SPRAWOZDANIE z podróży służbowej poza granicami kraju

Transkrypt

1 Warszawa, 22 kwietnia 2008 r. ZATWIERDZAM... SPRAWOZDANIE z podróży służbowej poza granicami kraju A. Część ogólna 1. Skład delegacji Karol Krzywicki - Dyrektor Departamentu Rynku Pocztowego UKE, Elżbieta Pańczyk Naczelnik Wydziału w Departamencie Poczty Ministerstwa Infrastruktury. 2. Cel podróży Udział w spotkaniu roboczym Komitetu Dyrektywy Pocztowej w Komisji Europejskiej, DG Rynek Wewnętrzny. 3. Czas trwania i miejsce delegacji 7 kwietnia 2008 r., Bruksela, Belgia. 4. Informacja o zawarciu w sprawozdaniu informacji poufnych uniemożliwiających podanie sprawozdania do publicznej wiadomości Brak informacji poufnych uniemożliwiających podanie sprawozdania do publicznej wiadomości. B. Część szczegółowa Agenda posiedzenia 1. Otwarcie posiedzenia; 2. Przyjęcie agendy spotkania; 3. Omówienie i przyjęcie protokołu z poprzedniego spotkania; 4. Zagadnienia związane z implementacją III Dyrektywy Pocztowej, w szczególności dotyczące: wdrożenia odpowiednich przepisów do prawa krajowego, potencjalnych barier wejścia na zliberalizowanym rynku pocztowym, przygotowania właściwych ram regulacyjnych,

2 pomocy Komisji Europejskiej w procesie implementacji Dyrektywy obejmującej m.in. powołanie grup roboczych do wspierających Państwa Członkowskie w trakcie implementacji; 5. Zagadnienia dotyczące współpracy państw UE przed i w trakcie Kongresu UPU w Genewie, wymiana poglądów na temat stanowiska PostEurop dotyczącego Kongresu UPU; 6. Informacje dotyczące bieżących spraw sektora; 7. Podsumowanie i zakończenie spotkania. Ad. 1 Spotkanie otworzył Pan Joerg Reinbothe Szef sekcji Postal Services w DG Rynek Wewnętrzny odpowiedzialny za sektor usług pocztowych. Po powitaniu uczestników, dokonał prezentacji przedstawicieli Komisji oraz zaproszonych gości biorących udział w spotkaniu. Przewodniczący poinformował również, że Komitet w dalszym ciągu opiera swoje prace o treść Dyrektywy z 2002 r., gdyż nowa Dyrektywa z 2008 r. jeszcze nie weszła w życie. Ad.2 Przewodniczący obradom Pan Reinbothe omówił pokrótce agendę spotkania, do której nie wniesiono uwag. Ad. 3 Kolejnym punktem spotkania było przyjęcie protokołu z poprzedniego spotkania Komitetu Dyrektywy Pocztowej. Pan Reinbothe poinformował, że przed spotkaniem nie zgłoszono uwag. Zapytał jednocześnie czy członkowie Komitetu mają uwagi do protokołu. Przedstawiciel Włoch zgłosił uwagę, że w protokole z poprzedniego spotkania nie został zapisany głos delegata Włoch w dyskusji dotyczącej VAT na usługi pocztowe. Przewodniczący poprosił zgłaszającego uwagę, żeby na zakończenie spotkania raz jeszcze zgłosił swoje stanowisko w powyższej sprawie, które zostanie włączone do protokołu. Innych uwag nie wniesiono, w związku z powyższym protokół został przyjęty. Ad. 4 Po przyjęciu agendy oraz protokołu z poprzedniego spotkania zebrani przeszli do merytorycznej części Komitetu Dyrektywy Pocztowej. Blok prezentacji przygotowany przez przedstawicieli Komisji Europejskiej dotyczył spraw związanych z implementacją III Dyrektywy pocztowej. Jako pierwszy swoją prezentację przedstawił Pan Robert Pochmarski z KE, omawiając niezbędne z punktu widzenia Komisji elementy nowej dyrektywy, które powinny się znaleźć w krajowych porządkach prawnych Państw Członkowskich. Na początku swojego wystąpienia Pan Pochmarski przedstawił główne elementy Dyrektywy 2008/6/WE takie jak, m.in.: zobowiązanie Państw Członkowskich do zapewnienia świadczenia usług powszechnych, nieobligatoryjne wyznaczanie operatora zobowiązanego, alternatywne sposoby finansowania obowiązku świadczenia usług powszechnych, kalkulacja kosztów netto obowiązku usługi powszechnej, ograniczenie barier wejścia na rynek dla nowych podmiotów, zapewnienie dostępu do sieci oraz infrastruktury operatora publicznego. Pan Pochmarski omówił również sprawy związane z kalkulacją kosztów netto operatora wyznaczonego,

