Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu. Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu. Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10"

Angelika Cieślik
8 lat temu
Przeglądów:

1 Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10

2 Anatomia funkcjonalna rdzenia kręgowego i pnia mózgu I. Sprawdzian z lab. 7. II. Konwersatorium - sprawdzian bieżących wiadomości: 1/ rdzeń kręgowy (cd) - budowa wewnętrzna: jądra czuciowe i ruchowe, szlaki wstępujące i zstępujące; 2/ pień mózgu - cechy budowy wewnętrznej i zewnętrznej, jądra i główne szlaki nerwowe; 3/ główne połączenia wstępujące i zstępujące pnia mózgu; 4/ twór siatkowaty lokalizacja i zasada budowy. III. Ćwiczenia tablicowe przegląd foliogramów (slajdów). IV. Ćwiczenia praktyczne - przegląd preparatów i modeli anatomicznych identyfikacja struktur.

3 Mózgowie - najważniejsze części Mózgowie Rdzeń kręgowy Przodomózgowie Śród -mózgowie Tyłomózgowie Rdzeń kręgowy Kresomózgowie Międzymózgowie Wtórne Tyłomózgowie Śród -mózgowie Rdzeniomózgowie Rdzeń kręgowy Półkule mózgu Wzgórzo -mózgowie Śród -mózgowie Most Móżdżek Rdzeń przedłużony Rdzeń kręgowy Mózg Jądra podstawy mózgu Wzgórze oraz Podwzgórze Pień mózgu oraz Móżdżek (w pniu: Pokrywa, Nakrywka, Konary mózgu tu m.in. Twór siatkowaty) Rdzeń kręgowy

4 Mózgowie - najważniejsze części

5 UN człowieka XX - karykatura facstaff.gpc.edu/~jaliff/anabrain.htm

6 Rdzeń kręgowy Netter: Atlas anatomii

7 Rdzeń kręgowy Netter: Atlas anatomii

8 Rdzeń kręgowy Bruzdy Szczelina Sznury Rogi i słupy Pola korzonkowe Korzonki Segmenty = neuromery Koński ogon Nic końcowa Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii

9 Rdzeń kręgowy Netter: Atlas anatomii

10 Rdzeń kręgowy xxxx

11 Rdzeń kręgowy xxxx

12 i co robią nerwy Strefy unerwienia obwodowego: Dermatomy odpowiadające neuromerom i korzonkom Strefy zasięgu nerwów rdzeniowych

13 Jak się robią nerwy Dwa korzonki: grzbietowy i brzuszny Wspólny pień nerwu Pięć gałązek: grzbietowa brzuszna dooponowa łącząca szara łącząca biała Dwa zwoje międzykręgowy przykręgowy i bardzo logicznie poukładane neurony (somatotopia, bez zapętleń)

14 Jak się robią nerwy Dwa korzonki: grzbietowy i brzuszny Wspólny pień nerwu Pięć gałązek: grzbietowa brzuszna dooponowa łącząca szara łącząca biała Dwa zwoje międzykręgowy przykręgowy i bardzo logicznie poukładane neurony (somatotopia, bez zapętleń)

15 Jak się robią nerwy Dwa korzonki: grzbietowy i brzuszny Wspólny pień nerwu Pięć gałązek: grzbietowa brzuszna dooponowa łącząca szara łącząca biała Dwa zwoje międzykręgowy przykręgowy i bardzo logicznie poukładane neurony (somatotopia, bez zapętleń)

16 a wg Rexeda nawet blaszki rogi tylne: w. gąbczasta = s. brzeżna (I), i. galaretowata (II-III), j. własne (IV-V), j. Clarka (VI) rogi boczne: j.j. pośrednie (VII) boczne - symp. przyśr. - parasymp rogi przednie: j. pośredniczące (VIII), j. ruchowe (IX) spoidło szare (X) X VIII VII IV V VI I III II IX 2 o n. sensoryczny interneuron bramki

17 Rogi rdzenia i sznury Obowiązują proste i logiczne reguły A J. Sympatyczne (pośr. boczne) J. Parasympatyczne (pośr. przysrodk.) B C D F E Nogi Ramiona S, L, Th, C C, Th, L, S 6 Zginacz Dystalnie 4 7 Osiowo 10 Prostownik 8 9 Epikrytyczne Proprioceptywne Protopatyczne Ból Temperatura Dotyk

18 rdzeń drogi

19 Rdzeń i jego drogi Systemy dróg rdzenia kręgowego: organizacja topograficzna - somatotopia Grzbietowo-przyśrodkowy system dróg wstepujących aferentnych) = DMPS Brzuszno-boczny system dróg wstepujących (aferentnych) = ALPS Grzbietowo-boczny system dróg zstępujących (eferentnych) = DLPS Brzuszno-przyśrodkowy system dróg zstępujących (eferentnych) = VMPS System piramidowy i pozapiramidowy a drogi rdzenia Drogi pozasystemowe rdzenia kręgowego okołowyściółkowa droga zstępująca (eferentna) - reakcje autonomiczne wielosynaptyczny system aferentny (wstępujący) - czucie bólu, aferenty autonom.

