Jak przygotować diagnozę? Zasada równości szans Partnerstwo Inicjatywy lokalne- dobre praktyki

Transkrypt

1 Jak przygotować diagnozę? Zasada równości szans Partnerstwo Inicjatywy lokalne- dobre praktyki Mrągowo 16 grudnia 2010 Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Diagnoza problemów i potrzeb- co to takiego? Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3 Projekt jest odpowiedzią na zdiagnozowany problem

4 DIAGNOZA identyfikacja negatywnych, nieakceptowanych problemów, zagadnień lub niezaspokojonych potrzeb społecznych, gospodarczych czy środowiskowych

5 Nie ma jednej uniwersalnej metody dojścia do prawdy o sytuacji społecznogospodarczej, o deficytach i potrzebach. Stosowane metoda poznawcza powinna być odpowiednia do badanego przedmiotu, a stopień precyzji odpowiedni do zagadnienia.

6 Diagnoza Diagnoza jest integralną częścią projektu Stanowi punkt wyjścia do dalszych prac Dotyczy złożonego otoczenia, podlegającego ciągłym zmianom Wymaga umiejętności analitycznych, pozyskiwania danych

7 Komponenty dobrej diagnozy Uwzględnienie danych statystycznych. dostępne opracowania, analiz, raportów Badania własne: ankiety, wywiady, focusy wykazanie, że realizacja projektu wpisuje się w założenia strategii rozwojowych: województwa, powiatu gminu lub strategie sektorową oraz przyczyni się do realizacji celów POKL

8 Zalety badań własnych Zwiększenie szans powodzenia projektu Wiarygodność Zasada empowerment, czyli włączania odbiorców wsparcia w dyskusję na temat ich potrzeb i problemów oraz sposobów ich rozwiązywania (sprzyja ich aktywizacji, odpowiedzialności mobilizuje do wzięcia udziału w projekcie)

9 Diagnoza w POKL Elementy przeprowadzonej diagnozy po etapie zbierania i interpretacji danych znajdują się w części wniosku: 3.1 Cel projektu 3.2 Grupy docelowe (uzasadnienie wyboru grupy, charakterystyka, sposób rekrutacji)

10 Jeśli trudno znaleźć oficjalne dane? badania własne poszukiwanie zbiorowości (gmin, regionów, o możliwie podobnych cechach społeczno ekonomicznych i wykorzystanie ich opracowań problemu Sięgnięcie po badania naukowe i dane diagnostyczne oficjalnych dokumentów

11 Dokumenty strategiczne Diagnoza społeczna Czapińskiego i Panka Narodowa Strategia Spójności Strategia Rozwoju Kraju, województwa, gminy Inne dokumenty strategiczne: strategia rozwiązywania problemów społecznych Dokumenty sektorowe:

12 Gdzie ich szukać? Biuletyny Informacji Publicznej- strony urzędów (strategie lokalne, programy, plany itp.) (narodowa strategia spójności) (Szczegółowy Opis Priorytetów) (strategia rozwoju kraju) (Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Województwa Warmińsko Mazurskiego) (dane dotyczące bezrobocia)

13 Adresy Raport Kobiety w Polsce Polityka równości płci- raport ONZ

14 Sytuacje problemową opisujemy w kontekście Danego obszaru terytorialnego występowania problemu, którego rozwiązaniu ma służyć projekt i z którego będą pochodzić uczestnicy/czki projektu Charakterystyki grupy docelowej, tj.opisu określonej grupy, dla której projekt będzie realizowany

15 Konsultacji projektu, tj. oceny rozpoznanego problemu przez środowiska lokalne Analizy sytuacji kobiet i mężczyzn w danym obszarze wsparcia i oceny wpływu realizacji projektu na zmianę ich sytuacji Wszystko musi być poparte danymi statystycznymi, danymi z opracowań i analiz oficjalnych oraz badań własnych z podaniem źródła

