Gram Negative Microorganisms and Oral Malodor*

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Gram Negative Microorganisms and Oral Malodor*"

Transkrypt

1 ORIGINAL PAPERS Dent. Med. Probl. 2004, 41, 2, ISSN X ROMAN GANCARZ 1, IRENA MALISZEWSKA 1, ANNA FRĄCKOWIAK 1, BARBARA BRUZIEWICZ MIKŁASZEWSKA 2 Gram Negative Microorganisms and Oral Malodor* Bakterie Gram ujemne i halitoza 1 Institute of Organic Chemistry, Biochemistry and Biotechnology, Department of Chemistry, Wroclaw University of Technology, Poland 2 Department and Chair of Dental Prosthodontics Wroclaw Medical University, Wroclaw, Poland Abstract Background. Halitosis, also known as oral malodor, affects a large population of patients. It is generally considered as a result of volatile sulphur compounds (VSC), amines and carboxylic acids, produced by Gram negative anaero bic bacteria. Material and Methods. The studied material was taken from the tongue and periodontal pockets of the 12 patients and various strains of microorganisms (Gram negative and Gram positive) were isolated. In the experiments the authors used five strains of bacteria, namely: Enterobacter cloacae, Enterobacter amnigenes, Pseudomonas puti da, Comomonas testosteroni and Cedecea sp. All of these microorganisms were grown in aerobic conditions on mineral medium containing cysteine, metionine or caseine as the only source of carbon. In this manner the authors were able to monitor the level of smell as a function of a substrate in the medium. Results. The best source of carbon for all studied bacteria was caseine, whereas the highest level of smell was observed when cysteine or methionine was present in the medium. The presence of hydrogen sulphide and methyl sul phide in the air above the medium was confirmed by chemical analysis. No detectable amount of amines and volatile carboxylic acids were observed as monitored by GC MS analysis. Conclusions. These results suggest that Gram negative facultatively anaerobic rods may play a role in oral mal odor production (Dent. Med. Probl. 2004, 41, 2, ). Key words: halitosis, GC MS, Gram negative microorganisms, volatile sulphur compounds. Streszczenie Wprowadzenie. Choroba jamy ustnej halitoza dotyka znaczną część populacji ludzi. Powszechnie uważa się, że nieprzyjemny zapach z ust jest następstwem tworzenia się lotnych związków siarki, amin i lotnych kwasów kar boksylowych. Związki te są wytwarzane przez bakterie kolonizujące jamę ustną, a zwłaszcza język. W literaturze zgodnie twierdzi się, że odpowiedzialne za ten efekt są przede wszystkim bakterie Gram ujemne. Materiał i metody. Użyty w eksperymentach materiał badawczy został wyizolowany z próbek pochodzących z ję zyka i kieszonek zębowych 12 pacjentów dotkniętych halitozą. Wyizolowano zarówno bakterie Gram dodatnie, jak i Gram ujemne. Zbadano 5 szczepów bakterii Gram ujemnych: Enterobacter cloacae, Enterobacter amnigenes, Pseudomonas putida, Comomonas testosteroni i Cedecea sp. Bakterie hodowano na podłożu mineralnym, zawie rającym odpowiednio cysteinę, metioninę i kazeinę jako jedyne źródło węgla. Wyniki. Najlepszy wzrost drobnoustrojów obserwowano, gdy w podłożu była obecna kazeina, najwyższy poziom nieprzyjemnego zapachu stwierdzono natomiast, gdy w podłożu była obecna metionina i cysteina. Obecność siar kowodoru i siarczku metylu potwierdzono metodą analizy chemicznej. Natomiast metodami GC MS nie wykazano obecności lotnych amin i kwasów karboksylowych. Wnioski. Uzyskane wyniki badań sugerują, że względnie beztlenowe Gram ujemne pałeczki mogą uczestniczyć w wytwarzaniu nieprzyjemnego zapachu z ust (Dent. Med. Probl. 2004, 41, 2, ). Słowa kluczowe: halitoza, GC MS, Gram ujemne bakterie, lotne produkty siarkowe. * This study was supported by KBN research grant no. 3 PO5D

