PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Transkrypt

1 ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH PROGNOZA WPŁYWÓW I WYDATKÓW FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA LATA WARSZAWA, WRZESIEŃ 2011

2 SPIS TREŚCI Spis treści...2 Wstęp...3 Najważniejsze informacje o modelu FUS Zakres prognozy...5 Założenia i parametry modelu...6 Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na lata Zastrzeżenie...8 Parametry...8 Prognoza demograficzna...11 Uwagi do wyników prognozy...13 Wyniki...14 Wykresy...27 Dodatek A Zmodyfikowana prognoza demograficzna...32 Dodatek B Analiza wrażliwości

3 Wstęp Zakład Ubezpieczeń Społecznych oprócz szerokiego spektrum zadań realizowanych z zakresu pozarolniczych ubezpieczeń społecznych jest także instytucją opracowującą prognozy z tego obszaru. Na mocy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zobowiązany do sporządzania co trzy lata długoterminowej prognozy wpływów i wydatków funduszu emerytalnego oraz corocznie średnioterminowej prognozy wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Prognozy, o których mowa powyżej, uzyskiwane są w efekcie przeliczeń aktuarialnych modeli wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dotychczas w Departamencie Statystyki i Prognoz Aktuarialnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stworzono dziesięć takich modeli. Pierwszy z nich, zbudowany w latach , obejmował horyzont czasowy do 2006 r., kolejnych sześć modeli obejmowało okres do 2050 r., a ostatnie trzy obejmują okres do 2060 r. Najnowszym modelem zbudowanym w 2010 i 2011 roku jest model FUS10. W kolejnych edycjach modeli FUS uwzględniano najnowsze dane oraz zmiany przepisów; udoskonalano również stosowane metody matematyczne oraz implementacyjne. Zgodnie z wymogami ustawowymi obecnie przygotowano wyłącznie pięcioletnią prognozę wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Publikacja prezentuje wyniki prognozy wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z uwzględnieniem jego podziału na poszczególne fundusze: emerytalny, rentowy, wypadkowy i chorobowy. Prognoza jest adekwatna do stanu prawnego na dzień publikacji. Prezentowane wyniki obejmują okres od roku 2013 do roku 2017 i są efektem przeliczeń modelu FUS10. 3

4 Najważniejsze informacje o modelu FUS10 Model FUS10 sporządzony został zgodnie z zasadami nauk aktuarialnych. Jest to model prognostyczny o charakterze długoterminowym w oparciu o dane historyczne i parametry wejściowe prognozuje do 2060 roku wpływy i wydatki czterech funduszy wchodzących w skład Funduszu Ubezpieczeń Społecznych: funduszu emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego. W modelu wykorzystywana jest prognoza demograficzna na lata sporządzona przez Główny Urząd Statystyczny w 2008 r. Prognoza GUS uwzględnia saldo migracji zagranicznych jedynie na pobyt stały. Informacje o prognozie demograficznej GUS (w tym o założeniach tej prognozy) znaleźć można w publikacji Prognoza ludności na lata (Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2009). Prognoza demograficzna na lata przekazana do ZUS zawiera bardziej szczegółowe informacje niż powyższa publikacja w szczególności zawiera tablice trwania życia przygotowane przez GUS do roku 2035 oraz prognozę ludności w podziale na kohorty wiekowe. Dla potrzeb modelu prognoza demograficzna GUS została przedłużona w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do 2060 r. oraz rozszerzona o przedział wiekowy lat. Prawdopodobieństwa zgonu opracowane przez GUS do wieku 100 lat zostały przedłużone w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do wieku 110 lat przy zastosowaniu metody interpolacyjnej Lagrange a. Na tej podstawie wyliczone zostało przeciętne dalsze trwanie życia dla osób w wieku od 100 do 110 lat. Tablice te zostały również przedłużone w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do 2060 roku przy założeniu dalszego spadku prawdopodobieństw zgonu po roku Prognoza ludności została przedłużona do roku 2060 w oparciu o powyższe tablice oraz przy założeniu utrzymania współczynników płodności na stałym poziomie od roku Zastosowane w modelu FUS10 metody obliczeniowe szacują osobno wydatki na poszczególne świadczenia wypłacane z funduszy: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego. Wpływy prognozowane są również w podziale na poszczególne fundusze uwzględniając przy tym różne liczby osób objętych ubezpieczeniami: emerytalnym i rentowymi, wypadkowym oraz chorobowym. Metoda prognozowania wpływów uwzględnia między innymi: odpływ części składek do Funduszu Rezerwy Demograficznej, odpływ części składek do otwartych funduszy emerytalnych, ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do trzydziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie 4