16 Obszary wsparcia diagnoza odnosi się do: Priorytet VI: do lokalnego rynku pracy, struktury i poziomu bezrobocia, instytucji rynku pracy, dostępności do usług pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego na danym obszarze Priorytet VII: do opisu skali wykluczenia na danym obszarze, dostępności do usług instytucji pomocy i integracji społecznej, kondycji sektora ekonomii społecznej

17 Priorytet VIII do charakterystyki sytuacji lokalnej przedsiębiorczości, procesów restrukturyzacyjnych, dostępności i jakości oferty szkoleniowej dla pracowników przedsiębiorstw (w tym kursów przekwalifikujących) Priorytet IX: do opisu dostępności edukacji przedszkolnej, jakości oferty edukacyjnej i wyników egzaminów, dostosowania szkolnictwa zawodowego do lokalnego rynku pracy, oferty kształcenia ustawicznego.

18 Oddolna inicjatywa lokalna to projekt o zasięgu lokalnym, skierowany do określonej grupy docelowej (mieszkańców gmin wiejskich, wiejsko miejskich i miast do 25 tys. mieszkańców) zakładający udział grupy docelowej w formułowaniu i/lub realizacji projektu. Charakter inicjatywy wymusza na projektach, iż udzielane wsparcie musi wynikać w jakiś sposób z potrzeby społeczności lokalnej np. służyć rozwiązaniu problemu zdiagnozowanego przez tą społeczność lub służyć pobudzeniu aktywności tj. zwiększeniu własnych zdolności społeczności lokalnej do diagnozowania i rozwiązywania problemów w zakresie objętym Działaniem.

19 Tym samym oddolne inicjatywy lokalne wpisują się w realizację zasady empowerment czyli udziału grup napotykających na problemy społeczne w identyfikacji potrzeb i zakresu wsparcia na etapie przygotowania i/lub realizacji projektu. Zasada empowerment jest stosowana w celu zaangażowania się i podniesienia rzeczywistej zdolności tych grup do wpływania na sprawy, które ich dotyczą i zwiększenia w ten sposób efektywności projektów.

20 Zasada równości szans kobiet i mężczyzn Co to takiego???

21 Przestrzeganie horyzontalnej zasady równości szans kobiet i mężczyzn w Europejskim Funduszu Społecznym wynika z zapisów Traktatu Amsterdamskiego oraz Rozporządzeń Rady Europejskiej regulujących wdrażanie EFS we wszystkich krajach członkowskich UE. To obowiązek prawny, zapisany w umowach wiążących wszystkie instytucje zaangażowane w realizację PO KL w Polsce i korzystające ze środków EFS. Problematyka równości szans wynika wprost z art. 16 Rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej W przepisie tym stwierdzono, że:

22 Państwa członkowskie i Komisja zapewniają wsparcie zasady równości mężczyzn i kobiet oraz uwzględniania problematyki płci na poszczególnych etapach wdrażania funduszy. Państwa członkowskie i Komisja podejmują odpowiednie kroki w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualna na poszczególnych etapach wdrażania funduszy, a w szczególności w dostępie do nich. W szczególności dostępność dla osób niepełnosprawnych jest jednym z kryteriów, których należy przestrzegać podczas określania operacji współfinansowanych z funduszy oraz które należy uwzględniać na poszczególnych etapach wdrażania

23 Polityka równości szans płci: jest to strategia, zgodnie z którą problemy i doświadczenia kobiet i mężczyzn stają się integralnym elementem planowania, wdrażania, monitorowania i ewaluacji wszelkiej polityki i programów we wszystkich dziedzinach życia politycznego, ekonomicznego i społecznego tak, aby kobiety i mężczyźni odnosili równe korzyści, a nierówność się nie utrwalała

24 W przypadku EFS, konkretne działania najczęściej będą realizowane poprzez: projekty zmieniające relacje między kobietami a mężczyznami (np. promocję godzenia życia zawodowego i prywatnego poprzez większe zaangażowanie mężczyzn w wypełnianie obowiązków rodzinnych),

25 Projekty promujące równość szans kobiet i mężczyzn w różnych aspektach wdrażania PO KL, np. administracji, edukacji lub sądownictwie (szkolenia dla urzędników z zakresu równości szans, promocja niestereotypowego przekazu w programach nauczania lub w mediach itp.).

