprowadzić do osiągnięcia kilku celów lub będzie się przekładało na korzyści większej grupy osób. które są powiązane z istniejącą lub planowaną do realizacji inwestycją drogową realizowaną w ramach PO IŚ przy jednoczesnym premiowaniu tych inwestycji realizowanych w ramach PO IŚ, które będą powiązane z regionalną siecią dróg (w ramach RPO). Wykorzystywanie środków na realizację projektów komplementarnych obniża koszty realizacji projektów, co przekłada się na możliwość rozszerzenia zakresu inwestycji. Jednocześnie umożliwia to osiągnięcie większej ilości celów przy wykorzystaniu tych samych bądź mniejszych środków. Podczas procesu wyboru projektów do realizacji wskazane jest wykorzystywanie -jako narzędzi do zapewnienia koordynacji międzysektorowej map/ zestawień inwestycji realizowanych na danym obszarze. Jednocześnie wskazane jest tworzenie i aktualizacja ww. zestawień. Dodatkowo należy mieć na względzie, iż zapewnienie koordynacji i komplementarności inwestycji jest niezbędne w takich obszarach jak na przykład: transport (z uwzględnieniem

120 Strona Należy podjąć działania mające na celu zachęcenie beneficjentów (projektodawców) do tworzenia takich projektów, których cele są zgodne z celami projektów realizowanych/ zrealizowanych w ramach innych programów współfinansowanych ze środków wspólnotowych bądź w ramach tego samego PO/RPO (w tym projektów zintegrowanych). Należy dążyć do upowszechniania modelowych przykładów działań komplementarnych (dobrych praktyk), w tym przykładów z innych krajów UE zarówno na koordynacji międzygałęziowej, tzn. transportu drogowego, kolejowego, powietrznego i wodnego); społeczeństwo informacyjne; przedsiębiorczość; rewitalizacja społeczna; edukacja. V. WSPÓŁPRACA Z BENEFICJENTAMI Podczas spotkań i szkoleń organizowanych dla beneficjentów (projektodawców) ubiegających się o dofinansowanie projektów w ramach PO/ RPO zaleca się informowanie o potrzebie zapewnienia komplementarności oraz o korzyściach płynących z komplementarności wsparcia projektów realizowanych w ramach danego PO/ RPO względem projektów realizowanych w ramach innych programów współfinansowanych z funduszy wspólnotowych. W szczególności należy uświadamiać wnioskodawcom potrzebę zapewnienia koordynacji i komplementarności inwestycji realizowanych w takich obszarach jak na przykład: transport, społeczeństwo informacyjne, przedsiębiorczość, rewitalizacja społeczna, edukacja. VI. KORZYSTANIE ZE WZORCÓW Zalecane jest wykorzystywanie form drukowanych i multimediów (np. Internet, broszury itd.) do promowania dobrych praktyk w obszarze komplementarności oraz do upowszechniania mechanizmów IZ PO/ RPO IZ PO/ RPO, IK NSRO (Departament Koordynacji Wdrażania Funduszy UE oraz Departament Informacji, Promocji i Szkoleń w MRR), IK

121 Strona poziomie instytucji służących do zapewniania RPO uczestniczących w komplementarności. Należy systemie wdrażania danego rozważyć możliwość stworzenia programu, jak i wśród forum internetowego do beneficjentów (wnioskodawców). wymiany doświadczeń i dobrych praktyk. W celu promowania modelowych przykładów działań komplementarnych wskazane jest organizowanie spotkań ogólnopolskich/ na poziomie regionalnym poświęconych tej tematyce. VII. ZAPEWNIENIE KONCENTRACJI I SYNERGII WSPARCIA PODEJŚCIE ZINTEGROWANE Podczas planowania projektów należy wziąć pod uwagę możliwości powiązania projektu z projektami realizowanymi na danym obszarze, w danym okresie czasu i w danej technologii. Dobrą praktyką jest Zaleca się ocenę związku planowanych do realizacji projektów z innymi projektami w celu zapewnienia ich zgodności czasowej, przestrzennej lub technologicznej. Członkowie grupy roboczej ds. koordynacji i komplementarności powinni brać czynny udział w tworzeniu rekomendacji w zakresie koordynacji i komplementarności podejmowanych działań Wdrażanie i monitorowanie wdrażania rekomendacji. przygotowywanie pakietów projektów na poziomie jednostki terytorialnej/ beneficjenta. Zalecane jest tworzenie oraz korzystanie z istniejących map i zestawień projektów (przed podjęciem decyzji o przyjęciu projektu do realizacji). VIII. REKOMENDACJE Rekomendacje -tworzone w ramach Grupę oraz funkcjonujące w ramach Grupy Zespoły zadaniowe -z jednej strony powinny mieć charakter fakultatywnych zaleceń do stosowania w odniesieniu do perspektywy , z drugiej zaś powinny stanowić źródło wniosków dla planowania kolejnej perspektywy finansowej po 2013 r. IZ PO/ RPO IZ PO/ RPO, IK NSRO, Instytucje, których przedstawiciele biorą udział w pracach Grupy roboczej ds. koordynacji i komplementarności IZ PO/ RPO, IK NSRO

122 Strona121 IX. OKRESOWA WERYFIKACJA EFEKTÓW KOMPLEMENTARNOŚCI WSPARCIA W UJĘCIU SEKTOROWYM, REGIONALNYM I FUNDUSZOWYM Przeprowadzanie analiz, np. w oparciu o badania ewaluacyjne, w celu 17. zapewnienia efektywnego stosowania mechanizmów służących do zapewnienia komplementarności IZ PO/ RPO wsparcia, a także na potrzeby sporządzania sprawozdań rocznych z przebiegu realizacji programu3. X. AKTUALIZACJA INDYKATYWNYCH LIST PROJEKTÓW KLUCZOWYCH Należy zapewnić aby podczas aktualizacji indykatywnych list projektów kluczowych była brana pod uwagę komplementarność 18. zarówno w odniesieniu do IZ PO/ RPO ewentualnego dodawania projektów do list, ich przesuwania na listach, jak i w zakresie nie usuwania z list projektów komplementarnych Źródło danych: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Aktualizacja powinna prowadzić do uwzględnienia na ww. listach takich projektów, które są komplementarne z projektami realizowanymi w innych sektorach/ w ramach innych programów. Jednocześnie w trakcie aktualizacji list należy przeanalizować projekty zawarte na ww. listach pod kątem ich wpływu na strategiczny rozwój kraju i poszczególnych regionów. Podobnie jak w przypadku innych programów operacyjnych, zapisy dotyczące komplementarności znalazły się w dokumentach programowych RPOWP. W dokumencie Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata znalazły się tabele wskazujące komplementarność i demarkację z innymi programami. Natomiast w Szczegółowym Opisie Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata podano obszary, w których uzupełniają się działania oraz priorytety w ramach innych programów operacyjnych, w tym PO Rozwój Obszarów Wiejskich oraz PO Zrównoważony Rozwój Sektorów Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich. Ułatwia to wnioskodawcy możliwość weryfikacji, czy przygotowany przez niego projekt jest komplementarny z projektami realizowanymi w innych programach, ponieważ lokalizuje miejsce występowania projektów o podobnym charakterze.

123 Strona122 Zakres komplementarności pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi RPOWP a PO KL. Oś priorytetowa I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie jest komplementarna z: Priorytetem II: Rozwój zasobów ludzkich i potencjału administracyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących w zakresie zwiększania zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw, projektów o charakterze analityczno badawczym, szkoleniowym i doradczym, promocyjnym i upowszechniającym B+R, ogólnopolskich projektów promocyjnych i informacyjnych służących rozwojowi współpracy między instytucjami działającymi na rzecz innowacyjności i przedsiębiorcami oraz między samymi przedsiębiorcami; Priorytetem IV: Szkolnictwo wyższe i nauka w zakresie podnoszenia umiejętności pracowników systemu B+R, w zakresie zarządzania badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi oraz komercjalizacji rezultatów prac badawczych, współpracy uczelni z pracodawcami w zakresie wzmocnienia praktycznych elementów nauczania oraz zwiększania zaangażowania pracodawców w realizację programów nauczania, rozwoju kwalifikacji kadr systemu B+R i wzrostu świadomości roli nauki w rozwoju gospodarczym; Priorytetem VI: Rynek pracy otwarty dla wszystkich w zakresie rozwoju przedsiębiorczości i samozatrudnienia, obejmującym m.in. doradztwo, szkolenia oraz usługi finansowo prawne adresowane do osób pragnących rozpocząć własną działalność gospodarczą; Priorytetem VIII: Regionalne kadry gospodarki w zakresie wspierania rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwa dla przedsiębiorstw; doradztwa dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP), w tym dla osób samozatrudnionych; wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw w tym promocji idei przedsiębiorczości akademickiej, w celu komercjalizacji wiedzy i umiejętności zespołu działającego na uczelni lub w jednostce naukowej (firmy typu spin off lub spin out), tworzenia i rozwoju sieci współpracy i wymiany informacji między naukowcami, a przedsiębiorcami w zakresie innowacji i transferu technologii na poziomie regionalnym i lokalnym, wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw poprzez szkolenia i doradztwo dla pracowników jednostek naukowych oraz pracowników naukowych i dydaktycznych uczelni, doktorantów, studentów i absolwentów uczelni zamierzających rozpocząć własną działalność gospodarczą typu spin-off lub spin out, poprzez staże i szkolenia praktyczne dla pracowników przedsiębiorstw w jednostkach naukowych - pracowników naukowych (uczelni i jednostek naukowych) w przedsiębiorstwach. Oś priorytetowa III: Rozwój turystyki i kultury jest komplementarna z: Priorytetem II: Rozwój zasobów ludzkich i potencjału administracyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących w zakresie zwiększania zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw z branży turystycznej;

124 Strona123 Priorytetem VI: Rynek pracy otwarty dla wszystkich w zakresie rozwoju przedsiębiorczości i samozatrudnienia, obejmującym m.in. doradztwo, szkolenia oraz usługi finansowo prawne adresowane do osób pragnących rozpocząć własną działalność gospodarczą w branży turystycznej; Priorytetem VIII: Regionalne kadry gospodarki w zakresie wspierania rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwa dla przedsiębiorstw z branży turystycznej oraz doradztwa mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP) z branży turystycznej. Oś priorytetowa IV: Społeczeństwo informacyjne jest komplementarna z: Priorytetem I: Zatrudnienie i integracja społeczna w zakresie wsparcia systemowego instytucji rynku pracy poprzez rozwój narzędzi i systemów informatycznych dla publicznych służb zatrudnienia i instytucji pomocy społecznej; zwiększanie dostępu do programów i usług rynku pracy m.in. poprzez zastosowanie nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, tworzenie publicznej sieci dostępu do baz danych o rynku pracy; upowszechnianie systemów informatycznych zwiększających dostęp do informacji o instrumentach i usługach systemu pomocy i integracji społecznej; Priorytetem III: Wysoka jakość systemu oświaty w zakresie upowszechnienia uczenia się przez całe życie poprzez budowę systemu internetowej informacji edukacyjnozawodowej oraz systemu internetowego poradnictwa edukacyjno zawodowego (m.in. w ramach portalu edukacyjnego Scholaris); modernizację treści i metod kształcenia ponadregionalnych programów rozwijania kompetencji kluczowych uczniów w szczególności w zakresie: technologii informacyjno-komunikacyjnych; Priorytetem IV: Szkolnictwo wyższe i nauka w zakresie wzmacniania potencjału dydaktycznego uczelni poprzez opracowywanie programów i materiałów dydaktycznych oraz wdrożenie programów kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (studia, studia podyplomowe, kursy); Priorytetem V: Dobre rządzenie w zakresie modernizacji systemów zarządzania i podnoszenia kompetencji kadr administracji rządowej i samorządowej poprzez szkolenia stacjonarne i na odległość, w tym: szkolenia ogólne, szkolenia specjalistyczne, w tym m.in. w zakresie ICT. Oś priorytetowa VI: Rozwój infrastruktury społecznej jest komplementarna z: Priorytetem II: Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia w zakresie kształcenia lekarzy deficytowych specjalności, kształcenia zawodowego pielęgniarek i położnych, kształcenia przedstawicieli innych zawodów medycznych; szkolenia kadry zarządzającej szpitali; Priorytetem III: Wysoka jakość systemu oświaty w zakresie modernizacji treści i metod kształcenia poprzez opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów, materiałów dydaktycznych i metod kształcenia dotyczących m.in. kształcenia w zakresie nauk matematycznych, przyrodniczych i technicznych oraz przedsiębiorczości; rozwijania kompetencji kluczowych uczniów w szczególności

125 w zakresie: technologii informacyjno-komunikacyjnych, języków obcych, przedsiębiorczości, nauk przyrodniczo matematycznych; Priorytetem IV: Szkolnictwo wyższe i nauka w zakresie wzmacniania potencjału dydaktycznego uczelni, zwiększenia liczby absolwentów kierunków o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy; Priorytetem VIII: Regionalne kadry gospodarki w zakresie wsparcia dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw poprzez szkolenia i doradztwo dla pracowników jednostek naukowych w tym: pracowników naukowych i naukowo dydaktycznych uczelni, doktorantów, studentów i absolwentów uczelni zamierzających rozpocząć własną działalność gospodarczą typu spin-off lub spin out, poprzez staże i szkolenia praktyczne dla pracowników przedsiębiorstw; Priorytetem IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach w zakresie zmniejszania nierówności w stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej poprzez tworzenie przedszkoli, wsparcie istniejących przedszkoli; programów rozwojowych szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie ogólne ukierunkowane na wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów i zmniejszanie dysproporcji w ich osiągnięciach edukacyjnych oraz podnoszenie jakości procesu kształcenia; podniesienia atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego poprzez dodatkowe zajęcia dydaktyczne wyrównawcze, dodatkowe zajęcia (pozalekcyjne i pozaszkolne), modernizację oferty kształcenia zawodowego i dostosowanie jej do potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy. Strona124

126 Strona125 Mechanizmy na rzecz komplementarności interwencji EFS i EFRR Lp. Mechanizm na rzecz komplementarności interwencji EFRR i EFS Opis 1 Komplementarność na poziomie kryteriów wyboru projektów. Przedmiotowy mechanizm (uwzględniający kryterium komplementarności geograficznej, przedmiotowej i bezpośredniej) w Planie Działania stanowi kryteria strategiczne premiowane dodatkową punktacją. Kryteria: Projekt jest skierowany do mieszkańców gminy, na terenie, której już zrealizowano lub aktualnie realizowana jest inwestycja związana z rozbudową infrastruktury społecznej, współfinansowana z EFRR lub EFS. Projekt jest komplementarny z inwestycjami zrealizowanymi bądź realizowanymi finansowanymi ze źródeł wspólnotowych innych niż EFS 2 3 Komplementarność instytucjonalno-systemowa Komplementarność na poziomie grup roboczych 1) Funkcjonowanie Podkomitetu Monitorującego POKL Województwa Podlaskiego oraz Komitetu Monitorującego RPOWP spójne działanie obu tych organów ma na celu sprawne wykorzystanie możliwości wsparcia płynącego z różnych środków wspólnotowych, m.in. poprzez pozyskiwanie informacji nt. realizacji RPO w kontekście działań w ramach PO KL (w skład zarówno KM RPOWP jak i PKM PO KL wchodzą przedstawiciele instytucji wdrażających obydwa programy operacyjne). Działania koordynowano nie tylko poprzez uczestnictwo w pracach Komitetu Monitorującego RPOWP oraz Podkomitetu Monitorującego PO KL (m.in. przy tworzeniu jak i zatwierdzaniu kryteriów dostępu i kryteriów strategicznych ważnych dla regionu), ale także w spotkaniach grup roboczych dot. realizacji programów operacyjnych EFS, które odbywały się w siedzibie IZ Ministerstwie Rozwoju Regionalnego obecnie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju. W celu koordynacji działań związanych z informacją i promocją w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) powołana została Informacyjna Grupa

127 Strona126 Źródło danych: opracowanie własne. Robocza (IGR) dot. PO KL. Koordynacją pracy IGR zajmuje się Departament Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego (obecnie MIR). W skład IGR wchodzą przedstawiciele wszystkich instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w kraju. W spotkaniach ww. Grupy uczestniczą również pracownicy Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego. Jednym z zadań IGR jest koordynacja działań informacyjno-promocyjnych prowadzonych w ramach PO KL z działaniami prowadzonymi w ramach innych Programów Operacyjnych. Na poziomie regionalnym koordynacji działań informacyjno-promocyjnych w ramach PO KL, prowadzonych przez instytucje zaangażowane we wdrażanie komponentu regionalnego PO KL w województwie podlaskim służą cykliczne spotkania Regionalnej Informacyjnej Grupy Roboczej (RIGR), powołanej przez Departament EFS Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego. W skład Grupy wchodzą przedstawiciele Departamentu EFS, Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku i Regionalnych Ośrodków Europejskiego Funduszu Społecznego. Na poziomie regionalnym powołana została także Regionalna Informacyjna Grupa Robocza. Prace grupy koordynuje Departament Wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego. Głównym celem działania Grupy jest wymiana doświadczeń i informacji na temat prowadzonych działań informacyjno-promocyjnych w ramach Funduszy Europejskich w województwie podlaskim oraz uzgadnianie kierunków i koordynacja tychże działań. Członkowie Grupy: Departament Wdrażania RPO, Departament EFS, Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich, Departament Współpracy z Zagranicą i Promocji, Departament Rozwoju Regionalnego, Główny Punkt Informacji UMWP.

128 Strona127 Zakres komplementarności pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi RPOWP, a PO Rozwój Polski Wschodniej. Oś priorytetowa I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie jest komplementarna z PO RPW w ramach: Osi priorytetowej I Nowoczesna Gospodarka PO RPW w ramach następujących działań: Działania I.2 Instrumenty inżynierii finansowej. Działania podjęte w tym zakresie mają być komplementarne w zakresie wsparcia finansowego funduszy poręczeń kredytowych i pożyczkowych, gdzie nie będą wspierane fundusze zalążkowe (seedcapital); Działania I.3 Wspieranie innowacji. Działania podjęte w tym zakresie mają być komplementarne w stosunku do inwestycji realizowanych w zakresie: wsparcia finansowego funduszy poręczeń kredytowych i pożyczkowych, dotacji inwestycyjnych, rozwoju współpracy pomiędzy sferą B+R, a gospodarką, wspomagania badań naukowych i prac rozwojowych, powstawania oraz rozwoju instytucji tworzących warunki do rozwoju przedsiębiorczości i transferu wiedzy, tj. parków przemysłowych, parków naukowo-technologicznych i inkubatorów technologicznych, w tym inkubatorów przedsiębiorczości i preinkubatorów akademickich, centrów obsługi inwestora, centrów promocji czy centrów doskonalenia zawodowego, rewitalizacją terenów poprzemysłowych z przeznaczeniem na strefy przemysłowo-usługowe, kompleksowego uzbrojenia terenów inwestycyjnych, bezpośredniego wsparcia kapitałowego dla inwestycji w przedsiębiorstwach; Działania I.4 Promocja i współpraca. Działania podjęte w tym obszarze mają być komplementarne w stosunku do inwestycji realizowanych w zakresie: prowadzenia kampanii promujących region na rzecz poprawy wizerunku gospodarczego, wsparcia mechanizmów stymulujących współpracę pomiędzy sektorem gospodarki i nauki, tworzenia i rozwoju klastrów oraz sprawnej sieci instytucji otoczenia biznesu. Osią priorytetową III Wojewódzkie ośrodki wzrostu są realizowane w PO RPW w ramach: Działania III.2 Infrastruktura turystyki kongresowej i targowej. Działania podjęte w tym zakresie wykazują komplementarność w zakresie rozwoju infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturowej, a także łączenia funkcji turystycznych z rekreacyjnymi, edukacyjnymi, ekologicznymi i kulturalnymi. Oś priorytetowa II: Rozwój infrastruktury transportowej jest komplementarna z PO RPW w ramach: Osi priorytetowej III Wojewódzkie ośrodki wzrostu, w ramach: Działania III.1 Systemy miejskiego transportu zbiorowego. Działania maja być komplementarne w zakresie: miejskiego zbiorowego (publicznego) transportu oraz zbiorowego (publicznego) transportu lokalnego, w tym kolejowego, budowy i modernizacji sieci dróg regionalnych, lokalnych, powiatowych, gminnych, torowisk, sieci energetycznych i podstacji trakcyjnych, zakupu i montażu urządzeń z zakresu

129 Strona128 telematyki, zakupu i montażu urządzeń służących bezpieczeństwu ruchu pojazdów transportu publicznego, budowy systemów parkingów Parkuj i Jedź ( Park&Ride czy Bike&Ride ). Osi priorytetowej IV Infrastruktura transportowa, w ramach: Działania IV.1 Infrastruktura drogowa. Działania podjęte w tym obszarze wykazują komplementarność w zakresie: infrastruktury drogowej (w ciągach dróg wojewódzkich, powiatowych, gminnych), infrastruktury tras kolejowych, infrastruktury lotnisk oraz infrastruktury dla regionalnego transportu wodnego, w tym dostosowujące je do prognozowanych natężeń ruchu budowy i przebudowy; podniesienia poziomu bezpieczeństwa ruchu. Oś priorytetowa III. Rozwój turystyki i kultury jest komplementarna z PO RPW w ramach: Osi priorytetowej I Nowoczesna Gospodarka w ramach Działania I.4. Promocja i współpraca. Działania podjęte w tym obszarze wykazują komplementarność w stosunku do inwestycji realizowanych w zakresie: prowadzenia kampanii promujących region na rzecz poprawy wizerunku turystycznego, przygotowania i realizacji programów rozwoju i promocji regionalnych lub lokalnych produktów kulturowych czy turystycznych; Osi priorytetowej III Wojewódzkie ośrodki wzrostu w ramach Działania III.2. Infrastruktura turystyki kongresowej i targowej. Działania podjęte w tym obszarze są komplementarne w zakresie: rozwoju infrastruktury sportowej, rekreacyjnej i kulturowej, a także łączenia funkcji turystycznych z rekreacyjnymi, edukacyjnymi, ekologicznymi i kulturalnymi; Osi priorytetowej V. Zrównoważony rozwój potencjału turystycznego opartego o warunki naturalne w ramach działań: Działania V.1. Promowanie zrównoważonego rozwoju turystyki. Działania podjęte w tym obszarze są komplementarne w stosunku do inwestycji realizowanych w zakresie: budowy i modernizacji bazy turystycznej o znaczeniu lokalnym i regionalnym, promocji regionalnej/lokalnej oferty turystycznej; Działania V.2. Trasy rowerowe. Działania podjęte w tym obszarze wykazują komplementarność w zakresie budowy lokalnych i regionalnych tras/ścieżek rowerowych wraz z budową bądź modernizacją małej infrastruktury służącej udostępnianiu dla turystów obszarów chronionych, budowy systemów parkingów Bike&Ride. Oś priorytetowa IV: Społeczeństwo informacyjne jest komplementarna z PO RPW w ramach: Osi priorytetowa II Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego w ramach: Działania II.1. Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej. Działania podjęte w tym obszarze są komplementarne w zakresie: budowy lub rozbudowy regionalnych i lokalnych szerokopasmowych i bezpiecznych sieci zwłaszcza na obszarach wiejskich, rozwoju bezpiecznych systemów transmisji danych, tworzenia publicznych punktów dostępu do Internetu, rozwoju e-usług publicznych o wymiarze regionalnym

130 Strona129 i lokalnym, tj.: tworzenia infrastruktury informacyjnej administracji publicznej umożliwiającej sprawny i bezpieczny dostęp do zasobów danych oraz informacji publicznej, tworzenia i udoskonalenia usług i aplikacji pozwalających na sprawny system obsługi obywateli i podmiotów gospodarczych, tworzenia i udoskonalania cyfrowych zasobów informacji oraz systemów elektronicznej archiwizacji baz danych wykorzystywanych przez obywateli oraz podmioty gospodarcze. Oś priorytetowa V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska jest komplementarna z PO RPW w ramach: Osi priorytetowej IV. Infrastruktura transportowa, Działanie IV.1 Infrastruktura drogowa. Działania podjęte w tym obszarze są komplementarne w zakresie: wyposażenia w infrastrukturę ochrony środowiska (np.: ekrany akustyczne, urządzenia gospodarki wodno-ściekowej, przejścia dla zwierząt, zieleń izolacyjna) wynikające bezpośrednio z potrzeb przeciwdziałania wzrostowi zagrożenia dla środowiska przyrodniczego, spowodowanego budową, przebudową, remontem infrastruktury drogowej. Oś priorytetowa VI: Rozwój infrastruktury społecznej jest komplementarna z PO RPW w ramach: Osi priorytetowej I Nowoczesna Gospodarka w ramach: Działania I.1. Infrastruktura uczelni. Działania podjęte w tym obszarze wykazują komplementarność w zakresie infrastruktury dydaktycznej, socjalnej i sportowej dla wszystkich szczebli oświaty, w tym uczelni oraz placówek kształcenia zawodowego. Zakres komplementarności pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi RPOWP a Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich. Oś priorytetowa I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej I Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego w zakresie: zwiększenia wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej, działań związanych z modernizacją lub budową zakładów przetwórstwa produktów rolnych lub infrastruktury handlu hurtowego produktami rolnymi; Osi priorytetowej III Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej w zakresie: różnicowania w kierunku działalności nierolniczej, pomocy udzielanej z tytułu rozwoju działalności oraz tworzenia i rozwój mikroprzedsiębiorstw. Oś priorytetowa III Rozwój turystyki i kultury jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej III Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej w zakresie: różnicowania w kierunku działalności nierolniczej, tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw, budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury, budowy remontu lub

131 Strona130 przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych; Osi priorytetowej IV LEADER w zakresie organizacji szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla ludności, rozwoju agroturystyki i turystyki na obszarach wiejskich, w tym: utworzenia lub zmodernizowania elektronicznej bazy informacji turystycznej oraz stron WWW, przygotowania i wydania folderów i innych publikacji informacyjnych, oznaczenia obiektów ważnych lub charakterystycznych dla obszaru objętego lokalną strategią rozwoju, budowy/odbudowy małej infrastruktury turystycznej, w szczególności punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych i biwakowych, tras narciarstwa biegowego i zjazdowego, tras rowerowych. Oś priorytetowa IV: Społeczeństwo informacyjne jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej I Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego w zakresie informatyzacji gospodarstw rolnych i leśnych; Osi priorytetowej IV LEADER w zakresie zakupu oprogramowania, urządzeń i sprzętu komputerowego i ich udostępnianie na potrzeby społeczności wiejskiej w celu podniesienia jakości życia ludności. Oś priorytetowa V: Rozwój infrastruktury ochrony środowiska jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej I Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego w zakresie działań związanych z ochroną przeciwpowodziową i zwiększeniem zasobów wód powierzchniowych regionu; Osi priorytetowej II Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich w zakresie działań związanych z zagrożeniami środowiska i zwalczaniem ich skutków; Osi priorytetowej III Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej, w zakresie działań związanych z gospodarką wodno-ściekową, w tym oczyszczaniem ścieków, sieciami kanalizacyjnymi, gospodarki odpadami komunalnymi, wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy; Osi priorytetowej IV LEADER w zakresie działań związanych z wytwarzaniem produktów energetycznych z biomasy. Oś priorytetowa VI: Rozwój infrastruktury społecznej jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej III Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej, w zakresie budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów: a) pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe, b) służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury, budowy remontu lub

132 Strona131 przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych, odnawiania, eksponowania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejsc pamięci; Osi priorytetowej IV LEADER w zakresie działań związanych z infrastrukturą kultury. Zakres komplementarności pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi RPOWP a Programem Operacyjnym Ryby (Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich ) Oś priorytetowa I: Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi Priorytetowej II: Akwakultura, rybołówstwo śródlądowe, przetwórstwo i rynek rybny. Oś priorytetowa III: Rozwój turystyki i kultury jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi Priorytetowej IV: Zrównoważony rozwój obszarów zależnych od rybactwa. Oś priorytetowa V: Rozwój infrastruktury ochrony środowiska jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi Priorytetowej II: Akwakultura, rybołówstwo śródlądowe, przetwórstwo i rynek rybny; Osi Priorytetowej IV: Zrównoważony rozwój obszarów zależnych od rybactwa. Poniżej zaprezentowano w jakich zakresach występuje komplementarność pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi RPOWP, a POIiŚ. Oś priorytetowa I: Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej IV Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska w obszarze wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie: systemów zarządzania środowiskowego, racjonalizacji gospodarki zasobami i odpadami, gospodarki zasobami i odpadami, gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powietrza, gospodarowania odpadami przemysłowymi lub niebezpiecznymi, wdrażania najlepszych dostępnych technik. Oś priorytetowa II: Rozwój infrastruktury transportowej jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej VI Drogowa i lotnicza sieć TEN-T w zakresie: przedsięwzięć dotyczących dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych, infrastruktury portów lotniczych spoza sieci TEN-T, indywidualnych projektów dotyczących dróg krajowych wskazanych przez zarząd województwa w ramach mechanizmu kompensacyjnego, przedsięwzięciami w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach podlegających JST poza drogami krajowymi w miastach na prawach powiatu,

133 Strona132 inteligentnymi systemami transportowymi na drogach podlegających JST poza drogami krajowymi w miastach na prawach powiatu; Osi priorytetowej VII Transport przyjazny środowisku w zakresie przedsięwzięć dotyczących modernizacji regionalnej sieci linii kolejowych i zakupu taboru, przedsięwzięć w zakresie transportu publicznego; Osi priorytetowej VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe w zakresie przedsięwzięć dotyczących dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych, infrastruktury portów lotniczych spoza sieci TEN-T, indywidualnych projektów dotyczących dróg krajowych wskazanych przez zarząd województwa w ramach mechanizmu kompensacyjnego. Oś priorytetowa III: Rozwój turystyki i kultury jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej XI Kultura i dziedzictwo kulturowe w zakresie: wsparcia projektów na utrzymanie i ochronę dziedzictwa kulturowego oraz na rozwój oraz poprawę stanu infrastruktury kultury o znaczeniu regionalnym i lokalnym. Oś priorytetowa IV: Społeczeństwo informacyjne jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej XIII Infrastruktura szkolnictwa wyższego w zakresie: rozwoju i unowocześnienia infrastruktury służącej prowadzeniu działalności dydaktycznej na poziomie wyższym oraz działalności rozwojowej, naukowo-badawczej powiązanej z dydaktyką poprzez budowę, rozbudowę lub przebudowę istniejących obiektów infrastruktury szkół wyższych wraz z wyposażeniem w nowoczesne rozwiązania pozwalające na zastosowanie ICT w dydaktyce, wraz z dostosowaniem stanu technicznego istniejącej infrastruktury do wymogów nowego wyposażenia, w tym budowę lub rozwój bezpiecznych szerokopasmowych sieci komputerowych, współdziałających ze szkieletowymi sieciami regionalnymi lub krajowymi. Oś priorytetowa V: Rozwój infrastruktury ochrony środowiska jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej I Gospodarka wodno-ściekowa w zakresie gospodarki wodnościekowej; Osi priorytetowej II Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi w zakresie gospodarki odpadami; Osi priorytetowej III Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska w zakresie zapobiegania i ograniczania skutków zagrożeń naturalnych oraz przeciwdziałania poważnym awariom; Osi priorytetowej V Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych w zakresie zachowania różnorodności gatunkowej, budowy infrastruktury służącej promocji obszarów NATURA 2000, edukacji ekologicznej; Osi priorytetowej IX Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność w zakresie: budowy małych i średnich jednostek wytwarzania energii elektrycznej

134 Strona133 i ciepła; lokalnej i regionalnej infrastruktury przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, budowy oraz modernizacji istniejących sieci ciepłowniczych, termomodernizacji budynków użyteczności publicznej, projekty dotyczące odnawialnych źródeł energii (OZE) i produkcja biopaliw. Oś priorytetowa VI: Rozwój infrastruktury społecznej jest komplementarna z działaniami w ramach: Osi priorytetowej XII Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia w zakresie działań związanych z inwestycjami w lokalną i regionalną infrastrukturę ochrony zdrowia, wsparcia systemu ratownictwa medycznego; Osi priorytetowej XIII Infrastruktura szkolnictwa wyższego zakresie: rozwoju i unowocześnienia infrastruktury służącej prowadzeniu działalności dydaktycznej na poziomie wyższym oraz działalności rozwojowej, naukowo-badawczej powiązanej z dydaktyką poprzez budowę, rozbudowę lub przebudowę istniejących obiektów infrastruktury szkół wyższych. Poniżej przedstawiono w jakich zakresach występuje komplementarność pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi RPOWP, a PO IG. Oś priorytetowa I: Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie jest komplementarna z PO IG w ramach: Osi priorytetowej I Badania i rozwój nowoczesnych technologii w zakresie: współfinansowania prac B+R realizowanych przez przedsiębiorców; tworzenia i aktualizacji RSI poprzez studia, analizy, ekspertyzy oraz wsparcie dla podmiotów odpowiedzialnych za opracowanie i wdrażanie RSI oraz tworzenie i rozbudowa systemów monitorowania RSI; Osi priorytetowej II Infrastruktura sfery B+R w zakresie: rozwoju ośrodków o wysokim potencjale, rozwoju infrastruktury w specjalistycznych laboratoriach, projektów o charakterze regionalnym w zakresie utrzymania i rozwoju nowoczesnej infrastruktury informatycznej nauki, projektów o charakterze regionalnym w zakresie rozwoju zaawansowanych aplikacji i usług teleinformatycznych dla środowiska naukowego; Osi priorytetowej III Kapitał dla innowacji w zakresie: rozwoju instrumentów finansowania działalności gospodarczej i inwestycyjnej funduszy pożyczkowych i poręczeń kredytowych; Osi priorytetowej IV Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia w zakresie: wsparcia projektów, w tym o wysokim poziomie innowacyjności, w zakresie działalności badawczo-rozwojowej mającej na celu rozwój technologiczny i organizacyjny przedsiębiorstw; Osi priorytetowej V Dyfuzja innowacji w zakresie: wsparcia powiązań kooperacyjnych znajdujących się na terenie województwa, wsparcia dla sieci instytucji otoczenia biznesu

135 Strona134 o zasięgu lokalnym i regionalnym, wsparcia parków technologicznych zarówno nowych, jak i już istniejących, ochrony własności intelektualnej; Osi priorytetowej VI Polska gospodarka na rynku międzynarodowym w zakresie: promocji regionalnej i lokalnej gospodarki w kraju i za granicą poprzez dofinansowanie projektów w obszarze wzmocnienia przedsiębiorców prowadzących działalność eksportową i sprzedaż na JRE, działających na rynku lokalnym i regionalnym poprzez dofinansowanie projektów przedsiębiorców w zakresie udziału w targach, wystawach, misjach gospodarczych, tworzenia i rozwoju spójnego systemu promocji województwa podnoszącego atrakcyjność regionu jako miejsca inwestycji, przygotowania prac studyjno-koncepcyjnych dla terenów pod inwestycje, dofinansowania uzbrojenia, prac niwelacyjnych, scalania gruntów i innych prac niezbędnych dla przygotowania gruntów pod inwestycję niezależnie od powierzchni, jaką zajmują. Oś priorytetowa III: Rozwój turystyki i kultury jest komplementarna z PO IG w ramach: Osi Priorytetowej VI Polska gospodarka na rynku międzynarodowym w zakresie wsparcia inwestycji w produkty turystyczne punktowe, a także promocji produktów turystycznych o znaczeniu regionalnym i lokalnym. Oś priorytetowa IV: Społeczeństwo informacyjne wykazuje komplementarność z PO IG w ramach: Osi priorytetowej VII Społeczeństwo informacyjne budowa elektronicznej administracji w obszarach projektów z zakresu e-usług: zintegrowanego systemu wspomagania zarządzania w administracji publicznej na poziomie regionalnym; e-usług publicznych o wymiarze regionalnym i lokalnym (w tym: e-zdrowie projekty z zakresu telemedycyny; e-praca; e-edukacja), e-usług w administracji publicznej elektroniczny obieg dokumentów, e-usługi świadczone na rzecz przedsiębiorców, budowy i unowocześniania zintegrowanych i/lub tematycznych systemów informacyjnych o oddziaływaniu lokalnym i ponadlokalnym przy wykorzystaniu narzędzi ICT, w tym budowa i rozwój dedykowanych portali tematycznych oraz platform e-usługi np. z zakresu: nauki, zdrowia, turystyki, bezpieczeństwa obywateli, ochrony środowiska, kultury, administracji, gospodarki; Osi priorytetowej VIII Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki w zakresie: infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, w tym: budowy, rozbudowy regionalnych i lokalnych bezpiecznych, szerokopasmowych sieci, współdziałających ze szkieletowymi sieciami regionalnymi/krajowymi, w szczególności poza obszarami miejskimi budowy i wdrażania platform elektronicznych dla zintegrowanego systemu wspomagania zarządzania na poziomie regionalnym i lokalnym, budowy i wyposażenia lokalnych/regionalnych centrów zarządzania sieciami, zakupu sprzętu i oprogramowania umożliwiający prowadzenie działalności gospodarczej za pomocą sieci szerokopasmowej w zakresie e-usług, w tym: wsparcia wdrażania ICT w przedsiębiorstwach oraz zapewniania szerokiego dostępu i wykorzystania technik ICT dla MŚP, budowy i unowocześniania zintegrowanych i/lub tematycznych systemów

136 Strona135 informacyjnych o oddziaływaniu lokalnym i ponadlokalnym przy wykorzystaniu narzędzi ICT, w tym budowy i rozwoju dedykowanych portali tematycznych oraz platform e-usług np. z zakresu: nauki, zdrowia, turystyki, bezpieczeństwa obywateli, ochrony środowiska, kultury, administracji, gospodarki; inicjatyw lokalnych i podregionalnych na rzecz ograniczenia wykluczenia cyfrowego i e-integracji społeczności wiejskich; szkoleń z zakresu wykorzystania narzędzi ICT. Mechanizmy służące zapewnianiu komplementarności projektów realizowanych w ramach RPOWP Beneficjent przygotowując wniosek o dofinansowanie projektu w polu III.6 Powiązanie projektu z innymi projektami realizowanymi w ramach programów operacyjnych może wskazać projekty komplementarne. Zgodnie z instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie: Projekt zgłaszany do dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPOWP może być elementem realizacji szerszego przedsięwzięcia lub pozostawać w związku z realizacją innych projektów w ramach NSRO bądź innych działań realizowanych przez beneficjenta końcowego lub inne podmioty. W niniejszej rubryce powinien znaleźć się opis tego typu powiązań projektu. Dotyczy to zarówno powiązań z projektami realizowanymi ze środków unijnych, międzynarodowych instytucji finansowych (banków), jak też projektami realizowanymi wyłącznie ze środków krajowych. Powiązane projekty nie muszą być realizowane przez ten sam podmiot. Przez projekt powiązany z realizowanym w ramach niniejszego wniosku należy rozumieć projekt powiązany logicznie, który ma podpisaną umowę o dofinansowanie lub rozpoczęła się jego realizacja. Istotnym mechanizmem służącym zapewnianiu komplementarności projektów współfinansowanych z RPOWP z projektami z innych programów są kryteria wyboru projektów. Kryterium komplementarności jest dodatkowo punktowane w procedurze selekcji projektów w niektórych konkursach w ramach działań 3.1, 5.1, 5.2, 6.1 i 6.3. oraz w procedurze selekcji indywidualnych projektów kluczowych. Jednym z mechanizmów, który funkcjonuje w ramach RPOWP i służącym zapewnieniu komplementarności jest ogłaszanie przez IZ RPO konkursów o zawężonych tematycznie zakresach, tak aby pozwalały one na wyłonienie projektów komplementarnych z innymi ściśle określonymi obszarami. Nie jest to mechanizm wykorzystywany zbyt często, niemniej jednak w kilku Działaniach ogłaszano konkursy, z których środki skierowane były na konkretne przedsięwzięcia. W ramach niektórych Działań RPOWP wyszczególniono konkretne zakresy tak, aby umożliwić wybór do dofinansowania projektów z wyraźnie sprecyzowanych dziedzin, np. Działanie 5.1. Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska i Działanie 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska konkursy (zakres: Gospodarka wodno-ściekowa). W ramach działania 6.1. Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji dokonano w konkursach zawężenia do zakresów takich jak: infrastruktura edukacyjna na poziomie przedszkolnym, szkolnictwo zawodowe i wyższe.

137 Strona136 Za jeden z najefektywniejszych mechanizmów zapewniających komplementarność można uznać ustalone procedury przepływu informacji pomiędzy podmiotami zaangażowanymi we wdrażanie programów operacyjnych na poziomie regionalnym. W województwie podlaskim funkcje Instytucji Zarządzających i Wdrażających pełnią poszczególne departamenty Urzędu Marszałkowskiego: Departament Wdrażania RPO wykonujący zadania Instytucji Zarządzającej RPOWP, w zakresie prowadzenia spraw związanych z wdrażaniem RPOWP , Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej w zakresie Regionalnych Priorytetów PO KL, Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich zajmujący się wdrażaniem PROW, Departament Rozwoju Regionalnego wykonujący zadania Instytucji Zarządzającej RPOWP. Ten sposób organizacji wdrażania funduszy sprzyja dobrej komunikacji, koordynacji wsparcia, a tym samym komplementarności. Dodatkowo w celu zapewniania większej efektywności komplementarności działań podejmowanych w ramach funduszy strukturalnych powołano Grupę ds. komplementarności UMWP. W skład grupy wchodzą przedstawiciele departamentów zaangażowanych we wdrażanie funduszy UE: Dyrektor Departamentu Wdrażania RPO, Dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich, Dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego, Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego. Podstawę wszystkich mechanizmów zapewniających komplementarność powinny stanowić działania informacyjne i promocyjne. W ramach działań 3.1, 5.1, 5.2, 6.1 i 6.3, gdzie punktowane jest dodatkowe kryterium komplementarności, informacje nt. komplementarności znajdują się w dokumentacji konkursowej, w której jest informacja o sposobie oceny kryterium. Ponadto organizowane są szkolenia dla beneficjentów w przedmiotowym zakresie. Dodatkowo Punkty Informacyjne udzielają beneficjentom odpowiedzi w zakresie kryteriów wyboru projektów, w tym kryterium komplementarności. Niezwykle przydatnym i praktycznym narzędziem wspierania komplementarności wewnętrznej jest strona internetowa Mapa projektów RPOWP na lata Aplikacja przedstawia informacje dot. projektów realizowanych w województwie podlaskim w ramach RPOWP na lata dofinansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Moduł Lista projektów przedstawia wszystkie realizowane projekty oraz umożliwia ich wyszukiwanie w zależności od zadanych kryteriów filtrowania: programowych, finansowych i podziału terytorialnego. Informacja o projektach, które są realizowane w ramach Programu jest umieszczana na stronie internetowej i w każdej chwili jest dostępna.

138 Strona Cross-financing Zgodnie z zapisami Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata w ramach osi priorytetowych I- VI, w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się możliwość finansowania działań, które należą do obszaru interwencji EFS, w zakresie nie większym niż 10% kosztów kwalifikowanych projektu. Możliwość ta jest ograniczona jedynie do działań/projektów, które są niezbędne zarówno dla pomyślnej realizacji projektu, jak i bezpośrednio powiązane z projektem. Wyjątkiem jest Oś priorytetowa II. Rozwój infrastruktury transportowej, w której nie dopuszcza się możliwości stosowania zasady cross-financing. Tabela 39. Zakres wykorzystania instrumentu elastyczności (cross-financingu) w ramach RPOWP w stosunku do wydatków kwalifikowanych. Oś Priorytetowa/Działanie (Poddziałanie) 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności Mikroprzedsiębiorstwa Małe i średnie przedsiębiorstwa Razem w zakresie Osi Priorytetowej I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Oś Priorytetowa IV. Społeczeństwo informacyjne 5.1. Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska Razem w zakresie Osi Priorytetowej V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska 6.3. Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego Liczba umów Wydatki kwalifikowane (EUR) Dofinansowanie (EUR) w tym UE (EUR) Wartość wydatków objętych crossfinancingiem (EUR) , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,97

139 Strona138 Razem w zakresie Osi Priorytetowej VI. Rozwój infrastruktury społecznej , , , ,97 Razem w Programie , , , ,23 Źródło: opracowanie własne. Cross-financing ma znaczenie marginalne w obszarze projektów realizowanych w ramach RPOWP. Do końca 2013 r. ta forma finansowania wystąpiła jedynie w 31 projektach, w tym: w 1 w Działaniu 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności, 15 w ramach Działania 1.4. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, 4 z Działania 4.1. Społeczeństwo informacyjne, 2 z Działania 5.1. Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska oraz 8 z Działania 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska. Łączna kwota wydatków kwalifikowalnych projektów uwzględniających finansowanie krzyżowe wyniosła ,74 EUR ( ,59 PLN), dofinansowanie ,98 EUR ( ,90 PLN), w kwocie tej ,22 EUR ( ,46 PLN) stanowi cross-financing. Wydatki objęte finansowaniem krzyżowym stanowiły w 10 przypadkach nie więcej niż 1% wartości dofinansowania. W ramach cross-financingu wydatkami kwalifikowanymi są wydatki na organizację i przeprowadzenie specjalistycznych szkoleń, umożliwiających sprawną realizację projektu, niezbędnych do osiągnięcia założonych celów. Jednym z powodów rzadkiego korzystania z cross-financingu jest fakt, iż np. w przypadku projektów innowacyjnych, polegających na zakupie nowoczesnych maszyn, urządzeń czy technologii, szkolenie jest najczęściej elementem ujętym w ofercie dostawcy i nie stanowi odrębnej pozycji kosztowej dla projektu. Jedynie w sytuacji, gdy dostawca nie oferuje takiego szkolenia pojawia się potrzeba skorzystania z możliwości jaką daje cross-financing. W przypadku Działania 3.2. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej forma finansowania krzyżowego nie jest praktycznie wykorzystywana z uwagi na charakter projektów i specyfikę branży turystycznej. Świadczy to o braku zapotrzebowania na szkolenia specjalistyczne w tym obszarze. Należy również podkreślić, iż korzystanie z cross-financingu w przypadku projektów objętych pomocą publiczną komplikuje konstrukcję montażu finansowego przedsięwzięcia z uwagi na różny poziom dofinansowania elementu szkoleniowego i kosztów inwestycyjnych. Monitorowanie cross-financingu w ramach RPOWP odbywa się w dwóch etapach: na poziomie projektu oraz na poziomie Programu. Podczas naboru i oceny wniosków o dofinansowanie weryfikowany jest poziom cross-financingu określony w dokumentach programowych. Odbywa się to automatycznie poprzez odpowiednią walidację w Generatorze Wniosków o Dofinansowanie dla RPOWP. Monitorowanie wartości i liczby projektów, w których występuje cross-financing na poziomie Programu przeprowadzane jest na podstawie raportów z KSI (SIMIK 07-13) wykonywanych przy użyciu OracleBI Discoverer. Pozwalają one na analizę danych dotyczących wartości, liczby oraz poziomu cross-financingu dla poszczególnych projektów, jak również danych wg struktury wdrażania RPOWP.