20 Rdzeń drogi wstępujące Grzbietowo-przyśrodkowy system dróg wstepujących (aferentnych) = DMPS pęczek smukły (Golla) i klinowaty (Burdacha) - somatyczne czucie epikrytyczne Brzuszno-boczny system dróg wstepujących (aferentnych) = ALPS droga rdzeniowo-wzgórzowa boczna - ból, termiczne czucie protopatyczne droga rdzeniowo-wzgórzowa przednia - somatyczne czucie protopatyczne droga rdzeniowo-móżdżkowa przednia (Gowersa) - neocerebellarna - propriocepcja droga rdzeniowo-móżdżkowa tylna (Flechsiga) - paleocerebellarna - propriocepcja

21 Jak to leci Pierwszy neuron, drugi trzeci I już kora mózgu

22 Rdzeń drogi zstępujące Grzbietowo-boczny system dróg zstępujących (eferentnych) = DLPS droga piramidowa boczna droga czerwienno-rdzeniowa (Monakowa) - precyzyjne ruchy operacyjne, dowolne i automatyczne w dystalnej części kończyn Brzuszno-przyśrodkowy system dróg zstępujących (eferentnych) = VMPS drogi siatkowo-rdzeniowa boczna (+) i przyśrodkowa (-) oliwkowo-rdzeniowa przedsionkowo-rdzeniowa pokrywowo-rdzeniowa piramidowa przednia (Turcke) - napięcie podstawowe, postawa ciała statyczna i dynamiczna, odruchy orientacyjne System piramidowy i pozapiramidowy a drogi rdzenia

23 Jak to leci Wariant: Piramidowy Pozapiramidowy Autonomiczny

24 Rdzeń drogi inne i własne Drogi własne rdzenia kręgowego Drogi pozasystemowe rdzenia kręgowego okołowyściółkowa droga zstępująca eferentna - reakcje autonomiczne wielosynaptyczny system aferentny (wstępujący) - czucie bólu, aferenty autonomiczne

25 Rdzeń kto tam mieszka Ośrodki Bramka bólowa wg Walla-Melzacka Pętla gamma Droga rdzeniowowzgórzowa Drogi zstępujące Drogi sznurów tylnych A β Korzonek grzbietowy A δ; C Ciałko buławkowate Golgiego Wrzeciono mięśniowe A a = I b A a = I a A b = II II neuron SP ; SOM A g A a Interneuron hamulcowy +

26 Pień mózgu

27 Pień mózgu

28 Wstęga przyśrodkowa Wstęga boczna Wstęga n. V Pasmo samotne Piramidy Pień mózgu Śródmózgowie Pokrywa, Nakrywka Konary mózgu Jądra n. czaszkowych np. j. dwuznaczne, j. n. tródzielnego, j. przedsionkowe j.slimakowe Jądro czerwienne, Jądra szwu Miejsce sinawe. Most Varola Wzgórki czworaczne Istota czarna Jadra oliwki Ciało czworoboczne Twór siatkowaty Rdzeń przedłużony Piramidy Oliwki

29 Pień mózgu Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii

30 Pień mózgu Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii

31 Pień mózgu Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii

32 Pień mózgu Drogi pnia Wstęga przyśrodkowa Wstęga boczna Wstęga n. V Pasmo samotne Piramidy Wzgórki czworaczne Istota czarna Jadra oliwki Ciało czworoboczne Twór siatkowaty Jądra pnia Jądra n. czaszkowych np. j. dwuznaczne, j. n. tródzielnego, j. przedsionkowe j.slimakowe Jądro czerwienne, Jądra szwu Miejsce sinawe. Okolice A1 A12 B1 B10

33 Miedzy układem siatkowatym a limbicznym Systemy jednolitej transmisji synaptycznej NA DA ACh 5-HT niedużo a ważne

34 Układ nagrody Układ limbiczny Kora nadoczodołowa Opuszka węchowa Przegroda przeźroczysta Hipokamp Ciało migdałowate Jądro półleżące (n.accumbens) Wzgórze przednie Podwzgórze Nakrywka brzuszna i grzbietowa Pęczek podłużny przyśrodkowy przodomózgowia Szlaki jednolitej transmisji synaptycznej DA-ergiczny układ nagrody również u Cenorhabditis elegans 4-8 neuronow DA-erg, (wśród ok. 300 neuronów na 960 komórek ogółem) ich uszkodzenie powoduje brak reakcji na bodziec pokarmowy (skupisko bakterii)

35 Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii Nerwy czaszkowe I Nerw węchowy = opuszka mózgu = paleocortex II Nerw wzrokowy = odsznurowanie międzymózgowia III Nerw okoruchowy IV Nerw bloczkowy V Nerw trójdzielny VI Nerw odwodzący VII Nerw twarzowy VIII Nerw ślimakowo-przedsionkowy IX Nerw językowo-gardłowy X Nerw błędny XI Nerw dodatkowy XII Nerw podjęzykowy

36 Nerwy czaszkowe CZUCIOWE RUCHOWE PRZYWSPÓLCZULNE I N. węchowy = opuszka mózgu = paleocortex II N. wzrokowy = odsznurowanie międzymózgowia V N. trójdzielny dotyk VIII N. ślimakowoprzedsionkowy słuch, równowaga VII N. twarzowy IX N. językowo-gardłowy X N. błędny smak i czucie trzewne III N. okoruchowy IV N. bloczkowy VI N. odwodzący ruchy gałki ocznej V N. trójdzielny VII N. twarzowy XII N. podjęzykowy mimika i mowa żucie XI N. dodatkowy postawa VII N. twarzowy IX N. językowo-gardłowy X N. błędny pot, śluzy, soki trawienne, krążenie, oddychanie, perystaltyka III N. okoruchowy tęczówka i soczewka Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii

Podobne dokumenty

Zarys budowy układu nerwowego. Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10

Zarys budowy układu nerwowego. Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10 Zarys budowy układu nerwowego Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10 Zarys budowy układu nerwowego I. Sprawdzian z lab. 6. II. Konwersatorium z zagadnień bieżących: 1/ struktura układu nerwowego