5 wypadkowe w zależności od zagrożeń zawodowych, a także obniżenie stopy składki odprowadzanej do otwartych funduszy emerytalnych. Model wykonuje większość obliczeń w podziale na kohorty wiekowo-płciowe stosując klasyczne metody aktuarialne. Przy szacowaniu liczby emerytów i rencistów zastosowano model szkodowości wielorakiej (ang. multiple decrement model) uwzględniający różne możliwości utraty statusu pobierającego dane świadczenie. W modelu FUS10 w porównaniu do poprzedniej edycji modelu (FUS09) uwzględniono zmiany przepisów wprowadzone: ustawą z dnia 22 października 2010 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 225 poz. 1463), ustawą z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 238 poz. 1578), ustawą z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 75 poz. 398), ustawą z dnia 10 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 168 poz. 1001). W modelu FUS10 uwzględniono pełne dane statystyczne z 2009 r. oraz z 2010 r. Zakres prognozy W tegorocznej edycji prognozy (podobnie jak w poprzedniej) wyłączono, zarówno z wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jak i z dotacji celowej do tego funduszu, świadczenia zlecone do wypłaty Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (z powodu przeniesienia ich od 2007 r. do odrębnego rozdziału wydatków budżetu państwa). Pozostawiono natomiast w FUS świadczenia finansowane z budżetu państwa wypłacane na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Należy pamiętać, że w rzeczywistości przychody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pochodzą nie tylko ze składek i dotacji z budżetu państwa, ale także między innymi z refundacji z tytułu przekazania składek do otwartych funduszy emerytalnych. Tymczasem w wynikach prognozy po stronie wpływów uwzględniono wyłącznie wpływy składkowe oraz celową dotację budżetową na pokrycie świadczeń finansowanych z budżetu państwa, które nadal zaliczane są do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki takiemu ujęciu prognoza daje niezakłócony obraz wyniku rocznej działalności FUS dla każdego kolejnego 5

6 prognozowanego roku. Dlatego też prezentowane w prognozie kwoty deficytów rocznych FUS (ujemnych sald rocznych FUS) nie będą w całości pokrywane z dotacji z budżetu państwa. Po stronie wydatków uwzględnione zostały wszystkie świadczenia wypłacane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w tym również świadczenia finansowane z budżetu państwa dotacją celową. W wydatkach, obok świadczeń, uwzględniono odpis na działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także koszty prewencji rentowej i wypadkowej. Założenia i parametry modelu Poniżej wypunktowano najważniejsze założenia modelowe. 1. Dla każdego rodzaju świadczenia emerytalno-rentowego: jednostajne rozkłady prawdopodobieństwa utraty w ciągu roku statusu uprawnionego do tego świadczenia z powodu: dokonania zamiany, utraty uprawnień i śmierci, pod warunkiem, że dane zdarzenie nastąpi. 2. Rozłączność zdarzeń, o których mowa w punkcie Prawdopodobieństwo, że osoba w wieku 110 lat przeżyje jeszcze rok wynosi zero; zatem 111 lat jest w modelu nieprzekraczalnym wiekiem. 4. Dla każdego rodzaju świadczenia emerytalno-rentowego: jednostajny rozkład przejścia na to świadczenie w ciągu roku pod warunkiem, że przejście w danym roku nastąpi. 5. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych zasilany jest wyłącznie wpływami składkowymi i dotacją celową na świadczenia podlegające finansowaniu z budżetu państwa. 6. Jednostajny rozkład urodzeń w ciągu roku. 7. Osoba, której świadczenie przyznano w danym roku (niezależnie od tego czy jest ona nowym świadczeniobiorcą czy też dokonała zamiany świadczenia) może w roku przyznania utracić status uprawnionego do tego świadczenia wyłącznie z powodu zgonu. 8. Założenia przyjęte przy uwzględnianiu zmian wprowadzonych ustawą z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 75 poz. 398): a) Przyjęto, że w przypadku śmierci ubezpieczonego będącego członkiem OFE 50% kwoty zewidencjonowanej na subkoncie osoby zmarłej ewidencjonowane jest na subkoncie osoby płci przeciwnej w tym samym wieku co osoba zmarła, a 50% wypłacane jest jednorazowo. 6

7 b) W przypadku jednorazowych wypłat po zmarłym ubezpieczonym (będącym członkiem OFE) przyjęto uproszczenie, że kwota jednorazowych wypłat w roku t+1 stanowi iloczyn liczby członków OFE na koniec roku t, prawdopodobieństwa śmierci w roku t+1, przeciętnej kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie na koniec roku t i 50%. c) Uwzględniano również dziedziczenie w przypadku śmierci emeryta w ciągu 36 miesięcy od przyznania emerytury z FUS. Dziedziczenie to uwzględniano w postaci jednorazowej wypłaty na zasadach analogicznych jak wypłata gwarantowana, o której mowa w ustawie o emeryturach kapitałowych (malejące kwoty w zależności od liczby miesięcy, które upłynęły od momentu przyznania emerytury z FUS do chwili śmierci). d) Przyjęto, że emerytura ze środków zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS wyliczana i waloryzowana będzie na takich samych zasadach jak emerytura z I filara (kwoty zewidencjonowane na koncie w I filarze i na subkoncie w ZUS są w modelu sumowane). Wyniki uzyskane w efekcie przeliczenia modelu FUS10 zależą w sposób zasadniczy od prognozy demograficznej zasilającej model oraz od parametrów scenariusza takich jak: stopa bezrobocia, wskaźnik realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia, wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych, ściągalność składek i inne. Oprócz wymienionych powyżej, model zasilany jest przez szereg parametrów o charakterze technicznym, których przybliżenie Czytelnikowi nie jest możliwe bez uprzedniego poznania modelu od strony matematycznej. 7