140 Strona Koordynacja i komplementarność jako przedmiot badań ewaluacyjnych Informacja o planowanych/realizowanych badaniach ewaluacyjnych w zakresie koordynacji i komplementarności w ramach RPOWP na lata znajduje się w pkt 2.7 sprawozdania Przykłady projektów komplementarnych Za przykład komplementarności z poprzednią pespektywą finansową tj. ZPORR, SPO WKP można podać: Komplementarność w zakresie dalszego rozwoju pozadotacyjnych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości, tj. instrumentów inżynierii finansowej. Przykładem może być Podlaski Fundusz Poręczeniowy Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, który otrzymał bezzwrotną dotację na powiększenie kapitału Funduszu Poręczeniowego w ramach Działania: Rozwój Instytucji wspierających regionalną działalność gospodarczą Regionalne Fundusze Poręczeniowe wdrażane w ramach Programu PL2002/ Przedsiębiorczość w Polsce: Regionalny Program Wsparcia dla MSP. Umowa dotycząca ww. dotacji została zawarta 18 listopada 2004 roku i dotyczyła kwoty ,98 EUR ( PLN), co stanowiło nie więcej niż 38,62% kapitału Funduszu Poręczeniowego. Umowny termin wykonania postanowień umowy upływał 30 czerwca 2008 roku. Rzeczowa realizacja ww. projektu została zakończona w listopadzie 2006 roku natomiast finansowe zakończenie projektu, potwierdzone audytem, miało miejsce 10 lipca 2007 roku. Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa, która uzyskała dokapitalizowanie funduszu pożyczkowego w ramach RPOWP, wcześniej była beneficjentem SPO WKP (Projekt: Rozbudowa rentownego funduszu pożyczkowego na rzecz rozwoju drobnej przedsiębiorczości. Finansowanie Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw na lata , Priorytet 1, Działanie Projekt realizowany w latach ). Celem projektu było wsparcie rozbudowy funduszu pożyczkowego działającego w ramach FDPA. Budżet projektu: 2,38 mln EUR (10 mln PLN). W ramach projektu powiększono fundusz pożyczkowy o kwotę 2,38 mln EUR (10 mln PLN). Projekt wnioskodawcy: Mastermed Kurzątkowski Zdrodowska Spółka Partnerska Lekarzy pt. Uruchomienie pracowni upowszechniania badań prenatalnych w północnowschodniej Polsce złożony w ramach Działania 1.4. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, Poddziałania Mikroprzedsiębiorstwa w roku Spółka Mastermed nabyła ze środków Programu ZPORR, Działanie 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa aparat ultrasonograficzny, zestaw do badań biochemicznych i wirówkę. Wartość

141 Strona140 zrealizowanego projektu wynosiła ,98 EUR ( ,60 PLN), w tym dotacja stanowiła równowartość ,41 EUR ( ,73 PLN), co stanowi 46,8% kosztów kwalifikowanych. Projekt był realizowany w okresie od roku do roku. Wskaźniki produktu i rezultatu realizowanego projektu zostały osiągnięte w 100%. Obecny projekt dotyczy dalszego rozwoju przedsiębiorstwa. Projekty wnioskodawcy: MAKRO-TECH Kamil Romanowicz pt. Nowe usługi sposobem na rozwój i podniesienie konkurencyjności firmy MAKRO TECH (konkurs 2008) oraz kolejny projekt z 2009 r. Udoskonalenie procesu świadczenia usług dzięki nabyciu innowacyjnych urządzeń przez firmę MAKRO-TECH. W roku 2006 firma MAKRO-TECH Kamil Romanowicz złożyła wniosek o dofinansowanie przedsięwzięcia do działania 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa w ramach ZPORR i otrzymała dotację w wysokości 9 289,02 EUR (38 96 PLN), co stanowiło 50% wydatków kwalifikowanych projektu. Całkowita kwota inwestycji netto wyniosła ,04 EUR (77 92 PLN). Projekt dotyczył zakupu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W wyniku jego realizacji wprowadzona została 1 nowa usługa oraz zatrudnione zostały dwie osoby. Projekty składane w ramach RPOWP potwierdzają chęć dalszego rozwoju firmy i podniesienia jej innowacyjności. Projekt wnioskodawcy: Ośrodek Turystyczny Kukle Zygmunt Modzelewski pt. "Gliniana Wioska" jako nowatorski produkt turystyczny pogranicza północno - wschodniej Polski złożony w ramach Działania 3.2. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej, Poddziałania Mikroprzedsiębiorstwa w roku Ośrodek Turystyczny Kukle zrealizował ze środków Programu ZPORR, Działanie 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa projekt polegający na modernizacji Ośrodka Turystycznego Kukle Zygmunt Modzelewski. Wartość zrealizowanego projektu wynosiła ,59 EUR ( PLN), w tym dotacja stanowiła równowartość ,65 EUR ( PLN), co stanowi 50 % kosztów kwalifikowanych. Projekt był realizowany w okresie od roku do roku. Obecny projekt dotyczy dalszego rozwoju przedsiębiorstwa. Projekt wnioskodawcy BAYER MEDIA Emil Bayer pt. Zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności poprzez nabycie środków trwałych niezbędnych do unowocześnienia rozbudowy i rozwoju działalności gospodarczej "Bayer Media" mieszczącej się w Suwałkach (umowa nr WND-RPPD /09-00) w ramach RPOWP na lata Osi Priorytetowej I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Działania 1.4. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw Poddziałanie Mikroprzedsiębiorstwa. Wnioskodawca otrzymał wsparcie dwukrotnie w ramach projektów zarejestrowanych pod nr: Z/2.20/III/3.4/229/05 pt.: "Uruchomienie studia nagraniowego audio-video przez Bayer Media" zrealizowanego na podstawie umowy z dnia r. w ramach Działania 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa ZPORR Projekt w wysokości ,49 EUR ( ,24 PLN) został dofinansowany

142 Strona141 w kwocie ,74 EUR ( ,80 PLN) przez Unię Europejską z EFRR w ramach ZPORR oraz ze środków budżetu państwa. Projekt dotyczył zakupu środków trwałych skutkujący takimi rezultatami jak zatrudnienie 1 osoby oraz wprowadzenie na rynek 3 nowych usług. Z/2.20/III/3.4/352/06 pt.: "Uruchomienie działalności impresaryjnej w Bayer Media" zrealizowany na podstawie umowy z dnia r. w ramach Działania 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa ZPORR Projekt w wysokości ,70 EUR ( ,52 PLN) został dofinansowany w kwocie ,03 EUR ( ,29 PLN) przez Unię Europejską z EFRR w ramach ZPORR oraz ze środków budżetu państwa. Projekt dotyczył zakupu środków trwałych skutkujący takimi rezultatami jak zatrudnienie 2 osób oraz wprowadzenie na rynek 4 nowych usług. W przypadku tego Wnioskodawcy możemy mówić także o komplementarności wewnątrzprogramowej, gdyż Wnioskodawca w dniu 7 grudnia 2012 roku złożył kolejny projekt pn. Zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności poprzez nabycie środków trwałych niezbędnych do unowocześnienia, rozbudowy i rozwoju działalności gospodarczej "Bayer Media" mieszczącej się w Suwałkach - etap II, który ma na celu dalszy rozwój przedsiębiorstwa. Projekt wnioskodawcy Arando Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pt. Stworzenie innowacyjnego studia fotografii reklamowej firmy ARANDO Sp. z o.o. Firma zrealizowała w ramach ZPORR projekt pt: Stworzenie informatycznego systemu zarządzania jakością projektów reklamowych o łącznej wartości ,98 EUR (56 50 PLN) na podstawie umowy o dofinansowanie Z/2.20/III/3.4/303/06/U/117/06 z r. Dzięki inwestycji powstał system zarządzania kolorem, który ma za zadanie utrzymać jednolite parametry prac, przeanalizować odchylenia od żądanych założeń, by stworzyć i zarchiwizować stale powtarzalny profil koloru w postaci pliku. Zadanie takiego profilu na monitorze powoduje emisję obrazu zgodną z rzeczywistym finalnym produktem. Realizacja projektu pozwoliła na próbne, kontrolne lub prezentacyjne wydruki projektu identyczne z produktem finalnym. Takie rozwiązanie systemu zarządzania jakością produktu reklamowego zwiększyło efektywność, zdecydowanie skróciło proces akceptacji projektu i podniosło jakość finalnego produktu. Kolejny projekt w ramach RPOWP wnioskodawcy pt. Przestrzenny świat reklamy uruchomienie studia grafiki 3D w ARANDO Sp. z o.o. dodatkowo potwierdza komplementarność wewnatrzprogramową. Projekt uzupełnia pod względem ofertowym realizowany obecnie projekt stworzenia innowacyjnego atelier fotograficznego. Wszędzie tam, gdzie nie możliwe będzie wykonanie tradycyjnej fotografii (obiekty zabytkowe, chronione, trudnodostępne) zostanie wykorzystana grafika trójwymiarowa. Usługi fotografii i grafiki 3D będą komplementarne, jednakże będą również oferowane niezależnie od siebie. Komplementarność wewnątrzprogramowa: Projekt wnioskodawcy AC Spółka Akcyjna pt. Rozwój potencjału badawczorozwojowego podstawą do wzrostu innowacyjności AC S.A., złożony w ramach Osi

143 Strona142 Priorytetowej I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności. Powyższy projekt wykazuje komplementarność z projektami wnioskodawcy dofinansowanymi w ramach Działania 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw RPOWP: Zakup maszyn do produkcji nowoczesnych instalacji autogazowych AC S.A.. Projekt realizowano w terminie od r. do r. Całkowity koszt realizacji projektu to: ,88 EUR ( ,78 PLN), w tym kwota dofinansowania projektu to ,04 EUR ( ,07 PLN). Dzięki realizacji projektu firma uruchomiła unowocześniony proces produkcyjny instalacji do zasilania pojazdów autogazem, a także rozszerzyła dotychczasowe moce produkcyjne poprzez zakup i utworzenie nowoczesnych linii technologicznych do produkcji wyrobów. "Rozwój potencjału produkcyjnego podstawą do wzrostu innowacyjności AC S.A" w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Działania. 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw. Budżet projektu to 1,55 mln EUR (6,5 mln PLN), zgodnie z projektem całkowita kwota dofinansowania wynosi ,01 EUR ( ,40 PLN). Przedmiotowa inwestycja dotyczy przygotowania procesu produkcji nowej generacji samochodowej instalacji gazowej poprzez zakup innowacyjnych maszyn niezbędnych do wyprodukowania zaawansowanych technicznie wyrobów. Głównym celem projektu jest komercjalizacja wyników prac badawczo rozwojowych i rozpoczęcie produkcji innowacyjnego zestawu samochodowej instalacji gazowej nowej generacji w różnych wersjach i kompletacjach obsługującej nowoczesne jednostki napędowe. Kolejnym przykładem komplementarności wewnątrzprogramowej są wnioski o dofinansowanie złożone przez przedsiębiorstwo POLBUD Spółka Akcyjna (wcześniej Przedsiębiorstwo Budowlane "POLBUD" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), które to złożyło 5 projektów w ramach różnych działań RPOWP: wniosek o dofinansowanie projektu pn. Wdrożenie innowacyjnych technologii w produkcji konstrukcji z aluminium i stolarki PCV w Przedsiębiorstwie Budowlanym "POLBUD" Sp. z o.o., złożony w ramach naboru wniosków z Działania 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, wniosek o dofinansowanie projektu pn. Budowa Zakładu Produkcji Małych Elektrowni Wiatrowych Polbud S.A., złożony w ramach naboru wniosków z Działania 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, wniosek o dofinansowanie projektu pn. Nowe technologie ICT w POLBUD S.A., złożony w ramach naboru wniosków z Działania 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw, wniosek o dofinansowanie projektu pn. ZIELONA ENERGIA POLBUD S.A., złożony w ramach naboru wniosków z Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska,

144 Strona143 wniosek o dofinansowanie projektu pn. Prace badawczo-rozwojowe nad Małymi Elektrowniami Wiatrowymi prowadzone przez POLBUD S. A, złożony w ramach naboru wniosków z Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności. Wyżej wymienione projekty wykazują także komplementarność międzyprogramową z Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki. Wnioskodawca podpisał umowę o dofinansowanie projektu pn. Wzrost kompetencji pracowników firmy POLBUD w ramach Działania 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie, w ramach PO KL. Wszystkie rodzaje komplementarności wykazuje natomiast projekt Gminy Narewka pn.: Wykorzystanie pomp ciepła w obiektach Gminy Narewka złożony w dniu 31 stycznia 2013 roku w odpowiedzi na nabór wniosków w ramach Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska. komplementarność wewnątrzprogramowa z projektem pn.: Zakup nowoczesnego wielozadaniowego samochodu do akcji ratowniczych i usuwania skutków zagrożeń na potrzeby OSP w Narewce w ramach Działania 5.2 RPOWP; dzięki operacji pozyskano wóz strażacki z napędem 4x4 wraz z wyposażeniem służącym do neutralizacji zagrożeń ekologicznych; wartość projektu ,88 EUR ( PLN), wartość dofinansowania: ,41 EUR ( ,99 PLN), termin zakupu: 2009 r., komplementarność z poprzednią perspektywą finansową z projektem pn.: Budowa kanalizacji sanitarnej Tarnopol-Kruhlik i Tarnopol-Mostki, Działanie 3.2. Zintegrowanego Programu Operacyjnych Rozwoju Regionalnego; w ramach przedsięwzięcia wybudowano kanalizację sanitarną grawitacyjną oraz tłoczną o łącznej długości 3,02 km oraz jedną pompownię ścieków; całkowita wartość projektu: ,40 EUR ( ,92 PLN), z czego ,10 EUR ( ,86 PLN) to środki EFRR, termin realizacji 2006 r., komplementarność międzyprogramowa z projektem pn.: Przebudowa ujęć wody i rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej w gminie Narewka, Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, wartość projektu: ,73 EUR ( ,49 PLN), dofinansowanie: ,11 EUR ( ,00 PLN); w ramach zadania wykonano hydrofornię w Narewce, wybudowano sieć wodociągową spinającą Narewkę z Lewkowem o długości 1922 mb, 3 strefowe pompownie ścieków (Planta, Lewkowo Nowe i Lewkowo Stare) oraz sieć kanalizacyjną w Siemianówce o długości 1098 mb; termin realizacji: 2011 r. Komplementarność międzyprogramowa występuje również w przypadku wsparcia instrumentów inżynierii finansowej w ramach Działania 1.3 RPOWP w przypadku np. Agencji "ARES" S.A. w Suwałkach, która wygrała konkurs na realizację projektu finansowanego z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki , Priorytet VI Rynek

145 Strona144 pracy otwarty dla wszystkich, Działanie 6.2 Wsparcie oraz promocja Przedsiębiorczości i samozatrudnienia. Celem projektu jest wsparcie osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą poprzez: doradztwo (indywidualne i grupowe) oraz szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności potrzebnych do założenia i prowadzenia działalności gospodarczej, przyznanie jednorazowej dotacji inwestycyjnej i wsparcia pomostowego. W ramach projektu powstanie 71 podmiotów gospodarczych. Realizowane są również trzy projekty: Wsparcie systemu kompleksowych usług informacyjnych dla przedsiębiorców i osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą poprzez finansowanie sieci Punktów Konsultacyjnych PK w Łomży, PK w Białymstoku i PK w Suwałkach na kwotę ,72 EUR ( PLN). Poddziałanie Poprawa jakości usług świadczonych przy instytucjach wspierające rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności, Studencka przedsiębiorczość priorytet VII POKL Regionalne Kadry Gospodarki Działanie 8.2 Transfer wiedzy Poddziałanie Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstwa na kwotę ,97 EUR ( ,13 PLN) oraz Wychowanie obowiązek czy zabawa w ramach Działania 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich na kwotę ,20 EUR (47 605,00 PLN). Projekt dotyczył 20 godzinnego szkolenia dla 40 osób (rodziców, opiekunów, wychowawców) z zakresu doskonalenia umiejętności wychowawczych. Adresatami projektu były osoby dorosłe (ojciec, matka, opiekun, opiekunka, wychowawca, wychowawczyni) zamieszkujące gminy wiejskie: Bakałarzewo, Filipów, Jeleniewo, Przerośl, Raczki, Rutka-Tartak, Suwałki, Szypliszki, Wiżajny, Puńsk, Krasnopol, Giby, Sejny. Celem szkolenia było doskonalenie umiejętności wychowawczych, kształtowanie umiejętności radzenia sobie z trudnymi zachowaniami dzieci i podopiecznych, przekazanie wiedzy na temat zapobiegania i rozwiązywania pojawiających się problemów wychowawczych oraz podnoszenie kompetencji wychowawczych ojca, matki, opiekuna, opiekunki. Kolejnym przykładem komplementarności z Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki są projekty złożone przez Wyższą Szkołę Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica w Białymstoku. W ramach RPOWP podpisana została umowa na dofinansowanie projektu pt.: Zakup wyposażenia i sprzętu do nowych laboratoriów dydaktycznych Wyższej Szkoły Administracji Publicznej imienia Stanisława Staszica w Białymstoku, który otrzymał dofinansowanie w kwocie ,37 EUR ( ,00 PLN). Zakresem rzeczowym projektu była rozbudowa i przebudowa istniejących obiektów infrastruktury szkół wyższych, wyposażenie w aparaturę dydaktyczno-badawczą wykorzystywaną w procesie kształcenia. Natomiast w ramach PO KL podmiot podpisał umowę z Działania 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego, pt: Świadomy wybór pewny sukces projekty rozwojowe dla szkół zawodowych, który uzyskał dofinansowanie w kwocie ,57 EUR ( ,19 PLN). Komplementarność międzyprogramową wykazują także projekty dotyczące wsparcia inwestycyjnego przedsiębiorstw, które skierowane jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (Działanie 1.4). Za przykład może posłużyć złożony przez Przedsiębiorstwo Handlowo - Usługowe "BAWI" Spółka Akcyjna projekt pn.: Realizacja zasadniczych zmian

146 Strona145 procesu świadczenia usług przez BAWI SA poprzez wdrożenie innowacyjnego systemu informatycznego oraz racjonalizację procesów logistycznych, który jest komplementarny z projektem złożonym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Działanie 8.1.1) pn.: Kompleksowy program szkoleń i doradztwa na rzecz poprawy efektywności PHU BAWI SA. Projekt obejmujący usługi doradcze i szkoleniowe realizowany był w latach (budżet: ,91 EUR PLN, z czego dotacja ,04 EUR ,52 PLN). Na obecnym etapie wdrażania Programu nie jest możliwe opisanie efektu synergii do wszystkich podanych powyżej przykładów. Efekty synergiczne podlegają bowiem ciągłym zmianom w czasie (pod wpływem zmieniających się warunków otoczenia) i w przeważającej większości przypadków są możliwe do zidentyfikowania i określenia w długiej perspektywie czasowej Mechanizmy unikania podwójnego finansowania działań realizowanych w ramach Polityki Spójności z działaniami realizowanymi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej Narzędziem służącym wyeliminowaniu ryzyka finansowania tego samego typu operacji (projektów) w różnych programach operacyjnych jest Linia demarkacyjna pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej z dnia 10 stycznia 2013 r. Tzw. linia demarkacyjna to zestaw kryteriów wskazujących dla określonych typów projektów miejsce (program operacyjny) ich realizacji, w celu uniemożliwienia wielokrotnego finansowania ze środków różnych funduszy UE. Dokument stanowi tabelaryczne zestawienie zidentyfikowanych na etapie programowania wspólnych obszarów interwencji funduszy UE. Poprzez zawarte w nim kryteria demarkacyjne, rozdziela interwencje pomiędzy programami operacyjnymi. Kryteria odnoszą się do zasięgu terytorialnego charakteru projektów, wartości (kosztów kwalifikowanych) projektów, rodzaju beneficjenta. Zapewnieniu stosowania zapisów linii demarkacyjnej (przestrzegania zapisanych w niej kryteriów demarkacji) służą następujące narzędzia/ instrumenty koordynacji: Komitet Koordynacyjny Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (Narodową Strategię Spójności) składający się m.in. z przedstawicieli IZ programami operacyjnymi Polityki Spójności oraz Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybołówstwa, Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata , w którego skład wchodzą przedstawiciele strony samorządowej, strony rządowej oraz partnerów społecznych i gospodarczych, który zapewnia przestrzeganie linii demarkacyjnej poprzez analizowanie i zatwierdzanie kryteriów wyboru projektów w konkursach realizowanych w ramach RPOWP (ewentualne zmiany tych kryteriów) oraz dokonuje okresowego przeglądu postępów na drodze do osiągnięcia

147 Strona146 konkretnych celów Programu na podstawie dokumentów przedkładanych przez Instytucję Zarządzającą, Kontrole krzyżowe w ramach RPOWP prowadzone z wykorzystaniem danych zamieszczonych w KSI (SIMIK 07-13). Identyfikacja beneficjentów realizujących więcej niż jeden projekt w ramach RPOWP dokonywana jest w oparciu o Nazwę Beneficjenta i Numery Identyfikacji Podatkowej (NIP). Kontrola krzyżowa programu stanowi element weryfikacji wniosku beneficjenta o płatność i jest przeprowadzana w oparciu o dokumenty poświadczające poniesione wydatki, załączane do poszczególnych wniosków o płatność danego beneficjenta, pod kątem przedkładania więcej niż jeden raz tego samego dokumentu księgowego. Kontroli poddawane są wszystkie wnioski beneficjenta o płatność oraz wszystkie dokumenty księgowe w nich zawarte nie przewidziano doboru próby, Oświadczenia beneficjentów o niefinansowaniu składanych projektów z innych źródeł UE umieszczone w ramach RPOWP we wniosku o dofinansowanie projektu. Ponadto, umiejscowienie instytucji zaangażowanych we wdrażanie RPOWP, komponentu regionalnego PO KL oraz niektórych działań PROW w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego, sprzyja zapobieganiu podwójnemu finansowaniu oraz optymalizacji wdrażania wszystkich programów. W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły problemy z zapewnieniem przestrzegania linii demarkacyjnej oraz nie wprowadzano w tej materii zmian w odniesieniu do Programu. Więcej informacji na temat mechanizmów unikania podwójnego finansowania znajduje się w dalszej części Sprawozdania Kontrole krzyżowe w zakresie odpowiedzialności Instytucji Zarządzającej Kontrole krzyżowe Programu prowadzone są z wykorzystaniem danych zamieszczonych w KSI (SIMIK 07-13). Identyfikacja beneficjentów realizujących więcej niż jeden projekt w ramach RPOWP dokonywana jest w oparciu o Nazwę Beneficjenta i Numery Identyfikacji Podatkowej (NIP). Kontrola krzyżowa programu stanowi element weryfikacji wniosku beneficjenta o płatność i jest przeprowadzana w oparciu o dokumenty poświadczające poniesione wydatki, załączane do poszczególnych wniosków o płatność danego beneficjenta, pod kątem przedkładania więcej niż jeden raz tego samego dokumentu księgowego. Kontroli poddawane są wszystkie wnioski beneficjenta o płatność oraz wszystkie dokumenty księgowe w nich zawarte nie przewidziano doboru próby. Raport z kontroli krzyżowej programu sporządzany jest dla: wniosków o płatność pośrednią, w sytuacji gdy beneficjent realizuje więcej niż jeden projekt;

148 Strona147 wszystkich wniosków końcowych. W sytuacji wystąpienia uzasadnionego podejrzenia, iż mogło dojść do podwójnego finansowania wydatków, Instytucja Zarządzająca wyjaśnia, czy podwójne finansowanie miało miejsce. Wyjaśnienie to może zostać dokonane poprzez kontrolę poświadczonych kopii dokumentów księgowych przedkładanych przez beneficjenta do rozliczenia lub kontrolę oryginałów dokumentów księgowych na miejscu w trybie doraźnym. Za przeprowadzenie kontroli krzyżowych na poziomie programu odpowiedzialni są pracownicy Referatów rozliczeń i płatności Departamentu Wdrażania RPO (27 osób). Procedura kontroli krzyżowej Programu w ramach RPOWP została wprowadzona do Instrukcji Wykonawczej IZ RPOWP 16 października 2009 r. i jest przeprowadzana w sposób ciągły w oparciu o comiesięczne raporty zbiorcze generowane pierwszego dnia roboczego miesiąca. Kontrole krzyżowe Programu W okresie sprawozdawczym sporządzono 213 raportów z kontroli krzyżowej projektów realizowanych w ramach RPOWP. Ich celem jest wykrywanie i eliminowanie podwójnego finansowania wydatków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , poprzez weryfikację dokumentów w zakresie ich wcześniejszego przedstawienia do refundacji. Nie stwierdzono nieprawidłowości. Kontrole krzyżowe Programu przeprowadzane są zgodnie z procedurami opisanymi w Instrukcji Wykonawczej IZ RPOWP. Kontrola krzyżowa horyzontalna z projektami PROW 07-13: a) z uwzględnieniem możliwości określonych w rozdziale 7.3 pkt 5 wytycznych MRR w zakresie procesu kontroli W trakcie kontroli na miejscu realizacji projektu sprawdzano na wszystkich oryginałach faktur/dokumentów o równoważnej wartości dowodowej występowanie adnotacji instytucji wdrażających PROW o treści: Przedstawiono do refundacji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Pytanie: Czy oryginały faktur/ dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej zawierają opis "Przedstawiono do refundacji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata "? znajduje się w Liście sprawdzającej do kontroli na miejscu realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego, a ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie opisywane są w Informacji Pokontrolnej i raportowane zgodnie z przyjętym systemem informowania o nieprawidłowościach. Kontrolą taką objęto wszystkie projekty kontrolowane w trakcie i na zakończenie realizacji. W systemie KSI (SIMIK 07-13) rejestrowano wyłącznie kontrole projektów, co do których wiadomo, że beneficjenci realizują projekty równolegle w RPOWP i PROW

149 Strona148 b) z uwzględnieniem możliwości określonych w rozdziale 7.3 pkt 4, 6 wytycznych MRR w zakresie procesu kontroli W okresie sprawozdawczym była przeprowadzana pogłębiona kontrola krzyżowa horyzontalna projektów realizowanych w ramach RPOWP z projektami PROW Celem kontroli krzyżowej horyzontalnej z projektami PROW jest wykrywanie i eliminowanie podwójnego finansowania wydatków w ramach RPOWP i PROW Kontrole krzyżowe horyzontalne z projektami PROW prowadzone są z wykorzystaniem danych udostępnianych IZ RPOWP, poprzez zapewnienie przez ARiMR dostępu do elektronicznego systemu gromadzenia danych OFSA PROW. Identyfikacja beneficjentów realizujących w ramach RPOWP i PROW dokonywana jest w oparciu o Nazwę Beneficjenta i Numery Identyfikacji Podatkowej (NIP). Nie stwierdzono nieprawidłowości. Ogółem przeprowadzono 103 kontrole. Kontrola krzyżowa horyzontalna z projektami PO RYBY: a) z uwzględnieniem możliwości określonych w rozdziale 7.4 pkt 5 wytycznych MRR w zakresie procesu kontroli W trakcie kontroli na miejscu realizacji projektu sprawdzano na wszystkich oryginałach faktur/dokumentów o równoważnej wartości dowodowej występowanie adnotacji instytucji wdrażających PO RYBY o treści: Przedstawiono do refundacji w ramach Programu Operacyjnego "Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich ". Pytanie: Czy oryginały faktur/dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej zawierają opis: "Przedstawiono do refundacji w ramach Programu Operacyjnego Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich "? znajduje się w Liście sprawdzającej do kontroli na miejscu realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego, a ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie opisywane są w Informacji Pokontrolnej i raportowane zgodnie z przyjętym systemem informowania o nieprawidłowościach. Kontrolą taką objęto wszystkie projekty kontrolowane w trakcie i na zakończenie realizacji. W systemie KSI (SIMIK 07-13) rejestrowano wyłącznie kontrole projektów, co do których wiadomo, że beneficjenci realizują projekty równolegle w RPOWP i PO RYBY. b) z uwzględnieniem możliwości określonych w rozdziale 7.4 pkt 4, 6 wytycznych MRR w zakresie procesu kontroli W okresie sprawozdawczym nie wystąpili Beneficjenci realizujący projekty w ramach RPOWP oraz realizujący projekty w ramach PO RYBY. Celem kontroli krzyżowej horyzontalnej z projektami PO RYBY jest wykrywanie i eliminowanie podwójnego finansowania wydatków w ramach RPOWP i PO RYBY.

150 Strona149 Kontrole krzyżowe horyzontalne z projektami PO RYBY prowadzone są z wykorzystaniem danych udostępnianych IZ RPOWP, poprzez zapewnienie przez ARiMR dostępu do aplikacji RYBY , będącej elektronicznym systemem gromadzenia danych o beneficjentach PO RYBY. W okresie sprawozdawczym nie wykryto w ramach ww. kontroli podwójnego finansowania projektów. Ogółem przeprowadzono 103 kontrole. Informacja dotycząca liczby przeprowadzonych kontroli krzyżowych oraz liczby podejrzeń podwójnego finansowania wydatków (w sytuacji obowiązku rejestracji kontroli krzyżowych w KSI (SIMIK 07-13) przypadki wykryte w wyniku kontroli na miejscu z wykorzystaniem możliwości określonych w rozdziale 7.3 pkt 5 oraz 7.4 pkt 5 wytycznych MRR w zakresie procesu kontroli W ramach przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono podejrzeń podwójnego finansowania wydatków z projektami PROW bądź z projektami PO RYBY. pozostałe przypadki nie wykryto podwójnego finansowania projektów. Informacja na temat liczby przypadków podwójnego finansowania wydatków wykrytych w trakcie weryfikacji (niezależnie od sposobu prowadzenia kontroli krzyżowej): W trakcie weryfikacji nie stwierdzono przypadków podwójnego finansowania wydatków Monitorowanie i ocena Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata W 2013 roku odbyły się dwa posiedzenia Komitetu Monitorującego Regionalny Program Województwa Podlaskiego na lata Na każdym z nich standardowo przedstawiana była Informacja nt. aktualnego stanu wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , w ramach której omawiane były efekty realizacji Programu, w tym wskaźniki, zagrożenia i podejmowane środki zaradcze, oraz planowane działania. 1. XXIII spotkanie Komitetu miało miejsce 26 czerwca 2013 r. i poświęcone zostało zatwierdzeniu Sprawozdania rocznego za rok 2012 z realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata

151 Strona150 Dodatkowo uczestnicy zostali zapoznani z prezentacją postępów prac w planowaniu kolejnej perspektywy finansowej oraz założeń aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku Dalszym tematem obrad była ewaluacja. Omówione zostały zaplanowane w Okresowym Planie Ewaluacji RPOWP na rok 2013 badania ewaluacyjne. Zgromadzeni zostali też zachęceni do czynnego udziału w procesie oceny obecnego Programu i przekazywania informacji na temat potrzeby weryfikacji danego obszaru, zagadnienia. Na zakończenie zaprezentowane zostały wyniki badania ewaluacyjnego pn. Ocena wpływu wdrażania instrumentów inżynierii finansowej na gospodarkę regionu, przedstawione przez przedstawicieli Wykonawcy badania - konsorcjum: PSDB Sp z o.o. w Warszawie oraz Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr Białystok. 2. Podczas XXIV posiedzenia KM RPOWP, które odbyło się dn. 28 sierpnia 2013 r., Komitet Monitorujący RPOWP po raz kolejny podjął decyzję o zatwierdzeniu projektu poddawanego przeglądowi Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Po dyskusji ostatecznie przyjął następujące zmiany: wprowadzenie dodatkowego zapisu w Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna, umożliwiającego wsparcie opracowania dokumentacji projektowej dla strategicznych inwestycji drogowych planowanych do realizacji nowej perspektywie finansowej na lata przesunięcie środków między osiami priorytetowymi, tj. zmniejszeniu alokacji w Osi priorytetowej VII Pomoc techniczna i w Osi priorytetowej III Rozwój turystyki i kultury oraz jednoczesne zwiększenie alokacji o euro w Osi priorytetowej II Rozwój infrastruktury transportowej. Następnie został przedstawiony stan wdrażania Programu, tym razem w kontekście wyzwań na przyszłość, a więc doświadczenia z obecnej perspektywy pod kątem programowania przyszłej. Ewaluacja W I połowie 2013 roku zakończyła się realizacja badania ewaluacyjnego pn. Ocena wpływu wdrażania instrumentów inżynierii finansowej na gospodarkę regionu (5 lutego 2013 r.). Wykonawcą badania było Konsorcjum: PSDB Sp z o.o. ul. Sienna 64, Warszawa oraz Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr ul. Spółdzielcza 8, Białystok. Celem głównym badania była ocena efektów wdrażania Działania 1.3 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu i ocena korzyści wynikających z tego rodzaju wsparcia dla gospodarki województwa podlaskiego. Ewaluatorzy przedstawili efekty funkcjonowania funduszy pożyczkowych i poręczeniowych wspartych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata oraz zbadali korzyści dla przedsiębiorców i regionu wynikające z wdrażania projektów Działania 1.3, a także przedstawili wnioski na przyszłość odnoszące się do zasadności uwzględnienia podobnych działań w kolejnym okresie programowania obejmującym lata

152 Strona151 Wykonawca badania ewaluacyjnego w raporcie końcowym przedstawił następujące rekomendacje: Wniosek Rekomendacja Sposób wdrożenia Rzeczywista ocena efektywności wsparcia wymaga oprócz zbadania efektu brutto interwencji zbadanie również jej efektu netto (efektu, który można przypisać wyłącznie interwencji) Podstawowym sposobem szacowania efektu netto jest badanie z grupą kontrfaktyczną: badane są podmioty, które uzyskały wsparcie i porównywane z podobnymi do nich podmiotami, które wsparcia nie uzyskały. Bezpośredni kontakt z przedsiębiorcami jest postrzegany jako skuteczna forma promocji. Rekomendacje operacyjne Rekomenduje się przeprowadzenie ewaluacji ex-post z grupą kontrolną, którą stanowiłyby przedsiębiorstwa nie korzystające ze wsparcia (reprezentatywna próba przedsiębiorstw z województwa podlaskiego). Stworzenie sieci punktów w województwie podlaskim terenowych oddziałów funduszy pożyczkowych i poręczeniowych, w których przedsiębiorcy mogliby uzyskać informacje nt. oferty produktowej i dopełnić formalności związanych z uzyskaniem wsparcia. Zlecenie badania wyspecjalizowanemu w prowadzeniu badań ewaluacyjnych podmiotowi zewnętrznemu. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: IZ RPOWP rozważy możliwość zlecenia takiej ewaluacji w przyszłości (decyzja będzie zależała od wyników ewaluacji realizowanej przez MRR). Przeznaczenie puli środków na stworzenie w regionie sieci punktów terenowych oddziałów funduszy pożyczkowych i poręczeniowych. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: rekomendacja odrzucona Tworzenie oddziałów zależy od decyzji pośredników finansowych, a środki finansowe w kolejnym okresie programowania powinny służyć wsparciu ostatecznych odbiorców, nie zaś pokrywaniu własnych kosztów tworzenia oddziałów. Instytucje pozyskały klientów, nawiązały współpracę z bankami, co jest procesem bardzo czasochłonnym, a nie wiadomo, czy w przyszłości będzie to można wykorzystać. Aby uzyskać właściwe rezultaty konieczne jest długofalowe działanie. Zarówno przedsiębiorcy jak i banki przyzwyczajają Wykorzystanie dużego doświadczenia funduszami poręczeniowymi i funduszami pożyczkowymi. Przy procedurze wyboru funduszy przyznanie dodatkowych punktów za doświadczenie w zakresie zarządzania funduszami poręczeniowymi i funduszami pożyczkowymi. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP:

153 Strona152 się do funkcjonowania na pewnych zasadach i istnieje ryzyko, że nastąpią zmiany, po których cały proces trzeba będzie rozpoczynać od początku. Mimo wszystko nieco korzystniejszym rozwiązaniem w kontekście instrumentów zwrotnych jest to stosowane w województwie podlaskim. W przeciwieństwie do inicjatywy JEREMIE pozwala ono bowiem na zachowanie płynności i umożliwia wspieranie większej ilości przedsiębiorców. W przyszłym okresie programowania dostępność środków dotacyjnych będzie ograniczona rekomendacja odrzucona (jest ona niezrozumiała ponieważ IZ RPOWP stosuje takie kryteria od 2009 r.) Rekomendacje kluczowe Rekomenduje się utrzymanie w Nie przystępowanie województwa województwie stosowanego dotychczasowego schematu podlaskiego do inicjatywy Jeremie w wsparcia, bez pośrednika w postaci kolejnym okresie programowania. menadżera. Rekomendowane jest utrzymanie dotychczasowego poziomu środków przeznaczonych na fundusze poręczeniowe i pożyczkowe. Konieczne będzie przeznaczenie dodatkowych środków na nowe instrumenty inżynierii finansowej. Biorąc pod uwagę ograniczone w przyszłym okresie programowania środki na dotacje, wysokość kwoty przeznaczonej na nowe produkty finansowe powinny być w wysokości zapewniającej wsparcie nimi minimum takiej liczby MSP jak w obecnym okresie programowania. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: na obecnym etapie IZ RPOWP nie może deklarować sposobu wdrożenia rekomendacji. Alokacja na działanie/działania analogiczne do obecnego Działania 1.3 RPOWP kwoty odpowiadającej różnicy między alokacją na wsparcie dla przedsiębiorstw o charakterze dotacyjnym w obecnym okresie programowania, a alokacją na wsparcie dotacyjne w przyszłym okresie programowania. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: rekomendacja do wdrożenia w całości (dokładne alokacje w programie na lata będą wynikały z oszacowania luki finansowej dla regionu). Wyniki badań ankietowych wskazują, iż kwoty wsparcia oferowane przedsiębiorcom przez Fundusze Pożyczkowe i Poręczeniowe odpowiadały ich potrzebom. Ostatecznie należy stwierdzić, iż kwota wsparcia rozumiana jako wartość jednostkowej pożyczki/poręczenia była adekwatna do potrzeb podlaskich przedsiębiorców. Rekomenduje się utrzymanie wysokości wsparcia jaką mogą oferować Fundusze na dotychczasowym poziomie. Utrzymanie dotychczasowych zapisów w umowach zawieranych przez IZ ze wspartymi Funduszami Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: rekomendacja w części do wdrożenia (kwoty wsparcia możliwe do uzyskania przez przedsiębiorców w kolejnym okresie prawdopodobnie będą uzależnione od rodzaju inwestycji).

