Zarząd Powiatu w Pleszewie

Transkrypt

1 Zarząd Powiatu w Pleszewie PROGNOZA ODDZIIAŁYWANIIA NA ŚRODOWIISKO PROJEKTU AKTUALIIZACJII PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWIISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKII ODPADAMII POWIIATU PLESZEWSKIIEGO TOM II I PLAN GOSPODARKII ODPADAMII NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA r.

2 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE CEL I ZAKRES OPRACOWANIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO METODYKA ZASTOSOWANA PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ZAWARTOŚĆ I GŁÓWNE CELE PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE SĄ ZGODNE Z DZIAŁANIAMI ZAPROPONOWANYMI W PROJEKCIE PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO Polityka ekologiczna państwa w latach Krajowy i wojewódzkie plany gospodarki odpadami Strategia Rozwoju Powiatu Pleszewskiego ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO Rodzaj, ilość, źródła i sposób postępowania z odpadami Systemy zbierania odpadów Wnioski z analizy stanu gospodarki odpadami ANALIZA SKUTKÓW ŚRODOWISKOWYCH AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA W POWIECIE PLESZEWSKIM PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY OCENA POTENCJALNYCH ZMIAN STANU ŚRODOWISKA WYNIKAJĄCA Z REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO PORÓWNANIE STANU ŚRODOWISKA I PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ

3 11.1 Wariant I realizacja ustaleń projektu aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego Wariant II odstąpienie od realizacja ustaleń projektu aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W AKTUALIZACJI PLANU WRAZ Z UZASADNIENIEM ICH WYBORU ORAZ OPIS METOD DOKONANIA OCENY PROWADZONEJ DO TEGO WYBORU ALBO WYJAŚNIENIE BRAKU ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH SPOSOBY MONITOROWANIA REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM

4 1. WPROWADZENIE Plan Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego opracowano, realizując wymogi ustawowe wynikające z art. 51 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz ze zm.) oraz odpowiednio art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach ( t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243). Rolą planów gospodarki odpadami jest objęcie zagadnień w zakresie m.in. zapobiegania powstawaniu odpadów, bezpiecznego nimi gospodarowania oraz ograniczenie ilości składowanych odpadów. Prognozę oddziaływania na środowisko projektu Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata przeprowadzono dla oceny wpływu na środowisko działań i celów zaproponowanych w projekcie przedmiotowego planu. 4

5 2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO Prognozę oddziaływania na środowisko projektu Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata przeprowadzono dla określenia wpływu na środowisko założonych w nim celów i zadań, zarówno krótko- i długoterminowych. Zawartość niniejszej Prognozy wynika z art. 51 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Uwzględniając powyższe, prognoza oddziaływania na środowisko Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata powinna: zawierać informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami, zawierać informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy, zawierać propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzenia, zawierać informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, zawierać streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym, określać, analizować i oceniać istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu, określać, analizować i oceniać stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniom, określać, analizować i oceniać istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, określać, analizować i oceniać cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu, określać, analizować i oceniać przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na: różnorodność biologiczną, 5

6 ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzględnieniem zależności między wyszczególnionymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy, przedstawiać rozwiązania mające na cele zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, przedstawiać, biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Celem przeprowadzenia niniejszej Prognozy było: ocena stopnia i sposobu uwzględnienia zagadnień gospodarki odpadami we wszystkich częściach Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata , ocena potencjalnych skutków środowiskowych wdrażania zapisów Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata , przygotowanie wytycznych, które pozwolą na udoskonalenie końcowej wersji Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata

7 3. METODYKA ZASTOSOWANA PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY Prognoza oddziaływania na środowisko dla projektu Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata została opracowana na podstawie zapisów cyt. ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Przy opracowywaniu Prognozy przeanalizowano zapisy podstawowych dokumentów pozostających w ścisłym związku z uchwalonym przez Radę Powiatu Pleszewskiego, Uchwałą Nr XIV/88/03 z dnia 18 grudnia 2003 r., Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu Pleszewskiego. Analizie poddano aktualny i prognozowany stan gospodarki odpadami na terenie powiatu pleszewskiego oraz proponowane kierunki działań w tym zakresie. Wnioski z tej analizy odniesiono do stanu środowiska w powiecie pleszewskim i przeanalizowano możliwe skutki realizacji planu. W prognozie oceny oddziaływania na środowisko przedmiotowego dokumentu przeanalizowano uwzględnienie w planie strategicznych kierunków działań przyjętych w innych dokumentach (m.in. w Krajowym planie gospodarki odpadami 2014, Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego oraz Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata z perspektywą na lata ). Celem ułatwienia analizy oddziaływań zastosowano macierz oddziaływań elementów środowiska i zaproponowanych w projekcie Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata działań, na podstawie której wyciągnięto określone wnioski. Podstawową trudnością w sporządzaniu Prognozy jest ogólny charakter projektu przedmiotowego Planu, co sprawia, że sformułowania Prognozy zawarte w macierzy często mają charakter warunkowy i mogą być zmienne w zależności od warunków realizacji przedsięwzięcia. 4. ZAWARTOŚĆ I GŁÓWNE CELE PROJEKTU AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO Projekt Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata zawiera m.in. analizę stanu aktualnego w gospodarce odpadami z podziałem na poszczególne grupy odpadów, prognozę zmian w zakresie gospodarki odpadami, koncepcję systemu gospodarki odpadami w powiecie pleszewskim oraz system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów przedstawionych w projekcie planu. 7

