Informacja z wyników kontroli wprowadzonych do obrotu zabawek pod kątem spełniania zasadniczych i innych wymagań IV kwartał 2010 r.

Transkrypt

1 Informacja z wyników kontroli wprowadzonych do obrotu zabawek pod kątem spełniania zasadniczych i innych wymagań IV kwartał 2010 r. I. Celem kontroli było sprawdzenie zgodności wprowadzonych do obrotu zabawek z wymaganiami określonymi w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935 ze zm.) i rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek (Dz. U. z 2003 r. Nr 210, poz z późń. zm.). Ogółem zbadano 105 zabawek, z tego w ramach programu kontroli 84, a w toku kontroli dodatkowej przeprowadzonej u importera w związku z informacją otrzymaną od Urzędu Celnego w Gdyni 21 zabawek. Do badań laboratoryjnych pobrano 9 próbek, z tego: 7 zbadano w Specjalistycznym Laboratorium Badania Zabawek w Lublinie (badania w zakresie właściwości mechanicznych i fizycznych), 2 w Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej w Łodzi ( w zakresie ftalanów). Ze względu na różnego rodzaju niezgodności zakwestionowano 61 zabawek (58 procent skontrolowanych), w tym z uwagi na: brak i nieprawidłowe oznakowanie CE 3 brak informacji o producencie lub importerze - 6 zabawek brak informacji o celowości zachowania opakowania/etykiety/ulotki 8 zabawek brak ostrzeżenia zabawek skontrolowanych u importera ostrzeżenia zabawek brak wskazania ryzyka 14 zabawek (w tym 10 u importera) brak wymaganych ostrzeżeń 2 brak wymaganych instrukcji lub nieprawidłowe instrukcje - 27 zabawek, informacji o konieczności nadzoru osoby dorosłej 17 zabawek, nieprawidłową konstrukcję stwierdzoną w wyniku badań organoleptycznych i laboratoryjnych - 10 zabawek przekroczone stężenie ftalanów 1 zabawka. Ponadto stwierdzono inne nieprawidłowości, które opisano w dalszej części informacji. Pochodzenie skontrolowanych i zakwestionowanych zabawek: import zbadano zakwestionowano 58 Polska - zbadano 3 zakwestionowano 3 inne kraje UE - nie badano II. Podmiotowy zakres kontroli Kontrolą objęto 10 podmiotów importera, 3 hurtownie, 2 sklepy wielkopowierzchniowe oraz 4 sklepy detaliczne. III. Ustalenia kontroli Kontrolę w zakresie zgodności z zasadniczymi i innymi wymaganiami przeprowadzono w oparciu o normy zharmonizowane z dyrektywą Rady Europejskiej 88/378/EEC, dotyczące bezpieczeństwa zabawek i przepisy rozporządzenia MGPiPS z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek. a) klasyfikacja zabawek do poszczególnych kategorii Kontrolą objęto następujące kategorie zabawek Kategoria ilość skontrolowanych zabawek

2 lalki 9 miękkie wypchane 12 figurki 5 dla niemowląt do oglądania, chwytania i /lub ściskania sprzęt audiowizualny 10 konstrukcyjne i układanki 9 zestawy do eksperymentowania 1 funkcjonalne 3 zestawy gier 0 pojazdy napędzane mechaniczne/elektrycznie 5 przedstawiające różne sceny i gotowe modele 35 tematyczne * 3 pociskowe * 1 do pociągania, popychania i naukę chodzenia* wspomagające rozwijające umiejętności* 2 * innych kategorii niż wymienione w programie do kontroli na IV kw r. b) prawidłowość oznakowania znakiem CE Zbadano 105 zabawek. Z uwagi na brak oznakowania CE zakwestionowano 2 pochodzące z Chin. Brak oznakowania CE był między innymi podstawą zbadania tych zabawek w zakresie spełniania zasadniczych wymagań. Zabawkę pistolet poddano badaniom laboratoryjnym a zabawkę kamerka organoleptycznym. Obie kwestionowano. W jednym przypadku znak CE posiadał zaniżoną wysokość liter (stwierdzono 2-3 mm, zamiast minimum 5 mm). Nadmienia się, że kontrolowane w ( ) nie posiadały nazw wyrobów tylko oznaczenie modelem/ symbolem lub tylko kodem kreskowym dlatego w nawiasie opisano jakiego rodzaju jest to zabawka. c) informacja dotycząca producenta lub importera/informacja o celowości zachowania opakowania/ etykiety/ulotki Z uwagi na brak informacji dotyczącej nazwy i adresu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela albo importera, albo ze względu na niepełny adres zakwestionowano 6 zabawek skontrolowanych w ( ). Na podstawie dokumentów przedstawionych przez kontrolowanego ustalono, że wszystkie zakupione zostały w ( ). Na przedstawionych przez kontrolowanego fakturach zakupu umieszczone były dane umożliwiające identyfikację wyrobu (kod kreskowy, model) natomiast na fakturach wystawianych przez kolejnych dystrybutorów uczestniczących w łańcuchu dostaw już tych danych nie było, co uniemożliwiło ustalenie podmiotu wprowadzającego faktycznie wyrób do obrotu. Wysyłane przez tut. Inspektorat pisma albo wracały z adnotacjami brak pełnego adresu - numeru boksu, hali, podmiot wyprowadził, nie podjęto korespondencji w terminie a jeśli pismo trafiło do adresata, to w udzielonej odpowiedzi informowano, że firma nie jest dostawcą takiej. Brak informacji o celowości zachowania opakowania etykiety, ulotki stwierdzono w przypadku 8 zabawek skontrolowanych w ( ) /14