26 Zasada równości szans płci nie jest: zasadą dotyczącą tylko kobiet, tworzoną przez kobiety i dyskryminującą mężczyzn, zasadą mającą na celu doprowadzenie do tego, aby kobiety i mężczyźni stali się tacy sami.

27 Zasada równości szans płci jest: zasadą ograniczającą dyskryminację kobiet i mężczyzn istniejącą w obszarach rynku pracy, zasadą przypisującą taką samą wartość społeczną, równe prawa oraz równy dostęp do zasobów (środki finansowe, szanse rozwoju) kobietom i mężczyznom, zasadą stwarzającą możliwość wyboru drogi życiowej bez ograniczeń stereotypów płci, zasadą świadomą różnic między życiem kobiet i mężczyzn uznającą zróżnicowane potrzeby, doświadczenia i priorytety płci.

28 Strategiczne cele na rzecz równości: 1. Równy stopień niezależności ekonomicznej kobiet i mężczyzn 2. Godzenie życia prywatnego i zawodowego 3. Równe uczestnictwo w podejmowaniu decyzji 4. Wykorzenianie wszelkich form przemocy ze względu na płeć 5. Eliminowanie stereotypów związanych z płcią 6. Propagowanie równości płci w stosunkach zewnętrznych oraz polityce rozwojowej

29 Bariery równości płci: 1. Segregacja pozioma i pionowa rynku pracy 2. Różnice w płacach kobiet i mężczyzn 3. Mała dostępność elastycznych form czasu pracy 4. Niski udział mężczyzn w wypełnianiu obowiązków rodzinnych 5. Niski udział kobiet w procesach podejmowania decyzji

30 6. Przemoc ze względu na płeć 7. Niewidoczność kwestii płci w ochronie zdrowia 8. Niewystarczający system opieki przedszkolnej 9. Stereotypy płci we wszystkich obszarach 10. Dyskryminacja wielokrotna, szczególnie w odniesieniu do kobiet starszych, imigrujących, niepełnosprawnych oraz należących do mniejszości etnicznych.

31 W ocenie merytorycznej sformułowano 6 pytań o następującej treści: 1 Czy uzasadnienie potrzeby realizacji projektu zawiera analizę sytuacji kobiet i mężczyzn, która wskazuje na nierówności ze względu na płeć? (punkt 3.1. wniosku o dofinansowanie) 2 Czy analiza sytuacji kobiet i mężczyzn zawarta w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu zawiera dane ilościowe, które wskazują na brak istniejących nierówności w obszarze problemowym projektu? (punkt 3.1. wniosku o dofinansowanie)

32 3. Czy dane w podziale na płeć użyte w uzasadnieniu potrzeby realizacji projektu dotyczą zasięgu i obszaru interwencji projektu? (punkt 3.1. wniosku o dofinansowanie) 4. Czy działania podejmowane w projekcie odpowiadają na nierówności lub bariery ze względu na płeć istniejące w obszarze problemowym projektu lub różnicują działania (formy wsparcia) dla kobiet i mężczyzn, przyczyniając się do zmniejszenia istniejących nierówności w obszarze projektu? (punkt 3.3. wniosku o dofinansowanie)

33 5. Czy rezultaty są podane w podziale na płeć i wynikają z uzasadnienia potrzeby realizacji projektu? Czy rezultaty wskazują, jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i mężczyzn w obszarze projektu? (punkt 3.4. wniosku o dofinansowanie) 6. Czy projekt przewiduje równościowy sposób zarządzania projektem? (punkt 3.5. wniosku o dofinansowanie)

34 Warunkiem pozytywnej akceptacji wniosku jest pozytywna odpowiedź na co najmniej dwa pytania. Wyjątki, co do których nie stosuje się standardu minimum to projekty o ograniczonej rekrutacji, która wynika z: profilu działalności projektodawcy (ograniczenia statutowe), np. Stowarzyszenie Samotnych Ojców), realizacji działań pozytywnych (które pozwalają na wpłynięcie na niekorzystną sytuację danej płci w konkretnym obszarze, a tym samym wyrównanie jej szans społecznych i zawodowych), zakresu realizacji projektu (na terenie np. zakładu karnego)

