Wprowadzenie: Bariery informacyjne efektywnego planowania rozwoju i partycypacji społecznej

Transkrypt

1 Publiczny dostęp do informacji o zagospodarowaniu przestrzennym Wprowadzenie: Bariery informacyjne efektywnego planowania rozwoju i partycypacji społecznej dr Maciej Borsa Prezes Oddziału Katowickiego Towarzystwa Urbanistów Polskich Szkoła Główna Handlowa w Warszawie roku

2 2 : rola informacji w procesie planowania rozwoju tradycyjnie: podstawa decyzji projektowych (dla urbanisty) dziś: sposób funkcjonowania systemu decyzyjnego monitoring (planowanie ciągłe, kroczące) ilość i pochodzenie informacji nadmiar / niedosyt, łatwość dostępu / wysoki koszt pozyskania-selekcji fragmentacja, rozproszenie kryzys tradycyjnych instrumentów sterowania rozwojem trudności w realizacji integracyjnej funkcji planowania przestrzennego (case: powódź dlaczego tak się dzieje?)

3 3 : spadek skuteczności planowania przestrzennego brak zrozumienia dla istoty planowania (a nawet koordynacji) działań w przestrzeni, nadrzędności celu publicznego i różnorodnych konsekwencjach i ograniczeniach działań (skrajne podejścia: ochrona vs. rozwój/wzrost) nieporadność w upowszechnianiu i wdrożeniu idei planowania zintegrowanego konieczność poszukiwania innych dróg, niż formalne ograniczenia i nakazy (?) egzekwowane administracyjnie, często omijane politycznie

4 4 : fragmentacja, atomizacja, prywatyzacja polityk ( płynne czasy ) polityka sektora 1 polityka sektora 2 polityka sektora 3 polityka sektora n polityka horyzontalna 1 polityka horyzontalna 2 polityka horyzontalna n fragmentacja koordynacja

5 5 : fragmentacja, atomizacja, prywatyzacja polityk ( płynne czasy ) polityka sektora 1 polityka sektora 2 polityka sektora 3 polityka sektora n polityka przestrzenna polityka horyzontalna 2 polityka horyzontalna n fragmentacja koordynacja

6 6 : fragmentacja, atomizacja, prywatyzacja polityk ( płynne czasy ) polityka sektora 1 polityka sektora 2 polityka sektora 3 polityka sektora n polityka horyzontalna 1 polityka horyzontalna 2 polityka horyzontalna n fragmentacja koordynacja

7 7 : fragmentacja, atomizacja, prywatyzacja polityk ( płynne czasy ) interes prywatny interes wspólny

8 8 : fragmentacja, atomizacja, prywatyzacja polityk ( płynne czasy ) rząd region region region region G G G G G G G G odpowiedzialność SUBSYDIARNOŚĆ SUBSYDIARNOŚĆ PRYWATYZACJA atomizacja

9 9 : fragmentacja, atomizacja, prywatyzacja polityk ( płynne czasy ) słabsze państwo (nie chcące się do tego przyznać) atomizacja / rozproszenie inwestorów (top-down bottom-up)

10 10 : fragmentacja, atomizacja, prywatyzacja polityk ( płynne czasy ) słabsze państwo (nie chcące się do tego przyznać) atomizacja / rozproszenie inwestorów (top-down bottom-up) cywilizacja informacyjna, (globalizacja,) społeczeństwo obywatelskie (dostęp do informacji, zmienność wzorców, niestabilność sytuacji przemiany paradygmatu w różnych dziedzinach)

11 11 - stan obecny: zmiana roli planowania przestrzennego (planowanie stanu planowanie procesów: plan strategia) kryzys wizji (planowanie wizyjne ) podejście projektowe planowanie zarządzanie PLANOWANIE ZARZĄDZANIE

12 12 - stan obecny: zmiana roli planowania przestrzennego (planowanie stanu planowanie procesów: plan strategia) kryzys wizji (planowanie wizyjne ) podejście projektowe planowanie zarządzanie PLANOWANIE ZARZĄDZANIE

13 13 - stan obecny: zmiana roli planowania przestrzennego (planowanie stanu planowanie procesów: plan strategia) kryzys wizji (planowanie wizyjne ) podejście projektowe planowanie zarządzanie monitoring przestrzenny naciski grup społecznych na zwiększenie swego wpływu (case: Rospuda)

14 14 polityki przestrzennej: środki prawne i struktury organizacyjne środki nakazowo-zakazowe (plany zagospodarowania) bezpośrednie inwestycje publiczne środki ekonomiczne (programy UE) analizy przestrzenne i badania komunikacja społeczna i uspołecznienie procesów podejmowania decyzji (narzędzia informacyjne)