3 d) prawidłowość ostrzeżenia dołączonego do zabawek, które nie są przeznaczone dla dzieci poniżej 3 lat ale mogą być dla nich niebezpieczne oraz informacji o szczególnym ryzyku związanym z tym ostrzeżeniem z powodu braku ostrzeżenia 0-3 zakwestionowano 10 zabawek u importera z uwagi na brak wskazania ryzyka zakwestionowano 1 zabawkę produkcji krajowej, 4 pochodzące z Chin oraz 10 zabawek pochodzących z Chin skontrolowanych u importera. W dalszym ciągu znaczny odsetek wyrobów kwestionowanych (22,9%) stanowią, które mogą być użytkowane przez dzieci poniżej 3 lat, a producenci oznaczyli je ostrzeżeniem 0-3. Ostrzeżenie nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 3 lat umieszczone zostało niezasadnie na 16 zabawkach pochodzących z Chin i jednej polskiej produkcji. Wymienioną nieprawidłowość stwierdzono w przypadku: 3 zabawek miękkich wypchanych o prostej budowie przeznaczonych do trzymania i przytulania uznawanych zgodnie z pkt 1 normy zharmonizowanej PN-EN 71-1+A9:2009 Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne za przeznaczone dla dzieci w wieku poniżej 36 miesięcy. 2 lalek z dźwiękiem przedmiotowe to lalki o prostym wzorze, których korpus wykonano z włókien a twarz i dłonie z PCV, posiadające proste akcesoria (smoczek, butelka), otwierającei zamykające oczy, emitujące dźwięki po naciśnięciu korpusu (płacz, śmiech), 3 zabawek dla niemowląt do oglądania chwytania lub ściskania typowych dla dzieci w pierwszym okresie ich rozwoju. 2 zabawek zakwalifikowanych do kategorii zabawek konstrukcyjnych i układanek, tj. typu puzzle (kostka z klockami), łatwej do łączenia i dopasowania klocków do odpowiedniego otworu oraz składającej się z kolorowych lekkich klocków do układania i piętrzenia, wykonanych z elastycznego plastiku o długości boku ok. 80 mm. tematycznej kamerka przedmiotowa zabawka to zabawka prosta, łatwa do trzymania i obsługi, z mała ilością szczegółów, posiadająca jeden przycisk po naciśnięciu którego istnieje możliwość przeglądania 8 zdjęć przedstawiających ptaki zwierzęta oraz 3 inne przyciski będące atrapami, sprzętu audiowizualnego, tj. kierownicy z dźwiękiem z kilkoma przyciskami, łatwej w obsłudze, działającej na zasadzie przyczynowo skutkowej. Po naciśnięciu przycisku zabawka wygrywa proste melodie, 2 zabawek z kategorii zabawek przedstawiających różne sceny i gotowe modele, tj. prostego pojazdu z ludzikiem i bąk atrakcyjnej dla dzieci w wieku poniżej 3 lat. Po uruchomieniu bąk wiruje tworząc kolorowe efekty wizualne i emituje charakterystyczne delikatne buczenie, 2 zabawek rozwijających umiejętności, a mianowicie prostych piramidek do piętrzenia odpowiednich dla dzieci we wczesnym okresie rozwoju (0-18 miesięcy). do pociągania na sznurku do pociągania na sznurku nie są właściwe dla dzieci w wieku 36 miesięcy i starszych. Spośród 17 zabawek niezasadnie oznaczonych ostrzeżeniem nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 3 lat, 4 poddano ocenie laboratoryjnej a 6 organoleptycznej. Zabawki poddano badaniom pod kątem wymagań przewidzianych dla zabawek przeznaczonych dla dzieci poniżej 36 miesięcy. Z uwagi na niespełnienie zasadniczych wymagań zakwestionowano 9 zabawek. Wyniki przeprowadzonych badań opisano w części informacji zatytułowanej badania laboratoryjne i badania organoleptyczne. Pozostałych zabawek nie badano organoleptycznie ponieważ w wyniku przeprowadzonych oględzin nie budziły one zastrzeżeń. 3/14