35 SCHODY DO RÓWNOŚCI

36 Projekty ślepe na zasadę równości szans kobiet i mężczyzn -1 Brak odniesienia do sytuacji kobiet i mężczyzn- są instytucje, osoby, ludzie Dane ilościowe nie uwzględniają podziału na kobiety i mężczyzn Analiza problemu w projekcie nie uwzględnia specyfiki sytuacji kobiet i mężczyzn

37 Projekty neutralne poziom 0 Dane ilościowe nie uwzględniają podziału na kobiety i mężczyzn Analiza problemu w projekcie nie uwzględnia specyfiki sytuacji kobiet i mężczyzn Projektodawca deklaruje pełną dostępność i brak dyskryminacji nie proponując żadnych konkretnych działań, które to zapewnią

38 Projekty praktyczne poziom 1 Dane ilościowe uwzględniają podział na kobiety i mężczyzn, jednak nie przekłada się on na adekwatny liczbowy udział uczestników/czek. Na etapie analizy dostrzega się zróżnicowaną sytuację kobiet i mężczyzn jednak nie przekłada się to na równościowe cele i działania projektu. Jeżeli projektodawca pisze, że kobiety dominują w niskopłatnych zawodach, a następnie proponuje im kursy szycia bądź gotowania, to w efekcie utrzymuje beneficjentki w niskopłatnym segmencie rynku pracy.

39 Projekty równościowe jak je rozpoznać? poziom II Wszystkie dane segregowane są z podziałem na płeć, Na etapie analizy bada się różnice w sytuacji kobiet i mężczyzn, Skład liczbowy uczestników/uczestniczek wynika z analizy i jest adekwatny do problemu, Proponowane działania przyczyniają się do realizacji strategicznych celów równości szans płci.

40 Skąd czerpać informacje? Polityka równości płci raport Kobiety w Polsce- publikacja

41 Partnerstwo i inicjatywa lokalna Co to takiego?

42 Zgodnie z PO KL, celem wsparcia z EFS jest m.in. budowa partnerstwa na etapie programowania, wdrażania i monitorowania. Problematyka partnerstwa ma w Programie charakter wielowymiarowy i wielopłaszczyznowy. Jednak w ramach zagadnienia horyzontalnego istotnym elementem, który wymaga wzmocnienia w wymiarze horyzontalnym, jest partnerstwo rozumiane jako wzajemna współpraca oraz zaangażowanie interesariuszy i beneficjentów projektu.

43 Stosowanie zasady partnerstwa dotyczy określonej postawy, jaką przyjmują w relacjach między sobą różne instytucje. Postawy, która manifestuje się poprzez dobór takich mechanizmów współpracy, które w konkretnej sytuacji pozwalają w optymalny sposób zrealizować potencjalne korzyści z partnerstwa, zabezpieczając jednocześnie uczestników procesu przed ryzykiem wynikającym z możliwych obciążeń zarządczych.

44 O partnerstwie można mówić wtedy, gdy: - Istnieje układ instytucjonalny, w którym uczestniczą przedstawiciele różnych grup interesu; - Współpracujące podmioty łączy wspólnota celów, dotycząca wspólnie zdefiniowanych problemów; - Partnerzy łączą swoje wysiłki i zasoby, aktywnie współdziałając na rzecz ich rozwiązania; - Dzięki różnym doświadczeniom i kompetencjom partnerzy mogą się wzajemnie inspirować i tworzyć rozwiązania dla problemów; - Przystępując do współpracy partnerzy godzą się dzielić zadaniami i ryzykiem związanymi z realizacją zadania.

45 Dobre praktyki partnerstwo Bałtów- gmina, którą ożywiły dinozaury Inicjatywa wspólnego działania na rzecz rozwoju regionu narodziła się w grudniu 2002 roku z inicjatywy Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Bałt oraz Miejskiego Centrum Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim, które zwróciły się do samorządów, organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, przedsiębiorców oraz agend rządowych z prostym pytaniem: - Skoro robimy to samo, czemu nie mielibyśmy robić tego razem?