8 Zgodnie z art. 15 ust. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 185 poz. 1243) powiatowy plan gospodarki odpadami obejmuje wszystkie rodzaje odpadów powstających na terytorium powiatu oraz przywożonych na jego obszar, a w szczególności odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji, odpady opakowaniowe, odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej, opony oraz odpady niebezpieczne, w tym pojazdy wycofane z eksploatacji, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, PCB, odpady medyczne i weterynaryjne, oleje odpadowe, baterie i akumulatory. Plan obejmuje pełny zakres zadań koniecznych do zapewnienia zintegrowanej gospodarki odpadami na terytorium powiatu pleszewskiego w sposób zapewniający ochronę środowiska, uwzględniając obecne i przyszłe możliwości i uwarunkowania ekonomiczne oraz poziom technologiczny istniejącej infrastruktury. Przedstawione w niniejszym planie cele i zadania dotyczą okresu oraz perspektywicznie okresu Głównym celem planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego jest ograniczenie powstawania odpadów na terenie powiatu i ilości odpadów kierowanych na składowiska bez ich wstępnego poddania takim procesom, jak odzysk czy recykling. W zakresie kształtowania polityki gospodarki odpadami na terytorium powiatu pleszewskiego, nie przewiduje się gruntownych zmian w systemach gospodarowania poszczególnymi rodzajami odpadów. Niemniej jednak w trakcie tworzenia się i rozwoju poszczególnych systemów, zwłaszcza w ramach Zakładu Zagospodarowania Odpadów Jarocin, Zakładu Zagospodarowania Odpadów Koźmin Ostrów Wlkp. i Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Orli Staw, mogą być dokonywane pewne korekty. Głównymi kierunkami działań w zakresie gospodarowania odpadami są: 1. Zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców powiatu pleszewskiego systemem selektywnego zbierania odpadów komunalnych. 2. Intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej właściwe postępowanie z odpadami oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie, ze szczególnym uwzględnieniem akcji proekologicznych skierowanych do dzieci i młodzieży. 3. Wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania odpadów, celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami. 4. Wspieranie przez samorząd terytorialny wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania. 8

9 5. Wzmocnienie przez Starostę Pleszewskiego, przy współudziale Inspekcji Ochrony Środowiska, kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. 6. Wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami, ze szczególnym uwzględnieniem Zakładów Zagospodarowania Odpadów: ZZO Jarocin, ZZO Koźmin Ostrów Wlkp. i ZUOK Orli Staw. odpady komunalne Osiągnięcie zakładanych celów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi na terytorium powiatu pleszewskiego wymaga realizacji następujących działań: 1. Kontrolowanie przez gminy stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych, co skutkować powinno objęciem stosownymi umowami lub decyzjami 100% mieszkańców powiatu pleszewskiego. 2. Kontrolowanie przez gminy sposobów i zakresu wypełniania przez podmioty posiadające zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości ustaleń zawartych w ww. zezwoleniach dotyczących metod oraz miejsc prowadzenia odzysku i unieszkodliwiania odpadów. 3. Doskonalenie systemów ewidencji wytwarzanych, poddawanych odzyskowi oraz unieszkodliwianiu odpadów komunalnych. 4. Opracowanie na poziomie gminnym, jako integralnej części gminnego planu gospodarki odpadami, programu rozwoju selektywnego zbierania odpadów, który powinien dotyczyć sposobu prowadzenia selektywnego zbierania, rodzaju i wielkości pojemników, częstotliwości zbierania itd. 5. Stymulowanie rozwoju rynku surowców wtórnych poprzez wspieranie współpracy organizacji odzysku, przemysłu i samorządu terytorialnego oraz konsekwentne egzekwowanie obowiązków w zakresie odzysku i recyklingu. 6. Wydawanie pozwoleń tylko na budowę instalacji realizujących założenia wojewódzkiego i powiatowego planu gospodarki odpadami i których celowość została potwierdzona analizą koszty-korzyści. 7. Zachęcanie inwestorów publicznych i prywatnych do udziału w realizacji inwestycji strategicznych zgodnie z ww. planami gospodarki odpadami. 8. Wzrost zastosowania zarówno biologicznych, jak i termicznych metod przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych. 9. Ograniczenie składowania odpadów ulegających biodegradacji poprzez szersze wykorzystanie kompostowni odpadów organicznych. 9

10 odpady niebezpieczne Po przeanalizowaniu aktualnego stanu gospodarki odpadami niebezpiecznymi na terytorium powiatu pleszewskiego, prognoz ich powstawania w kolejnych latach oraz wynikających z tego potrzeb inwestycyjnych i pozainwestycyjnych, a także założonych do osiągnięcia celów sformułowano następujące kierunki działań: 1. Wdrażanie proekologicznych i efektywnych ekonomicznie metod zagospodarowania odpadów niebezpiecznych w oparciu o najlepsze dostępne techniki (BAT), w tym opracowanie i wdrożenie technologii w ramach ZZO Jarocin, ZZO Koźmin Ostrów Wlkp. i ZUOK Orli Staw w zakresie zagospodarowania poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych (np. baterie małogabarytowe, zużyte sprzęt elektryczny i elektroniczny). 2. Minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych poddawanych procesom unieszkodliwiania poprzez składowanie. 3. Organizacja nowych i rozwój istniejących systemów zbierania odpadów niebezpiecznych ze źródeł rozproszonych (małe i średnie przedsiębiorstwa), z uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych (gospodarstwa domowe). 4. Zintensyfikowanie przez właściwe organy kontroli wytwórców odpadów niebezpiecznych w zakresie zastosowanych sposobów zbierania, magazynowania oraz kwalifikowania do właściwego procesu odzysku lub unieszkodliwiania. odpady inne niż komunalne 1. Rozbudowa infrastruktury technicznej zbierania zużytych opon, szczególnie w zakresie odbierania od małych i średnich przedsiębiorców oraz kontrola podmiotów zajmujących się wymianą i naprawą opon. 2. Rozbudowa infrastruktury technicznej selektywnego zbierania, przetwarzania oraz odzysku odpadów budowlanych oraz kontrola właściwego postępowania z tymi odpadami. 3. Uwzględnienie zagadnień właściwego zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych w trakcie prowadzenia inwestycji w zakresie budowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków oraz kontroli jakości i ilości komunalnych osadów ściekowych stosowanych na powierzchni ziemi. 4. Rozbudowa infrastruktury technicznej w zakresie sortowania i recyklingu odpadów opakowaniowych oraz kontrola działania wprowadzających produkty w opakowaniach, organizacji odzysku i przedsiębiorców zajmujących się odzyskiem, w tym recyklingiem odpadów opakowaniowych. 10