2 236 R. GANCARZ, I. MALISZEWSKA, A. FRĄCKOWIAK, B. BRUZIEWICZ MIKŁASZEWSKA Halitosis affects a large proportion of the pop ulation and may be the cause of a significant social and psychological problems [1, 2]. Bad breath (halitosis, fetor ex ore) is generally considered to result from the production of malodor compounds by oral bacteria [3]. Mainly volatile sulphur com pounds, but also amines (cadaverine, putrescine) and volatile carboxylic acids [4 6] were found in the saliva of the patients. Studies of oral malodor have contributed to our understanding of microbial colonization of oral soft tissues, particularly the dorsum of the tongue. These studies indicated that a wide range of bacteria species, for example Treponema denti cola, P. gingivalis, Bacteroides forsythus, Prevo tella melaninogenica, P. intermedia, Fusobacte rium, Streptococcus, Lactobacillus, Rothia, Cap nocytophaga and Actinomyces spp. could be found in samples taken from the tongue [7]. These oral isolates produce volatile sulphur compounds (VSC) including hydrogen sulphide and methyl mercaptan during growth in vitro [8]. Also cadaverine, which is produced in vitro by the decarboxylation of lysine, was shown to be signif icantly associated with the organoleptic scores derived from the saliva and tongue [4]. Many other malodorous compounds produced by the oral bac teria are difficult to identify. Among the oral microorganisms, a range of Gram negative bacte ria is considered to be particularly odorigenic [9]. Goldberg et al. [10] postulated that members of Enterobacteriaceae family, Klebsiella in partic ular, could participate in the production of oral malodor. However, Enterobacteriaceae are not generally considered as important members of the oral microbiota. In this contribution the authors present results of examination malodor production by oral Gram negative facultative anaerobic bacteria. The malodor producing properties of isolated rods were compared under various conditions. Material and Methods Identification of the Bacteria Strains The 12 patients (6 males, 6 females) were selected from those who have apparent halitosis according to examiners at the general dental health screening. All of the selected subjects agreed to participate in the study. They were aged from 4 to 70. The material taken from the tongue and peri odontal pockets of the subjects were analysed and various strains of microorganisms (Gram negative and Gram positive) were isolated. Isolation and identification of microorganisms were carried out according to the standard procedure [11, 12] at the Bacteriological Laboratory Korczak s Children Hospital in Wroclaw. In vitro Production of Oral Malodour Malodor production was analysed in vitro. In the studies authors tested five Gram negative bac terial strains isolated from malodor clinic patients. The studied strains were: Enterobacter cloacae, Enterobacter amnigenes, Pseudomonas putida, Comomonas testosteroni and Cedecea sp. The bacteria were inoculated into broth medium and/or modified minimal Davis [13] medium con taining cysteine, methionine or caseine as the car bon source and incubated at 37 C for 4 5 days. The growth of bacteria was determined as OD 550 (optical density). The volatile compounds were determined as described below. Identification of the Malodor Compounds The Volatile Metabolites, Other than Sulphur Compounds All potential volatile metabolites (amines, car boxylic acids) were collected by passing the nitro gen gas through the flask containing the growing bacteria, for 45 minutes at the nitrogen pressure 0.1 bar, which corresponds to the flow m 3 /min followed by absorption in 5 ml of ethyl alcohol cooled down to 78 C (a dry ice bath). The solution was then analysed by GC MS process. In this method the identities of the compounds present in the solution were identified by the composition pattern and comparison with literature data. The Hydrogen Sulphide Analysis (Method A) A stream of nitrogen gas passed through the flask containing the growing bacteria and then throuh the solution of lead (IV) acetate (20 ml of 1M solution) for 45 minutes at the nitrogen pres sure 0.1 bar, which corresponds to the flow m 3 /min. Then the precipitate (lead sulphide) was centrifuged for 15 minutes at 800 rad/s. The precipitate was dried to the constant weight. Each measurement was repeated three times.

