P R O T O K Ó Ł Nr 10/03

Transkrypt

1 BR /03 P R O T O K Ó Ł Nr 10/03 z posiedzenia Komisji Zdrowia i Profilaktyki Rady Miasta Krakowa odbytego w dniu 27 marca 2003 roku w sali Portretowej Urzędu Miasta Krakowa Plac Wszystkich Świętych ¾ W posiedzeniu, któremu przewodniczył Bogusław Bosak, udział wzięli członkowie Komisji według listy obecności stanowiącej załącznik nr 1 do niniejszego protokołu oraz zaproszeni goście - między innymi: Paweł Stańczyk Sekretarz Miasta, Wiesław Maczek Dyrektor Wydziału Spraw Społecznych UMK. Lista obecności gości stanowi załącznik nr 2 do niniejszego protokołu. Przewodniczący o godz otworzył posiedzenie i po powitaniu członków Komisji oraz przybyłych gości oświadczył, iż zgodnie z listą obecności aktualnie w posiedzeniu uczestniczy 7 osób, co wobec składu Komisji wynoszącego 10 osób stanowi quorum pozwalające na podejmowanie prawomocnych decyzji. Następnie Przewodniczący przedstawił projekt porządku obrad, który został przyjęty przez aklamację w brzmieniu niżej podanym: 1. Zaznajomienie się z programami europejskimi związanymi z profilaktyką i strukturą służby zdrowia. 2. Prezentacja programu antynikotynowego realizowanego w latach Sprawy bieżące. Ad. 1 Zaznajomienie się z programami europejskimi związanymi z profilaktyką i strukturą służby zdrowia. Ewa Klepacz Zielińska Branżowy Punkt Kontaktowy Programów Ramowych Unii Europejskiej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego przedstawiła obszerną informację na temat Unia Europejska a ochrona zdrowia. Materiał pisemny wraz z prezentacją multimedialną stanowi załącznik nr 3 do protokołu. Poinformowała między innymi, że 18 marca 2003 roku w Parlamencie Europejskim został zainaugurowany nowy Program Ochrony Zdrowia Publicznego na lata Komisja opracowała szczegółowy plan zadań na rok 2003 i ogłosiła konkurs dla instytucji rządowych, placówek naukowych i organizacji pozarządowych z krajów Unii Europejskiej oraz krajów kandydujących. Termin nadsyłania projektów w dziedzinie zdrowia publicznego to 16 maja br. W krótkiej dyskusji Elżbieta Łopacińska zwróciła się z zapytaniem kto może zgłosić się do udziału w konkursie, a Bogusław Bosak pytał czy CM UJ zgłosiło jakieś projekty do konkursu. Ewa Klepacz Zielińska wyjaśniła, że udział w konkursie może zgłosić każda jednostka posiadająca osobowość prawną z krajów UE i kandydujących. Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w 5 programach zgłosiło 22 projekty. W przypadku zakwalifikowania programu można uzyskać dofinansowanie do 80% kosztów projektu. Przewodniczący Komisji dziękując za bardzo interesującą prezentację ogłosił 5-cio minutową przerwę.

2 Ad. 2 Prezentacja programu antynikotynowego realizowanego w latach Barbara Bętkowska-Korpała I Klinika Kardiologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie omówiła program prewencji chorób układu krążenia pt. Kompleksowe leczenie osób uzależnionych od nikotyny. Materiał pisemny stanowi załącznik nr 4 do niniejszego protokołu. Małgorzata Winkiel - Skóra Kierownik Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej PSYCHE-med.- zwróciła się z prośbą o włączenie programu profilaktyki antynikotynowej do programów profilaktyki zdrowotnej realizowanych przez Gminę, omawiając przykładowy scenariusz warsztatu profilaktycznego dla osób uzależnionych od nikotyny. Materiał pisemny stanowi załącznik nr 5 do niniejszego protokołu. W dyskusji, w której między innymi głos zabierali: Bogusław Bosak., Mieczysław Łagosz, Dariusz Olszówka, Jan Starzyk podkreślono, że uzależnienie od nikotyny jest poważnym problemem społecznym i zdrowotnym. Leczenie nikotynizmu jest złożonym wieloetapowym procesem i nie może być bagatelizowane, wymaga zdecydowanych działań profilaktycznoterapeutycznych.. Podkreślono, że właściwą i znacznie tańszą formą jest leczenie uzależnienia od nikotyny niż leczenie chorób nowotworowych, chorób układu krążenia i chorób układu oddechowego. Dlatego też członkowie Komisji wypracowali treść wniosku. W głosowaniu przy 6 głosach za (jednogłośnie), Komisja postanowiła wystąpić z wnioskiem do Prezydenta Miasta Krakowa o wprowadzenie programu leczenia uzależnień od nikotyny do opracowywanego Miejskiego Programu Zdrowia Zdrowy Kraków Wniosek Nr 6/03 W uzupełnieniu Joanna Streb Małopolska Regionalna Kasa Chorych dodała, że w 2003 roku kasa zaplanowała sfinansowanie Programu pierwotnej choroby niedokrwiennej serca w ramach którego znajdzie się leczenie uzależnienia od nikotyny, jako jednej z przyczyn chorób serca. Barbara Bętkowska-Korpała była zdania, że akcje jednorazowe czy jednoroczne nie są wystarczające, nie zaspakajają potrzeb mieszkańców Krakowa, nie można też zachować ciągłości leczenia.. Podkreśliła, że w Krakowie działają znakomite ośrodki terapii uzależnień, ale z powodu braku funduszy nie zajmują się problemem nikotynizmu. Reasumując głosy w dyskusji, Przewodniczący Komisji zaproponował odbycie wspólnego posiedzenia z Przewodniczącymi Rad Dzielnic celem włączenia Rad Dzielnic w realizację programów profilaktyki zdrowotnej.. Ad. 3 Sprawy bieżące. Przewodniczący Komisji przypomniał, że kolejne posiedzenie Komisji Zdrowia i Profilaktyki odbędzie się 10 kwietnia br. Na posiedzenie to zostaną zaproszeni Przewodniczący Rad Dzielnic. Wobec zrealizowania porządku posiedzenia, Przewodniczący Bogusław Bosak o godzinie zamknął posiedzenie. Protokołowała Krystyna Sitek Przewodniczący Komisji Bogusław Bosak