11 Zgodnie z wytyczonymi kierunkami działań w województwie wielkopolskim, cały system gospodarki odpadami oparty będzie na funkcjonowaniu 12 ponadgminnych zakładów zagospodarowania odpadów. Gospodarka odpadami w powiecie pleszewskim opierać się będzie na Zakładzie Zagospodarowania Odpadów ZZO Jarocin, Zakładzie Zagospodarowania Odpadów ZZO Koźmin Ostrów Wlkp. i Zakładzie Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych ZUOK Orli Staw. Do czasu niezbędnej budowy i rozbudowy ZZO, odpady kierowane będą do zagospodarowania według zasad aktualnie obowiązujących, przy założeniu dążenia do realizacji postawionych w planie wojewódzkim celów. 11

12 5. ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE SĄ ZGODNE Z DZIAŁANIAMI ZAPROPONOWANYMI W PROJEKCIE PLANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO Biorąc pod uwagę cele nadrzędne polityki ekologicznej państwa, wskazania programów ochrony środowiska wyższego rzędu, potrzeby lokalne oraz zasadę równego dostępu do środowiska przyrodniczego w kategoriach równoważenia szans człowieka i przyrody głównym celem ochrony środowiska dla powiatu pleszewskiego będzie ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów środowiska przyrodniczego, jednocześnie jako szansa rozwoju powiatu, m.in. w zakresie prawidłowej gospodarki odpadami. Cel powyższy został sformułowany jako działania kierunkowe do ciągłej i konsekwentnej realizacji. W jego ramach podejmowane będą także działania do realizacji w określonym horyzoncie czasowym, wynikające z zadań nałożonych programami wyższego rzędu oraz przepisów prawa, m.in.: zachowanie oraz odtwarzanie rodzimego bogactwa przyrodniczego i walorów krajobrazowych, ochrona zasobów i poprawa jakości wód podziemnych i powierzchni ziemi, ochrona zasobów wód powierzchniowych, poprawa ich jakości i zapobieganie zanieczyszczeniu, poprawa stanu czystości terenów i zapobieganie zanieczyszczeniu powierzchni ziemi, poprawa jakości powietrza atmosferycznego, zmniejszenie dyskomfortu zamieszkiwania na terenach zurbanizowanych wzrost wiedzy społeczeństwa o stanie środowiska naturalnego, jego zagrożeniach oraz sposobach przeciwdziałania zagrożeniom, wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców oraz poprawa komunikacji społecznej w zakresie ochrony i racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych powiatu, egzekucja przepisów prawnych. Wymienione cele realizowane będą poprzez działania o charakterze inwestycyjnym i organizacyjno prawnym, zmierzające do eliminacji lub zmniejszania natężenia oddziaływania czynników zagrażających zasobom i jakości środowiska naturalnego oraz do odtwarzania użytkowanych zasobów. Należą do nich: racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych; zmniejszanie materiałochłonności, wodochłonności i energochłonności produkcji oraz zmniejszanie poboru wody na cele komunalne, zmniejszanie ilości wytwarzanych ścieków, odpadów stałych oraz pyłów i gazów, aktywna ochrona przyrody i krajobrazu, mobilizowanie społeczeństwa do podejmowania działań proekologicznych. 12

13 Racjonalne wykorzystanie zasobów środowiska naturalnego w celach rozwojowych w warunkach powszechnego dostępu do dóbr przyrody wymaga powszechnego stosowania proekologicznych metod gospodarowania oraz podejmowania działań sprzyjających zachowaniu potencjału przyrodniczego powiatu pleszewskiego oraz regionu. Podstawowym dokumentem określającym ramy prawne gospodarki odpadami w Unii Europejskiej jest Dyrektywa Rady 74/442/EEC w sprawie odpadów. Nakłada ona na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia odzysku i usuwania odpadów w sposób niezagrażający życiu ludzkiemu i niepowodujący szkód w środowisku. Ponadto nakłada obowiązek zapobiegania tworzeniu się lub ograniczaniu ilości odpadów i ich szkodliwości. 5.1 Polityka ekologiczna państwa w latach Głównym celem polityki ekologicznej państwa w zakresie gospodarki odpadami jest zapobieganie powstawaniu odpadów poprzez redukcję ilości powstających odpadów u źródła, odzyskiwanie surowców, ponowne wykorzystanie odpadów oraz bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie odpadów niewykorzystanych. Kierunki działań na lata określone w w/w dokumencie mające na celu zapewnienie czynnego uczestnictwa w tworzeniu mechanizmów prawnych i systemowych Unii Europejskiej w zakresie gospodarki odpadami są następujące: wspieranie działań podejmowanych przez instytucje publiczne i podmioty prywatne przyczyniających się do ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów oraz zwiększające ilości opadów poddanych odzyskowi, w tym recyklingowi i zmniejszaniu ilości odpadów kierowanych na składowiska, kontynuacja badań nad nowymi technologiami, przyczyniającymi się do zapobiegania i minimalizacji powstawania odpadów oraz zmniejszania ich negatywnego oddziaływania na środowisko, wspieranie wprowadzania niskoodpadowych technologii produkcji, zapewniających wykorzystanie możliwie wszystkich składników stosowanych surowców, intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów i właściwego postępowania nimi oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno edukacyjnej w tym zakresie, wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników nagromadzenia i morfologii odpadów celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami, objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanymi systemami zbierania odpadów oraz zapewnienie przepływu strumieni odpadów zgodnie z uchwalonymi planami gospodarki odpadami, wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzyskiwania 13