154 Strona153 Promocja funduszy pożyczkowych i poręczeniowych jest niewystarczająca z punktu widzenia przedsiębiorców. Barierą utrudniającą skorzystanie z oferty instrumentów inżynierii finansowej jest również brak odpowiedniej wiedzy wśród przedsiębiorców na temat występowania tego typu wsparcia w województwie podlaskim. Konieczność rozważenia dłuższego okresu finansowania zwłaszcza przy przedsięwzięciach inwestycyjnych Mała elastyczność instrumentów inżynierii finansowej i ich kształtowania w trakcie realizacji Programu. Rekomenduje się intensyfikację działań informacyjnopromocyjnych odnośnie instrumentów inżynierii finansowej. Rekomenduje się wydłużenie okresu, na który udzielana jest pożyczka. Obecnie maksymalny okres kredytowania dotyczy 5 lat. Sugerowane jest co najmniej podwojenie tego okresu tj. do 10 lat. Optymalnym maksymalny okres to 15 lat. Rekomendowana jest realizacja projektów obejmujących kilka instrumentów inżynierii finansowej w ramach jednej umowy. Np. jedna instytucja składa projekt w którym określa kilka np. trzy produkty finansowe (np. pożyczki dla startup, poręczenia, inwestycje venture capital) które będą oferowane MSP. Na realizację projektu ma przyznany limit, w ramach którego są określone następujące wartości m.in.: Założenie w projektach realizowanych przez fundusze odrębnych środków na promocję i reklamę. Położenie szczególnego nacisku na nowopowstające firmy np. poprzez przekazywanie informacji o możliwości skorzystania ze wsparcia zwrotnego w momencie rejestrowania przez nie działalności gospodarczej, wysyłka pocztowa do podlaskich przedsiębiorców listu z informacją o możliwym do pozyskania z RPOWP wsparciu w tym wsparciu zwrotnym, zaadresowanie w trakcie prowadzonych działań informacyjno-promocyjnych problemu utożsamiania Funduszy z parabankami. Promocja poręczeń powinna odbywać się w dużym stopniu wśród przedstawicieli banków. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeśli pozwolą na to przepisy prawne). Wprowadzenie odpowiednich zapisów w dokumentach programowych Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeśli pozwolą na to przepisy prawne). Wprowadzenie odpowiednich zapisów w dokumentach programowych Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeśli

155 Strona154 Zarówno przedstawiciele funduszy pożyczkowych i doręczeniowych jak też eksperci podkreślają zasadność wprowadzenia instrumentów zwrotnych nie tylko na działania inwestycyjne i prorozwojowe ale również na finansowanie działalności bieżącej. Istnieje potrzeba wsparcia płynności. Szczególnie mali przedsiębiorcy którzy są na końcu łańcucha płatności muszą być wsparci kapitałem bieżącym Bariery w wykorzystaniu środków funduszy pożyczkowych w ramach RPOWP dotyczą przede wszystkim braku wystarczających zabezpieczeń. Oferta funduszy pożyczkowych nie różni się specjalnie od oferty bankowej jeżeli chodzi o poziom wymaganych zabezpieczeń i oprocentowanie - wysokość limitu, - wskaźnik dopuszczalnych strat (biorąc pod uwagę wszystkie produkty), - wskaźnik dotyczący ilości wspartych MSP, w tym start-upów, - wysokość przyznanej wielkości na koszty zarządzania. Instytucja jest zobligowana do wydatkowania całego przyznanego limitu z możliwością elastycznego dostosowania produktu do indywidualnych potrzeb MSP. Utrzymanie możliwości wsparcia bieżącej działalności (obrót). Jako działalność bieżąca rozumiane są wszelkie środki niezbędne do utrzymania płynności firmy z wyłączeniem zobowiązań budżetowych. Biorąc pod uwagę różne fazy rozwoju firmy oraz zmieniające się otoczenie gospodarcze dostęp do środków finansowych determinuje funkcjonowanie MSP. Przeznaczenie środków na kapitał obrotowy ma wpływ na skalę działalności i możliwości rozwojowe przedsiębiorców. Rozwój firmy jest ściśle uzależniony od kapitału obrotowego, którym dysponuje firma. Rekomendacje horyzontalne Możliwość krzyżowego finansowania w ramach jednego działania, polegającą na dopuszczeniu poręczania przez wsparte fundusze poręczeniowe pożyczek udzielanych z tych samych środków przez fundusze pożyczkowe. pozwolą na to przepisy prawne). Podtrzymanie odpowiednich zapisów w umowach o dofinansowanie gwarantujących możliwość finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstw. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeśli pozwolą na to przepisy prawne). Wprowadzenie odpowiednich zapisów do umów o dofinansowanie. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: rekomendacja odrzucona (takie rozwiązanie nie daje jakichkolwiek zabezpieczeń dla IZ RPOWP) rekomendacja przekazana do KJO

156 Strona155 Bariery w wykorzystaniu środków funduszy pożyczkowych w ramach RPOWP dotyczą przede wszystkim braku wystarczających zabezpieczeń. Oferta funduszy pożyczkowych nie różni się specjalnie od oferty bankowej jeżeli chodzi o poziom wymaganych zabezpieczeń i oprocentowanie Nie mniej ważne jest również to, by w przyszłym okresie programowania zaproponować korzystniejsze warunki finansowania działalności gospodarczej instrumentami inżynierii finansowej. Należałoby wprowadzić dodatkowe instrumenty np. pożyczki w części umarzalne, które stanowiłyby zachętę do skorzystania właśnie z takiej, a nie innej formy wsparcia. Przy złagodzeniu wymagań dla start-up ów dotyczących zabezpieczeń i oprocentowania konieczne jest podwyższenie wskaźnika dopuszczalnych strat do poziomu kilkukrotnie wyższego niż obecnie obowiązujący. ZABEZPIECZENIA Uzależnienie wymaganych zabezpieczeń od: kwoty pożyczki, np. do określonej kwoty tylko weksel in blanco, kwalifikacji klienta do grupy ryzyka, doświadczeni klienta w korzystaniu ze środków funduszu pożyczkowego (przy prawidłowej obsłudze pierwszej pożyczki każda kolejna z mniejszym wymaganym zabezpieczeniem). OPROCENTOWANIE W przypadku start-up wprowadzenie pożyczek nieoprocentowanych. Konieczne w tym przypadku będzie stosowanie zasad pomocy publicznej. Uzależnienie wysokości oprocentowania od terminowości obsługi pożyczki np. umowa zawierana jest przy oprocentowaniu od 0 do 5% rocznie natomiast w przypadku nieterminowej obsługi (przeterminowania powyżej 30 dni przy trzech okresach rozliczeniowych) pożyczkobiorca zobligowany jest do uiszczenia dodatkowej prowizji w wysokości 2% kwoty udzielonej pożyczki. Rekomendowane jest wprowadzenie instrumentu który będzie łatwy w zrozumieniu dla MSP i dawał wymierne korzyści jeśli przedsięwzięcie się powiedzie. Przykładami takich instrumentów są: - pożyczka z oprocentowaniem lub kapitałem umarzalnym przy spełnieniu określonych warunków np. w przypadku terminowej obsługi zadłużenia - inwestycje kapitałowe typu venture capital - fundusz kierowany do MSP o innowacyjnych, nowatorskich pomysłach na biznes. W przypadku Rekomendacja wymaga przyjęcia przez Komisję Europejską odpowiednich rozwiązań rekomendacja przekazana do KJO Wprowadzenie odpowiednich zmian w przepisach prawa wspólnotowego i krajowego umożliwiających oferowanie tego typu instrumentów. rekomendacja przekazana do KJO

157 Strona156 Poręczenie udzielane przez fundusz poręczeniowy nie wpływa na wysokość rezerw zawiązywanych przez banki. Przez co nie jest postrzegane przez banki jako atrakcyjna forma zabezpieczenia. tego instrumentu konieczne jest znaczne podwyższenie wskaźnika dopuszczalnych strat nawet kilkunastokrotnie w porównaniu z obecnym poziomem funkcjonującym przy pożyczkach. Rekomenduje się zwiększenie atrakcyjności poręczenia dla banku, które wpłynie na większe zainteresowanie tym produktem wśród przedsiębiorców Dalsze funkcjonowanie poręczeń jest uzależnione od wskazania bankom korzyści płynących ze współpracy z funduszem. Konieczne jest również zwiększenie świadomości na temat produktu na poziomie banku, MSP. Wprowadzenie zmian legislacyjnych uwzględniających poręczenie funduszu poręczeniowego w prawie bankowym. rekomendacja przekazana do KJO W II połowie 2013 r. zakończyła się realizacja badania ewaluacyjnego pn. Ocena wpływu inwestycji dofinansowanych w ramach środków UE na realizację założeń Programu Rozwoju Edukacji Województwa Podlaskiego do 2013 r.. Wykonawcą badania była firma Public Profits Sp. z o.o. z Poznania. Celem głównym badania była ocena wpływu inwestycji dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata i regionalnego komponentu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na realizację celów Programu Rozwoju Edukacji Województwa Podlaskiego do 2013 r. w okresie od początku wdrażania Programów do momentu podpisania umowy z Wykonawcą badania. Uzyskane w trakcie badania wyniki i informacje oraz analiza zebranego materiału posłużyły do przedstawienia rozwiązań i rekomendacji określających kierunki działań w obszarze edukacji w przyszłym okresie programowania. Wykonawca badania ewaluacyjnego w raporcie końcowym przedstawił następujące rekomendacje: Wniosek Rekomendacja Sposób wdrożenia Istotnym elementem kształtującym popyt na edukację osób dorosłych jest przekonanie potencjalnych uczestników projektów na temat jego dostępności oraz przydatności. Doświadczenia płynące z realizacji projektów w ramach Działań 9.3 i 9.6 pokazują, że niezmiernie istotne jest upowszechnianie/promowanie idei uczenia się przez całe życie. Osoby w wykształceniem wyższym częściej niż osoby o niskich Rekomendacje operacyjne Rekomendowane jest Dofinansowanie projektów promujących dofinansowanie kształcenie ustawiczne w regionie, a projektów promujących także prowadzenie działań informacyjnopromocyjnych kształcenie ustawiczne w ramach projektów wśród mieszkańców wdrażających różne formy kształcenia woj. podlaskiego. ustawicznego. Rekomendowane jest Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ promowanie idei RPOWP: kształcenia do wdrożenia w całości w kolejnym ustawicznego wśród programie na lata (jeżeli osób z wykształceniem będzie to zgodne z dokumentami podstawowym i strategicznymi regulującymi wsparcie z

158 Strona157 kwalifikacjach deklarują chęć podjęcia dalszego kształcenia. Chęć dalszego kształcenia istotnie rzadziej deklarują mieszkańcy wsi i małych miast, niż dużych miast powyżej 100 tys. mieszkańców. Z opinii beneficjentów, a także opracowań dotyczących kształcenia ustawicznego wynika, że działania z zakresu poradnictwa edukacyjnozawodowego są nieodzownym elementem procesu uczenia przez całe życie i dostosowania kwalifikacji do potrzeb rynku pracy, szczególnie jeśli grupy docelowe stanowią osoby z niższym niż średnie wykształceniem oraz osoby długotrwale bezrobotne. Ważne jest kształcenie osób dorosłych dostosowane do potrzeb lokalnego rynku pracy. Mieszkańcy preferują w większym stopniu krótkie formy kształcenia, wynika to zarówno z przeprowadzonego badania wśród mieszkańców województwa podlaskiego jak i opinii pozyskanych od beneficjentów i doświadczeń płynących z wdrażania Działania 9.3. Na poziomie Działania 9.6 realizowana była niewystarczająca liczba projektów z zakresu poradnictwa edukacyjno-zawodowego dla osób dorosłych. Obecnie w trakcie realizacji są dwa projekty pilotażowe w ramach Działania Doradztwo dla osób dorosłych w zakresie diagnozy potrzeb oraz wyboru kierunków i formy podnoszenia swoich kompetencji i podwyższania kwalifikacji. Wnioski płynące z realizacji tych projektów mogą zostać wykorzystane do podejmowania dalszych działań w tym zakresie. Z opinii beneficjentów, a także opracowań dotyczących kształcenia ustawicznego wynika że takie działania są nieodzownym elementem procesu uczenia przez całe życie i dostosowania kwalifikacji do potrzeb rynku pracy, szczególnie jeśli grupy gimnazjalnym oraz wśród mieszkańców wsi i małych miast. Wprowadzenie krótkich form w zakresie kształcenia ustawicznego oraz dostosowanie ich do potrzeb lokalnego rynku pracy. Rekomendowane jest wprowadzenie w zakresie kształcenia ustawicznego działań z zakresu poradnictwa edukacyjnozawodowego dla osób dorosłych. polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Dofinansowanie projektów oferujących krótkie formy typu szkolenia i kursy, dostosowane do lokalnych rynków pracy. Stosowanie kryterium dostępowego dotyczącego konieczności przeprowadzenia na poziomie projektu szczegółowej diagnozy potrzeb. Stosowanie kryterium strategicznego określającego odsetek uczestników projektów jaki po zakończeniu udziału w projekcie otrzyma zatrudnienie. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Dofinansowanie projektów uwzględniających działania z zakresu poradnictwa edukacyjno - zawodowego, w szczególności dedykowanych do osób z niższym niż średnie wykształceniem, a także do mieszkańców obszarów wiejskich i miast do 20 tys. mieszkańców. Dofinansowanie projektów aktywizujących społeczność lokalną (szczególnie na obszarach wiejskich oraz miast do 20 tys. mieszkańców), celem podnoszenia świadomości istotności kształcenia osób o niskim poziomie wykształcenia poprzez prowadzenie działań z zakresu poradnictwa edukacyjno-zawodowego. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli

159 Strona158 docelowe stanowią osoby z niższym niż średnie wykształceniem oraz osoby długotrwale bezrobotne. Bardzo dobrze należy ocenić dotychczas prowadzone działania i założenia na poziomie programowania i realizacji projektów prowadzące do nawiązywania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami. Z opinii zebranych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe wynika, że realizacja projektów przynosi efekty w postaci pogłębienia współpracy nie tylko w wymiarze realizowanych praktyk i staży, ale też na poziomie tworzenia programów i modelu kształcenia dostosowanego do potrzeb pracodawców. Jednocześnie współpraca ta nadal nie jest wystarczająca. Odsetek pracodawców deklarujących chęć współpracy jest znacząco wyższy niż tych podejmujących współpracę. Dzięki realizowanym projektom wzrósł potencjał szkół w zakresie praktycznego przygotowania do zawodu, konieczne jest jednak jego ciągłe dostosowanie do potrzeb zmieniającego się rynku pracy. Szkoły zawodowe i uczelnie wyższe nadal zgłaszają zapotrzebowanie w zakresie uzupełniania bazy dydaktycznej, sprzętowej i dostosowania jej do zmieniającego się zapotrzebowania na rynku pracy. Dotychczas zakupiony sprzęt ulega zużyciu. Beneficjenci zgłaszali wysoki koszt eksploatacji zakupionego w ramach projektów sprzętu, które nie zawsze są w stanie finansować. Należy wysoko ocenić podejmowane w ramach Działania 9.1 wysiłki zmierzające do wyrównania szans edukacyjnych oraz wsparcia uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Nadal należy kłaść nacisk na premiowanie współpracy szkół z pracodawcami w zakresie zarówno praktyk i staży, ale także przy tworzeniu programów kształcenia, czy programów rozwojowych szkół, doradztwa w kwestiach dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy. Nadal konieczna jest realizacja projektów prowadzących do wymiany bazy dydaktycznej w przypadku szkół zawodowych/uczelni wyższych i dostosowania sprzętu do zmieniających się potrzeb rynku pracy. Należy dbać o zachowanie trwałości projektów. Rekomendowane jest dalsze finansowanie projektów zmierzających do wyrównania szans będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Stosowanie kryteriów dostępowych promujących współpracę z pracodawcami na poziomie projektów w zakresie praktyk i staży, a także innych form współpracy np. doradztwa w procesie tworzenia programów rozwojowych szkół na poziomie szkolnictwa zawodowego. Premiowanie projektów wprowadzających nowe formy kształcenia w większym stopniu odpowiadające na potrzeby rynku pracy. Uwzględnianie w realizacji projektów modułowego i dualnego systemu kształcenia (w tym dotychczas wypracowanych rozwiązań systemowych). Finansowanie na poziomie realizowanych projektów instruktora praktycznej nauki zawodu. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Dofinansowanie projektów umożliwiających szkołom wymianę zużytej bazy sprzętowej. Dofinansowanie projektów sieciowych np. uzupełniających bazę dydaktyczną (pracownie matematyczno-przyrodnicze) łączone z projektami miękkimi dedykowanymi do uczniów i nauczycieli. Stosowanie wymagań dotyczących konieczności wykazania przez beneficjentów środków z jakich będzie finansowanie użytkowanie zakupionego sprzętu. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Powinno premiować się projekty kładące nacisk na kształcenie kompetencji uczniów w zakresie nauk techniczno matematyczno-przyrodniczych oraz wzbudzanie zainteresowania w tym

160 Strona159 Placówki oświatowe zgłaszały zapotrzebowanie na realizację działań w zakresie prowadzenie dodatkowych zajęć rozwijających zainteresowania uczniów oraz edukacyjne zajęć wyrównawczych. Na podstawie wyników sprawdzianów na poziomie szkół podstawowych oraz wyników egzaminów gimnazjalnych możemy powiedzieć, że nadal widoczne są różnice w wynikach egzaminów pomiędzy obszarami wsi i małych miast, a dużymi ośrodkami miejskimi na korzyść tych ostatnich. W przypadku szkół gimnazjalnych najsłabsze wyniki egzaminów osiągane są z przedmiotów matematyczno przyrodniczych. Placówki oświatowe zgłaszały zapotrzebowanie na realizację działań w zakresie poradnictwa edukacyjnozawodowego. Placówki oświatowe zgłaszały zapotrzebowanie na projekty z zakresu informatyzacji placówek oświatowych. W ramach realizacji programu Cyfrowa szkoła tylko nieznaczna część placówek oświatowych w woj. podlaskim została objęta informatyzacją. Placówki oświatowe zgłaszały zapotrzebowanie na projekty z zakresu wdrażania nowych innowacyjnych form nauczania. Wprowadzenie nowoczesnej, innowacyjnej edukacji (rozumianej jak wdrożenie nowych programów rozwojowych, form kształcenia, programów edukacyjnych) jest w opinii przedstawicieli placówek oświatowych biorących udział w edukacyjnych wśród uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych ze szczególnym naciskiem na nauki technicznomatematycznoprzyrodnicze oraz wzmacnianie kompetencji językowych, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich i małych miast. Rekomendowane jest prowadzanie działań w zakresie poradnictwa edukacyjno - zawodowego dla uczniów na wszystkich poziomach edukacji, a także przygotowanie kadry pedagogicznej w tym zakresie. Zaleca się realizację projektów z zakresu informatyzacji placówek oświatowych. W kolejnej perspektywie finansowej system oceny merytorycznej powinien w większym stopniu premiować projekty o wyższym potencjale innowacyjnym rozumianym jako wdrożenie przez zakresie. Należy wprowadzić kryteria strategiczne premiujące (w przypadku szkół podstawowych i gimnazjalnych) obszary wiejskie. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Należy wprowadzić kryterium strategiczne premiujące projekty zawierające komponent związany z poradnictwem edukacyjno-zawodowym dla uczniów, a także dofinansować projekty prowadzące do wzmocnienia kompetencji nauczycieli w zakresie poradnictwa edukacyjno-zawodowego adresowanego do uczniów. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Należy wprowadzić nabory celowane lub projekt indywidualny o charakterze sieciowym uzupełniający niedobory szkół w zakresie informatyzacji. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Należy premiować te projekty w których szkoły założyły wdrożenie nowych programów rozwojowych wdrożenie nowych form kształcenia, programów edukacyjnych, kierunków i specjalizacji kształcenia dostosowanych do potrzeb rynku pracy. Należy dofinansowywać projekty prowadzące do podwyższania kompetencji nauczycieli w zakresie wdrażania nowych metod nauczania,

161 Strona160 badaniu, jak również ekspertów jakościowym elementem kluczowym na drodze do tworzenia kompetencji dostosowanych do potrzeb rynku pracy. Konieczne jest stworzenie dokładnych wytycznych co do rozwoju edukacji w regionie opartych na modelowych rozwiązaniach dla każdego poziomu edukacji. Szczegółowa diagnoza potrzeb powinna obejmować różne grupy interesariuszy funkcjonujących na lokalnych rynkach pracy. W ramach prowadzonych działań był realizowany projekt pn. Budowa modelowych rozwiązań w zakresie modernizacji oferty kształcenia zawodowego w woj. podlaskim pod kątem potrzeb rynku pracy, beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku. Formuła projektu zakładała wypracowanie modelowych rozwiązań i pilotażowe przeprowadzenie procesów modernizacji na szczeblu każdego z powiatów w województw podlaskim, które mogło być wykorzystywane do modernizacji oferty kształcenia placówek oświatowych w tym powiecie. Z punktu widzenia twórców modelu rekomendowane byłoby szersze jego wykorzystanie. szkoły nowych programów rozwojowych, nowych form kształcenia, programów edukacyjnych, kierunków i specjalizacji kształcenia dostosowanych do potrzeb rynku pracy. Rekomendacja horyzontalna Wyznaczenie priorytetowych obszarów dla rozwoju edukacji w województwie podlaskim na podstawie badań. Należy dążyć również do pełnego wykorzystania dotychczas przeprowadzonych modelowych rozwiązań w zakresie szkolnictwa zawodowego. tworzenia programów rozwojowych. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: do wdrożenia w całości w kolejnym programie na lata (jeżeli będzie to zgodne z dokumentami strategicznymi regulującymi wsparcie z polityki spójności w latach i zasadami wdrażania funduszy) Grupy objęte badaniem diagnostycznym: uczniowie i studenci, mieszkańcy, pracodawcy, szkoły na wszystkich poziomach nauczania, uczelnie wyższe (próby reprezentatywne dla obszaru całego województwa). Celem badań byłoby opracowanie modelowych rozwiązań dla każdego poziomu nauczania oraz wyznaczenie kierunków zmian w systemie edukacji w woj. podlaskim celem lepszego dostosowania jej do potrzeb rynku pracy. Stanowisko IZ RPOWP: Departament Edukacji, Sportu i Turystyki UMWP otrzymał informację i zobowiązuje się do jej wdrożenia (przy współpracy Departamentu Polityki Regionalnej). Rekomendacja zostanie przekazana również do Krajowej Jednostki Oceny do wykorzystania. W okresie sprawozdawczym na zlecenie Instytucji Zarządzającej RPOWP firma Public Profits Sp. z o.o. z Poznania przeprowadziła badanie ewaluacyjne pn. Ocena wpływu inwestycji dofinansowanych z Działania 6.2 RPOWP na lata na rozwój społeczno-gospodarczy regionu. Celem głównym badania była ocena wpływu inwestycji dofinansowanych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata w ramach Osi priorytetowej VI Rozwój infrastruktury społecznej, z Działania 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej na rozwój społeczno-gospodarczy regionu w okresie od początku wdrażania Programu do momentu podpisania umowy z Wykonawcą badania. Uzyskane w trakcie badania wyniki i informacje oraz analiza zebranego materiału posłużyły do przedstawienia rozwiązań i rekomendacji określających kierunki działań w obszarze zdrowia w przyszłym okresie programowania.

162 Strona161 Wykonawca badania ewaluacyjnego w raporcie końcowym przedstawił następujące rekomendacje: Wniosek Rekomendacja Sposób wdrożenia W obecnej perspektywie finansowej w ramach kryteriów strategicznych przyznawano punkty za projekty wspierające wybrane dziedziny zdrowia istotne z punktu widzenia potrzeb zdrowotnych województwa co przekładało się na charakter realizowanych inwestycji. Konieczne jest strategiczne określenie kierunków rozwoju poszczególnych specjalności, a także spójnej regionalnej polityki zdrowotnej. W woj. podlaskim w ramach projektu pn. Podlaski System Informacyjny E-zdrowie, podjęto działania, których celem jest informatyzacja służby zdrowia. Projekt zakłada m.in.: stworzenie narzędzi niezbędnych do zracjonalizowania wydatków publicznych na ochronę zdrowia, możliwość uzyskania z jednostek ochrony zdrowia biorących udział w projekcie maksymalnie jednolitej informacji (statystycznej, poglądowej), wymianę informacji między jednostkami. Obecnie w regionie brakuje szczegółowej i jednolitej informacji na ten temat. Profilaktyka zdrowotna i wczesne wykrywanie chorób są szczególnie istotne przy schorzeniach układu krążenia i nowotworowych. Diagnostyka i promocja zdrowego stylu życia Rekomendacja horyzontalna Zalecane jest opracowanie programów rozwoju ochrony zdrowia w określonych dziedzinach, do których mogłyby odwoływać się kryteria wyboru projektów lub na podstawie których można byłoby konstruować nabory celowane. Rekomendacje operacyjne W kolejnej perspektywie finansowej zaleca się dofinansowanie projektów obejmujących swoim zasięgiem profilaktykę oraz promocję zdrowia, a także diagnostykę ze szczególnym naciskiem na Realizacja i wdrożenie programów jest pożądane szczególnie w takich dziedzinach jak: onkologia, psychiatria, zintegrowany system opieki nad osobami starszymi, rehabilitacja. W planowanie działań powinien zostać włączony regionalny ośrodek NFZ celem identyfikacji możliwości zamian w sposobie kontraktowania wybranych świadczeń, tak aby planowane w przyszłości zmiany były możliwe do wdrożenia. Kluczowe dla wdrażania założeń programów operacyjnych w wybranych dziedzinach zdrowia jest włączenie w opracowanie dokumentów strategicznych i związanych z nimi opracowań operacyjnych dyrektorów szpitali, którzy będą mogli skonfrontować cele polityki zdrowotnej z możliwościami i celami podmiotów leczniczych. System wdrożony w ramach projektu E-zdrowie może dostarczyć danych wyjściowych do planowania działań na poziomie regionu. Do pracy przy tworzeniu mapy zapotrzebowania i strategii jej wypełnienia należy włączyć konsultantów wojewódzkich i ekspertów zewnętrznych. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: Rekomendacja do wdrożenia. Rozważane jest utworzenie w ramach KS SRWP Grupy roboczej ds. ochrony zdrowia, której celem byłoby opracowanie Regionalnego Programu Strategicznego Województwa Podlaskiego w zakresie ochrony zdrowia. Tego typu dokument pozwoliłby na efektywne zarządzanie polityką regionu w zakresie ochrony zdrowia do roku Dofinansowanie projektów z zakresu profilaktyki zdrowotnej, a także programów promujących zdrowy styl życia. Projekty w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia powinny opierać się o założenia Narodowego Programu Zdrowia, należałoby wprowadzić w celu weryfikacji kryterium dostępowe w tym zakresie.

163 Strona162 powinny być podstawą funkcjonowania nowoczesnego społeczeństwa, prowadzą również do wzmocnienia potencjału gospodarczego regionu poprzez dłuższą aktywność pracowników na rynku pracy. Wczesne zdiagnozowanie deficytów rozwojowych i wynikających z nich problemów zdrowotnych u dzieci i młodzieży oraz zaplanowanie interwencji w tym zakresie, zapobiega poważnym patologiom zdrowotnym w późniejszym wieku i daje większe szanse na pełne zdrowie i dłuższe funkcjonowanie na rynku pracy. Zmniejszają się tym samym nakłady na świadczenia zdrowotne w późniejszym okresie życia i wzmacnia potencjał gospodarczy regionu. Prognozy pokazują, że starzenie się społeczeństwa będzie następować w kolejnych latach bardzo dynamicznie. W województwie podlaskim, podobnie jak w całej Polsce, wyraźnie będzie wzrastać odsetek osób powyżej 65 roku życia. Największy przyrost dotyczył będzie grupy 85+. W ciągu 25 lat nastąpi podwojenie się liczby osób powyżej 85 r. życia wśród mieszkańców. Sytuacja ta z pewnością będzie wymagała podjęcia odpowiednich działań, zarówno w sferze ochrony zdrowia i dostosowania potencjału jednostek ochrony zdrowia do rosnących potrzeb. Starzenie się profilaktykę i diagnostykę chorób układu krążenia i onkologicznych, a także chorób przewlekłych m.in. cukrzycy, a także profilaktykę chorób najczęściej występujących u dzieci i młodzieży takich jak: zniekształcenia kręgosłupa, otyłość, które będą mieć znaczący wpływ na kondycję zdrowotną w życiu dorosłym. Perspektywa finansowa powinna zakładać wzmocnienie potencjału diagnostycznego podmiotów leczniczych, w tym także w przestrzeni poza szpitalnej (podstawowa opieka zdrowotna i ambulatoryjne opieka specjalistyczna). W kontekście prognoz i danych dotyczących sytuacji demograficzno zdrowotnej konieczne jest stworzenie systemu kompleksowej opieki nad osobami starszymi zapewniającego realny dostęp do usług medycznych. Premiowanie projektów zakładających wzmocnienie potencjału diagnostycznego podmiotów leczniczych na poziomie szpitali, podstawowej opieki zdrowotnej i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej na tych obszarach, w których istnieje wyraźne zapotrzebowanie i braki sprzętowe. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: Projekt RPOWP (przyjęty uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 196/2816/2013 z dnia r.) zakłada dofinansowanie programów profilaktyki zdrowotnej, realizację programów skierowanych na kształtowanie aktywnego i zdrowego stylu życia, w szczególności adresowanych do dzieci i młodzieży. Projekt Programu przewiduje również inwestycje w infrastrukturę zdrowotną obejmujące wyposażenie podmiotów leczniczych w nowoczesny sprzęt medyczny, poprawę dostępności do opieki medycznej, dostosowanie zasobów ambulatoryjnej specjalistycznej opieki zdrowotnej do potrzeb zdrowotnych mieszkańców w szczególności w dziadzinach deficytowych, operacje dotyczące przebudowy, remontów czy rozbudowy obiektów związanych z ochroną zdrowia uzupełniające interwencje EFS w zakresie profilaktyki, wczesnej diagnostyki, leczenia chorób cywilizacyjnych oraz ograniczających aktywność zawodową. Rekomendacja obecnie ma status do wdrożenia. Na ostateczne zapisy RPOWP wpływ będą miały konsultacje, wytyczne krajowe oraz negocjacje z KE. Uwzględnienie opieki długoterminowej, opieki środowiskowej i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej na poziomie kryteriów strategicznych. Uwzględnić w kryteriach te obszary, w których występuje największy niedobór jeśli chodzi o opiekę długoterminową (w zakresie ilości podmiotów i dostępności do nich). Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: W obecnej wersji projektu RPOWP przewiduje się działania mające na celu poprawę dostępu do niedrogich, trwałych oraz wysokiej jakości usług, w tym usług opieki zdrowotnej i usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym. Inwestycje w infrastrukturę zdrowotną mają przyczyniać się do przejścia z usług instytucjonalnych do usług na poziomie społeczności lokalnych, poprawy dostępności do opieki paliatywnej, psychiatrycznej, opieki długoterminowej i rehabilitacji. Kryteria wyboru projektów będą formułowane na dalszym etapie prac. Rekomendacja obecnie ma status do wdrożenia.

164 Strona163 społeczeństwa będzie miało bezpośrednie skutki finansowe w postaci wzrostu kosztów opieki zdrowotnej i opieki nad ludźmi starszymi. Wzrost kosztów opieki zdrowotnej nad osobami starszymi związany będzie także z upowszechnianiem się m.in. takich chorób jak cukrzyca, choroby nowotworowe oraz układu kostnego. W opinii konsultanta wojewódzkiego jeśli chodzi o opiekę długoterminową w dalszym ciągu w województwie podlaskim baza szpitalna jest niewystarczająca, głównie z powodu dużej nierównomierności rozłożenia świadczeń w poszczególnych obszarach: na południu województwa brak jest lóżek opieki długoterminowej, w północnej i zachodniej części województwa występuje względny niedobór łóżek długoterminowych. W większych ośrodkach miejskich dostępność świadczeń zabezpieczona jest na poziomie minimalnym. Należy wspierać opiekę środowiskową (POZ i AOS) tak aby osoby starsze jak najdłużej mogły pozostawać w znanym im środowisku domowym i otoczeniu. Dla powodzenia realizowanych inwestycji konieczna jest zmiana sposobu finansowania przez NFZ opieki długoterminowej i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, celem poprawy dostępności tych usług dla mieszkańców. Wśród mieszkańców woj. podlaskiego odnotowuje W kolejnej perspektywie w większym zakresie należy Na ostateczne zapisy RPOWP wpływ będą miały konsultacje, wytyczne krajowe oraz negocjacje z KE. Dofinansowanie projektów ukierunkowanych na profilaktykę, a także programy promujące zdrowy

165 Strona164 się wysoką zachorowalność na choroby układu krążenia. Jednocześnie trendy demograficzne wskazują na to, że w przyszłości liczba chorych będzie wzrastać. Sytuacja w zakresie ambulatoryjnej opieki kardiologicznej, oceniana przez konsultanta wojewódzkiego jako zła. Mimo znacznie większej liczby placówek (12 w Białymstoku i 27 w regionie ) Czas oczekiwania na wizytę u kardiologa jest zbyt długi i wynosi kilka miesięcy. Ograniczenia w dostępie uwarunkowane są wielkością kontraktu z NFZ. W województwie podlaskim występuje również nierównomierne rozmieszczenie specjalistów (kardiologów). W zakresie chorób układu krążenia bardzo ważna jest profilaktyka prozdrowotna, promowanie zdrowego stylu życia, a także rehabilitacja po zabiegach. Dla powodzenia realizowanych inwestycji konieczna jest zmiana sposobu finansowania przez NFZ ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, celem poprawy dostępności tych usług dla mieszkańców. W województwie podlaskim zauważalny jest systematyczny wzrost odsetka zgonów spowodowanych nowotworami. W opinii konsultanta w województwie podlaskim występuje deficyt bazy łóżkowej w dziedzinie radioterapii onkologicznej (około 90 łóżek), co skutkuje ograniczonym wzmocnić POZ jeśli chodzi o diagnostykę i wczesne wykrywanie chorób układu krążenia. Rekomenduje się dofinansowanie projektów z dziedziny onkologii uwzględniających takie potrzeby jak: zwiększenie bazy łóżkowej w dziedzinie radioterapii, chirurgii onkologicznej, a także wzmocnienie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. styl życia. Należałoby premiować projekty zakładające rozwijanie podstawowej opieki zdrowotnej jako efektywnego narzędzia promocji, profilaktyki i leczenia chorób układu krążenia Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: Projekt RPOWP zakłada dofinansowanie programów profilaktyki zdrowotnej, realizację programów skierowanych na kształtowanie aktywnego i zdrowego stylu życia, w szczególności adresowanych do dzieci i młodzieży. Inwestycje w infrastrukturę uzupełniające interwencje EFS w zakresie profilaktyki, wczesnej diagnostyki, leczenia chorób cywilizacyjnych oraz ograniczających aktywność zawodową. Rekomendacja obecnie ma status do wdrożenia. Na ostateczne zapisy RPOWP wpływ będą miały konsultacje, wytyczne krajowe oraz negocjacje z KE. Uwzględnienie w strategicznych kryteriach wyboru projektów lub poprzez nabory celowane dziedziny onkologii ze szczególnym uwzględnieniem radioterapii, chirurgii onkologicznej i wzmocnienie potencjału ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Realizowane działania muszą być spójne z regionalną polityką zdrowotną, a także polityką finansową regionalnego oddziału NFZ. W przeciwnym razie mogą doprowadzić do jeszcze większego ograniczenia dostępności i braku realizacji zakładanych w ramach projektów wskaźników i zadłużenia szpitali, zgodnie z

166 Strona165 poziomem dostępności pacjentów do leczenia onkologicznego. W dalszym ciągu brakuje również poradni specjalistycznych w Łomży oraz w Suwałkach. Dane NFZ dotyczące liczby pacjentów oczekujących na usługi i czas oczekiwania wskazują na słabą dostępność mieszkańców woj. podlaskiego do świadczeń w zakresie rehabilitacji. W związku z istniejącymi trendami wskazującymi na starzenie się społeczeństwa liczba osób wykazujących zapotrzebowanie na usługi tego typu będzie wzrastać. Niska dostępność jest W kolejnej perspektywie finansowej należałoby dofinansować projekty w których zakłada się wsparcie dla dziedziny rehabilitacji. mechanizmem nadwykonań. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: Projekt RPOWP przyjęty uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 196/2816/2013 z dnia r. nie zawiera informacji dotyczących naborów celowanych oraz kryteriów wyboru projektów w dziedzinie ochrony zdrowia. Niniejsze elementy stanowią część operacyjną RPOWP i zostaną ujęte w Szczegółowym Opisie Priorytetów w dalszych pracach nad RPOWP. Kryteria wyboru projektów zgodnie z systemem realizacji Programu przyjmuje w formie uchwały Komitet Monitorujący RPOWP W chwili obecnej ww. gremium nie zostało jeszcze powołane, gdyż obowiązek ukonstytuowania się Komitetu Monitorującego pojawia się dopiero po przyjęciu Programu przez Komisję Europejską. Jednocześnie obecny projekt RPOWP przewiduje dofinansowanie działań popularyzujących programy w kierunku wczesnego wykrywania chorób w tym nowotworowych oraz programy w zakresie profilaktyki zdrowotnej (pierwotnej i wtórnej) istotne w kontekście kluczowych problemów zdrowotnych regionu. Projekt Programu przewiduje również interwencje w wyposażenie podmiotów leczniczych w nowoczesny sprzęt medyczny, poprawę dostępności do opieki medycznej, dostosowanie zasobów ambulatoryjnej specjalistycznej opieki zdrowotnej do potrzeb zdrowotnych mieszkańców w tym w onkologii Przewiduje się operacje dotyczące przebudowy, remontów czy rozbudowy obiektów związanych z ochroną zdrowia uzupełniające interwencje EFS w zakresie profilaktyki, wczesnej diagnostyki, leczenia chorób cywilizacyjnych oraz ograniczających aktywność zawodową, w tym chorób nowotworowych. Rekomendacja obecnie ma status do wdrożenia. Na ostateczne zapisy RPOWP wpływ będą miały konsultacje, wytyczne krajowe oraz negocjacje z KE. Uwzględnienie w strategicznych kryteriach wyboru projektów dziedziny rehabilitacji. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: Projekt RPOWP przyjęty uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 196/2816/2013 z dnia r. nie zawiera informacji dotyczących strategicznych kryteriów wyboru projektów w dziedzinie ochrony zdrowia. Kryteria wyboru projektów zgodnie z systemem realizacji Programu przyjmuje w formie uchwały Komitet Monitorujący RPOWP W chwili obecnej niniejsze gremium nie zostało jeszcze powołane, gdyż obowiązek ukonstytuowania się Komitetu pojawia się dopiero po przyjęciu Programu przez Komisję

167 Strona166 również warunkowana niskim kontraktem NFZ na tego typu usługi. Świadczenia w zakresie rehabilitacji są bardzo ważne z punktu widzenia potrzeb gospodarczych i prognozy dotyczącej zmniejszania się liczby osób w wieku poprodukcyjnym. Placówki ochrony zdrowia nadal zgłaszają zapotrzebowanie na zakupy sprzętowe i modernizację pomieszczeń. W wielu placówkach istnieje konieczność dostosowania pomieszczeń i sprzętu do rozporządzenia MZ z 2012 roku. Zaleca się wspieranie procesu odnawiania i modernizacji starego sprzętu i aparatury medycznej oraz uzupełniania zasobów sprzętowych tylko na obszarach, na których jest on obecnie jeszcze niedostępny. Zaleca się dofinansowanie projektów z zakresu modernizacji placówek medycznych celem dostosowania ich do rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia z 2012 roku. Europejską. Jednocześnie należy zauważyć, iż kryteria wyboru projektów stanowią co do zasady element Szczegółowego Opisu Priorytetów, a nie Programu. Obecny projekt RPOWP przewiduje m.in. dofinansowanie programów rehabilitacji oraz inwestycje w infrastrukturę, w tym związane z brakami w ramach rehabilitacji. Na ostateczne zapisy RPOWP wpływ będą miały konsultacje, wytyczne krajowe oraz negocjacje z KE. Rekomendacja do wdrożenia w całości. Uwzględnić w kryteriach te obszary w których występuje największy niedobór jeśli chodzi zasoby sprzętowe, oraz te projekty w których modernizowane pomieszczenia są dostosowywane do obowiązujących wymogów MZ. Sposób wdrożenia przyjęty przez IZ RPOWP: Projekt RPOWP przyjęty uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 196/2816/2013 z dnia r. nie zawiera informacji dotyczących strategicznych kryteriów wyboru projektów w dziedzinie ochrony zdrowia. Kryteria wyboru projektów zgodnie z systemem realizacji Programu przyjmuje w formie uchwały Komitet Monitorujący RPOWP W chwili obecnej niniejsze gremium nie zostało jeszcze powołane, gdyż obowiązek ukonstytuowania się ww. Komitetu pojawia się dopiero po przyjęciu Programu przez Komisję Europejską. Jednocześnie należy zauważyć, iż kryteria wyboru projektu stanowią co do zasady element Szczegółowego Opisu Priorytetów i będą opracowywane na dalszym etapie prac. Obecny projekt RPOWP przewiduje uzupełniające interwencję EFS inwestycje w sprzęt, dostosowanie obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych, inwestycje dotyczące przebudowy, remontu czy rozbudowy obiektów związanych z ochroną zdrowia. Konieczność dostosowania pomieszczeń i sprzętu do wymogów rozporządzenia nie może być jedynym powodem dofinansowania, inwestycje mają na celu poprawę dostępności do opieki medycznej, dostosowanie zasobów ambulatoryjnej specjalistycznej opieki zdrowotnej do potrzeb zdrowotnych mieszkańców w szczególności w dziadzinach deficytowych. Na ostateczne zapisy RPOWP wpływ będą miały konsultacje, wytyczne krajowe oraz negocjacje z KE. Rekomendacja do wdrożenia w całości. W okresie sprawozdawczym trwały prace nad zleceniem badań ewaluacyjnych pn.: Ewaluacja ex-ante Programu na lata i Ocena potencjału turystycznego regionu oraz potencjalnego wpływu projektów z zakresu turystyki i kultury na rozwój

168 Strona167 społeczno-gospodarczy regionu oraz zgodnie z art. 53 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. nr 199 poz z późn. zm.) IZ RPOWP wszczęła procedurę dotyczącą strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata stycznia roku została podpisana umowa z Wykonawcą prognozy. Ponadto w okresie sprawozdawczym IZ RPOWP odebrała aplikację opartą o HERMIN II generacji dla woj. podlaskiego na podstawie protokołu odbioru podpisanego w dniu 13 sierpnia 2013 r. od wykonawcy: Wrocławskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. z siedzibą we Wrocławiu. Wartość dzieła: ,85 EUR ( PLN), zgodnie z 2 ust. 1 wyżej wymienionej umowy. Wynagrodze 2 etapów prac: za wykonanie I etapu w roku 2013 wynosi ,80 EUR (78 351,00 PLN) i za wykonanie II etapu w roku wynosi 8 006,06 EUR (33 579,00 PLN) brutto. Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego w dniu 6 listopada 2013 r. podpisał umowę dot. wykonania badania ewaluacyjnego pt. Ewaluacja ex-ante Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata -2020". W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego został wyłoniony Wykonawca badania, którym zostało konsorcjum firm złożone z: Ecorys Sp. z o.o., Geoprofit Wojciech Dziemianowicz oraz Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Badanie finansowane jest przez Unię Europejską w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Dnia 3 grudnia 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego Uchwałą nr 203/2888/2013 zatwierdził Okresowy Plan Ewaluacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na rok r., zgodnie z którym w roku zaplanowano badania: 1. Ocena ex-ante Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Wpływ projektów z zakresu turystyki i kultury na rozwój społeczno-gospodarczy regionu. 3. Ocena efektywności ekonomicznej interwencji publicznej w ramach Działania 1.4 RPOWP. 4. Ewaluacja działań informacyjno-promocyjnych na potrzeby sprawozdania końcowego oraz perspektywy finansowej Ocena wpływu projektów RPOWP na środowisko w województwie podlaskim. 6. Wpływ RPOWP na wzrost dostępności e-usług oraz wykorzystania rozwiązań z zakresu technologii informacyjnych w instytucjach publicznych. 7. Ocena wpływu RPOWP na realizację celów Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku Ocena stosowania zasady równości szans na wszystkich etapach realizacji RPOWP na lata Ewaluacja ad hoc. Problemów w systemie monitorowania, sprawozdawczości i ewaluacji w roku 2013 nie stwierdzono. Ponadto w celu ulepszenia procesu monitorowania, Instytucja Zarządzająca

169 Strona168 Regionalnym Programem Operacyjnym na lata od początku 2012 roku wprowadziła wersję elektroniczną on-line Ankiety trwałości (wraz ze wszystkimi wymaganymi dla danego projektu załącznikami). Wdrożone procedury w istotny sposób przełożyło się na sprawność pozyskiwania, weryfikacji i analizy danych. Informacje odnośnie zasady równości szans w zakresie KM RPOWP zostało zamieszczone w pkt

170 Strona REALIZACJA W PODZIALE NA PRIORYTETY 3.1. Priorytet I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Osiągnięcie celów i analiza postępów Informacja dotycząca wartości wskaźników znajduje się w załączniku nr 4. W ramach Osi priorytetowej I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie, beneficjenci złożyli od uruchomienia Programu 752 wniosków o dofinansowanie (zatwierdzonych do realizacji) na wartość dofinansowania UE ,48 EUR ( ,57 PLN) w okresie sprawozdawczym było to 96 wniosków na wartość dofinansowania UE ,46 EUR ( ,02 PLN). Natomiast zawartych umów o dofinansowanie na koniec okresu sprawozdawczego było 685 na kwotę dofinansowania UE ,35 EUR ( ,40 PLN) z czego w okresie sprawozdawczym podpisano 108 umów na kwotę dofinansowania UE ,61 EUR ( ,22 PLN bez aneksów). Ponadto wartość złożonych wniosków o płatność wg dofinansowania UE od uruchomienia Programu wyniosła ,80 EUR ( ,90 PLN), z czego w okresie sprawozdawczym było to ,91 EUR ( ,09 PLN). W przypadku deklaracji zatwierdzonych przez Instytucję Certyfikującą było to odpowiednio ,09 EUR i w okresie sprawozdawczym ,59 EUR. Podpisane narastająco umowy po aneksach powodują, iż stopień realizacji zobowiązań UE na lata kształtuje się na poziomie 93,74 %.

171 Strona170 Wykres 32. Alokacja, zakontraktowanie, płatności i zatwierdzone deklaracje (w EUR). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. W ramach I Osi priorytetowej w 2013 roku zawarto 111 umów o dofinansowanie (z czego 3 umowy zostały rozwiązane w okresie sprawozdawczym), przy czym dwie z nich dotyczą projektów z zakresu uzbrojenia terenów inwestycyjnych, 48 umów dotyczy tworzenia warunków dla rozwoju innowacyjności, a pozostałe 58 wsparcia inwestycyjnego przedsiębiorstw. Tabela 40. Nabory zrealizowane w ramach Osi I od uruchomienia programu. Działanie/Poddziałanie Działanie 1.1. Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności Rok Termin naboru Rodzaj konkursu: otwarty/zamknięty Alokacja w ramach konkursu (w EUR) Działanie 1.1. Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności grudnia lutego 2013 Liczba złożonych wniosków* zamknięty ,73 21

172 Strona czerwca- 31 sierpnia 2012 zamknięty lutego - 30 września 2010 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) października lutego czerwca - 1 sierpnia 2008 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) zamknięty Działanie 1.2. Region atrakcyjny inwestycjom: 1 kwietnia - 30 maja zamknięty września - 17 października zamknięty Poddziałanie Tereny inwestycyjne kwietnia - 31 sierpnia września marca 2010 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) marca marca 2011 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) kwietnia kwietnia grudnia stycznia 2013 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) zamknięty Poddziałanie Promocja gospodarcza regionu lipca-14 listopada kwietnia- 31 sierpnia 2009 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) otwarty (zamknięty decyzją Zarządu)

173 Strona172 1 września lutego 2010 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) Działanie 1.3. Wsparcie instytucji otoczenia biznesu Poddziałanie Mikroprzedsiębiorstwa Poddziałanie Małe i średnie przedsiębiorstwa Działanie 1.4. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw luty - 30 lipca marca marca 2011 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) Działanie 1.3. Wsparcie instytucji otoczenia biznesu października - 13 listopad marca - 30 kwietnia październik - 3 listopad 2010 otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) otwarty (zamknięty decyzją Zarządu) zamknięty Działanie 1.4. Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw: czerwca - 29 sierpnia lipca - 31 sierpnia listopad - 29 grudnia kwietnia -7 czerwca czerwca - 29 sierpnia kwietnia - 16 czerwca stycznia - 1 marca lipca - 13 sierpnia kwietnia 8 lipca stycznia - 16 marca 2012 zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty

174 Strona czerwca - 14 września zamknięty października - 7 grudnia zamknięty *nie uwzględnia wniosków złożonych po terminie (wnioski nie zarejestrowane w KSI (SIMIK 07-13)) Źródło: opracowanie własne. Zgodnie z Harmonogramem ogłaszania konkursów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata przyjętym na posiedzeniu Zarządu Województwa Podlaskiego w dniu 29 października 2013 r. w okresie sprawozdawczym nie ogłoszono kolejnych konkursów w ramach Osi Priorytetowej I. W ramach podpisanych umów w zakresie Osi priorytetowej I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie, zakładane jest utworzenie 3 617,75 nowych miejsc pracy czyli 134,39% wartości zakładanej na rok 2013 i 106,66 % wartości zakładanej docelowo na rok. Najwięcej miejsc pracy planowane jest do utworzenia w ramach wsparcia inwestycyjnego przedsiębiorstw, średnio na projekt przypada tu około 5 miejsc pracy. Rozkład projektów Tabela 41. Podmioty aplikujące w ramach I Osi priorytetowej wg formy prawnej (poprawne formalnie zarejestrowane w KSI (SIMIK 07-13) w EUR i PLN). Forma prawna Liczba wniosków fundacje 4 0,27% JST 18 1,20% wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna % 1 0,07% uczelnie wyższe 3 0,20% Stowarzyszenie 5 0,33% Spółdzielnie 7 0,47% osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ,44% spółka akcyjna 46 3,06% spółka cywilna 117 7,77% spółka jawna ,23% spółka komandytowa 12 0,80% Wartość dofinansowania w złożonych wnioskach , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,63 % 2,47% 9,06% 0,06% 1,77% 0,81% 0,15% 27,06% 7,50% 3,93% 9,40% 1,49%

175 Strona174 spółka partnerska 11 0,73% spółka przewidziana przepisami innych ustaw niż Kodeks handlowy i Kodeks cywilny lub formy prawne, do których stosuje się przepisy o spółkach 1 0,07% spółka z o.o ,25% niepubliczny zakład opieki zdrowotnej (w tym osoby prowadzące praktyki lekarskie/pielęgniarskie) 2 0,13% , , , , , , ,29 Ogółem % ,01 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. 0,21% 0,08% 35,99% 0,02% 10% W ramach wszystkich naborów przeprowadzonych w I Osi Priorytetowej oraz uwzględniając projekty kluczowe, od początku realizacji Programu w KSI (SIMIK 07-13) zarejestrowano wniosków poprawnych formalnie. Najliczniejszą grupą aplikujących są przedsiębiorcy, w tym w szczególności osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które złożyły 714 wniosków, co stanowi prawie 50% ogółu wniosków w ramach I Osi. Struktura pod względem wartości tych wniosków natomiast już jest bardziej zróżnicowana, o największą pulę ze środków Programu aplikowały spółki z o.o., na drugim miejscu pojawiają się osoby fizyczne i w dalszej kolejności spółki jawne, Jednostki Samorządu Terytorialnego oraz spółki akcyjne. Marginalny udział w strukturze posiadają natomiast takie podmioty jak spółdzielnie, stowarzyszenia, uczelnie wyższe, spółki partnerskie, wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne. Tabela 42. Struktura zawartych umów w ramach I Osi Priorytetowej wg działu gospodarki (w EUR i PLN). Dział gospodarki Produkcja produktów żywnościowych i napojów Wytwarzanie tekstyliów i wyrobów włókienniczych Wytwarzanie urządzeń transportowych Liczba projektó w Wartość ogółem , , , , , ,32 Wydatki kwalifikowalne , , , , , ,03 Dofinansowanie , , , , , ,00 w tym UE , , , , , ,88

176 Strona175 Nieokreślony przemysł wytwórczy , , , , , , , ,83 Górnictwo i kopalnictwo surowców energetycznych , , , , , Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła , , , , , , , ,41 Poczta i telekomunikacja , , , , , , ,33 Transport 2 Budownictwo , , , , , , , , , , , , , , , ,71 Handel hurtowy i detaliczny , , , , , , , ,20 Hotele i restauracje , , , , , , , ,73 Obsługa nieruchomości, wynajem i prowadzenie działalności gospodarczej , , , , , , , ,04 Administracja publiczna , , , , , , , ,89 Edukacja , , , , , , , ,12 Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego , , , , , , , ,80 Opieka społeczna, pozostałe usługi komunalne, społeczne i indywidualne , , , , , , ,78

177 Strona176 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym Inne niewyszczególnion e usługi , , , , , , , , , , , , , , ,81 Razem , , ,07 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , ,40 Tabela 43. Struktura projektów realizowanych przez przedsiębiorstwa w ramach I Osi Priorytetowej z uwzględnieniem ich wielkości (w EUR i PLN). Wielkość przedsiębiorstwa Liczba projektów Wartość ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie mikro , , , , , ,01 małe , , , , , ,93 średnie , , , , , ,39 duże , , , , , ,06 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , , , , , ,15 Tabela 44. Liczba i wartość projektów w ramach I Osi Priorytetowej z uwzględnieniem obszaru realizacji (w EUR i PLN). Obszar realizacji Liczba projektów 01 Obszar miejski 566 Wartość ogółem , ,95 Wydatki kwalifikowalne , ,34 Dofinansowanie , ,45 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami , , , lub o niskiej i , , ,62 bardzo niskiej gęstości zaludnienia) Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer w tym UE , , , ,04 Wśród projektów realizowanych na obszarach wiejskich połowę projektów stanowią inwestycje mikroprzedsiębiorstw.

