W trakcie leczenia lekarz prowadzący będzie kontrolował działanie pentostatyny.

Transkrypt

1 Lek przeciwnowotworowy zazwyczaj podawany w przebiegu leczenia białaczki włochatokomórkowej. W ramach badań klinicznych stosowany również wleczeniu nowotworów, takich jak chłoniak skórny T-komórkowy. Przedstawione informacje warto poszerzyć o ogólne wiadomości na temat chemioterapii oraz o wiedzę na temat zdiagnozowanego u Państwa nowotworu. W trakcie leczenia lekarz prowadzący będzie kontrolował działanie pentostatyny. Jak wygląda Pentostatyna jest przezroczystym, bezbarwnym płynem. Sposób podawania Pentostatyna podawana jest dożylnie przez: wenflon umieszczony w żyle, zazwyczaj na grzbiecie dłoni wkłucie centralne; plastikowa rurka wprowadzona podskórnie do żyły w okolicy obojczyka wkłucie obwodowe; plastikowa rurka wprowadzona do żyły w pobliżu zgięcia łokciowego. W trakcie leczenia pentostatyną będziecie Państwo również otrzymywali wkroplówce płyn, który podtrzymuje prawidłowe funkcjonowanie nerek. Wprzebiegu leczenia białaczki włochatokomórkowej pentostatynę podaje się zazwyczaj co dwa tygodnie. Leki przeciwnowotworowe podawane są w kilku cyklach, w ciągu kilku miesięcy. Długość chemioterapii oraz liczba cykli zależą od rodzaju nowotworu. Lekarz omówi z Państwem indywidualny harmonogram leczenia. Przed rozpoczęciem leczenia trzeba będzie wykonać badania krwi. W trakcie leczenia zazwyczaj podaje się leki przeciwwymiotne. Możliwe działania niepożądane Pacjenci różnie reagują na chemioterapię. Jedni odczuwają nieliczne skutki uboczne, inni doświadczają ich więcej. Przedstawione poniżej skutki uboczne mogą ale nie muszą wystąpić u pacjentów przyjmujących pentostatynę iróżnią się w zależności od liczby podawanych cytostatyków. Wymieniamy najbardziej typowe objawy uboczne z pominięciem tych, które występują rzadko, zatem prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest niewielkie. Jeżeli zaobserwujecie Państwo u siebie objaw uboczny nie przedstawiony poniżej, należy powiadomić lekarza lub pielęgniarkę. Obniżona odporność na infekcje Pentostatyna wpływa na obniżenie liczby białych krwinek produkowanych wszpiku kostnym, dlatego mogą być Państwo bardziej podatni na infekcje. Zjawisko to zwane neutropenią rozpoczyna się mniej więcej siedem dni od zakończenia zabiegu, a odporność na zakażenia jest najniższa dni po chemioterapii. Następnie liczba komórek krwi stopniowo rośnie i zazwyczaj wraca do normy przed rozpoczęciem kolejnej chemioterapii.

2 Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać do szpitala jeżeli zauważycie Państwo następujące objawy: temperatura ciała powyżej 38 C nagłe pogorszenie samopoczucia, nawet przy prawidłowej temperaturze. Przed kolejną dawką chemioterapii trzeba będzie wykonać badania krwi, aby sprawdzić, czy liczba komórek wzrosła. Zdarza się, że leczenie trzeba opóźnić ze względu na wynik morfologii krwi (liczba krwinek jest nadal za niska). Zasinienie lub krwawienie Pentostatyna wpływa na obniżenie liczby wytwarzanych płytek krwi, od których zależy krzepliwość krwi. Należy powiadomić lekarza o każdym nieuzasadnionym epizodzie krwawienia czy siniaczenia, np. krwawieniu z nosa, dziąseł, wybroczynach na skórze. Przy zbyt niskiej liczbie płytek może być konieczne przetoczenie płytek. Niedokrwistość W trakcie przyjmowania pentostatyny może wystąpić niedokrwistość (anemia). Liczba krwinek czerwonych odpowiedzialnych za dostarczanie tlenu do organizmu jest zbyt niska i może wystąpić zmęczenie i trudności z oddychaniem. O objawach takich należy powiadomić lekarza lub pielęgniarkę. Przy zbyt niskiej liczbie czerwonych krwinek może być konieczne przetoczenie krwi. Nudności i wymioty Mogą wystąpić niedługo po podaniu leków i utrzymywać się do 24 godzin. Lekarz przepisze skuteczne leki przeciwwymiotne, które powinny zapobiegać lub znacznie łagodzić dolegliwości. Jeżeli nudności i wymioty utrzymują się pomimo zażywania leków przeciwwymiotnych, należy dać znać lekarzowi, który wypisze inny, bardziej skuteczny lek. Niektóre leki przeciwwymiotne powodują zaparcia. Należy poinformować o tym lekarza. Zmiany skórne Może pojawić się suchość skóry i swędzenie, a niekiedy przypominające trądzik wypryski na twarzy i górnej części ciała. W ciągu kilku miesięcy od zakończenia leczenia wszystko zwykle wraca do normy. Ulgę przynosi smarowanie suchych miejsc delikatnym, bezzapachowym środkiem nawilżającym. Przy pierwszym podaniu leku może wystąpić wysypka, ale przy kolejnych podaniach już nie. Zmęczenie Zmęczenie jest bardzo częstym skutkiem ubocznym chemioterapii, zwłaszcza pod koniec leczenia oraz kilka tygodni po jego zakończeniu. Należy jak najwięcej wypoczywać i dostosować tempo wykonywanych czynności do swoich możliwości. Warto wprowadzać umiarkowane ćwiczenia fizyczne, takie jak spacery. Jeśli zmęczenie wywołuje senność, należy zrezygnować z prowadzenia pojazdów oraz obsługi urządzeń mechanicznych. Utrata apetytu Przez pewien czas jedzenie może smakować inaczej niż zwykle, ale po zakończeniu leczenia odczucie mija. Dietetyk pomoże Państwu przezwyciężyć problemy związane z jedzeniem i poradzi, jak utrzymać prawidłową wagę.