14 i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biotermicznego ich przekształcania, weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z ich składowaniem, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk nie spełniających wymogów prawa, wzmocnienie kontroli podmiotów odbierających odpady od wytwórców oraz podmiotów posiadających instalacje do odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów, wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących samorządy w zakresie wykonywania przez nie tych obowiązków. Ponadto podejmowane będą działania w celu stworzenia systemu efektywnego egzekwowania przepisów w zakresie gospodarki odpadami oraz wprowadzaniu i wdrażaniu instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. Celami średniookresowymi określonymi w Polityce ekologicznej państwa są: utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju PKB, zwiększenie udziału odzysku, w tym odzyskanej energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska, zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, z ograniczeniem do 2013 roku ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do nie więcej niż 50% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku, zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich składowisk niespełniających standardów Unii Europejskiej, wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, całkowite wyeliminowanie i unieszkodliwienie PCB do 2010 roku, rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów ukierunkowanego na całkowite wyeliminowanie ich składowania, zapewnienie skuteczności działania systemu zbierania i demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odzysku, w tym recyklingu, odpadów powstających z pojazdów wycofanych eksploatacji, stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce. Przeprowadzona analiza celów i działań zawartych w aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego pozwala stwierdzić, że w projekcie nie ma celów sprzecznych z Polityką ekologiczną państwa w latach

15 5.2 Krajowy i wojewódzkie plany gospodarki odpadami Niniejszy dokument jest zgodny z Krajowym planem gospodarki odpadami 2014, uchwalonym przez Radę Ministrów Uchwałą nr 217 z dnia 24 grudnia 2010 r. (M.P. Nr 101, poz. 1183), jak również z Aktualizacją Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego na lata z perspektywą na lata , przyjętą w dniu 31 marca 2008 r. przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego Uchwałą Nr XXII/284/08. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014 Główne cele określone w KPGO są następujące: utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB, zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska, zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowiska odpadów, wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, utworzenie I uruchomienie bazy danych o produktach, opakowaniach i gospodarce odpadami (BDO). Przeprowadzona analiza celów i działań zawartych w aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego pozwala stwierdzić, że w cele i działania przedstawione w Planie są zgodne z KPGO Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego 2010 Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, ograniczenia ilości odpadów oraz ich negatywnego oddziaływania na środowisko: Intensyfikacja działań edukacyjno - informacyjnych promujących właściwe postępowanie z odpadami. Promowanie wykorzystywania produktów wytwarzanych z materiałów odpadowych poprzez odpowiednie działania promocyjne i edukacyjne oraz zamówienia publiczne. Eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z eksploatacją składowisk, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymogów prawa. Ujmowanie kryteriów ochrony środowiska przy finansowaniu zadań ze środków publicznych. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania: Wzmocnienie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. 15

16 Zapewnienie przepływu strumieni odpadów zgodnie z uchwalonymi planami gospodarki odpadami. Kontrolowanie przez gminy stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych. Wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania oraz odzyskiwanie energii elektrycznej i/lub cieplnej w procesie pozyskiwania biogazu z kwater składowania odpadów. Zachęcanie inwestorów publicznych i prywatnych do udziału w realizacji inwestycji strategicznych zgodnie z planami gospodarki odpadami. Kontrolowanie przez odpowiednie organy zgodności ustaleń zawartych w wydanych zezwoleniach podmiotom prowadzącym działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Opracowanie programów rozwoju selektywnego zbierania odpadów komunalnych na poziomie gminnym/międzygminnym w ramach planów gospodarki odpadami. Zgodnie z KPGO, prowadzenie selektywnego zbierania i odbierania co najmniej następujących frakcji odpadów komunalnych: a. odpady z pielęgnacji ogrodów i parków (tzw. odpady zielone), b. papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.), c. odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe, d. tworzywa sztuczne, e. metale, f. zużyte baterie i akumulatory, g. zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, h. przeterminowane leki, i. chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.), j. meble i inne odpady wielkogabarytowe, k. odpady budowlane remontowe. Pozostałe frakcje odpadów komunalnych mogą być zbierane łącznie jako zmieszane odpady komunalne. Sposób zbierania odpadów musi być odpowiedni dla przyjętych w zakładach zagospodarowania odpadów technologii przekształcania odpadów, do których odpady będą kierowane. Transport selektywnie zebranych odpadów w sposób zapobiegający ich zmieszaniu. Współpraca samorządu terytorialnego z organizacjami odzysku i przemysłem w celu stymulowania rozwoju rynku surowców wtórnych i produktów zawierających surowce wtórne. 16