8 Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na lata Zastrzeżenie Model prognostyczny opracowany został zgodnie z metodami matematyki aktuarialnej. Generowane przez niego wyniki bardzo silnie zależą od przyjętych założeń oraz od jakości dostępnych danych. Odchylenia przyszłych realizacji od prognozy będą konsekwencją przyjętych założeń oraz będą wynikały z istoty zjawisk losowych. Parametry We wszystkich wariantach posłużono się założeniami makroekonomicznymi przygotowanymi przez Departament Polityki Finansowej, Analiz i Statystyki Ministerstwa Finansów. Szczegółowe informacje zawierają Tabele od 1.1 do 1.3. We wszystkich wariantach przyjęto, że średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów będzie większy od średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem: o 0,2 punktu procentowego w 2011 r., o 0,3 punktu procentowego od 2012 r. W wariancie nr 1 założono utrzymanie częstości przyznawania rent z tytułu niezdolności do pracy oraz rent rodzinnych na średnim poziomie zaobserwowanym w latach W wariantach nr 2 i 3 założono odpowiednio zwiększenie lub zmniejszenie w porównaniu z wariantem nr 1 częstości przyznawania emerytur, rent z tytułu niezdolności do pracy oraz rent rodzinnych. Ponadto w wariantach nr 2 i 3 odpowiednio zmniejszono lub zwiększono estymator prawdopodobieństwa utraty uprawnień do rent. W wariancie nr 1 założono utrzymanie częstości przyznawania emerytur górniczych na średnim poziomie zaobserwowanym w latach W wariantach nr 2 i 3 odpowiednio zwiększono lub zmniejszono częstości przyznawania emerytur górniczych. We wszystkich wariantach wskaźniki waloryzacji świadczeń przyjęto na najniższym poziomie, tzn. na poziomie wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych zwiększonych o 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Przy czym przy obliczaniu wskaźników waloryzacji świadczeń przyjęto, że sformułowanie zwiększenie o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia oznacza działanie dodania składnika wynoszącego co najmniej 20% stopy realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Liczba dni absencji chorobowej przypadających na jednego ubezpieczonego została w wariantach nr 2 i 3 skorygowana odpowiednio in plus lub in minus w stosunku do wartości w 8

9 wariancie nr 1. Analogiczną korektę przyjęto dla świadczeń rehabilitacyjnych, jednorazowych odszkodowań wypadkowych oraz zasiłków wyrównawczych i opiekuńczych, a także dla udziału osób korzystających z dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz z urlopu ojcowskiego. W poniższych tabelach zestawiono najważniejsze parametry poszczególnych wariantów: założenia makroekonomiczne i ściągalność składek. 9

10 Tabela 1.1 Wybrane parametry - wariant nr 1 wersja prognozy demograficznej: prognoza demograficzna na lata , GUS stopa bezrobocia (stan na koniec roku) 10,93% 9,96% 9,32% 8,50% 7,73% 7,09% 6,67% 2. średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem 103,50% 102,80% 102,50% 102,50% 102,50% 102,50% 102,50% 3. wskaźnik realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia 102,61% 102,93% 103,17% 103,57% 103,65% 103,53% 103,55% 4. wskaźnik realnego wzrostu PKB 104,00% 104,00% 103,70% 103,90% 104,00% 103,70% 103,50% 5. ściągalność składek na ubezpieczenia społeczne 99,00% 99,00% 99,00% 99,00% 99,00% 99,00% 99,00% Tabela 1.2 Wybrane parametry - wariant nr 2 wersja prognozy demograficznej: prognoza demograficzna na lata , GUS stopa bezrobocia (stan na koniec roku) 10,93% 10,32% 10,01% 9,31% 8,75% 8,21% 7,92% 2. średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem 103,50% 101,80% 101,50% 101,50% 101,50% 101,50% 101,50% 3. wskaźnik realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia 102,61% 102,30% 102,50% 102,65% 102,90% 102,70% 102,70% 4. wskaźnik realnego wzrostu PKB 104,00% 103,00% 102,70% 102,90% 103,00% 102,70% 102,50% 5. ściągalność składek na ubezpieczenia społeczne 97,50% 97,50% 97,50% 97,50% 97,50% 97,50% 97,50% Tabela 1.3 Wybrane parametry - wariant nr 3 wersja prognozy demograficznej: prognoza demograficzna na lata , GUS stopa bezrobocia (stan na koniec roku) 10,93% 9,56% 8,73% 7,65% 6,74% 5,96% 5,45% 2. średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem 103,50% 103,80% 103,50% 103,50% 103,50% 103,50% 103,50% 3. wskaźnik realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia 102,61% 103,50% 104,00% 104,30% 104,50% 104,30% 104,30% 4. wskaźnik realnego wzrostu PKB 104,00% 105,00% 104,70% 104,90% 105,00% 104,70% 104,50% 5. ściągalność składek na ubezpieczenia społeczne 99,50% 99,50% 99,50% 99,50% 99,50% 99,50% 99,50% 10