3 Zmiany w funkcjonowaniu oczu Pentostatyna oddziaływuje na oczy, które stają się bardziej suche lub łzawiące albo bardziej wrażliwe na działanie promieni słonecznych. Czasami leczenie powoduje bolesność oczu lub zaburzenia widzenia. Objawy takie należy zgłaszać lekarzowi. Mniej częste działania niepożądane Zaburzenia słuchu Uszy czasami pobolewają, mogą pojawić się szumy w uszach i utrata zdolności słyszenia wysokich dźwięków. O objawach takich należy powiadomić lekarza. Biegunka Pentostatyna może powodować biegunkę, którą na ogół łatwo kontrolować za pomocą leków. Gdyby jednak biegunka była uporczywa i trwała dłuższy czas, trzeba powiadomić lekarza. Należy pić dużo płynów. Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej W trakcie leczenia w jamie ustnej może wystąpić suchość, popękanie śluzówki lub owrzodzenie. Zapobiegać temu można dużo pijąc, regularnie myjąc zęby miękką szczoteczką lub stosując płyny do płukania ust, bądź leki przepisane przez lekarza. Ulgę daje ssanie kawałka lodu. Jeśli którykolwiek z tych problemów pojawi się należy poinformować lekarza, który przepisze środki do płukania jamy ustnej. Reakcja alergiczna Do objawów reakcji alergicznej należą: wysypka i świąd skóry, wysoka temperatura (gorączka), dreszcze, zaczerwienienie twarzy, zawroty i ból głowy, duszności, niepokój i uczucie parcia na pęcherz. Wszelkie reakcje alergiczne wprzebiegu leczenia będą dokładnie monitorowane. Należy informować lekarza lub pielęgniarkę o pojawieniu się którejkolwiek z tych reakcji. Gorączka i dreszcze Objawy takie pojawiają się zazwyczaj w ciągu kilku godzin od podania pentostatyny, ale na ogół nie utrzymują się długo. Lekarz może przepisać dodatkowe leki. Zaburzenia funkcji wątroby Zburzenia funkcji wątroby w przebiegu leczenia pentostatyną są przejściowe iwątroba wraca do stanu prawidłowego po zaprzestaniu leczenia. Zapewne nie będziecie Państwo odczuwać żadnych dolegliwości, ale lekarz zleci odpowiednie badania monitorujące funkcje wątroby w trakcie leczenia. Zaburzenia funkcji nerek Leczenie na ogół nie powoduje żadnych objawów, albo tylko łagodne. Jeśli jednak zaburzenia są poważne, a leczenie nie zostanie przerwane, nerki mogą zostać trwale uszkodzone. Lekarz zleci regularne badania krwi, które pozwolą kontrolować pracę nerek w trakcie leczenia. W razie potrzeby otrzymacie Państwo lek moczopędny. Ważne jest, aby dużo pić przed podaniem chemii i później. O każdym pogorszeniu samopoczucia należy informować lekarza.

