ZAJĘCIA LEKCYJNE DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Transkrypt

1 ZAJĘCIA LEKCYJNE DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z ZAKRESU EDUKACJI EKOLOGICZNEJ w ramach Projektu pt. Gospodarka odpadami w obrębie powiatów żarskiego i żagańskiego Projekt Gospodarka odpadami w obrębie powiatów żarskiego i żagańskiego współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko. Żary, wrzesień 2013 Profile Poznań s.c. K. Godlewska, I. Urbanowicz ul. Zgoda 14/ Poznań tel tel fax agnieszka.jaks@profile.poznan.pl

2 Lekcja 1: DLACZEGO WARTO SEGREGOWAĆ ŚMIECI? Scenariusz (2 X 45 minut). Grupa wiekowa: klasy I-II Cele lekcji: Dziecko: zna pojęcie śmieci, rozumie pojęcie i istotę segregacji, zna kształt i kolory pojemników do segregacji, segreguje odpady do właściwych pojemników (makulatura, szkło, plastik, metal), wie, że wszyscy ludzie muszą dbać o środowisko naturalne, zdaje sobie sprawę z zagrożeń związanych z powiększającej się ilości odpadów, Pomoce dydaktyczne: różnego rodzaju odpady przygotowane wcześniej przez nauczyciela, kolorowe pudełka/pojemniki/worki przeznaczone do segregowania śmieci (niebieski makulatura, żółty - plastik, biały szkło białe, klej, nożyczki, papier kolorowy. 1. Wprowadzenie Zabawa na powitanie: Raz, dwa, trzy, pstryk Dzieci siedzą w kręgu i mówią : Raz, dwa, trzy uderzając dłońmi o uda, później mówią pstryk i klaszczą w dłonie. Po słowie pstryk kolejno mówią wyraz (pierwsze skojarzenie) ze słowem śmieci. 2. Część edukacyjno-informacyjna Materiały pomocnicze: drzewko decyzyjne, karta do pracy plastycznej (kolorowanka) Pogadanka: W tej części lekcji nauczyciel przeprowadza pogadankę z uczniami mającą na celu uświadomienie dzieciom, czym są śmieci oraz konieczności ich segregowania: a. Nauczyciel pyta dzieci o to, co ostatnio wyrzuciły do kosza, dlaczego to zrobiły w ten sposób wprowadza pojęcie śmieci i przeprowadza krótką dyskusję na temat, jakie są ich rodzaje. b. Każdy z nas lubi spędzać czas w miłym i czystym otoczeniu. Nikt jednak nie zastanawia się, co się dzieje z odpadami, które wyrzucamy do śmieci. Nauczyciel uświadamia dzieciom, że produkujemy coraz więcej śmieci niestety miejsc przeznaczonych do ich składowania jest coraz mniej (dodatkowo może pokazać dzieciom ilustrację przedstawiającą górę śmieci na wysypisku). Dlatego ważne jest właściwe postępowanie ze śmieciami. Nauczyciel pyta: Co to znaczy segregować śmieci? Czy w waszych domach segreguje się śmieci? strona 2