11 Prognoza demograficzna W prognozie wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wykorzystana została prognoza demograficzna na lata sporządzona przez Główny Urząd Statystyczny w 2008 r. Prognoza ta dla potrzeb modelu została przedłużona w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do 2060 r. oraz do wieku 110 lat. Poniżej przedstawiamy krótki opis wyników prognozy demograficznej do 2017 r. W okresie do 2017 r. obserwujemy coroczny spadek populacji z tys. w 2011 r. do tys. w 2017 r. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym maleje osiągając w 2017 r. poziom o 103 tys. osób mniejszy niż w 2011 r. Populacja w wieku produkcyjnym również maleje osiągając w 2017 r. poziom o przeszło 1,2 mln osób mniejszy niż w 2011 r., a populacja osób w wieku poprodukcyjnym cały czas rośnie i w 2017 r. osiąga poziom o około 1,2 mln osób większy niż w 2011 r. Zmieniają się także udziały poszczególnych grup ekonomicznych w całej populacji. I tak udział populacji w wieku przedprodukcyjnym maleje z 18,5% w 2011 r. do 18,3% w 2017 r., a udział populacji w wieku produkcyjnym maleje z 64,2% w 2011 r. do 61,2% w 2017 r. Udział populacji w wieku poprodukcyjnym rośnie z 17,3% w 2011 r. do 20,6% w 2017 r. W tabeli 2 i na wykresie 1a przedstawiono prognozę ludności Polski w podziale na ekonomiczne grupy wieku: przedprodukcyjny (poniżej 18 lat), produkcyjny (mężczyźni od 18 do 64 lat, kobiety od 18 do 59 lat) i poprodukcyjny (mężczyźni powyżej 64 lat, kobiety powyżej 59 lat). Tabela 3 ukazuje udziały grup ekonomicznych w całej populacji. Tabela 2. Populacja w podziale na ekonomiczne grupy wieku (w tysiącach); stan na koniec roku Populacja ogółem z tego: -w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym Źródło: prognoza demograficzna na lata , Główny Urząd Statystyczny. 11

12 Wykres 1a. Populacja w podziale na ekonomiczne grupy wieku 25 24,5 24,3 24,1 23,9 23,7 23,5 23, [mln] ,0 6,6 7,0 6,8 6,9 7,0 6,9 7,2 7,4 7,6 7,8 6,9 6,9 6, rok Populacja w wieku przedprodukcyjnym Populacja w wieku produkcyjnym Populacja w wieku poprodukcyjnym Źródło: prognoza demograficzna na lata , Główny Urząd Statystyczny. Tabela 3. Udziały poszczególnych grup ekonomicznych w całej populacji; stan na koniec roku Populacja: w wieku przedprodukcyjnym 18,5% 18,3% 18,3% 18,2% 18,2% 18,2% 18,3% -w wieku produkcyjnym 64,2% 63,9% 63,4% 62,9% 62,4% 61,8% 61,2% -w wieku poprodukcyjnym 17,3% 17,8% 18,3% 18,8% 19,4% 20,0% 20,6% Źródło: obliczenia własne na podstawie prognozy demograficznej na lata sporządzonej przez Główny Urząd Statystyczny. Zmiany w strukturze populacji dobrze obrazuje stosunek liczby osób w wieku poprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym. Zgodnie z prognozą demograficzną GUS iloraz ten rośnie. W 2011 r. na 1000 osób w wieku produkcyjnym przypada 269 osób w wieku poprodukcyjnym, natomiast w 2017 r. liczba ta wynosi 336. Rośnie także współczynnik obciążenia ekonomicznego (rozumiany jako iloraz liczby osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym). Zgodnie z prognozą demograficzną GUS w 2011 r. na 1000 osób w wieku produkcyjnym przypada 557 osób w wieku nieprodukcyjnym, natomiast w 2017 r. liczba ta wynosi

13 Wykres 1b. Liczba osób w wieku poprodukcyjnym i nieprodukcyjnym na 1000 osób w wieku produkcyjnym rok Liczba osób w wieku poprodukcyjnym na 1000 osób w wieku produkcyjnym Liczba osób w wieku nieprodukcyjnym na 1000 osób w wieku produkcyjnym Źródło: obliczenia własne na podstawie prognozy demograficznej na lata sporządzonej przez Główny Urząd Statystyczny. Uwagi do wyników prognozy 1. Saldo roczne jest różnicą wpływów i wydatków w danym roku, jest to zatem wynik finansowy wyłącznie z rocznej działalności funduszu. 2. W wynikach prognozy po stronie wpływów uwzględniono wpływy składkowe oraz celową dotację budżetową na pokrycie świadczeń finansowanych z budżetu państwa, a wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 3. We wpływach do funduszy emerytalnego i rentowego uwzględniono przekazywanie z budżetu państwa składek za osoby przebywające na urlopach wychowawczych i pobierające zasiłki macierzyńskie. 4. W wydatkach funduszu emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego obok wydatków na świadczenia uwzględniono odpis na działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 5. W wydatkach funduszu rentowego obok wydatków na świadczenia i odpisu uwzględniono koszty prewencji rentowej. 6. W wydatkach funduszu wypadkowego obok wydatków na świadczenia i odpisu uwzględniono koszty prewencji wypadkowej. 7. Wydolność systemu zdefiniowano jako iloraz wpływów i wydatków. 13