17 Zgodnie z KPGO, wydawanie pozwoleń wyłącznie na budowę instalacji realizujących założenia planów gospodarki odpadami, których celowość została potwierdzona analizą koszty - korzyści. Ograniczenie składowania odpadów ulegających biodegradacji poprzez promowanie kompostowania przydomowego oraz budowę linii technologicznych do przetwarzaniach tych odpadów (zgodnie z KPGO ). Tworzenie systemów gospodarowania odpadami uwzględniającego wszystkie niezbędne elementy gospodarki oraz dostosowanych do warunków lokalnych. Gospodarka odpadami w województwie opierać się będzie na wskazanych w WPGO zakładach zagospodarowania odpadów (ZZO). Stosowane w ZZO technologie, ich przepustowość oraz wyposażenie muszą gwarantować realizację zakładanych dla województwa wielkopolskiego celów w zakresie gospodarowania odpadami. Zgodnie z KPGO, ZZO winny zapewniać co najmniej następujący zakres usług: a. mechaniczno biologiczne lub termiczne przekształcanie zmieszanych odpadów komunalnych i pozostałości z sortowni, b. składowanie odpadów pozostałych po procesach ich przetwarzania, c. kompostowanie odpadów z pielęgnacji terenów zielonych, d. sortowanie poszczególnych frakcji odpadów komunalnych zbieranych selektywnie (opcjonalnie), e. zakład demontażu odpadów wielkogabarytowych (opcjonalnie), f. zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (opcjonalnie). Stosowanie technologii spełniających kryteria BAT. Składowiska spełniające wszystkie wymogi prawa mogą funkcjonować do czasu ich wypełnienia lub obowiązywania odpowiednich zezwoleń. Budowa i rozbudowa składowisk odpadów jedynie w ramach planowanych do budowy i rozbudowy ZZO. Monitorowanie wskazanych w WPGO wskaźników wytwarzania odpadów oraz wspieranie działań związanych z badaniem charakterystyki odpadów. Przeprowadzona analiza celów i działań zawartych w aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego pozwala stwierdzić, że w cele i działania przedstawione w projekcie Planu są zgodne z Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Wielkopolskiego

18 Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata Program oczyszczania kraju z azbestu na lata opublikowany został w Monitorze Polskim z 2009r. Nr 50 poz Zgodnie z ww. Programem wyroby azbestowe maja zostać unieszkodliwione do końca 2032 roku a jedyną metodą ich unieszkodliwiania jest składowanie. Przeprowadzona analiza celów i działań zawartych w aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego pozwala stwierdzić, że w cele i działania przedstawione w Planie są zgodne z Programem Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych określa zgodnie przedsięwzięcia w zakresie budowy, rozbudowy i/lub modernizacji zbiorczych sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków komunalnych wraz z terminami ich realizacji uwzględniającymi zapisy Traktatu Akcesyjnego. Jednym z zadań zawartych w w/w dokumencie dotyczącym gospodarki odpadami jest odpowiednie zagospodarowanie w środowisku powstających w oczyszczalniach ścieków osadów ściekowych, co zostało uwzględnione w niniejszej aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego. 5.3 Strategia Rozwoju Powiatu Pleszewskiego Strategia rozwoju powiatu pleszewskiego określa zasady i kierunki długofalowej koncepcji rozwoju regionu i wyznacza cele i priorytety polityki rozwoju prowadzonej na terenie powiatu. W zakresie ochrony środowiska wyznaczono następujące cele szczegółowe: ochrona i poprawa stanu środowiska oraz przeciwdziałanie zagrożeniom naturalnym i antropogenicznym, zrównoważony rozwój gospodarki zasobami naturalnymi, podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa. Wspieranie powyższych celów będzie realizowane m.in. poprzez selektywną zbiórkę, odzysk i unieszkodliwianie przede wszystkim odpadów komunalnych i niebezpiecznych. Działania te zostały włączone do systemu zaproponowanego w projekcie aktualizacji planu gospodarki odpadami powiatu pleszewskiego. 18

19 6. ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO Analizę stanu gospodarki odpadami przeprowadzono głównie na podstawie informacji uzyskanych z gmin, powiatowej i wojewódzkiej bazy danych o odpadach. Jako uzupełnienie posłużyły dane z GUS i WIOŚ. 6.1 Rodzaj, ilość, źródła i sposób postępowania z odpadami odpady komunalne Źródłami powstawania odpadów komunalnych są gospodarstwa domowe oraz obiekty infrastruktury (handel, usługi, rzemiosło, szkolnictwo, przemysł w części socjalnej i inne). Z danych statystycznych wynika, że około 2/3 odpadów komunalnych generują gospodarstwa domowe, natomiast 1/3 tych odpadów powstaje w obiektach infrastruktury. Celem określenia szacunkowego bilansu odpadów komunalnych wytwarzanych na terytorium powiatu pleszewskiego, określono wskaźnik wytwarzania poszczególnych rodzajów odpadów przez statystycznego mieszkańca terenów wiejskich oraz terenów miejskich, zgodnie z założeniami do aktualizacji wojewódzkiego planu gospodarki odpadami. Jak wynika z obliczeń w ogólnej masie odpadów komunalnych zmieszanych największy udział miały odpady kuchenne ulegające biodegradacji (odpowiednio na terenach wiejskich i miejskich: 17% i 26%), najmniej natomiast występowało odpadów niebezpiecznych (1%). Największy udział w masie odpadów ulegających biodegradacji miały odpady powstające podczas przygotowywania posiłków (tzw. odpady kuchenne), które wraz z odpadami z pielęgnacji zieleni przydomowej stanowiły ok % ich masy. Ilość odpadów komunalnych poddanych procesom unieszkodliwiania w 2009 r. wyniosła 4.459,63 Mg. odpady niebezpieczne Po przeanalizowaniu aktualnego stanu gospodarki odpadami niebezpiecznymi na terenie powiatu pleszewskiego wynika, że ilość wytworzonych odpadów wyniosła w 2009 r. łącznie 128,10 Mg, z czego ok. 29% stanowiły odpady medyczne i weterynaryjne. Ilość odpadów niebezpiecznych poddanych odzyskowi na terenie powiatu w 2009 r. wyniosła 244,98 Mg. Gospodarka odpadami zawierającymi azbest zostanie omówiona szczegółowo, w Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu pleszewskiego. odpady inne niż komunalne Odpady opakowaniowe wytwarzane są głównie przez podmioty gospodarcze, zakłady produkcyjne, jednostki handlowe, gospodarstwa domowe, a także biura, szkoły, urzędy i inne miejsca użyteczności publicznej, itp. 19