3 Gram Negative Microorganisms and Oral Malodor 237 The Hydrogen Sulphide Analysis (Method B) The hydrogen sulphide was collected in man ner similar to the method A but it was collected in the 20 ml of water (in the ice bath). To the obtained solution the known amount of iodine (0.1M) was added and the excess of iodine was titrated by 0.1M solution of sodium thiosulphate. Estimation of the Smell Level The smell intensity was estimated by the organoleptic method using scale from 1 to 3, where: 1 very low, at the detection limit, 2 mo derate, 3 strong. Results Bacteria Growth Analysis of the material taken from the exam ined patients led to isolation of various microor ganisms (Tab. 1). There is a general consensus that Gram negative oral microorganisms are responsi ble for most cases of oral malodor. In the experiments, five bacterial strains, name ly Gram negative rods: Enterobacter cloacae, Enterobacter amnigenes, Pseudomonas putida, Comomonas testosteroni and Cedecea sp. were studied. All these strains were able to grow in the mineral medium containing: cysteine, methionine or caseine as the carbon source (Tab. 2). In this manner the authors were able to analyse the differ ences in production of volatile compounds as a function of the substrate in the medium. The growth of the bacteria was analysed by measuring the opti cal density at 550 nm and these data are presented in Table 2. The best source of carbon for all studied bacteria was caseine. Comomonas testosteroni is the slowest growing strain for all studied media. Cysteine and methionine is a good substrate for Cedecea sp. but worse for Enterobacter amnigenes Table 2. Optical density (OD 550 ) of tested bacteria Tabela 2. Gęstość optyczna (OD 550 ) hodowli testowanych bakterii Carbon source (Źródło węgla) Strains cysteine methionine caseine 1% (Szczepy) (cysteina) (metionina) (kazeina) 12 mm 12 mm OD 550 Enterobacter cloacae Enterobacter amnigenes Pseudomonas putida Comomonas testosteroni Cedecea sp Table 1. Oral microorganisms isolated from subjects Tabela 1. Mikroorganizmy wyizolowane z jamy ustnej pacjentów Microorganisms Number of subjects in (Mikroorganizm) which bacteria were found (Liczba pacjentów, u któ rych znaleziono bakterie) Enterobacter cloacae 2 Enterobacter amnigenes 1 Cedecea sp. 1 Pseudomonas putida 1 Comomonas testosteroni 1 Staphylococcus aureus 1 Streptococcus oralae 12 Peptostreptococcus prevotii 1 Prevotella oralis 2 Veillonella sp. 8 Neisseria sp. 12 Candida sp. 3 Actinomyces 1 Table 3. The odor estimation in the air above the mineral medium containing bacteria and cysteine, methionine or caseine as a carbon source Tabela 3. Określenie poziomu nieprzyjemnego zapachu w powietrzu nad pożywką mineralną zawierającą bakterie rosnące na cysteinie, metioninie lub kazeinie jako źródle węgla Carbon source (Źródło węgla) Strains cysteine methionine caseine 1% (Szczepy) (cysteina) (metionina) (kazeina) 12 mm 12 mm Poziom zapachu (Smell level) Enterobacter cloacae Enterobacter amnigenes Pseudomonas putida Comomonas testosteroni Cedecea sp very low, at the detection limit (bardzo niski, w grani cach detekcji), 2 moderate (średni), 3 strong (silny).

4 238 R. GANCARZ, I. MALISZEWSKA, A. FRĄCKOWIAK, B. BRUZIEWICZ MIKŁASZEWSKA Table 4. Identification of VSC produced by isolated bacteria method A Tabela 4. Identyfikacja lotnych związków siarki wytwarzanych przez wyizolowane bakterie metoda A Carbon source Enterobacter amnigenes Cedecea sp. (Źródło węgla) precipitate precipitate sulphur precipitate precipitate sulphur colour weight amount colour weight amount (kolor osadu) (masa osadu) (zawartość (kolor osadu) (masa osadu) (zawartość mg osadu) mg osadu) g/m 3* g/m 3* Cysteine black (czarny) black (czarny) 32.4 (Cysteina) Methionine white (biały) white (biały) 67.8 (Metionina) Caseine traces no (brak) + gray (szary) 66.3 (Kazeina) (ilości śladowe) * Sulphur amount in the air above medium g/m 3 (ilość siarki w powietrzu nad pożywką) g/m 3. Table 5. Identification of VSC produced by isolated bacteria method B Tabela 5. Identyfikacja lotnych związków siarki wytwarzanych przez wyizolowane bakterie metoda B Carbon source Enterobacter amnigenes Cedecea sp. (Źródło węgla) absorbance VSC concentration absorbance VSC concentration (absorbancja) (stężenie lotnych (absorbancja) (stężenie lotnych związków siarki) związków siarki) mol/dm 3 mol/dm 3 Cysteine (Cysteina) Methionine (Metionina) Caseine (Kazeina) in comparison with the caseine. These two strains were then selected for metabolites analysis. Smell Level Parallely with the analysis of the growth of the bacteria, the level for smell above the medium was analysed by organoleptic method. Data are pre sented in Table 3. As shown in Table 3, the highest level of smell was observed in all cases when the caseine was used as a source of carbon. When methionine and cysteine was the only carbon source for growing bacteria the strong smell was detected in case of Cedecea sp. whereas the lowest one in the case of Enterobacter amnigenes. These facts were addi tional reason that those two bacteria strains were taken for identification of the metabolites. Sulphur Metabolites Production The total amount of hydrogen sulphide in air above mineral medium containing cysteine/ methionine or caseine in which the selected bacte ria were grown is given in Tables 4 and 5. Other than Sulphur Volatile Metabolites Analysis of the samples, as described in the Material and Methods section, by the GC MS process did not indicate production of volatile amines or carboxylic acids are produced by the tested bacte ria when grown on cysteine, methionine or caseine. Discussion The studied oral Gram negative bacteria can metabolize methionine and cysteine leading to only sulphur volatile products. None of carboxylic acids or amines were detected in the air above the culture medium. The main bacteria which were found to be odorogenic were anaerobic strains: Peptostrepto coccus, Prevotella, Veillonella, Fusobacterium. It was postulated [10] that oral enerobacterial iso