14 8. Przy obliczaniu wydolności systemu dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz dla funduszu rentowego celowo nie uwzględniono wydatków na świadczenia finansowane z budżetu państwa oraz dotacji na te świadczenia, gdyż nie mają one charakteru ubezpieczeniowego. 9. Jako stopę dyskontową przyjęto stopę inflacji (patrz wyniki w kwotach zdyskontowanych na 2010 r.) 10. Wydatki i wpływy do funduszu rentowego prezentowane jako procent sumy rocznych podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia rentowe nie zawierają (odpowiednio) świadczeń finansowanych z budżetu państwa i dotacji celowej na te świadczenia (z uwagi na nieskładkowy sposób finansowania). Wyniki Wyniki prognozy wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na lata prezentowane są w trzech wariantach. Przedstawione wyniki obejmują: saldo roczne Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz funduszy: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego (saldo roczne rozumiane jako różnica wpływów i wydatków, czyli wynik finansowy wyłącznie z rocznej działalności funduszu), wpływy do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz do każdego z funduszy: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego, wydatki Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz każdego z funduszy: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego, wydolność systemu rozumianą jako iloraz wpływów i wydatków. Saldo roczne, wpływy i wydatki prezentowane są nominalnie w złotych, w kwotach zdyskontowanych 1 na 2010 r. oraz w procencie produktu krajowego brutto, a funduszy wchodzących w skład Funduszu Ubezpieczeń Społecznych także jako procent sumy rocznych podstaw wymiaru składek na odpowiednie ubezpieczenie. Wyniki w kwotach zdyskontowanych umożliwiają porównywanie kwot między poszczególnymi latami. 1 Jako stopę dyskontową przyjęto założoną uprzednio stopę inflacji. 14

15 Tabela 4.1 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zestawienie wyników dla wariantu nr 1. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 69% 69% 69% 69% 68% Fundusz emerytalny Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 67% 67% 65% 64% 63% Fundusz rentowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 63% 65% 67% 69% 71% Fundusz wypadkowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 125% 131% 137% 143% 149% Fundusz chorobowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 81% 79% 79% 79% 79% 15

16 Tabela 4.2 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zestawienie wyników dla wariantu nr 2. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 64% 64% 63% 62% 61% Fundusz emerytalny Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 63% 61% 59% 58% 56% Fundusz rentowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 58% 59% 60% 61% 62% Fundusz wypadkowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 117% 121% 126% 130% 134% Fundusz chorobowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 75% 74% 74% 73% 74% 16

17 Tabela 4.3 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zestawienie wyników dla wariantu nr 3. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 73% 74% 75% 76% 76% Fundusz emerytalny Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 71% 72% 71% 71% 70% Fundusz rentowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 67% 70% 73% 76% 79% Fundusz wypadkowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 132% 140% 148% 155% 163% Fundusz chorobowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Wydolność 86% 85% 85% 85% 85% 17

18 Tabela 5.1 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w kwotach zdyskontowanych na rok Zestawienie wyników dla wariantu nr 1. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz emerytalny Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz rentowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz wypadkowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz chorobowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł]

19 Tabela 5.2 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w kwotach zdyskontowanych na rok Zestawienie wyników dla wariantu nr 2. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz emerytalny Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz rentowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz wypadkowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz chorobowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł]

20 Tabela 5.3 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w kwotach zdyskontowanych na rok Zestawienie wyników dla wariantu nr 3. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz emerytalny Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz rentowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz wypadkowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł] Fundusz chorobowy Saldo roczne [mln zł] Wpływy [mln zł] Wydatki [mln zł]

21 Tabela 6.1 Prognoza wpływów, wydatków i sald rocznych funduszy: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego. Wyniki wyrażone jako procent sumy rocznych podstaw wymiaru składek na odpowiednie ubezpieczenie. Zestawienie wyników dla wariantu nr 1. Fundusz emerytalny Saldo roczne -8,21% -8,20% -8,63% -8,95% -9,45% Wpływy 16,67% 16,36% 16,13% 16,07% 15,86% Wydatki 24,87% 24,55% 24,76% 25,02% 25,31% Fundusz rentowy Saldo roczne -3,53% -3,25% -2,95% -2,69% -2,47% Wpływy*) 5,94% 5,94% 5,94% 5,94% 5,94% Wydatki**) 9,47% 9,19% 8,89% 8,63% 8,41% Fundusz wypadkowy Saldo roczne 0,29% 0,34% 0,39% 0,43% 0,47% Wpływy 1,44% 1,44% 1,44% 1,44% 1,44% Wydatki 1,15% 1,10% 1,05% 1,01% 0,97% Fundusz chorobowy Saldo roczne -0,57% -0,63% -0,63% -0,63% -0,63% Wpływy 2,43% 2,43% 2,43% 2,43% 2,43% Wydatki 2,99% 3,05% 3,06% 3,06% 3,05% *) bez dotacji na świadczenia refundowane z budżetu państwa **) bez świadczeń refundowanych z budżetu państwa 21

