A. Maciejewska: Noc z piratami MATERIAŁY DODATKOWE

Transkrypt

1 Życie pirata Piractwo pojawiło się wraz z początkiem żeglowania. Kiedy w morze wypłynęły pierwsze statki z towarami, pojawili się piraci gotowi je obrabować. Najbardziej znani piraci żyli 500 lat temu. Życie na statku pirackim było bardzo ciężkie, gdyż większość czasu spędzali piraci na pełnym morzu. Mimo tego wielu żeglarzy wolało zajmować się piractwem niż pracować pod rozkazami na lądzie. Pomiędzy piratami nie istniały podziały ze względu na religię, narodowość czy kolor skóry. Wszyscy zaciągali się dobrowolnie. Statki pirackie były zwykle przepełnione, co było korzystne podczas abordażu czyli napadu na inny statek, polegającego na zetknięciu się dwóch okrętów. Na statku pirackim nie mogły przebywać ani dzieci ani kobiety. Niektórzy nawet uważali, że kobieta wchodząca na pokład statku pirackiego przynosi pecha. Mimo to, w historii piractwa znane są bardzo ważne kobiety-piratki. Na statkach obowiązywał surowy kodeks honorowy, którego załoga musiała bezwzględnie przestrzegać. Mimo, że na statku dowodził kapitan, wszyscy członkowie załogi byli równi i każdy otrzymywał równą część łupu. Nazwy określające piratów Najbardziej znane określenia to korsarz i bukanier. Korsarze byli piratami, którzy działali na zlecenie swego władcy, w zamian za część łupu. Najbardziej znani byli Anglikami. Posiadali dokument zwany patentem, który stanowił pozwolenie na rabowanie w imieniu króla. Po powrocie ze swych wypraw, wręczali łupy królowi, a on oddawał im jego część. Bukanierzy byli karaibskimi piratami, którzy rabowali hiszpańskie okręty. W celu obrony przed piratami Hiszpanie budowali okręty zwane galeonami, które były bardziej uzbrojone od statków pirackich i posiadały ogromne działa pokładowe. Na Morzu Północnym grasowali Wikingowie. Ich łodzie, zwane drakkar, były w owym czasie najszybsze. Można nimi było pływać też po rzekach, więc wikingowie mogli także atakować wioski znajdujące się w głębi lądu. Aby wzbudzić strach wikingowie nosili metalowe hełmy z rogami i używali długich toporów wojennych z podwójnym ostrzem. Rodzaje statków pirackich Statek piracki pochodził zawsze z kradzieży. Piraci starali się ukraść najlepszy, dobrze uzbrojony, szybki i zwrotny. Jednym z ulubionych okrętów była brygantyna, żaglowiec z dwoma masztami oraz kwadratowymi i trójkątnymi żaglami, które sprawiały, że był bardzo szybki. Z kolei karawela, mimo, że była małym statkiem, cieszyła się dużą popularnością, gdyż łatwo się nią sterowało i nie wymagała licznej załogi. Ogromnym powodzeniem cieszył się też szkuner, który miał trójkątne żagle.

2 Załoga statku Kapitan był najważniejszą osobą na statku. Miał poważanie i wiedział, jak dowodzić swoją załogą. Jednak, aby statek mógł sprawnie żeglować, potrzebni byli specjaliści, którzy zajmowali ważne stanowiska. Nawigator wyznaczał kurs za pomocą przyrządów. Pierwszy oficer odpowiadał za przebieg rejsu. Bosman odpowiadał za porządek na statku, konserwację urządzeń i stawianie żagli. Cieśla naprawiał kadłub i maszty okrętu. Kucharz przygotowywał posiłki i dbał o zapasy żywności. Bombardier nadzorował poprawne działanie i używanie armat. Do abordażu! Przed abordażem piraci ścigali statek, który chcieli zdobyć. Podczas pościgu, aż do momentu, gdy statek piracki znalazł się przy burcie ściganego okrętu, obie załogi strzelały ze swoich armat, żeby zniszczyć wroga. Podczas abordażu piraci używali małych kotwic i żelaznych haków, by złączyć okręty. Gdy doszło do walki, piraci skakali z lin na pokład galeonu, dokonując zniszczeń hakami i toporami. By zastraszyć przeciwnika bardzo głośno wrzeszczeli i przeklinali. Flaga piracka Czaszka z dwiema skrzyżowanymi kośćmi jest podstawową flagą piracką. Nazywano ją Jolly Roger i została zaprojektowana po to, by wzbudzić strach wśród załóg atakowanych statków. Bardzo często piraci, aby zbliżyć się do innego okrętu, wykorzystywali flagi jakiegoś kraju, aby oszukać jego załogę. Dopiero krótko przed abordażem podnosili czarną flagę. Piraci wciągali flagi na maszt, by okazać swoje zamiary: czarna symbolizowała, że jeśli załoga się podda, to ocali życie. Czerwona flaga była oznaką nieuniknionego abordażu i walki. Częstymi elementami na flagach pirackich oprócz czaszki były miecze, szkielety, serca i strzały. Wyspa skarbów Kiedy piraci zdobyli bogate łupy, zwykli płynąć na wyspę, by je ukryć. Trzeba było je dobrze schować do momentu, aż mogły być rozdzielone między załogę. Na statku łupy nie były bezpieczne. Za każdym razem, gdy piraci ukrywali skarb w jakimś odludnym miejscu, rysowali mapę, na której dokładnie zaznaczali miejsce ukrycia statku. Zawierała również wskazówki, jak dotrzeć na wyspę. Mapa pozostawała w rękach kapitana. Bezludne wyspy służyły nie tylko do ukrycia skarbów. Czasami, gdy pirat dokonał poważnego przewinienia wobec kolegów z załogi, był zostawiany na jednej z takich wysp. To była straszna kara, inaczej zwana marunowaniem. Zgodnie z kodeksem pirackim zostawiano skazanemu butelkę wody, pistolet, proch i kilka kul. Inną karą była kara chłosty, na gołe plecy wymierzano 39 batów.

3 Także stosowano zanurzenie przez burtę skazanemu wiązano nogi w kostkach i przerzucano przez burtę głową w dół. Co jakiś czas opuszczano go tak nisko, że miał głowę zanurzoną w wodzie. Ubiór pirata Ubrania piratów pochodziły przede wszystkim z kradzieży. Stanowiły one znaczną część łupu, ponieważ po zdobyciu statku zabierano je członkom załogi. Ubranie było jednym z najbardziej cenionych dóbr pirata. Podczas pobytu na otwartym morzu, piraci chodzili po pokładzie zazwyczaj boso i nosili wygodne ubrania: płócienne spodnie z podwiniętymi nogawkami i lniane koszule, a w chłodniejsze dni kurtkę lub płaszcz z wełny. Na lądzie pirat wyróżniał się i prowokował swoim wyglądem. Nosił piękne ubrania, by wzbudzić zazdrość. Chociaż każdy wiedział, że to niebezpieczny przestępca i złodziej, to i tak pirat chodził dumny jak paw. Tradycyjny kapelusz piracki o trzech rogach nosi nazwę trikorn. Pióra ptasie zatknięte za kapelusz miały rzekomo chronić żeglarzy rozbitych statków. Dlatego też przesądni piraci nie ozdabiali nimi kapeluszy. Za to często mieli w długich włosach dużo ozdób, które wplatało się w warkocze. Nosili kurtki z grubego aksamitu, z kolorowymi guzikami. Koszulę przepasywali szarfą, w której ukrywali sztylety. Miała ona duże mankiety, ozdobione koronką. Za pasem mieli zatknięty pistolet. Spodnie długie lub za kolana, do tego skórzane buty ze sprzączką. Niezbędne dodatki Ceniący się pirat nosił złote kółka w uszach, podobno dzięki nim poprawiał się wzrok i celniej strzelał. Piraci nosili opaskę, żeby zakryć miejsce po straconym oku. Było to tańsze i wygodniejsze rozwiązanie niż szklane oko. Nie ma dowodów, że jakikolwiek pirat miał hak zamiast dłoni. Jedynie znany to słynny kapitan Huck. Natomiast drewniana noga to proteza, czyli odpowiednio przygotowany kawałek drewna, zastępujący amputowaną nogę. Z kolei obraz pirata, który nosi papugę lub małpkę, jest bardzo popularny, ale nie ma wiele wspólnego z prawdą. Jeżeli już piraci zabierali któreś z tych zwierząt, to tylko dlatego, żeby je sprzedać jako egzotyczny towar. Broń piratów Piraci kradli broń z okrętów, które napadli na morzu lub z arsenałów, które rabowali na lądzie. Używali tzw. cuchnących donic. Był to rodzaj ręcznego granatu. Szklane naczynie napełniano zepsutym mięsem, wapnem i wywołującą mdłości żywicą, zatykano je korkiem i rzucano na statek tuż przed abordażem. Z broni palnej używali muszkietów, które w chwili wystrzału wydawały wielki huk. Ulubionym rodzajem broni piratów była biała broń, czyli szable, sztylety, maczety i miecze. Najpopularniejszy był kordelas, czyli krótki miecz z lekko wygiętym ostrzem.

4 W poszukiwaniu dobrego łupu Piraci rabowali wszystko, co mogło im pomóc przetrwać. Słynne kufry z żelaza, które ukrywali na wyspach, zawierały najczęściej dublony, czyli złote monety hiszpańskie. Cenny łup stanowiły też niektóre osoby ważne osobistości czy arystokraci. Piraci porywali je i trzymali jako zakładników tak długo, dopóki rodzina nie zapłaciła wielkiego okupu. Poza złotem i srebrem na łup piratów składały się inne artykuły o mniejszej wartości np. ubrania, jedzenie, broń czy żywe zwierzęta. Fikcyjni piraci Obecne wyobrażenie na temat piratów zawdzięczamy w dużej mierze książkom oraz filmom. Najbardziej znany pirat to John Silver Długi, jeden z głównych bohaterów powieści Wyspa skarbów, napisanej przez Roberta Louisa Stevensona. Z pewnością znacie kapitana Hooka (Haka), wroga Piotrusia Pana, z filmu Walta Disneya. Ale pewnie nie wiecie, że film powstał na podstawie książki napisanej przez Jamesa Matthew Barrie a. A obecnie najsłynniejszym piratem na świecie jest Jack Sparrow, kapitan statku Czarna Perła, postać z filmu Piraci z Karaibów, którego gra aktor Johnny Deep.

5 DELIKATNA ANGELIKA AMANDA GADUŁA POWABNA KORDELIA MĄDRA ROZALINDA ZWINNA MANDARYNA LUIZA WALECZNA ZUCHWAŁA VERA DZIELNA KUNEGUNDA ODWAŻNA BRYGIDA WOJOWNICZA BELLA USZCZYPLIWA BRENDA ZŁOŚLIWA JESSIKA TULA GŁADKA JUDYTA WSPANIAŁA BETTY WDZIĘCZNA LISA ZGRABNA LILLY ŁOBUZERSKA PATTY WESOŁA

6 CZARNY JOHN BILL NIEUSTRASZONY HENRY NOŻOWNIK ROBIN CZARNOBRODY JIM ODWAŻNY LUKE LITOŚCIWY STARY BOB JEDNOOKI JOHN SILNY ALFRED HARDY MALFOY ZUCHOWATY WALTER WYTRWAŁY ROGER CZUPURNY BART ZUCHWAŁY BEN ZADZIORNY BARNABA ZAWADIACKI TOM PORYWCZY MAKS WILLIAM UPARTY GBUROWATY TED PRZYSADZISTY JAKE WĄSATY MARWIN STRASZNY ROGER

7 1. Coś, co każdy pirat chciałby znaleźć skarb 2. Symbol piratów, często pojawiający się na fladze czaszka 3. Przyrząd wykonany z żelaza, który opuszcza się na dno morza, by zatrzymać okręt kotwica 4. Jak nazywa się chłopiec okrętowy? majtek 5. Przyrząd, który służy do kierowania statkiem ster 6. Jak nazywa się napad na statek, polegający na zetknięciu się dwóch statków? abordaż 7. Jak nazywa się bok statku? burta 8. Co to jest dublon? złota moneta hiszpańska 9. Co to jest galeon? duży statek z armatami 10. Jak nazywamy chłopca okrętowego? majtek 11. Co to jest trikorn? kapelusz piracki 12. Jak nazywa się zbiór zasad, których mieli przestrzegać piraci? kodeks 13. Co to jest i jak wygląda kordelas? miecz, lekko zaokrąglone ostrze 14. Wszyscy ludzie pracujący na statku to... załoga 15. Podaj rym do wyrazu piraci kamraci 16. Skąd wypływają statki? port 17. Kiedy żyli najbardziej znani piraci? 500 lat temu 18. Kto dowodzi załogą statku? kapitan 19. Jak inaczej nazywamy pirata? korsarz, bukanier 20. Wymień rodzaj statku pirackiego. brygantyna, karawela, szkuner 21. Gdzie piraci ukrywali swe łupy? wyspa 22. Co to jest cuchnąca donica? szklane naczynie ze śmierdzącym mięsem 23. Jakie kary stosowano wśród piratów? pozostawienie na wyspie bezludnej, zanurzanie przez burtę 24. Co trzeba było zapłacić za uwolnienie jeńca? okup 25. Kto był wrogiem Piotrusia Pana? Kapitan Hook (Hak) 26. Jak nazywa się kapitan Czarnej Perły? Jack Sparrow 27. Czym na statku zajmuje się bombardier? armatami 28. Kto pływał na statkach zwanych drakkar? Wikingowie 29. Jak brzmi popularna nazwa pirackiej flagi? Jolly Roger 30. Co to jest rufa? tył statku Zadania dodatkowe: Podskocz 10 razy na jednej nodze Zrób 10 przysiadów Zrób 10 pajacyków Zrób szybkie okrążenie sali

8 Ahoj, szczurku lądowy! Kapitanowie statku Ksawery Odważny szukają nowej załogi i zapraszają Ciebie na wspaniałą, nocną wyprawę pod piracką banderą, która odbędzie się z piątku na sobotę 8/9 listopada 2013 r. Łajba odpływa punktualnie o godz , a do macierzystego portu zawinie z powrotem o godz Podczas rejsu zdobędziesz pirackie sprawności i zostaniesz pasowany na pirata. Będzie się działo! Nie może Ciebie tam zabraknąć, więc podejmij wyzwanie! Pora wejść na pokład - bandera na maszt!!