Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia

Transkrypt

1 Załącznik nr 8 do siwz Załącznik do umowy Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia Badanie dostępności i jakości instytucjonalnej opieki nad dziećmi do lat 3 oraz stopnia upowszechnienia wychowania przedszkolnego dzieci w województwie małopolskim. 1. Założenia. Polska w coraz większym stopniu boryka się z problemami demograficznymi ujawniającymi się poprzez szybkie starzenie się społeczeństwa, bardzo niską dzietność skutkującą malejącą liczbą urodzeń czy pojawiającym się problemem braku zastępowalności pokoleń. W najbliższych latach problemy będą się pogłębiały doprowadzając do stopniowej depopulacji kraju. W efekcie coraz większego znaczenia nabiera organizacja profesjonalnej opieki dla dzieci od najmłodszych lat wraz z działalnością wychowawczo-dydaktyczną, a przez to wpływ na aktywizację zawodową rodziców/opiekunów. W docelowym modelu dziecko powinno być objęte takim działaniem w sposób nieprzerwany już od momentu pierwszego kontaktu z jednostką świadcząca tego typu usługi. Wprowadzane w bieżącym roku zmiany w systemie kształcenia dzieci do szóstego roku życia mogą spowodować ograniczenia w dostępie do wychowania przedszkolnego dzieci trzyletnich, a przez to deaktywować zawodowo opiekunów prawnych tych dzieci. Równolegle może następować zjawisko odwrotne, to znaczy pojawienie się popytu na opiekę nad dziećmi może pobudzić oddolną aktywność w kierunku tworzenia takich miejsc. W obecnym systemie prawnym w Polsce obowiązuje model: 1. opieki nad dziećmi do lat 3 świadczonej przez: żłobki, kluby dziecięce, opiekuna dziennego oraz nianię, 2. objęcia dzieci w wieku od 3 do 6 lat wychowaniem przedszkolnym w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych, punktach przedszkolnych oraz zespołach wychowania przedszkolnego 2. Cel główny Badanie ma scharakteryzować uwarunkowania lokalne i ponadlokalne w zakresie skali deficytu usług opiekuńczo-wychowawczych świadczonych przez placówki opieki żłobkowej oraz wychowania przedszkolnego, skierowanych do najmłodszych przedstawicieli społeczeństwa. W szczególności badanie będzie ukierunkowane na zbadanie istniejącej

2 oferty, elastyczności jednostek organizacyjnych w zakresie zaspakajania potrzeb dzieci i ich rodziców/opiekunów np. poprzez wydłużanie godzin pracy, organizację zajęć dodatkowych, jak również diagnozowanie potrzeb dzieci niepełnosprawnych w kontekście poziomu dostosowania placówek opieki żłobkowej i wychowania przedszkolnego do możliwości skorzystania przez tę grupę dzieci z usług opiekuńczo - wychowawczych. Efektem badania ma być raport zawierający dokładną analizę wymaganych zjawisk oraz delimitację województwa pod względem dostępności i zakresu usług opiekuńczo-wychowawczych. 3. Cel szczegółowy 1: opieka nad dziećmi do lat 3 Celem jest zbadanie podaży i popytu na miejsca w żłobkach, klubach dziecięcych, usług świadczonych przez opiekunów dziennych w ujęciu gminnym, dzięki czemu możliwe będzie wykazanie ewentualnego niedoboru lub nadmiaru miejsc. Badanie powinno odpowiedzieć na następujące zagadnienia: 3.1. Diagnoza potrzeb a) Jaki jest bilans podaży i popytu miejsc w żłobkach, klubach dziecięcych oraz u dziennych opiekunów w świetle oficjalnych danych statystycznych, danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz informacji gminnych? b) Jaki jest poziom wykorzystania istniejących miejsc w placówkach opieki żłobkowej, klubach dziecięcych oraz u dziennych opiekunów? c) Czy występuje niedobór miejsc w instytucjach opieki nad dziećmi do lat 3? d) Czy odnotowywane są przypadki odmowy przyjęcia do placówki opieki nad dziećmi do lat 3? Jaka jest skala takich odmów? e) Jaka jest skala rzeczywistego zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi do lat 3, po uwzględnieniu możliwości opieki przez rodziców/opiekunów/innych członków rodziny oraz dowożenia do placówki tego typu znajdującej się na terenie innej gminy? f) Spodziewane zmiany w świetle prognoz demograficznych do 2020 roku Kreowanie podaży g) W jaki sposób gminy dokonują rozeznania dot. rzeczywistego zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi do lat 3 na swoim terenie? h) Czy w odczuciu mieszkańców gminy istnieje potrzeba utworzenia instytucji odpowiedzialnej za opiekę na dziećmi do lat 3? i) Która z ustawowych form opieki nad dziećmi do lat 3 jest preferowana przez mieszkańców gminy?