178 Strona177 Przykładowa realizacja projektu z I Osi Priorytetowej Tytuł projektu: Nazwa beneficjenta: Temat priorytetu: Oś priorytetowa: Działanie: Poddziałanie: Całkowita projektu: Wzrost innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstwa PWPH Lech Lachowski poprzez zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych Przedsiębiorstwo Wdrożeniowo-Produkcyjno-Handlowe Lech Lachowski Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 1. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw Mikroprzedsiębiorstwa wartość ,32 EUR (87 400,08 PLN) Wartość dofinansowania: ,44 EUR (45 961,91 PLN) w tym budżet 1 643,77 EUR (6 894,29 PLN) państwa: Data umowy: podpisania Przedsiębiorstwo PWPH Lech Lachowski wykonuje transformatory do najwyższej klasy sprzętu nagłaśniającego. Można je spotkać w salach multipleksów, w kinach domowych. Ma odbiorców w kraju i za granicą, bardzo dużo indywidualnych zamówień. Eksportuje swoje towary nawet do Singapuru czy Dubaju. Firma z Księżyna skomputeryzowała proces produkcji transformatorów dzięki wsparciu z RPOWP. To była niezbędna inwestycja dla Beneficjenta ze względu na dużą ilość zamówień, nad którymi bez komputeryzacji nie można było zapanować. Teraz każdy moment produkcji jest widoczny, monitorowany, można go przewidzieć, zaplanować. Udało się tego dokonać dzięki dotacji z RPOWP. Inwestycja objęła całą produkcję: od zamówienia, które przychodzi, po towar, który opuszcza zakład. Wiele transformatorów ma specyficzne wykonanie, a system komputerowy monitoruje krok po kroku, co jest robione i na jakim etapie. To wykluczyło braki, błędy. Za pieniądze z RPOWP zainstalowano też system wentylacyjno grzewczy, eliminujący opary niebezpieczne. Dzięki tej inwestycji wzrosła konkurencyjność firmy. Komputeryzacja bardzo usprawniła produkcję. Przybyły dwa miejsca pracy.

179 Kolejnym przykładem doskonałego wykorzystania środków unijnych jest firma ChM Sp. z o.o., która z dotacji Regionalnego Programu Operacyjnego korzystała aż trzykrotnie i otrzymała łącznie niespełna 1,7 mln EUR (7 mln PLN) dofinansowania. Większość pieniędzy została wydana na zakup nowych maszyn. Firma rozwinęła się, wprowadziła na rynek nowe produkty i umocniła swoją pozycję lidera w branży chirurgii urazowej. Powiększone, dzięki unijnym dotacjom, moce produkcyjne spowodowały, że firma jest w stanie realizować zamówienia płynnie i bez opóźnień. Utrzymuje spore zapasy asortymentu i wiele zamówień jest w stanie realizować natychmiast. Jest to szczególnie ważne w traumatologii, gdzie operacje nie są planowe, a pacjent nie może długo czekać. Dzięki unijnemu dofinansowaniu możliwa stała się chociażby produkcja nowej generacji gwoździ śródszpikowych CHARFIX, potrzebnych chirurgom do zespolenia kości udowych. Ten innowacyjny produkt wprowadzony został na rynek właśnie dzięki unijnym funduszom. Uwzględnia on w większym zakresie uwarunkowania anatomiczne człowieka. Chirurg, korzystając z niego podczas operacji, może wykonać mniejsze nacięcie, ograniczając możliwość powikłań, a co za tym idzie przyspiesza powrót pacjenta do zdrowia. Dzięki dotacji z RPO firma stworzyła też dział zajmujący się technologią przetwarzania polimerów. Jednostka ta została wyposażona zarówno w odpowiednie urządzenia, jak i oprogramowanie, które pozwala na prowadzenie symulacji tych procesów. Firma również poszerzyła park maszynowy, który będzie wykorzystywany do projektowania oraz produkcji implantów i narzędzi chirurgicznych. Dzięki unijnemu wsparciu rozwinęły się również możliwości działu kontroli jakości laboratorium, w zakresie testowania polimerów. Teraz firma szykuje nowy produkt. Ostatnia dotacja z Regionalnego Programu Operacyjnego (ponad 0,23 mln EUR - 1 mln PLN) zostanie przeznaczona na badania nad technologiami przetwarzania polimerów bioresorbowalnych w produkcji implantów dla ortopedii i traumatologii. Obecnie ortopedzi na całym świecie w przypadku złamań kości wszczepiają pacjentom implanty z metalu, np. z tytanu i jego stopów. Nie są one biowchłanialne. Tymczasem ChM chce produkować takie polimery, które ulegają stopniowemu i naturalnemu zanikowi Strona178

180 Strona179 w organizmie. Dzięki temu po zrośnięciu się kości nie będzie już potrzeby operacyjnego usuwania implantu. Wymagają one jednak od producenta opracowania i wdrożenia bardziej złożonych procesów przetwarzania i utrzymania jakości niż implanty z metalu. Właśnie w tym celu spółka uruchamia nowy projekt. Powołany do niego zespół, będzie badał możliwości praktycznego zastosowania materiałów polimerowych w produkcji. Laboratorium jest już w dużej mierze gotowe na realizację tych badań, choć potrzebne będą jeszcze pewne inwestycje. Może już z m.in. kolejnego Regionalnego Programu Operacyjnego. Działanie 1.1 W ramach Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności realizowane są zarówno projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, jak również projekty konkursowe. W bieżącym okresie sprawozdawczym dokończono nabór wniosków w trybie konkursu zamkniętego z Działania 1.1 rozpoczęty w dniu 21 grudnia 2012 roku. W ramach konkursu zamkniętego, trwającego od r. do r. wpłynęło 21 wniosków. Ogólna wartość złożonych projektów wynosi ,97 EUR ( ,24 PLN), w tym wartość dofinansowania ,49 EUR ( ,82 PLN). Spośród 21 wniosków, które wpłynęły w ramach konkursu pozytywną ocenę formalną przeszły wszystkie wnioski na ogólną wartość ,14 EUR ( ,24 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,70 EUR ( ,81 PLN). Spośród 21 wniosków poprawnych formalnie, pozytywnie ocenę merytoryczną przeszło 12 wniosków na ogólną wartość ,17 EUR ( ,18 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,39 EUR ( ,92 PLN). Ocenionych negatywnie pod względem merytorycznym zostało 9 wniosków na ogólną wartość ,20 EUR ( ,06 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,03 EUR ( ,33 PLN). W dniu 17 lipca 2013 roku Zarząd Województwa Podlaskiego uchwałą nr 174/2516/2013 dokonał wyboru do dofinansowania 12 wniosków na ogólną wartość ,17 EUR ( ,18 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,39 EUR ( ,92 PLN). Dodatkowo w dniu 5 listopada 2013 roku Zarządu Województwa Podlaskiego uchwałą Nr 195/2801/2013. zmieniającą uchwałę w sprawie wyboru do realizacji projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Osi Priorytetowej I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Działania 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności skreślił z listy projektów wybranych do dofinansowania jeden projekt. Dodatkowo w 2013 roku wpłynął 1 wniosek o dofinansowanie znajdujący się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych. W dniu 19 sierpnia 2013 roku Park Przemysłowy Łomża Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością złożyła wniosek o dofinansowanie projektu pn. Park Przemysłowy Łomża - I etap. Przedmiotowy projekt pozytywnie przeszedł etap oceny formalnej oraz etap

181 Strona180 oceny merytorycznej i Uchwałą Zarządu Województwa Podlaskiego Nr 195/2802/2013 z dnia 5 listopada 2013 r. został wybrany do realizacji. W dniu 27 grudnia 2013 r. została podpisana umowa o dofinansowanie przedmiotowego projektu. Ogólna wartość projektu ,89 EUR ( ,62 PLN), w tym wartość dofinansowania wynosząca ,23 EUR ( ,49 PLN). Poddziałanie W bieżącym okresie sprawozdawczym dokończono nabór wniosków w trybie konkursu zamkniętego z Poddziałania Tereny inwestycyjne w ramach przedmiotowego konkursu zamkniętego, trwającego od r. do r. wpłynęły 2 wnioski. Ogólna wartość złożonych projektów wynosi ,49 EUR ( ,66 PLN), w tym wartość dofinansowania ,60 ( ,54 PLN). Oba wnioski przeszły pozytywnie etap oceny formalnej i etap oceny merytorycznej i uchwałą nr 160/2309/2013 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 21 maja 2013 r. zostały wybrane do dofinansowania. Ogólna wartość projektów wynosi ,49 EUR ( ,66 PLN), w tym wartość dofinansowania ,60 EUR ( ,54 PLN). Zarząd Województwa Podlaskiego Uchwałą Nr 198/2838/2013 z 15 listopada 2013 r. zaktualizował Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Główne zmiany wprowadzone w Wykazie dotyczyły m.in. wpisania na listę podstawową z Działania 1.2. Region atrakcyjny inwestycjom, Poddziałanie Tereny inwestycyjne projektu Gminy Łapy pn. Zapewnienie dostępu do terenów inwestycyjnych na terenie miasta i Gminy Łapy. W dniu 17 grudnia 2013 r. została zawarta umowa wstępna w sprawie przygotowania do realizacji przedmiotowego projektu. Szacunkowe maksymalne całkowite koszty realizacji Projektu wynoszą ,56 EUR ( PLN), w tym wartość dofinansowania ze środków RPOWP wynosi maksymalnie ,18 EUR ( PLN) i nie przekracza 99% rzeczywistej kwoty wydatków kwalifikowanych. Do roku, dzięki wsparciu Regionalnego Programu Operacyjnego, w naszym regionie powstanie ponad sto hektarów terenów inwestycyjnych. Będą zlokalizowane w dziesięciu gminach (Wysokie Mazowieckie miasto, Czyżew osada, Grajewo miasto, Hajnówka miasto, Miasto Białystok, Narewka, Bielsk Podlaski miasto, Szczuczyn, Miasto Łomża, Łapy), które na ich utworzenie otrzymały dofinansowanie z RPOWP. A Zambrów i Kolno na ten cel pozyskały dotacje z programu Rozwój Polski Wschodniej. Działanie 1.4 W bieżącym okresie sprawozdawczym zgodnie z założeniami nie przeprowadzono żadnego naboru wniosków w ramach Działania 1.4. W roku 2013 trwała natomiast ocena 146 projektów, które wpłynęły w odpowiedzi na nabór wniosków trwający od 15 października 2012 r. do 7 grudnia 2012 roku. W dniu 18 lutego

182 Strona r. zakończona została ocena formalna wniosków złożonych w odpowiedzi na w/w konkurs. Spośród 146 wniosków pozytywnie ocenę formalną przeszło 117 wniosków na ogólną wartość ,70 EUR ( ,57 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,44 EUR ( ,93 PLN). Odrzuconych ze względów formalnych zostało 27 wniosków na ogólną wartość ,23 EUR ( ,01 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,42 EUR ( ,78 PLN). Ponadto w trakcie oceny formalnej 2 wnioski zostały wycofane przez Beneficjentów na ogólną wartość ,38 EUR ( ,94 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,36 EUR ( ,25 PLN). Spośród 117 wniosków poprawnych formalnie, pozytywną ocenę merytoryczną otrzymały 83 wnioski na ogólną wartość ,95 EUR ( ,16 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,40 EUR ( ,64 PLN). Ocenionych negatywnie pod względem merytorycznym zostało 31 wniosków na ogólną wartość ,48 EUR ( ,83 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,52 EUR ,32 PLN. Ponadto w trakcie oceny merytorycznej: 2 wnioski zostały cofnięte na ponowną ocenę formalną i zostały odrzucone z powodu niespełnienia kryteriów formalnych; - 1 wniosek został wycofany przez Beneficjenta. W dniu 9 lipca 2013 roku Zarząd Województwa Podlaskiego uchwałą nr 173/2491/2013. dokonał wyboru kolejnych projektów do dofinansowania złożonych w odpowiedzi na konkurs zamknięty, trwający od r. do r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Osi priorytetowej I Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie, Działanie 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw. Mając na uwadze wysokość możliwej do rozdysponowania w ramach danego konkursu kwoty do dofinansowania wybranych zostało 21 wniosków na ogólną wartość ,79 EUR ( ,59 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,04 EUR ( ,64 PLN). Dodatkowo w dniu 29 października 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego uchwałą nr 194/2776/2013, postanowił przeznaczyć dostępną cześć środków w ramach Działania, tj.: ,14 EUR ( ,00 PLN), na dofinansowanie kolejnych 2 projektów, które zostały pozytywnie ocenione, ale nie zostały wybrane do dofinansowania ze względu na brak wolnych środków. W okresie sprawozdawczym podpisanych zostało 87 umów (z czego 2 umowy zostały rozwiązane) o dofinansowanie projektów złożonych w odpowiedzi na konkursy ogłoszone w latach poprzednich. Ogólna wartość podpisanych umów wynosi ,69 EUR ( ,88 PLN), natomiast wartość dofinansowania wynosi ,14 EUR ( ,45 PLN), w tym UE ,46 EUR ( ,42 PLN). W ramach I Osi priorytetowej najbardziej zaawansowana realizacja obserwowana jest w przypadku takich wskaźników jak: Liczba projektów z zakresu bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego dla MŚP - w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto

183 Strona182 wskaźnik na poziomie 116,6%, co stanowi odpowiednio 107,96% wartości docelowej wskaźnika na rok ; Liczba projektów promujących przedsiębiorczość i zastosowanie nowych technologii z podpisanych umów wynika, iż realizacja będzie się kształtować na poziomie przekraczającym czterokrotność wartości docelowej przekroczenie zakładanej wartości docelowej wskaźnika spowodowane było stosunkowo wysoką podażą projektów w ramach Działania 1.2, w odpowiedzi na ogłaszane konkursy składano wnioski o relatywnie niedużych budżetach, co pozwoliło na przyznanie wsparcia większej, niż pierwotnie planowano, liczbie projektów; Liczba pożyczek/gwarancji udzielonych w ramach Programu - z podpisanych umów wynika, iż stanowić będzie 123,67% wartości docelowej wskaźnika na rok 2013, natomiast w stosunku do wartości docelowej określonej na rok jest to 101,18%; Liczba przedsiębiorstw, które skorzystały z infrastruktury parków naukowotechnologicznych, parków przemysłowych i inkubatorów technologicznych z podpisanych umów wynika, iż w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 osiągnięto wskaźnik przekraczający poziom ok. 400%; osiągnięcie tak wysokiego stopnia realizacji możliwe było dzięki podjęciu przez IZ RPOWP działań ukierunkowanych na pozyskanie dodatkowych projektów w ramach Działania 1.1, co było zgodne z zaleceniami Komisji Europejskiej. Wskaźniki zapisane w Programie, a których realizacja jest trudna do osiągnięcia to: Liczba projektów z zakresu B+R oraz Liczba utworzonych miejsc pracy w zakresie B+R etaty badawcze (najlepiej w okresie 5 lat od rozpoczęcia projektu). Realizacja wskaźników w stosunku do roku docelowego wynosi odpowiednio 78,12% oraz 1 %. Pomimo niekorzystnych zapisów Linii Demarkacyjnej w stosunku do programów regionalnych zgodnie z sugestią KE podjęto decyzję w ramach przeglądu śródokresowego o pozostawieniu wartości docelowych wskaźników na pierwotnie zakładanym poziomie, co będzie niezwykle trudne do osiągnięcia z uwagi na znikome zapotrzebowanie ze strony potencjalnych beneficjentów. Organizowane przez IZ RPOWP wizyty studyjne, szkolenia, warsztaty z zakresu wsparcia sektora B+R w niewielkim stopniu zainteresowały beneficjentów projektami w ramach Działania 1.1., wobec powyższego IZ RPOWP zmieniła w 2010 r. strukturę alokacji wewnątrz Osi Priorytetowej I. Fundusze na Działanie 1.1 zostały zmniejszone o 20 mln EUR, kwotę tę rozdysponowano pomiędzy działania o najwyższym współczynniku wykorzystania alokacji 1.3 i 1.4, przeznaczając na nie dodatkowo po 10 mln EUR. Dane dotyczące wartości zrealizowanych wskaźników produktu i rezultatu z wniosków o płatność oraz wynikających z podpisanych umów, znajdują się w zał. I, IV oraz zał. X niniejszego sprawozdania. Analiza wskaźników programowych została opisana w pkt

184 Strona183 Opis wkładu osi priorytetowej w promowanie równości szans kobiet i mężczyzn, crossfinancing, Strategię Lizbońską, planowana zmiana środków alokacji oraz zalecenia i rekomendacje KE i IZ RPOWP w kontekście dalszej realizacji Programu, wyniki badań ewaluacyjnych i sposób wykorzystania rekomendacji znajdują się odpowiednio w pkt.: 2.2.1; 2.6.3; 2.6.4; Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze W bieżącym okresie sprawozdawczym można było zauważyć problemy niektórych beneficjentów (jednostki samorządu terytorialnego) z zagwarantowaniem wkładu własnego dla projektów, co w konsekwencji utrudniało możliwość aplikowania po środki w ramach RPOWP, jak i wydłużało czas podpisywania umów. W dalszym ciągu na etapie wdrażania RPOWP występuje problem z praktycznymi aspektami stosowania Definicji MŚP (załącznik I do rozp. KE 800/2008). Problem wynika przede wszystkim z różnych interpretacji dotyczących uwzględniania oraz sposobu wykazywania powiązań osobowych i kapitałowych i ich wpływu na określenie statusu przedsiębiorstwa. W dniu 7 marca 2013 roku IZ zwróciła się do UOKiK z prośbą o wydanie opinii dotyczącej możliwości zakwalifikowania klastra do grupy mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. W dniu 25 kwietnia 2013 roku UOKiK udzielił odpowiedzi, iż w przypadku, gdy członkami zarządu stowarzyszenia (klastra) są osoby fizyczne reprezentujące przedsiębiorstwa jednej branży zrzeszone w klastrze, a żadna z tych osób nie wywiera dominującego wpływu na działalność stowarzyszenia, oraz współpraca członków klastra nie polega na łączeniu ich procesów produkcyjnych, dzieleniu zaplecza infrastrukturalnego, czy występowaniu na rynku pod jedną marką, nie można mówić o powiązaniach. Należy stwierdzić, iż stowarzyszenie takie należy uznać za podmiot niezależny od przedsiębiorstw będących członkami klastra. Powyższe problemy Instytucja Zarządzająca eliminuje w trakcie przeprowadzanych szkoleń dla potencjalnych beneficjentów, podczas których zwracana jest szczególna uwaga na poprawność określania przez wnioskodawców m.in. statusu przedsiębiorstwa Priorytet II. Rozwój infrastruktury transportowej Osiągnięcie celów i analiza postępów W ramach Osi priorytetowej II. Rozwój infrastruktury transportowej, beneficjenci złożyli od uruchomienia Programu 83 wnioski o dofinansowanie (zatwierdzone do realizacji) na wartość dofinansowania UE ,31 EUR ( ,51 PLN) w okresie sprawozdawczym były to 4 wnioski na wartość dofinansowania UE ,25 EUR ( ,74 PLN). Natomiast zawartych umów o dofinansowanie na koniec okresu sprawozdawczego było 82 na kwotę dofinansowania UE ,66 EUR

185 Strona184 ( ,84 PLN) z czego w okresie sprawozdawczym podpisano 5 umów na kwotę dofinansowania UE ,72 EUR ( ,73 PLN bez aneksów). Ponadto wartość złożonych wniosków o płatność wg dofinansowania UE od uruchomienia Programu wyniosła ,63 EUR ( ,91 PLN) z czego w okresie sprawozdawczym było to ,91 EUR ( ,11 PLN). W przypadku deklaracji zatwierdzonych przez Instytucję Certyfikującą było to odpowiednio ,68 EUR i w okresie sprawozdawczym ,34 EUR. Podpisane narastająco umowy po aneksach powodują, iż stopień realizacji zobowiązań UE na lata kształtuje się na poziomie 94,29 %.

186 Strona185 Wykres 33. Alokacja, zakontraktowanie, płatności i zatwierdzone deklaracje (w mln EUR). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Oś Priorytetowa II Rozwój Infrastruktury Transportowej wdrażana jest poprzez cztery działania: Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego, Działanie 2.2 Rozwój transportu lotniczego, Działanie 2.3 Rozwój transportu publicznego oraz Działanie 2.4 Rozwój transportu kolejowego. W ramach II Osi Priorytetowej realizowane są zarówno projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, jak również projekty konkursowe. Najwięcej środków w ramach RPOWP przeznaczono na realizację działań dotyczących rozwoju infrastruktury transportowej w ramach Osi Priorytetowej II Rozwój Infrastruktury Transportowej. Poniżej przedstawiono wszystkie nabory jakie odbyły się w przedmiotowym obszarze.

187 Strona186 Tabela 45. Przeprowadzone nabory od uruchomienia programu w ramach Osi II (w EUR i PLN). Działanie/Poddziałanie Rok Termin naboru Rodzaj konkursu: otwarty/zamknięty Działanie 2.1. Rozwój transportu drogowego: Alokacja w ramach konkursu Liczba złożonych wniosków* Poddziałanie Lokalna infrastruktura drogowa lutego - 25 kwietnia 2008 zamknięty , Działanie 2.3 Rozwój transportu publicznego 2009 Działanie 2.3 Rozwój transportu publicznego 30 czerwca 31 lipca 2009 *nie uwzględnia wniosków złożonych po terminie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z wniosków o płatność. zamknięty W 2013 roku w ramach II Osi Priorytetowej zgodnie z założeniami nie przeprowadzono żadnego naboru wniosków w trybie konkursowymi i zgodnie z Harmonogramem ogłaszania konkursów w 2013 roku w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata przyjętym na posiedzeniu Zarządu Województwa Podlaskiego w dniu 29 października 2013 r. nie ogłoszono kolejnych konkursów w ramach II Osi Priorytetowej. Rozkład projektów W związku ze specyfiką II Osi Priorytetowej blisko 100% beneficjentów ubiegających się o dofinansowania stanowiły jednostki samorządu terytorialnego. Jeśli chodzi o rozkład przestrzenny projektów dofinansowanych w ramach wsparcia inwestycyjnego wyraźnie dominuje miasto Białystok przed powiatem białostockim oraz powiatem sejneńskim.

188 Strona187 Wykres 34. Lokalizacja inwestycji wspartych w ramach II Osi Priorytetowej (wg wartości dofinansowania projektów - w mln EUR). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z wniosków o płatność. Tabela 46. Podmioty aplikujące w ramach II Osi priorytetowej wg formy prawnej od początku wdrażania Programu (w EUR i PLN). Forma prawna Liczba umów % gminy 59 71,95% duże przedsiębiorstwo 1 1,22% średnie przedsiębiorstwo 1 1,22% powiat 7 8,54% Wartość dofinansowania UE w podpisanych umowach (wartości aktualne) , , , , , , , ,75 % 35,02% 0,56% 0,37% 4,65%

189 Strona188 województwo podlaskie 14 17,07% , ,96 59,40% ,66 ogółem % ,84 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. 100% Tabela 47. Liczba i wartość projektów w ramach II Osi Priorytetowej z uwzględnieniem obszaru realizacji (w EUR i PLN). Obszar realizacji Liczba projektów 01 Obszar miejski 33 Wartość ogółem , ,82 Wydatki kwalifikowalne , ,07 Dofinansowanie , ,52 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami , , ,15 49 lub o niskiej i , , ,33 bardzo niskiej gęstości zaludnienia) Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , ,33 Przykładowa realizacja projektu z II Osi Priorytetowej Tytuł projektu: Nazwa beneficjenta: Temat priorytetu: Oś priorytetowa: Działanie: Poddziałanie: Przebudowa ulic w centrum miasta Białegostoku - I etap Miasto Białystok Drogi regionalne/lokalne 2. Rozwój Infrastruktury Transportowej 2.1 Rozwój transportu drogowego Regionalna infrastruktura drogowa Całkowita wartość projektu: ,46 EUR ( ,82 PLN) Wartość dofinansowania: ,54 EUR ( ,07 PLN) Data podpisania umowy:

190 Strona189 Inwestycja usprawniła ruch w centrum miasta. Była konieczna głównie z tego powodu, że w Białymstoku stan rozwoju infrastruktury drogowej jest wciąż niedostateczny, a dostępność komunikacyjna miasta niska. Modernizacja objęła ulice: Kalinowskiego, Mazowiecką, Kijowską, Wyszyńskiego, Młynową i Wiejską. Przebudowano fragmenty tych tras, wybudowano nowe odcinki wraz z infrastrukturą techniczną. Na ruchliwych skrzyżowaniach zamontowano nowoczesne sygnalizacje świetlne. Przebudowa stanowiła I etap prac zmierzających do uporządkowania układu komunikacyjnego w tym rejonie miasta. Realizacja inwestycji poprawiła stan techniczny ulic, upłynniła ruch w centrum, dzięki czemu podniosła standard jazdy i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Projekt jest komplementarny z innymi z dziedziny transportu i komunikacji. W ramach funduszy przedakcesyjnych PHARE został przebudowany układ ulic zachodniej części miasta. Kolejnymi projektami, które poprawiły dostępność komunikacyjną, są: Poprawa jakości funkcjonowania systemu transportu publicznego Miasta Białegostoku etap I (ZPORR ) oraz projekt pn. Poprawa jakości funkcjonowania systemu transportu publicznego Miasta Białegostoku Etap II ( PO RPW ).

191 Strona190 Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego W okresie sprawozdawczym podpisano 3 umowy o dofinansowanie oraz 2 decyzje. Wszystkie dotyczyły projektów znajdujących się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych: w dniu 29 października 2013 roku podpisano 2 decyzje o dofinansowanie projektów realizowanych przez Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich: 1. Projekt pn. Ostrożany - Siemiatycze przebudowa drogi wojewódzkiej nr 690 złożony w dniu 23 sierpnia 2013 r. Wartość całkowita projektu wynosi ,55 EUR ( PLN), a dofinansowanie ,30 EUR ( PLN). 2. Projekt pn. Suwałki - Smolany Dąb - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 653 złożony w dniu 28 sierpnia 2013 r. Wartość całkowita projektu wynosi ,53 EUR ( PLN), a dofinansowanie , 79 EUR ( PLN). w dniu 23 kwietnia 2013 roku zawarta została umowa z Miastem Łomża o dofinansowanie projektu pn. Usprawnienie drogowych połączeń regionalnych w granicach Łomży - etap II. Wartość całkowita projektu wynosi ,40 EUR ( ,60 PLN), a dofinansowanie ,23 EUR ( ,94 PLN). w dniu 21 maja 2013 roku zawarta została z Miastem Białystok umowa o dofinansowanie projektu: Przebudowa odcinka ul. K. Ciołkowskiego w Białymstoku. Wartość całkowita projektu wynosi ,17 EUR ( PLN), a dofinansowanie ,30 EUR ( PLN). w dniu 12 listopada 2013 roku zawarta została z Miastem Suwałki umowa o dofinansowanie projektu: Przebudowa układu komunikacyjnego w ciągu drogi wojewódzkiej nr 655 w Suwałkach - II etap złożonego w dniu 17 lipca 2013 roku. Wartość całkowita projektu wynosi ,09 EUR ( ,68 PLN), a dofinansowanie ,09 EUR ( ,79 PLN). Dodatkowo złożone zostały 2 projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, które na chwilę obecną są na etapie oceny merytorycznej: Województwo Podlaskie w dniu 25 listopada 2013 roku złożyło projekt o dofinansowanie projektu pn: Tykocin - Jeżewo Stare - przebudowa drogi wojewódzkiej Nr 671. Miasto Łomża złożyło w dniu 5 grudnia 2013 roku projekt o dofinansowanie projektu pn. Usprawnienie drogowych połączeń regionalnych w granicach Łomży - etap III. Z analizy realizowanych projektów wynika, że działania beneficjentów koncentrowały się głównie na remoncie i przebudowie już istniejących dróg lokalnych. Pewne rozproszenie i fragmentaryczność inwestycji nie do końca stworzyły spójną sieć dróg, która w odpowiedni

192 Strona191 sposób poprawiłaby dostępność komunikacyjną województwa. Przeprowadzone badanie ewaluacyjne wskazuje, że nacisk powinien być położony w większym stopniu na inwestycje o charakterze regionalnym, z uwzględnieniem komplementarności projektów. Wykres 35. Długość nowych i zrekonstruowanych dróg, które zostaną wybudowane w wyniku realizacji programu (w km) ,49 167,49 136,87 4,96 2,86 0 gminne powiatowe wojewódzkie zrekonstruowane nowe Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z wniosków o płatność. Źródło: opracowanie własne. Z przedstawionego powyżej wykresu wynika, iż najwięcej inwestycji dotyczy dróg powiatowych. Poprzez ich budowę i rekonstrukcję zwiększona jest integracja ponadlokalnego układu komunikacyjnego. Natomiast drogi wojewódzkie realizowane z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, powiązane z drogami powiatowymi zwiększą dostępność i jakość komunikacyjną województwa podlaskiego w ujęciu szerszym. Działanie 2.2 Rozwój transportu lotniczego W ramach Działania 2.2 Rozwój transportu lotniczego planowana była realizacja dużego projektu w rozumieniu Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 pn. Budowa lotniska regionalnego. Samorząd Województwa Podlaskiego złożył projekt w trybie zaprojektuj i wybuduj, projekt zlokalizowany był na terenie Gminy Tykocin pomiędzy wsiami Sawino Saniki Bagienki. W dniu r. Zarząd Województwa podjął uchwałę w sprawie przyjęcia do realizacji oraz przyznania dofinansowania w/w projektowi na ogólną wartość ,48 EUR ( ,36 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,62 EUR ( ,40 PLN). Projekt nie został jednak zgłoszony do Komisji Europejskiej z uwagi na uchylenie w dniu 5 stycznia 2011 r. decyzją nr DOOŚoa ADK-1 Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska decyzji środowiskowej

193 Strona192 wydanej w pierwszej instancji przez Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Z uwagi na kluczową rolę inwestycji z perspektywy rozwoju społeczno-gospodarczego regionu odbyły się dwie wizyty Marszałka Województwa w Brukseli celem wynegocjowania rozwiązania alternatywnego umożliwiającego realizację inwestycji w dłuższym horyzoncie czasowym niż aktualna perspektywa finansowa. Efektem przeprowadzonych rozmów były zmiany w uszczegółowieniu Programu w zakresie przeznaczenia środków przewidzianych na realizację inwestycji na przygotowanie dokumentacji projektu (w tym raportu oddziaływania na środowisko) oraz dofinansowanie projektów dotyczących infrastruktury drogowej o znaczeniu regionalnym. W dniu 16 czerwca 2011 r. został ogłoszony przetarg na opracowanie raportu o oddziaływaniu na środowisko dla planowanego lotniska regionalnego, natomiast w dniu 28 czerwca 2011 r. Zarząd Województwa Podlaskiego przyjął uchwałę nr 37/442/2011 uchylającą uchwałę w sprawie przyjęcia do realizacji oraz przyznania dofinansowania projektowi kluczowemu Budowa lotniska regionalnego. Komisja Europejska zgodziła się na propozycję strony polskiej odnośnie przesunięcia środków przeznaczonych na budowę lotniska na projekty dotyczące budowy dróg regionalnych, jednocześnie pozostawiając pulę środków na współfinansowanie w ramach Programu prac przygotowawczych związanych z budową lotniska regionalnego (realizacja inwestycji w przyszłej perspektywie finansowej). Uchwała Zarządu Województwa Podlaskiego nr 39/502/2011 z 12 lipca 2011 r. dotyczyła m. in. zmiany nazwy projektu z Budowa lotniska regionalnego na Budowa lotniska regionalnego użytku publicznego w województwie podlaskim Etap I faza projektowa oraz zmiany koszu całkowitego projektu z ,48 EUR ( ,36 PLN) na ,64 EUR ( PLN) oraz kwoty dofinansowania z ,62 EUR ( ,40 PLN) na ,27 EUR ( PLN). Dnia 11 sierpnia 2011 r. Komisja Wstępnej Oceny Projektów Kluczowych w ramach RPOWP na podstawie Szczegółowego formularza zgłoszeniowego projektu indywidualnego pozytywnie oceniła zmieniony projekt. W terminie od 30 sierpnia do 28 września 2011 r. projekt poddany został konsultacjom społecznym, a 20 października 2011 r. został przesunięty na listę podstawową IWIPK (Uchwała ZWP Nr 60/721/2011). 5 grudnia 2011 r. Beneficjent złożył do IZ RPOWP wniosek o dofinansowanie projektu, którego ocena formalna została zakończona w dniu 12 stycznia 2012 r. Wniosek został pozytywnie oceniony pod względem merytorycznym i w dniu 27 marca 2012 roku Uchwałą Nr 88/1144/2012 została podjęta przez Zarząd Województwa decyzja o dofinansowaniu projektu. Planowany termin zakończenia realizacji projektu to czerwiec roku. Beneficjent od początku realizacji projektu do dnia r. otrzymał dofinansowanie w wysokości ,91 EUR ( ,74 PLN); koszty kwalifikowane ,12 EUR ( ,61 PLN).W ujęciu finansowym inwestycję zrealizowano na poziomie 6,36%. Od początku realizacji projektu zrealizowano następujące zadania: Opracowanie mapy przeszkód lotniczych dla planowanego lotniska regionalnego w rejonie wsi Sawino-Saniki-Bagienki gm. Tykocin;

194 Strona193 Opracowanie analizy prawnej, finansowej i organizacyjnej różnych modeli (wariantów) realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie lotniska regionalnego oraz przyszłego zarządzania tym lotniskiem; Opracowanie dokumentacji umożliwiającej złożenie wniosku aplikacyjnego o dofinansowanie Projektu w ramach RPOWP; Opracowanie procedur startu i podejścia do lądowania dla planowanego lotniska regionalnego w rejonie wsi Sawino, Saniki, Bagienki w gminie Tykocin; Dokonanie merytorycznej i prawnej oceny dokumentacji niezbędnej do złożenia wniosku aplikacyjnego o dofinansowanie Projektu w ramach RPO WP oraz opracowanie programu wykorzystania lotniska, a także wytycznych do postępowania w sprawie wyłonienia wykonawcy programu ochrony lotniska; Opracowanie projektu wzorcowej procedury startu i podejścia do lądowania dla lokalizacji lotniska regionalnego użytku publicznego w Topolanach; Zakup usług doradczych w zakresie spraw środowiskowych przy realizacji projektu, w tym opracowanie metodologii badań przyrodniczych (stan realizacji na poziomie 81,31%); Opracowanie procedury startu i podejścia lądowania dla dodatkowej lokalizacji lotniska regionalnego użytku publicznego w rejonie wsi Nowosady-Krynickie gm. Zabłudów; Opracowanie wstępnej koncepcji zagospodarowania terenu dla 3 wariantów lokalizacji lotniska; Opracowanie raportu o oddziaływaniu na środowisko dla planowanego lotniska regionalnego użytku publicznego w województwie podlaskim (stan realizacji na poziomie 84,60%); Weryfikacja wyników analizy ruchu oraz prognozy ruchu dla planowanego lotniska. W dniu r. IZ RPOWP zaakceptowała aktualizację harmonogramu rzeczowofinansowego, w ramach którego koszty kwalifikowane uległy zmniejszeniu i wynoszą ,53 EUR ( ,01 PLN). Nie osiągnięto żadnego wskaźnika produktu i rezultatu. Z uwagi na podjętą w dniu 14 stycznia r. decyzję przez Zarząd Województwa Podlaskiego w sprawie wykreślenia projektu budowy lotniska regionalnego z projektu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego -2020, aktualnie opracowywana jest decyzja o zmianie Uchwały Nr 88/1144/2012 podjętej przez Zarząd Województwa i zamknięciu powyższego projektu. Zmniejszone zostaną koszty całkowite projektu, koszty kwalifikowalne i dofinansowanie, a także termin realizacji. Działanie 2.3. Rozwój transportu publicznego W ramach powyższego działania w 2012 roku zakończono wszystkie 4 projekty. Wobec powyższego wskaźnik produktu Liczba projektów z zakresu transportu publicznego został osiągnięty w 100%. Ponadto wskaźnik Liczba zakupionego/zmodernizowanego taboru komunikacji miejskiej również został osiągnięty w 100%, natomiast wskaźnik Pojemność zakupionego/zmodernizowanego taboru komunikacji miejskiej osiągnie 98,20% wartości docelowej określonej na rok 2013.

195 Strona194 Działania dotyczące podniesienia jakości transportu miejskiego realizowano w następujących projektach: Komunalne Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o.; Rozwój transportu publicznego - przebudowa i rozbudowa zajezdni autobusowej oraz zakup autobusów przez KPK Sp. z o.o. w Białymstoku. W ramach projektu zakupiono 8 nowoczesnych autobusów przegubowych; wyremontowano nawierzchnię placu postojowego przy ul. Składowej 11; zakończono budowę i wyposażenie nowego budynku obsługi zajezdni przy ul. Składowej 7, w którym mieścić się będzie nowoczesny warsztat naprawczy autobusów i magazyn części zamiennych. Miasto Łomża; Rozbudowa i modernizacja systemu transportowego Łomży i okolic - etap II. W ramach projektu przebudowano zajezdnię (bazy) Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Łomży, zakupiono 22 sztuki autobusów niskopodłogowych, w 15 autobusach marki Volvo (które są obecnie na stanie MPK) zamontowano dodatkowo wyposażenie dotyczące systemów bezpieczeństwa i autokomputerów, zakupiono samochód pomocy technicznej, przebudowano 2 pętle autobusowe. Przedsiębiorstwo Transportowe NECKO spółka z o.o.; Poprawa infrastruktury komunikacji miejskiej w Augustowie. W ramach projektu przebudowano zajezdnię autobusową Przedsiębiorstwa Transportowego NECKO sp. z o.o. (rozbudowano boksy garażowe); zakupiono 3 autobusy spełniające normę EURO5 na potrzeby transportu publicznego, zakupiono i zamontowano urządzenia elektronicznego systemu informacji pasażerskiej online (elektroniczne tablice informacyjne), zakupiono i zamontowano 8 elektronicznych automatów do dystrybucji biletów. Miasto Suwałki; Poprawa funkcjonowania systemu transportu publicznego miasta oraz gminy Suwałki etap II. W ramach projektu zakupiono 15 autobusów wyposażonych w urządzenia informacji audiowizualnej oraz system monitoringu wewnętrznego; wykonano termomodernizację budynku naprawy pojazdów, zakupiono pojazd pomocy technicznej, zakupiono pojazd wsparcia logistycznego, wybudowano 9 nowych zatok autobusowych oraz wykonano modernizację 15 istniejących zatok, zakupiono i zamontowano 24 wiaty przystankowe aluminiowe. Działanie 2.4. Rozwój transportu kolejowego Realizacja projektu pn, Zakup kolejowych pojazdów szynowych do przewozów regionalnych z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, dla którego umowa została podpisana w 2009 r. w całości wyczerpała środki w ramach danego Działania, stopień realizacji zobowiązań UE osiągnął 100%.

196 Strona195 W ramach projektu zakupiono 4 jednostki taboru kolejowego pojazdy szynowe do przewozów regionalnych. Województwo Podlaskie wypełniając swoje zadania w zakresie kolejowych przewozów pasażerskich dąży do optymalizacji trudnych rozwiązań zarówno z punktu widzenia ekonomicznego, jak również społecznego. Realizacja niniejszego projektu wpływa na zmniejszenie wysokich kosztów utrzymania przewozów, zwiększenie oferowanej jakości usług, dostosowanie usług do potrzeb regionu, przystosowanie transportu do przewozu osób niepełnosprawnych. Województwo Podlaskie posiada już pięć autobusów szynowych, które doskonale wpisały się w mapę połączeń kolejowych pomiędzy Białymstokiem i Czeremchą, Hajnówką i Siemiatyczami oraz Białymstokiem i Suwałkami. Zakup czterech autobusów szynowych usprawnił regionalne przewozy pasażerskie. Nowoczesny tabor kolejowy wpłynął na poprawę warunków podróżowania oraz na zwiększenie mobilności mieszkańców, zwiększenie zainteresowania podróżami koleją. W ramach II Osi priorytetowej najbardziej zaawansowana realizacja obserwowana jest w przypadku takich wskaźników jak: Długość zrekonstruowanych dróg w wyniku realizacji programu, w tym: dróg powiatowych - w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 101,99%; Długość zrekonstruowanych dróg w wyniku realizacji programu, w tym: dróg gminnych - w relacji do wartości planowanej na rok docelowy 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 101,51%; Liczba projektów z zakresu transportu drogowego - z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 110,14% docelowej wartości wskaźnika na rok 2013; Liczba projektów z zakresu transportu publicznego - w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 100%; Liczba zakupionego/zmodernizowanego taboru komunikacji miejskiej - w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 10%; Liczba projektów z zakresu transportu kolejowego - w relacji do wartości planowanej na rok docelowy 2013 z podpisanej umowy wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 100%. Realokacja środków finansowych pomiędzy działaniami nie jest planowana. Dane dotyczące wartości zrealizowanych wskaźników produktu i rezultatu z wniosków o płatność oraz wynikających z podpisanych umów, znajdują się w zał. I, IV oraz zał. X niniejszego sprawozdania. Analiza wskaźników programowych została opisana w pkt

197 Strona196 Opis wkładu osi priorytetowej w promowanie równości szans kobiet i mężczyzn, crossfinancing, planowana zmiana środków alokacji oraz zalecenia i rekomendacje KE i IZ RPOWP w kontekście dalszej realizacji Programu, wyniki badań ewaluacyjnych i sposób wykorzystania rekomendacji znajdują się odpowiednio w pkt: 2.1; 2.2; Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Brak problemów Priorytet III. Rozwój turystki i kultury Osiągnięcie celów i analiza postępów Informacja dotycząca wartości wskaźników znajduje się w załączniku nr 4. W ramach Osi priorytetowej III. Rozwój turystyki i kultury, beneficjenci złożyli od uruchomienia Programu 112 wniosków o dofinansowanie (zatwierdzonych do realizacji) na wartość dofinansowania UE ,28 EUR ( ,81 PLN) w okresie sprawozdawczym było 12 wniosków na kwotę dofinansowania ,76 EUR ( ,42 PLN). Natomiast zawartych umów o dofinansowanie na koniec okresu sprawozdawczego było 107 na kwotę dofinansowania UE ,68 EUR ( ,78 PLN) z czego w okresie sprawozdawczym podpisano 25 umów na kwotę dofinansowania UE ,81 EUR ( ,03 PLN bez aneksów). Ponadto wartość złożonych wniosków o płatność wg dofinansowania UE od uruchomienia Programu wyniosła ,51 EUR ( ,86 PLN) z czego w okresie sprawozdawczym było to ,10 EUR ( ,30 PLN). W przypadku deklaracji zatwierdzonych przez Instytucję Certyfikującą było to odpowiednio ,80 EUR i w okresie sprawozdawczym ,09 EUR. Podpisane narastająco umowy po aneksach powodują, iż stopień realizacji zobowiązań UE na lata kształtuje się na poziomie 83,36 %.