5 Gram Negative Microorganisms and Oral Malodor 239 lates (Klebsiella, Enterobacter) may also play a role in the oral cavity. It is well established that Gram negative, growing anaerobically, microorganisms are res ponsible for the most cases of bad breath [14, 15]. It was shown that the tongue is the main source of oral bacteria. The oral surfaces are colonized by over 500 bacterial species [16], which can degrade proteins, peptides and amino acids (cysteine, methionine) to volatile sulphur compounds (VSC). Persson et al. [17] found that the most active producers of SC in vitro were: Peptostreptococcus, Eubacterium, Bacteroides, Selenomonas, Fuso bacterium, Prevotella, Porphyromonas, Trepo nema. These species do not utilize the same nutrient. For example Peptostreptococcus might produce H 2 S only from cysteine, but not from the me thionine or peptides. A few years ago, Goldberg et al. [10] postulat ed that not only anaerobic rods might participate in the production of oral malodor. They found that facultatively anaerobic bacteria Klebsiella and related Enterobactericeae may play a role in bad breath. Several observation in the present study tend to support a role for enterobacterial species in oral malodor production. In the experiments the stud ied bacteria can metabolize all substrates exam ined in aerobic conditions, leading to sulphur volatile products. None of carboxylic acids or amines were detected in the air above the culture medium. References [1] PRINZ H.: Offensive breath. Its causes and prevention. Dent. Cosmos 1930, 72, [2] TONZETICH J.: Production and origin of oral malodor. A review of mechanism and methods of analysis. J. Periodontol. 1977, 48, [3] LOESCHE W. J., KAZOR C.: Microbiology and treatment of halitosis. Periodontology 2000, 28, [4] STEENBERGHE D., ROSENBERG M. (eds.): Bad breath a multidisciplinary approach. Leuven University Press, Belgium [5] IWAKURA M., YASUNO K., SHIMURA M., SAKAMOTO S.: Clinical characteristic of halitosis. J. Dent. Res. 1994, 73, 9, [6] CLARK G.T., NACHNANI S., MESSADI D.V.: Detecting and treating oral and nonoral malodors. J. Calif. Dent. Assoc. 1997, 25, [7] MAGER D. L., XIMENEZ FYVIE L. A., HAFFAJEE A. D., SOCRANSKY S. S.: Distribution of selected bacterial species on intraoral surfaces. J. Clin. Periodontol. 2003, 30, [8] GOODSON J. M.: Antimicrobial strategies for treatment of periodontal disease. Periodontology 2000, 5, [9] GOLDBERG S., KOZLOVSKY A., GORDON D., GELERNTER I., SINTOV A., ROSENBERG M.: Cadaverine as a putative component of oral malodor. J. Dent. Res. 1994, 73, [10] GOLDBERG S., CARDASH H., BROWNING H. III, SAHLY H., ROSENBERG M.: Isolation of Enterobacteriaceae from the mouth and potential association with malodor. J. Dent. Res. 1997, 76, 11, [11] Bergey s Manual of Systematic Bacteriology. Williams and Wilkins, Baltimore [12] ZAREMBA M. L., BOROWSKI J.: Mikrobiologia lekarska. PZWL, Warszawa [13] DAVIS B. D., MIGNOLI E. S.: Isolation of E. coli K12 B 12 deficient mutants. J. Bacteriol. 1950, 17, [14] YAEKI K., SANADA K.: Biochemical and clinical factors influencing oral malodor in periodontal patients. J. Periodontol. 1992, 63, 9, [15] DE BOEVER E. H., LOESCHE W. J.: Assessing the contribution of anaerobic microflora of the tongue to oral mal odor. J. Am. Dent. Assoc. 1995, 126, [16] MIYAZAKI H., SAKAO S., KATOH Y., TAKEHARA T.: Correlation between volatile sulphur compouds and certain oral health measurements in the general population. J. Periodontol. 1995, 66, [17] PERSSON S., EDLUND M. B., CLAESSON R., CARLSSON J.: The formation of hydrogen sulfide and methyl mercaptan by oral bacteria. Oral Microbiol. Immunol. 1990, 5, Address for correspondence: Roman Gancarz Institute of Organic Chemistry, Biochemistry and Biotechnology Department of Chemistry, Wrocław University of Technology Wybrzeże Wyspiańskiego Wrocław Poland tel.: (+48 71) e mail: roman.gancarz@pwr.wroc.pl Received: Revised: Accepted: Praca wpłynęła do Redakcji: r. Po recenzji: r. Zaakceptowano do druku:

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

Halitoza przegląd piśmiennictwa

Halitoza przegląd piśmiennictwa Czas. Stomatol., 2008, 61, 11, 815-822 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Halitoza przegląd piśmiennictwa Halitosis review of literature Anna Paradowska, Konstanty Sławecki Z Katedry