4 Inne nieprawidłowości: w przypadku ( ) (kategoria sprzęt audiowizualny) stwierdzono umieszczenie ostrzeżenia UWAGA: Niebezpieczeństwo zakrztuszenia się małymi częściami. Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 18 miesiąca życia. Tego typu ostrzeżenia nie przewidują ani normy zharmonizowane ani też obowiązujące rozporządzenie. Zgodnie z wymienionymi unormowaniami prawnymi wymagania dla dzieci w wieku poniżej 18 miesiąca życia mieszczą się w wymaganiach dla dzieci w wieku poniżej 3 lat (zabawkę zbadano organoleptycznie nie kwestionowano), na zabawce samochód koparka, z kategorii zabawek przedstawiających różne sceny i gotowe modele, podano ostrzeżenie Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 3 lat oraz określono ryzyko połknięcia małych elementów, a także podano informację z uwagi na funkcjonalność i rozwój motoryczny małego dziecka zabawka przeznaczona dla dzieci w wieku powyżej 18 miesiąca życia. Takie oznakowanie wskazywało, że zabawka jest odpowiednia dla dzieci w wieku poniżej 3 lat, a zatem nie powinna zawierać małych elementów stanowiących zagrożenie. Zabawkę zbadano laboratoryjnie w zakresie surowszych parametrów - zakwestionowano ze względu na pojawienie się małych części, na każdej skontrolowanej u importera zabawce (zbadano 21) stwierdzono różne informacje dotyczące przeznaczenia. Niektóre z nich sugerowały nawet, że wyrób nie jest zabawką w rozumieniu przepisów rozporządzenia, np. na opakowaniu ( ) zamieszczono jednocześnie oznaczenie nieodpowiednie dla dzieci poniżej 14 lat, 5+ i znak graficzny dot. wieku 0-3, na innej zabawce ( ) zamieszczono informację nieodpowiednie dla dzieci poniżej 14 lat, znak graficzny 0-14, znak graficzny 0-8 oraz 8+, a na zabawce ( ) Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 14 lat i znak graficzny Na 19 zabawkach znak graficzny ostrzegawczy 0-3, który zastrzeżony jest tylko dla tego przedziału, został wykorzystany dla innego przedziału wiekowego 0-8, 0-10, 0-14., a nawet Na wszystkich zabawkach umieszczono nieprzewidziane prawem, pozbawione jakiegokolwiek sensu w kontekście przepisów rozporządzenia ostrzeżenie Uwaga! Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 14 lat ze względu na małe części istnieje ryzyko połknięcia lub uszkodzenia ciała. Nadmienia się, że na okazanych sprawozdaniach z badań umieszczone były adnotacje dotyczące przeznaczenia (na 13 dla dzieci powyżej 3+, na pozostałych powyżej 8 lat). e) prawidłowość dołączenia do zabawek informacji o konieczności nadzoru osoby dorosłej Stwierdzono, że informację o konieczności nadzoru osoby dorosłej niezasadnie umieszczono na 17 zabawkach, w tym na: 2 lalkach z dźwiękiem, zabawce rozwijającej umiejętności (piramidka do piętrzenia), zabawkach miękkich wypchanych do przytulania i trzymania zabawkach konstrukcyjnych i układankach (kostka z klockami, klocki z pianki, klocki tekstylne, puzzle podłogowe), zabawkach z kategorii sprzęt audiowizualny (kierownica z dźwiękiem, gitara na baterie), zabawce przeznaczonej dla niemowląt do kąpieli (gumowe kaczki do kąpieli), zabawkach przedstawiających różne sceny i gotowe modele (duży bąk przezroczysty, samochód metalowy, pojazd z napędem światło, zestaw aut). Nie kwestionowano zabawek z powodu braku informacji dotyczącej nadzoru osoby dorosłej. Do 3 zabawek funkcjonalnych (2 mikroskopy i luneta ) oraz do przeznaczonej do wykonywania doświadczeń chemicznych dołączona była informacja o konieczności nadzoru osoby dorosłej. 4/14

5 f) instrukcje bezpiecznego użytkowania zabawek/ostrzeżenia W wyniku przeprowadzonych kontroli zakwestionowano 2 maskotki pluszowe zawierające włókna monofilamentowe z uwagi na brak ostrzeżenia Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 10 miesięcy ze względu na długie włosy. Z uwagi na brak instrukcji bezpiecznego użytkowania lub nieprawidłową instrukcję zakwestionowano 27 zabawek, w tym 26 zabawek elektrycznych: na zabawce pociskowej stwierdzono brak instrukcji użytkowania, która powinna zwracać uwagę użytkownika na niebezpieczeństwa związane z wykorzystywaniem pocisków innych niż dostarczone z zabawką lub zalecone przez producenta, na 2 zabawkach stwierdzono brak instrukcji wymiany baterii wymaganej normą PN-EN 6215:2005. Ponadto w przypadku motocykl stwierdzono brak oznaczenia napięcia nominalnego baterii w /na przedziale bateryjnym, na 21 zabawkach elektrycznych zdalnie sterowanych, skontrolowanych u importera, stwierdzono brak sformułowanej w języku polskim instrukcji dotyczącej wymiennych baterii, w instrukcji pojazd z napędem zasilanej 3 bateriami typu AG3 stwierdzono brak oznaczenia napięcia nominalnego w przedziale lub na przedziale baterii oraz nie określono sposobu wkładania i wyjmowania baterii (dostęp do baterii był trudny i nietypowy). g) procedura oceny zgodności przeprowadzona przez producenta W IV kw r. tut Inspektorat sprawdzeniem procedury oceny zgodności objął 2 skontrolowane u dystrybutorów i 21 u importera, tj: zabawkę elektryczną notyfikowaną w systemie RAPEX z uwagi na łatwy dostęp do baterii i stwierdzoną na polskim rynku. Analiza przesłanej dokumentacji wykazała, że zabawka poddana została ocenie zgodności w zakresie wszystkich norm i wymagań i je spełnia. zabawkę ( ) zakwestionowaną ze względu na ostrzeżenia 0-3. Importer przedstawił pozytywne wyniki badań laboratoryjnych przeprowadzonych w zakresie wymagań określonych dla zabawek przeznaczonych dla dzieci poniżej 36 miesięcy, 21 zabawek elektrycznych zdalnie sterowanych. Na przedmiotowe importer przedstawił raporty z badań, z których wynikało, że wyroby były badane pod kątem zgodności z normami zharmonizowanymi EN 71-1+A8:2009, EN 71-2: 2007, EN 71-3:1998 oraz EN 62115:2005 i przeszły pomyślnie wszystkie badania. Zabawki badane były w laboratorium, w Chinach. h) wyniki przeprowadzonych oględzin Spośród 105 zbadanych zabawek 55 poddano oględzinom. Z przeprowadzonych oględzin sporządzono protokóły oględzin. Zabawki, które w wyniku oględzin budziły podejrzenia co do zgodności z zasadniczymi badaniami poddano ocenie organoleptycznej albo skierowano do badań laboratoryjnych. i) wyniki badań laboratoryjnych 5/14

