MSOŚ - Gospodarka leśna a ochrona środowiska Organizacja zajęć kameralnych w semestrze 4.

Transkrypt

1 MSOŚ - Gospodarka leśna a ochrona środowiska Organizacja zajęć kameralnych w semestrze 4. Osoby prowadzące: Dr inż. Stanisław Drozdowski - kierownik przedmiotu, wykłady (pokój 51A) Mgr inż. Leszek Gawron - ćwiczenia (pokój 58) Dr inż. Włodzimierz Buraczyk - wykład (pokój 50B) Dr inż. Jacek Zajączkowski - ćwiczenia (pokój 44B) Katedra Hodowli Lasu, Wydział Leśny SGGW

2

3 Tematy zajęć, oceny cząstkowe i warunki zaliczenia przedmiotu - Wykłady i ćwiczenia są realizowane w I połowie semestru w wymiarze 2 godzin tygodniowo - Tematyka ćwiczeń: - Indywidualne projekty założenia uprawy leśnej (ocena) - Indywidualne prezentacje dotyczące cech gatunków drzew leśnych (ocena) - Zajęcia wprowadzające do nasiennictwa leśnego - Zaliczenie wykładów (ocena z podwójną wagą) - Oceny w skali 2-5, konieczne jest uzyskanie wszystkich pozytywnych ocen cząstkowych (co najmniej 3.0) - Ocena z przedmiotu jest średnią trzech ocen cząstkowych

4 Harmonogram zajęć kameralnych w semestrze 4. Długość trwania zajęć w semestrze - 8 tygodni

5 Właściwości gatunków - wykaz zagadnień - podstawowa literatura

6 Właściwości biologiczne gatunków Biologia i ekologia gatunków Zasięg naturalny i jego uwarunkowania środowiskowe Wzrost Owocowanie Ulistnienie Właściwości ekologiczne gatunków Wymagania mikroklimatyczne Wymagania glebowe Rola gatunku w drzewostanach

7 Elementy klimatu Biologia gatunków opady wilgotność powietrza temperatury minimalne przymrozki wiosenne suma ciepła

8 Zasięg naturalny a klimat Biologia gatunków Elementy klimatu wpływają na zdolności konkurencyjne gatunków drzew, a przez to na ich rolę w drzewostanach. Skrajnie niekorzystne warunki klimatyczne powodują powstawanie granic zwartego zasięgu niektórych gatunków. Typy zasięgu: geograficzny pionowy

9 Górna granica lasu Biologia gatunków Strefowość pionowa roślinności górskiej wynika ze zmian SUMY CIEPŁA, związanej ze średnią temperaturą roczną. +2 C

10 Biologia gatunków Krainy przyrodniczo-leśne i zasięgi drzew I. Bałtycka II. Mazursko-Podlaska III. Wielkopolsko-Pomorska IV. Mazowiecko-Podlaska V. Śląska VI. Małopolska VII. Sudecka VIII. Karpacka Krainy różnią się przyrodniczymi warunkami produkcji. Ich granice wyznaczono m. in. według zasięgów drzew. Niższe jednostki regionalizacji to dzielnice i mezoregiony.

11 Cechy wzrostowe drzew Biologia gatunków maksymalne wymiary maksymalny wiek tempo wzrostu pokrój korony system korzeniowy

12 Maksymalne wymiary i wiek drzew na osiągane wymiary wpływa środowisko wzrostu drzewa wiek rębności w naszych lasach wynosi od 80 do 140 lat Biologia gatunków

13 Gatunki szybko rosnące Biologia gatunków Wczesna kulminacja przyrostu wysokości jest cechą gatunków światłożądnych (pionierskich) Topola 12 LAT Lipa Wykorzystanie: uprawa plantacyjna przedplon

14 Pokrój pnia i korony Biologia gatunków Otwarta przestrzeń Zwarty drzewostan

15 Pokrój pnia i korony Biologia gatunków niekorzystne zmiana wady środowisko otoczenia pokrojowe

16 Biologia gatunków System korzeniowy zmienność gatunkowa Dąb Sosna sercowy palowy płaski Świerk

17 Biologia gatunków System korzeniowy zmienność uwarunkowana środowiskiem Przystosowany do przechwytywania opadów na wydmie Na glebach wilgotnych lub z warstwą nieprzepuszczalną jest płytszy, co obniża stabilność mechaniczną drzewa

18 Kwitnienie Biologia gatunków kwiaty wiatropylne i rozwijające się liście (dąb) kwitnienie przed rozwojem liści (wierzba) kwiaty owadopylne (lipa)

19 Nasiona i owoce Biologia gatunków owoce ciężkie (buk) owoce lekkie (olsza) szyszka (sosna), lekkie nasiona ze skrzydełkami

20 Biologia gatunków Liście Cechy: kształt, wielkość, złożenie, unerwienie, ząbkowanie, liczba igieł na krótkopędzie

21 Liście Biologia gatunków Wiosenny Gęstość korony Tempo rozwój i filtracja rozkładu liści spektrum ściółki

22 Inne cechy biologiczne Biologia gatunków Presja zwierzyny Podatność na: wiatrowały śniegołomy okiść choroby grzybowe

23 Ekologia gatunków Wymagania mikroklimatyczne Podatność na przymrozki późne (wiosenne) i wczesne Uszkodzenia od mrozów zimowych

24 Ekologia gatunków Wymagania świetlne Dąb Osika Sosna Grab Wymagania świetlne drzew rosną z wiekiem. Regulacja dostępu światła preferuje niektóre gatunki. Gatunki światłożądne hoduje się tylko w górnym piętrze. Miarą warunków świetlnych jest m. in. czynnik świetlny.

25 Wymagania glebowe Ekologia gatunków O roli gatunku w konkretnym drzewostanie oprócz klimatu decydują również cechy gleby leśnej Główne czynniki glebowe to ŻYZNOŚĆ i UWILGOTNIENIE

26 Kierunki zmienności siedlisk leśnych Ekologia gatunków

27 Siatka typologiczna siedlisk leśnych Ekologia gatunków

28 Siedliska borowe Ekologia gatunków Dominuje sosna na niżu, świerk w górach; brak dolnego piętra

29 Siedliska lasowe Ekologia gatunków Dominuje dąb i buk na niżu, buk i jodła w górach, na siedliskach wilgotnych olsza i jesion. Drzewostany wielopiętrowe.

30 Rola gatunku w drzewostanie Ekologia gatunków Drzewostany mogą być: JEDNOGATUNKOWE (co jest niepożądane) oraz WIELOGATUNKOWE

31 Rola gatunku w drzewostanie Ekologia gatunków Gatunek może w drzewostanie dominować (gat. panujący) lub pełnić rolę domieszki Rodzaje domieszek: produkcyjna pielęgnacyjna biocenotyczna

32 Gatunki do wystąpień indywidualnych