22 Tabela 6.2 Prognoza wpływów, wydatków i sald rocznych funduszy: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego. Wyniki wyrażone jako procent sumy rocznych podstaw wymiaru składek na odpowiednie ubezpieczenie. Zestawienie wyników dla wariantu nr 2. Fundusz emerytalny Saldo roczne -9,74% -10,11% -10,88% -11,53% -12,29% Wpływy 16,41% 16,10% 15,87% 15,81% 15,61% Wydatki 26,14% 26,20% 26,75% 27,34% 27,90% Fundusz rentowy Saldo roczne -4,18% -4,04% -3,85% -3,70% -3,56% Wpływy*) 5,85% 5,85% 5,85% 5,85% 5,85% Wydatki**) 10,03% 9,89% 9,70% 9,55% 9,41% Fundusz wypadkowy Saldo roczne 0,21% 0,25% 0,29% 0,33% 0,36% Wpływy 1,42% 1,42% 1,42% 1,42% 1,42% Wydatki 1,21% 1,17% 1,13% 1,09% 1,06% Fundusz chorobowy Saldo roczne -0,78% -0,86% -0,86% -0,86% -0,86% Wpływy 2,39% 2,39% 2,39% 2,39% 2,39% Wydatki 3,17% 3,24% 3,25% 3,25% 3,25% *) bez dotacji na świadczenia refundowane z budżetu państwa **) bez świadczeń refundowanych z budżetu państwa 22

23 Tabela 6.3 Prognoza wpływów, wydatków i sald rocznych funduszy: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i chorobowego. Wyniki wyrażone jako procent sumy rocznych podstaw wymiaru składek na odpowiednie ubezpieczenie. Zestawienie wyników dla wariantu nr 3. Fundusz emerytalny Saldo roczne -6,88% -6,55% -6,64% -6,69% -6,97% Wpływy 16,75% 16,44% 16,22% 16,16% 15,96% Wydatki 23,64% 23,00% 22,86% 22,85% 22,93% Fundusz rentowy Saldo roczne -2,97% -2,57% -2,17% -1,83% -1,54% Wpływy*) 5,97% 5,97% 5,97% 5,97% 5,97% Wydatki**) 8,94% 8,54% 8,14% 7,80% 7,51% Fundusz wypadkowy Saldo roczne 0,35% 0,41% 0,47% 0,52% 0,56% Wpływy 1,45% 1,45% 1,45% 1,45% 1,45% Wydatki 1,09% 1,03% 0,98% 0,93% 0,89% Fundusz chorobowy Saldo roczne -0,39% -0,44% -0,44% -0,43% -0,43% Wpływy 2,44% 2,44% 2,44% 2,44% 2,44% Wydatki 2,82% 2,87% 2,87% 2,87% 2,87% *) bez dotacji na świadczenia refundowane z budżetu państwa **) bez świadczeń refundowanych z budżetu państwa 23

24 Tabela 7.1 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w procencie PKB. Zestawienie wyników dla wariantu nr 1. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne -3,3% -3,3% -3,3% -3,3% -3,4% Wpływy 7,4% 7,3% 7,3% 7,3% 7,2% Wydatki 10,7% 10,6% 10,6% 10,6% 10,6% Fundusz emerytalny Saldo roczne -2,3% -2,3% -2,4% -2,5% -2,7% Wpływy 4,6% 4,6% 4,5% 4,5% 4,5% Wydatki 6,9% 6,9% 6,9% 7,0% 7,1% Fundusz rentowy Saldo roczne -1,0% -0,9% -0,8% -0,8% -0,7% Wpływy 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% Wydatki 2,6% 2,6% 2,5% 2,4% 2,4% Fundusz wypadkowy Saldo roczne 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% Wpływy 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% Wydatki 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% Fundusz chorobowy Saldo roczne -0,2% -0,2% -0,2% -0,2% -0,2% Wpływy 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% Wydatki 0,8% 0,9% 0,9% 0,9% 0,9% 24

25 Tabela 7.2 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w procencie PKB. Zestawienie wyników dla wariantu nr 2. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne -4,0% -4,0% -4,2% -4,3% -4,5% Wpływy 7,1% 7,1% 7,0% 7,0% 7,0% Wydatki 11,1% 11,1% 11,2% 11,4% 11,5% Fundusz emerytalny Saldo roczne -2,7% -2,8% -3,0% -3,2% -3,4% Wpływy 4,5% 4,4% 4,4% 4,3% 4,3% Wydatki 7,1% 7,2% 7,4% 7,5% 7,7% Fundusz rentowy Saldo roczne -1,1% -1,1% -1,1% -1,0% -1,0% Wpływy 1,6% 1,6% 1,6% 1,6% 1,6% Wydatki 2,8% 2,7% 2,7% 2,6% 2,6% Fundusz wypadkowy Saldo roczne 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% Wpływy 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% Wydatki 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% Fundusz chorobowy Saldo roczne -0,2% -0,2% -0,2% -0,2% -0,2% Wpływy 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% Wydatki 0,9% 0,9% 0,9% 0,9% 0,9% 25