3 rachunkowością regulacyjną oraz kwestią subsydiowania skrośnego. Poruszone zostały także sprawy konsumenckie: procedury reklamacyjne, informacje o usługach i ich jakości. Podsumowując swoje wystąpienie prelegent stwierdził, że nowa dyrektywa z 2008 r. nie kończy procesu reform wspólnotowego sektora pocztowego, a rozpoczyna jedynie proces transpozycji przepisów służących otwarciu rynku na konkurencję. W tym celu konieczne jest zacieśnienie współpracy pomiędzy krajami członkowskimi a KE. W dalszej części Pan Pochmarski poinformował, że najbliższymi krokami Państw Członkowskich winno być zawiadomienie KE o zamiarze skorzystania z dodatkowego okresu przejściowego do roku 2013 na utrzymanie monopolu na przesyłki do 50g (do 27 sierpnia 2008 r.). Kolejna prezentacja Komisji Europejskiej dotyczyła zagadnień monitoringu rynku pocztowego oraz związanej z tym identyfikacji potencjalnych barier wejścia na rynek. Prezentujący Pan Denis Sparas przedstawił na początku cele jakie Komisja Europejska chce osiągnąć poprzez reformę sektora pocztowego, a są to: - stworzenie konsumentom możliwości wyboru dostawcy usług, - zapewnienie dostępności do usług pocztowych, - zapewnienie przystępności cenowej usług powszechnych, - poprawę jakości usług, - zagwarantowanie ciągłości świadczenia usługi powszechnej, - zrównoważony wzrost w sektorze. Następnie przedstawiciel KE omówił mogące potencjalnie wystąpić bariery wejścia na rynek dla nowych podmiotów, dzieląc je na: bariery naturalne, strategiczne oraz prawne i regulacyjne. Szczególny nacisk został położony na omówienie barier prawnych takich jak obszar zastrzeżony dla operatora wyznaczonego. Poruszone zostały także tak istotne sprawy jak konieczność zapewnienia stałości przepisów prawa jak i przewidywalności działań organów administracji, w tym organów regulacyjnych, uproszczenia systemu licencjonowania działalności pocztowej, zagwarantowania jasnych reguł dostępu do publicznej sieci pocztowej czy zrównania warunków gry w zakresie opodatkowania VAT na usługi pocztowe. Na zakończenie przedstawiciel Komisji podkreślając istotę stałego monitoringu rynku zarówno na poziomie wspólnotowym jak i krajowym omówił najważniejsze kroki jakie zamierza podjąć Komisja w kierunku dalszego otwierania rynku na konkurencję. Po zakończeniu prezentacji Przewodniczący podkreślił istotę wspólnej pracy nad implementacją Trzeciej dyrektywy. Zapewnił też, że KE będzie aktywnie wspierała kraje członkowskie w tym procesie, np. przez zorganizowanie grup roboczych czy też poprzez rozmowy bilateralne z poszczególnymi państwami, zorganizowane też zostanie spotkanie wysokiego szczebla (high-level meeting) 24 czerwca br., na którymi ministrowie jak i odpowiedzialni komisarze UE (rynek wewnętrzny, konkurencja) przedyskutują problemy liberalizacji rynku pocztowego oraz wdrażania nowego prawodawstwa. Pomysł powołania grup roboczych przy KE wywołał ożywioną dyskusję w trakcie której większość głosów, w tym Holandii, Hiszpanii Belgii czy Niemiec, podważały zasadność powoływania kolejnego ciała, które mogłoby poniekąd dublować zadania już istniejącego Komitetu Dyrektywy Pocztowej lub grup roboczych CERP. Przedstawiciele KE stwierdzili, że CERP jako ciało zrzeszające organy regulacyjne z prawie 40 krajów nie zajmuje się tylko sprawami wewnętrznymi państw UE, natomiast Komitet Dyrektywy został powołany właśnie po to żeby na jego forum dyskutować kwestie związane z wdrażaniem i ze stosowaniem dyrektyw pocztowych. Propozycja powołania grup roboczych wewnątrz Komitetu ma sprawić aby ich prace mogły dotyczyć poszczególnych spraw