3 j) Czy mieszkańcy mają możliwość zgłaszania zapotrzebowania na miejsca opieki? Jak wygląda obieg informacji w tej sprawie? k) Jak jest argumentowany ewentualny brak zapotrzebowania na miejsca opieki nad dziećmi do lat 3? l) Czy istnieją gminy, w których pomimo zdiagnozowanego niewystarczającego poziomu opieki nad dziećmi do lat 3, nie podejmują działań mających na celu zwiększenia dostępności do tego rodzaju usług? m) Czy gminy podejmują działania na rzecz upowszechniania innych form opieki nad dziećmi, tj. klubów dziecięcych i opiekuna dziennego? n) Czy gmina wspiera opiekunów dziennych (np. poprzez wynagrodzenie dla opiekuna dziennego, kursy, szkolenia, dofinansowania posiłków dla podopiecznych)? 3.3. Niepełnosprawność o) Czy pojawiają się problemy z zapewnieniem opieki nad dziećmi do lat 3 z niepełnosprawnościami? Jakie są to problemy? p) Jaki rodzaj niepełnosprawności lub jakie specjalne potrzeby występują wśród dzieci w wieku do 3 lat (proszę uwzględnić również schorzenia przewlekłe np. alergie)? q) Jakie kroki należy podjąć dla sprostania potrzebom dzieci z niepełnosprawnościami lub innymi specjalnymi potrzebami (np. zmiany w organizacji opieki, dokształcanie nauczycieli, likwidacja barier architektonicznych, zakup specjalistycznego wyposażenia, doposażenie placówki w podstawowy sprzęt rehabilitacyjny)? 3.4. Aktywizacja zawodowa r) Czy ewentualny niedobór miejsc w placówkach opieki nad dziećmi do lat 3 jest przyczyną dezaktywacji zawodowej rodziców/opiekunów dziecka? s) Jak może być skala tego zjawiska? 3.5. Promocja t) Jakie jest postrzeganie przez mieszkańców instytucjonalnej opieki nad dziećmi do lat 3? u) Jakie działania należałoby podjąć, aby doskonalić jej wizerunek? 4. Cel szczegółowy 2: wychowanie przedszkolne Badanie w tym zakresie powinno odpowiedzieć na następujące problemy:

4 4.1. Diagnoza potrzeb a) Jaka jest podaż miejsc w przedszkolach i innych formach kształcenia przedszkolnego w poszczególnych gminach? b) Jakie jest zapotrzebowanie na miejsca w przedszkolach i innych placówkach przedszkolnych wg wieku dzieci? c) Jak zmieni się sytuacja do 2020 roku w świetle prognoz demograficznych? 4.2. Kreowanie podaży d) Czy gmina bilansuje podaż i popyt? e) Jaka jest skala odmów przyjęcia do przedszkola (liczba dzieci, wg wieku)? f) Jak zmiany w ustawie o systemie oświaty wchodzące w życie w 2016 roku wpłynęły na skalę i strukturę odmów? g) Jaki jest rzeczywisty popyt na miejsca w placówkach przedszkolnych po uwzględnieniu dzieci, które uczęszczają do placówek zlokalizowanych poza terenem gminy oraz dzieci z innych gmin uczęszczających do placówek na terenie gminy? h) Jaka jest skala i kierunki tych przemieszczeń? 4.3. Poszerzanie oferty i) Jak bieżący monitoring naborów do placówek wychowania przedszkolnego wpływa na decyzje podejmowane przez gminy w zakresie organizacji pracy placówek wychowania przedszkolnego? j) Czy gmina organizuje lub planuje zorganizować dowóz dzieci do przedszkoli? k) Czy gmina ponosi wydatki tytułem zwrotu kosztów dowozu dzieci do przedszkola przez rodziców/opiekunów, stosownie do art. 14a ust. 3 ustawy z 7 września 1991 roku o systemie oświaty (D.U Nr 95 poz. 425) l) Czy gmina planuje stworzenie nowych miejsc w placówkach wychowania przedszkolnego? Jeśli tak jaka grupa wiekowa dzieci byłaby głównym beneficjentem? m) Czy w placówkach wychowania przedszkolnego planuje się poszerzenie oferty np. poprzez wydłużenie godzin pracy, organizację dodatkowych zajęć wspomagających rozwój motoryczny, naukę języków obcych, prowadzenie zajęć sportowych, naukę gry na instrumentach itp.? Co wpływa na decyzje o poszerzeniu oferty? 4.4. Niepełnosprawność n) Jaka jest skala zapotrzebowania na miejsca przedszkolne dla dzieci z niepełnosprawnościami/ze specjalnymi potrzebami np. żywieniowymi?

5 o) Jakie są bariery przyjmowania do placówek dzieci z niepełnosprawnościami/ze specjalnymi potrzebami np. żywieniowymi? p) Czy gmina planuje działania związane z przystosowaniem placówek przedszkolnych do pracy z dziećmi z niepełnosprawnościami (np. likwidacja barier architektonicznych, dokształcanie kadry, zakup materiałów dydaktycznych, doposażenie obiektów w środki rehabilitacji i pierwszej pomocy medycznej)? q) Czy gmina planuje tworzyć oddziały integracyjne lub przedszkola specjalne? 4.5. Aktywizacja zawodowa r) Czy w gminie odnotowane są przypadki dezaktywizacji zawodowej wynikające z braku możliwości zapewnienia opieki dzieciom w placówkach wychowania przedszkolnego? s) Jaka jest skala tego zjawiska? t) Czy w gminie istnieje realne zagrożenie wzrostu poziomu bezrobocia z tytułu wprowadzenia zmian w ustawie o systemie oświaty (w tym również potencjalny brak pracy dla nauczycieli edukacji początkowej wynikający z ograniczonego naboru do klas pierwszych) 4.6. Promocja u) Jakie jest postrzeganie przez mieszkańców instytucjonalnej opieki nad dziećmi w placówkach wychowania przedszkolnego? v) Jakie działania należałoby podjąć, aby doskonalić jej wizerunek? 5. Cel szczegółowy 3: delimitacja województwa małopolskiego Należy dokonać podziału województwa pod względem zróżnicowania przestrzennego na poziomie gmin w zakresie: a) poziomu dostępności do usług opiekuńczych i wychowawczych dla dzieci b) oferty placówek opiekuńczych i przedszkolnych c) uwarunkowań ekonomiczno-społecznych W oparciu o zebrane dane należy wskazać obszary o szczególnie dużych potrzebach w tym zakresie, w tym pod względem stopnia niedostosowania placówek do potrzeb istniejących oraz prognozowanych. W poszczególnych obszarach, na podstawie rozpoznanej skali niedoboru należy określić optymalne działania. 6. Metodologia