26 Tabela 7.3 Prognoza wpływów, wydatków i salda rocznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w procencie PKB. Zestawienie wyników dla wariantu nr 3. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych Saldo roczne -2,8% -2,6% -2,5% -2,4% -2,4% Wpływy 7,5% 7,5% 7,4% 7,5% 7,4% Wydatki 10,3% 10,1% 9,9% 9,9% 9,8% Fundusz emerytalny Saldo roczne -1,9% -1,9% -1,9% -1,9% -2,0% Wpływy 4,7% 4,7% 4,6% 4,6% 4,6% Wydatki 6,6% 6,5% 6,5% 6,5% 6,6% Fundusz rentowy Saldo roczne -0,8% -0,7% -0,6% -0,5% -0,4% Wpływy 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% Wydatki 2,5% 2,4% 2,3% 2,2% 2,2% Fundusz wypadkowy Saldo roczne 0,1% 0,1% 0,1% 0,2% 0,2% Wpływy 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% 0,4% Wydatki 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% 0,3% Fundusz chorobowy Saldo roczne -0,1% -0,1% -0,1% -0,1% -0,1% Wpływy 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% 0,7% Wydatki 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 26

27 Wykresy Wykres 2a. Saldo roczne FUS w kwotach zdyskontowanych na 2010 r [mld zł] ,7-43,7-44,3-44,8-46, ,4-52,6-53,7-64,6-69,1-56,4-73,1-58,8-77,8-62,0-90 wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 Wykres 2b. Saldo roczne funduszu emerytalnego w kwotach zdyskontowanych na 2010 r [mld zł] ,1-31,3-35,9-37,5-41,3-44,2-49,2-41,2-33,6-44,4-35,5-48,6-38,8-53, ,5-70 wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 27

28 Wykres 2c. Saldo roczne funduszu rentowego w kwotach zdyskontowanych na 2010 r [mld zł] ,5-13,4-14,9-12,3-14,1-11,0-13,4-9,7-12,7-8, ,7-17,7-17,4-17,2-16,9 wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 Wykres 2d. Saldo roczne funduszu wypadkowego w kwotach zdyskontowanych na 2010 r. 3,5 3,2 3,0 2,8 [mld zł] 2,5 2,0 1,5 1,3 1,6 1,1 1,6 2,0 1,4 1,9 2,4 1,6 2,2 1,8 2,5 1,0 0,9 0,5 0,0 wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 28

29 Wykres 2e. Saldo roczne funduszu chorobowego w kwotach zdyskontowanych na 2010 r. 0,0-0,5-1,0-1,5 [mld zł] -2,0-2,5-2,5-1,8-2,1-2,2-2,3-2,4-3,0-3,5-3,3-2,9-3,0-3,1-3,2-4,0-3,8-3,9-4,0-4,1-4,5 wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 Wykres 3a. Saldo roczne FUS w procencie PKB 0,0% -0,5% -1,0% -1,5% -2,0% -2,5% -3,0% -2,8% -2,6% -2,5% -2,4% -2,4% -3,5% -3,3% -3,3% -3,3% -3,3% -3,4% -4,0% -4,5% -4,0% -4,0% -4,2% -4,3% -4,5% -5,0% wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 29

30 Wykres 3b. Saldo roczne funduszu emerytalnego w procencie PKB 0,0% -0,5% -1,0% -1,5% -2,0% -1,9% -1,9% -1,9% -1,9% -2,0% -2,5% -3,0% -3,5% -2,7% -2,3% -2,3% -2,8% -3,0% -2,4% -3,2% -2,5% -3,4% -2,7% -4,0% wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 Wykres 3c. Saldo roczne funduszu rentowego w procencie PKB 0,0% -0,2% -0,4% -0,4% -0,6% -0,6% -0,5% -0,8% -0,7% -0,8% -0,7% -0,8% -0,8% -1,0% -1,2% -1,1% -1,0% -1,1% -0,9% -1,1% -1,0% -1,0% wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 30

31 Wykres 3d. Saldo roczne funduszu wypadkowego w procencie PKB 0,18% 0,16% 0,2% 0,2% 0,14% 0,12% 0,10% 0,08% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,06% 0,1% 0,04% 0,02% 0,00% wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 Wykres 3e. Saldo roczne funduszu chorobowego w procencie PKB 0,00% -0,05% -0,10% -0,1% -0,1% -0,1% -0,1% -0,1% -0,15% -0,2% -0,2% -0,2% -0,2% -0,2% -0,20% -0,2% -0,25% -0,2% -0,2% -0,2% -0,2% wariant nr 2 wariant nr 1 wariant nr 3 31