198 Strona197 Wykres 36. Alokacja, zakontraktowanie, płatności i zatwierdzone deklaracje (w mln EUR). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Celem głównym Osi Priorytetowej jest wzrost atrakcyjności i konkurencyjności turystycznej województwa podlaskiego. Najważniejsze cele szczegółowe to natomiast rozbudowa bazy turystycznej w regionie, podniesienie jakości usług turystycznych, poprawa dostępności do infrastruktury sportowej, wzrost roli turystyki, sportu i rekreacji jako czynników stymulujących rozwój społeczny i gospodarczy, poszerzenie oferty usług turystycznych, rekreacyjnych i sportowych w województwie, wspieranie działań mających na celu tworzenie nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich oraz rozwój funkcji miejskich i metropolitalnych największych ośrodków miejskich w regionie. Tabela 48. Nabory ogłoszone i zrealizowane nabory od uruchomienia programu w ramach Osi III. Działanie/Poddziałanie Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu Rok Termin naboru Rodzaj konkursu: otwarty/zamknięty Alokacja w ramach konkursu (w EUR) Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu czerwca 4 sierpnia Liczba złożonych wniosków* zamknięty

199 Strona Działanie 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej grudnia luty lipca 31 sierpnia marca - 9maja 2012 zamknięty zamknięty zamknięty Działanie 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej kwietnia 30 maja listopada lutego sierpnia 30 września listopada stycznia 2012 zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty sierpnia 17 września 2012 zamknięty listopada stycznia zamknięty W okresie sprawozdawczym nie wpłynął żaden wniosek *nie uwzględnia wniosków złożonych po terminie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer.

200 Strona199 Rozkład Projektów Tabela 49. Podmioty aplikujące w ramach III Osi priorytetowej wg formy prawnej (w EUR i PLN). Forma prawna Liczba wniosków mikro przedsiębiorstwo 18 9,86% małe przedsiębiorstwo 25 15,99% średnie przedsiębiorstwo 7 3,60% duże przedsiębiorstwo 1 5,66% powiat 3 3,56% gmina 35 45,91% województwo podlaskie 5 4,68% stowarzyszenie 3 0,78% wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna samorząd gospodarczy i zawodowy powiatowa samorządowa jednostka organizacyjna % 1 0,08% 1 0,23% 1 0,20% Kościół Katolicki 2 4,34% inne kościoły i związki wyznaniowe gminna samorządowa jednostka organizacyjna państwowa organizacyjna jednostka 2 3,09% 1 1,22% 1 0,33% wspólnota samorządowa 1 0,57% Ogółem % Wartość dofinansowania UE w podpisanych umowach , , , , , , , , , , , , , , , , , ,11 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , , , , , , , ,78 % 9,86% 7,11% 0,89% 5,66% 3,56% 45,91% 4,68% 0,78% 0,08% 0,23% 0,11% 4,34% 3,09% 1,22% 0,33% 0,57% 100% Analiza projektów, dla których podpisano umowy wskazuje, że w ramach Działania 3.1 i 3.2 wspierane są projekty o różnym charakterze, tj. rozwijające infrastrukturę turystyczną, rekreacyjną i sportową, kulturalną, a także projekty z zakresu promocji turystycznej regionu. Głównymi odbiorcami wsparcia w przeważającej większości są MŚP, JST, w dalszej kolejności inne podmioty, w tym organizacje pozarządowe.

201 Strona200 Tabela 50. Struktura zawartych umów w ramach III Osi Priorytetowej wg działu gospodarki (w EUR i PLN). Dział gospodarki Liczba projektów Wartość ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie w tym UE hotele i , , ,42 47 restauracje , , ,78 inne , , ,75 niewyszczegól , , ,63 nione usługi , , , , , ,53 administracja , , ,14 2 publiczna , , , , , ,87 Razem , , ,15 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , ,78 Tabela 51. Liczba i wartość projektów w ramach III Osi Priorytetowej z uwzględnieniem obszaru realizacji (w EUR i PLN). Obszar realizacji Liczba projektów 01 Obszar miejski 61 Wartość ogółem , ,43 Wydatki kwalifikowalne , ,67 Dofinansowanie , ,84 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami , , ,60 46 lub o niskiej i , , ,31 bardzo niskiej gęstości zaludnienia) Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , ,31 Przykładowa realizacja projektu z III Osi Priorytetowej Tytuł projektu: Nazwa beneficjenta: Temat priorytetu: Oś priorytetowa: Działanie: Poddziałanie: Całkowita Rozbudowa Hotelu Żubrówka o budynek H (basen i część hotelowa) w Białowieży. "IWA" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 3. Rozwój turystyki i kultury 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej Małe i średnie przedsiębiorstwa wartość ,07 EUR ( ,37 PLN)

202 Strona201 projektu: Wartość dofinansowania: w tym budżet państwa: Data podpisania umowy: ,96 EUR ( PLN) ,69 EUR ( PLN) Hotel Best Western Żubrówka, położony w jednym z najpiękniejszych zakątków Polski w Puszczy Białowieskiej, dzięki inwestycjom sfinansowanym z RPOWP został skategoryzowany jako czterogwiazdkowy. Znacznie powiększona została baza noclegowa hotelu, a 10 osób znalazło zatrudnienie. W nowym skrzydle budynku, oznaczonym literą H, do użytku zostało oddanych 36 pokoi wraz z apartamentami wszystkie wyposażone w klimatyzację i komfortowo umeblowane. Hotel zyskał też ogromną część basenową obejmująca między innymi: duży basen z przeciwfalą, hydromasażem i fontanną, kompleks saun suchą, parową i IR, a także wanny SPA i inne atrakcje umożliwiające korzystanie z dobrodziejstw hydroterapii, m.in. brodzik dla dzieci i pieczarę wodną. Po rozbudowie hotel dysponuje łącznie 112 pokojami w tym sześcioma apartamentami. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom architektonicznym doskonale wpisuje się w otoczenie nieskażonej przemysłem i działalnością człowieka Puszczy Białowieskiej, znajdującej się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Hotel został bowiem wykonany niemal w 100% z tradycyjnych i ekologicznych materiałów, jak kamień, cegła i drewno.

203 Strona202 Działanie 3.1. Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu W ramach Działania 3.1 realizowane są zarówno projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, jak również projekty konkursowe. W okresie sprawozdawczym nie został ogłoszony żaden nabór wniosków w ramach Działania 3.1. W 2013 roku podpisano natomiast 14 umów o dofinansowanie projektów oraz jedną decyzję o dofinansowanie projektu złożonego przez Województwo Podlaskie pn.: Podlaskie - odwieczna potrzeba natury. Całkowita wartość podpisanych w okresie sprawozdawczym umów i decyzji o dofinansowanie projektów wynosi ,97 EUR ( ,12 PLN), natomiast wartość dofinansowania wynosi ,73 EUR ( ,11 PLN), w tym UE ,88 EUR ( ,93 PLN). Działanie 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej W okresie sprawozdawczym ogłoszony został jeden nabór wniosków w ramach konkursu zamkniętego z Działania 3.2. Konkurs został ogłoszony w dniu 15 listopada 2013 roku i potrwa do 24 stycznia roku. W roku 2013 nie wpłynął żaden wniosek o odpowiedzi na ten konkurs.

204 Strona203 W dniu r. zakończona została ocena merytoryczna wniosków o dofinansowanie projektów złożonych w odpowiedzi na konkurs zamknięty, trwający od r. do r. w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Osi Priorytetowej III. Rozwój turystyki i kultury, Działania 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej, Poddziałania Mikroprzedsiębiorstwa/3.2.2 Małe i średnie przedsiębiorstwa. Spośród 17 wniosków poprawnych formalnie, pozytywnie ocenę merytoryczną przeszło 11 wniosków na ogólną wartość ,44 EUR ( ,34 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,23 EUR ( ,27 PLN). Ocenionych negatywnie pod względem merytorycznym zostało 6 wniosków na ogólną wartość ,74 EUR ( ,89 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,74 EUR ( ,17 PLN). Zarząd Województwa Podlaskiego uchwałą 150/2141/2013 z dnia r. dokonał wyboru projektów do dofinansowania. Spośród 24 wniosków, które wpłynęły w ramach konkursu, do dofinansowania wybranych zostało 11 wniosków na ogólną wartość ,44 EUR ( ,34 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,23 EUR ( ,27 PLN). Podsumowując realizację prac w ramach Działania 3.1 i 3.2, należy stwierdzić, iż głównym czynnikiem utrudniającym pełne wykorzystanie potencjału regionu jest krótki sezon turystyczny, pokrywający się niemal z okresem wakacyjnym, co wynika ze specyfiki klimatu. Jednym ze strategicznych zadań Działania 3.1 jest wydłużenie sezonu turystycznego poprzez budowę odpowiedniej infrastruktury, która podniesie atrakcyjność regionu. Spowodowałoby to przyciągnięcie dodatkowych turystów z kraju, jak i z zagranicy, co w bezpośredni sposób wpłynęłoby na rozwój gospodarczy regionu. W ramach III Osi priorytetowej najbardziej zaawansowana realizacja obserwowana jest w przypadku takich wskaźników jak: Liczba projektów z zakresu turystyki w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 12%; Liczba projektów z zakresu infrastruktury sportowej i rekreacyjnej w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 23% przekroczenie zakładanej wartości docelowej wynika z faktu, iż także w ramach Działania 3.2 realizowane są projekty, które częściowo dotyczą infrastruktury sportowej i rekreacyjnej (jako element towarzyszący infrastrukturze hotelowej); Liczba nowoutworzonych miejsc noclegowych w wyniku realizacji programu w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 131,79% i 121,25% zakładanej wartości na rok. Realokacja środków finansowych między działaniami nie jest planowana. Analiza wskaźników programowych została opisana w pkt

205 Strona204 Opis wkładu osi priorytetowej w promowanie równości szans kobiet i mężczyzn, crossfinancing, planowana zmiana środków alokacji oraz zalecenia i rekomendacje KE i IZ RPOWP w kontekście dalszej realizacji Programu, wyniki badań ewaluacyjnych i sposób wykorzystania rekomendacji znajdują się odpowiednio w pkt: 2.2.1; 2.6.3; 2.6.4; Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze W związku z toczącymi się zarówno w państwach członkowskich, jak i w samej Komisji Europejskiej działaniami mającymi na celu wspieranie wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej państwa członkowskie UE, Norwegia i Komisja Europejska opracowały wspólną strategię dla wsparcia wdrażania Dyrektywy 2000/60/WE ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Ramowej Dyrektywy Wodnej). Głównym celem tej strategii jest umożliwienie spójnego i harmonijnego wdrażania Dyrektywy. Ramowa Dyrektywa Wodna wprowadza radykalnie nowe podejście do gospodarowania wodami eksponując fakt, że od wody i jej jakości zależny jest nie tylko człowiek, ale również pozostałe organizmy żywe rośliny i zwierzęta. Jakość wody w potocznym rozumieniu kojarzona jest zwykle z czystością wody, w sensie jej parametrów chemicznych (zwłaszcza poziomu zanieczyszczeń). RDW wprowadza znacznie poszerzone rozumienie jakości wód, określone mianem stanu wód. Zgodnie z wymogami RDW, wodom (rzekom, jeziorom, itp.) należy przywrócić dobry stan stan możliwie bliski naturalnemu, w którym nie zaznaczyła się ingerencja człowieka, lub jej skutki są niewielkie. Schodząc do poziomu wdrażania w województwie podlaskim RPO należy odnotować, iż projekty zakwalifikowane jako inwestycje hydrotechniczne są weryfikowane, w szczególności na etapie przed podpisaniem umowy, pod kątem wpływu zgodności inwestycji z RDW. IZ RPOWP posiłkuje się przy tym wiedzą i doświadczeniem zawodowym eksperta w zakresie hydrotechniki i hydrologii (pracownika Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Białymstoku). W przypadku, gdy Wnioskodawca dysponuje decyzją środowiskową wydaną przed dniem 18 marca 2011 r. tj. przed dniem transpozycji zapisów RDW do polskiego ustawodawstwa, tj. do Ustawy z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, Wnioskodawca obligowany jest do przygotowania analiz/ekspertyz oceniających wpływ operacji pod kątem wpływu na RDW. Powyższa analiza została przygotowana m.in. dla indywidualnego projektu kluczowego Rozbudowa infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w strefie Kanału Augustowskiego na terenie Miasta Augustów Gminy Miasto Augustów. IZ RPOWP nie wyklucza, że prawie w każdym Działaniu RPOWP może w zakres przedmiotowy inwestycji wejść element hydrotechniczny, którego wykonalność prawną w zakresie OOŚ należy przeanalizować pod kątem derogacji z RDW. W dniu 4 marca 2013 roku Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (obecnie MIR) zwróciło się z prośbą o sporządzenie listy projektów współfinansowanych ze środków RPO, które mogą wpływać na cele Ramowej Dyrektywy Wodnej. W odpowiedzi na powyższe Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata w dniu 6 marca 2013 roku przekazała listę projektów mogących mieć wpływ na RDW. Wg ostatnich informacji resortu w województwie podlaskim nie występują problemy związane z brakiem zgodności inwestycji współfinansowanych w ramach RPOWP z zapisami RDW.

206 Strona Priorytet IV Społeczeństwo informacyjne Osiągnięcie celów i analiza postępów Informacja dotycząca wartości wskaźników znajduje się w załączniku nr 4. W ramach Osi priorytetowej IV. Społeczeństwo informacyjne, beneficjenci złożyli od uruchomienia Programu 22 wnioski o dofinansowanie (zatwierdzone do realizacji) na wartość dofinansowania UE ,06 EUR ( ,33 PLN), 13 w okresie sprawozdawczym na wartość dofinansowania UE wynoszącą ,80 EUR ( ,82 PLN). Natomiast zawartych umów o dofinansowanie na koniec okresu sprawozdawczego było 17 na kwotę dofinansowania UE ,68 EUR ( ,18 PLN bez aneksów). W okresie sprawozdawczym było to 13 umów na kwotę ,82 UE ( ,77 PLN bez aneksów). Ponadto wartość złożonych wniosków o płatność wg dofinansowania UE od uruchomienia Programu wyniosła ,01 EUR ( ,54 PLN), natomiast w okresie sprawozdawczym ,27 EUR ( ,08 PLN). W przypadku deklaracji zatwierdzonych przez Instytucję Certyfikującą było to w okresie sprawozdawczym ,76 EUR, a od uruchomienia Programu ,22 EUR. Podpisane narastająco umowy (po uwzględnieniu aneksów) powodują, iż stopień realizacji zobowiązań UE na lata kształtuje się na poziomie 95,96 %. Celem głównym Osi Priorytetowej jest upowszechnienie stosowania technik systemu telekomunikacyjnego oraz zwiększenie dostępu do usług elektronicznych poprzez rozbudowę regionalnej infrastruktury teleinformatycznej. Najważniejsze cele szczegółowe to wykorzystanie zaawansowanych technologii informacyjnych przez mieszkańców województwa podlaskiego, wyrównanie dysproporcji w dostępie do internetu oraz innych Technologii Informatycznych i Komunikacyjnych (ICT) w regionie. Wykres 37. Alokacja, zakontraktowanie, płatności i zatwierdzone deklaracje (w mln EUR).

207 Strona206 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono naborów wniosków w formie konkursów ramach IV Osi Priorytetowej. Tabela 52. Nabory przeprowadzone od uruchomienia programu w ramach Osi IV. Działanie/Poddziałanie Rok Termin naboru Rodzaj konkursu: otwarty/zamknięty Alokacja w ramach konkursu (w EUR) Liczba złożonych wniosków* Oś Priorytetowa IV Społeczeństwo Informacyjne Oś Priorytetowa IV Społeczeństwo Informacyjne 15 grudnia lutego sierpnia 10 września lipca - 24 września września - 15 października 2012 *nie uwzględnia wniosków złożonych po terminie zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty

208 Strona207 Źródło: opracowanie własne. Rozkład Projektów Tabela 53. Podmioty aplikujące w ramach IV Osi priorytetowej wg formy prawnej (w EUR i PLN). Forma prawna Liczba wniosków województwo podlaskie 2 54,80% wspólnota samorządowa 1 13,92% organ władzy, administracji rządowej % 1 15,80% Wartość dofinansowania UE w podpisanych umowach (w EUR i PLN) , , , , , ,44 % 54,80% 13,92% 15,80% mikroprzedsiębiorstwo 2 2,64% małe przedsiębiorstwo 1 1,75% , , , ,80 2,64% 1,75% publiczny zakład opieki zdrowotnej 10 11,08% , , ,68 ogółem % ,18 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. 11,08% 100% Tabela 54. Liczba i wartość projektów w ramach IV Osi Priorytetowej z uwzględnieniem obszaru realizacji (w EUR i PLN). Obszar realizacji Liczba projektów 01 Obszar miejski 13 Wartość ogółem , ,34 Wydatki kwalifikowalne , ,93 Dofinansowanie , ,13 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami , , ,43 4 lub o niskiej i , , ,57 bardzo niskiej gęstości zaludnienia) Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , ,05 Przykładowa realizacja projektu z IV Osi Priorytetowej Tytuł projektu: Nazwa beneficjenta: Temat priorytetu: Podlaski System Informacyjny e-zdrowie Województwo Podlaskie Usługi i aplikacje dla obywateli (e-zdrowie, e-administracja, e- edukacja, e-integracja itp.)

209 Strona208 Oś priorytetowa: Działanie: Poddziałanie: Całkowita projektu: Wartość dofinansowania: 4. Społeczeństwo Informacyjne 4.1 Społeczeństwo Informacyjne wartość ,87 EUR ( ,08 PLN) Data podpisania umowy: ,58 EUR ( ,25 PLN) Podlaski System Informacyjny e-zdrowie ma poprawić jakość i dostępność do publicznej służby zdrowia, upowszechnić elektroniczny obieg dokumentacji i unowocześnić system informacji medycznej. Aby zrealizować te cele, trzeba zinformatyzować zakłady opieki zdrowotnej i udostępnić usługi elektroniczne mieszkańcom województwa podlaskiego. W projekcie uczestniczy 39 podmiotów, w tym Województwo Podlaskie jako lider, 10 powiatów z Podlaskiego, 27 zakładów opieki zdrowotnej i jedna spółka prawa handlowego. Dzięki dotacji z RPOWP zostaną one wyposażone w sprzęt i platformy serwerowe, które pozwolą na wprowadzenie usług elektronicznych i zarządzanie nimi. Ten system umożliwi wygodną komunikację między pacjentem a usługodawcami z branży opieki zdrowotnej. Zakłada też przekazywanie danych pomiędzy poszczególnymi instytucjami. Planowane jest również stworzenie portalu tematycznego dla pacjenta. Zadanie to zakłada upowszechnianie stosowania technik ICT w ochronie zdrowia, a działania są komplementarne z projektem Wdrażanie elektronicznych usług dla ludności województwa podlaskiego część II, administracja samorządowa i przyczyniają się do rozwoju społeczeństwa informacyjnego, szczególnie w obszarach służby zdrowia i administracji publicznej.

210 Strona209 W ramach IV Osi Priorytetowej realizowane są zarówno projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych, jak również projekty konkursowe. W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono żadnego naboru wniosków w formie konkursów zamkniętych w ramach IV Osi Priorytetowej. Podpisane zostało natomiast 13 umów o dofinansowanie projektów złożonych w odpowiedzi na nabory ogłoszone w roku 2012, z czego: - 3 umowy dotyczyły sieci szerokopasmowych i dostępu do internetu. Wartość całkowita podpisanych umów wyniosła ,91 EUR ( ,86 PLN), natomiast dofinansowanie wyniosło ,28 EUR ( ,45 PLN), w tym UE: ,89 EUR ( ,12 PLN) umów dotyczyło projektów związanych z narzędziami TIK do obsługi pacjenta w ramach systemu ochrony zdrowia, na ogólną wartość ,99 EUR ( ,24 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,93 ( ,65 PLN), w tym dofinansowanie z EFRR ,93 EUR ( ,65 PLN). Jak dotychczas w trybie konkursowym do dofinansowania wybrano 6 projektów. Jeden z nich objęty był reżimem pomocy publicznej, w przypadku 5 pozostałych projektów wymagana jest notyfikacja pomocy publicznej przez Komisję Europejską. Umowa o dofinansowanie z Gminą Narewka, która planowała realizować projekt na podstawie rozporządzenia MRR

211 przy 50-procentowym poziomie wsparcia, na prośbę Beneficjenta została rozwiązana. Również Gmina Dąbrowa Białostocka zrezygnowała z realizacji projektu, w przypadku którego wymagana była notyfikacja pomocy publicznej (umowę o dofinansowanie rozwiązano z dniem 21 grudnia 2011 r.). Złożone projekty konkursowe odnoszą się w głównej mierze do budowy sieci dostępu bezprzewodowego oraz sieci szerokopasmowych z publicznymi punktami dostępu. W przeważającej części inwestycje realizowane będą w technologii radiowej (WIMAX, WiFi) oraz światłowodowej. W listopadzie 2011 roku pozytywną decyzję notyfikacyjną otrzymał projekt Sieci Szerokopasmowej Polski Wschodniej (dofinansowany w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej), który w międzyczasie uległ pewnym modyfikacjom, toteż projekty realizowane w ramach RPOWP na lata wymagały ponownej analizy pod kątem komplementarności z SSPW. Wynikiem takiej analizy była decyzja o zmianie projektu, którego Liderem jest Gmina Drohiczyn, w zakresie planowanego przebiegu sieci oraz zastosowanej technologii (sieć światłowodowa zamiast hybrydy sieci światłowodowej i radiowej). Zarząd Województwa w ramach Osi Priorytetowej IV Społeczeństwo Informacyjne Uchwałą nr 236/3638/10 z dnia 15 czerwca 2010 r. oraz Uchwałą 272/4220/10 z dnia 30 grudnia 2010 r. zatwierdził do dofinansowania 2 projekty Gminy Drohiczyn dotyczące budowy sieci szerokopasmowej: WND-RPPD /10 oraz WND-RPPD /10. Z uwagi na konieczność zapewnienia pełnej komplementarności ww. projektów z projektem Sieci Szerokopasmowej Polski Wschodniej (decyzja w sprawie SSPW zapadła znacznie później niż okres przygotowania projektów w ramach RPOWP) oraz uwzględnienia wymogów KE w zakresie dopuszczalności pomocy publicznej, oba projekty wymagały modyfikacji w zakresie koncepcji technicznej, jak również analizy finansowej. Znaczącym ułatwieniem procesu zmian w dokumentacji oraz w dalszej kolejności przygotowania projektów do notyfikacji było połączenie zakresu obu projektów i potraktowanie ich wspólnie jako jednej inwestycji. Zgodnie z postanowieniami Uchwały Nr 74/941/2011 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie połączenia projektów Gminy Drohiczyn realizowanych w ramach Osi Priorytetowej IV Społeczeństwo Informacyjne Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata umowa o dofinansowanie UDA-RPPD /10-01 została rozwiązana natomiast do umowy UDA-RPPD /10-01 w formie aneksu został włączony zakres rzeczowy i finansowy rozwiązanej umowy UDA-RPPD /10-01 (rozwiązanie jednej z umów oraz aneksowanie drugiej nastąpiło z dniem roku). Połączony projekt WND-RPPD /10 otrzymał tytuł Budowa nadbużańskiej szerokopasmowej sieci dystrybucyjnej realizacja I i II etapu. W związku z koniecznością zmiany dokumentacji projektu (zmiana na technologię światłowodową i zmiana przebiegu sieci) w dniu roku zawarta została umowa pomiędzy Województwem Podlaskim oraz Protimo Sp. z o.o. Odbiór przedmiotu zamówienia w postaci zaktualizowanego studium wykonalności i programu funkcjonalno-użytkowego nastąpił w dniu r., natomiast dnia r. zawarto do umowy z Gminą Drohiczyn aneks nr UDA-RPPD /10-03 wprowadzający te zmiany. Po dokonanych modyfikacjach wartość projektu uległa nieznacznemu zmniejszeniu i obecnie całkowita jego wartość wynosi ,65 EUR (39 Strona210

212 ,32 PLN), w tym wartość dofinansowania ,15 EUR ( ,12 PLN). Kolejnym etapem było przygotowanie formularzy notyfikacyjnych i wysłanie ich do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów celem uzyskania opinii Prezesa UOKiK co do kwestii występowania pomocy publicznej i konieczności notyfikacji przez Komisję Europejską (dokumentację projektów podlegających notyfikacji wysłano do UOKiK dnia r.). Pismem z dnia r. Dyrektor Departamentu Monitorowania Pomocy Publicznej Pan Piotr Pełka przekazał opinie co do występowania pomocy publicznej w poszczególnych projektach oraz poinformował, iż jednocześnie zostały przesłane pocztą elektroniczną do Przedstawicielstwa RP przy UE formularze notyfikacyjne w celu dokonania notyfikacji zgodnie z art. 3 ust. 4 rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania rozporządzania Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (Dz.U. nr L 140 z ), w trybie art. 108 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Dnia r. Komisja Europejska wystosowała pismo z pytaniami dotyczącymi projektów podlegających notyfikacji, które Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przekazał Instytucji Zarządzającej RPOWP pismem z dnia r. IZ RPOWP wystąpiła o tłumaczenie na język polski przedmiotowego pisma Komisji Europejskiej, tłumaczenie zostało przekazane za pośrednictwem UOKiK pismem z dnia r. Instytucja Zarządzająca RPOWP przygotowała projekt odpowiedzi na pytania Komisji, który został przekazany do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pismem z dnia r. Przygotowana odpowiedź nie obejmowała jednakże odpowiedzi na 2 z wystosowanych pytań, w przypadku których niezbędny był dłuższy czas na ich przygotowanie pytania te dotyczyły konieczności przeprowadzenia uzupełniających konsultacji publicznych oraz przedstawienia opinii Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej co do realizacji podlegających notyfikacji projektów. 30- dniowe konsultacje publiczne rozpoczęto dnia r., zaś po ich zakończeniu do UOKiK przekazano informację o ich wyniku (w ramach konsultacji do IZ RPOWP nie wpłynęły żadne uwagi). Pismem z dnia r. IZ RPOWP wystąpiła również o opinię do Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Prezes UKE wystąpił o uzupełnienie informacji co do przedmiotowych projektów pismem z dnia r. uzupełnienie przekazano do UKE pismem z dnia r. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej wydał pozytywną opinię w sprawie przedmiotowych projektów dnia r., po otrzymaniu opinii przekazano ją do UOKiK pismem z dnia r., do Komisji Europejskiej przedmiotowa opinia wpłynęła r. tym samym udzielono kompletnej odpowiedzi na wszystkie pytania wystosowanie przez Komisję Europejską. Dnia 7 lutego 2013 r. Komisja Europejska wystosowała pismo z pytaniami dotyczącymi projektów podlegających notyfikacji, które Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przekazał Instytucji Zarządzającej RPOWP pismem nr DD (14)/12/MMach z dnia 12 lutego 2013 r. Instytucja Zarządzająca RPOWP przygotowała projekt odpowiedzi na pytania Komisji, który został przekazany do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pismem z dnia 28 lutego 2013 r. W okresie luty-kwiecień 2013 r. w ramach korespondencji mailowej Instytucja Zarządzająca RPOWP za pośrednictwem kancelarii GWW Woźny i Wspólnicy Sp. k. odpowiadała na Strona211

213 dodatkowe pytania przedstawiciela Komisji Europejskiej w zakresie notyfikowanych projektów, w celu uzupełnienia zgłoszenia i uzasadnienia zmiany skokowej w zakresie dostępności do szerokopasmowego internetu na obszarze objętym notyfikowanymi projektami. Dnia 6 maja 2013 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przekazał Instytucji Zarządzającej RPOWP drogą mailową prośbę Komisji Europejskiej o przedłużenie terminu wydania decyzji notyfikacyjnej do 6 czerwca 2013 r. oraz oficjalne potwierdzenie stanowiska w odniesieniu do uzasadnienia zmiany skokowej. Dnia 13 maja 2013 r. Instytucja Zarządzająca RPOWP przekazała UOKIK odpowiedź Komisji Europejskiej, w ramach której wyrażono również zgodę na przedłużenie pierwotnego terminu dwóch miesięcy na wydanie decyzji notyfikacyjnej przez Komisję. W dniach 16 maja i 23 maja 2013 r. Komisja Europejska za pośrednictwem UOKIK w ramach korespondencji mailowej przekazała Instytucji Zarządzającej RPOWP dodatkowe pytania dotyczące ww. notyfikowanych projektów. Instytucja Zarządzająca udzieliła odpowiedzi Komisji Europejskiej drogą mailową dnia 21, 23 i 24 maja 2013 r. Dnia 6 czerwca 2013 r. Komisja Europejska wydała decyzję notyfikacyjną, którą Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przekazał Instytucji Zarządzającej RPOWP pismem nr DDO (19)/12/MMach z dnia 10 czerwca 2013 r. W ramach decyzji notyfikacyjnej Komisja Europejska stwierdziła zgodność projektów Budowa szerokopasmowej sieci dystrybucyjnej z Publicznymi Punktami Dostępu do Internetu na terenie Gmin Mońki, Knyszyn, Goniądz i Jaświły, Budowa bezprzewodowej sieci internetowej obsługującej teren gminy Bakałarzewo, Nadbużańska Szerokopasmowa Sieć Dystrybucyjna z art. 107 ust. 3 lit c) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Instytucja Zarządzająca przekazała beneficjentom ww. projektów decyzję notyfikacyjną wydaną przez Komisję Europejską pismem z dnia 25 czerwca 2013 r. oraz zwróciła się do beneficjentów o analizę warunków określonych w decyzji KE pod kątem możliwości realizacji ww. projektów z zachowaniem tych warunków oraz zakresu potrzebnych zmian w dokumentacji ww. projektów. Po zapoznaniu z decyzją Komisji Europejskiej, Gmina Drohiczyn, jako Lider jednego z trzech notyfikowanych projektów, potwierdziła, iż projekt realizowany będzie zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej. Beneficjenci pozostałych dwóch projektów Gmina Bakałarzewo oraz Gmina Mońki (jako Lider projektu) poinformowali Instytucję Zarządzającą RPOWP, iż realizacja projektów nie będzie możliwa m.in. ze względu na pogorszenie sytuacji finansowej gmin, na terenie których realizowane byłyby ww. projekty, niemożliwość zapewnienia środków finansowych na pokrycie wkładu własnego, czy też ryzyka, że samorządy nie będą w stanie ponosić kosztów utrzymania efektywnego hurtowego dostępu do internetu zagwarantowanego przez okres co najmniej 7 lat, jeżeli nie zostanie wyłoniony operator komercyjny. W związku z tym umowy o dofinansowanie ww. projektów zostały rozwiązane. Strona212

214 Strona213 Przewidywana realizacja wskaźników: Liczba projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego, w tym: projekty dotyczące usług elektronicznych z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik w wysokości 20% wartości docelowej wskaźnika na rok 2013; Liczba uruchomionych PIAP z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik w wysokości 154,80% wartości docelowej wskaźnika na rok 2013; Długość wybudowanej sieci internetu szerokopasmowego z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik w wysokości 106,98% wartości docelowej wskaźnika na rok 2013; Liczba możliwych podłączeń do internetu szerokopasmowego, w tym: MŚP, szkoły, jednostki administracji publicznej z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 184,50% wartości docelowej wskaźnika na rok 2013 w przypadku MŚP, Szkoły 92,86% i 58,33% w przypadku jednostek administracji publicznej; Liczba osób korzystających (PIAP) z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 22,73% wartości docelowej wskaźnika na rok Duża rozbieżność pomiędzy wartością docelową wskaźników (należy pamiętać, że wartości docelowe były szacowane przy założeniu, że będzie realizowany jeden duży projekt w skali województwa) Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu, Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu, w tym na obszarach wiejskich oraz Liczba osób korzystających z PIAP, a wartością wynikającą z podpisanych umów wynika m.in. z tego, że na etapie ogłaszania pierwszych konkursów z zakresu budowy sieci szerokopasmowych zapisy Linii Demarkacyjnej nie pozwalały w ramach RPO na budowę sieci dostępowych, a więc i w konsekwencji na zapewnienie możliwości bezpośredniego dostępu do Internetu dla mieszkańców. Ponadto należy pamiętać, że projekty te (których Beneficjentami były Jednostki JST) na etapie ich konstruowania były planowane do poddania procedurze notyfikacyjnej w celu uznania pomocy za dopuszczalną, tak więc również nie mogły dotyczyć bezpośrednio zapewnienia możliwości dostępu do Internetu dla mieszkańców. Ostatecznie w wyniku przedłużającej się procedury związanej z uzyskaniem dofinansowania, w tym związanej z notyfikacją, dwaj Beneficjenci z pośród trzech zrezygnowali z realizacji projektów, natomiast trzeci, największy z tej grupy projektów tj. projekt Gminy Drohiczyn, jest w chwili obecnej jeszcze na etapie procedury przetargowej. Biorąc pod uwagę powyższe ograniczenia, przedmiotowe wskaźniki są realizowane jedynie przez 3 projekty wyłonione do dofinansowania w ramach konkursu z 2012 r. (w którym lista Beneficjentów mogących aplikować o środki została rozszerzona o przedsiębiorców). Niska realizacja lub jej brak przedmiotowych wskaźników rezultatu: Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu - (28,47%), Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu, w tym na obszarach wiejskich - (0%), oraz Liczba osób korzystających z PIAP - (22,73%) wynikała z faktu, że projekty te są jeszcze w fazie realizacji.

215 Strona214 Dane dotyczące wartości zrealizowanych wskaźników produktu i rezultatu z wniosków o płatność oraz wynikających z podpisanych umów, znajdują się w zał. I, IV oraz zał. X niniejszego sprawozdania. Analiza wskaźników programowych została opisana w pkt Opis wkładu osi priorytetowej w promowanie równości szans kobiet i mężczyzn, crossfinancing, planowana zmiana środków alokacji oraz zalecenia i rekomendacje KE i IZ RPOWP w kontekście dalszej realizacji Programu, wyniki badań ewaluacyjnych i sposób wykorzystania rekomendacji znajdują się odpowiednio w pkt: 2.2.1; 2.6.3; 2.6.4; Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Brak problemów Priorytet V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska Osiągnięcie celów i analiza postępów Informacja dotycząca wartości wskaźników znajduje się w załączniku nr 4. W ramach Osi priorytetowej V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska, beneficjenci złożyli od uruchomienia Programu 164 wnioski o dofinansowanie (zatwierdzone do realizacji) na wartość dofinansowania UE ,77 EUR ( ,55 PLN) w okresie sprawozdawczym było to 59 wniosków na kwotę dofinansowania UE ,22 EUR ( ,07 PLN). Natomiast zawartych umów o dofinansowanie na koniec okresu sprawozdawczego było 152 na kwotę dofinansowania UE ,87 EUR ( ,40 PLN) z czego w okresie sprawozdawczym podpisano 50 umów na kwotę dofinansowania UE ,75 EUR ( ,28 PLN bez aneksów). Ponadto wartość złożonych wniosków o płatność wg dofinansowania UE od uruchomienia Programu wyniosła ,59 EUR ( ,14 PLN), z czego w okresie sprawozdawczym było to ,93 EUR ( ,82 PLN). W przypadku deklaracji zatwierdzonych przez Instytucję Certyfikującą było to odpowiednio ,20 EUR i w okresie sprawozdawczym ,11 EUR. Podpisane narastająco umowy (po uwzględnieniu aneksów) powodują, iż stopień realizacji zobowiązań UE na lata kształtuje się na poziomie 88,92 %.

216 Celem głównym Osi Priorytetowej jest zachowanie dziedzictwa środowiska naturalnego poprzez inwestycje infrastrukturalne zmniejszające negatywne skutki cywilizacji. Najważniejsze cele szczegółowe to poprawa jakości powietrza poprzez zmniejszenie ilości zanieczyszczeń, poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych, minimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów oraz wprowadzenie systemu ich odzyskiwania i unieszkodliwiania, wzrost wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii oraz poprawa stanu infrastruktury technicznej na obszarach słabiej rozwiniętych. Strona215

217 Strona216 Wykres 38. Alokacja, zakontraktowanie, płatności i zatwierdzone deklaracje (w mln EUR). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Poniższa tabela przedstawia wszystkie konkursy jakie odbyły się Priorytetowej. w ramach V Osi Tabela 55. Zrealizowane nabory od uruchomienia programu w ramach Osi V. Działanie/Poddziałanie Działanie 5.1, z zakresu gospodarki wodno-ściekowej Rok 2008 Termin n a b o r u Rodzaj konk ursu: otwa rty/ zamk nięty Alokacja w ramach konkurs u (w EUR) Oś V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska 15 października 28 listopada 2008 zamknięty Liczba złożonych wniosków*

218 Strona217 Działanie 5.1, 5.2, z zakresu ochrony przyrody października 28 listopada 2008 zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu termomodernizacji czerwca 17 lipca 2009 zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu gospodarki odpadami dotyczące likwidacji i rekultywacji składowisk odpadów grudnia luty 2010 zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu ochrony przyrody lutego 16 kwietnia 2010 zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu gospodarki wodno-ściekowej marca 30 kwietnia 2010 zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu gospodarki odpadami czerwca - 4 sierpnia 2010 zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu odnawialnych źródeł energii Działanie 5.1, 5.2, z zakresu ochrony przyrody, gospodarki odpadami, wykorzystania odnawialnych źródeł energii czerwca 16 sierpnia września -26 października 2010 zamknięty zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu odnawialnych źródeł energii sierpnia 20 października 2011 zamknięty Działanie 5.1, 5.2, z zakresu gospodarki wodno-ściekowej października 2 grudnia 2011 zamknięty

219 Strona218 Działanie 5.2, z zakresu odnawialnych źródeł energii lipca- 10 września 2012 zamknięty ,23 45 Działanie 5.2, z zakresu energii odnawialnej: słonecznej sierpnia - 31 października 2012 zamknięty Działanie 5.2, z zakresu odnawialnych źródeł energii grudnia stycznia 2013 zamknięty ,94 91 Działanie 5.2, z zakresu odnawialnych źródeł energii na produkcję energii na własne potrzeby listopada stycznia zamknięty ,82 W okresie sprawozdawczym nie wpłynął żaden wniosek (w styczniu roku wpłynęło 66 wniosków) *nie uwzględnia wniosków złożonych po terminie Źródło: opracowanie własne. Rozkład Projektów Tabela 56. Podmioty aplikujące w ramach V Osi priorytetowej wg formy prawnej (w EUR i PLN). Forma prawna Liczba umów % Kościół katolicki 1 0,,66% organ władzy, administracji rządowej 2 1,32% Wartość dofinansowania UE w podpisanych umowach (wartości aktualne) , , , ,80 % 0,20% 0,47% mikroprzedsiębiorstwo 13 8,55% małe przedsiębiorstwo 9 5,92% średnie przedsiębiorstwo 7 4,61% duże przedsiębiorstwo 4 2,63% , , , , , , , ,83 10,93% 6,58% 8,23% państwowa jednostka organizacyjna 5 3,29% , ,03 3,97% państwowa osoba prawna 1 0,66% , ,71 0,16%

220 Strona219 powiatowa samorządowa jednostka organizacyjna 1 0,66% , ,09 0,12% publiczny zakład opieki , ,87% zdrowotnej ,12 stowarzyszenie 1 0,66% , ,73 uczelnia wyższa 2 1,32% , ,24 wojewódzka samorządowa ,05 1 0,66% jednostka organizacyjna ,31 wspólnota samorządowa 7 4,61% , ,50 gmina 77 50,66% , ,86 powiat 5 3,29% , ,94 województwo 1 0,66% , ,99 ogółem % , ,40 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. 9,53% 0,12% 0,31% 1,00% 3,45% 46,75% 1,55% 0,09% 100% Ze wszystkich beneficjentów mogących aplikować w ramach V Osi Priorytetowej zdecydowanie największą grupą były jednostki samorządu terytorialnego, a następnie zakłady opieki zdrowotnej. Należy również zauważyć, że Oś V Rozwój infrastruktury ochrony środowiska (w szczególności Działanie 5.1 Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska) odznacza się relatywnie wysokim wskaźnikiem realizacji działań w stosunku do zakontraktowanych środków. Intensyfikację prac w ramach osi można było zaobserwować w ostatnich dwóch latach. Tabela 57. Struktura zawartych umów w ramach V Osi Priorytetowej wg działu gospodarki (w EUR i PLN). Dział gospodarki wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła pobór, uzdatnianie i rozprowadzani e wody inne niewyszczegól nione usługi Liczba projektów Wartość ogółem , , , , , ,61 Wydatki kwalifikowalne , , , , , ,50 Dofinansowanie , , , , , ,23 w tym UE , , , , , ,98

221 Strona220 działalność związana ze środowiskiem naturalnym , , , , , , , , ,47 Razem , , ,65 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , ,40 Tabela 58. Liczba i wartość projektów w ramach V Osi Priorytetowej z uwzględnieniem obszaru realizacji (w EUR i PLN). Obszar realizacji Liczba projektów 01 Obszar miejski Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 75 Wartość ogółem , , , ,35 Wydatki kwalifikowalne , , , ,99 Dofinansowanie , , , ,15 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , ,29 Przykładowa realizacja projektu z V Osi Priorytetowej Tytuł projektu: Nazwa beneficjenta: Temat priorytetu: Oś priorytetowa: Działanie: Poddziałanie: --- Całkowita projektu: Wartość dofinansowania: Data umowy: Instalacje solarne w obiektach użyteczności publicznej w Łomży - I etap Miasto Łomża Energia odnawialna: słoneczna 5. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska 5.1 Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska wartość ,60 EUR ( ,71 PLN) podpisania ,03 EUR ( ,26 PLN) Dzięki tej dotacji na budynku Pływalni i Hali Sportowej przy Szkole Podstawowej Nr 10 przy ul. Niemcewicza 17 w Łomży zostaną zainstalowane kolektory słoneczne. Będą służyły do podgrzania wody użytkowej i basenowej.

222 Strona221 W ramach projektu pojawi się 112 kolektorów słonecznych o łącznej mocy 260 KW. Do podgrzania wody użytkowej dobrano trzy zasobniki solarne, z tego dwa o pojemności 3000 litrów oraz jeden o pojemności 1000 litrów. Natomiast do podgrzewania wody basenowej ma służyć jeden zasobnik solarny o pojemności 3000 litrów oraz jeden o pojemności 1000 litrów. Zostanie wykonana też konstrukcja wsporcza, zmiany w węźle cieplnym, automatyka, roboty elektryczne. Konieczna będzie też wymiana dachu na Hali Sportowej. Wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł energii przyczyni się do zmniejszenia emisji do atmosfery gazów i pyłów negatywnie wpływających na stan środowiska. Zmniejszy się też zapotrzebowanie na energię cieplną, obniży koszty przygotowania ciepłej wody użytkowej dla pływalni i hali sportowej. Nadwyżki energii cieplnej zostaną przesłane na potrzeby Szkoły Podstawowej Nr 10. To pierwszy na taką skalę projekt w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w jednostkach użyteczności publicznej w Łomży. Oś Priorytetowa wdrażana jest przez dwa Działania: 5.1. Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska i 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska. W roku 2013 przeprowadzono 2 nabory wniosków w formie konkursów zamkniętych. Wszystkie nabory dotyczyły Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska projekty z zakresu odnawialnych źródeł energii. Pierwszy konkurs zamknięty trwał od 14 grudnia 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. W odpowiedzi na konkurs wpłynęło 91 wniosków. Ogólna wartość złożonych projektów wynosi ,21 EUR ( ,79 PLN), w tym wartość dofinansowania ,55 EUR ( ,20 PLN). Dodatkowo, po zakończeniu naboru wpłynęły jeszcze 2 wnioski (wnioski złożone po terminie) na ogólną

223 Strona222 kwotę ,87 EUR ( ,12 PLN), o wartości dofinansowania ,61 EUR ( ,00 PLN). Spośród 91 wniosków, które wpłynęły w ramach konkursu pozytywną ocenę formalną otrzymały 74 wnioski na ogólną wartość ,65 EUR ( ,97 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,84 EUR ( ,52 PLN). Odrzuconych ze względów formalnych zostało 17 wniosków na ogólną wartość ,08 EUR ( ,74 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,33 ( ,68 PLN). W dniu 2 sierpnia 2013 roku zakończona została ocena merytoryczna. Spośród 74 wniosków poprawnych formalnie, pozytywnie ocenę merytoryczną przeszło 26 wniosków na ogólną wartość ,60 EUR ( ,41 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,76 EUR ( ,76 PLN). Ocenionych negatywnie pod względem merytorycznym zostało 47 wniosków na ogólną wartość ,18 EUR ( ,38 PLN), w tym wartość dofinansowania wynoszącą ,91 EUR ( ,10 PLN). Ponadto w trakcie oceny merytorycznej 1 wniosek został wycofany przez Beneficjenta. Zarząd Województwa Podlaskiego uchwałą 180/2601/2013 z dnia 20 sierpnia 2013 r. dokonał wyboru 19 projektów do dofinansowania. Uwzględniając wartość dodatkowych wolnych środków w ramach konkursu Zarząd Województwa Podlaskiego postanowił przeznaczyć wolną kwotę alokacji na dofinansowanie projektów o łącznej wartości ,86 EUR ( ,83 PLN), z czego wartość dofinansowania to ,30 EUR ( ,38 PLN). Dodatkowo stworzono listę rezerwową, na której w chwili obecnej znajduje się 7 projektów. W dniu 20 listopada 2013 roku Zarządu Województwa Podlaskiego uchwałą nr 199/2843/2013 zmieniająca uchwałę w sprawie wyboru do realizacji projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Osi Priorytetowej V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska, Działanie 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska - projekty z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii zdecydował o skreśleniu 8 projektów z listy projektów wybranych do dofinansowania. Mając na uwadze Uchwałę Nr 199/2843/2013 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 20 listopada 2013 r., na podstawie której odmówiono podpisania 8 umów o dofinansowanie projektów wybranych uchwałą nr 180/2601/2013 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 20 sierpnia 2013 r. w sprawie wyboru do realizacji projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Osi Priorytetowej V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska, Działanie 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska - projekty z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii, część uwolnionych środków w ramach konkursu - Oś Priorytetowa V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska, Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, projektów złożonych w terminie: r.