4 związanych z nową dyrektywa a formalizm spotkań był znacznie zmniejszony w stosunku do samego Komitetu, gdzie wymagane jest chociażby protokołowanie, tłumaczenie, uzgadnianie treści sprawozdań ze spotkań, zatwierdzanie agendy itd. Następnie głos zabrał głos przedstawiciel Finlandii dziękując Komisji za ofertę pomocy, jednakże stwierdził, ze jego zdaniem jest ona jeszcze przedwczesna, ponieważ w większości krajów członkowskich trwają dopiero wewnętrzne debaty i konsultacje nad kształtem oraz sposobem transpozycji przepisów nowej dyrektywy do prawa krajowego. Kolejna prezentację przedstawił Pan John Hearn z irlandzkiego organu regulacyjnego CommReg. Jego wystąpienie dotyczyło przygotowania odpowiednich dla rynku ram regulacyjnych i było wsparte przykładami z Irlandii. Pan Hearn rozpoczął od omówienia podstawowych danych charakteryzujących irlandzki rynek pocztowy, podkreślając, że sektor ten znalazł się na rozdrożu pomiędzy usługami zanikającymi jak poczta listowa, a usługami dynamicznie wzrastającymi jak poczta hybrydowa, direct mail. Zmienia się także model biznesowy operatorów pocztowych, którego głównym motorem stają się potrzeby konsumentów. Pan Hearn stwierdził, że pomimo tego, iż Irlandia nie należy do grupy krajów UE, które najszybciej liberalizują swój rynek to jednak jej głównym celem jest pobudzenie konkurencji na rynku pocztowym. Zdaniem prezentującego trzecia dyrektywa pocztowa daje Krajom Członkowskim dostateczną elastyczność w kształtowaniu ram regulacyjnych tak aby dopasować je do charakterystyki rynków krajowych. Pan Hearn stwierdził, że można wyróżnić trzy główne czynniki po analizie których można zbadać w jaki sposób usługi pocztowe wspierają rozwój gospodarki. Są to: kontrola poziomu cen usług, jakość usług oraz obowiązek świadczenia usługi powszechnej. Dalej mówiący zidentyfikował kilka rodzajów ryzyka związanego z ww. czynnikami. Np. z kontrolą cen usług pocztowych wiąże się ryzyko, że regulator może nie mieć wpływu ex ante na ich poziom, w związku z czym operator zobowiązany może uciekać się do zachowań antykonkurencyjnych (np. do dumpingu) a w efekcie koszty takich działań poniosą konsumenci. Podobnie jest z jakością usług oraz ich zakresem które muszą przede wszystkim spełniać wymagania konsumentów. Podsumowując wystąpienie Pan Hearn stwierdził, że zarówno działania operatorów jak i tworzenie nowych ram regulacyjnych powinno przede wszystkim opierać się na zaspakajaniu potrzeb konsumentów ale także na pobudzaniu i wspieraniu rozwoju konkurencji na rynku. Przed zamknięciem sesji przedpołudniowej Przewodniczący zaprosił delegatów do dyskusji. W jej trakcie podniesiono następujące kwestie: Przedstawiciel Belgii zgłosił problem z niderlandzką wersją językową trzeciej dyrektywy. Komisja Europejska wyjaśniła, że przed publikacją wszystkie wersje językowe były sprawdzane przez prawników-lingwistów jak też były konsultowane z krajami członkowskimi. Jednakże wszystkie istotne błędy językowe, o ile takie zostaną wykryte, mogą zostać sprostowane w oficjalnym corrigendum (erracie) opublikowanym w Dzienniku Urzędowym UE. Następnie Pan Reinbothe z KE dodał, że art. 23 dyrektywy pocztowej nakłada na Komisję konkretny obowiązek pomocy krajom członkowskim nie tylko w samym procesie implementacji ale również i stosowania prawa wspólnotowego. Po raz kolejny podkreślił, że najlepszym forum do takiej współpracy jest Komitet Dyrektywy oraz grupy robocze. Grupy