3 3 Klinika Kardiologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Ordynator: prof. dr hab.med. Kalina Kawecka-Jaszcz Załącznik nr 4 do protokołu Kontynuacja programu prewencji chorób układu krążenia realizowanego w 2001 roku pt. Kompleksowe leczenie osób uzależnionych od nikotyny Udowodnione korzyści wynikające z zaprzestania palenia są szybko zauważalne. Prawdopodobnie żadne inne działanie w przypadku chorób układu sercowo-naczyniowego nie jest tak tanie i skuteczne jak rzucenie palenia (J.Taylor Hays i in., Medycyna po Dyplomie, 1999;8:26-38). 1. Przesłanki dla realizacji programu Jednym z najważniejszych i najbardziej rozpowszechnionych w populacji generalnej czynników ryzyka choroby niedokrwiennej serca jest palenie tytoniu. Udowodniono, że ryzyko zgonu z powodu choroby niedokrwiennej serca rośnie wraz z liczbą wypalanych papierosów. W populacji polskiej 80% zawałów serca przed 50 r.ż. związane jest z paleniem papierosów. Częstość zawału serca jest od 2 do 5 razy większa w porównaniu z niepalącymi. Ocenia się, że palenie tytoniu jest przyczyną 29% zgonów z powodu choroby niedokrwiennej serca i 17% zgonu z powodu udarów mózgu. Palenie tytoniu przyśpiesza rozwój miażdżycy w naczyniach wieńcowych. Zaprzestanie palenia dwukrotnie zmniejsza śmiertelność po zawale mięśnia sercowego. W metaanalizie opublikowanej w 1999 roku wykazano, że osoby z chorobą niedokrwienną serca kontynuujące palenie są narażone na 60% większe ryzyko zgonu i 75% zawału serca nie zakończonego zgonem w porównaniu do osób, które rzuciły palenie. W populacji po angioplastyce naczyń wieńcowych palący mają o 44% większe ryzyko zgonu z wszystkich przyczyn i o 49% większe ryzyko zgonu z przyczyn naczyniowosercowych w porównaniu z tymi, którzy rzucili palenie. Wśród osób po operacji pomostowania aortalno-wieńcowego kontynuujący palenie mają dwukrotnie większe ryzyko zawału serca i reoperacji oraz o 20% większe ryzyko nawrotu dolegliwości stenokardialnych w porównaniu z osobami, które rzuciły nałóg. Uzależnienie od nikotyny jest sklasyfikowane wśród zaburzeń spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych ICD F Nikotyna jest środkiem psychoaktywnym. Subiektywnie poprawia zdolność koncentracji uwagi, obniża poziom lęku i napięcia. Do specyficznych objawów uzależnienia od palenia zalicza się: trudność w kontroli

