Współczesna literatura dla dzieci

Transkrypt

1 Współczesna literatura dla dzieci Dobór tekstów Polecane pozycje Sposoby pracy z książką

2 Dobór tekstów literackich dla uczniów klas I-III

3 Źródła wiedzy o literaturze dla młodego czytelnika warte uwagi Listy lektur Złota Lista Fundacji ABC XXI Cała Polska czyta dzieciom (pełna lista) Kanon książek dla dzieci r.; opinia czytelników i ekspertów ( Kanon książek dla dzieci i młodzieży Polskiej Izby Książki ( Lista Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej (

4 Konkursy literackie obejmujące książki dla dzieci do 10 r. ż. Konkurs im. Astrid Lindgren na współczesną książkę dla dzieci i młodzieży konkurs Fundacji ABC XXI Cała Polska Czyta Dzieciom ( Książka Roku Nagroda Polskiej Sekcji IBBY ( Konkurs Książki Dziecięcej im. Haliny Skrobiszewskiej Muzeum Książki Dziecięcej ( Konkurs na Najlepszą książkę dziecięca Przecinek i Kropka Empik ( Nagroda Literacka im. Kornela Makuszyńskiego (

5 KRYTERIA WYBORU KSIĄŻEK DO CZYTANIA DZIECIOM opracowane przez Fundację ABCXXI Cała Polska czyta dzieciom Dobra literatura dla dzieci powinna wspierać zdrowy rozwój dziecka we wszystkich wymiarach: emocjonalnym, poznawczym, intelektualnym, społecznym, kulturalnym i moralnym.

6 KRYTERIA WYBORU KSIĄŻEK DO CZYTANIA DZIECIOM opracowane przez Fundację ABCXXI Cała Polska czyta dzieciom Książki powinny służyć rozwojowi języka i empatii, nauce myślenia logicznego, krytycznego, a także abstrakcyjnego, wspieraniu zainteresowań i otwartości na świat, poszerzaniu wiedzy, rozwijaniu życzliwości do innych, poczucia humoru i dobrego smaku, uwrażliwianiu na piękno, wzmacnianiu poczucia własnej wartości i prawego charakteru słowem wspieraniu i rozwijaniu potencjału oraz najlepszych cech dziecka.

7 KRYTERIA WYBORU KSIĄŻEK DO CZYTANIA DZIECIOM opracowane przez Fundację ABCXXI Cała Polska czyta dzieciom Do głośnego czytania dzieciom warto wybierać książki: skierowane do dziecka, zrozumiałe i ciekawe dla niego; dostosowane do wieku i wrażliwości dziecka, nie wzbudzające lęków i niepokoju; sensowne - o czymś istotnym dla dziecka lub uczące czegoś ważnego; napisane lub tłumaczone poprawnym i pięknym językiem; uczące racjonalnego myślenia; przynoszące rzetelną wiedzę;

8 KRYTERIA WYBORU KSIĄŻEK DO CZYTANIA DZIECIOM opracowane przez Fundację ABCXXI Cała Polska czyta dzieciom c.d. kształtujące postawę optymizmu i wiary w siebie oraz pozytywne nastawienie do świata; rozwijające poczucie humoru, także abstrakcyjnego; rozwijające dobry smak, oferujące rozrywkę na wysokim poziomie; rozwijające wrażliwość estetyczną; niosące przesłanie szacunku wobec dziecka, ludzi, innych istot, zwierząt, przyrody, kraju, uznanych norm społecznych i sprawiedliwego prawa;

9 KRYTERIA WYBORU KSIĄŻEK DO CZYTANIA DZIECIOM opracowane przez Fundację ABCXXI Cała Polska czyta dzieciom niosące jednoznaczny i pozytywny przekaz moralny, promujące wzorce właściwych postaw i zachowań, odcinające się od: akceptowanych często postaw nieuczciwości (jak ściąganie, zabieranie cudzych rzeczy), przemocy, nękania i wyśmiewania innych, cwaniactwa, łamania norm - czyli postaw, które ranią i przynoszą społeczne straty; dyskryminacji i szkodliwych stereotypów związanych z płcią, np. że dziewczęta nie umieją myśleć, że chłopcy mają być twardzi i niewrażliwi, ich niekulturalne/nieodpowiedzialne zachowania jest tolerowane bo są chłopcami itp., a także np. z rasą, narodowością, wiekiem, wiarą, nawet jeśli podane są w niewinnej lub humorystycznej formie.

