Bilans płatniczy Polski w I kwartale 2016 r.

Transkrypt

1 Warszawa, dnia 30 czerwca 2016 r. Bilans płatniczy Polski w I kwartale 2016 r. Kwartalny bilans płatniczy został sporządzony przy wykorzystaniu danych miesięcznych i kwartalnych przekazanych przez polskie podmioty uczestniczące w obrotach z zagranicą, danych statystyki publicznej oraz informacji uzyskanych ze źródeł administracyjnych. Prezentowana wersja bilansu płatniczego ma charakter informacji wstępnej i może ulec zmianie. Rachunek bieżący i kapitałowy Łączna wartość salda rachunku bieżącego i kapitałowego, w I kwartale 2016 r., była dodatnia i wyniosła 11,9 mld PLN. Relacja łącznego salda rachunku bieżącego i kapitałowego do PKB, w omawianym kwartale, wyniosła 2,8%. Wykres 1. Saldo rachunku bieżącego i kapitałowego Saldo rachunku bieżącego, w I kwartale 2016 r., było dodatnie i wyniosło 1,3 mld PLN i, w stosunku do analogicznego okresu 2015 r., pogorszyło się o 2,5 mld PLN. O poziomie 1 / 8

2 tego salda zadecydowały dodatnie salda usług (11,6 mld PLN) i obrotów towarowych (5,2 mld PLN) oraz ujemne salda dochodów pierwotnych (13,4 mld PLN) i dochodów wtórnych (2,1 mld PLN). Relacja salda rachunku bieżącego do PKB była dodatnia i wyniosła 0,3%. Na obniżenie nadwyżki w rachunku bieżącym wpłynęło przede wszystkim zmniejszenie dodatniego saldo obrotów towarowych o 1,7 mld PLN oraz pogłębienie ujemnego saldo dochodów pierwotnych o 4,9 mld PLN. Dodatnie saldo rachunku kapitałowego ukształtowało się na poziomie 10,6 mld PLN. Obroty towarowe Eksport towarów, w I kwartale 2016 r., został oszacowany na poziomie 189,0 mld PLN, zaś import w wysokości 183,8 mld PLN. O wzroście eksportu towarów o 10,6 mld PLN tj. o 6,0% zadecydowała głównie sprzedaż za granicę żywności, samochodów i części samochodowych oraz produktów przemysłu odzieżowego i meblarskiego. Przyrost importu o 12,3 mld PLN tj. o 7,2% w dużej mierze został spowodowany zwiększoną wartością zakupionych towarów przemysłu motoryzacyjnego i elektronicznego. Jednocześnie odnotowano niższą wartość importowanej ropy naftowej wynikającą ze spadku jej cen (o 36% w porównaniu do I kwartału 2015 r.). Niższa dynamika eksportu niż importu towarów spowodowała zmniejszenie salda obrotów towarowych, które w omawianym okresie było dodatnie i wyniosło 5,2 mld PLN. W analogicznym kwartale 2015 r. saldo to było również dodatnie i wyniosło 6,9 mld PLN. Międzynarodowy handel usługami Przychody z tytułu usług świadczonych przez polskie podmioty na rzecz podmiotów z zagranicy wyniosły 39,9 mld PLN, a rozchody z tytułu zakupionych usług od nierezydentów 28,3 mld PLN. W porównaniu z I kwartałem 2015 r. przychody z tego tytułu były wyższe o 12,4%, a rozchody o 6,7%. Saldo usług, w analizowanym kwartale, było dodatnie i wyniosło 11,6 mld PLN. O wysokości salda tej pozycji zdecydowały dodatnie salda: usług transportowych w wysokości 4,8 mld PLN (wzrost o 0,9 mld PLN w porównaniu do I kwartału 2015 r.), pozostałych usług w kwocie 5,0 mld PLN (wzrost o 1,7 mld PLN) oraz podróży zagranicznych w wysokości 1,8 mld PLN. Dochody pierwotne Na wysokość ujemnego salda dochodów pierwotnych, w kwocie 13,4 mld PLN, złożyły się ujemne salda dochodów z inwestycji (17,5 mld PLN) i wynagrodzeń pracowników (0,1 mld PLN) oraz dodatnie saldo pozostałych dochodów pierwotnych (4,2 mld PLN). O wysokości ujemnego salda dochodów z inwestycji zadecydowały dochody uzyskane przez zagranicznych inwestorów bezpośrednich w wysokości 15,5 mld PLN, które w 2 / 8