224 Strona r. (konkurs nr 6), Zarząd Województwa Podlaskiego postanowił przeznaczyć na dofinansowanie 7 projektów, które znajdowały się na z Liście rezerwowej, tj.: ,46 EUR ( ,38 PLN); w tym EFRR nie więcej niż ,84 EUR ( ,17 PLN). W chwili obecnej trwa podpisywanie umów o dofinansowanie projektów wybranych do dofinansowania. Drugim naborem wniosków w roku 2013 z Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska (Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii na produkcję energii na własne potrzeby) jest konkurs zamknięty trwający od 7 listopada 2013 roku do 9 stycznia roku. W okresie sprawozdawczym, tj. w roku 2013 nie wpłynął żaden wniosek w odpowiedzi na konkurs. W styczniu roku wpłynęło 66 wniosków. Ogólna wartość złożonych projektów wynosi ,69 EUR ( ,66 PLN), w tym wartość dofinansowania ,40 EUR ( ,70 PLN). W chwili obecnej trwa ocena formalna wniosków złożonych w odpowiedzi na konkurs. Uchwałą Nr 107/1459/2012 Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 10 lipca 2012 roku w sprawie przyjęcia Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata na listę podstawową IWIPK wciągnął projekt Politechniki Białostockiej w ramach Działania 5.2. W dniu 23 listopada 2012 roku Politechnika Białostocka złożyła wniosek z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych pn. Poprawa efektywności energetycznej infrastruktury Politechniki Białostockiej z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Całkowita wartość projektu wynosi ,83 EUR ( ,00 PLN), natomiast dofinansowanie wynosi ,16 EUR ( ,83 PLN). Dnia 12 grudnia 2012 r. zakończona została ocena formalna wniosku. Zarząd Województwa Podlaskiego Uchwałą nr 151/2160/2013 z dnia r. dokonał wyboru do realizacji projektu złożonego w ramach Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata , Osi priorytetowej V. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska, Działanie 5.2. Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska. Ogólna wartość projektu ,61 EUR ( ,90 PLN), w tym wartość dofinansowania wynosząca ,10 EUR ( ,58 PLN). Na chwilę obecną Beneficjent jest w trakcie kompletowania dokumentów niezbędnych do podpisania umowy o dofinansowanie projektu. W ramach V Osi priorytetowej najbardziej zaawansowana realizacja obserwowana jest w przypadku takich wskaźników jak: Liczba projektów z zakresu z zakresu infrastruktury wodno-ściekowej w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 125%;

225 Strona224 Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik dwukrotnie wyższy; Liczba projektów z zakresu energii odnawialnej w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 70%, stanowi to odpowiednio 40% wartości wskaźnika na rok ; Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik ponad siedmiokrotnie wyższy; Dodatkowa moc zainstalowana energii ze źródeł odnawialnych w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik ponad pięciokrotnie wyższy, natomiast wartość do osiągnięcia na rok wynosi 122,96% ; Liczba osób zabezpieczonych przed innymi zagrożeniami w relacji do wartości docelowej planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik ponad dwukrotnie wyższy. Brak realizacji następującego wskaźnika Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez nowo utworzone wysypisko (0%) wynika z tego, iż projekty realizowane w ramach RPO muszą być zgodne z Planem Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata , który obecnie nie przewiduje tworzenia nowych wysypisk. Realokacja środków finansowych między działaniami nie jest planowana. Dane dotyczące wartości zrealizowanych wskaźników produktu i rezultatu z wniosków o płatność oraz wynikających z podpisanych umów, znajdują się w zał. I, IV oraz zał. X niniejszego sprawozdania. Analiza wskaźników programowych została opisana w pkt Opis wkładu osi priorytetowej w promowanie równości szans kobiet i mężczyzn, crossfinancing, planowana zmiana środków alokacji oraz zalecenia i rekomendacje KE i IZ RPOWP w kontekście dalszej realizacji Programu, wyniki badań ewaluacyjnych i sposób wykorzystania rekomendacji znajdują się odpowiednio w pkt: 2.2.1; 2.6.3; 2.6.4; Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze W bieżącym okresie sprawozdawczym można było zauważyć problemy niektórych beneficjentów (jednostki samorządu terytorialnego) z zagwarantowaniem wkładu własnego dla projektów. Niniejszy problem w sposób szczególny uwidocznił się w trakcie kompletowania dokumentów oraz podpisywania umów o dofinansowanie projektów złożonych w ramach naboru wniosków z Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury

226 Strona225 ochrony środowiska (Energia odnawialna: słoneczna). Konsekwencją powyższego było m.in. wydłużenie terminów dostarczenia przez wnioskodawców dokumentów niezbędnych do podpisania umów o dofinansowanie projektów, a co za tym idzie utrudniało możliwość aplikowania po środki w ramach RPOWP, jak i wydłużało czas podpisywania umów. Pewnych problemów przy ocenie formalnej oraz merytorycznej projektów z Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska (odnawialne źródła energii) przysporzyła mało precyzyjna interpretacja Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego z dnia 12 lipca 2012 roku w sprawie montażu ogniw fotowoltaicznych na obiektach budowlanych oraz wolnostojących ogniw fotowoltaicznych, w której GUNB stwierdza, iż: Zgodnie z brzmieniem art. 29 ust.2 pkt 16 w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, pozwolenia na budowę ani zgłoszenia nie wymaga montaż wolno stojących kolektorów słonecznych. Zdaniem GUNB ogniwa fotowoltaiczne należy taktować tak jak kolektory słoneczne. Wnioskodawcy, którzy w odpowiedzi na nabór wniosków z Działania 5.2 trwający od 14 grudnia 2012 roku do 31 stycznia 2013 roku złożyli wnioski o dofinansowanie projektów polegających na budowie farm fotowoltaicznych wolnostojących (posadowionych na gruncie) sugerując się informacjami zawartymi w w/w interpretacji stwierdzili, iż ich inwestycja nie wymaga ani zgłoszenia ani uzyskania pozwolenia na budowę. W dniu 18 lutego 2013 roku na stronie internetowej GUNB ( ukazała się kolejna interpretacja w sprawie instalowania ogniw fotowoltaicznych, która uszczegółowiała interpretację z dnia 12 lipca 2012 roku i stwierdzała m.in. iż: inwestycję polegającą na montażu ogniw fotowoltaicznych podłączonych do sieci elektroenergetycznej służących do produkcji energii elektrycznej w celu jej dalszej dystrybucji (tzw. farma fotowoltaiczna) należy traktować jako budowę obiektu budowlanego, a co za tym idzie na jego realizację inwestor zobowiązany jest uzyskać pozwolenie na budowę.. Powyższe niejasności w interpretacji art. 29 ust.2 pkt 16 w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy Prawo budowlane skomplikowały ocenę formalną oraz merytoryczną projektów z zakresu odnawialnych źródeł energii. W ramach ogłoszonego konkursu z Działania 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii na produkcję energii na własne potrzeby, zwrócono się do operatora sieci dystrybucyjnej oraz Urzędu Regulacji Energetyki (URE) z zapytaniem w zakresie konieczności uzyskania bądź nie koncesji w sytuacji, gdy instalacja wytwarzająca energię z odnawialnych źródeł jest zlokalizowana poza miejscem prowadzenia działalności gospodarczej/statutowej i w celu jej przesyłu wykorzystywania byłaby sieć operatora. W dniu 29 listopada 2013 roku operator sieci dystrybucyjnej udzielił odpowiedzi, iż przesył energii wytworzonej na własne potrzeby, przy wykorzystaniu sieci wymaga uzyskania koncesji. URE do dnia sporządzenia sprawozdania nie odpowiedziało na zapytanie Instytucji Zarządzającej RPOWP Priorytet VI. Rozwój infrastruktury społecznej Osiągnięcia celów i analiza postępów Informacja dotycząca wartości wskaźników znajduje się w załączniku nr 4.

227 Strona226 W ramach Osi priorytetowej VI. Rozwój infrastruktury społecznej, beneficjenci złożyli od uruchomienia Programu 114 wniosków o dofinansowanie (zatwierdzonych do realizacji) na wartość dofinansowania UE ,00 EUR ( ,80 PLN) w okresie sprawozdawczym było 1 wniosek o dofinansowanie na wartość dofinansowania UE ,26 EUR ( ,00 PLN). Natomiast zawartych umów o dofinansowanie na koniec okresu sprawozdawczego było 113 na kwotę dofinansowania UE ,78 EUR ( ,61 PLN) z czego w okresie sprawozdawczym podpisano 1 umowę na kwotę dofinansowania UE ,27 EUR ( ,23 PLN bez aneksów). Ponadto wartość złożonych wniosków o płatność wg dofinansowania UE od uruchomienia Programu wyniosła ,84 EUR ( ,83 PLN), z czego w okresie sprawozdawczym było to ,62 EUR ( ,35 PLN). W przypadku deklaracji zatwierdzonych przez Instytucję Certyfikującą było to odpowiednio ,14 EUR i w okresie sprawozdawczym ,27 EUR. Podpisane narastająco umowy (po uwzględnieniu aneksów) powodują, iż stopień realizacji zobowiązań UE na lata kształtuje się na poziomie 100,55 %. Dynamikę realizacji Osi Priorytetowej VI. Rozwój infrastruktury społecznej przedstawia poniższy wykres.

228 Strona227 Wykres 39. Alokacja, zakontraktowanie, płatności i zatwierdzone deklaracje (w mln EUR). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. Celem głównym Osi Priorytetowej jest podniesie atrakcyjności inwestycyjnej regionu poprzez poprawę jakości infrastruktury społecznej. Najważniejsze cele szczegółowe Osi to wzmocnienie funkcji instytucji i placówek edukacyjnych oraz przygotowanie ich do pełnienia kluczowej roli w procesie tworzenia konkurencyjnej gospodarki regionalnej, wzrost poziomu wykształcenia mieszkańców, zwiększenie oddziaływania dziedzictwa kulturowego i wzmocnienie tożsamości kulturowej regionu, poprawa infrastruktury medycznej, poprawa jakości usług z zakresu opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, zwiększenie dostępu do specjalistycznych usług z zakresu opieki zdrowotnej. W bieżącym okresie sprawozdawczym w ramach VI Osi Priorytetowej zgodnie z założeniami nie przeprowadzono naboru wniosków. Poniżej szczegółowe informacje nt. wszystkich konkursów przedstawia poniższa tabela.

229 Strona228 Tabela 59. Zrealizowane nabory od uruchomienia programu w ramach Osi VI. Działanie/Poddziałanie Działanie 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej Rok Termin naboru Rodzaj konkursu: otwarty/zamknięty Alokacja w ramach konkursu (w EUR) Działanie 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji kwietnia 30 maja czerwca 10 lipca grudnia lutego marca 7 maja 2010 Liczba złożonych wniosków* zamknięty zamknięty zamknięty zamknięty Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej lutego 25 kwietnia czerwca 24 lipca lipca 10 września 2010 zamknięty zamknięty zamknięty Działanie 6.3 Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego Działanie 6.3 Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego lipca 15 września czerwca 30 sierpnia 2010 *nie uwzględnia wniosków złożonych po terminie Źródło: opracowanie własne. zamknięty zamknięty

230 Strona229 Rozkład Projektów Tabela 60. Podmioty aplikujące w ramach VI Osi priorytetowej wg formy prawnej. Forma prawna gminna samorządowa jednostka organizacyjna Liczba wniosków % 1 0,88% Kościół Katolicki 5 4,42% mikroprzedsiębiorstwo 2 1,77% państwowa jednostka organizacyjna powiatowa samorządowa jednostka organizacyjna publiczny zakład opieki zdrowotnej 2 1,77% 1 0,88% 35 30,97 stowarzyszenie 1 0,88% szkoła lub placówka oświatowa 1 0,88% uczelnia wyższa 4 3,54% wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna 3 2,65% wspólnota samorządowa 1 0,88% gmina 48 42,48% powiat 9 7,96% ogółem % Wartość dofinansowania UE w podpisanych umowach (wartość aktualna w EUR i PLN) , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,61 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. % 2,16% 8,15% 0,31% 1,84% 0,44% 50,94 2,09% 0,93% 9,12% 1,60% 2,06% 15,66% 4,72% 100% Tabela 61. Struktura zawartych umów w ramach VI Osi Priorytetowej wg działu gospodarki (w EUR i PLN). Dział gospodarki Liczba projektów edukacja 59 Wartość ogółem , ,25 Wydatki kwalifikowalne , ,90 Dofinansowanie , ,17 w tym UE , ,45

231 Strona230 działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego inne niewyszczególnione usługi administracja publiczna Razem , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,12 Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer , , , , , , , , , ,61 Tabela 62. Liczba i wartość projektów w ramach VI Osi Priorytetowej z uwzględnieniem obszaru realizacji (w EUR i PLN). Obszar realizacji Liczba projektów 01 Obszar miejski 84 Wartość ogółem , ,95 Wydatki kwalifikowalne , ,09 Dofinansowanie , ,35 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami , , ,61 29 lub o niskiej i , , ,77 bardzo niskiej gęstości zaludnienia) Źródło danych: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer. w tym UE , , , ,66 Przykładowa realizacja projektu z VI Osi Priorytetowej Tytuł projektu: Nazwa beneficjenta: Temat priorytetu: Oś priorytetowa: Działanie: Poddziałanie: --- Całkowita projektu: Remont i modernizacja budynku Muzeum Okręgowe w Suwałkach przy ul. Kościuszki 81 wraz z terenem przyległym Muzeum Okręgowe w Suwałkach Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego 6. Rozwój Infrastruktury Społecznej 6.3 Infrastruktura z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego wartość ,89 EUR ( ,43 PLN)

232 Strona231 Wartość dofinansowania: Data umowy: podpisania ,23 EUR ( ,61 PLN) Przedmiotem projektu jest kompleksowy remont (wraz z częściową przebudową) zabytkowego budynku dawnej Resursy Obywatelskiej siedziby Muzeum Okręgowego w Suwałkach. W zakres przedsięwzięcia wchodzi także zagospodarowanie terenu przyległego oraz doposażenie Muzeum w wysokiej klasy sprzęt komputerowy i audio-wizualny. Inwestycja polegająca na zapewnieniu odpowiedniej jakości infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego pozwoli na lepsze wykorzystanie bogactwa historycznego i zróżnicowania kulturowego regionu w kształtowaniu jego dalszego rozwoju. Realizacja projektu według przyjętych założeń przyczyni się do zapewnienia prawidłowego przechowywania i atrakcyjnego eksponowania zbiorów zgromadzonych w muzeum. Podwyższenie standardu funkcjonowania obiektu znajdzie pozytywne przełożenie na jakość i dostępność usług w sferze kultury. Dzięki tym zmianom Muzeum Okręgowe w Suwałkach stanie się jednym z dwóch obiektów infrastruktury kulturalnej w regionie, obok Muzeum Ikon w Supraślu, z bogatą historią i zbiorem muzealnym, lecz jednocześnie wykorzystujących nowoczesną i atrakcyjną formę krzewienia kultury. Pozwoli to na rozszerzenie skali oddziaływania obiektu i zwiększenie liczby bezpośrednich beneficjentów oferty kulturalnej o ok. 30%. VI Oś Priorytetowa Rozwój infrastruktury społecznej wdrażana jest przez trzy działania: Działanie 6.1. Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji, Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury

233 Strona232 z zakresu opieki zdrowotnej oraz Działanie 6.3 Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego. W ramach VI Osi Priorytetowej realizowane są zarówno projekty konkursowe jak również projekty z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych. W minionym okresie sprawozdawczym zawarto jedną umowę o dofinansowanie projektu złożonego przez Białostockie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej Curie w Białymstoku pn.: Modernizacja infrastruktury Białostockiego Centrum Onkologii w celu podniesienia efektywności świadczonych usług w ramach Działania 6.2. Wartość całkowita zawartej umowy wynosi ,94 EUR ( ,91 PLN), natomiast dofinansowanie wynosi ,33 EUR ( ,02 PLN), w tym UE: ,27 EUR ( ,23 PLN). Na koniec bieżącego okresu sprawozdawczego w ramach VI Osi Priorytetowej realizowanych jest 113 umów na łączną wartość ,53 EUR ( ,93 PLN), wartość dofinansowania ,91 EUR ( ,97 PLN), wartość środków z EFRR wynoszącą ,54 EUR ( ,96 PLN). Daje to stopień realizacji zobowiązań UE na lata na poziomie 93%. Działanie 6.1. Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji W ramach Działania 6.1 w okresie sprawozdawczym nie była podpisana żadna umowa o dofinansowanie projektu. Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej W dniu 10 grudnia 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego przyjął Uchwałę Nr 204/2924/2013 zmieniającą uchwałę w sprawie przyjęcia Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Z listy rezerwowej na podstawową IWIPK Działania 6.2 przesunięte zostały cztery projekty: - projekt Szpitala Wojewódzkiego im. dr Ludwika Rydygiera w Suwałkach pn. Modernizacja i przebudowa Bloku Operacyjnego Szpitala Wojewódzkiego im. dr Ludwika Rydygiera w Suwałkach ; - projekt Samodzielnego Publicznego Psychiatrycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej im. dr Stanisława Deresza w Choroszczy pn. Przebudowa i doposażenie oddziału rehabilitacji neurologicznej w Samodzielnym Publicznym Psychiatrycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej im. dr Stanisława Deresza w Choroszczy ; - projekt Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Sejnach pn. Rozbudowa Szpitala Powiatowego w Sejnach w celu podniesienia standardu świadczonych usług ;

234 Strona233 - projekt Szpitala Ogólnego w Grajewie pn. Podniesienie poziomu świadczeń usług medycznych Szpitala Ogólnego w Grajewie poprzez przebudowę i zakup sprzętu i aparatury medycznej. Działania 6.3 Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego W ramach Działania 6.3 w okresie sprawozdawczym nie była podpisana żadna umowa o dofinansowanie projektu. W ramach VI Osi priorytetowej najbardziej zaawansowana realizacja obserwowana jest w przypadku takich wskaźników jak: Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu edukacji w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 110,91%; Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu ochrony zdrowia w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 102,70%; Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury z zakresu edukacji w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 110,53%; Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury opieki zdrowotnej w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 15%; Potencjalna liczba specjalistycznych badań medycznych przeprowadzonych sprzętem zakupionym w wyniku realizacji projektów w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 95,70%; Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie ponad dwukrotnie wyższym od zakładanego; Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej w relacji do wartości planowanej na rok 2013 z podpisanych umów wynika, iż osiągnięto wskaźnik na poziomie 10%. Realokacja środków finansowych między działaniami nie jest planowana. Dane dotyczące wartości zrealizowanych wskaźników produktu i rezultatu z wniosków o płatność oraz wynikających z podpisanych umów, znajdują się w zał. I, IV oraz zał. X niniejszego sprawozdania. Analiza wskaźników programowych została opisana w pkt

235 Strona234 Opis wkładu osi priorytetowej w promowanie równości szans kobiet i mężczyzn, crossfinancing, planowana zmiana środków alokacji oraz zalecenia i rekomendacje KE i IZ RPOWP w kontekście dalszej realizacji Programu, wyniki badań ewaluacyjnych i sposób wykorzystania rekomendacji znajdują się odpowiednio w pkt: 2.2.1; 2.6.3; 2.6.4; Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze Brak problemów.

236 Strona Priorytet VII. Pomoc Techniczna Informacja dotycząca wartości wskaźników znajduje się w załączniku nr 4. Osiągnięcia celów i analiza postępów W ramach Osi priorytetowej VII. Pomoc Techniczna od uruchomienia Programu funkcjonuje 12 zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie na wartość dofinansowania ,24 EUR ( ,30 PLN). W okresie sprawozdawczym nie było nowych wniosków. Natomiast liczba umów/decyzji na koniec okresu sprawozdawczego wynosi 12, na kwotę dofinansowania UE ,49 EUR ( ,55 PLN). W okresie sprawozdawczym nie było nowych umów/decyzji. Ponadto wartość złożonych wniosków o płatność wg dofinansowania UE od uruchomienia Programu wyniosła ,91 EUR ( ,22 PLN), z czego w okresie sprawozdawczym było to ,58 EUR ( ,86 PLN). W przypadku deklaracji zatwierdzonych przez Instytucję Certyfikującą było to odpowiednio ,91 EU i w okresie sprawozdawczym ,67 EUR. Dynamikę realizacji Osi Priorytetowej VII. Pomoc Techniczna przedstawia poniższy wykres. Wykres 40. Alokacja, zakontraktowanie i płatności (w EUR). Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z raportu OracleBi Discoverer.

237 Strona236 Dane dotyczące wartości zrealizowanych wskaźników produktu i rezultatu z wniosków o płatność oraz wynikających z podpisanych umów, znajdują się w zał. I, IV oraz zał. X niniejszego sprawozdania. Analiza wskaźników została również opisana w pkt W ramach omawianej osi nie ma zastosowania cross-financing. Szczegółowe informacje dotyczące wdrażania znajdują się w pkt 6 sprawozdania oraz załączniku VIII Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze W realizacji Osi Priorytetowej VII. Pomoc Techniczna nie było znaczących problemów. 4. PROGRAMY EFS: SPÓJNOŚĆ I KONCENTRACJA Dotyczy programów EFS. 5. PROGRAMY EFRR/FS: DUŻE PROJEKTY (W STOSOWNYCH PRZYPADKACH) W ramach RPOWP wdrażana jest jedna inwestycja spełniająca definicję projektu dużego w rozumieniu Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006. Jest nią realizowany z IWIPK Stadion piłkarski w regionie północno-wschodniej Polski wraz z zapleczem treningowym. Nieterminowa realizacja prac spowodowała zerwanie umowy z dotychczasowym wykonawcą prac budowlanych i konieczność przeprowadzenia ponownie procedury przetargowej na wykonawcę robót. W wyniku ponownego postępowania przetargowego w dn r. podpisano umowę pomiędzy Miastem Białystok - Miejskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji w Białymstoku, a konsorcjum firm: Hydrobudowa Polska S.A., PBG S.A., OBRASCON HURATE LAIN S.A. na dokończenie robót budowlanych dotyczących stadionu. Dnia r. nastąpiła zmiana lidera konsorcjum z uwagi na upadłość Hydrobudowy (liderem konsorcjum została firma OBRASCON HURATE LAIN S.A.). W oparciu o nowo zawartą umowę w czerwcu 2012 r. Beneficjent złożył do IZ RPOWP prośbę o aneksowanie umowy o dofinansowanie w/w projektu polegającą na zmianie wartości oraz terminów realizacji przedmiotowej inwestycji. Zgodnie z podpisanym w dniu r. aneksem do umowy o dofinansowanie projektu zakres prac nie uległ zmianie. Natomiast zmianie uległ koszt całkowity projektu z " ,76 EUR ( ,76 PLN)" na " ,79 EUR ( ,04 PLN)" oraz struktura dofinansowania projektu: 1) dofinansowanie z EFRR: ,36 EUR ( ,10 PLN) dotychczas wypłacone dofinansowanie,

238 Strona237 2) dotacja celowa: ,17 EUR ( ,90 PLN) dofinansowanie w 2012 roku i kolejnych latach. Suma dofinansowania z obu źródeł to ,53 EUR ( PLN). Następnie aneksem nr 3 do umowy o dofinansowanie projektu z dnia r. nastąpiła zmiana beneficjenta projektu z Miasta Białystok/Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Białymstoku na spółkę Stadion Miejski Sp. z o.o. ze 100% udziałem gminy. Zadaniem spółki jest nadzorowanie budowy, utrzymanie i obsługa stadionu miejskiego. Jednocześnie wydłużono termin realizacji inwestycji do r. (uzasadniony upadłością dwu członków konsorcjum budującego stadion, na co lider nie miał wpływu i czego nie mógł przewidzieć). Wzrost wartości projektu spowodował zmianę kwalifikacji projektu z małego na duży zgodnie z art. 39 Rozporządzenia Rady WE nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 roku ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999. W okresie sprawozdawczym dla przedmiotowego projektu nie został jeszcze złożony wniosek do Komisji Europejskiej jako dla dużego projektu. Przed przystąpieniem do finalnych prac nad opracowaniem wniosku o potwierdzenie wkładu dla dużego projektu kluczową kwestią wymagającą rozstrzygnięcia, jest ponowna właściwa identyfikacja pomocy publicznej w projekcie, a także zgodnie z zaleceniami ekspertów Jaspers, złożenie wniosku o prenotyfikację pomocy publicznej. W tym celu przeprowadzono ponowną analizę przedsięwzięcia pod kątem występowania pomocy publicznej, przygotowano propozycję zmian w umowie wykonawczej pomiędzy Miastem Białystok a Spółką Stadion Miejski Sp. z o.o. oraz opracowano wniosek o prenotyfikację pomocy publicznej, w celu uzyskania pewności prawnej. W grudniu 2013 r. przedmiotowy wniosek został przesłany do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na postawie nowego podejścia do sprawy pomocy publicznej oraz w związku ze zmianą Beneficjenta projektu zaktualizowano studium wykonalności. Jednocześnie opracowano projekt wniosku o potwierdzenie wkładu finansowego dla dużego projektu. Oba te dokumenty zostały zaopiniowane przez ekspertów Jaspers. Aktualnie trwają prace związane z uwzględnieniem zgłoszonych przez Jaspers w nocie wyjaśniającej z dnia r., uwag i sugestii do studium wykonalności i formularza zgłoszeniowego. Odnośnie postępu rzeczowego przedmiotowej inwestycji Beneficjent poinformował IZ RPOWP we wniosku o płatność złożonym w grudniu 2013 r., iż stan realizacji projektu wynosi 56,98%. Prace pierwszego etapu budowy stadionu zostały odebrane z pewnym opóźnieniem, pomimo wcześniejszego przyjęcia szczegółowego programu naprawczego, wskazującego termin, sposoby i metody usunięcia opóźnień. Kwestia ewentualnego naliczenia kar umownych z tego tytułu jest w trakcie rozstrzygania pomiędzy Beneficjentem, a wykonawcą prac. Instytucja Zarządzającą jest na bieżąco informowana przez Beneficjenta o stanie realizacji projektu w ramach składanych wniosków o płatność i dokumentów do aneksu, w tym o zaistniałych problemach związanych z przedmiotową inwestycją. Zmiany w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych opisane są w pkt sprawozdania.

239 Strona POMOC TECHNICZNA Głównym celem Osi Priorytetowej VII. Pomoc Techniczna jest osiągnięcie sprawnego sytemu zarządzania, wdrażania, monitorowania, oceny i kontroli RPOWP. Oś ukierunkowana jest na wzmocnienie potencjału administracyjnego oraz podnoszenie kwalifikacji personelu zaangażowanego w obsługę RPOWP, a także na rozpowszechnianie informacji o Programie oraz jego promocję. VII Oś Priorytetowa realizowana jest w oparciu o Roczne Plany Działań Pomocy Technicznej opracowywane przez Instytucję Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata , która jest wyłącznym beneficjentem działań w ramach Osi priorytetowej VII Pomoc Techniczna RPOWP. Roczny Plan Działań stanowi jednocześnie wniosek o dofinansowanie działań w ramach RPOWP i zawiera szczegółowy opis planowanych działań i wydatków, jakie Instytucja Zarządzająca Programem poniesie w związku z jego realizacją. Rozliczanie finansowe Rocznych Planów Działań Pomocy Technicznej odbywa się zgodnie z zapisami decyzji o dofinansowanie. Decyzje o dofinansowanie wydaje, zgodnie z zasadami prowadzenia polityki rozwoju, Zarząd Województwa Podlaskiego. VII Oś Priorytetowa realizowana jest z podziałem na dwa działania: Działanie 7.1 Wsparcie procesu wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego oraz Działanie 7.2 Działania informacyjne i promocyjne. W roku 2013 wkład z funduszy strukturalnych przydzielonych w ramach Programu na realizację komponentu Pomoc Techniczna wynosi EUR (dane ze Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata z 5 listopada 2013 r.). Wartość udziału komponentu PT (w części dofinansowania UE) w całym RPO w 2013 r. wynosiła ,00 EUR, co daje 3,78% udziału w alokacji (uchwałą Nr 208/2961/2013 z dnia 31 grudnia 2013 r. Zarząd Województwa Podlaskiego zmniejszył kwotę do poziomu EUR). Wartość procentowa kwoty wydanej w ramach pomocy technicznej w stosunku do alokacji wyniosła 51,25%. Roczny Plan Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.1 Rok oraz Roczny Plan Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.2 Rok w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata zostały przyjęte przez Zarząd Województwa Podlaskiego Uchwałą Nr 128/1838/2012 z dnia 29 listopada 2012 r. Następnie zostały zmienione przez Zarząd Województwa Podlaskiego Uchwałą Nr 195/2806/2013 z dnia 5 listopada 2013 r. Roczny Plan Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.1 Rok oraz Roczny Plan Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.2 Rok w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata przewidują łączny budżet w wysokości: wartość ogółem ,87 EUR ( PLN), w tym

240 Strona239 dofinansowanie UE ,87 EUR ( PLN), które stanowi 100% dofinansowania ogólnej wartości projektu. Roczny Plan Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.1 Rok przewiduje budżet w wysokości: wartość ogółem ,15 EUR ( PLN), w tym dofinansowanie UE ,15 EUR ( PLN). W I półroczu 2013 roku w ramach Planu Kosztów poniesiono wydatki związane z wynagrodzeniem pracowników zajmujących się zarządzaniem i wdrażaniem RPOWP na lata , w tym wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne na łączną kwotę ,15 EUR ( ,84 PLN). W ramach w/w Planu poniesiono także wydatki na bieżące utrzymanie pomieszczeń biurowych zajmowanych przez pracowników zaangażowanych w realizację RPOWP (sprzątanie, energię elektryczną, usługi telekomunikacyjne, internetowe itp.) na wartość ,96 EUR ( ,31 PLN). Ponadto w Planie Kosztów Instytucji poniesiono wydatki związane z eksploatacją samochodów służbowych (kwota 3 588,12 EUR ,30 PLN), konserwacją sprzętu biurowego (kwota 1 250,92 EUR ,61 PLN), wymianą korespondencji służbowej (kwota 4 746,75 EUR ,83 PLN) oraz delegacjami służbowymi pracowników (kwota 2 426,57 EUR ,53 PLN). W przypadku Planu Zakupów - Zakupy wyposażenia, poniesiono wydatki związane z zakupem artykułów biurowych (kwota 2 998, ,24 PLN), materiałów eksploatacyjnych do urządzeń biurowych (kwota 4 432, ,43 PLN), prasy i publikacji (kwota 1 900,50 EUR ,09 PLN), oprogramowania komputerowego i licencji (kwota 7 263,52 EUR ,64 PLN) oraz drobnego sprzętu komputerowego i biurowego (kwota 743,44 EUR ,13 PLN). W ramach Planu Szkoleń poniesiono wydatki na zorganizowanie szkoleń dla pracowników zaangażowanych w realizację RPOWP, w tym wydatki na kursy języków obcych (472,08 EUR PLN), szkolenia indywidualne oraz związane z nimi koszty delegacji (kwota 7 274,41 EUR ,32 PLN), a także wydatki na organizację szkoleń zbiorowych (kwota 4 887,70 EUR PLN). W ramach tego planu poniesiono wydatki w związku z organizacją wizyty studyjnej pracowników zaangażowanych we wdrażanie RPOWP (2 072,55 EUR ,68 PLN). Wydatki w ramach I kwartału 2013 r. dotyczyły także przeprowadzenia badania ewaluacyjnego pn. Ocena wpływu wdrażania instrumentów inżynierii finansowej na gospodarkę regionu na wartość ,68 EUR ( ,15 PLN). W przypadku Planu Kosztów Wdrażania w danym okresie poniesiono wydatki na świadczenie usług specjalistycznych na kwotę 3 002,64 EUR (12 593,67 PLN). W ramach niniejszego Planu poniesiono wydatki związane z kontrolą projektów realizowanych w ramach RPOWP na wartość 341,54 EUR (1 432,50 PLN) oraz wydatki na organizację i obsługę posiedzeń Komisji Oceny Projektów, w tym na umowy z ekspertami oceniającymi projekty w ramach RPOWP na kwotę ,42 EUR (68 560,14 PLN), a także wydatki dotyczące organizacji spotkań związanych z wdrażaniem RPO na łączna kwotę 712,70 EUR

241 Strona240 (2 989,21 PLN) oraz wydatki dotyczące przygotowania przyszłej perspektywy finansowej na kwotę ,61 EUR ( ,75 PLN). Ogółem w ramach wszystkich Planów składających się na realizację Rocznego Planu Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.1 w I półroczu 2013 r. wydatkowano kwotę ,88 EUR ( ,37 PLN). W II półroczu 2013 roku w ramach Planu Kosztów poniesiono wydatki związane z wynagrodzeniem pracowników zajmujących się zarządzaniem i wdrażaniem RPOWP na lata , w tym wynagrodzenie zasadnicze oraz regulaminowe nagrody na łączną kwotę ,53 EUR ( ,20 PLN). W ramach w/w Planu poniesiono także wydatki na bieżące utrzymanie pomieszczeń biurowych zajmowanych przez pracowników zaangażowanych w realizację RPOWP (sprzątanie, energię elektryczną, usługi telekomunikacyjne, internetowe itp.) na wartość ,85 EUR ( ,27 PLN). Ponadto w Planie Kosztów Instytucji poniesiono wydatki związane z wynajmem i eksploatacją samochodów służbowych (kwota 3 510,84 EUR ,18 PLN), konserwacją sprzętu biurowego (kwota 1 173,31 EUR 4 921,10 PLN), opłatami sądowymi dotyczącymi odzyskiwania kwot od beneficjentów oraz wymianą korespondencji służbowej (kwota ,56 EUR ,75 PLN), a także delegacjami służbowymi pracowników (kwota 2 792,15 EUR ,82 PLN). W przypadku Planu Zakupów A) Zakupy wyposażenia, poniesiono wydatki związane z zakupem artykułów biurowych (kwota 4 075,53 EUR ,59 PLN), materiałów eksploatacyjnych do urządzeń biurowych (kwota 4 511,03 EUR ,18 PLN), mebli (kwota 1 554,29 EUR 6 519,00 PLN), prasy i publikacji (kwota 729,13 EUR 3 058,13 PLN), oprogramowania komputerowego i licencji (kwota 7 138,68 EUR ,03 PLN) oraz drobnego sprzętu komputerowego i biurowego (kwota 8 872,23 EUR ,91 PLN). W ramach Planu Zakupów B) Zakupy inwestycyjne zakupiono także sprzęt komputerowy oraz wykonano aplikację HERMIN na łączną kwotę ,21 EUR ( ,98 PLN). W ramach Planu Szkoleń poniesiono wydatki na zorganizowanie szkoleń dla pracowników zaangażowanych w realizację RPOWP, w tym wydatki na kursy języków obcych (12 293,05 EUR ,50 PLN), studia podyplomowe (kwota ,00 EUR PLN) szkolenia indywidualne oraz związane z nimi koszty delegacji (kwota 5 839,37 EUR ,50 PLN), a także wydatki na organizację szkoleń zbiorowych (kwota ,22 EUR ,00 PLN). W ramach tego planu poniesiono wydatki w związku z udziałem pracowników w wizytach studyjnych (2 789,44 EUR ,49 PLN). Wydatki w ramach II półrocza 2013 r. dotyczyły także przeprowadzenia 2 badań ewaluacyjnych pn. Ocena wpływu inwestycji dofinansowanych w ramach środków UE na realizację założeń Programu Rozwoju Edukacji Województwa Podlaskiego do 2013 r. oraz Ocena wpływu inwestycji dofinansowanych z działania 6.2 RPOWP na lata na rozwój społeczno-gospodarczy regionu na łączną kwotę ,95 EUR (99 154,85 PLN).

242 Strona241 W przypadku Planu Kosztów Wdrażania w danym okresie poniesiono wydatki na świadczenie usług specjalistycznych na kwotę ,04 EUR (54 277,30 PLN). W ramach niniejszego Planu poniesiono wydatki związane z kontrolą projektów realizowanych w ramach RPOWP na wartość 336,18 EUR (1 41 PLN) oraz wydatki na organizację i obsługę posiedzeń Komisji Oceny Projektów, w tym na umowy z ekspertami oceniającymi projekty w ramach RPOWP na kwotę ,61 EUR (87 309,01 PLN), a także wydatki dotyczące organizacji spotkań Komitetu Monitorującego RPOWP na lata na łączna kwotę 1 132,04 EUR (4 748,00 PLN) oraz wydatki dotyczące przygotowania przyszłej perspektywy finansowej na kwotę ,59 EUR ( ,44 PLN). Ogółem w ramach wszystkich Planów składających się na realizację Rocznego Planu Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.1 w II półroczu 2013 r. wydatkowano kwotę ,83 EUR ( ,23 PLN). Roczny Plan Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.2 Rok przewiduje budżet w wysokości: wartość ogółem ,72 EUR ( PLN), w tym dofinansowanie UE ,72 EUR ( PLN). W ramach Planu Działań Informacyjno Promocyjnych w I półroczu 2013 r. poniesiono wydatki związane z realizacją akcji informacyjno promocyjnych (kwota ,38 EUR ,00 PLN), organizacją konferencji, spotkań, szkoleń warsztatów i wizyt studyjnych (kwota ,48 EUR ,07 PLN). W ramach w/w planu poniesiono wydatki na zakup materiałów informacyjnych i promocyjnych (kwota 8 583,87 EUR ,46 PLN) oraz wykupieniem ogłoszeń w mediach (86,88 EUR - 364,39 PLN). W I półroczu 2013 roku wydatkowano także środki na audyt serwisów internetowych IZ RPOWP na łączną kwotę 3 459,54 EUR (14 51 PLN) oraz poniesiono wydatki związane z promocją przyszłej perspektywy finansowej na kwotę ,38 ( ,02 PLN). Ogółem w I półroczu 2013 r. w ramach Planu Działań Informacyjno-Promocyjnych składającego się na realizację Rocznego Planu Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.2 wydatkowano kwotę ,53 EUR ( ,94 PLN). W ramach Planu Działań Informacyjno Promocyjnych w II półroczu 2013 r. poniesiono wydatki związane z realizacją akcji informacyjno promocyjnych (kwota ,49 EUR ,80 PLN), organizacją konferencji, spotkań, szkoleń warsztatów i wizyt studyjnych (kwota 4 530,11 EUR ,19 PLN). W ramach w/w planu poniesiono wydatki na zakup materiałów informacyjnych i promocyjnych (kwota ,85 EUR ,50 PLN) oraz wykupieniem ogłoszeń w mediach (kwota 345,02 EUR 1 447,08 PLN). W II półroczu 2013 roku wydatkowano także środki na utrzymanie domeny internetowej na potrzeby promocji RPOWP na lata na kwotę 29,33 EUR (123,00 PLN) oraz poniesiono wydatki związane z promocją przyszłej perspektywy finansowej na kwotę ,98 EUR ( ,30 PLN).

243 Strona242 Ogółem w II półroczu 2013 r. w ramach Planu Działań Informacyjno-Promocyjnych składającego się na realizację Rocznego Planu Działań Pomocy Technicznej Działanie 7.2 wydatkowano kwotę ,76 EUR ( ,87 PLN). W ramach realizacji Pomocy Technicznej nie wystąpiły żadne problemy związane z wykorzystaniem środków przeznaczonych na pomoc techniczną. Ponadto środki jakie zostały przeznaczone na VII Oś Priorytetową na chwilę obecną są wystarczające, aby sprawnie zarządzać i wdrażać RPOWP. Powyższe informacje finansowe dotyczyły wydatków faktycznie poniesionych w II półroczu 2013 roku. Do końca okresu sprawozdawczego realizowanych było 12 projektów objętych decyzjami na łączną wartość dofinansowania UE ,49 EUR ( ,55 PLN) dane narastające od początku realizacji Programu. Od początku realizacji Programu w ramach Pomocy Technicznej poniesiono wydatki w wysokości ,38 EUR ( ,60 PLN) wydatki ogółem wykazane we wnioskach o płatność). Natomiast wydatki kwalifikowane wykazane we wnioskach o płatność zweryfikowanych przez IZ RPOWP wynoszą ,91 EUR ( ,41 PLN), w tym dofinansowanie UE ,91 EUR ( ,22 PLN). Tabela 4. Liczba i wartość wszystkich projektów/planów działań w ramach programu dofinansowanych ze środków pomocy technicznej według głównych typów (projekty objęte decyzjami/umowami o dofinansowanie) Lp. Typ projektu Liczba projektów objętych decyzjami/ umowami od uruchomienia programu 1. szkolenia 6 2. promocja i informacja 6 3. zatrudnienie 6 4. sprzęt komputerowy 6 5. wyposażenie/remont/wynajem powierzchni biurowych 6. ekspertyzy/doradztwo 6 7. ewaluacje 6 6 Wartość projektów objętych decyzjami/ umowami (w części dofinansowania ze środków UE) od uruchomienia programu* , , , , , , , , , , , , ,

244 Strona kontrola/audyt 6 9. organizacja procesu wyboru projektów organizacja komitetów monitorujących i podkomitetów 11. inne razem 12 * dane finansowe dotyczą decyzji o dofinansowaniu aktualnych na dzień r , , , , , , , , ,55 7. INFORMACJA I PROMOCJA Informacja znajduje się w załączniku nr VIII do Sprawozdania.

245 Załącznik I Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok Ogółem % Wskaźniki produktu Realizacja 1.Liczba nowoutworzonych miejsc pracy netto* szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja ,94 OŚ I Realizacja 29,91 41,02 41,02 63,33 63,33 90,47 P Powierzchnia udostępnionych terenów inwestycyjnych ha Wartość docelowa Szacowana realizacja 52,98 69,90 95,01 113,91 113,91 113,91 113,91 162,73 OŚ II Realizacja 1,00 38,00 56,00 63,00 68,00 68,00 87,18 3.Liczba projektów z zakresu infrastruktury transportowej, w tym: szt. Wartość docelowa 75,00 78,00 78,00 Szacowana realizacja 1,00 68,00 69,00 77,00 82,00 82,00 82,00 82,00 105,13 Realizacja 37,00 52,00 58,00 63,00 63,00 87,50 - transportu drogowego szt. Wartość docelowa 69,00 72,00 72,00 Szacowana realizacja 63,00 64,00 71,00 76,00 76,00 76,00 76,00 105,56 Realizacja - budowy/modernizacji lotnisk szt. Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 10 Realizacja 4,00 4,00 4, transportu publicznego szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 10 Realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1, transportu kolejowego szt. Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 10 OŚ III Realizacja 6 246,00 273,00 311,00 892,00 892,00 44,60 4.Liczba miejsc noclegowych w obiektach turystycznych wygenerowanych w ramach realizacji programu szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 335, , , , , ,00 120,70 OŚ IV P , P , P , P Liczba uruchomionych usług on-line szt. Realizacja Wartość docelowa 8 8 Szacowana realizacja ,50 Wskaźniki rezultatu OŚ I, II, III, IV, V, VI R.100, R.101 R , R Utworzone miejsca pracy (szt) brutto w wyniku realizacji programu, w tym:** 9.Wartość nowych inwestycji zagranicznych wykreowanych dzięki wsparciu w ramach programu 10.Dodatkowe inwestycje wykreowane dzięki wsparciu 11.Liczba projektów realizowanych w oparciu o patent 12.Wartość eksportu podlaskich firm wspartych w ramach programu szt. - na obszarach wiejskich szt. 7.Koszt utworzenia jednego miejsca pracy 13.Oszczędność czasu na nowych i zrekonstruowanych drogach w przewozach pasażerskich i towarowych szt. - dla kobiet szt. - dla mężczyzn 8.Zmiana poziomu PKB w wyniku oddziaływania programu 14.Poprawa rentowności w przewozach pasażerskich na trasach obsługiwanych przez wymienione jednostki taboru kolejowego euro % mln euro mln euro szt. mln euro euro/rok euro Realizacja 78,63 706, , , , ,95 63,73 Wartość docelowa 3 667, Szacowana realizacja 1 371, , , , , , ,58 107,33 Realizacja 36,63 234,13 435,75 804, ,22 Wartość docelowa Szacowana realizacja 129,75 431,50 775,50 938,36 938,36 938,36 938,36 41,70 Realizacja 42,00 472,00 809, , , ,00 75,40 Wartość docelowa 1 797, Szacowana realizacja 293,00 841, , , , , ,00 74,23 Realizacja Wartość docelowa 916, Szacowana realizacja Realizacja , , ,00 14,02 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,73 82,69 Realizacja Wartość docelowa 2,88 2,88 2,88 Szacowana realizacja 0,90 2,00 1,80 1,70 2,00 2,70 2,50 2,50 69,44 OŚ I Realizacja Wartość docelowa 7,60 7,60 7,60 Szacowana realizacja 4,50 6,70 7,70 5,70 7,80 10,60 7,90 7,90 102,63 Realizacja Wartość docelowa 137,00 155,00 155,00 Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa 15, Szacowana realizacja 2,00 2,00 2,00 2,00 2,00 2,00 1 Realizacja 1,19 1,35 1,35 1,35 2,45 Wartość docelowa 4 55,00 55,00 Szacowana realizacja 8,57 111,34 127,73 127,73 127,73 127,73 127,73 232,24 OŚ II Realizacja , , , , , ,31 87,51 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,38 136,75 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja OŚ III 15.Liczba turystów odwiedzających region, w tym: osoby - zagranicznych osoby Realizacja , ,00 20,04 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,00 295,30 Realizacja , ,00 15,59 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,00 24,39 Dane dotyczące postępu rzeczowego będą udostępniane na podstawie wniosków o płatność składanych do IZ RPOWP przez beneficjentów. Sukcesywnie, w miarę realizacji poszczególnych projektów osiągnięte wskaźniki produktu i rezultatu będą umieszczane w kolejnych sprawozdaniach.informacja podana jest w odniesieniu do wskaźników produktu i rezultatu zawartych w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata oraz w Szczegółowym Opisie Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Ponadto brak wartości w części ze wspomnianych wskaźników związany jest również ze specyfiką danych. Będzie można je uzyskać po zakończeniu realizacji Programu, co pozwoli na zachowania właściwej wartości poznawczej. * Dane dotyczące stworzonytch miejsc pracy w podziale na płcie pochodzą z Ankiet trwałości - w roku 2013 objęte nimi były wszystkie projekty, dla których wniosek o płatność końcową został zatwierdzony przed 1 lipca 2012 r. W związku z tym całkowita wartość tego wskaźnika (zgodna z danymi z KSI (SIMIK 07-13)) nie stanowi sumy zatwudnionych kobiet i mężczyzn. * Wartości przedmiotowego wskaźnika ze względu na swój charakter oraz metodę szacowania (model Hermin) nie mogą być podawane w sposób narastajacy. Wartości wskaźnika nie są bezpośrednio addtywne, a określenie wartości finalnej dla roku docelowego będzie wymagało dodatkowych analiz. ** podane wartości stanowią wstępną informację przedmiotowych wskaźników na bazie zlożonych przez beneficjentów ankiet w r.

246 Załącznik II. Tabela 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (w euro) w danym roku oraz narastająco Kwota środków (wspólnotowych i krajowych) przeznaczonych na realizację programu operacyjnego zgodnie z tabelami finansowymi danego programu Środki stanowiące podstawę wyliczania wkładu UE Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Wydatki publiczne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Procentowy poziom wykorzystania alokacji 1) Łączne płatności otrzymane od Komisji Kwota środków (wspólnotowych i krajowych) przeznaczonych na realizację programu operacyjnego zgodnie z tabelami finansowymi danego programu Środki stanowiące podstawę wyliczania wkładu UE Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Wydatki publiczne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Procentowy poziom wykorzystania alokacji 1) Łączne płatności otrzymane od Komisji 1,00 2,00 3,00 4,00 Okres sprawozdawczy - rok = 3/1 lub 4/1 6,00 7,00 8,00 9,00 1 Dane narastająco od uruchomienia programu 11=9/7 lub 10/7 12,00 Oś priorytetowa 1 Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie EFRR W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Oś priorytetowa 2 Rozwój infrastruktury transportowej EFRR W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR , , , ,21 7, , , , ,09 73, , , , , , ,21 7, , , , ,09 73, , , , ,10 11, , , , ,25 61, , , , ,10 11, , , , ,25 61,32 - Oś priorytetowa 3 Rozwój turystyki i kultury EFRR , , , ,31 30, , , , ,80 91,45 - W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Oś priorytetowa 4 Społeczeństwo informacyjne EFRR W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR , , , ,31 30, , , , ,80 91, , , , ,01 7, , , , ,76 7, , , , ,01 7, , , , ,76 7,58 - Oś priorytetowa 5 Rozwój infrastruktury ochrony środowiska EFRR W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Oś priorytetowa 6 Rozwój infrastruktury społecznej EFRR W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Oś priorytetowa 7 Pomoc techniczna EFRR , , , ,75 9, , , , ,20 46, , , , , ,75 9, , , , ,20 46, , , , ,92 15, , , , ,14 87, , , , ,92 15, , , , ,14 87, , , , ,78 8, , , , ,91 57,24 - W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji , , , ,78 8, , , , ,91 57,24 - EFRR OGÓŁEM , , , ,08 13, , , , , ,15 65, ,72 Wydatki w rodzaju EFS w ramach sumy całkowitej, jeśli program operacyjny jest współfinansowany przez EFRR 3) , , Wydatki w rodzaju EFRR w ramach sumy całkowitej, - jeśli program operacyjny , , jest współfinansowany przez EFS 2) 1) W przypadku, gdy podstawę wyliczania wkładu UE stanowią wydatki ogółem (publiczne i prywatne) 5 =3/1 i 11 = 9/7; w przypadku, gdy wspomnianą podstawę stanowią jedynie wydatki publiczne 5 =4/1 i 11 = 10/7. Dane finansowe pochodzą z systemu SFC. 2) Pole to jest wypełniane, jeżeli program operacyjny jest współfinansowany z EFRR lub ESF, w przypadku gdy skorzystano z mozliwości okreśłonej w art 34 ust. 2 rozporządzenia nr 1083/ ) Wydatki odpowiadajace zakresom EFS poniesione w ramach cross-financingu zostały przenaczone przez Beneficjentów na szkolenia branżowe związane z infrastrukturą/środkami trwałymi będącymi przedmiotem realizowanych projektów.

247 Załącznik III. Tabela 3. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii Możliwe kombinacje kodów z klasyfikacji od 1 do 5 Kod* Kod * Kod * Kod * Kod * Wartość Klasyfikacja 1 Klasyfikacja 2 Klasyfikacja 3 Klasyfikacja 4 Klasyfikacja 5 (euro) Priorytetowy obszar tematyczny Rodzaj Forma Obszar działalności finansowania realizacji gospodarczej Lokalizacja ** 02 Infrastruktura B+RT (w tym wyposażenie w sprzęt, oprzyrządowanie i szybkie sieci 01 Pomoc informatyczne łączące ośrodki bezzwrotna badawcze) oraz specjalistyczne ośrodki kompetencji technologicznych 01 Obszar miejski 18 Edukacja NUTS 2 PL ,75 02 Infrastruktura B+RT (w tym wyposażenie w sprzęt, oprzyrządowanie i szybkie sieci 01 Pomoc informatyczne łączące ośrodki bezzwrotna badawcze) oraz specjalistyczne ośrodki kompetencji technologicznych 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,11 nione usługi 02 Infrastruktura B+RT (w tym wyposażenie w sprzęt, oprzyrządowanie i szybkie sieci 01 Pomoc informatyczne łączące ośrodki bezzwrotna badawcze) oraz specjalistyczne ośrodki kompetencji technologicznych 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,25 03 Transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MŚP, między MŚP a innymi przedsiębiorstwami, uczelniami, wszelkiego rodzaju instytucjami na 01 Pomoc poziomie szkolnictwa pomaturalnego, bezzwrotna władzami regionalnymi, ośrodkami badawczymi oraz biegunami naukowymi i technologicznymi (parkami naukowymi i technologicznymi, technopoliami itd.) 01 Obszar miejski 16 Obsługa nieruchomości, wynajem i prowadzenie działalności gospodarczej NUTS 2 PL ,87 03 Transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MŚP, między MŚP a innymi przedsiębiorstwami, uczelniami, wszelkiego rodzaju instytucjami na 01 Pomoc poziomie szkolnictwa pomaturalnego, bezzwrotna władzami regionalnymi, ośrodkami badawczymi oraz biegunami naukowymi i technologicznymi (parkami naukowymi i technologicznymi, technopoliami itd.) 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,66 nione usługi 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,51 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,85

248 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,29 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,58 nione usługi 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 12 Budownictwo NUTS 2 PL ,77 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 17Administrac ja publiczna NUTS 2 PL ,10 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,93 nione usługi 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 02 Pomoc (pożyczka, dotacja na 01 Obszar spłatę miejski oprocentowania, gwarancje) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,22 nione usługi 06 Wsparcie na rzecz MŚP w zakresie promocji produktów i procesów przyjaznych dla środowiska (wdrożenie efektywnych systemów zarządzania środowiskiem, wdrożenie 01 Pomoc i stosowanie/użytkowanie technologii bezzwrotna zapobiegania zanieczyszczeniom, wdrożenie czystych technologii do działalności produkcyjnej przedsiębiorstw) 01 Obszar miejski 20 Opieka społeczna, pozostałe usługi komunalne, społeczne i indywidualne NUTS 2 PL ,12 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 03 Produkcja produktów NUTS 2 PL ,24 żywnościowyc h i napojów 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 04 Wytwarzanie tekstyliów i wyrobów włókienniczyc h NUTS 2 PL ,51

249 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 05 Wytwarzanie urządzeń transportowyc h NUTS 2 PL ,91 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,27 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 10 Poczta i telekomunikac NUTS 2 PL ,12 ja 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 11 Transport NUTS 2 PL ,70 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 12 Budownictwo NUTS 2 PL ,27 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,55 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 19 Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego NUTS 2 PL ,49 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,38 nione usługi 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 05 Wytwarzanie urządzeń transportowyc h NUTS 2 PL ,33

250 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,03 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 11 Transport NUTS 2 PL ,28 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 12 Budownictwo NUTS 2 PL ,06 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,65 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,02 nione usługi 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 03 Produkcja produktów NUTS 2 PL ,15 żywnościowyc h i napojów 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 04 Wytwarzanie tekstyliów i wyrobów włókienniczyc h NUTS 2 PL ,92 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,19

251 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 10 Poczta i telekomunikac NUTS 2 PL ,34 ja 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 12 Budownictwo NUTS 2 PL ,14 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,52 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 14 Hotele i restauracje NUTS 2 PL ,29 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 18 Edukacja NUTS 2 PL ,58 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 19 Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego NUTS 2 PL ,29 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,50 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,43 nione usługi 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 03 Produkcja produktów NUTS 2 PL ,27 żywnościowyc h i napojów 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 05 Wytwarzanie urządzeń transportowyc h NUTS 2 PL ,60 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,23 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 07 Górnictwo i kopalnictwo surowców energetycznyc h NUTS 2 PL ,41

252 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,25 12 Budownictwo NUTS 2 PL ,34 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,39 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 14 Hotele i restauracje NUTS 2 PL ,39 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 19 Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego NUTS 2 PL ,33 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,10 nione usługi 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 05 Wytwarzanie urządzeń transportowyc h NUTS 2 PL ,58 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,59 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 12 Budownictwo NUTS 2 PL ,95 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,89 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 17 Administracja publiczna NUTS 2 PL ,49 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,50 nione usługi

253 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 12 Budownictwo NUTS 2 PL ,39 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,69 nione usługi 10 Infrastruktura telekomunikacyjna (w tym sieci szerokopasmowe) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 10 Poczta i telekomunikac NUTS 2 PL ,06 ja 13 Usługi i aplikacje dla obywateli (ezdrowie, e-administracja, e-edukacja, e-integracja itp.) 13 Usługi i aplikacje dla obywateli (ezdrowie, e-administracja, e-edukacja, e-integracja itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 01 Obszar miejski 17 Administracja publiczna 19 Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego NUTS 2 PL ,69 NUTS 2 PL ,93 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (ehandel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 06 Nieokreślony przemysł wytwórczy NUTS 2 PL ,33 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (ehandel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,87 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (ehandel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 18 Edukacja NUTS 2 PL ,42 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (ehandel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,67 nione usługi 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (ehandel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 13 Handel hurtowy i detaliczny NUTS 2 PL ,82 14 Usługi i aplikacje dla MŚP (ehandel, kształcenie i szkolenie, tworzenie sieci itp.) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,90 nione usługi

254 18 Tabor kolejowy 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 11 Transport NUTS 2 PL ,71 23 Drogi regionalne/lokalne 23 Drogi regionalne/lokalne 25 Transport miejski 29 Porty lotnicze 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 01 Obszar miejski 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 11 Transport NUTS 2 PL ,12 11 Transport NUTS 2 PL ,88 11 Transport NUTS 2 PL ,68 11 Transport NUTS 2 PL ,27 31 Śródlądowe drogi wodne (regionalne i lokalne) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,65 nione usługi 39 Energia odnawialna: wiatrowa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,97 40 Energia odnawialna: słoneczna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,27 40 Energia odnawialna: słoneczna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,14 nione usługi 40 Energia odnawialna: słoneczna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,50 41 Energia odnawialna: biomasa 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,67

255 41 Energia odnawialna: biomasa 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,57 42 Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,13 42 Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,81 nione usługi 42 Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,63 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,55 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,13 nione usługi 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,69 nione usługi 44 Gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,41

256 44 Gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,02 45 Gospodarka i zaopatrzenie w wodę pitną 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 09 Pobór, uzdatnianie i NUTS 2 PL ,43 rozprowadzani e wody 45 Gospodarka i zaopatrzenie w wodę pitną 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,39 46 Oczyszczanie ścieków 46 Oczyszczanie ścieków 46 Oczyszczanie ścieków 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 09 Pobór, uzdatnianie i NUTS 2 PL ,86 rozprowadzani e wody 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,20 09 Pobór, uzdatnianie i NUTS 2 PL ,56 rozprowadzani e wody 51 Promowanie bioróżnorodności i ochrony przyrody (w tym NATURA 2000) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,38 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnym i technologicznym) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,17 nione usługi 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnym i technologicznym) 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,35 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnym i technologicznym) 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,69

257 54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 08 Wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła NUTS 2 PL ,51 54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,68 54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 21 Działalność związana ze środowiskiem naturalnym NUTS 2 PL ,15 55 Promowanie walorów przyrodniczych 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 00 Nie dotyczy NUTS 2 PL ,76 55 Promowanie walorów przyrodniczych 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,55 nione usługi 56 Ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,27 nione usługi 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 00 Nie dotyczy NUTS 2 PL ,55 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 00 Nie dotyczy NUTS 2 PL ,24 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 14 Hotele i restauracje NUTS 2 PL ,37 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 17 Administracja publiczna NUTS 2 PL ,87 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,35 nione usługi

258 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 14 Hotele i restauracje NUTS 2 PL ,74 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,01 nione usługi 58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego 58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego 58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego 58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 01 Obszar miejski 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 00 Nie dotyczy 00 Nie dotyczy NUTS 2 PL ,60 NUTS 2 PL ,22 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,88 nione usługi 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,60 nione usługi 59 Rozwój infrastruktury kulturalnej 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 17 Administracja publiczna NUTS 2 PL ,41 59 Rozwój infrastruktury kulturalnej 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,93 nione usługi 59 Rozwój infrastruktury kulturalnej 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,10 nione usługi 60 Inne wsparcie dla poprawy usług kulturalnych 75 Infrastruktura systemu oświaty 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,20 nione usługi 17 Administracja NUTS 2 PL ,28 publiczna

259 75 Infrastruktura systemu oświaty 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 17 Administracja publiczna NUTS 2 PL ,43 75 Infrastruktura systemu oświaty 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 18 Edukacja NUTS 2 PL ,38 75 Infrastruktura systemu oświaty 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 18 Edukacja NUTS 2 PL ,44 76 Infrastruktura ochrony zdrowia 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 19 Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego NUTS 2 PL ,03 76 Infrastruktura ochrony zdrowia 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 19 Działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego NUTS 2 PL ,87 79 Pozostała infrastruktura społeczna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,21 nione usługi 79 Pozostała infrastruktura społeczna 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 22 Inne niewyszczegól NUTS 2 PL ,29 nione usługi 85 Przygotowanie, realizacja, monitorowanie i kontrola 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 17 Administracja publiczna NUTS 2 PL ,65 85 Przygotowanie, realizacja, monitorowanie i kontrola 01 Pomoc bezzwrotna 05 Obszary wiejskie (poza obszarami górskimi, wyspami lub o niskiej i bardzo niskiej gęstości zaludnienia) 17 Administracja publiczna NUTS 2 PL ,98 86 Ocena, badania/ekspertyzy, informacja i komunikacja 86 Ocena, badania/ekspertyzy, informacja i komunikacja 01 Pomoc bezzwrotna 01 Pomoc bezzwrotna 01 Obszar miejski 01 Obszar miejski 00 Nie dotyczy 17 Administracja publiczna NUTS 2 PL ,97 NUTS 2 PL ,90 Ogółem * Kategorie kodów powinny mieć przypisany kod w odniesieniu do każdego kodu klasyfikacji wg kryterium ** Wartość przyznanego wkładu wspólnotowego w ramach każdej kombinacji kodów Kurs EURO 4, ,50

260 Załącznik 4 Tabela 4. Postęp fizyczny wg poziomu wdrażania Numer kolejny Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok Ogółem % Oś Priorytetowa I. Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Wskaźniki produktu Realizacja 1,00 1,00 2,00 3,00 3,00 9,38 1 Liczba projektów z zakresu B+R szt. Wartość docelowa 32,00 32,00 32,00 Szacowana realizacja 2,00 4,00 4,00 25,00 25,00 25,00 25,00 78,13 Realizacja 29,00 59,00 62,00 63,00 63,00 370,59 2 Liczba projektów promujących przedsiębiorczość i zastosowanie nowych technologii szt. Wartość docelowa 16,00 17,00 17,00 Szacowana realizacja 6 67,00 71,00 69,00 69,00 69,00 69,00 405,88 Realizacja 377,00 573,00 759,00 759,00 69,00 3 Liczba pożyczek/gwarancji udzielonych w ramach programu szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 1 113, , , , , ,00 101,18 4 Liczba projektów z zakresu bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego dla MSP, w tym: szt. Realizacja 18, ,00 424,00 474,00 474,00 87,78 Wartość docelowa Szacowana realizacja 431,00 431,00 506,00 583,00 583,00 583,00 583,00 107,96 Realizacja 5 przez pierwsze 2 lata po rozpoczęciu działalności w tym: szt. Wartość docelowa 25,00 27,00 27,00 Szacowana realizacja 144,00 148,00 148,00 148,00 148,00 148,00 148,00 548,15 Realizacja 17, ,00 409,00 409,00 129,84 6 przedsiębiorstwa innowacyjne szt. Wartość docelowa 295,00 315,00 315,00 Szacowana realizacja 144,00 322,00 417,00 439,00 439,00 439,00 439,00 139,37 Realizacja 104,00 105,00 253,00 273,00 273,00 99,64 7 Według wielkości przedsiębiorstwa: Mikro (do 9) szt. Wartość docelowa ,00 274,00 Szacowana realizacja 258,00 251,00 279, ,14 Realizacja ,00 134,00 134,00 79,29 8 Małe (10-49) szt. Wartość docelowa 145,00 169,00 169,00 Szacowana realizacja 111,00 117,00 151,00 174,00 174,00 174,00 174,00 102,96 Realizacja 25,00 25,00 53,00 63,00 63,00 69,23 9 Średnie (50-249) szt. Wartość docelowa 79,00 91,00 91,00 Szacowana realizacja 56,00 56, ,00 95,00 95,00 95,00 104,40 Realizacja 3,00 4,00 4,00 66,67 10 Duże (powyżej 250) szt. Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 6,00 6,00 5,00 4,00 4,00 4,00 4,00 66,67

261 Wskaźniki rezultatu 11 Liczba przedsiębiorstw, które skorzystały z infrastruktury parków naukowo-technologicznych, parków przemysłowych i inkubatorów technologicznych szt. Realizacja Wartość docelowa 24,00 24,00 24,00 Szacowana realizacja 1 39,00 39,00 121,00 121,00 121,00 121,00 504,17 Realizacja 12 R.101 Liczba utworzonych miejsc pracy w zakresie B+R - etaty badawcze (najlepiej w okresie 5 lat od rozpoczęcia projektu) szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 2,00 2,00 2,00 2,00 1 Realizacja 1 508, , , , ,45 66,61 13 R.100 Liczba utworzonych miejsc pracy (brutto, zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin) szt. Wartość docelowa 2 692, , ,00 Szacowana realizacja 1 083, , , , , ,75 106,66 Realizacja 1 211,50 338,50 541,55 628,00 628,00 36,26 14 kobiety*** szt. Wartość docelowa 1 374, , ,00 Szacowana realizacja 117,75 329,50 527,00 637,00 637,00 637,00 637,00 36,78 Realizacja 8,00 297,00 712, , , ,00 87,47 15 mężczyźni szt. Wartość docelowa 1 318, Szacowana realizacja 285,00 720, , , , , ,00 86,99 Realizacja 5,21 21,65 63,45 66,74 67,78 67,78 25,10 16 Całkowita wartość inwestycji (wkład UE + wkład prywatny) mln euro Wartość docelowa 215, Szacowana realizacja 60,34 215,91 246,04 334,31 334,31 334,31 334,31 123,82 Działanie 1.1 Tworzenie warunków dla rozwoju innowacyjności Wskaźniki produktu Realizacja 1,00 1,00 2,00 3,00 3,00 9,38 17 Liczba projektów z zakresu B+R szt. Wartość docelowa 32,00 32,00 32,00 Szacowana realizacja 2,00 4,00 4,00 25,00 25,00 25,00 25,00 78,13 Realizacja 2,00 3,00 3,00 27,27 18 Liczba projektów promujących przedsiębiorczość i zastosowanie nowych technologii szt. Wartość docelowa 1 11,00 11,00 Szacowana realizacja 4,00 4,00 25,00 25,00 25,00 25,00 227,27 Wskaźniki rezultatu 19 Liczba przedsiębiorstw, które skorzystały z infrastruktury parków naukowo-technologicznych, parków przemysłowych i inkubatorów technologicznych szt. Realizacja Wartość docelowa 24,00 24,00 24,00 Szacowana realizacja 1 39,00 39,00 121,00 121,00 121,00 121,00 504,17 Realizacja 1,00 1,00 5,00 20 R.101 Liczba utworzonych miejsc pracy w zakresie B+R - etaty badawcze (najlepiej w okresie 5 lat od rozpoczęcia projektu) szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 2,00 2,00 2,00 2,00 1 Realizacja 2,00 2,00 2,00 2,00 2, R.100 Liczba utworzonych miejsc pracy (brutto, zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin) szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 2, ,50 74,50 74,50 74,50 372,50 Realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 9,09 22 kobiety*** szt. Wartość docelowa 11,00 11,00 11,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 9,09

262 Realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 11,11 23 mężczyźni szt. Wartość docelowa 9,00 9,00 9,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 11,11 Realizacja 0,97 0,97 1,27 1,27 5,29 24 Całkowita wartość inwestycji (wkład UE + wkład prywatny) mln euro Wartość docelowa 17,00 24,00 24,00 Szacowana realizacja 1,93 6,49 6,30 23,86 23,86 23,86 23,86 99,42 Działanie 1.2 Region atrakcyjny inwestycjom Wskaźniki produktu Realizacja 29,00 59, ,00 63, Liczba projektów promujących przedsiębiorczość i zastosowanie nowych technologii szt. Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 6 63,00 67,00 69,00 69,00 69,00 69, Wskaźniki rezultatu Realizacja 11,13 11,16 11,16 3,69 3,69 12,72 26 Cakowita wartość inwestzcji (wkład UE + wkład prywatny) mln euro Wartość docelowa 21,00 29,00 29,00 Szacowana realizacja 11,35 15,91 25,43 30,58 30,58 30,58 30,58 105,45 Działanie 1.3 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu Wskaźniki produktu Realizacja 377,00 573,00 759,00 759,00 69,00 27 Liczba pożyczek/ gwarancji udzielonych w ramach programu szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 1 113, , , , , ,00 101,18 Wskaźniki rezultatu Realizacja 28 Całkowita wartość inwestycji (wkład UE + wkład prywatny) mln euro Wartość docelowa 36,00 41,00 41,00 Szacowana realizacja 7,96 32,31 32,31 34,35 34,35 34,35 34,35 83,78 Działanie 1.4 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw Wskaźniki produktu 29 Liczba projektów z zakresu bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego dla MSP, w tym: szt. Realizacja 18, ,00 424,00 474,00 474,00 87,78 Wartość docelowa Szacowana realizacja 431,00 431,00 506,00 583,00 583,00 583,00 583,00 107,96 Realizacja 30 przez pierwsze 2 lata po rozpoczęciu działalności w tym: szt. Wartość docelowa 25,00 27,00 27,00 Szacowana realizacja 144,00 148,00 148,00 148,00 148,00 148,00 148,00 548,15 Realizacja 17, ,00 409,00 409,00 129,84 31 przedsiębiorstwa innowacyjne szt. Wartość docelowa 295,00 315,00 315,00 Szacowana realizacja 144,00 322,00 417,00 439,00 439,00 439,00 439,00 139,37 Realizacja 104,00 105,00 253,00 273,00 273,00 99,64 32 Według wielkości przedsiębiorstwa: Mikro (do 9) szt. Wartość docelowa ,00 274,00 Szacowana realizacja 258,00 251,00 279, ,14

263 Realizacja ,00 134,00 134,00 79,29 33 Małe (10-49) szt. Wartość docelowa 145,00 169,00 169,00 Szacowana realizacja 111,00 117,00 151,00 174,00 174,00 174,00 174,00 102,96 Realizacja 25,00 25,00 53,00 63,00 63,00 69,23 34 Średnie (50-249) szt. Wartość docelowa 79,00 91,00 91,00 Szacowana realizacja 56,00 56, ,00 95,00 95,00 95,00 104,40 Realizacja 3,00 4,00 4,00 66,67 35 Duże (powyżej 250) szt. Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 6,00 6,00 5,00 4,00 4,00 4,00 4,00 66,67 Wskaźniki rezultatu Realizacja 1 506, , , , ,45 66,95 36 R.100 Liczba utworzonych miejsc pracy (brutto, zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin): szt. Wartość docelowa 2 672, , ,00 Szacowana realizacja 1 081, , , , , ,25 105,08 Realizacja 1 210,50 337,50 540,55 627,00 627,00 36,43 kobiety*** szt. Wartość docelowa 1 363, , ,00 37 Szacowana realizacja 117,75 328,50 526,00 636,00 636,00 636,00 636,00 36,96 Realizacja 8,00 296,00 711, , , ,00 87,89 mężczyźni szt. Wartość docelowa 1 309, , ,00 Szacowana realizacja 285,00 719, , , , , ,00 87,40 Realizacja 5,21 10,52 51,32 54,61 62,82 62,82 35,69 38 Całkowita wartość inwestycji (wkład UE + wkład prywatny) mln euro Wartość docelowa 141,00 176,00 176,00 Szacowana realizacja 39,10 161,20 182,00 245,52 245,52 245,52 245,52 139,50 Oś priorytetowa 2 Rozwój infrastruktury transportowej Wskaźniki produktu 39 Liczba projektów z zakresu transportu drogowego szt P Długość nowych dróg wybudowanych w wyniku realizacji programu, w tym: gminnych (w realizacji i szacowanej realizacji nie uwzględnione drogi z dz. 1.2) km km Realizacja 37,00 52,00 58,00 63,00 63,00 87,50 Wartość docelowa 69,00 72,00 72,00 Szacowana realizacja 63,00 64,00 71,00 76,00 76,00 76,00 76,00 105,56 Realizacja 0,95 1,89 3,75 5,23 7,13 7,13 114,81 Wartość docelowa 6,21 6,21 6,21 Szacowana realizacja 5,33 6,18 7,68 7,82 7,82 7,82 7,82 125,93 Realizacja* 0,95 1,89 3,75 4,96 4,96 4,96 101,43 Wartość docelowa 4,89 4,89 4,89 Szacowana realizacja** 4,96 4,96 4,96 4,96 4,96 4,96 4,96 101,43 42 P powiatowych km 43 P wojewódzkich km Realizacja 0,27 2,17 2,17 164,39 Wartość docelowa 1,32 1,32 1,32 Szacowana realizacja 0,37 1,22 2,72 2,86 2,86 2,86 2,86 216,67 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja

264 44 Długość zrekonstruowanych dróg w wyniku realizacji programu, w tym: km Realizacja 1,24 199,68 215,18 319,52 358,95 376,48 376,48 80,10 Wartość docelowa Szacowana realizacja 329,79 392,70 442,21 482,85 482,85 482,85 482,85 102,73 Realizacja 1,24 100,96 100,96 158,99 166,56 167,40 167,40 101,45 45 P gminnych (w szacowanej realizacji nie uwzględnion drogi z dz. 1.2) km Wartość docelowa 165,00 165,00 165,00 Szacowana realizacja* 166,20 167,04 167,37 167,49 167,49 167,49 167,49 101,51 Realizacja* 98,72 114,22 158,78 164,79 176,85 176,85 101,06 46 P powiatowych (w realizacji i zacowanej realizacji nie uwzględniono drogi z dz. 1.2) km Wartość docelowa 175,00 175,00 175,00 Szacowana realizacja** 161,84 175,64 177,19 178,49 178,49 178,49 178,49 101,99 47 P wojewódzkich km 48 Liczba projektów z zakresu budowy/modernizacji lotnisk szt. 49 Liczba projektów z zakresu transportu publicznego szt. 50 P P Liczba zakupionego/ zmodernizowanego taboru komunikacji miejskiej Pojemność zakupionego/ zmodernizowanego taboru komunikacji miejskiej (miejsca)- j.w. 52 Liczba projektów z zakresu transportu kolejowego szt. szt. szt. Realizacja 1,75 27,60 32,23 32,23 24,79 Wartość docelowa Szacowana realizacja 1,75 50,02 97,65 136,87 136,87 136,87 136,87 105,28 Realizacja Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 10 Realizacja 4,00 4,00 4,00 10 Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 10 Realizacja 48,00 48,00 48,00 10 Wartość docelowa 48,00 48,00 48,00 Szacowana realizacja 18,00 48,00 48,00 48,00 48,00 48,00 48,00 10 Realizacja 5 335, , ,00 98,20 Wartość docelowa 5 433, , ,00 Szacowana realizacja 3 233, , , , , , ,00 98,20 Realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 10 Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 10 Wskaźniki rezultatu Realizacja , , , , ,56 84,80 53 R , R Oszczędność czasu na nowych i zrekonstruowanych drogach w przewozach pasażerskich i towarowych euro/rok Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , ,02 124,06 Realizacja 4,97 4,97 497,00 54 Przyrost liczby ludności korzystającej z komunikacji miejskiej wspartej w ramach programu % Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1, Działanie 2.1 Rozwój transportu drogowego Wskaźniki produktu Realizacja 37,00 52,00 58,00 63,00 63,00 87,50 55 Liczba projektów z zakresu transportu drogowego szt. Wartość docelowa 69,00 72,00 72,00 Szacowana realizacja 63,00 64,00 71,00 76,00 76,00 76,00 76,00 105,56

265 56 Długość nowych dróg wybudowanych w wyniku realizacji programu, w tym: km Realizacja 0,95 1,89 3,75 5,23 7,13 7,13 114,81 Wartość docelowa 6,21 6,21 6,21 Szacowana realizacja 5,33 6,18 7,68 7,82 7,82 7,82 7,82 125,93 Realizacja* 0,95 1,89 3,75 4,96 4,96 4,96 101,43 57 P gminnych (w realizacji i zacowanej realizacji nie uwzględnione drogi z dz. 1.2) km Wartość docelowa 4,89 4,89 4,89 Szacowana realizacja** 4,96 4,96 4,96 4,96 4,96 4,96 4,96 101,43 Realizacja 0,27 2,17 2,17 164,39 58 P powiatowych km Wartość docelowa 1,32 1,32 1,32 Szacowana realizacja 0,37 1,22 2,72 2,86 2,86 2,86 2,86 216,67 Realizacja 59 P wojewódzkich km Wartość docelowa Szacowana realizacja 60 Długość zrekonstruowanych dróg w wyniku realizacji programu, w tym: km Realizacja 1,24 199,68 256,74 319,52 358,95 376,48 376,48 80,10 Wartość docelowa Szacowana realizacja 329,79 392,70 442,21 482,85 482,85 482,85 482,85 102,73 Realizacja 1,24 100,96 100,96 158,99 166,56 167,40 167,40 101,45 61 P gminnych (w szacowanej realizacji nie uwzględnione drogi z dz. 1.2) km Wartość docelowa 165,00 165,00 165,00 Szacowana realizacja* 166,20 167,04 167,37 167,49 167,49 167,49 167,49 101,51 Realizacja* 98,72 114,22 158,78 164,79 176,85 176,85 101,06 62 P powiatowych (w realizacji i szacowanej realizacji nie uwzględnione drogi z dz. 1.2) km Wartość docelowa 175,00 175,00 175,00 Szacowana realizacja** 161,84 175,64 177,19 178,49 178,49 178,49 178,49 101,99 Realizacja 1,75 27,60 32,23 32,23 24,79 63 P wojewódzkich km Wartość docelowa Szacowana realizacja 1,75 50,02 97,65 136,87 136,87 136,87 136,87 105,28 Wskaźniki rezultatu Realizacja , , , , ,56 84,80 64 R , R Oszczędność czasu na nowych i zrekonstruowanych drogach w przewozach pasażerskich i towarowych**** euro/rok Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , ,02 124,06 Działanie 2.2 Rozwój transportu lotniczego Wskaźniki produktu Realizacja 65 Liczba projektów z zakresu budowy/modernizacji lotnisk szt. Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 10 Działanie 2.3 Rozwój transportu publicznego Wskaźniki Produktu Realizacja 4,00 4,00 4, Liczba projektów z zakresu transportu publicznego szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 10

266 Realizacja 48,00 48,00 48, P Liczba zakupionego/ zmodernizowanego taboru komunikacji miejskiej szt. Wartość docelowa 48,00 48,00 48,00 Szacowana realizacja 18,00 48,00 48,00 48,00 48,00 48,00 48,00 10 Realizacja 5 335, , ,00 98,20 68 P Pojemność zakupionego/ zmodernizowanego taboru komunikacji miejskiej (miejsca)- j.w. szt. Wartość docelowa 5 433, , ,00 Szacowana realizacja 3 233, , , , , , ,00 98,20 Wskaźniki rezultatu Realizacja 4,97 4,97 69 Przyrost liczby ludności korzystającej z komunikacji miejskiej wspartej w ramach programu % Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1, Działanie 2.4 Rozwój transportu kolejowego Wskaźniki Produktu Realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1, Liczba projektów z zakresu transportu kolejowego szt. Wartość docelowa 1,00 1,00 1,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 10 Oś priorytetowa 3 Rozwój turystyki i kultury Wskaźniki produktu Liczba projektów z zakresu turystyki Liczba projektów z zakresu infrastruktury sportowej i rekreacyjnej Liczba przedsiębiorstw wspartych w wyniku realizacji programu, w tym: 74 przez pierwsze 2 lata od założenia dzialalności szt. szt. szt. szt. Realizacja 1,00 6,00 21,00 35, ,14 Wartość docelowa Szacowana realizacja 33,00 56,00 69,00 84,00 84,00 84,00 84,00 12 Realizacja 4,00 4,00 7,00 11,00 11,00 11 Wartość docelowa Szacowana realizacja 21,00 15,00 15,00 23,00 23,00 23,00 23,00 23 Realizacja 2,00 7,00 15,00 18,00 18,00 36,73 Wartość docelowa 38,00 49,00 49,00 Szacowana realizacja 21,00 32,00 39,00 48,00 48,00 48,00 48,00 97,96 Realizacja 3,00 3,00 10 Wartość docelowa 2,00 3,00 3,00 Szacowana realizacja 3,00 3,00 3,00 3,00 10 Wskaźniki rezultatu 75 R.100 Liczba utworzonych miejsc pracy brutto w tym: osoby 76 dla kobiety*** osoby 77 R , R Liczba osób korzystających z atrakcji turystycznych powstałych w wyniku realizacji programu osoby Realizacja 46,00 125,50 229,10 284,10 284,10 44,39 Wartość docelowa Szacowana realizacja 111,50 564,83 693,33 786,83 786,83 786,83 786,83 122,94 Realizacja 18,00 49,00 121,00 139,50 139,50 42,79 Wartość docelowa 306,00 326,00 326,00 Szacowana realizacja 12,00 53,00 114, ,88 Realizacja , , , , ,00 329,43 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , ,00 481,61

267 Realizacja 6 246,00 273,00 311, ,00 78 Liczba nowoutworzonych miejsc noclegowych w wyniku realizacji programu szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 335, , , , , ,00 121,25 Działanie 3.1 Rozwój atrakcyjności turystycznej regionu Wskaźniki Produktu Realizacja 2,00 15,00 23,00 25,00 25,00 62,50 79 Liczba projektów z zakresu turystyki szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 16,00 28,00 34,00 39,00 39,00 39,00 39,00 97,50 Realizacja 3,00 3,00 4,00 8,00 8, Liczba projektów z zakresu infrastruktury sportowej i rekreacyjnej szt. Wartość docelowa 8,00 8,00 8,00 Szacowana realizacja 17,00 11,00 11, Wskaźniki rezultatu Realizacja 31,00 93,00 130,60 142,60 142,60 71,30 81 R.100 Liczba utworzonych miejsc pracy brutto w tym: osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja 67,00 195,83 234,33 268,33 268,33 268,33 268,33 134,17 Realizacja 1 27,00 77,50 77,50 77,50 75,98 82 dla kobiety*** osoby Wartość docelowa 102,00 102,00 102,00 Szacowana realizacja 2, ,00 82,00 82,00 82,00 82,00 80,39 Realizacja , , , ,00 327,67 83 R , R Liczba osób korzystających z atrakcji turystycznych powstałych w wyniku realizacji programu osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , ,00 371,16 Realizacja 84 Liczba nowoutworzonych miejsc noclegowych w wyniku realizacji programu szt. Wartość docelowa 15,00 15,00 15,00 Szacowana realizacja 7,00 15,00 47,00 101,00 101,00 101,00 101,00 673,33 Działanie 3.2 Wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej Wskaźniki Produktu Realizacja 1,00 4,00 6,00 12,00 15,00 15, Liczba projektów z zakresu turystyki szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 17,00 28,00 35,00 45,00 45,00 45,00 45,00 15 Realizacja 1,00 1,00 3,00 3,00 3, Liczba projektów z zakresu infrastruktury sportowej i rekreacyjnej szt. Wartość docelowa 2,00 2,00 2,00 Szacowana realizacja 4,00 4,00 4,00 3,00 3,00 3,00 3,00 15 Realizacja 2,00 7,00 15,00 18,00 18,00 36,73 87 Liczba przedsiębiorstw wspartych w wyniku realizacji programu, w tym: szt. Wartość docelowa 38,00 49,00 49,00 Szacowana realizacja 21,00 32,00 39,00 48,00 48,00 48,00 48,00 97,96 Realizacja 3,00 3, przez pierwsze 2 lata od założenia dzialalności szt. Wartość docelowa 2,00 3,00 3,00 Szacowana realizacja 3,00 3,00 3,00 3,00 10

268 Wskaźniki rezultatu Realizacja 15,00 32,50 98,50 141,50 141,50 32,16 89 P.100, R.100 Liczba utworzonych miejsc pracy brutto w tym: osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja 44,50 369,00 459,00 518,50 518,50 518,50 518,50 117,84 Realizacja 8,00 22,00 43,50 62,00 62,00 27,68 90 dla kobiety*** osoby Wartość docelowa 204,00 224,00 224,00 Szacowana realizacja 1 23,00 42,50 48,00 48,00 48,00 48,00 21,43 Realizacja 6 757, , , , ,00 352,44 91 R , R Liczba osób korzystających z atrakcji turystycznych powstałych w wyniku realizacji programu osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,48 Realizacja 6 246,00 273,00 311, ,29 92 Liczba nowoutworzonych miejsc noclegowych w wyniku realizacji programu szt. Wartość docelowa 1 825, , ,00 Szacowana realizacja 328, , , , , ,00 117,08 Oś priorytetowa 4 Społeczeństwo informacyjne Wskaźniki Produktu 93 Liczba projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego, w tym: szt. Realizacja Wartość docelowa 7,00 7,00 7,00 Szacowana realizacja 2,00 6,00 6,00 17,00 17,00 17,00 17,00 242,86 Realizacja 94 projekty dotyczące usług elektronicznych szt. Wartość docelowa 3,00 3,00 3,00 Szacowana realizacja 2,00 3,00 3,00 6,00 6,00 6,00 6,00 20 Realizacja 95 P Liczba uruchomionych PIAP szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 575,00 582,00 387,00 387,00 387,00 387,00 154,80 Realizacja 96 P Długość wybudowanej sieci internetu szerokopasmowego km Wartość docelowa Szacowana realizacja ,00 695,40 695,40 695,40 695,40 106,98 97 P , P , P Liczba uruchomionych usług on-line szt. Realizacja Wartość docelowa 8,00 8,00 Szacowana realizacja 233,00 279,00 279,00 279,00 279, ,50 Wskaźniki rezultatu Realizacja 98 R Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu, w tym: osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , ,00 28,47 Realizacja 99 na obszarach wiejskich osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja 100 R Liczba możliwych podłączeń do Internetu szerokopasmowego, w tym: MŚP szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja 907,00 907, , , , ,00 184,50

269 Realizacja 101 R szkoły szt. Wartość docelowa 42,00 42,00 42,00 Szacowana realizacja 43,00 43,00 39,00 39,00 39,00 39,00 92,86 Realizacja 102 R jednostki administracji publicznej szt. Wartość docelowa 24,00 24,00 24,00 Szacowana realizacja 38, ,00 14,00 14,00 14,00 58,33 Realizacja 103 R Liczba osób korzystających z PIAP osoby/rok Wartość docelowa Szacowana realizacja ,73 Realizacja 104 R Liczba osób korzystających z usług on-line osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , ,00 132,99 Oś priorytetowa 5 Rozwój infrastruktury ochrony środowiska Wskaźniki produktu Liczba projektów z zakresu energii odnawialnej szt P P P P P P P P P Liczba projektów z zakresu infrastruktury wodno-ściekowej Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza Liczba projektów z zakresu przeciwdziałania zagrożeniom przyrodniczym Dodatkowa moc zainstalowana energii ze źródeł odnawialnych* Liczba nowo utworzonych lub zrekultywowanych wysypisk śmieci w ramach realizacji programu Powierzchnia terenów zrekultywowanych w wyniku realizacji projektów szt. szt. szt. szt. MW szt. ha Realizacja 3,00 8,00 8,00 10 Wartość docelowa 8,00 8,00 8,00 Szacowana realizacja 4,00 4, ,00 11,00 11,00 11,00 137,50 Realizacja 5, ,00 Wartość docelowa 8,00 8,00 8,00 Szacowana realizacja 14,00 19,00 19,00 18,00 18,00 18,00 18,00 225,00 Realizacja 2,00 14,00 28, Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 31,00 33,00 32,00 32,00 32,00 32,00 32,00 533,33 Realizacja 3,00 3,00 6,00 6,00 4 Wartość docelowa 8,00 15,00 15,00 Szacowana realizacja 1,00 7,00 11,00 61,00 61,00 61,00 61,00 406,67 Realizacja 2,00 2,00 9,00 27, Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 16,00 29, Realizacja 0,04 0,04 0,94 2,47 2,47 10,74 Wartość docelowa 5,00 23,00 23,00 Szacowana realizacja 0,04 8,78 3,86 28,28 28,28 28,28 28,28 122,96 Realizacja 1,00 3, ,00 Wartość docelowa 8,00 8,00 8,00 Szacowana realizacja 27,00 27,00 22,00 22,00 22,00 22,00 275,00 Realizacja 0,18 0,18 27,56 27,56 137,80 Wartość docelowa Szacowana realizacja 60,11 60,11 60,11 60,11 60,11 60,11 300,55