20 Odpady te zbierane są z reguły selektywnie (do worków lub pojemników). Według danych Urzędu Marszałkowskiego, osiągnięte poziomy recyklingu odpadów opakowaniowych kształtują się na poziomie 30% (wyjątek stanowią opakowania z aluminium 91% oraz opakowania z papieru i tektury 62%). Ogólna ilość wytworzonych przez podmioty gospodarcze odpadów opakowaniowych na terenie powiatu pleszewskiego w 2009 r. wyniosła 416,53 Mg. Odpady z budowy, remontów i demontażu infrastruktury powstają w budownictwie mieszkalnym jak i przemysłowym oraz w drogownictwie i kolejnictwie w dużym rozproszeniu, co powoduje trudności z oszacowaniem ich ilości. Odpady te powstają zarówno na etapie budowy, jak i wykonywanych planowych i awaryjnych remontów oraz prac rozbiórkowych. Ilość wytworzonych odpadów budowlanych w 2009 r. wyniosła 1.247,71 Mg. Zbieraniem odpadów powstających w trakcie prac budowlanych i remontowych na terenie powiatu pleszewskiego zajmują się przedsiębiorcy prowadzący te prace lub wyspecjalizowane firmy. Zdecydowana większość odpadów budowlanych poddawana jest procesowi odzysku np. do niwelacji terenu, jako podsypka lub do produkcji materiałów budowlanych. Zużyte opony powstają w wyniku bieżącej eksploatacji pojazdów mechanicznych oraz w wyniku demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Sieć zbiórki tych odpadów obejmuje głownie punkty serwisowe ogumienia, firmy eksploatujące pojazdy, stacje demontażu oraz osoby fizyczne. Ilość zbieranych odpadów uzależniona jest głównie od przeprowadzanych wymian w okresie jesienno-zimowym oraz wiosennym. Ilość odpadów innych niż komunalne poddanych procesom odzysku wyniosła 2542,5 Mg. 6.2 Systemy zbierania odpadów Na podstawie posiadanych danych, w szczególności z sprawozdań z realizacji powiatowego i gminnych planów gospodarki odpadami wynika, że w gminach powiatu pleszewskiego funkcjonują zorganizowane systemy zbierania odpadów komunalnych.. Wyraźny postęp zauważalny jest w dziedzinie selektywnej zbiórki odpadów, choć nadal postępuje on nierównomiernie we wszystkich gminach powiatu. Na terytorium powiatu pleszewskiego funkcjonują obecnie trzy związki gmin: Związek Gmin Zlewni Górnej Baryczy (ZG ZGB) zrzeszający obecnie 17 gmin leżących na terenie pięciu powiatów: ostrzeszowskiego, krotoszyńskiego, ostrowskiego, milickiego i pleszewskiego (miasto i gmina Pleszew); Porozumienie Międzygminne skupiające 17 gmin z powiatów: gostyńskiego, jarocińskiego, pleszewskiego (gmina Chocz, gmina Czermin, gmina Dobrzyca, gmina Gizałki), poznańskiego, śremskiego i średzkiego; 20

21 Związek Komunalny Gmin Czyste Miasto Czysta Gmina skupia 20 gmin z terytorium województwa wielkopolskiego i łódzkiego; z terenu powiatu pleszewskiego należy do niego Gmina Gołuchów. Miasto i Gmina Pleszew Za gospodarkę odpadami na terenie miasta i gminy Pleszew odpowiada Miasto i Gmina Pleszew. Typy pojemników stosowanych do zbiórki odpadów zmieszanych to: KP-7. KP-10, o pojemnościach: 0,11 m 3, 0,12 m 3 i 1,1 dm 3. Odpady komunalne wywożone są na składowisko odpadów zlokalizowane w Dobrej Nadziei. Odbiór niesegregowanych odpadów komunalnych prowadzi Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Pleszewie i Zakład Handlowo-Usługowy Eko- Skórtex Angelika Ligocka w Tomicach. Selektywną zbiórką odpadów objętych jest 100 % ludności, a zastosowany system to system pojemnikowy z użyciem: pojemników typu DZWON o pojemności 1,6 m 3 do gromadzenia szkła (97 szt.), pojemników typu SIATKA o pojemności 1,2 m 3 do gromadzenia plastiku (97 szt.), pojemników o pojemności 1,2 m 3 do gromadzenia papieru (16 szt.). Selektywną zbiórkę odpadów prowadzi Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Pleszewie. Sukcesywnie wprowadza się także system workowy dla osiedli domów jednorodzinnych w Pleszewie (4 rodzaje worków: niebieski papier, zielony szkło kolorowe, biały szkło białe, żółty plastik). Efektem prowadzenia selektywnego zbierania odpadów jest uzyskanie w 2009 r. wskaźnika wyłączenia odpadów przeznaczonych do odzysku na poziomie około 10 %. Gmina Chocz Organizacja i nadzór nad systemem gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy prowadzona jest przez Gminę Chocz. Zbieraniem odpadów zajmują się: Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Pleszewie, Zakład Handlowo-Usługowy Eko-Skórtex Angelika Ligocka w Tomicach oraz Zakład Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. w Jarocinie. Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych objętych jest około 60 % ludności. Zbieranie zmieszanych odpadów komunalnych prowadzone jest metodą odbioru bezpośredniego w rejonach zabudowy jednorodzinnej oraz metodą donoszenia w rejonach zabudowy wielorodzinnej i rejonach wsi. Do zbierania odpadów ww. firmy stosują 508 pojemników 110 litrowych i 5 pojemników 1100 litrowych oraz 4 kontenery o pojemności 7 m 3. 21