6 W Specjalistycznym Laboratorium Badania Zabawek UOKiK z siedzibą w Lublinie (badania w zakresie konstrukcji i wykonania) zbadano następujące : 1) zabawkę gryzaki wodne wyprodukowaną w Chinach nie kwestionowano. 2) lalkę z dźwiękiem wyprodukowaną w Chinach - na zabawce umieszczono ostrzeżenie Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 3 lat. WIIH w Lublinie uznał, że zabawka może być użytkowana przez dzieci poniżej 3 lat i zlecił przeprowadzenie surowszych badań (cechy wskazujące na jej przeznaczenie dla dzieci poniżej 3 lat opisano w pkt d informacji). Badania wykazały, że zabawka nie jest zgodna z pkt 5.1b normy PN-EN 71-1+A8:2009 Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne z uwagi na pojawienie się w wyniku badania elementów, które mieszczą się całkowicie w cylindrze do badania małych części. Podczas próby rozciągania od odłączyły się plastikowe elementy (uchwyt oraz nasadka w kształcie serca przy smoczku i guzik przy ubranku lalki), 3) zabawkę parasolka wyprodukowaną w Chinach na zabawce nie określono dla jakiej grupy wiekowej jest przeznaczona. Mając na uwadze postanowienia pkt 8. 1 normy PN-EN 71-1 WIIH w Lublinie zlecił zbadanie w zakresie surowszych parametrów. Badania wykazały, że zabawka nie jest zgodna z normą PN-EN 71-1+A9:2009, z uwagi na: obecność dostępnego zadzioru na ruchomym plastikowym elemencie służącym do otwierania parasolki. Stanowi on nadmierne ryzyko zranienia, ponieważ rozłożenie wymaga użycia dużej siły, a palec dziecka może zsunąć się z elementu i zranić o zadzior ( pkt 4.7 normy), obecność dostępnego ostrego zakończenia na skręconym drucie znajdującym się pod plastikową nasadką. Badane zakończenie jest ostre, stanowi nadmierne ryzyko zranienia, ponieważ rozłożenie wymaga użycia dużej siły, a palec dziecka może zsunąć się z elementu służącego do otwierania parasolki i zranić o zakończenie ( pkt 4.8 normy), pojawienie się dostępnego ostrego zakończenia na drucie parasolki po usunięciu osłony oraz zaniżoną średnicę drutu. Po przyłożeniu siły mniejszej niż 60N osłonka drutu została usunięta. Drut ma średnicę mniejszą niż 2 mm. Badania wykazały, że jego średnica wynosi 1,28 mm i na jego końcu znajduje się wystające ostre zakończenie, (pkt 4.9 normy), brak imienia i nazwiska, i/lub nazwy handlowej, i/lub znaku towarowego oraz adresu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela albo importera na obszar Wspólnoty pkt 7.1 normy), 4) zabawkę pistolet na kulki pochodzącą z Chin. Badania wykazały, że zabawka nie jest zgodna z normą PN-EN 71-1+A9:2009 z uwagi na: brak imienia i nazwiska, i/lub nazwy handlowej, i/lub znaku towarowego oraz adresu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela albo importera na obszar Wspólnoty oraz znaku CE (pkt 7.1 normy), brak informacji o rodzaju niebezpieczeństwa uzasadniającego ograniczenie wiekowe oraz zaniżoną średnicę znaku ostrzegawczego dotyczącego wieku średnica ok. 4 mm przy wymaganej minimum 10 mm (pkt 7.2 normy), brak instrukcji użytkowania, która powinna zwracać uwagę użytkownika na niebezpieczeństwa związane z wykorzystywaniem pocisków innych niż dostarczone z zabawką lub zalecone przez producenta (pkt normy). 5) zabawkę samochód (koparka) produkcji chińskiej. Zabawkę oznaczono ostrzeżeniem 0-3. Delegatura w Białej Podlaskiej zleciła przeprowadzenie surowszych badań (cechy wskazujące na jej przeznaczenie dla dzieci poniżej 3 lat opisano w pkt d informacji). Badania wykazały, że nie jest ona zgodna z pkt 5.1b normy PN-EN 71-1+A9:2009, z uwagi na 6/14

7 pojawienie się w wyniku badania małych elementów (od odłączył się przedni zderzak, plastikowe ramię, łyżka koparki), które mieszczą się całkowicie w cylindrze do badania małych części. 6) zabawkę lalka z dźwiękiem pochodzącą z Chin. Delegatura w Białej Podlaskiej zleciła zbadanie w zakresie wymagań przewidzianych dla zabawek dla dzieci poniżej 36 miesięcy (cechy opisano w pkt d informacji) nie kwestionowano wyrobu. 7) zabawkę bąk produkcji polskiej. Zabawkę producent oznaczył ostrzeżeniem 0-3. Delegatura w Zamościu zleciła przeprowadzenie surowszych badań (cechy wskazujące na to, iż zabawka może być użytkowana przez dzieci poniżej 3 lat opisano w pkt d informacji). Badania wykazały niezgodność z punktem 5.1b normy PN-EN 71-1+A8:2009 z uwagi na pojawienie się w wyniku badania (próby rozciągania) uchwytu ze sztywnego tworzywa sztucznego, który mieści się całkowicie w cylindrze do badania małych części. W Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej UOKiK z siedzibą w Łodzi zbadano 2 z importu (Chiny) w zakresie występowania ftalanów. W jednej z nich wykryto obecność ftalanu di (2-etyloheksylu) DEHP w ilości 17,4±1,8%. Limit określony w przepisach rozporządzenia nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), załącznik XVII, wynosi 0,1% w stosunku do masy materiału z dodatkiem plastyfikatorów. Badania organoleptyczne przeprowadzone przez inspektorów Badaniami organoleptycznymi objęto ogółem 41 zabawek. Zakwestionowano 29 zabawek. Ocenie poddano: 7 zabawek miękkich wypchanych, 7 zabawek konstrukcyjnych i układanek, 2 z kategorii sprzętu audiowizualnego, zabawkę do pociągania, zabawkę tematyczną, zabawkę rozwijającą umiejętności, pojazd napędzany mechanicznie/elektrycznie. 21 zabawek elektrycznych zdalnie sterowanych zakwalifikowanych do kategorii zabawek przedstawiających różne sceny i gotowe modele. Przeprowadzona ocena wykazała, że: 1) zabawka kierownica z dźwiękiem nie spełnia wymagań określonych w pkt 14.7 normy PN- EN 62115:2005 Zabawki elektryczne. Bezpieczeństwo użytkowania z uwagi na fakt, że pokrywa przedziału na baterie może zostać otwarta bez użycia narzędzi, po zastosowaniu jednego ruchu palca (bezpieczeństwo pokrywy przedziału nie jest właściwe), 2) zabawka kostka z klockami nie spełnia wymagań określonych w pkt 5. 1a normy PN-EN 71-1+A9:2009 Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne z uwagi na obecność 3 elementów (klocków) całkowicie mieszczących się w cylindrze do badania małych części, 3) zabawka piramidka nie spełnia wymagań określonych w pkt normy PN-EN 71-1+A9:2009 ( o kształcie półkuli) z uwagi na brak drugiego otworu, 7/14

8 4) zabawka kamerka nie spełnia wymagań określonych w pkt 5. 4 c normy PN-EN A9:2009 z uwagi na to, że obwód pętli na lince przekracza 380 mm oraz pkt 7.1 z uwagi na brak oznakowania CE na zabawce, 5) puzzle podłogowe przeznaczone dla dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy, wykonane z tworzywa sztucznego-pianki nie są zgodne z pkt 5.1a normy PN-EN 71-1+A9:2009 z uwagi na obecność odłączalnych elementów, mieszczących się całkowicie w cylindrze do badania małych części, 6) 2 maskotki importowane z Chin posiadające przymocowane pojedyncze włókna monofilamentowe imitujące wąsy kota o długości w stanie wyprostowanym przekraczającym 50 mm nie są zgodne z punktem 7.17 normy PN-EN 71-1+A9:2009 z uwagi na brak ostrzeżenia Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 10 miesięcy ze względu na długie włosy, 7) 21 zabawek elektrycznych zdalnie sterowanych importowanych z Chin (terenowe amfibie, łodzie, helikoptery, czołgi, samoloty) nie spełnia postanowień pkt 7.4 normy PN-EN 62115: 2005 z uwagi na brak instrukcji wymiany baterii. j) ocena spełniania zasadniczych wymagań W wyniku sprawdzenia prawidłowości dołączenia instrukcji bezpiecznego użytkowania, ostrzeżeń oraz na podstawie wyników badań laboratoryjnych i organoleptycznych stwierdzono, że zasadniczych wymagań rozporządzenia nie spełnia 37 zabawek, tj.: lalka z dźwiękiem z uwagi na pojawienie się w wyniku badania małych elementów stwarzających niebezpieczeństwo połknięcia, udławienia lub uduszenia dziecka, zabawka parasolka z uwagi na obecność dostępnego ostrego zadzioru oraz obecność i pojawienie się dostępnych ostrych zakończeń stwarzających nadmierne ryzyko zranienia w przypadku kontaktu z nimi, samochód (koparka) z uwagi na pojawienie się w wyniku badania małych elementów stwarzających ryzyko połknięcia, udławienia lub uduszenia dziecka, kierownica z dźwiękiem z uwagi na łatwy dostęp do baterii ryzyko uduszenia, udławienia lub zatrucia elektrolitem, zabawka kostka z klockami z uwagi na obecność małych elementów stanowiących ryzyko udławienia, uduszenia, piramidka składająca się z zabawek w kształcie mis, ze względu na brak drugiego otworu w podstawie, co stwarza ryzyko uduszenia dziecka w przypadku nałożenia na nos lub usta. Celem drugiego otworu jest zminimalizowanie prawdopodobieństwa, że oba zostaną zablokowane jednocześnie, kamerka z uwagi na przekroczony obwód pętli na lince, co stwarza możliwość nałożenia pętli na głowę dziecka i stanowi ryzyko uduszenia, 8/14

9 bąk duży przezroczysty z uwagi na pojawienie się w wyniku badania elementu ze sztywnego tworzywa sztucznego stanowiącego ryzyko połknięcia, udławienia lub uduszenia dziecka, 2 puzzle podłogowe z uwagi na obecność małych elementów całkowicie mieszczących się w cylindrze do badania małych części, które mogą zostać połknięte przez dziecko oraz stwarzają ryzyko uduszenia lub udławienia, zabawka pistolet na kulki z uwagi na brak instrukcji mającej wpływ na bezpieczne użytkowanie, która powinna zwracać uwagę użytkownika na niebezpieczeństwa związane z wykorzystywaniem pocisków innych niż dostarczone z zabawką lub zalecone przez producenta, 2 maskotki pluszowe z uwagi na brak ostrzeżenia Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 10 miesięcy ze względu na długie włosy, 2 pojazd zdalnie sterowany oraz zabawka motocykl z uwagi na brak instrukcji dla zabawek zasilanych wymiennymi bateriami, co może spowodować niewłaściwe użytkowanie wyrobu a w konsekwencji wyciek elektrolitu z baterii lub nawet zapłon, 21 zabawek elektrycznych zdalnie sterowanych z uwagi na brak instrukcji dotyczącej wymiennych baterii k) dalsze działania wojewódzkiego inspektoratu IH do Prezesa UOKiK skierowano 8 wniosków o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie wprowadzenia do obrotu zabawek niespełniających zasadniczych wymagań w zakresie rozwiązań konstrukcyjnych, takich jak: piramidka, lalka z dźwiękiem, kamerka, kierownica z dźwiękiem, samochód koparka, puzzle podłogowe, bąk. Wniosek w sprawie parasolka zostanie skierowany po uprawomocnieniu się decyzji zakazującej dalszego przekazywania wyrobu, użytkownikowi, konsumentowi, dystrybutorowi. Nie skierowano wniosku w sprawie kostka z klockami ze względu na odległy termin wprowadzenia jej do obrotu (wrzesień 2009 r.) oraz oświadczenie importera i pozostałych podmiotów uczestniczących w łańcuchu dostaw o braku wyrobu na stanie magazynowym. Kontrolowany zniszczył 2 egzemplarze. na podstawie art. 40k ust. 1 ustawy o systemie oceny zgodności wydano 2 decyzje zakazujące kontrolowanym dalszego przekazywania użytkownikowi, konsumentowi i dystrybutorowi. Wydane decyzje dotyczą parasolka oraz 2 zabawek puzzle podłogowe, w związku ze stwierdzeniem przekroczenia dopuszczalnego poziomu stężenia ftalanu DEHP w zabawce zestaw piłka z kostką, tut. Inspektorat na podstawie art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej wydał decyzję zakazującą kontrolowanemu dalszego przekazywania oraz skierował informację do Małopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, który z kolei, w związku ze zmianą stanu prawnego od 1 grudnia 2010 r. przekazał sprawę do Inspekcji Handlowej w Krakowie. Nadmienia się, że materiały dotyczące zestaw piłka z kostką zostały przekazane do UOKiK (na jego wniosek) celem ewentualnego wykorzystania służbowego. 9/14

10 w przypadku stwierdzenia niezgodności z wymaganiami zasadniczymi (brak ostrzeżeń, instrukcji) i innymi wymaganiami rozporządzenia, których usunięcie było łatwe poprzez dołączenie brakujących informacji, podmiotom wprowadzającym takie wyroby do obrotu lub pierwszym dystrybutorom umożliwiono podjęcie działań naprawczych. W przypadku stwierdzenia niezasadnego umieszczenie ostrzeżenia 0-3 czy też informacji o nadzorze osoby dorosłej zwrócono się do producentów, importerów o dobrowolne usunięcie niepotrzebnych oznaczeń. Przykłady podjętych działań: 1) importer maskotka zdecydował o skróceniu włókien monofilamentowych do długości nie przekraczającej 50 mm. Działaniami objął znajdujące się w jego magazynie oraz u nabywców i przedstawił oświadczenia o usunięciu niezgodności i braku jej na stanie magazynowym u niektórych odbiorców. 2) pierwszy dystrybutor laptopów zakwestionowanych z uwagi na brak w języku polskim instrukcji dotyczącej wymiany baterii, z klawiaturą węgierską wycofał ze sprzedaży 526 laptopów (niezgodność dotyczyła laptopów z klawiatura węgierską), 3) importer maskotki pluszowej wysłał do odbiorców etykiety z wymaganym ostrzeżeniem oraz nadesłał do Inspektoratu wykaz 50 odbiorców i wzór przesłanego im oświadczenia. Inspektorat oczekuje na ostateczne potwierdzenie podjętych działań, 4) producent klocki kwestionowane z uwagi na ostrzeżenia 0-3 zmienił etykiety i przeznaczył zabawkę dla dzieci od 1 roku życia, 5) importer samochód metalowy poinformował o wyeliminowaniu informacji o nadzorze osoby dorosłej, 6) importer pojazd z napędem oraz zestawu aut uzupełnił instrukcję użytkowania bateryjnej o brakujące informacje oraz wyeliminował z etykiety zapis o konieczności nadzoru osoby dorosłej, 7) importer zabawek maskotka pluszowa poinformował o zmianie oznakowania i usunięciu z etykiet informacji o nadzorze osób dorosłych, 8) importer zestaw do zabawy kwestionowanej ze względu na niezasadne umieszczenie ostrzeżenia 0-3 wyjaśnił, że zabawka omyłkowo została oznaczona przez producenta chińskiego takim ostrzeżeniem i przedstawił pozytywne wyniki badań laboratoryjnych, z których wnikało, że była ona badana pod kątem wymagań dla dzieci poniżej 3 lat i zmienił oznakowanie wyrobu, 9) importer na sznurku kwestionowanej z uwagi na ostrzeżenia 0-3 wydrukował poprawne etykiety i rozesłał je do swoich odbiorców. Działań naprawczych jeszcze nie podjął i nie udokumentował importer motocykl kwestionowanej z uwagi na brak instrukcji dotyczącej wymiany baterii i oznaczenia napięciem nominalnym. W rozmowie telefonicznej przedsiębiorca tłumaczył opóźnienie trudnym okresem przedświątecznym. Działania naprawcze w odniesieniu do niektórych zabawek kwestionowanych w ( ) podjął sam kontrolowany, np.: w przypadku zabawek kwestionowanych z uwagi na brak miejscowości w adresie dopisał na etykiecie adres ( ), dołączył instrukcje wymiany baterii do 2 zakwestionowanych zabawek elektrycznych, zniszczył 9 sztuk pistoletów na kulki. 10/14

11 Tut. Inspektorat podejmował działania celem ustalenia podmiotów, które wprowadziły ww. do obrotu. Nie ustalono ponieważ kolejny dystrybutor, wskazany jako ich dostawca poinformował, iż nie posiadał w ofercie zakwestionowanych zabawek (na fakturach brak było danych umożliwiających identyfikację wyrobu). Wobec powyższego pismo o podjęcie działań naprawczych skierowano do dystrybutora wyrobu, którego ustalono. IV. Inne informacje W IV kw r.: do Inspektoratu IH w Lublinie nie wpłynął żaden wniosek z Urzędu Celnego o wydanie opinii w trybie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2008 roku w sprawie działań podejmowanych w związku z zatrzymaniem wyrobów, co do których istnieją uzasadnione okoliczności wskazujące, że nie spełniają one zasadniczych lub innych wymagań, podczas każdej kontroli tematycznej sprawdzano, czy w obrocie znajdują się umieszczone w systemie RAPEX. W jednym z kontrolowanych podmiotów stwierdzono zabawkę taką samą jaka została notyfikowana w systemie RAPEX z uwagi na łatwy dostęp do baterii guzikowych zasilających zabawkę, stwarzający ryzyko połknięcia lub udławienia. Mając ten fakt na uwadze oferowaną do sprzedaży zabawkę poddano ocenie organoleptycznej. Przeprowadzona ocena wykazała, że dostęp do przedziału, w której umieszczono 3 baterie guzikowe G13A/LR44 1,5V jest chroniony przed dostępem dziecka w sposób właściwy, za pomocą pokrywy zabezpieczonej śrubką. WIIH w Lublinie uznał, że zabawka spełnia zasadnicze wymagania rozporządzenia. Niezależnie od tego, na wniosek tut. Inspektoratu, przedsiębiorca przesłał komplet dokumentów z oceny zgodności przedmiotowego wyrobu z wymaganiami norm zharmonizowanych. O stwierdzeniu w obrocie na terenie Polski wymienionej w systemie RAPEX dnia r. poinformowano telefonicznie Punkt Kontaktowy Systemu RAPEX. do czasu sporządzenia informacji, do organów ścigania skierowano 3 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 45 ustawy o systemie oceny zgodności w sprawie wprowadzenia do obrotu przez importerów zabawek niespełniających zasadniczych wymagań. Pozostałe zawiadomienia zostaną skierowane w późniejszym terminie, po pełnym udokumentowaniu podjętych działań oraz po otrzymaniu informacji z UOKiK o wszczęciu postępowania administracyjnego. Na uwagę zasługuje stanowisko prokuratury w związku z zawiadomieniem skierowanym z art. 45 ustawy o systemie oceny zgodności w sprawie 2 zabawek miękkich wypchanych kontrolowanych w poprzednim okresie, wprowadzonych do obrotu przez importera. W przedmiotowej sprawie odmówiono wszczęcia dochodzenia. W uzasadnieniu postanowienia zawarto między innymi stwierdzenie, iż producent wyrobu nie ma obowiązku przewidywania, że oferowany przez niego produkt oznaczony jako nieodpowiedni dla dzieci poniżej 3 lat zostanie zakwalifikowany w drodze innego podmiotu jako przeznaczony dla dzieci poniżej 3 lat na podstawie podejmowanej ad hoc oceny atrakcyjności czy cech. W ocenie tut. Inspektoratu podejmowane przez organy ścigania decyzje o odmowie wszczęcia dochodzenia na podstawie takich przesłanek mogą skutkować w przyszłości tym, że importerzy wprowadzając do obrotu będą ignorować jakiekolwiek ustalenia i działania podejmowane przez Inspekcję Handlową. W załączeniu do informacji przekazuję zawiadomienie skierowane przez tut. Inspektorat do organu ścigania, postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia oraz zażalenie zaskarżające wydane postanowienie. 11/14