4 Zmiany w płucach Chemioterapia może powodować zmiany w tkance płucnej. Lekarz musi być poinformowany o tym, czy palicie Państwo papierosy jak również o wszelkich objawach kaszlu czy trudnościach z oddychaniem. Zmiany w rytmie pracy serca Zdarza się, że pentostatyna uszkadza mięsień serca, co powoduje zmiany wrytmie pracy serca. Niekiedy przed podaniem leków wykonuje się badania obrazujące pracę serca. Wypadanie włosów W trakcie leczenia obserwuje się rzadkie przypadki przerzedzenia lub całkowitego wypadania włosów. Zazwyczaj następuje to ok. 3-4 tygodni po rozpoczęciu leczenia, chociaż czasami zdarza się wcześniej. Może wystąpić także przerzedzenie lub utrata rzęs, brwi i innych włosów na ciele. Jest to proces przejściowy i włosy odrastają zazwyczaj w ciągu kilku tygodni po zakończeniu leczenia. Nowe włosy mogą się nieco różnić; mogą odrosnąć bardziej proste lub bardziej kręcone, cieńsze lub nieco innego koloru. Pielęgniarka poinformuje Państwa, jak radzić sobie z utratą włosów. Należy natychmiast informować lekarza o pogorszeniu samopoczucia lub wystąpieniu któregokolwiek z wymienionych lub nie wymienionych wyżej działań niepożądanych. Informacje dodatkowe Wynaczynienie do tkanek wokół żyły Jeśli podczas podawania pentostatyny pojawi się wynaczynienie, uszkodzeniu mogą ulec tkanki. Należy natychmiast poinformować lekarza lub pielęgniarkę okłuciu lub pieczeniu w miejscu wkłucia w trakcie, kiedy podawany jest lek. Wystąpienie takich objawów jest mało prawdopodobne jeśli pentostatynę podaje się przez wkłucie centralne lub obwodowe. Jeśli w miejscu wkłucia pojawi się obrzęk lub zaczerwienienie, należy natychmiast powiadomić lekarza. Jeśli w tym czasie przebywacie Państwo wdomu, należy bezzwłocznie skontaktować się ze szpitalem i powiadomić lekarza lub pielęgniarkę. Ryzyko zakrzepów krwi Choroba nowotworowa zwiększa ryzyko wystąpienia zakrzepów krwi, achemioterapia dodatkowo potęguje to ryzyko. Zakrzepica może wywoływać objawy takie jak ból, zaczerwienienie i obrzęk kończyn dolnych lub duszności i ból w klatce piersiowej. Jest to zjawisko niebezpieczne, dlatego należy natychmiast informować lekarza o wystąpieniu któregokolwiek z tych objawów. Otrzymają Państwo wówczas leki przeciwkrzepliwe, rozrzedzające krew. Lekarz lub pielęgniarka udzielą Państwu dodatkowych informacji. Płodność Leczenie może spowodować zaburzenia płodności. Przed rozpoczęciem leczenia należy porozmawiać o tym z lekarzem prowadzącym. Antykoncepcja Podczas leczenia pentostatyną nie należy planować ciąży lub ojcostwa, ponieważ lek może powodować

5 poważne uszkodzenia płodu. W związku zpowyższym, zaleca się wysoce skuteczne metody antykoncepcji, takie jak wkładki wewnątrzmaciczne czy prezerwatywy. Najlepiej przedyskutować tę kwestię z lekarzem. Nie wiadomo, czy leki chemioterapeutyczne mogą być obecne w nasieniu lub wydzielinie z pochwy, zatem dla ochrony partnera najlepiej unikać kontaktów intymnych lub stosować prezerwatywę w czasie około 48 godzin od podania leku. Karmienie piersią Istnieje potencjalne ryzyko, że leki chemioterapeutyczne przenikają do mleka matki, w związku z czym zaleca się zaprzestanie karmienia piersią w czasie terapii oraz przez kilka miesięcy po jej zakończeniu. Inne leki Przyjmowanie podczas chemioterapii niektórych leków, w tym leków dostępnych w sklepie lub w aptece bez recepty, może być szkodliwe. Należy informować lekarza o wszystkich przyjmowanych przez Państwa lekach, z uwzględnieniem tych kupowanych bez recepty, jak również o stosowaniu leczenia uzupełniającego czy terapii ziołowych. Produkty krwiopochodne Jeśli w trakcie leczenia pentostatyną lub po jego zakończeniu niezbędne okaże się przetoczenie krwi lub płytek, będą one poddane napromienieniu. Chodzi o to, aby nie przetoczyć krwinek białych, które mogą być dla Państwa szkodliwe. Napromienione składniki krwi nie są radioaktywne. Personel szpitala zostanie powiadomiony, że należy Państwu przetaczać wyłącznie składniki krwi napromienione; będzie to również wpisane w Państwa historię choroby. Pobyt w szpitalu z przyczyn nie związanych bezpośrednio z chorobą nowotworową Jeśli jesteście Państwo przyjęci do szpitala z powodu nie związanego bezpośrednio z chorobą nowotworową, należy poinformować personel medyczny o stosowanej chemioterapii. Należy podać nazwisko lekarza prowadzącego chemioterapię. Kontakty alarmowe Warto mieć w domu listę osób, z którymi można kontaktować się w razie wystąpienia niepokojących objawów. Lekarz prowadzący dostarczy Państwu numery kontaktowe do osób, które w razie potrzeby udzielą pomocy nawet wgodzinach wieczornych i nocnych oraz w weekendy i święta. Ostatnia aktualizacja: Następna planowana aktualizacja: Macmillan Cancer Support [2010]. Niniejsza publikacja oparta jest na informacji opublikowanej na stronie przez Macmillan Cancer Support, 89 Albert Embankment, London SE1 7UQ, United Kingdom. Macmillan nie ponosi odpowiedzialności za dokładność niniejszego tłumaczenia, ani za kontekst, w jakim treści te się ukazują. Pełną odpowiedzialność za tłumaczenie ponosi Instytut Hematologii i Transfuzjologii, ul. Indiry Gandhi 14, Warszawa, Polska.

6

7 Powered by TCPDF (