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

Knovel Math: Jakość produktu

Knovel Math: Jakość produktu Knovel Math: Jakość produktu Knovel jest agregatorem materiałów pełnotekstowych dostępnych w formacie PDF i interaktywnym. Narzędzia interaktywne Knovel nie są stworzone wokół specjalnych algorytmów wymagających

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE Dzieciństwo w cieniu schizofrenii przegląd literatury na temat możliwych form pomocy i wsparcia dzieci z rodzin, gdzie jeden z rodziców dotknięty jest schizofrenią Childhood in the shadow of schizophrenia

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

THEORETICAL STUDIES ON CHEMICAL SHIFTS OF 3,6 DIIODO 9 ETHYL 9H CARBAZOLE

THEORETICAL STUDIES ON CHEMICAL SHIFTS OF 3,6 DIIODO 9 ETHYL 9H CARBAZOLE THEORETICAL STUDIES ON CHEMICAL SHIFTS OF 3,6 DIIODO 9 ETHYL 9H CARBAZOLE Teobald Kupkaa, Klaudia Radula-Janika, Krzysztof Ejsmonta, Zdzisław Daszkiewicza, Stephan P. A. Sauerb a Faculty of Chemistry,

Bardziej szczegółowo

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych

Bardziej szczegółowo

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach

Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach UNIWERSTYTET EKONOMICZNY W POZNANIU WYDZIAŁ EKONOMII Mgr Marta Majtkowska Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach 2002-2013 Streszczenie rozprawy

Bardziej szczegółowo

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Anna Bekier-Żelawska 1, Michał Kokot 1, Grzegorz Biolik 2, Damian Ziaja 2, Krzysztof

Bardziej szczegółowo

TYRE PYROLYSIS. REDUXCO GENERAL DISTRIBUTOR :: ::

TYRE PYROLYSIS. REDUXCO GENERAL DISTRIBUTOR  ::   :: TYRE PYROLYSIS Installation for rubber waste pyrolysis designed for processing of used tyres and plastic waste (polyethylene, polypropylene, polystyrene), where the final product could be electricity,

Bardziej szczegółowo

Few-fermion thermometry

Few-fermion thermometry Few-fermion thermometry Phys. Rev. A 97, 063619 (2018) Tomasz Sowiński Institute of Physics of the Polish Academy of Sciences Co-authors: Marcin Płodzień Rafał Demkowicz-Dobrzański FEW-BODY PROBLEMS FewBody.ifpan.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

BARIERA ANTYKONDENSACYJNA

BARIERA ANTYKONDENSACYJNA Skład Obróbka Parametry techniczne BARIERA ANTYKONDENSACYJNA Lama "Lama" sp. z o.o. sp. k Właściwość Metoda badania Wartość Jednostka włóknina poliestrowa + klej PSA + folia polietylenowa Samoprzylepna

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

!850016! www.irs.gov/form8879eo. e-file www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C,

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Anna BŁACH Centre of Geometry and Engineering Graphics Silesian University of Technology in Gliwice EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Introduction Computer techniques

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Paweł Lula Cracow University of Economics, Poland pawel.lula@uek.krakow.pl Latent Dirichlet Allocation (LDA) Documents Latent

Bardziej szczegółowo

LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES

LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES The Student First and last name(s) Nationality E-mail Academic year 2014/2015 Study period 1 st semester 2 nd semester Study cycle Bachelor Master Doctoral Subject area,

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka Profil metaboliczny osocza krwi i wartość biologiczna mleka krów w gospodarstwach ekologicznych Praca

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB.

EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB. Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11 Spectral Embedding + Clustering MOTIVATING EXAMPLE What can you say from this network? MOTIVATING EXAMPLE How about now? THOUGHT EXPERIMENT For each

Bardziej szczegółowo

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas www.oncotarget.com Oncotarget, Supplementary Materials Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas SUPPLEMENTARY MATERIALS Supplementary

Bardziej szczegółowo

Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert. Część nr 8

Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert. Część nr 8 Załącznik nr 1 do Ogłoszenia Opis Przedmiotu Zamówienia oraz kryteria oceny ofert Część nr 8 Wydział Prawa Kanonicznego Przedmiotem zamówienia jest realizacja wykładów dla studentów Uniwersytetu Kardynała

Bardziej szczegółowo

Ukryte funkcjonalności w oprogramowaniu i urządzeniach elektronicznych. mgr inż. Paweł Koszut

Ukryte funkcjonalności w oprogramowaniu i urządzeniach elektronicznych. mgr inż. Paweł Koszut Ukryte funkcjonalności w oprogramowaniu i urządzeniach elektronicznych mgr inż. Paweł Koszut Ukryte funkcjonalności w oprogramowaniu i urządzeniach elektronicznych Zamiast wstępu : Inspiracja GSM w Grecji