3 porównaniu do analogicznego okresu 2015 r. były wyższe o 0,9 mld PLN. Na dochody inwestorów bezpośrednich złożyły się: reinwestowane zyski w kwocie 7,8 mld PLN, dywidendy w wysokości 5,4 mld PLN oraz naliczone odsetki od instrumentów dłużnych w wysokości 2,3 mld PLN. Na wartość ujemnego salda dochodów pierwotnych wpłynęły również uzyskane przez nierezydentów dochody z tytułu inwestycji portfelowych w Polsce (w postaci odsetek od dłużnych papierów wartościowych emisji polskich podmiotów oraz wypłaconych dywidend). Wyniosły one 3,8 mld PLN i, w porównaniu do analogicznego kwartału 2015 r., były niższe o 7,3%. Dochody nierezydentów z pozostałych inwestycji osiągnęły wartość 1,7 mld PLN i, w porównaniu z I kwartałem 2015 r., były niższe o 0,2 mld PLN. Dochody wtórne pozostałych sektorów Saldo dochodów wtórnych pozostałych sektorów było dodatnie i wyniosło 2,4 mld PLN. Przychody ukształtowały się na poziomie 4,7 mld PLN, w tym 2,9 mld PLN stanowiły przychody z tytułu przekazów zarobków. Rozchody wyniosły 2,3 mld PLN. Transfery z Unią Europejską W analizowanym kwartale 2016 r. napływ środków z Unii Europejskiej, wykazany w bilansie płatniczym, wyniósł 16,4 mld PLN. W rachunku bieżącym w dochodach pierwotnych zanotowano napływ w wysokości 5,4 mld PLN ( były to środki pozyskane w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej w wysokości 4,8 mld PLN oraz w ramach Europejskiego Fundusz Społecznego w kwocie 0,6 mld PLN). W transferach kapitałowych zarejestrowano napływ o wartości 10,9 mld PLN (były to środki otrzymane w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 6,7 mld PLN i Funduszu Spójności 4,2 mld PLN). W tym samym okresie Polska wpłaciła 5,6 mld PLN do budżetu Unii Europejskiej z tytułu składek i opłat członkowskich. W wyniku wymienionych transakcji saldo transferów z Unią Europejską, w I kwartale 2016 r., było dodatnie i wyniosło 10,8 mld PLN. Rachunek finansowy (aktywa netto) Saldo rachunku finansowego (inwestycje polskich podmiotów za granicą pomniejszone o inwestycje nierezydentów w Polsce), w I kwartale 2016 r., było dodatnie i ukształtowało się na poziomie 6,1 mld PLN, co oznacza odpływ kapitału z Polski. Napływ kapitału z tytułu inwestycji nierezydentów w Polsce (wzrost pasywów) w analizowanym kwartale wyniósł 12,7 mld PLN. W tym samym czasie polskie inwestycje za granicą powiększyły się (odpływ kapitału) o 18,8 mld PLN. 3 / 8