4 4 palenia, uporczywe używanie tytoniu wbrew wiedzy o następstwach, zmiany w zakresie tolerancji. W obrazie klinicznym zespołu odstawienia dominuje: głód nikotynowy, drażliwość, stany lękowe, zaburzenia koncentracji uwagi, bezsenność, obniżenie częstości tętna, wzrost masy ciała, niecierpliwość. Palenie papierosów, jeden z głównych czynników ryzyka chorób układu krążenia, a także innych chorób odtytoniowych, wymaga leczenia przez odpowiednio przygotowanych do tego specjalistów. Niezbędnym warunkiem podjęcia terapii jest motywacja chorego do rzucenia palenia, którą należy wzmacniać w trakcie przebiegu leczenia oraz w późniejszym okresie. Istotne są warunki środowiskowe np. domowe ułatwiające choremu przezwyciężenie nawrotu do nałogu. Z tego powodu objęcie leczeniem osób z najbliższego otoczenia jest konieczne. Warto zwrócić uwagę, że traktowanie leczenia nikotynizmu w sposób systemowy ogranicza miejsca, w których chory oraz inne osoby (np. dzieci) są narażone na inhalację dymem tytoniowym. Z badań wynika, że najskuteczniejszą formą leczenia nikotynizmu są programy psychologiczno-farmakologiczne. 2. Cele ogólne programu A/ zmniejszenie zachorowań i postępu chorób układu krążenia oraz przedwczesnej umieralności z powodu odtytoniowych schorzeń. B/ obniżenie kosztów leczenia pacjentów z chorobami układu krążenia. C/ ograniczenie ekspozycji na dym tytoniowy chorych objętych leczeniem poprzez włączenie do programu osób palących z najbliższego otoczenia np. współmałżonka. D/ upowszechnianie leczenia uzależnienia od nikotyny. 3. Uczestnicy programu Programem prewencyjnym zostanie objętych 400 osób ubezpieczonych w Małopolskiej Regionalnej Kasie Chorych, leczonych w z powodu chorób układu krążenia w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie lub/i osoby palące papierosy z ich najbliższego otoczenia np. współmałżonkowie. 4. Schemat postępowania i metody diagnostyczno-lecznicze A/ Wyselekcjonowanie chorych palących papierosy oraz motywowanie do podjęcia leczenia. Pisemna zgoda na włączenie do programu psychologiczno-farmakologicznego. B/ Diagnostyka nikotynizmu na podstawie wywiadu oraz testów Fagestroma i Schneider. Badanie stężenia tlenku węgla w wydychanym powietrzu przy wykorzystaniu aparatu smokolajzer. C/ Osoby uzależnione od nikotyny zostaną skierowane na konsultację lekarską celem włączenia leczenia farmakologicznego. Nienikotynowy preparat Zyban jest najbardziej skutecznym środkiem działającym ośrodkowo, umożliwiającym leczenie nikotynizmu i zapobiegającym nawrotom nałogu. Podstawowa farmakoterapia Zybanem trwa 7-tygodni. W trakcie leczenia odbywać się będzie 2 konsultacja lekarska.

5 5 W przypadku osób, u których nie będzie włączone leczenie Zybanem np. ze względów zdrowotnych, mogą być farmakologicznie leczeni objawowo (na swój koszt). D/ Wszyscy uczestnicy programu zostaną przygotowani psychologicznie do włączenia do 8-tygodniowej psychoterapii indywidualnej lub grupowej. Zostanie zawarty kontrakt terapeutyczny, pacjent pozna zasady terapii grupowej oraz zostaną omówione pierwsze trudności i doświadczenia w związku z rozpoczęciem leczenia, a także będzie wyznaczony dzień rzucenia palenia. W uzasadnionych przypadkach pacjent będzie uczęszczał na psychoterapię indywidualną. Grupowa terapia psychologiczna rozpocznie się w momencie już niepalenia, czyli do 2 tygodni od podania leku. Psychoterapia, prowadzona technikami poznawczobehawioralnymi jest ukierunkowana na wzmacnianie motywacji do leczenia i do utrzymania abstynencji, edukację w zakresie szkodliwości tego nałogu i korzyści z zaprzestania palenia, analizę mechanizmów uzależnienia, modyfikowanie niekorzystnych nawyków życiowych związanych z paleniem tytoniu oraz nabywanie umiejętności skutecznego radzenia sobie z nawrotem objawów zespołu odstawienia nikotynowego. W terapii grupowej zostanie wykorzystany przykładowy scenariusz warsztatu terapeutycznego dla osób uzależnionych od nikotyny zamieszczony w umowie MRKCh Nr 061/100014/12/01. D/ Dokumentacja będzie prowadzona przez realizatorów, którzy złożą pisemne sprawozdanie z przebiegu programu (dane personalne: imię i nazwisko, PESEL, adres zamieszkania, datę wizyty, sposób leczenia). 5. Czas realizacji programu Od momentu podpisania umowy z Małopolską Regionalną Kasą Chorych. 6. Kwalifikacje personelu - psycholog kliniczny lub terapeuta uzależnień - lekarz przeszkolony w danym zakresie 7. Koszty realizacji programu Tabl.1. Kosztorys usługi diagnostyczno-terapeutycznej dla 1 chorego. Usługa 2 porady psychologiczne 2 x 40,00zł = 80zł 2 porady lekarskie 2 x 40,00zł = 80zł 8 sesji psychoterapeutycznych 8 x 25,00zł = 200zł Koszt refundacji części ceny leku 360zł (pełny koszt wynosi 490,00zł) Łączna suma 720zł koszt

6 Ilość oferowanych usług: 400 Łączna wartość świadczeń: zł 6 8. Przewidywane efekty 1. Ograniczenie szkodliwego wpływu palenia na układ krążenia pacjentów oraz stan zdrowia osób z jego najbliższego otoczenia: rodzinnego i zawodowego. 2. Ocena i propagowanie nowoczesnego leczenia uzależnienia od palenia papierosów.