10 KSIĄŻKI WARTE POLECENIA

11 Grzegorz Kasdepke Kacperiada. Opowiadania dla łobuzów i nie tylko Bohater: pogodny i towarzyski, który żyje zgodnie z innymi, stara się łagodzić konflikty, nie chowa uraz i umie cieszyć się tym, co ma. Dzieci poznają nowe słowa, przedmioty, kształtuje się ich wyobraźnia, poczucie humoru, uczą się rozpoznawać łagodny żart i subtelną ironię. Niektóre opowiadanka zostały napisane jakby specjalnie z myślą o rodzicach, przedstawiają bowiem pomysłowe i dowcipne sposoby radzenia sobie z dziecięcymi wadami. Książka nagrodzona w konkursie im. Kornela Makuszyńskiego.

12 Grzegorz Kasdepke Detektyw pozytywka Książka detektywistyczna dla młodszych dzieci. Składa się na nią kilkanaście zagadek "kryminalnych", które dzieci mogą samodzielnie rozwiązywać, podążając tropem detektywa Pozytywki. Wątki "kryminalne" dotyczą różnych zjawisk, z którymi mali czytelnicy spotykają się na co dzień, jak np. roztrzaskanie na balkonie wazonu z wodą przez mróz. Próby ich wyjaśnienia uczą logicznego myślenia i wyciągania wniosków. Na końcu książki zamieszczone są rozwiązania zagadek.

13 Inne pozycje autorstwa G. Kasdepke

14 Wojciech Widłak Pan Kuleczka Życie Pana Kuleczki i mieszkających z nim zwierzątek nie obfituje w nadzwyczajne wydarzenia. Wszystko, co dzieje się w ich domu, jest bardzo zwykłe i bardzo normalne. Nadzwyczajna i niecodzienna wydaje się miłość, zaufanie i wsparcie, jakim bohaterowie darzą się nawzajem.

15 Anna Onichimowska Dzień czekolady Opowieść o czasie, który wszystko zmienia, o lękach, marzeniach, tęsknocie, a przede wszystkim o miłości. Jej bohaterowie siedmioletni Dawid i Monika przeżywają problemy zbyt trudne na swój wiek. Radzą sobie z nimi, oswajając rzeczywistość na swój dziecięcy sposób. Książka została nagrodzona w I Konkursie Literackim im. Astrid Lindgren.

16 Roksana Jędrzejewska Wróbel Królewna Czy będąc królewną, można być nieszczęśliwą? Czy to możliwe, żeby mieszkając w pałacu, czuć się biednym? Czy mając pokój pełen zabawek i gwardię dam do towarzystwa, można być samotnym? Czy to, co w życiu najważniejsze, można sobie kupić? Co jest prawdziwym skarbem w życiu dziecka? Mały czytelnik sam odpowie sobie na te pytania po przeczytaniu Królewny Nominacja do finału konkursu "Przecinek i Kropka" na Najlepszą Książkę Dziecięcą 2015.

17 Joanna Papuzińska Jak się koty urodziły Ciepła opowieść o relacjach wnuków z dziatkami, z przyrodą, o sposobach spędzania wolnego czasu. To wyjątkowy zbiór opowieści, bo wszystkie wydarzyły się naprawdę.