4 Inwestycje nierezydentów w Polsce (pasywa) O wzroście inwestycji nierezydentów w Polsce, w wysokości 12,7 mld PLN, zadecydował głównie napływ kapitału netto z tytułu inwestycji bezpośrednich oraz pozostałych inwestycji. Wykres 2. Inwestycje nierezydentów w Polsce - pasywa Saldo pasywnych inwestycji bezpośrednich było dodatnie i wyniosło 18,2 mld PLN. Na kwotę tę złożyły się: reinwestycje zysków (7,8 mld PLN), napływ netto środków zwiększający wartość akcji i innych form udziałów kapitałowych (3,1 mld PLN) oraz napływ kapitału netto z tytułu instrumentów dłużnych (7,3 mld PLN). W analizowanym kwartale 2016 r., saldo inwestycji portfelowych było ujemne i wyniosło 25,3 mld PLN. Nierezydenci zainwestowali w polskie udziałowe papiery wartościowe netto 1,5 mld PLN, były to przede wszystkim akcje polskich przedsiębiorstw. Jednocześnie nierezydenci wycofali z inwestycji w dłużne papiery wartościowe 26,8 mld PLN, głównie zmniejszyli swoje inwestycje w długoterminowe papiery wartościowe Skarbu Państwa emitowane na rynek krajowy (o 19,4 mld PLN). W tym samym czasie zmniejszeniu uległy zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu długoterminowych obligacji nominowanych w walutach obcych odpływ kapitału netto w wysokości 7,6 mld PLN netto. Saldo pozostałych inwestycji zagranicznych było dodatnie i wyniosło 19,8 mld PLN. Na wysokość tego salda wpłynął wzrost zobowiązań NBP o 18,7 mld PLN (w głównej mierze z tytułu transakcji repo) oraz sektora bankowego o 4,9 mld PLN (w zdecydowanej części z tytułu depozytów przyjętych od nierezydentów). Zobowiązania sektora rządowego zmniejszyły się o 3,0 mld PLN (głównie z tytułu spłaty kredytów otrzymanych od organizacji międzynarodowych). W tym samym czasie 4 / 8

5 przedsiębiorstwa zmniejszyły swoje zobowiązania z tytułu pozostałych inwestycji o 0,5 mld PLN (przede wszystkim z tytułu spłaty kredytów handlowych otrzymanych od nierezydentów). Inwestycje polskich podmiotów za granicą (aktywa) Saldo inwestycji rezydentów za granicą było dodatnie i wyniosło 18,8 mld PLN. Na dodatnie saldo aktywnych inwestycji bezpośrednich, które wyniosło 6,2 mld PLN złożył się wzrost aktywów z tytułu akcji i innych form udziałów kapitałowych o 1,8 mld PLN oraz wzrost aktywów z tytułu instrumentów dłużnych o 4,4 mld PLN. W tym samych czasie polskie podmioty (w przeważającej części fundusze inwestycyjne i fundusze emerytalne) wycofały się z inwestycji w zagraniczne udziałowe papiery wartościowe, w wysokości 1,9 mld PLN. Rezydenci (głównie banki oraz pozostałe podmioty finansowe) wycofały z inwestycji w zagraniczne dłużne papiery wartościowe 0,4 mld PLN. Saldo pozostałych polskich inwestycji za granicą było dodatnie i wyniosło 0,2 mld PLN. Na wysokość salda tej pozycji istotnie wpłynęły transakcje pozostałych sektorów, których należności z tytułu kredytów udzielonych nierezydentom oraz depozytów ulokowanych w bankach za granicą zwiększyły się o 4,8 mld PLN. Jednocześnie zmniejszeniu uległy pozostałe należności sektora bankowego o 4,6 mld PLN, głównie z tytułu wycofania depozytów z zagranicznych banków. O wzroście oficjalnych aktywów rezerwowych, w I kwartale 2016 r., zadecydowały transakcje własne oraz zrealizowane na zlecenie klientów NBP w szczególności Ministerstwa Finansów. Łączne saldo transakcji zrealizowanych przez NBP wyniosło 14,4 mld PLN zwiększając poziom aktywów rezerwowych. Ujemne różnice kursowe oraz zmiany wyceny spowodowały spadek wartości aktywów rezerwowych o 6,8 mld PLN. Stan oficjalnych aktywów rezerwowych na koniec marca 2016 r. wyniósł 377,9 mld PLN. 5 / 8