32 Dodatek A Zmodyfikowana prognoza demograficzna W modelu FUS10 przewidziano dodatkowo możliwość wykorzystania zmodyfikowanej prognozy demograficznej. Modyfikacja polegała na uwzględnieniu danych demograficznych GUS do 2010 r., przy zachowaniu na dalsze lata trendów (dotyczących współczynników płodności oraz prawdopodobieństw zgonów) z prognozy demograficznej GUS na lata przedłużonej w ZUS do 2060 r. W zmodyfikowanej prognozie demograficznej nie uwzględniano migracji. Modyfikację przeprowadzono w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, a wyniki zmodyfikowanej prognozy demograficznej prezentuje tabela A. Tabela A. Populacja w podziale na ekonomiczne grupy wieku (w tysiącach); stan na koniec roku - ZMODYFIKOWANA PROGNOZA DEMOGRAFICZNA Populacja ogółem z tego: -w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym W zmodyfikowanej prognozie demograficznej w okresie do 2017 r. obserwujemy coroczny wzrost populacji z tys. w 2011 r. do tys. w roku Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym najpierw maleje z poziomu tys. w 2011 r. do tys. w 2014 r., a następnie rośnie do poziomu tys. w roku Populacja w wieku produkcyjnym maleje przez cały omawiany okres osiągając w roku 2017 poziom o 1,1 mln osób mniejszy niż w 2011 r., a populacja osób w wieku poprodukcyjnym cały czas rośnie i w 2017 r. osiąga poziom o ponad 1,3 mln większy niż w 2011 r. W zmodyfikowanej prognozie demograficznej w porównaniu do prognozy demograficznej GUS na lata poziom populacji jest większy w każdym roku omawianego okresu, różnica ta wynosi 174 tys. w 2011 r. i rośnie osiągając w 2017 r. poziom 532 tys. W zmodyfikowanej prognozie demograficznej większa jest także liczba osób w każdej ekonomicznej grupie wieku w porównaniu do prognozy demograficznej GUS. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym jest większa o 40 tys. w roku 2011 r. i różnica ta cały czas rośnie do poziomu 135 tys. w 2017 r. W latach rosną też różnice dla osób w wieku produkcyjnym z 73 tys. do 187 tys. oraz dla osób w wieku poprodukcyjnym z 62 tys. do 210 tys. 32

33 Dodatek B Analiza wrażliwości Przeprowadzona analiza wrażliwości wykazała silne zróżnicowanie wpływu, jaki na wyniki modelu wywierają zmiany poszczególnych parametrów. Obok parametrów, których nawet bardzo małe odchylenia powodują istotne zmiany wyników (na przykład wskaźnik realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia), istnieją parametry o marginalnym wpływie na ostateczny wynik generowanej prognozy. Na podstawie zamieszczonych poniżej tabel B.1 i B.2 można prześledzić fluktuacje wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zależności od zmian wartości najważniejszych parametrów o charakterze ekonomicznym. Liczby umieszczone w tabelach należy rozumieć jako procentowe odchylenia zdyskontowanych na 2010 r. wpływów i wydatków od odpowiednich wartości uzyskanych dla wariantu nr 1. Zdecydowano się na wartości zdyskontowane a nie nominalne, aby zapewnić porównywalność z wariantami, gdzie analizie podlegał wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych. W tabelach zamieszczono również porównanie z wariantem nr 1 scenariusza przeliczonego dla zmodyfikowanej prognozy demograficznej. Tabela B.1 Analiza wrażliwości - wpływy zmiana względem wariantu nr 1 stopa inflacji większa o 1 pp stopa inflacji mniejsza o 1 pp stopa bezrobocia większa o 1 pp stopa bezrobocia mniejsza o 1 pp realny wzrost wynagrodzeń większy o 1 pp realny wzrost wynagrodzeń mniejszy o 1 pp ściągalność składek większa o 1 pp ściągalność składek mniejsza o 1 pp zmodyfikowana prognoza demograficzna 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% -1,0% -1,0% -1,0% -1,0% -1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 2,9% 3,9% 4,9% 6,0% 7,0% -2,9% -3,8% -4,8% -5,7% -6,6% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% -1,0% -1,0% -1,0% -1,0% -1,0% 0,4% 0,6% 0,7% 0,8% 0,8% 33

34 Tabela B.2 Analiza wrażliwości - wydatki zmiana względem wariantu nr 1 stopa inflacji większa o 1 pp stopa inflacji mniejsza o 1 pp stopa bezrobocia większa o 1 pp stopa bezrobocia mniejsza o 1 pp realny wzrost wynagrodzeń większy o 1 pp realny wzrost wynagrodzeń mniejszy o 1 pp ściągalność składek większa o 1 pp ściągalność składek mniejsza o 1 pp zmodyfikowana prognoza demograficzna -1,1% -1,1% -1,1% -1,1% -1,1% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1% -0,1% -0,1% -0,2% -0,2% -0,2% 0,1% 0,1% 0,2% 0,2% 0,2% 0,6% 0,9% 1,4% 1,8% 2,3% -0,6% -0,9% -1,3% -1,8% -2,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% 0,1% 0,0% -0,1% -0,2% Akceptowała: Hanna Zalewska, Dyrektor Departamentu Statystyki i Prognoz Aktuarialnych Opracowanie modelu prognostycznego FUS10: Anna Kwiecińska, Aktuariusz Zakładu Paweł Nasiński, Główny Specjalista w Wydziale Aktuarialnym Mirosław Szlasa, Specjalista w Wydziale Aktuarialnym 34