22 Na terytorium gminy prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów opakowaniowych z tektury i papieru, tworzyw sztucznych i szkła. Zbieranie prowadzone jest metodą donoszenia opartą na 39 pojemnikach typu Dzwon o pojemności 2,5 m 3. Efektem prowadzenia selektywnego zbierania odpadów jest uzyskanie w 2009 r. wskaźnika wyłączenia odpadów przeznaczonych do odzysku na poziomie około 7,19 %. Gmina Czermin Za gospodarkę odpadami na terenie gminy odpowiada Gmina Czermin działająca przy pomocy Zakładu Gospodarki Komunalnej w Czerminie. Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych objętych jest około 40 % ludności. Odbiorem odpadów komunalnych od mieszkańców zajmują się dwie firmy posiadające stosowne zezwolenia: ww. Zakład w Czerminie, Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Pleszewie, Zakład Handlowo-Usługowy Eko-Skórtex Angelika Ligocka w Tomicach oraz Zakład Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. w Jarocinie. Zbieranie prowadzone jest metodą odbioru bezpośredniego. Do zbierania zmieszanych odpadów komunalnych stosuje się 435 pojemników litrowych i 1 pojemnik 1100 litrowy oraz 2 kontenery o pojemności 7 m 3. Zebrane z terenu gminy odpady unieszkodliwiane są na gminnym składowisku odpadów w Pieruchach, którego obsługa należy również do Zakładu Gospodarki Komunalnej w Czerminie. Na terytorium gminy prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych i szkła. Zbieranie prowadzone jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Czerminie metodą donoszenia opartą na 38 pojemnikach typu Dzwon o pojemnościach 1,5 m 3 i 2,0 m 3. Efektem prowadzenia selektywnego zbierania odpadów jest uzyskanie w 2009 r. wskaźnika wyłączenia odpadów przeznaczonych do odzysku na poziomie około 14,55 %. Gmina Dobrzyca Organizację i nadzór nad systemem gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy prowadzi Gmina Dobrzyca. Zbieraniem odpadów zajmują się: Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Pleszewie, Zakład Handlowo-Usługowy Eko-Skórtex Angelika Ligocka w Tomicach i REMONDIS Sanitech Poznań Sp. z o.o. Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych objętych jest około 60 % ludności. Do zbierania zmieszanych odpadów komunalnych stosuje się 1004 pojemniki litrowe i 3 pojemniki 1100 litrowy oraz 9 kontenerów o pojemności 7 m 3. Zebrane odpady kierowane są do unieszkodliwienia na składowiskach odpadów w Dobrej Nadziei i Gizałkach. Na terytorium gminy prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów opakowaniowych z tektury i papieru, tworzyw sztucznych i szkła. Zbieranie prowadzone jest metodą donoszenia opartą na 88 pojemnikach typu Dzwon. Efektem prowadzenia selektywnego zbierania odpadów 22

23 jest uzyskanie w 2009 r. wskaźnika wyłączenia odpadów przeznaczonych do odzysku na poziomie około 8,87 %. W sposób selektywny z terenu gminy zbierane są również odpady wielkogabarytowe i odpady niebezpieczne. Gmina Gizałki Organizacja i nadzór nad systemem gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy prowadzona jest przez Gminę Gizałki. Zbieraniem odpadów zajmują się: Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Gizałkach i Zakład Handlowo-Usługowy Eko-Skórtex Angelika Ligocka w Tomicach i Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Pleszewie Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych objętych jest około 60 % ludności. Zbieranie zmieszanych odpadów komunalnych prowadzone jest metodą odbioru bezpośredniego w rejonach zabudowy jednorodzinnej oraz metodą donoszenia w rejonach zabudowy wielorodzinnej i rejonach wsi. Do zbierania odpadów ww. firmy stosują 660 pojemników litrowych i 4 pojemniki 1100 litrowe oraz 1 kontener o pojemności 7 m 3. Zebrane na terenie gminy odpady unieszkodliwiane są na gminnym składowisku odpadów w Gizałkach. Na terytorium gminy zorganizowana jest selektywna zbiórka odpadów opakowaniowych z tektury i papieru, tworzyw sztucznych i szkła. Zbieranie prowadzone jest metodą donoszenia opartą na 30 pojemnikach typu Dzwon o pojemności 1,5 m 3 oraz 10 pojemników siatkowych o pojemności 1,5 m 3. Efektem prowadzenia selektywnego zbierania odpadów jest uzyskanie w 2009 r. wskaźnika wyłączenia odpadów przeznaczonych do odzysku na poziomie około 9,94 %. Gmina Gołuchów Za gospodarkę odpadami na terenie gminy odpowiada Gmina Gołuchów. Zbieraniem odpadów zajmują się: Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Pleszewie, Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Kaliszu i Przedsiębiorstwo Oczyszczania Miasta EKO Sp. z o.o. w Kaliszu. Zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych objętych jest 100 % ludności. Zbieranie prowadzone jest metodą odbioru bezpośredniego. W gminie Gołuchów istnieje system selektywnej zbiórki odpadów. Zbieranie prowadzone jest metodą donoszenia opartą na 43 pojemnikach do odpadów z tworzyw sztucznych oraz 106 pojemnikach do szkła. Efektem prowadzenia selektywnego zbierania odpadów jest uzyskanie w 2009 r. wskaźnika wyłączenia odpadów przeznaczonych do odzysku na poziomie około 9,68 %. 23