6 Dodatkowe informacje o bilansie płatniczym Dane bilansu płatniczego za maj 2016 r. zostaną opublikowane 14 lipca 2016 r. Dane bilansu płatniczego za II kwartał 2016 r. zostaną opublikowane 30 września 2016 r. Szeregi czasowe kwartalnego bilansu płatniczego, począwszy od danych za I kwartał 2004 r., są dostępne na stronie internetowej NBP. Szeregi czasowe miesięcznego bilansu płatniczego, począwszy od danych za styczeń 2004 r., są dostępne na stronie internetowej NBP. Tablice analityczne kwartalnego bilansu płatniczego, począwszy od I kwartału 2004 r., są dostępne na stronie internetowej NBP. Opis bilansu płatniczego za IV kwartał 2015 r. jest dostępny na stronie internetowej NBP. 6 / 8

7 Załącznik 1 Bilans płatniczy * w mln PLN I kw 16 - IV kw 15 I kw 16 - I kw 15 I kw IV kw I kw Zmiana Dynamika Zmiana Dynamika Rachunek bieżący Saldo obrotów towarowych Eksport ,9% ,0% Import ,6% ,2% Saldo usług Przychody ,5% ,4% Rozchody ,3% ,7% Saldo dochodów pierwotnych Przychody ,6% ,7% Rozchody ,8% ,7% Saldo dochodów wtórnych Przychody ,4% ,8% Rozchody ,0% ,2% Rachunek kapitałowy Przychody ,0% ,0% Rozchody ,9% ,3% Rachunek finansowy Inwestycje bezpośrednie - aktywa Akcje i inne formy udziałow kapitałowych Instrumenty dłużne Inwestycje bezpośrednie - pasywa Akcje i inne formy udziałow kapitałowych Instrumenty dłużne Inwestycje portfelowe - aktywa Udziałowe papiery wartościowe Dłużne papiery wartościowe Inwestycje portfelowe - pasywa Udziałowe papiery wartościowe Dłużne papiery wartościowe Pozostałe inwestycje - aktywa NBP Sektor rządowy Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) Pozostałe sektory Pozostałe inwestycje - pasywa NBP Sektor rządowy Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) Pozostałe sektory Pochodne instrumenty finansowe Oficjalne aktywa rezerwowe Saldo błędów i opuszczeń * Dane wstępne 7 / 8

8 Załącznik 2 Bilans płatniczy * w mln EUR I kw 16 - IV kw 15 I kw 16 - I kw 15 I kw IV kw I kw Zmiana Dynamika Zmiana Dynamika Rachunek bieżący Saldo obrotów towarowych Eksport ,7% ,0% Import ,4% ,2% Saldo usług Przychody ,5% ,2% Rozchody ,5% ,7% Saldo dochodów pierwotnych Przychody ,4% ,9% Rozchody ,4% ,8% Saldo dochodów wtórnych Przychody ,9% ,6% Rozchody ,6% ,8% Rachunek kapitałowy Przychody ,8% ,3% Rozchody ,0% ,0% Rachunek finansowy Inwestycje bezpośrednie - aktywa Akcje i inne formy udziałow kapitałowych Instrumenty dłużne Inwestycje bezpośrednie - pasywa Akcje i inne formy udziałow kapitałowych Instrumenty dłużne Inwestycje portfelowe - aktywa Udziałowe papiery wartościowe Dłużne papiery wartościowe Inwestycje portfelowe - pasywa Udziałowe papiery wartościowe Dłużne papiery wartościowe Pozostałe inwestycje - aktywa NBP Sektor rządowy Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) Pozostałe sektory Pozostałe inwestycje - pasywa NBP Sektor rządowy Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) Pozostałe sektory Pochodne instrumenty finansowe Oficjalne aktywa rezerwowe Saldo błędów i opuszczeń * Dane wstępne 8 / 8