18 Justyna Bednarek Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek Gdzie znikają wrzucone do pralki skarpetki? Książka opowiada o tym w sposób pełen nieskrępowanej wyobraźni. Zaginione skarpetki ruszają w świat, robią zawrotne kariery i mają świetne przygody. Najlepsza książka dziecięca 2015 roku w konkursie Empiku "Przecinek i Kropka". Tytuł Nagrody Literackiej Miasta Stołecznego Warszawy. Nominacja literacka do Książki Roku 2015 Polskiej Sekcji IBBY!

19 Joanna Papuzińska Asiunia Wzruszająca literatura faktu dla najmłodszych. Historia małej Asiuni, dla której wojna zaczęła się tuż po jej piątych urodzinach, gdy pewnej nocy znikła mama i cały dom. Asiunia bardzo uważnie obserwuje świat i stara się jak najwięcej zrozumieć, choć przecież dla tak małej dziewczynki jest to strasznie trudne. Nagroda LITERACKA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY

20 Renata Piątkowska -Wszystkie moje mamy Opowieść okrutnych czasach wojny snuje sam jej bohater. Dziś już starszy pan, wypomina swoje dzieciństwo, kiedy z przyjacielem Dawidem strzelali do siebie z drewnianych pistoletów, a wojna z Niemcami nie wydawała się taka straszna, bo przecież tata jest najsilniejszy na świecie, a poza tym żołnierzom zawsze można nasikać do hełmów.

21 Iwona Chmielewska - autor i ilustrator Pamiętnik Blumki "Pamiętnik Blumki" został dwukrotnie nagrodzony w konkursie IBBY Książka Roku 2011, zdobywając tytuł Książki Roku 2011 w kategorii Książka obrazkowa oraz wyróżnienie literackie Tytuł zdobył wyróżnienie obu gremiów - dziecięcego i dorosłego - w konkursie DONGA organizowanym przez PS IBBY Książka została nominowana do prestiżowej niemieckiej nagrody Der Deutsche Jugendliteraturpreis, Tytuł znalazł się na równie słynnej liście Białych Kruków 2012 Internationale Jugendbibliothek w Monachium.

22 SPOSOBY PRACY Z TEKSTEM LITERACKIM

23 EMOCJE

24 RELACJE TO DOŚWIADCZENIA SPOŁECZNE

25 Twoje dziecko jest Twoim lustrem. Jeśli zobaczysz coś, z czego nie jesteś zadowolony, zastanów się, czego w Tobie jest odbiciem? NEURONY LUSTRZANE

26 Od czego by tu zacząć?

27 Zalety kamishibai: Kami = papier shibai = teatr KSIĄŻKOTEATR Łączy w sobie obraz, przedstawienie i literaturę. narzędzie ułatwiające naukę czytania i opowiadania zachęca do wystąpień publicznych wspiera rozwój kreatywności koncentruje uwagę

28 Stwórzmy warunki do czytania a mózg zrobi swoje Stymulatory technika dramowa Bazuje na pracy z zestawem przedmiotów wprowadzających do określonego świata fikcji /lektury/ Przedmioty pobudzają wyobraźnię i twórczość. Uczniowie oglądając przedmioty tworzą wspólną dla nich historię, z której najczęściej wyłaniają się bohaterowie, problem lub konflikt jakich dotyczy. Tak powstały fikcyjny inny świat stwarza możliwość wcielania się w role bohaterów historii, zaimprowizowania rozwiązań, rozwiązanie problemu

29 Stwórzmy warunki do czytania a mózg zrobi swoje Profil postaci 1. Do kogo może należeć plecak? 2. Co można powiedzieć o jego właścicielu? 3. Czym się interesuje? 4. Czy możemy jakoś pomóc tej osobie? Kto i jak może to zrobić? Bohaterowie i scenki.