46 Obecnie LGD Krzemienny Krąg prowadzi własny sekretariat i skupia ponad 40 podmiotów z terenu trzech powiatów: opatowskiego i ostrowieckiego w województwie świętokrzyskim oraz lipskiego w województwie mazowieckim. Działania LGD prowadzone są głównie na rzecz ożywienia turystycznego regionu. Elementami łączącymi ten region są: - osoba pisarza Witolda Gombrowicza, - przełom rzeki Kamiennej, - odkrycia geologiczno-paleontologiczne

47 Na bazie pierwszego elementu powstał pomysł organizowania Pikniku Gombrowiczowskiego na terenie kamieniołomów, których właścicielami byli rodzice Witolda Gombrowicza. Na program pikniku składają się spektakle teatralne i wystawy artystów scen polskich nawiązujące tematycznie do twórczości pisarza. Przełom rzeki Kamiennej zaowocował pomysłem na organizację spływów tratwami na odcinku 4 km oraz wybudowanie przystani.

48 Odkrycie geologiczno-paleontologiczne przyczyniło się zaś do zbudowania Parku Jurajskiego (pierwszego w Europie), w którym znalazło zatrudnienie 140 osób. W ostatnim sezonie park odwiedziło ok. 300 tys. turystów. Obok tejże atrakcji powstaje na obszarze 40 ha Zwierzyniec Bałtowski, Kraina Koni Bałt a na sąsiednich stokach wybudowano wyciągi narciarskie.

49 Dinozaury w Parku Jurajskim w Bałtowie

50

51

52

53

54

55 Spływ tratwami rzeka Kamienną

56 Dobre praktyki szlak wsi tematycznych To jedna z metod ożywiania gospodarki wsi. Jej zaletą jest to, że nie wymaga dużych pieniędzy, przynajmniej na początku, i angażuje wielu mieszkańców. Można ją stosować w większości wsi, nawet tam gdzie "nie ma nic ciekawego". Tworzenie wsi tematycznej to sposób na wypłyniecie na szersze wody, na znajdowanie nowych sposobów zarabiania w warunkach gospodarki opartej na wiedzy i globalizacji.

57 Dąbrowa Wioska Zdrowego Życia, oferująca zajęcia z zielarstwa, medytacji, promocję aktywności fizycznej oraz różnorodne zajęcia w gospodarstwach wiejskich Iwięcino- Wieś Końca Świata, proponująca zajęcia edukacyjne związane z różnymi końcami świata (przyrodniczego, historycznego, geograficznego itp.) Paproty Wioska Labiryntów i Źródeł wykorzystuje warunki naturalne m.in. Ukształtowanie tereny, torfowiska do zajęć dydaktycznych i gier terenowych związanych z labiryntami Podgórki- Wioska Baśni i Zabawy zajęcia artystyczne, terapię bajką oraz turystykę rowerową Sierakowo Sławieńskie Wioska Hobbitów

58 Zagroda u Hanki i Rumcajsa

59 Wsie tematyczne na Warmii i Mazurach-Miejsca z duszą Aniołowo Wioska Aniołów Wieś Kadyny- Cesarskie Kadyny Pogrodzie- Wioska Dzieci Suchacz- Wioska Kaperska Jędrychowo- Wioska jak u babci Wierzno- Wioska rodzinna Narusa-Osada pod Kapeluszem Kamionek Wioska ryb i szuwarów Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

60 * Dobre praktyki dotyczące realizacji Zielonych Szlaków na obszarach wiejskich, realizowane m.in. w ramach IW EQUAL przez Fundację "Partnerstwo dla środowiska" Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

61 Jeśli marzy tylko jeden człowiek, pozostanie to tylko marzeniem. Jeżeli zaś będziemy marzyć wszyscy razem, będzie to już początek nowej rzeczywistości. Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

62 Dziękuję za uwagę Monika Hausman-Pniewska Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego