Wydawnictwo Literatura

Transkrypt

1 2/2014 Zdzisław Kronika Szczepaniak miasta Łodzi Szansa dla autorów Ciekawy i znaczący jest świat, jaki otwiera przed swoimi czytelnikami łódzkie Wydawnictwo Literatura. Oficyna pozornie niewielka, ale istniejąca od lat (za rok obchodzić będzie jubileusz 25 lecia!), jest coraz bardziej popularna w całej Polsce i lubiana przez czytelników. Dziś z całą pewnością zasługuje na swoją, rosnącą z roku na rok, edytorską pozycję. Pod patronatem Gutenberga Dla Wiesławy Jędrzejczyk, założycielki i redaktor naczelnej Literatury (absolwentki polonistyki na UŁ), praca w roli wydawcy zaczęła się od Erotyków łódzkiego artysty plastyka Leszka Rózgi, bibliofilskiej pozycji z grafikami sygnowanymi przez autora, którą zadebiutowało edytorsko 86 Press. Było to wydawnictwo, które Wiesława Jędrzejczyk zorganizowała w 1990 r. wespół z Grzegorzem Musiałem i Januszem Głowackim, historykami sztuki i założycielami Galerii 86. Można powiedzieć, że działo się to pod niezłym patronatem, jako że nowe wydawnictwo mieściło się przy ul. Piotrkowskiej 86, w zabytkowym, XIX-wiecznym, budynku zwanym przez łodzian kamienicą pod Gutenbergiem. Różnorodna oferta wydawnicza obejmowała najpierw pozycje prezentujące sztuki plastyczne (albumy malarskie), ale dość szybko wzbogaciła się o wybory aforyzmów, poezje, współczesne biografie, wspomnienia, a także powieści. Zainteresowanie czytelników Łodzią i regionem zaowocowało serią LODZIANA, obejmującą książki z dziejów Łodzi i Ziemi Łódzkiej, leksykony, przewodniki etc. Warto w tym miejscu przypomnieć, że jako pierwszy pod hasłem LODZIANA ukazał się w 1993 r. dwutomowy cykl opowieści o łódzkich zabytkach autorstwa Andrzeja Urbańskiego pt. Śladami starej Łodzi, a dwa lata później książka Bohdana Olszewskiego Od Piątku do Soboty. Wędrówki po Ziemi Łódzkiej. Już w 1992 r. w wydawnictwie 86 Press zaczęły się także pojawiać książki dla dzieci i młodzieży, które wkrótce stanowić miały edytorski fundament, na którym po dziś dzień opiera się działalność Wydawnictwa Literatura. W 1996 r. oficyna 86 Press przeszła znaczącą metamorfozę: jej dwaj dotychczasowi współwłaściciele powrócili do prowadzenia galerii sztuki współczesnej, wydawnictwo przeniosło się na ul. Wólczańską (obecny adres to ul. Srebrna 41), ale oprócz lokalu zmieniono także nazwę. Została nią prosta, czytelna i łatwo wpadająca w oko i ucho LITERATURA. Pomysł nowej nazwy Wiesława Jędrzejczyk ujęła autor- pierwsze kolumny Kronika miasta Łodzi 49

2 Kronika miasta Łodzi 2/2014 skim projektem logo wydawnictwa, w którym literę L w słowie literatura zastąpiono rysunkiem otwartej księgi Na tym drugim etapie rozwoju Wydawnictwo stało się firmą rodzinną, w której pani Wiesława objęła obowiązki redaktora naczelnego, a jej mąż Włodzimierz zajął się stroną handlową. Głównym założeniem edytorskim była publikacja wartościowych książek dla dzieci i młodzieży, kontynuacja cyklu LODZIANA, a także wydawanie książek dla dorosłych, lektur szkolnych oraz tomików poetyckich autorów związanych z Łodzią (m.in. Ludwika Jerzego Kerna, Tadeusza Gicgiera, Tadeusza Chróścielewskiego). Wielkim powodzeniem wśród młodych czytelników cieszyły się książki Edmunda Niziurskiego. Wydawnictwo Literatura wydało w sumie 17 tytułów tego autora, opowiadającego nie tylko o przygodach Marka Piegusa. Zdaniem redaktor naczelnej od 2000 r. zaczął się kolejny, trwający do dziś, etap rozwoju wydawnictwa, które mimo trudnej sytuacji na rynku wydawniczym (spowodowanej nie tylko konkurencją mediów elektronicznych) okrzepło i utrwaliło swoją renomę, specjalizując się w dziedzinie literatury dla dzieci i młodzieży. To właśnie książki dla nich przeznaczone królują od lat w świecie Literatury. Coraz lepiej znany i ceniony przez czytelników, krytyków, jury rozmaitych konkursów wizerunek Wydawnictwa Literatura budują także od lat ciekawe działania promocyjne i marketingowe. Ta łódzka oficyna nieuwzględniana na listach gigantów wydawniczych, na których głównymi kryteriami oceny są wielkości sprzedaży i wysokie przychody zajmuje jednak poczesne miejsce na liście małych wydawnictw, które odniosły sukces dzięki interesującej ofercie wydawniczej, staranności i pomysłowości 50 str. 2

3 2/2014 Kronika miasta Łodzi edytorskiej oraz wychodzeniu naprzeciw czytelnikom z rozmaitymi akcjami promocyjnymi, dopingującymi do sięgnięcia po książki z logo Wydawnictwa Literatura. Jednym ze sposobów prowadzących do tego celu jest udział w targach książki, dlatego też Wydawnictwo Literatura uczestniczy we wszystkich ważniejszych tego typu imprezach w Polsce. Należą do nich np. łódzki Salon Ciekawej Książki, poznańskie Targi Książki Dziecięcej, Targi Edukacja w Warszawie czy odbywające się również w stolicy Międzynarodowe Targi Książki, poprzedzające inne tego typu wydarzenia w Krakowie i Wrocławiu. Ofercie wydawniczej pomaga aktywność samej redaktor naczelnej, która uczestniczy co roku w wielu spotkaniach, seminariach, konferencjach poświęconych literaturze dziecięcej i młodzieżowej. Łączy się to nieraz z cyklami wykładów na ten temat w bibliotekach i różnych instytucjach kultury. Spotkania autorskie Niektórzy twierdzą, że najlepszą promocją książki są spotkania autorskie. Z pewnością nie ma przesady w twierdzeniu, że Wydawnictwo Literatura jest krajowym liderem, jeśli chodzi o liczbę tego typu spotkań odbywanych co roku na terenie całego kraju. W tym celu Wydawnictwo współpracuje z bibliotekami, szkołami i ośrodkami kultury, które niekiedy konkurują ze sobą w ramach tych kontaktów bądź ustawiają się w długiej kolejce do organizowanych z rocznym wyprzedzeniem spotkań. Coraz częściej książki Wydawnictwa Literatura polecają także portale internetowe oraz liczne serwisy i działające w sieci księgarnie. Samo wydawnictwo także ma swoją stronę internetową, na której poza możliwością zakupu przez sieć znajdują się obszerne informacje o książkach, nowościach, seriach wydawniczych, autorach itp. Wiele dobrze opracowanych informacji zawierają również specjalne druki przygotowywane w Wydawnictwie z myślą o obecnych i przyszłych czytelnikach oraz fanach Wydawnictwa Literatura. Należą do nich kolorowe ulotki, foldery i katalogi. Znaczącą promocyjną rolę odgrywają recenzje krytyków literatury dziecięcej, zamieszczane w różnych czasopismach przeznaczonych zarówno dla zwykłych czytelników, jak i profesjonalistów z wydawniczej branży. Koniecznie trzeba też wspomnieć o organizowanej od lat przez Literaturę coraz popularniejszej akcji Z książką na walizkach. We współpracy z bibliotekami wojewódzkimi wielu regionów Polski oficyna ta promuje czytelnictwo z udziałem autorów i ilustratorów w licznych bibliotekach miejskich i gminnych. W ramach tej akcji, połączonej z konkursami literackimi i plastycznymi, kiermaszami itp., odbywają się coroczne spotkania młodych czytelników z pisarzami oraz przeznaczoną dla nich naprawdę dobrą literaturą. Efektem tych wszystkich starań, a przede wszystkim dzięki oferowaniu czytelnikom książek o najwyższym poziomie literackim i edytorskim (świetne ilustracje w książkach Literatury są jej znakiem rozpoznawczym), są nagrody przyznawane za jej publikacje. pierwsze kolumny str. 3 51

4 Kronika miasta Łodzi 2/2014 Należy do nich np. Złoty Exlibris Książnicy Miejskiej w Łodzi, Wyróżnienie Fundacji Świat Dziecka, Nagroda Edukacja XXI, Nagroda im. Kornela Makuszyńskiego, Nagroda Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek i wiele innych wyróżnień przyznawanych indywidualnie autorom od lat współpracujących z Literaturą. Od PODUSZKOWCÓW do SKOKU NA GŁĘBOKĄ WODĘ Niewątpliwie fundamentem sukcesów jest bogaty i różnorodny program wydawniczy Literatury, któremu warto poświęcić choć parę zdań. I tak np. dla młodszych dzieci przygotowano (po raz pierwszy w 2000 r.) serię pt. PODUSZKOWCE, której książeczki zawierają zbiory wierszy i krótkich opowiadań na dobranoc. Seria pełna jest dowcipnych i rymowanych wierszy i opowiadań dla dzieci w wieku trzech pięciu lat. Dzięki tym książeczkom twoja pociecha pozna cyferki, literki, zaprzyjaźni się z bohaterami i z łatwością zapamięta treść bajki zapewnia Wydawnictwo. Wiele emocji małym czytelnikom dostarcza cykl BAŚNIE I LEGENDY POLSKIE. Dla tych, dzieci, które wolą i umieją już same czytać, przygotowana została seria TO LUBIĘ zawierającą zbiory opowiadań przeznaczonych dla czytelników w wieku od ośmiu do dwunastu lat. Serię NA KOŃCU JĘZYKA Wydawnictwo prezentuje następująco: Seria dla wszystkich, którzy chcą podszkolić swoją wymowę, a którym powtarzanie»chrząszcz brzmi w trzcinie«już nie wystarcza. [ ] Kto nie czytał książek z tej serii, ten nie wie, ile radości może przynieść lektura dobrze zakręconych wierszy. O powieściach z serii PLUS MINUS 16 możemy przeczytać, że to skok na głęboką wodę w codzienne problemy młodzieży (14 16 lat), ich dyskusje 52 str. 4

5 2/2014 Kronika miasta Łodzi z najbliższymi, pierwsze poważne związki i decyzje. Zawierają one aktualne historie, słodko-gorzkie, jak życie każdego, kto już trochę zna się na dorosłości. Obok książek o charakterze przygodowym czy obyczajowym w ofercie Literatury nie brakuje także publikacji o przeznaczeniu edukacyjnym, w których przekazywanie informacji czy konkretnej wiedzy na dany temat łączy się z zabawą i wplecione jest często w humorystyczne teksty. Temat łódzki Szczególnym zainteresowaniem starszych czytelników cieszą się liczne pozycje z serii LODZIANA, opisujące interesujące obiekty Łodzi i regionu: zabytkowe pałace, kamienice, stare dwory, klasztory, kościoły. W serii tej, obejmującej cykle ŚLADAMI PISARZY PO ZIEMI ŁÓDZKIEJ czy WĘDRÓWKI PO ZIEMI ŁÓDZKIEJ, ukazały się np. monografie łódzkich rodów fabrykanckich, szkice o łodzianach ostatnich dwóch stuleci (m.in. książki autorstwa Marka Budziarka), a także Łódź i okolice konspekty i scenariusze lekcji edukacji regionalnej, czyli opracowania dla nauczycieli, pozwalające zapoznać uczniów z wiedzą o regionie, z uwzględnieniem historii oraz czasów współczesnych. Nie ulega wątpliwości, że tak ważne miejsce na rynku książek dla dzieci Wydawnictwo Literatura zawdzięcza umiejętnie prowadzonej polityce wydawniczej, która opiera się na współpracy z wieloma uznanymi zarówno przez czytelników, jak i krytyków autorami. Wśród autorów Literatury (a jest ich bardzo wielu) znajdują się sławy literatury dziecięcej: Wanda Chotomska, Ludwik Jerzy Kern, Joanna Papuzińska. pierwsze kolumny str. 5 53

6 Kronika miasta Łodzi 2/2014 Jest też spore już grono młodszych twórców: Barbara Gawryluk, Grzegorz Kasdepke, Anna Onichimowska, Beata Ostrowicka, Kalina Jerzykowska, Grażyna Bąkiewicz, Paweł Wakuła, Kazimierz Szymeczko i wielu innych. Warto podkreślić, że Wydawnictwo Literatura od ponad 20 lat wydaje książki wyłącznie polskich autorów. Decyzja ta, nie zubożając oferty wydawniczej, otwiera szeroko szansę dla rodzimych talentów pisarskich. Działalność Wydawnictwa Literatura stała się już tematem pracy magisterskiej. Dlatego obok rozmów z redaktor naczelną Literatury sporo materiału do niniejszego omówienia dostarczyła właśnie praca (ponad 120 stron) Zdzisławy Wolak, dziś już absolwentki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wiesława Jędrzejczyk jest doświadczonym wydawcą. Blaski i cienie działalności edytorskiej w konfrontacji z potrzebami i możliwościami obecnego rynku czytelniczego i wydawniczego podsumowuje refleksją: Jako wydawcę najbardziej martwi mnie fakt, że książka nie jest ciągle i w takim stopniu, w jakim być powinna, towarem pierwszej, albo choćby bardzo ważnej potrzeby Natomiast tym, co cieszy wydawcę najbardziej, jest trafny wybór książki do druku, kiedy z wielkiej liczby przesyłanych prac udaje się wybrać coś, co nie znika po sezonie, nie traci atrakcyjności i zostaje na trwałe w historii literatury dziecięcej. Takich»trafień«mamy już bardzo wiele. Przynoszą nam one wielką satysfakcję i bardzo bym chciała, aby wszyscy oferujący nam swoje dzieła autorzy mogli doświadczać tej radości jak najczęściej. pisarz, publicysta 54 str. 6