Bardziej szczegółowo

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia

Bardziej szczegółowo

Analiza jakości powietrza atmosferycznego w Warszawie ocena skutków zdrowotnych

Analiza jakości powietrza atmosferycznego w Warszawie ocena skutków zdrowotnych Analiza jakości powietrza atmosferycznego w Warszawie ocena skutków zdrowotnych Piotr Holnicki 1, Marko Tainio 1,2, Andrzej Kałuszko 1, Zbigniew Nahorski 1 1 Instytut Badań Systemowych, Polska Akademia

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS Kompozyty 11: 2 (2011) 130-135 Krzysztof Dragan 1 * Jarosław Bieniaś 2, Michał Sałaciński 1, Piotr Synaszko 1 1 Air Force Institute of Technology, Non Destructive Testing Lab., ul. ks. Bolesława 6, 01-494

Bardziej szczegółowo

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form

Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with

Bardziej szczegółowo

Posocznica klebsiella oxytoca icd10

Posocznica klebsiella oxytoca icd10 Posocznica klebsiella oxytoca icd10 The Borg System is 100 % Posocznica klebsiella oxytoca icd10 09/09/2017 2016 state by state sex offender laws 09/09/2017 Posocznica klebsiella oxytoca icd10 09/11/2017-Www

Bardziej szczegółowo

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO

Bardziej szczegółowo

Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH

Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Kierunek Elektronika i Telekomunikacja, Studia II stopnia Specjalność: Systemy wbudowane Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY. z dnia 18 kwietnia 2005 r.

OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY. z dnia 18 kwietnia 2005 r. OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 18 kwietnia 2005 r. w sprawie wejścia w życie umowy wielostronnej M 163 zawartej na podstawie Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego

Bardziej szczegółowo

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli Uniwersytet Medyczny w Lublinie lek. dent. Adriana Kleinert Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli polskich przebywających za granicą Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

Drugorzędowe wzorce farmaceutyczne Agnieszka Kossakowska

Drugorzędowe wzorce farmaceutyczne Agnieszka Kossakowska Drugorzędowe wzorce farmaceutyczne Agnieszka Kossakowska Warszawa, 21.03.2013 1 Wzorce farmakopealne problemy Drogie Małe ilości w opakowaniu Brak certyfikatu analitycznego 2 Drugorzędowy Materiał Odniesienia

Bardziej szczegółowo

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Dlaczego powstało? - świat przeżywa dziś rewolucję w obszarze edukacji, - naszym celem jest promocja śląskiego jako regionu opartego na wiedzy, i najnowszych technologiach,

Bardziej szczegółowo

II wariant dwie skale ocen II alternative two grading scales

II wariant dwie skale ocen II alternative two grading scales Kryteria przeliczania uzyskanych przez kandydata ocen na punkty do listy rankingowej University Criteria for converting candidates grades into the points for the Ranking List Wymagane przedmioty : fizyka,

Bardziej szczegółowo

Spearman.

Spearman. 2 1 * :... 109 - :. Spearman. (α=0/05). : 20-29.. 50. :.. : ). sheikhi@dnt.mui.ac.ir * ( :1. :2. 89/5/5 89/8/4. 89/11/1 573 568 :(5)6 :1389 568 : %75 : ) %35-40 :. %35 :. : ) (. ( ) ) ( ) -1 : ( -2 ( -3-4

Bardziej szczegółowo

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites models on the Satelitarne metody wyznaczania pozycji we współczesnej geodezji i nawigacji, Poland 2-4.06.2011 Krzysztof Sośnica, Daniela Thaller, Adrian Jäggi, Rolf Dach and Gerhard Beutler Astronomical

Bardziej szczegółowo

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI Wojciech Marcin Orzechowski STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI DEPRESYJNYMI DO LECZENIA TYCH ZABURZEŃ Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med.,

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA

WYDZIAŁ BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA WYDZIAŁ BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA v Biologia v Biotechnologia v Ochrona środowiska studia pierwszego stopnia Dla kandydatów z NOWĄ MATURĄ Kwalifikacja obejmuje konkurs świadectw dojrzałości brane są

Bardziej szczegółowo

PROTEOLYTIC ACTIVITY OF Bacillus cereus STRAINS

PROTEOLYTIC ACTIVITY OF Bacillus cereus STRAINS Proceedings of ECOpole Vol., No. Małgorzata NABRDALIK, Katarzyna GRATA and Adam LATAŁA PROTEOLYTIC ACTIVITY OF Bacillus cereus STRAINS AKTYWNOŚĆ PROTEOLITYCZNA SZCZEPÓW Bacillus cereus Abstract: The aim

Bardziej szczegółowo

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures

Bardziej szczegółowo

WYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS. mgr ing. Janusz Bandel

WYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS. mgr ing. Janusz Bandel Sprawozdanie z Badań Nr Strona/Page 2/24 WYKAZ PRÓB / SUMMARY OF TESTS STRONA PAGE Próba uszkodzenia przy przepięciach dorywczych TOV failure test 5 Próby wykonał / The tests were carried out by: mgr ing.