3 Drzewko decyzyjne: Dzieci zostają podzielone na 2 grupy. Za pomocą metody drzewka decyzyjnego (materiał pomocniczy) dzieci mają za zadanie odpowiedzieć na pytanie: Czy należy segregować śmieci? Nauczyciel przy wykorzystaniu drzewka zbiera odpowiedzi na tak i na nie (plusy i minusy segregacji, np. dzięki segregacji w pojemnikach na odpady jest więcej miejsca labo segregacja wymaga dużo czasu i jest skomplikowana). Wymieniane przez dzieci kolejnych argumentów ma doprowadzić grupę do wniosku, że należy bezwzględnie segregować śmieci. Zabawa w segregację Przed zabawą nauczyciel omawia z dziećmi zasady segregacji śmieci (Wybiera kilka przykładów podstawowych odpadów dla ułatwienia podczas dalszej części lekcji posługuje się wyłącznie zamkniętym katalogiem przedmiotów, żeby dzieci mogły dobrze przyswoić grupę, do której te przedmioty należą. Następnie wspólnie z dziećmi powtarza kolory pojemników, w których powinny się znaleźć. Dzieci kolejno wrzucają przedmioty do odpowiednich, przygotowanych wcześniej pojemników), np: Gazeta, zeszyt, kartka papieru (papier) pojemnik niebieski Słoik po dżemie, Wazon, Szklanka (szkło) pojemnik biały Kubeczek po jogurcie, pudełko na kanapki, linijka (plastik) pojemnik żółty Na koniec dzieci zostają podzielone na 3 drużyny: drużynę żółtych, niebieskich i białych. Przy wykorzystaniu podkładu muzycznego tańczą na sali trzymając w ręku kartonik z kolorem swojej drużyny. Gdy nauczyciel powie np. plastik drużyna żółtych robi przysiad. Nauczyciel może dodatkowo poprosić kolejno dzieci z tej drużyny o wymienienie śmieci, które znajdują się w pojemniku oznaczonym kolorem ich drużyny. Praca plastyczna (z wykorzystaniem karty pracy): kolorowanie pojemników na śmieci, dopasowanie odpadów do poszczególnych pojemników. 3. Podsumowanie zajęć Pogadanka nt. segregacji śmieci w szkole jak to wygląda w praktyce. strona 3

4 Lekcja 2: KOMPOSTOWNIK OGRODU OZDOBNIK Scenariusz (2 X 45 minut). Grupa wiekowa: klasy III-IV Cele lekcji: Uczeń zna pojęcie bioodpadów, potrafi podać przykłady bioodpadów, zdaje sobie sprawę, jakie korzyści daje kompostowanie, wymienia odpady, które można kompostować, potrafi przygotować kompostownik, wie jak dbać o kompostownik. Pomoce dydaktyczne: palety/deski do budowy kompostownika 1. Wprowadzenie Materiał pomocniczy: krzyżówka tematyczna Przywitanie: Wprowadzenie do tematu zajęć rozwiązywanie krzyżówki z hasłem. 2. Część edukacyjno informacyjna Materiał pomocniczy: karta pracy (segregacja odpadów), prezentacja o kompostowaniu, Nauczyciel przedstawia definicję bioodpadów informuje, że bioodpady (zwane również odpadami organicznymi) to wszelkie odpady powstające na co dzień w naszych domach, gdy wykorzystujemy artykuły spożywcze, przygotowujemy posiłki itp.. Należą do nich resztki jedzenia z obiadu, obierki, fusy od kawy i herbaty. Bioodpady powstają także w ogrodach. Zaliczamy do nich m.in.: gałęzie, liście, zgniłe owoce, skoszoną trawę. Rozmowa kierowana pytaniami: Co się dzieje z bioodpadami? Gdzie trafiają? Co to jest kompostownik? Czy ktoś ma w ogrodzie kompostownik? Jakie odpadki mogą trafić do kompostownika? Rozmowa ma na celu przekonanie dzieci, że kompostowanie to doskonały sposób (bardzo tani) na pozbycie się odpadów, powstających na co dzień w naszych domach. Wyrzucane na składowiska odpady mogą być niebezpieczne, ponieważ stają się źródłem szkodliwych gazów, takich jak metan. strona 4