5 jak wcześniej wspomniano, zajmowałyby się konkretnymi zagadnieniami jak np. zezwolenia, model usługi powszechnej, dostęp do infrastruktury, statystyka pocztowa itd. Ad.5. Po przerwie prezentację Światowego Związku Pocztowego (UPU) przedstawiła Pani Won-ja Lee z Biura Międzynarodowego UPU. Jej wystąpienie dotyczyło aktualnego stanu przygotowań do Kongresu UPU, który odbędzie się na przełomie lipca i sierpnia br. w Genewie. Na wstępie Pani Lee omówiła rolę różnych komitetów podczas kongresu, ze szczególny wyróżnieniem komitetów C3 do C7 gdzie będą omawiane sprawy będące w sferze zainteresowania krajów UE. Komitet C3 zajmuje się sprawami reformy UPU, komitet C4 sprawami usługi powszechnej, C5- zagadnieniami ekonomicznymi,c6 omawia kwestie pocztowych usług finansowych natomiast komitet C7 rozpatruje zagadnienia rynkowe oraz technologiczne. Pani Lee przedstawiając pracę ww. komitetów zakreśliła zakres zagadnień, które stanowiłyby dla państw UE szczególnie istotne kwestie, oraz wyraziła pogląd, że współpraca przed jak i w trakcie Kongresu ze Wspólnotą będzie przebiegała aktywnie i owocnie. Kolejnym prelegentem w tej części spotkania był przewodniczący PostEurop (organizacji zrzeszającej europejskich operatorów publicznych) Pan Bernard Damiens. Jego wystąpienie dotyczyło przygotowań operatorów pocztowych do zbliżającego się Kongresu UPU, w którym wyraził zaniepokojenie propozycjami dokumentów UPU, a w szczególności tych, które zwiększają kompetencje Biura Międzynarodowego Związku oraz tych, które poszerzają zakres regulacji samego UPU o usługi finansowe oraz komunikację elektroniczną. Podkreślił, że UPU powinien zajmować się przede wszystkim tradycyjnymi usługami pocztowymi. W odniesieniu do kwestii reformy Związku stwierdził, że zdaniem PostEurop, UPU powinien podzielić pracę na grupy o charakterze regionalnym. Dodał tez, że do prac UPU wprowadzona powinna być wzorem UE zasada subsydiarności. Na zakończenie swojego wystąpienia Pan Damiens wypowiadając się na temat zmian w strukturze UPU, stwierdził, że zadania jak i skład (ministerstwa) w Radzie Administracyjnej Związku powinny ulec zmianie (ograniczeniu). Po wystąpieniu Pana Damiensa głos zabrał przedstawiciel Holandii wyrażając obawę, podobnie jak przewodniczący PostEurop, co do poszerzania zakresu kompetencji UPU na nowe usługi (nie będące usługami pocztowymi) świadczone przez operatorów. Jako przykład podał usługi finansowe, które w Holandii są wyłączone z zakresu usług pocztowych. Delegat Niemiec zaznaczył natomiast, że to do krajów członkowskich UPU należy decyzja o zakresie działalności Związku. Jeżeli operatorzy zechcą aby usługi finansowe nie wchodziły w sferę jego zainteresowania wówczas powinni poprosić swoich przedstawicieli o zajęcie stanowiska w tej sprawie podczas Kongresu. Jednocześnie przedstawiciel Niemiec zwrócił się do zebranych aby w miarę możliwości spróbować uzgadniać najważniejsze kwestie na forum UE tak żeby w trakcie Kongresu można było prezentować spójne stanowisko Państw Wspólnoty. Koniecznym w tym celu jest zaangażowanie ze strony rządów, organów regulacyjnych oraz zainteresowanych operatorów pocztowych. Pani Lee z Biura Międzynarodowego UPU włączyła się do dyskusji zaznaczając, że trzy rodzaje usług którymi chce zajmować się UPU, w tym również usługi finansowe świadczone przez operatorów pocztowych nie wchodzą w podstawowy zakres zainteresowania Związku. UPU zajmuje się nimi, gdyż pocztowe usługi finansowe w wielu krajach (zwłaszcza