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta   1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.

Bardziej szczegółowo

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register

Bardziej szczegółowo

Equipment for ultrasound disintegration of sewage sludge disseminated within the Record Biomap project (Horizon 2020)

Equipment for ultrasound disintegration of sewage sludge disseminated within the Record Biomap project (Horizon 2020) Research Coordination for a Low-Cost Biomethane Production at Small and Medium Scale Applications, akronim Record Biomap Equipment for ultrasound disintegration of sewage sludge disseminated within the

Bardziej szczegółowo

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz Mgr Paweł Musiał Porównanie funkcjonowania podstawow-ych i specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Staszowie Rozprawa

Bardziej szczegółowo

Exposure assessment of mercury emissions

Exposure assessment of mercury emissions Monitoring and Analityka Zanieczyszczen Srodowiska Substance Flow of Mercury in Europe Prof. dr hab. inz. Jozef PACYNA M.Sc. Kyrre SUNDSETH Perform a litterature review on natural and anthropogenic emission

Bardziej szczegółowo

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi User s manual

Instrukcja obsługi User s manual Instrukcja obsługi User s manual Konfigurator Lanberg Lanberg Configurator E-mail: support@lanberg.pl support@lanberg.eu www.lanberg.pl www.lanberg.eu Lanberg 2015-2018 WERSJA VERSION: 2018/11 Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Tworzenie ankiety Udostępnianie Analiza (55) Wyniki

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

Bardziej szczegółowo

METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH GUS I OSZACOWAŃ PROGRAMU EMEP

METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH GUS I OSZACOWAŃ PROGRAMU EMEP Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Jan Cetner Kazimierz Dyguś Marta Ogonowska Jerzy Wojtatowicz METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa

Bardziej szczegółowo

Using a Halitometer to Verify the Symptoms of Halitosis. Wykorzystanie halimetru do weryfikacji objawów halitozy

Using a Halitometer to Verify the Symptoms of Halitosis. Wykorzystanie halimetru do weryfikacji objawów halitozy ORIGINAL PAPERS Adv Clin Exp Med 2007, 16, 3, 411 416 ISSN 1230 025X Copyright by Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław ZBIGNIEW KOZŁOWSKI 1, BARBARA BRUZIEWICZ MIKŁASZEWSKA 2, TOMASZ KONOPKA

Bardziej szczegółowo

HAPPY ANIMALS L01 HAPPY ANIMALS L03 HAPPY ANIMALS L05 HAPPY ANIMALS L07

HAPPY ANIMALS L01 HAPPY ANIMALS L03 HAPPY ANIMALS L05 HAPPY ANIMALS L07 HAPPY ANIMALS L0 HAPPY ANIMALS L0 HAPPY ANIMALS L0 HAPPY ANIMALS L07 INSTRUKCJA MONTAŻU ASSEMBLY INSTRUCTIONS Akcesoria / Fittings K ZW W8 W7 Ø x 6 szt. / pcs Ø7 x 70 Narzędzia / Tools DO MONTAŻU POTRZEBNE

Bardziej szczegółowo

WYKAZ DOROBKU NAUKOWEGO

WYKAZ DOROBKU NAUKOWEGO SUMMARY Straight majority of technologies of industrially important products is based on reactions of catalytic character, one of such processes is dehydrogenation. Of substantial importance is for example

Bardziej szczegółowo

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Beata Wieczorek-Wójcik Poziom obsad pielęgniarskich a częstość i rodzaj zdarzeń

Bardziej szczegółowo

BIOPHYSICS. Politechnika Łódzka, ul. Żeromskiego 116, Łódź, tel. (042)

BIOPHYSICS. Politechnika Łódzka, ul. Żeromskiego 116, Łódź, tel. (042) BIOPHYSICS Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w projekcie pt. Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń - zintegrowany rozwój Politechniki

Bardziej szczegółowo

HAPPY ANIMALS L02 HAPPY ANIMALS L04 HAPPY ANIMALS L06 HAPPY ANIMALS L08

HAPPY ANIMALS L02 HAPPY ANIMALS L04 HAPPY ANIMALS L06 HAPPY ANIMALS L08 HAPPY ANIMALS L02 HAPPY ANIMALS L04 HAPPY ANIMALS L06 HAPPY ANIMALS L08 INSTRUKCJA MONTAŻU ASSEMBLY INSTRUCTIONS Akcesoria / Fittings K O G ZW W8 W4 20 szt. / pcs 4 szt. / pcs 4 szt. / pcs 4 szt. / pcs

Bardziej szczegółowo

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL Formanminsidemlookmatmpoliticsxmculturexmsocietymandm economyminmthemregionmofmcentralmandmeasternm EuropexmtheremismnomothermsourcemlikemNew Eastern EuropeImSincemitsmlaunchminmPw--xmthemmagazinemhasm

Bardziej szczegółowo

Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki ENERGOPOMIAR Spółka z o.o.

Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki ENERGOPOMIAR Spółka z o.o. Zakłady PomiarowoBadawcze Energetyki ENERGOPOMIAR Spółka z o.o. CENTRALNE LABORATORIUM RAPORT Z BADAŃ NR 2085/2014 Nr ewidencyjne 5980 Ilość próbek: 1 Data dostarczenia: 09.06.2014 Nr zamówienia: Nr zlecenia:

Bardziej szczegółowo

miniature, low-voltage lighting system MIKRUS S

miniature, low-voltage lighting system MIKRUS S P R O F E S S I O N A L L I G H T I N G miniature, low-voltage lighting system /system/ elements 20 20 47 6 6 profile transparent 500-94010000 1000-94020000 2000-94030000 20 6 6 20 connector I 94060000

Bardziej szczegółowo

Free global tenders for Medical Equipment by The Hospital. Charles Jonschera University Of Medical

Free global tenders for Medical Equipment by The Hospital. Charles Jonschera University Of Medical Poland tender Oferta przetargu Nazwa Dostawa niesterylnego sprzętu medycznego do Szpitala Klinicznego im. K. Jonschera UM w Poznaniu - PN 39/11 Miejscowość Poznań Numer ogłoszenia 275645 Data zamieszczenia

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE

Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE Pomorski Uniwersytet Medyczny Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE Promotor: dr hab. prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

Clinical Trials. Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles

Clinical Trials. Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles Polandchallenges in Clinical Trials Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles Poland- legislation 1996-2003 Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r o zawodach lekarza i lekarza dentysty, z

Bardziej szczegółowo

Analiza epidemiologiczna występowania i uwarunkowań pylicy górników kopalń węgla kamiennego w województwie śląskim w latach

Analiza epidemiologiczna występowania i uwarunkowań pylicy górników kopalń węgla kamiennego w województwie śląskim w latach mgr inż. Alina Mroczek Analiza epidemiologiczna występowania i uwarunkowań pylicy górników kopalń węgla kamiennego w województwie śląskim w latach 2003-2011 Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie Raportu o Romach i Travellers

Podsumowanie Raportu o Romach i Travellers Podsumowanie Raportu o Romach i Travellers 10-12 milionów Romów w Europie 6 milionów mieszkających w U E Irlandia Polska Republika Czeska Turcja Populacja społeczności romskiej w liczbach Irlandia Polska

Bardziej szczegółowo

Streszczenie rozprawy doktorskiej

Streszczenie rozprawy doktorskiej Doskonalenie pomiaru zawartości wody w produktach spożywczych z wykorzystaniem metody wagosuszarkowej bazującej na promieniowaniu IR mgr Sławomir Janas Streszczenie rozprawy doktorskiej Promotor pracy:

Bardziej szczegółowo

Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1.

Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1. PRACE KAZUISTYCZNE / CASE REPORTS 367 Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1. Omenn s syndrome in cousins: different clinical course and identical RAG1 mutation

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr inż. Piotr Smurawski

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr inż. Piotr Smurawski AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Piotr Smurawski ANALIZA CYKLU ŻYCIA SAMOCHODÓW OSOBOWYCH Z UWZGLĘDNIENIEM PROCESÓW OBSŁUGOWO-NAPRAWCZYCH Praca wykonana pod

Bardziej szczegółowo

Dominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE)

Dominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE) Czy mobilność pracowników uczelni jest gwarancją poprawnej realizacji mobilności studentów? Jak polskie uczelnie wykorzystują mobilność pracowników w programie Erasmus+ do poprawiania stopnia umiędzynarodowienia

Bardziej szczegółowo

Camspot 4.4 Camspot 4.5

Camspot 4.4 Camspot 4.5 User manual (addition) Dodatek do instrukcji obsługi Camspot 4.4 Camspot 4.5 1. WiFi configuration 2. Configuration of sending pictures to e-mail/ftp after motion detection 1. Konfiguracja WiFi 2. Konfiguracja

Bardziej szczegółowo

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA

Bardziej szczegółowo

Instructions for student teams

Instructions for student teams The EduGIS Academy Use of ICT and GIS in teaching of the biology and geography subjects and environmental education (junior high-school and high school level) Instructions for student teams Additional

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą

Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Agnieszka Nawrocka Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą

Bardziej szczegółowo