30 Wątki Dzieci z Bullerbyn Po co nam tradycja? Czego może nas nauczyć dziadek? Jak zaplanować wycieczkę do Szwecji? Jak powstaje przyjaźń? Jakie ślady naszych świąt odnajdziemy w tradycji szwedzkiej? Czas wolny dawniej i dziś więcej różnic czy podobieństw? Czym jest dobra atmosfera i jak ją stworzyć? Jak ciekawie spędzać wolny czas? Co możemy zrobić by zachęcić kolegów/rodziców do czytania? Jak będzie wyglądało czytanie książek za 100 lat? Co zyskujemy/tracimy jeśli czytamy/nie czytamy książek? Jak można rozpowszechnić kulturę czytania w naszym mieście?

31 Co jeszcze? 1. Wyprawa śladami bohaterów przeczytanych książek 2. Gra dydaktyczna na podstawie lektury 3. Lista przebojów czytelniczych 4. Dzieci zakładają księgarnię 5. Uczniowie zakładają blog 6. Książka tygodnia

32 Motywowanie do czytelnictwa Klub Pożeraczy Liter

33 Wieża czytelnicza

34 Cele: Przykładowe działania w ramach zajęć z wykorzystaniem Pamiętnika Blumki rozbudzenie ciekawości uczniów książką obrazową; współpraca przy nowatorskich zadaniach; rozwijanie wyobraźni i inwencji kreowanie losów bohatera; poznanie techniki winietki bohatera literackiego jako formy jego skondensowanej charakterystyki; znalezienie i wyjaśnienie zdarzeń losowych, w wyniku których dzieci zostają samotne i opuszczone; tworzenie warunków do nietypowej ekspresji plastycznej robienie slajdów.

35 Przykładowy przebieg zajęć 1. Rozpoczynamy od rozmowy w kręgu o książce. Najlepiej pokazywać powoli ilustracje, przedstawiając bez dokładnej charakterystyki bohaterów wybranych przez Blumkę. Warto zacząć od ilustracji, na której narysowana jest ona sama. 2. Następnie dzielimy klasę na kilkuosobowe grupy zadaniowe, najlepiej z parzystą liczbą uczestników. Każda grupa losuje kopertę z opisem jednego z 12 bohaterów książki Iwony Chmielewskiej, którego autorką w książce jest Blumka. 3. Uczniowie dostają czas na przeczytanie krótkiego tekstu, wymianę pierwszych wrażeń. 4. Ich kolejnym zadaniem jest przygotowanie w grupach winietki wylosowanej postaci.

36 Przykładowy przebieg zajęć c.d. Dzieci, wykonując to zadanie, mogą odwołać się tylko do wylosowanego opisu, np. portret Arona: To jest Aron, który często płacze w nocy, ale w dzień już niczego nie pamięta. Aron słynie z tego, ze najlepiej z nas szyje, lepiej niż dziewczynki. Równiutko zszywa dziury w pościeli, przyszywa łaty na ubraniach dzieci i oderwane guziki. Może w przyszłości zostanie wielkim krawcem, jak kiedyś jego dziadek?

37 Przykładowy przebieg zajęć c.d. Praca w grupach musi być poprzedzona udzieleniem precyzyjnych wskazówek. Stworzą one ramy dla przygotowywanej winietki bohatera. Można zacząć tak: Spróbujcie opowiedzieć historię Waszego bohatera, odpowiadając na pytania: Kiedy urodził się Wasz bohater, jaka to była pora roku, dnia, pogoda, który rok? Kim mogli być jego rodzice? Gdzie mieszkali, ilu było członków rodziny? Jak rodzina spędzała czas? Co się wydarzyło, że Wasz bohater znalazł się w domu dziecka? Co dzięki temu zmieniło się w jego życiu? Jakie marzenia są dla Waszego bohatera ważne? Co może robić w Domu Sierot, aby dążyć do spełnienia tych marzeń?

38 Opracowanie: Ewa Lipska, koordynator sieci współpracy i samokształcenie Książki, które nas łączą