15 15 planowanie zarządzanie: funkcje zarządzania: planowanie organizowanie motywowanie kontrola (wiedza jako zasób) (w sferze publicznej dodatkowo: ) zarządzanie to praktyka rozumnego stosowania środków dla osiągnięcia celów

16 16 : gospodarka oparta na wiedzy wiedza jako produkt: produkcja-dystrybucja-wdrożenie symetria dostępu do informacji (Akerlof, Spence, Stiglitz)... ekonomia informacji (nie tylko marketing) technologia / inżynieria wiedzy (zarządzanie wiedzą - kryzys)

17 17 : Word Wide Web, GIS INSPIRE, PSI UML (Unified Modeling Language - Zunifikowany Język Modelowania) schematy decyzyjne, modelowanie

18 18 : Word Wide Web, GIS INSPIRE, PSI UML (Unified Modeling Language - Zunifikowany Język Modelowania) schematy decyzyjne, modelowanie community planning

19 19 : Rola informacji w kształtowaniu przestrzeni informacja wiedza mądrość Jaka jest współcześnie rola informacji w procesach kształtowaniu przestrzeni? Jaki jest kierunek ewolucji w tym względzie? Jakie są / mogą być tego konsekwencje (np. mamy kłopoty ze skutecznością planowania, a może być poprawa, gdy zmienimy podejście), więc: Jak wykorzystać / modelować te trendy (pro publico bono): produkować i udostępniać informacje kształtować wiedzę (w społeczeństwie) kształtować wiedzę własną (porządkować i uczytelniać)

20 20 społeczna: Czy motorem tych zmian jest wola władzy? Zależność od stopnia świadomości (Maslov) Konieczność przygotowania odbiorcy / uczestnika

21 21 stan, przepływy: Co wiemy? Co chcemy przekazać? Co faktycznie przekazujemy? Jak to jest rozumiane? Jak to jest wartościowane? Jak to wpływa na zachowania (na kształtowanie przestrzeni)? Jak przekonywać, zjednywać sojuszników, wzmacniać partycypację / demokrację, poprawiać przestrzeń? Jak planować? (metodologia, praktyka, rola wizji przestrzennych)

22 22 kierunki praktycznego działania: przewartościowania instrumentów dostarczanie informacji kształtowanie postaw modelowanie pojęć struktura zależności przepływy potencjalny wpływ na decyzje przestrzenne realny kształt przestrzeni

23 23 : Informacja jako instrument kształtowania przestrzeni wzrasta rola informacji jako instrumentu kształtowania przestrzeni wyzwania cywilizacyjne (społeczeństwo obywatelskie, dostęp do informacji, technologie) kryzys metod koordynacji (od planowania do zarządzania: stan=planowanie procesy=zarządzanie, podejście projektowe, rola wizji przestrzennych) instrumentacyjna rola informacji

24 24 : Wpływ informacji na kształtowanie przestrzeni właściwa informacja może budować pożądane postawy i wpływać na zachowania przestrzenne, częściowo wyręczając inne instrumenty dostęp do informacji (technologie, doświadczenia, regulacje, perspektywy) edukacja przestrzenna (grupy wiekowe, metody) monitoring przestrzenny społeczna (planowanie partycypacyjne, community planning) inżynieria wiedzy o przestrzeni (struktura wiedzy, akumulacja wiedzy, wspomaganie decyzji) kształtowanie postaw i zachowań

25 25 : Budowanie wiedzy o przestrzeni informacja o przestrzeni powinna być odpowiednio podawana, aby kapitalizować wiedzę i rozumienie zagadnień przestrzennych źródła i sposoby pozyskiwania informacji (zobrazowania, bazy danych) sposoby i zasady przekazywania informacji (dostęp, struktura) modele wiedzy o komponentach przestrzeni (struktura, zależności) perspektywy technologii wiedzy o przestrzeni (przepływy, pozycjonowanie, modelowanie decyzji)

26 26 : wtorek, 8 czerwca 2010: Społeczeństwo obywatelskie a informacja Informacja przestrzenna w praktyce lokalnej przerwa obiadowa Informacja przestrzenna na szczeblu regionalnym Dyskusja nad wnioskami środa, 9 czerwca 2010: Międzynarodowy wymiar monitoringu przestrzennego Standaryzacja informacji o zagospodarowaniu przestrzennym przerwa obiadowa Akademia GIS

27 27 Maciej Borsa,, TUP Katowice: Bariery informacyjne efektywnego zachęcam do zainteresowania informacyjnymi działaniami katowickiego TUP: Akademii GIS, Inicjatywie 100Miast dziękuję za uwagę!