6 Badanie w zakresie poziomu wyjściowego opierać się będzie głównie na dostępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego za 2015 rok, w tym m.in. informacjach: a) o żłobkach i klubach dziecięcych oraz o liczbie dzieci w żłobkach, b) o wartości wskaźników dotyczących żłobków i klubów dziecięcych, c) o liczbie dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym i w wieku przedszkolnym, d) dane ludnościowe. Dodatkowo, konieczne jest dokonanie analizy danych ujętych w Tabeli D. Niezaspokojone zapotrzebowanie na miejsca w instytucjach opieki nad dzieckiem na ostatni dzień okresu sprawozdawczego (część Sprawozdania z wykonywania zadań z zakresu opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 za okres lipiec grudzień 2015 r. przekazywanego przez gminy Wojewodzie). Obserwacją objęte byłyby wszystkie gminy województwa małopolskiego. Badanie opierać się będzie m.in. na: a) analizie danych statystycznych, b) analizie dokumentów, opracowań i analiz o tematyce związanej z opieką nad dziećmi do lat trzech oraz wychowaniem dzieci w wieku do lat 6, c) analizie obowiązujących i wprowadzanych w życie aktów prawnych, d) ankietach skierowanych do gmin, e) wywiadach, rozumianych jako badanie terenowe niezależnie od zastosowanej techniki (np. IDI, CATI, CAWI itp.), z dyrektorami/kierownikami wybranych placówek opiekuńczo-wychowawczych, f) wywiadach, rozumianych jako badanie terenowe niezależnie od zastosowanej techniki (np. IDI, CATI, CAWI itp.), z przedstawicielami wybranych gmin, g) wywiadach, rozumianych jako badanie terenowe niezależnie od zastosowanej techniki (np. IDI, CATI, CAWI itp.), z rodzicami dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym, h) porównaniu z innymi regionami w kraju i zagranicą. Zamawiający wymaga przeprowadzenia minimum: a) 25 wywiadów, rozumianych jako badanie terenowe niezależnie od stosowanej metody, z rodzicami/opiekunami dzieci w wieku przedszkolnym, b) 10 wywiadów, rozumianych jako badanie terenowe niezależnie od stosowanej metody, z rodzicami/opiekunami dzieci w wieku do lat 3, c) 25 wywiadach, rozumianych jako badanie terenowe niezależnie od stosowanej metody, z dyrektorami/przedstawicielami placówek wychowania przedszkolnego, d) 15 wywiadach, rozumianych jako badanie terenowe niezależnie od stosowanej metody, z dyrektorami/przedstawicielami placówek opieki nad dziećmi do lat 3.

7 Opracowanie zarysu metodologii przeprowadzenia badania należeć będzie do wykonawcy badania, jako element dokumentacji przetargowej. W przypadku badań jakościowych dobór przedstawicieli do badań musi opierać się na wyznaczonych obszarach spójnych pod względem dostępności do usług opiekuńczych i wychowawczych dla dzieci. 7. Raport Efektem badania będzie raport zawierający przede wszystkim: 1. część diagnostyczną, opisującą aktualny stan w oparciu o zebrany materiał statystyczny oraz przeprowadzone dodatkowe badania. Wyliczone wskaźniki powinny być porównane do analogicznych wielkości wyliczonych dla innych regionów w kraju i za granicą. Materiał ma być wzbogacony o zestawienia, tablice, wykresy, mapy, kartogramy itp.; 2. część analityczną wraz z częścią prognostyczną. W oparciu o zebrany materiał jakościowy w rozdziale tym powinna być podjęta próba dokonania oceny zjawisk, znalezienia obszarów o najlepiej i najsłabiej rozwiniętych usługach opiekuńczo wychowawczych (delimitacja województwa na obszary kwalifikujące się do otrzymania wsparcia), zidentyfikowane przyczyny takiego a nie innego stanu rzeczy. Część analityczna musi być wzbogacona mapami i grafikami obrazującymi przestrzennie poszczególne zjawiska; 3. podsumowanie - zawierające wnioski i rekomendacje. Sformułowane wnioski muszą wynikać z przeprowadzonych uprzednio analiz i mieć oparcie w zebranych danych. Rekomendacje muszą być realne, możliwe do wdrożenia. W rekomendacjach należy opisać proponowane działanie, wskazać podmiot odpowiedzialny, w miarę możliwości wyszacować koszty i czas wdrażania, opisać spodziewane efekty. 8. Wstępny harmonogram badania 1. Opracowanie wstępnej wersji raportu metodologicznego zawierającego szczegółową metodologię i harmonogram badania, uwzględniający dobór próby i narzędzia do badań terenowych zawartych w ofercie do 7 dni od podpisania umowy. 2. Zgłoszenie uwag do wstępnej wersji raportu metodologicznego wykonawcy przez zamawiającego do 5 dni roboczych od dostarczenia wstępnej wersji raportu metodologicznego. 3. Przygotowanie ostatecznej wersji raportu metodologicznego zaakceptowanej przez Zamawiającego do 15 dni od dnia podpisania umowy.