270 Realizacja 6,99 7,30 12,54 12,54 83, P , P Długość wybudowanej sieci wodociągowej w ramach projektów km Wartość docelowa 15,00 15,00 15,00 Szacowana realizacja 12,48 24,22 24,22 24,22 24,22 24,22 161, P , P Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej w ramach projektów(w realizacji nie uwzględniono km sieci z działania 1.2) km Realizacja 17,72 23,10 25,81 25,81 95,59 Wartość docelowa 27,00 27,00 27,00 Szacowana realizacja 25,30 60,81 60,83 60,83 60,83 60,83 225,30 Wskaźniki rezultatu 115 R R R Liczba osób objętych selektywną zbiórką odpadów szt. 118 R Liczba osób zabezpieczonych przed innymi zagrożeniami szt. 119 Liczba osób przyłączonych do sieci wodociągowej w wyniku realizacji projektów Liczba osób przyłączonych do sieci kanalizacyjnej w wyniku realizacji projektów Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez nowo utworzone wysypisko szt. szt. szt. Realizacja 117,00 283,00 283,00 11,79 Wartość docelowa Szacowana realizacja 68, , , , , , ,00 81,08 Realizacja ,00 721,00 18,03 Wartość docelowa Szacowana realizacja 426, , , , , , ,00 80,70 Realizacja , , ,00 48,40 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,00 53,92 Realizacja 3 903, , , , , ,00 164,39 Wartość docelowa Szacowana realizacja 3 903, , , , , , , ,00 212,97 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Działanie 5.1 Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska. Wskaźniki Produktu Realizacja 3,00 5,00 5,00 125, Liczba projektów z zakresu infrastruktury wodno-ściekowej szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 3,00 3,00 5,00 6,00 6,00 6,00 6,00 15 Realizacja 3,00 4,00 4, Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 3,00 6,00 6,00 5,00 5,00 5,00 5,00 125,00 Realizacja 1,00 7, ,00 22,00 733, Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza szt. Wartość docelowa 3,00 3,00 3,00 Szacowana realizacja 23,00 23,00 22,00 22,00 22,00 22,00 22,00 733,33 Realizacja 1,00 1,00 1,00 1,00 14, Liczba projektów z zakresu energii odnawialnej szt. Wartość docelowa 4,00 7,00 7,00 Szacowana realizacja 4,00 6,00 6,00 6,00 6,00 6,00 85,71 Realizacja 2,00 1,00 2,00 8, Liczba projektów z zakresu przeciwdziałania zagrożeniom przyrodniczym szt. Wartość docelowa 2,00 2,00 2,00 Szacowana realizacja 6,00 9,

271 125 P P P P P P P Dodatkowa moc zainstalowana energii ze źródeł odnawialnych* MW Realizacja 1,42 1,42 12,91 Wartość docelowa 2,00 11,00 11,00 Szacowana realizacja 8,74 2,81 2,85 2,85 2,85 2,85 25,91 Realizacja 2,00 2,00 2, Liczba nowo utworzonych lub zrekultywowanych wysypisk śmieci w ramach realizacji programu szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 75,00 Realizacja 1,66 1,66 16, Powierzchnia terenów zrekultywowanych w wyniku realizacji projektów ha Wartość docelowa Szacowana realizacja 11,96 11,96 11,96 11,96 11,96 11,96 119,60 Realizacja 6,99 7,30 7,30 7,30 71, P , P Długość wybudowanej sieci wodociągowej w ramach projektów km Wartość docelowa 7,00 7,00 7,00 Szacowana realizacja 7,24 10,14 10,14 10,14 10,14 10,14 144,86 Realizacja 17,72 23,10 23,10 23,10 177, P , P Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej w ramach projektów km Wartość docelowa 13,00 13,00 13,00 Szacowana realizacja 22,23 31,67 31,67 31,67 31,67 31,67 243,62 Wskaźniki rezultatu Realizacja 117,00 117,00 117,00 9, R Liczba osób przyłączonych do sieci wodociągowej w wyniku realizacji projektów szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 68, , , , , , ,00 128,58 Realizacja , R Liczba osób przyłączonych do sieci kanalizacyjnej w wyniku realizacji projektów szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 426, , , , , , ,00 51,80 Realizacja , , ,00 96, R Liczba osób objętych selektywną zbiórką odpadów szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,00 107,82 Realizacja , , , ,00 311, R Liczba osób zabezpieczonych przed innymi zagrożeniami szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja , ,64 Realizacja 134 Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez nowo utworzone wysypisko szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja Działanie 5.2 Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska Wskaźniki Produktu Realizacja 3,00 3,00 75, Liczba projektów z zakresu infrastruktury wodno-ściekowej szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 1,00 1,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 125,00 Realizacja 2,00 6,00 6, Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 11,00 13,00 13,00 13,00 13,00 13,00 13,00 325,00

272 Realizacja 1,00 7,00 8,00 8,00 8,00 266, P Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza szt. Wartość docelowa 3,00 3,00 3,00 Szacowana realizacja 8, ,33 Realizacja 2,00 2,00 5,00 5,00 62, Liczba projektów z zakresu energii odnawialnej szt. Wartość docelowa 4,00 8,00 8,00 Szacowana realizacja 1,00 3,00 5,00 55,00 55,00 55,00 55,00 687,50 Realizacja 1,00 1,00 7,00 19, Liczba projektów z zakresu przeciwdziałania zagrożeniom przyrodniczym szt. Wartość docelowa 2,00 2,00 2,00 Szacowana realizacja P P P P P P P Dodatkowa moc zainstalowana energii ze źródeł odnawialnych* MW Realizacja 0,04 0,04 0,94 1,05 1,05 8,75 Wartość docelowa 3,00 12,00 12,00 Szacowana realizacja 0,04 0,04 1,05 25,43 25,43 25,43 25,43 211,92 Realizacja 5,24 5,24 65, P , P Długość wybudowanej sieci wodociągowej w ramach projektów km Wartość docelowa 8,00 8,00 8,00 Szacowana realizacja 5,24 14,08 14,08 14,08 14,08 14,08 176,00 Realizacja 2,71 2,71 19, P , P Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej w ramach projektów km Wartość docelowa 14,00 14,00 14,00 Szacowana realizacja 3,07 29,14 29,16 29,16 29,16 29,16 208,29 Realizacja 1,00 1,00 8,00 8, Liczba nowo utworzonych lub zrekultywowanych wysypisk śmieci w ramach realizacji programu szt. Wartość docelowa 4,00 4,00 4,00 Szacowana realizacja 24,00 24,00 19,00 19,00 19,00 19,00 475,00 Realizacja 0,18 0,18 25,90 25,90 259, Powierzchnia terenów zrekultywowanych w wyniku realizacji projektów ha Wartość docelowa Szacowana realizacja 48,15 48,15 48,15 48,15 48,15 48,15 481,50 Wskaźniki rezultatu Realizacja 166,00 166,00 13, R Liczba osób przyłączonych do sieci wodociągowej w wyniku realizacji projektów szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja ,00 403,00 403,00 403,00 403,00 33,58 Realizacja 161,00 161,00 8, R , R Liczba osób przyłączonych do sieci kanalizacyjnej w wyniku realizacji projektów szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 152, , , , , ,00 109,60 Realizacja 147 R Liczba osób objętych selektywną zbiórką odpadów szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 921,00 921, ,02 Realizacja 3 903, , , , , ,00 17, R Liczba osób zabezpieczonych przed innymi zagrożeniami szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 3 903, , , , , , , ,00 17,31 Realizacja 149 Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez nowo utworzone wysypisko szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja

273 Oś priorytetowa 6 Rozwój infrastruktury społecznej Wskaźniki produktu 150 Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu edukacji szt P , P P , P P , P Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury z zakresu edukacji Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu ochrony zdrowia Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury opieki zdrowotnej Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej szt. szt. szt. szt. szt. Realizacja 12,00 22,00 45,00 57,00 57,00 103,64 Wartość docelowa 55,00 55,00 55,00 Szacowana realizacja 18,00 49,00 57,00 61,00 61,00 61,00 61,00 61,00 110,91 Realizacja 5,00 5,00 9,00 13, ,26 Wartość docelowa 19,00 19,00 19,00 Szacowana realizacja 11,00 22,00 21,00 21,00 21,00 21,00 21,00 110,53 Realizacja 18,00 23,00 35,00 35,00 35,00 94,59 Wartość docelowa 37,00 37,00 37,00 Szacowana realizacja 31,00 37,00 37,00 38,00 38,00 38,00 38,00 102,70 Realizacja 1,00 1,00 4,00 15,00 15,00 15,00 125,00 Wartość docelowa 12,00 12,00 12,00 Szacowana realizacja 9,00 17,00 17,00 18,00 18,00 18,00 18,00 15 Realizacja 2,00 5, ,00 12,00 20 Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 8,00 11,00 14,00 14,00 14,00 14,00 14,00 233,33 Realizacja 1,00 2,00 5,00 5,00 5,00 83,33 Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 2,00 5,00 6,00 6,00 6,00 6,00 6,00 10 Wskaźniki rezultatu Realizacja 3 575, , ,00 56, R , R Liczba studentów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja 8 642, ,10 Realizacja 3 501, , , ,00 203, R , R Liczba uczniów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , ,00 266,46 Realizacja , Liczba miejsc w przedszkolach wiejskich zbudowanych/zmodernizowanych szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 202,00 342,00 342,00 342,00 342,00 342,00 342,00 114,00 Realizacja 104,00 104,00 104,00 104,00 52, Liczba dzieci z obszarów wiejskich korzystających z przedszkoli osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja 265,00 395,00 398,00 398,00 398,00 398,00 398,00 199, R Potencjalna liczba specjalistycznych badań medycznych przeprowadzonych sprzętem zakupionym w wyniku realizacji projektów szt./rok Realizacja 3 157, , , , , , , ,00 92,80 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,00 95,70

274 Działanie 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji Wskaźniki Produktu Realizacja 12,00 22,00 45,00 57,00 57,00 103, Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu edukacji szt. Wartość docelowa 55,00 55,00 55,00 Szacowana realizacja 18,00 49,00 57,00 61,00 61,00 61,00 61,00 61,00 110,91 Realizacja 5,00 5,00 9,00 13, , P , P Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury z zakresu edukacji szt. Wartość docelowa 19,00 19,00 19,00 Szacowana realizacja 11,00 22,00 21,00 21,00 21,00 21,00 21,00 110,53 Wskaźniki rezultatu Realizacja 3 575, , ,00 56, R , R Liczba studentów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja 8 642, ,10 Realizacja 3 501, , , ,00 203, R , R Liczba uczniów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , ,00 266,46 Realizacja , Liczba miejsc w przedszkolach wiejskich zbudowanych/zmodernizowanych szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja 202,00 342,00 342,00 342,00 342,00 342,00 342,00 114,00 Realizacja 104,00 104,00 104,00 104,00 52, Liczba dzieci z obszarów wiejskich korzystających z przedszkoli osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja 265,00 395,00 398,00 398,00 398,00 398,00 398,00 199,00 Działanie 6.2 Rozwój infrastruktury z zakresu opieki zdrowotnej Wskaźniki produktu Realizacja 18,00 23,00 35,00 35,00 35,00 94, Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu ochrony zdrowia szt. Wartość docelowa 37,00 37,00 37,00 Szacowana realizacja 31,00 37,00 37,00 38,00 38,00 38,00 38,00 102,70 Realizacja 1,00 1,00 4,00 15,00 15,00 15,00 125, P , P Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury opieki zdrowotnej szt. Wartość docelowa 12,00 12,00 12,00 Szacowana realizacja 9,00 17,00 17,00 18,00 18,00 18,00 18,00 15 Wskaźniki rezultatu 169 R Potencjalna liczba specjalistycznych badań medycznych przeprowadzonych sprzętem zakupionym w wyniku realizacji projektów szt./rok Realizacja 3 157, , , , , , , ,00 92,80 Wartość docelowa Szacowana realizacja , , , , , , ,00 95,70

275 Działanie 6.3 Rozwój infrastruktury z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego Wskaźnik produktu Realizacja 2,00 5, ,00 12, Liczba projektów infrastrukturalnych z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego szt. Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 8,00 11,00 14,00 14,00 14,00 14,00 14,00 233,33 Realizacja 1,00 2,00 5,00 5,00 5,00 83, P , P Liczba nowych lub zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej szt. Wartość docelowa 6,00 6,00 6,00 Szacowana realizacja 2,00 5,00 6,00 6,00 6,00 6,00 6,00 10 Oś priorytetowa 7 Pomoc techniczna Wskaźniki produktu 172 P P Liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów (EPC) Liczba osób objętych szkoleniami i innymi formami doskonalenia zawodowego (pracownicy IZ) Liczba ocen, ekspertyz, analiz, studiów, opracowań i koncepcji wykonanych przez ewaluatorów zewnętrznych Liczba osób objętych szkoleniami i innymi formami doskonalenia zawodowego (beneficjenci) 176 Liczba zorganizowanych konferencji, spotkań, seminariów szt. szt. osobo-szkolenie szt. osobo-szkolenia Realizacja 62,00 76,75 109,25 118,25 119,67 119,67 123,17 123,17 102,64 Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 155,00 785, , , , , , ,00 117,26 Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 1,00 5,00 11,00 11,00 11,00 13,00 23,00 23,00 153,33 Wartość docelowa 15,00 15,00 15,00 Szacowana realizacja 1 16,00 19,00 22,00 22,00 22,00 22,00 146,67 Realizacja , , , , , , ,00 151,90 Wartość docelowa Szacowana realizacja ,25 Realizacja 16,00 42,00 49,00 49,00 81,67 Wartość docelowa Szacowana realizacja ,33 Wskaźniki rezultatu 177 Liczba wniosków poprawnych formalnie w stosunku do całkowitej liczby złożonych wniosków o dofinansowanie w ramach realizacji RPOWP** % Realizacja 79,01 79,55 78,85 62,26 82,70 82,70 82,70 Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja , , , , , , Średnioroczna liczba odwiedzin portalu internetowego RPOWP** wejście na portal Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 4 906, , , , , , ,00 129, Liczba osób korzystających z punktu informacyjnego (wizyty, rozmowy tel.)** osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja ,43

276 Działanie 7.1 Wsparcie procesu wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Wskaźniki produktu Realizacja 62,00 76,75 109,25 118,25 119,67 119,67 123,17 123,17 102, P Liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów (EPC) szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 155,00 785, , , , , , ,00 117, Liczba osób objętych szkoleniami i innymi formami doskonalenia zawodowego (pracownicy IZ) osobo-szkolenie Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 1,00 5,00 11, ,00 13,00 23,00 23,00 153, P Liczba ocen, ekspertyz, analiz, studiów, opracowań i koncepcji wykonanych przez ewaluatorów zewnętrznych szt. Wartość docelowa 15,00 15,00 15,00 Szacowana realizacja 1 16,00 19,00 22,00 22,00 22,00 22,00 146,67 Wskaźniki rezultatu 183 Liczba wniosków poprawnych formalnie w stosunku do całkowitej liczby złożonych wniosków o dofinansowanie w ramach realizacji RPOWP** % Realizacja 79,01 79,55 78,85 62,26 82,70 82,70 82,70 165,40 Wartość docelowa Szacowana realizacja Działanie 7.2 Działania informacyjne i promocyjne Wskaźniki produktu Realizacja , , , , , , ,00 151, Liczba osób objętych szkoleniami i innymi formami doskonalenia zawodowego (beneficjenci) osobo-szkolenia Wartość docelowa Szacowana realizacja ,25 Realizacja 16,00 42,00 49,00 49,00 81, Liczba zorganizowanych konferencji, spotkań, seminariów szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja ,33 Wskaźniki rezultatu Realizacja , , , , , , Średnioroczna liczba odwiedzin portalu internetowego RPOWP** wejście na portal Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 4 906, , , , , , ,00 129, Liczba osób korzystających z punktu informacyjnego (wizyty, rozmowy tel.)** osoby Wartość docelowa Szacowana realizacja ,43 Komentarz Informacja podana jest w odniesieniu do wskaźników produktu i rezultatu zawartych w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata oraz w Szczegółowym Opisie Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata Dane dotyczące postępu rzeczowego będą udostępniane na podstawie wniosków o płatność składanych do IZ RPOWP przez beneficjentów. Sukcesywnie, w miarę realizacji poszczególnych projektów osiagniete wskaźniki produktu i rezultatu będą umieszczane w kolejnych sprawozdaniach. Prezentowane wartości wskaźników mogą różnić się od wykazanych w OracleBi Discoverer z uwagi na to, iż beneficjent mając obowiązek wpisania do wniosku po jednym wskaźniku KSI, Programowym i własnym IZ, może wybrać taki sam wskaźnik dla tej samej grupy wskaźników, bądź zupełnie inne. Wobec powyższego może dojść do sytuacji w której w KSI nie będzie wykazana wartość niektórych wskaźników, pomimo, że beneficjent będzie je realizował (wykazał je jako Programowe bądź własne IZ a nie jako KSI). Mapowanie wskaźników programowych ze wskaźnikami KSI pozwoliło na powiązanie zaledwie kilku % wskaźników. * Wartość wskaźnika w przypadku jednego projektu została aneksowana w 2013 r. ** Wskaźnik rezultatu mierzony jest tylko na koniec roku kalendarzowego i obejmuje jeden rok.

277 Załącznik 5 Wskaźniki kontekstowe dla RPO województwa podlaskiego na lata Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) UE 27 Polska Województwo podlaskie 2 Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały saldo ogółem SPOŁECZEŃSTWO Ludność a w województwie podlaskim ogółem, 2011 osoby GUS w tym miasta wieś a) miasta b) wieś miasta wieś osoby GUS osoby GUS osoby GUS a) w miastach w miastach 2011 osoby GUS b) na wsi na wsi 2011 osoby GUS

278 3 Saldo migracji zagranicznych osoby GUS 4 Wykształcenie ludności w wieku 15 lat i więcej bc (ogółem=100) na podstawie BAEL a) średnie i policealne średnie i policealne (średnie zawodowe oraz policealne)* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe , , , , % GUS 100, , , , , , , % GUS 23, , ,3 b) zasadnicze zawodowe , , , ,1 zasadnicze zawodowe 2011 % GUS 21, , ,1 c) wyższe , , , ,6 wyższe 2011 % GUS 17, , ,0 d) w tym na wsi w tym na wsi % GUS

279 Liczba absolwentów szkół wyższych (państwowych i niepaństwowych łącznie z cudzoziemcami) Gospodarstwa domowe wyposażone w komputer osobisty z dostępem do Internetu Szkoły dla dzieci, młodzieży i dorosłych Udział szkół wyposażonych w komputery według poziomu kształcenia: a) szkoły podstawowe b) gimnazja szkoły podstawowe gimnazja c) szkoły ponadpodstawowe i ponadgimnazjalne d) policealne szkoły ponadpodstawowe i ponadgimnazjalne policealne osoby GUS , , , w % ogółu 52, gospodarstw GUS, BDL 57, domowych 59, liczba GUS , , , w % ogólnej 75, liczby szkół GUS 75, , , , , w % danej 97, grupy GUS 97, szkół 97, , , , w % danej 85, grupy GUS 84, szkół 82, , , , w % danej 49, grupy GUS 51, szkół 51, , , , w % danej 44, grupy GUS 41, szkół 47,1 2013

280 RYNEK PRACY. BEZROBOCIE Ludność aktywna zawodowo ogółem bc tys. GUS na podstawie BAEL a) w tym pracujący w tym pracujący 2011 tys. GUS b) w tym w wieku produkcyjnym w tym w wieku produkcyjnym 2011 tys. GUS c) w tym do 24 lat tys. GUS d) lata lata 2011 tys. GUS e) 55 i więcej lat i więcej lat 2011 tys. GUS f) w tym: kobiety w tym: kobiety 2011 tys. GUS g) w tym: mężczyźni w tym: mężczyźni 2011 tys. GUS

281 Pracujący ogółem bc * na podstawie BAEL 2 *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe a) w tym: rok poprzedni=100 b) w sektorze prywatnym c) w MSP 3 w tym: rok poprzedni=100 w sektorze prywatnym w MSP Wskaźnik zatrudnienia ogółem* na podstawie BAEL (dane średnioroczne) c : *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe tys. GUS , , , , % GUS 97, , , tys. GUS osoby GUS , , , , % GUS 50, , ,9 a) Z ogółem w wieku: , , , ,6 Z ogółem w wieku: % GUS 23, ,1 b) Z ogółem w wieku: Z ogółem w wieku: % GUS

282 c) Z ogółem w wieku: Z ogółem w wieku: % GUS d) Z ogółem w wieku: Z ogółem w wieku: % GUS e) Z ogółem w wieku: 55 lat i więcej Z ogółem w wieku: 55 lat i więcej 2011 % GUS f) mężczyźni , , , ,0 mężczyźni 2011 % GUS 57, , ,2 g) kobiety , , , ,9 kobiety 2011 % GUS 43, , , Liczba osób pracujących w rolnictwie (dane średnioroczne): na podstawie BAEL c * *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe tys. GUS

283 2007 9, ,4 Stopa bezrobocia (dane średnioroczne): , ,2 5 na podstawie BAEL c 2011 % GUS 9, , ,9 a) Stopa bezrobocia (dane średnioroczne): na podstawie BAEL - w tym kobiety , , , Stopa bezrobocia: na podstawie BAEL - w tym kobiety Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w dniu 31 XII) a) stopa bezrobocia rejestrowanego - w tym kobiety stopa bezrobocia rejestrowanego - w tym kobiety Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca według PKD 2004* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe Wzrost PKB (w cenach bieżących) rok poprzedni=100* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe , % GUS 9, , , , , , , % GUS 14, , , % GUS GOSPODARKA , , x 2010 x 2011 zł GUS x , , x 2010 x 2011 % GUS x

284 3 Wartość dodana brutto na 1 pracującego wg rodzajów działalność PKD 2004: ogółem* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe x 2010 x 2011 zł GUS x a) rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo x 2010 x rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo 2011 zł GUS x b) przemysł x 2010 x przemysł 2011 zł GUS x c) w tym przetwórstwo przemysłowe x 2010 x w tym przetwórstwo przemysłowe 2011 zł GUS x d) budownictwo x 2010 x budownictwo 2011 zł GUS x e) usługi rynkowe usługi rynkowe 2011 zł GUS. f) usługi nierynkowe usługi nierynkowe 2011 zł GUS

285 4 Pracujący w gospodarce narodowej według rodzajów działalności (województwo=100) ogółem według PKD 2004* (stan w dniu 31 XII) *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe , , x 2010 x 2011 % GUS x 2012 x 2013 a) rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo , , x 2010 x rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo 2011 % GUS x 2012 x b) przemysł , , x 2010 x przemysł 2011 % GUS x 2012 x c) w tym przetwórstwo przemysłowe , , x 2010 x w tym przetwórstwo przemysłowe 2011 % GUS x 2012 x d) budownictwo , , x 2010 x budownictwo 2011 % GUS x 2012 x e) usługi rynkowe , , x 2010 x usługi rynkowe 2011 % GUS x 2012 x f) usługi nierynkowe , , x 2010 x usługi nierynkowe 2011 % GUS x 2012 x 2013

286 5 Pracujący w gospodarce narodowej według rodzajów działalności (rok poprzedni=100) ogółem według PKD 2004* (stan w dniu 31 XII) *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe , , x 2010 x 2011 % GUS x 2012 x 2013 a) rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo , , x 2010 x rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo 2011 % GUS x 2012 x b) przemysł , , x 2010 x przemysł 2011 % GUS x 2012 x c) w tym przetwórstwo przemysłowe , , x 2010 x w tym przetwórstwo przemysłowe 2011 % GUS x 2012 x d) budownictwo , , x 2010 x budownictwo 2011 % GUS x 2012 x e) usługi rynkowe , , x 2010 x usługi rynkowe 2011 % GUS x 2012 x f) usługi nierynkowe , , x 2010 x usługi nierynkowe 2011 % GUS x 2012 x 2013

287 6 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON: liczby bezwzgl. GUS a) małe (do 9 osób) małe (do 9 osób) 2011 liczby bezwzgl. GUS b) średnie (10-49 osób) średnie (10-49 osób) 2011 liczby bezwzgl. GUS c) duże (50 osób i więcej) duże (50 osób i więcej) 2011 liczby bezwzgl. GUS Nakłady inwestycyjne na środki trwałe na mieszkańca (w gospodarce narodowej) a zł GUS a) w tym sektora prywatnego w tym sektora prywatnego 2011 zł GUS

288 Nakłady* na działalność badawczo-rozwojową ogółem (ceny bieżące) *Bez amortyzacji środków trwałych Zatrudnieni w działalności badawczej i rozwojowej Stan w dniu 31 XII Nakłady na działalność innowacyjną w przemyśle* ogółem (ceny bieżące) * Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 49 osób Wartość produkcji sprzedanej przedsiębiorstw innowacyjnych* w przemyśle * Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 49 osób Wartość produkcji sprzedanej wyrobów nowych wprowadzonych na rynek w latach przedsiębiorstw innowacyjnych* w przemyśle * Dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 49 osób Drogi publiczne o twardej nawierzchni Stan w dniu 31 XII , , , , tys. zł GUS , , osoby GUS # 2011 tys. zł GUS tys. zł GUS # 2012 # d e f g tys. zł GUS 2011 # 2012 # 2013 TRANSPORT , , , , km BDL , , a) wojewódzkie , , , ,3 wojewódzkie 2011 km GUS, BDL 1 240, ,7 b) powiatowe , , , ,4 powiatowe 2011 km BDL 6 658, ,8 c) gminne , , , ,9 gminne 2011 km GUS, BDL 3 447, ,7 2013

289 2 3 Linie kolejowe eksploatowane* Stan w dniu 31 XII *Sieć PKP i innych podmiotów będących zarządcami sieci kolejowej. Ludność w miastach obsługiwanych przez zakłady komunikacji miejskiej. Stan w dniu 31 XII a) Przewozy pasażerów komunikacją miejską Przewozy pasażerów komunikacją miejską* *Przedsiębiorstwa i zakłady komunikacji miejskiej o liczbie pracujących powyżej 9 osób. 4 Ofiary śmiertelne wypadków drogowych: osoby GUS, BDL a) na 100 tys. pojazdów na 100 tys. pojazdów* *pojazdów samochodowych oraz ciągników zarejestrowanych km GUS, BDL tys. osób GUS mln GUS , , , , osoby BDL 20, , b) na 100 tys. ludności , , , ,1 na 100 tys. ludności a 2011 osoby BDL 12, ,9 2013

290 5 Ofiary śmiertelne wypadków drogowych w stosunku do roku poprzedniego (rok poprzedni =100) a) na 100 tys. pojazdów na 100 tys. pojazdów* *Zarejestrowanych w starostwach powiatowych , , ,5 Obliczenia ,6 wlasne na 2011 % 104,1 podstawie ,2 danych z BDL , , ,4 Obliczenia ,3 wlasne na 2011 % 99,5 podstawie ,6 danych z BDL 2013 b) na 100 tys. ludności , ,6 na 100 tys. ludności a ,7 Obliczenia ,5 wlasne na 2011 % 104,4 podstawie ,3 danych z BDL Liczba wypadków na drogach 2011 szt. GUS, BDL ŚRODOWISKO , , , ,6 1 Ludność korzystająca z kanalizacji a 2011 tys. GUS 732, , a) w tym na wsi , , , ,2 w tym na wsi 2011 tys. GUS 84, ,9 b) Ludność korzystająca z kanalizacji w% ludności ogółem , , ,0 ludność korzystająca z kanalizacji w % ludności ogółem , % GUS 61, , c) w tym na wsi , , , ,5 w tym na wsi 2011 % GUS 17, ,3 2013

291 , , , ,6 2 Ludność korzystająca z wodociągów a 2011 tys. GUS 1 056, , a) w tym na wsi , , , ,6 w tym na wsi 2011 tys. GUS 361, , b) Ludność korzystająca z wodociągów w% ludności ogółem , , ,4 Ludność korzystająca z wodociągów w% ludności ogółem c) w tym na wsi 3 w tym na wsi % GUS Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ludności ogółem (ludność obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków na podstawie szacunków; stan w dniu 31 XII) a) w tym na wsi w tym na wsi (ludność obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków na podstawie szacunków; stan w dniu 31 XII) , % GUS 87, , , , , , , , , , , , % GUS 63, , , , , , % GUS 18, ,1 2013

292 4 Całkowita emisja zanieczyszczeń a) powietrza powietrza* *Z zakładów szczególnie uciążliwych dla czystości powietrza ,087 pyłowe 85,0 gazowe ,066 pyłowe 79,4 gazowe ,057 pyłowe 79,1 gazowe 2010 t/km 2 0,054 pyłowe GUS 80,1 gazowe ,048 pyłowe 80,5 gazowe ,046 pyłowe 73,3 gazowe 2013 b) pyłowych pyłowych 2011 t/rok GUS c) gazowych gazowych 2011 t/rok GUS d) w tym dwutlenku siarki w tym dwutlenku siarki 2011 t/rok GUS e) w tym tlenków azotu w tym tlenków azotu* *W przeliczeniu na dwutlenek azotu f) gazowych (bez CO 2 ) t/rok GUS gazowych (bez CO 2 ) 2011 t/rok GUS

293 5 a) na km 2 powierzchni dm 3 GUS , , , ,0 na km 2 powierzchni 2011 dm 3 GUS 2, ,0 b) w % ścieków wymagających oczyszczania , , , ,9 w % ścieków wymagających oczyszczania 2011 % GUS, BDL 100, , Odpady wytworzone w ciągu roku: a) ogółem , , , ,5 ogółem z wyłączeniem odpadów komunalnych 2011 tys. t/rok GUS 707, ,5 b) poddane odzyskowi , , , ,0 poddane odzyskowi 2011 tys. t/rok GUS 641, , , , , ,3 7 Odpady komunalne zebrane 2011 t GUS , , Ścieki przemysłowe i komunalne oczyszczane: Energia pochodząca z odnawialnych źródeł (Moc zainstalowana) MW Agencja Rynku Energii

294 Udział produkcji energii z OZE w produkcji ogółem Powierzchnia o szczególnych walorach przyrodniczych prawnie chroniona w % powierzchni ogólnej Grunty wymagające rekultywacji ogółem: , , , , % GUS 32, , ha GUS a) zrekultywowane zrekultywowane 2011 ha GUS b) zagospodarowane zagospodarowane 2011 ha GUS c) zdegradowane zdegradowane 2011 ha GUS , , , ,3 12 Emisja CO tys. ton GUS 1 636, , % Min. Gospodarki, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki/

295 a) w tym turyści zagraniczni 5 Liczba turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe Miejsca noclegowe* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe Udzielone noclegi w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe a) w tym turystom zagranicznym w tym turystom zagranicznym Korzystający z noclegów* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe w tym turyści zagraniczni osoby GUS Placówki gastronomiczne w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania* *uzupełnienie danych w zakładce dane dodatkowe TURYSTYKA szt. GUS szt. GUS GUS liczby 2011 GUS bezwzględne osoby GUS szt. GUS a Dane dla lat opracowano na podstawie wyników NSP 2002, od 2010 r. - na podstawie NSP b W IV kwartale danego roku. c Od 2010 r. dane nie są w pełni porównywalne z wynikami badań z poprzednich lat z powodu zmiany metodologii i nowej podstawy uogólniania danych (dane dla lat na podstawie NSP 2002, od 2010 r. na podstawie NSP 2011). d W latach e W latach f W latach (dotyczy przychodów ze sprzedaży produktów). g W latach Znak "." (kropka) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych. # - dane nie mogą być publikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy statystycznej. x - wypełnienie niemożliwe w wyniku zmiany klasyfikacji PKD. Kolorem czerwonym oznaczono dane skorygowane w stosunku do przekazanych w latach ubiegłych.

296 Uzupełnienie danych dotyczących wykształcenia ludności Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Województwo , , ,0 Wykształcenie ludności w wieku , ,0 15 lat i więcej a % GUS (ogółem=100) , ,0 a) średnie zawodowe oraz policealne, ogólnokształcące , , , ,3 średnie zawodowe oraz policealne, ogólnokształcące 2011 % GUS 32, , ,3 a dane za IV kwartał roku

297 Uzupełnienie danych dotyczących pracujących w gospodarce narodowej Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Województwo Pracujący ogółem w gospodarce narodowej a 2011 osoby GUS a) w tym: rok poprzedni= , , , ,6 w tym: rok poprzedni= % GUS 102, ,1 b) w sektorze prywatnym w sektorze prywatnym 2011 osoby GUS c) w MSP (49 i mniej pracujących) w MSP 2011 osoby GUS a Bez pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie oraz duchownych, a także pracujących w jednostkach budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego oraz w organizacjach, fundacjach, związkach.

298 Uzupełnienie danych dotyczących zatrudnienia na podstawie BAEL Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Województwo 3 Wskaźnik zatrudnienia na podstawie BAEL ab : Ogółem , , , , % GUS 49, , ,8 a) Z ogółem w wieku: , , , ,4 Z ogółem w wieku: % GUS 23, , ,5 b) Z ogółem w wieku: , , , ,9 Z ogółem w wieku: % GUS 76, , ,9 c) Z ogółem w wieku: , , , ,8 Z ogółem w wieku: % GUS 84, , ,7 d) Z ogółem w wieku: , , , ,8 Z ogółem w wieku: % GUS 77, , ,6

299 e) Z ogółem w wieku: 55 lat i więcej , , , ,8 Z ogółem w wieku: 55 lat i więcej 2011 % GUS 19, , ,2 f) mężczyźni , , , ,1 mężczyźni 2011 % GUS 57, , ,9 g) kobiety , , , ,8 kobiety 2011 % GUS 42, , ,4 a Dane za IV kwartał roku. b Od 2010 r. dane nie są w pełni porównywalne z wynikami badań z poprzednich lat z powodu zmiany metodologii i nowej podstawy uogólniania danych (dane dla lat na podstawie NSP 2002, od 2010 r. na podstawie NSP 2011)

300 Uzupełnienie danych dotyczących pracujących w rolnictwie Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Województwo a a b b 4 Liczba osób pracujących w rolnictwie osoby GUS b a Według PKD b W edług PKD b 2013 Uzupełnienie danych dotyczących produktu krajowego brutto i wartości dodanej brutto według PKD 2007 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Województwo , , , , % GUS 106, zł GUS Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca a zł GUS 2 3 Wzrost PKB (w cenach bieżących) a rok poprzedni=100 Wartość dodana brutto na 1 pracującego wg rodzajów działalności a : ogółem a) rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo; rybactwo 2011 zł GUS

301 b) przemysł przemysł 2011 zł GUS c) w tym przetwórstwo przemysłowe w tym przetwórstwo przemysłowe 2011 zł GUS d) budownictwo budownictwo 2011 zł GUS e) handel i naprawy; hotele i restauracje, transport, gospodarka magazynowa i łączność handel i naprawy; hotele i restauracje, transport, gospodarka magazynowa i łączność zł GUS f) pośrednictwo finansowe; obsługa nieruchomości i firm pośrednictwo finansowe; obsługa nieruchomości i firm 2011 zł GUS g) pozostała działalność usługowa pozostała działalność usługowa 2011 % GUS a Dane dotyczące PKB i wartości dodanej brutto za lata zostały zmienione w stosunku do wcześniej opublikowanych z tytułu zastosowania w obliczeniach liczby ludności opracowanej na bazie wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań Ponadto zrewidowane zostały dane dotyczące dochodów w sektorze gospodarstw domowych za 2010 rok ze względu na zmiany wprowadzone przez Narodowy Bank Polski w bilansie płatniczym w zakresie wynagrodzeń i dochodów z tytułu własności.

302 Uzupełnienie danych dotyczących pracujących w gospodarce narodowej według PKD 2007 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Województwo 4 Pracujący w gospodarce narodowej według rodzajów działalności (województwo=100) ogółem według PKD 2007 (stan w dniu 31 XII) , , , , % GUS 100, , a) rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo , , , ,8 rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo 2011 % GUS 31, , b) przemysł , , , ,5 przemysł 2011 % GUS 15, ,1 c) przetwórstwo przemysłowe , , , ,5 przetwórstwo przemysłowe 2011 % GUS 13, ,2 d) budownictwo , , , ,9 budownictwo 2011 % GUS 5, ,9 2013

303 e) handel;naprawa pojazdów samochodowych;transport i gospodarka magazynowa, zakwaterowanie i gastronomia;informacja i komunikacja g) pozostałe usługi 5 handel;naprawa pojazdów samochodowych;transport i gospodarka magazynowa, zakwaterowanie i gastronomia;informacja i komunikacja f) działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości Pracujący w gospodarce narodowej według rodzajów działalności (rok poprzedni=100) ogółem według PKD 2007 (stan w dniu 31 XII) , , , , % GUS 20, , , , , , % GUS 2, , , , , , , , , , , , % GUS 101, , pozostałe usługi % GUS a) rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo , , , ,3 rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo 2011 % GUS 99, , b) przemysł , , , ,0 przemysł 2011 % GUS 100, ,9 2013

304 c) przetwórstwo przemysłowe , , , ,0 przetwórstwo przemysłowe 2011 % GUS 100, ,1 d) budownictwo , , , ,2 budownictwo 2011 % GUS 108, , e) handel;naprawa pojazdów samochodowych;transport i gospodarka magazynowa, zakwaterowanie i gastronomia; informacja i komunikacja handel;naprawa pojazdów samochodowych; transport i gospodarka magazynowa, zakwaterowanie i gastronomia;informacja i komunikacja f) działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości , , , , % GUS 102, , , , , , % GUS 102, , g) pozostałe usługi , , , ,3 pozostałe usługi 2011 % GUS 101, ,5 2013

305 Uzupełnienie danych dotyczących turystyki Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok Jedn. Miary Źródło Województwo Baza noclegowa turystyki a 2013 szt. GUS Miejsca noclegowe a 2013 szt. GUS Udzielone noclegi w bazie noclegowej turystyki a 2013 GUS a) w tym turystom zagranicznym w tym turystom zagranicznym liczby bezwzględne 2013 GUS Korzystający z noclegów a 2013 osoby GUS a) w tym turyści zagraniczni w tym turyści zagraniczni 2013 osoby GUS Placówki gastronomiczne w bazie noclegowej turystyki a 2013 szt. GUS 150 a Dotyczy obiektów posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych (łącznie z pokojami gościnnymi i kwaterami agroturystycznymi). Kolorem czerwonym oznaczono zmianę w notce oraz dane skorygowane w stosunku do przekazanych w latach ubiegłych.

306 Załącznik VI Matryca priorytetów, obszarów, celów i inicjatyw flagowych Strategii Europa 2020 oraz kategorii interwencji realizowanych w okresie programowania Priorytety Strategii UE 2020 Obszary/cele Startegii UE 2020 stanowiące cel jej głównych działań Wskaźniki dla obszarów/celów Startegii UE 2020 Wstępne wskaźniki dla obszarów/celów Polski Inicjatywy flagowe UE Kategorie interwencji PS wpisujące się w realizację Strategii ujęcie indykatywne* Alokacja UE Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego - ujęcie indykatywne** Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość Otoczenie biznesu 3% PKB - wydatki Unii na inwestycje w B+R cel określony w Inicjatywie flagowej 1,7% - wydatki Polski na inwestycje w B+R Unia Innowacji - inicjatywa na rzecz poprawy warunków ramowych i dostępu do finansowania badań i innowacji, tak by innowacyjne pomysły przeradzały się w nowe produkty i usługi, które z kolei przyczynią się do wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy; 1,2,3,4,5,6,7,8,9, ,60 Polityka przemysłowa w erze globalizacji inicjatywa na rzecz poprawy otoczenia biznesu, szczególnie w odniesieniu do MŚP, oraz wspierania rozwoju silnej i zrównoważonej bazy przemysłowej, przygotowanej do konkurowania na rynkach światowych; Rozwój inteligentny - rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji smart growth Społeczeństwo informacyjne Edukacja cel określony w Inicjatywie flagowej 10% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 40% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem 4,5% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 45% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem Europejska Agenda Cyfrowa - inicjatywa na rzecz upowszechnienia szybkiego Internetu i umożliwienia gospodarstwom domowym i przedsiębiorstwom czerpania korzyści z jednolitego rynku cyfrowego; Młodzież w drodze - inicjatywa na rzecz poprawy wyników systemów kształcenia oraz ułatwiania młodzieży wejścia na 72,73,74,75,77 rynek pracy; 10,11,12,13,14, , ,53 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku lat 71% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku lat Rozwój zrównoważony - wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; suistainable growth Klimat, energia, mobilność cel 20/20/20 w zakresie klimatu i energii - 20% redukcja emisji gazów cieplarnianych, 20% udział OZE w konsumpcji energii, 20% wzrost efektywności energetycznej 19% redukcja emisji gazów cieplarnianych, 15% udział OZE w konsumpcjji energii, 13,6% wzrost efektywności energetycznej Europa efektywnie korzystająca z zasobów inicjatywa na rzecz uniezależnienia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów, przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, większego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, modernizacji transportu oraz propagowania efektywności energetycznej; 16,17,18,19,20,21,22,23,24,25, 26,27,28,29,30,31,32,33,34,35,36,3 7,38,39,40,41,42,43,44,45,46,47,48,49,50,51,52,53, ,18 Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu - wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. inclusive growth 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku lat 71% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku lat Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia inicjatywa na rzecz modernizacji rynków pracy i Zatrudnienie i umiejętności 4,5% - maksymalny 10% - maksymalny odsetek osób odsetek osób przedwcześnie kończących naukę przedwcześnie wzmocnienia pozycji obywateli poprzez rozwój kwalifikacji przez całe życie w celu zwiększenia współczynnika aktywności zawodowej i lepszego dopasowania popytu do 62,63,64,65,66,67,68,69,70,71 szkolną; kończących naukę podaży na rynku pracy, między innymi dzięki mobilności 40% - minimalny odsetek osób w szkolną; siły roboczej; wieku lat z wyższym wykształceniem 45% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem Walka z ubóstwem 20 mln - zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem 1,5-2mln - zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem Europejski program walki z ubóstwem inicjatywa na rzecz zapewnienia spójności społecznej i terytorialnej, tak aby korzyści płynące ze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia były szeroko dostępne, a osoby ubogie i wykluczone społecznie mogły żyć godnie i aktywnie uczestniczyć w życiu społeczeństwa. 61,75,76,77,78,79, ,91 * Uwaga: niektóre kategorie przypisane zostały do wiecej niż jednego celu. Kategorie 55-60,81,85-86 nie zostały przypisane do żadnego z celów UE ** Wartości w poszczególnych wierszach liczone są w oparciu o kol. 6. Nie należy sumować kwoty alokacji na poziomie programu, ponieważ niektóre kategorie interwencji realizują jednocześnie kilka priorytetów lub inicjatyw flagowych.

307 Załącznik VII. Wpływ projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na Strategię UE dla Regionu Morza Bałtyckiego Tabela 7a. Wpływ projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na Strategię UE dla Regionu Morza Bałtyckiego Liczba projektów Wartość podpisanych umów w okresie sprawozdawczym (w EURO) Wartość podpisanych umów od uruchomienia programu (w EURO) Lp. Priorytet i Obszar Priorytetowy Nr kategorii interwencji W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Wydatki ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie ze środków publicznych Dofinansowanie ze środków publicznych w części odpowiadającej środkom UE Wydatki ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie ze środków publicznych Dofinansowanie ze środków publicznych w części odpowiadającej środkom UE Cele i cele cząstkowe SUE RMB I. Cel 1: Ocalenie morza , , , ,08 Czysta woda 44, , , , ,05 Bogata i zdrowa dzika fauna i flora , , , ,38 Ekologiczny i bezpieczny transport morski , , , ,65 Poprawa współpracy II. Cel 2: Rozwój połączeń w regionie , , , , , , , ,72 Dobre warunki transportowe , , , , , , , ,66 Wiarygodne rynki energii , , , , , , , ,06 Łączenie ludzi Poprawa współpracy w obszarze zwalczania przestępczości transgranicznej i nielegalnego handlu transgranicznego III. Cel 3: Zwiększenie dobrobytu , , , , , , , ,52 Jednolity rynek Strategia Europa , 07, 63, 64, , , , , , , , ,44 Konkurencyjność na rynku globalnym 05, 08, 09, 13, 55-59, 62, , , , , , , , ,52 75, 76 Zmiana klimatu 49, 53, , , , ,56 V. Ogółem , , , , , , , ,32

308 Tabela 7b. EFRR a SRMB Country (specify) Polska Convergence/competitiveness/territorial cooperation (specify the objective) Convergence programme (specify name of the programme) 2007/2013 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata Total ERDF amount of the programme: Główne obszary priorytetowe Strategii Kwota EFRR w projektach wpisujących się w Strategię (suma 3 i 4) Kwota EFRR w projektach Kwota EFRR w pozostałych flagowych wskazanych w Action projektach wpisujących się w plan of the strategy Strategię B+R, Innowacje , ,44 (kody: 02, 03, 07) Energia (kody: 39-43) Transport (kody:18, 23, 25, 29, 31) Środowisko (kody: 44, 46, 51, 53-56) , , , , , ,57 Inne: , ,94 Przedsiębiorczość, wsparcie dla MSP, bardziej efektywne wykorzystanie zasobów ludzkich (kody: 05, 08, 09) Edukacja, turystyka i zdrowie (kody: 13, 57, 58, 59, 75,76) , , , ,90 Suma , ,32 Inwestycje dofinansowane z EFRR wpisujące się w SRMB wg obszarów wsparcia Inwestycje dofinansowane z EFRR wpisujące się w SRMB wg obszarów wsparcia , , , , ,06 B+R, Innowacje (kody: 02, 03, 07) B+R, Innowacje (kody: Energia 02, 03, 07) (kody: 39-43) Energia Transport (kody: (kody:18, 39-43) 23, 25, 29, 31) Środowisko (kody: 44, 46, 51, 53-56) Transport (kody:18, 23, 25, 29, 31) Inne: Środowisko (kody: 44, 46, 51, 53-56) ,57 Przedsiębiorczość, wsparcie dla MSP, bardziej efektywne wykorzystanie zasobów ludzkich (kody: 05, 08, 09) Edukacja, turystyka i zdrowie (kody: 13, 57, 58, 59, 75,76)