24 6.3 Wnioski z analizy stanu gospodarki odpadami Prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami wynikają ze zmian demograficznych i jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów, który wynika głównie z przesłanek rozwoju gospodarczo-społecznego. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami zakłada na podstawie wieloletnich obserwacji sukcesywny wzrost ilości odpadów oraz zmianę składu wynikającą z wzrostu poziomu życia mieszkańców w efekcie rozwoju gospodarczego kraju. Według KPGO poziom selektywnego zbierania odpadów będzie wzrastać, co spowoduje zmiany ilości i składu odpadów niesegregowanych; zmniejszy się w nich głównie zawartość papieru, tworzyw sztucznych, szkła i metali. Wnioski wypływające z analizy stanu gospodarowania odpadami na terytorium powiatu pleszewskiego są następujące: 1. W stosunku do roku 2001, według danych z GUS, corocznie spadała ilość zbieranych od mieszkańców odpadów komunalnych. W powiecie pleszewskim, jak i całym województwie wielkopolskim, spadek ten wyniósł około 20%. Obserwowany (wg GUS) spadek ilości zbieranych odpadów wynika najprawdopodobniej z ubożenia części społeczeństwa, nie zawieraniem umów na odbieranie odpadów z nieruchomości, zaniżaniem przez przedsiębiorstwa ilości zbieranych odpadów w raportach, indywidualnym spalaniem w piecach oraz umieszczaniem odpadów w miejscach do tego nieprzeznaczonych, na tzw. dzikich składowiskach. 2. Odpady komunalne były w latach ubiegłych unieszkodliwiane przede wszystkim przez ich składowanie. Corocznie zmniejszał się jednak udział odpadów w taki sposób unieszkodliwianych. 3. Nie wszyscy mieszkańcy powiatu pleszewskiego są objęci zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych. Średnio na terenie powiatu systemem zbierania zmieszanych odpadów komunalnych objętych jest 67,5% mieszkańców. 4. Odpady ulegające biodegradacji były zbierane i odzyskiwane w sposób zorganizowany sporadycznie. 5. Odpady wielkogabarytowe oraz niebezpieczne były zbierane selektywnie w niewielkich ilościach. 6. Systematyczny wzrost ilości wytwarzanych odpadów wynika głównie ze wzrostu produkcji. Analiza danych pozwala ponadto na zaobserwowanie pewnych tendencji na lata , m.in. 24

25 wzrastać będzie koszt unieszkodliwiania odpadów przez składowanie, co związane będzie m.in. z aktualnym wzrostem opłat środowiskowych oraz zamykaniem składowisk niespełniających warunków środowiskowych, co wpłynie na rozwój systemu zbierania selektywnego odpadów, w przypadku rozwoju systemu selektywnego gromadzenia wybranych kategorii odpadów ogólna masa przeznaczona do składowania zmniejszy się, zmianie ulegną również ich właściwości; wzrośnie ilość użytecznych surowców odzyskanych dzięki segregacji odpadów, zwiększać się będzie ilość odpadów ulegających biodegradacji poddawanych odzyskowi, działalność edukacyjna powodować będzie wzrost świadomości ekologicznej naszej społeczności, co pozwalać będzie na wprowadzanie rozwiniętych systemów gospodarki odpadami, stopniowo wzrastać będzie ilość odpadów w przemyśle ogółem, w tym m.in. powstających w rolnictwie, w przetwórstwie drewna, z procesów termicznych, odpadów opakowaniowych, budowlanych, medycznych i weterynaryjnych oraz osadów ściekowych, nastąpi spadek ilości wytwarzanych odpadów z przemysłu fotograficznego i olejów odpadowych. 25

26 7. ANALIZA SKUTKÓW ŚRODOWISKOWYCH AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI POWIATU PLESZEWSKIEGO Projekt Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Powiatu Pleszewskiego na lata z perspektywą na lata obejmuje pełny zakres zadań koniecznych do zapewnienia zintegrowanej gospodarki odpadami na terytorium powiatu pleszewskiego w sposób zapewniający ochronę środowiska, uwzględniając obecne i przyszłe możliwości i uwarunkowania ekonomiczne oraz poziom technologiczny istniejącej infrastruktury. W zakresie kształtowania polityki gospodarki odpadami na terytorium powiatu pleszewskiego, nie przewiduje się gruntownych zmian w systemach gospodarowania poszczególnymi rodzajami odpadów. Niemniej jednak w trakcie tworzenia się i rozwoju poszczególnych systemów, zwłaszcza w ramach Zakładu Zagospodarowania Odpadów Jarocin, Zakładu Zagospodarowania Odpadów Koźmin Ostrów Wlkp. i Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Orli Staw, mogą być dokonywane pewne korekty. Głównymi kierunkami działań w zakresie gospodarowania odpadami są: 1. Intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej właściwe postępowanie z odpadami oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie, ze szczególnym uwzględnieniem przeprowadzanych akcji proekologicznych skierowanych do dzieci i młodzieży. 2. Wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania odpadów, celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami. 3. Wspieranie przez samorząd terytorialny wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania. 4. Wzmocnienie przez Starostę Pleszewskiego, przy współudziale Inspekcji Ochrony Środowiska, kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. 5. Wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami, ze szczególnym uwzględnieniem Zakładu Zagospodarowania Odpadów Jarocin, Zakładu Zagospodarowania Odpadów Koźmin Ostrów Wlkp. i Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Orli Staw, na których opierać się będzie gospodarka odpadami w powiecie pleszewskim. 26