12 w związku z pismem Urzędu Celnego w Gdyni informującym o nieprawidłowym oznakowaniu wprowadzonych do obrotu zabawek przez importera mającego siedzibę na obszarze województwa lubelskiego, Delegatura w Chełmie przeprowadziła jedną dodatkową kontrolę. Podczas kontroli ocenie poddano 21 zabawek elektrycznych zdalnie sterowanych. Wszystkie zakwestionowano. Stwierdzone nieprawidłowości opisano w poszczególnych punktach niniejszej informacji. Kontrolowany oświadczył na piśmie, że o usunięciu niezgodności powiadomi Inspektorat w terminie do dnia 14 stycznia 2011 r. Podsumowanie wyników kontroli oraz wnioski Stwierdzone niezgodności z wymaganiami rozporządzenia MGPiPS z dnia r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek w poszczególnych kategoriach: Kategorie lalki miękkie wypchane figurki dla niemowląt do oglądania, chwytania i/lub ściskania sprzęt audiowizu alny z zasadniczymi wymaganiam i pojawienie się w wyniku badania elementów, które mieszczą się całkowicie w cylindrze do badania małych części brak ostrzeżenia: "Ostrzeżenie! Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 10 miesięcy ze względu na długie włosy" wykryto obecność ftalanu DEHP łatwy dostęp do baterii,brak instrukcji wymiany baterii w języku polskim Stwierdzone niezgodności z innymi wymaganiami, inne nieprawidłowości ostrzeżenia 0-3, informacji dot. nadzoru osoby dorosłej informacji dot. nadzoru osoby dorosłej, niepełny adres importera, ostrzeżenia 0-3 brak adresu importera, nieprawidłowe wymiary znaku CE, niezasadne umieszczenie ostrzeżenia 0-3, niezasadne umieszczenie informacji dot. nadzoru osoby dorosłej, brak inf. o celowości zachowania etykiety informacji dot. nadzoru osoby dorosłej, ostrzeżenia 0-3, nieprawidłowe ostrzeżenie, nieprzewidziane prawem Pochodze nie zbad/zak west. Import - 9/2 12/7 5/0 9/4 10/4 Kraj pochodzenia zbad/zakwes t. Chiny 9/2 Chiny 11/6 Wietnam 1/1 Chiny 5/0 Chiny 9/4 Chiny 10/4 12/14

13 "Niebezpieczeństwo zakrztuszenia się małymi częściami. Nieodpowiednie dla dzieci poniżej 18 miesiąca życia." konstrukc yjne i układanki zestawy do eksperym entowania funkcjona lne zestawy gier pojazdy napędzane mechanicz nie/elektr ycznie przedstaw iające różne sceny i gotowe modele obecność elementów mieszczących się całkowicie w cylindrze do badania małych części brak instrukcji wymiany baterii w języku polskim brak instrukcji wymiany baterii w języku polskim, brak oznaczenia napięcia nominalnego baterii w/na przedziale bateryjnym, pojawienie się w wyniku badania elementów, które mieszczą się całkowicie w cylindrze do badania małych części informacji dot. nadzoru osoby dorosłej, ostrzeżenia 0-3, brak wskazania ryzyka związanego z ostrzeżeniem 0-3 brak wskazania ryzyka związanego z ostrzeżeniem 0-3, brak informacji o celowości zachowania opakowania brak informacji o importerze, brak informacji o celowości zachowania opakowania, ostrzeżenia 0-3, informacji dot. nadzoru osoby dorosłej, brak wskazania ryzyka związanego z ostrzeżeniem 0-3, nieprawidłowe oznakowanie CE, brak ostrzeżenia 0-3, sprzeczne inf. dot. wieku, nieprzewidziane prawem ostrzeżenie nieodpowiednie dla dzieci poniżej 14 lat ze względu na małe części istnieje ryzyko połknięcia 8/6 Kraj 1/1 1/0 3/0 5/2 33/27 Kraj 2/2 Chiny 6/4 Tajwan 2/2 Polska 1/1 Chiny 1/0 Chiny 3/0 Chiny 5/2 Chiny 33/27 Polska 2/2 13/14

14 tematyczn e pociskow e do pociągani a, popychani a i wspomag ające naukę chodzenia rozwijając e umiejętno ści obwód pętli na lince przekracza 380mm, obecność dostępnych ostrych zakończeń oraz zadzioru stanowiących nadmierne ryzyko zranienia w przypadku kontaktu z nimi brak ostrzeżenia o niebezpieczeństwie związanym z wykorzystaniem pocisków innych niż dostarczone z zabawką lub zalecanych przez producenta brak drugiego otworu w podstawach miseczek wchodzących w skład piramidy lub uszkodzenia ciała ostrzeżenia 0-3, brak informacji o importerze, brak informacji o celowości zachowania opakowania, brak oznakowania CE brak wskazania ryzyka związanego z ostrzeżeniem 0-3, brak oznakowania CE, brak informacji o importerze, brak informacji o celowości zachowania opakowania ostrzeżenia 0-3 ostrzeżenia 0-3, informacji dot. nadzoru osoby dorosłej 3/2 1/1 1/1 2/2 Chiny 3/2 Chiny 1/1 Chiny 1/1 Chiny 2/2 Wyniki kontroli potwierdzają, że najwięcej niezgodności dotyczy zabawek z Chin. Wskaźnik niezgodności wynosi 56,8 procent. Niewątpliwie na taki wskaźnik wpływ ma kontrola przeprowadzona w sklepie z chińskim towarem i u importera. Oferowane do sprzedaży w sklepie chińskim są niewłaściwie oznaczone i niskiej jakości, a kontrolowany jak i dostawcy nie znają wymagań w zakresie oznakowania zabawek i nie przywiązują do tego jakiejkolwiek wagi. 14/14