8 4. Opracowanie wstępnej wersji raportu końcowego i przedłożenie zamawiającemu co najmniej 12 dni przed terminem zrealizowania umowy. 5. Zgłoszenie uwag do wstępnej wersji raportu końcowego wykonawcy przez zamawiającego co najmniej 5 dni przed terminem zrealizowania umowy. 6. Przekazanie ostatecznej wersji raportu końcowego wraz ze streszczeniem w wersji polskiej i angielskiej oraz prezentacji z najważniejszymi wynikami badania zamawiającemu do 90 dni od podpisania umowy. Dokładny termin realizacji umowy precyzuje złożona oferta. 7. Prezentacja wyników badania w terminie do trzech miesięcy po zakończeniu badania w miejscu i o czasie wskazanym przez Zamawiającego. 9. Wymagania dodatkowe 1. Wykonawca przekaże Zamawiającemu materiały robocze (zestawienia, bazy danych, pliki graficzne, wykresy, mapy) zebrane podczas przeprowadzonych badań w postaci elektronicznej, w wersji edytowalnej zgodnej z MS Office. Powyższe nie dotyczy zbiorów danych osobowych pozyskanych w trakcie i na rzecz badania. 2. Wszelkie dane osobowe, pozyskane w trakcie i na rzecz przeprowadzanego badania, zostaną przez Wykonawcę trwale usunięte i nie będą mogły być wykorzystywane w żadnych innych celach. Oświadczenie o usunięciu tych zbiorów Wykonawca zobowiązany jest dołączyć do dokumentacji końcowej przekazywanej Zamawiającemu. 3. Wykonawca zobowiązany jest do pozostawania w stałym kontakcie z Zamawiającym w trakcie realizacji zlecenia. W ramach wzajemnych kontaktów przewiduje się co najmniej dwa bezpośrednie spotkania na etapie podpisywania umowy i uzgodnienia zakresu prac, oraz przy omówieniu założeń do raportu końcowego. Miejsce oraz czas zostanie wskazane przez Zmawiającego. 4. Zamawiający dostarczy Wykonawcy formatki i logotypy dla raportu oraz prezentacji. Wykonawca zobowiązany jest stosowania wizualizacji wymaganej przez Zamawiającego. 5. Wykonawca wykona korektę językową oraz stylistyczną raportu, streszczeń oraz prezentacji. 6. Wykonawca zobowiązuje się do umieszczenia na wszystkich materiałach wykorzystywanych podczas realizacji badania informacji o współfinansowaniu z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz logotypów: Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego , Województwa Małopolskiego, Unii Europejskiej (z podpisem Unia Europejska Europejskie Fundusze

9 Strukturalne i Inwestycyjne) oraz Małopolskiego Obserwatorium Rozwoju Regionalnego. 7. Wykonawca może zamieścić własne logotypy na stronach redakcyjnych publikacji.