6 rozwijających się) są jedynymi tego typu usługami dostępnymi dla społeczeństwa. Podobnie zresztą jest z usługami świadczonymi elektronicznie przez operatorów pocztowych. Pani Lee odniosła się również do zgłoszonej uwagi dotyczącej wprowadzenia zasady subsydiarności stwierdzając, ze ta kwestia będzie przedmiotem dyskusji podczas Kongresu w Genewie. Kolejne wystąpienie na temat przygotowań do Kongresu UPU miał przedstawiciel Komisji Pan Hugh de la Motte. Rozpoczął od przypomnienia prowadzonej przez KE koordynacji w trakcie ostatniego kongresu UPU w Bukareszcie w 2004 r. Omówił stosowaną wówczas wymianę stanowisk i komunikację pomiędzy krajami UE, oraz zasadę nie głosowania sprzecznego z zasadami zawartymi w prawie wspólnotowym. Pan de la Motte dodał, że koordynacja stanowisk na forum Wspólnoty lepiej oddaje interesy UE niż ta prowadzona w szerszym gronie, np. przez CERP czy PostEurop. Następnie zaprezentował kwestie będące w głównej sferze zainteresowania KE takie jak sprawy rozliczeń końcowych (terminal dues), jakości usług, ETOES, cła czy regulacji taryf na usługi pocztowe. Duży nacisk położył też na znaczenie Strategii Pocztowej z Nairobi jako dokumentu opisującego kilkuletnie cele UPU. Zaznaczył również, że Kongres jest idealnym forum do promowania europejskiego modelu regulacji rynku pocztowego jako przykładu dla innych krajów, w szczególności w zakresie kształtowania jakości usług, niezależności regulacji, stopniowego otwierania rynku na konkurencję. Poruszył także kwestie poparcia KE dla kandydatur krajów członkowskich do organów statutowych UPU jak też podkreślił rolę stałej współpracy KE z zespołem projektowym ds. UPU w CERP. Podsumowując Pan de la Motte stwierdził, że koordynacja pożądana w trakcie Kongresu winna być pragmatyczna oraz zapewniająca stałą wymianę zdań i stanowisk z CERP i PostEurop oraz Prezydencją Francuską. Po ww. wystąpieniach dwie delegacje zabrały głos. Jako pierwszy swój komentarz wygłosił Pan Dutordoit z Belgii będący jednocześnie przewodniczącym zespołu ds. Strategii Pocztowej z Nairobi. Przypomniał, że strategia Związku to też strategia krajów rozwijających się. Kraje rozwinięte jak np. członkowie UE są w UPU w mniejszości, stąd z punktu widzenia Europy jest tak istotne podejście regionalne do spraw dyskutowanych na forum Kongresu. Głos zabrał również przedstawiciel Francji, która przewodniczy w CERP zespołowi projektowymi ds. Strategii UPU, który poinformował, że zespół spotykał się już wielokrotnie i jest na ukończeniu swoich prac, które zostaną przedstawione na spotkaniu koordynacyjnym przed Kongresem. Przewodniczący obradom podsumował, że wszyscy chyba się zgadzają, co do faktu, iż państwa UE powinny kierować się zasadami określonym w porządku prawnym i praktyce Wspólnoty. Wyraził również nadzieję, że Prezydencja Francuska zapewni niezbędną koordynację podczas Kongresu w Genewie. Oczywiście KE będzie służyła także swoja pomocą. Ad. 6. Na zakończenie w sprawach różnych przedstawiciel Włoch zgłosił do protokołu swoje uwagi dotyczące stosowania VAT na usługi pocztowe. W dalszej kolejnosci Przewodniczący poinformował, że następny Komitet odbędzie się już po Kongresie najprawdopodobniej w październiku br. Jednakże jeżeli będzie taka potrzeba

7 wcześniej zostaną powołane grupy robocze, o których mowa była wcześniej w trakcie spotkania. Ad.7. Po wyczerpaniu agendy Przewodniczący dziękując wszystkim za udział w Komitecie zamknął posiedzenie. C. Wnioski 1. Koniecznym jest stała współpraca z Komisją Europejską w ramach Komitetu Dyrektywy Pocztowej oraz ewentualnie utworzonych grupach roboczych zajmujących się implementacją Trzeciej Dyrektywy Pocztowej na grunt prawa krajowego. Współpraca z KE powinna odbywać się przy udziale Ministerstwa Infrastruktury. 2. Wskazany jest udział w pracach nad przygotowaniem wspólnego stanowiska UE na Kongres UPU. Dotyczy to zwłaszcza prac nad Konwencją oraz Regulaminami poczty (listowej i paczkowej), które później są stosowane przez Państwa w obrocie międzynarodowym. Szczególny nacisk należy położyć na ochronę praw konsumentów, gdyż z dotychczasowej praktyki UKE wynika, że jej poziom jest dalece niezadowalający (np. odnośnie wysokości odszkodowań).