5 Kompostownik można zbudować we własnym ogródku, zajmuje niewiele miejsca i nie wydziela brzydkiego zapachu. Po upływie roku odpady składowane w kompostowniku zmieniają się w żyzny nawóz, który wyglądem przypomina żyzną glebę. (Materiał pomocniczy prezentacja) Ćwiczenie: Co nadaje się do kompostowania? Uczniowie, podzieleni na grupy korzystają z karty pracy. Zabawa muzyczno-taneczna: Dzieci swobodnie biegają po sali, nauczyciel podaje różne odpady: jeśli jest to odpad nadający się do kompostownika dzieci mają za zadanie zatrzymać się w bezruchu. Jeśli odpad nie nadaje się do kompostownika biegają dalej. 3. Podsumowanie zajęć Budujemy kompostowniki: Nauczyciel prezentuje informacje dotyczące budowy i prowadzenia kompostownika przekonując, że jest to zajęcie nietrudne i niedrogie. Praca domowa lub kolejna lekcja: Dzieci na zajęciach technicznych wykonują drewniany kompostownik (za materiał posłużą europalety). Kompostownik zostaje umieszczony na podwórzu szkolnym z materiałów fotograficznych uzyskanych w trakcie realizacji zadania dzieci wykonają gazetkę szkolną. Lub Dzieci wykonują doświadczenie (wypełnione ziemią i odpadkami kuchennymi słoje). Opis doświadczenia Materiał pomocniczy prezentacja). strona 5

6 Lekcja 3: ODPOWIEDZIALNY KONSUMENT. EKO - ZAKUPY Scenariusz (2 X 45 minut). Grupa wiekowa: klasy V-VI Cele lekcji: Uczeń rozumie pojęcie 3U (spolszczona wersja anglojęzycznej zasady 3R, tj. Unikaj kupowania zbędnych rzeczy, Użyj powtórnie, Utylizuj wymienia działania odnoszące się do poszczególnych elementów zasady 3U, wie, jak ekologicznie postępować z odpadami oraz potrafi przeciwdziałać wytwarzaniu nadmiernej ilości odpadów. 1. Wprowadzenie Materiał pomocniczy: krzyżówka tematyczna Przywitanie: Ćwiczenie: nauczyciel dzieli klasę na 4 grupy każda otrzymuje krzyżówkę, którą ma za zadanie rozwiązać. Hasło z krzyżówki podpowie dzieciom na jaki temat będą rozmawiać podczas zajęć. Uczniowie podsumowują ćwiczenie wymieniając skojarzenia, które przychodzą im na myśl, związane z hasłem krzyżówki. 2. Część edukacyjno informacyjna Materiał pomocniczy: prezentacja (zasada 3U), lista ekologicznych zachowań (w prezentacji) Rozmowa kierowana: Uczniowie siadają w kole. Prowadzący lekcję nauczyciel zadaje kolejno pytania: - Co to są śmieci? - Czym jest konsumpcja? - Co wspólnego mają ze sobą te 2 pojęcia? - Jakie rodzaje odpadów można wyróżnić? (domowe-komunalne, przemysłowe) - Czy mamy wpływ na ilość wytwarzanych śmieci? - Jeżeli tak, to co możemy zrobić żeby zmniejszyć ich ilość? - Czy nasze codzienne zakupy mają wpływ na środowisko? Nauczyciel przedstawia definicję zasady 3R (unikaj, użyj ponownie, utylizuj, czyli inaczej odzyskuj) i jej znaczenie dla minimalizacji ilości odpadów (materiał pomocniczyprezentacja). Celem rozmowy jest uświadomienie dzieciom, że człowiek jest konsumentem, który codziennie produkuje ogromną ilość odpadów. Ma jednak wpływ na swoje zachowania konsumpcyjne i może ograniczać ilość wytwarzanych śmieci. Burza mózgów Dzieci podają przykłady pozytywnych ekologicznych zachowań związanych z zakupami. Nauczyciel wszystkie propozycje notuje na tablicy. Wraz z nauczycielem tworzą kodeks ekokonsumenta (materiał pomocniczy lista ekozachowań w prezentacji). strona 6

7 Uczniowie przygotowują ilustracje do kodeksu ekokonsumenta. 3. Podsumowanie zajęć Uczniowie podzieleni wcześniej na grupy kilkuosobowe, przez tydzień zbierają informacje dotyczące zasady 3U i jej wykorzystywania w życiu codziennym (wycinki z gazet, własne relacje ze wspólnej wyprawy na zakupy z rodzicami). Wyniki swojej pracy prezentują w postaci plakatu/gazetki szkolnej/wypracowania. strona 7