Niemieckie pożyczki leksykalne w dziewiętnastowiecznych materiałach Georga Wenkera z obszaru Warmii i Mazur
|
|
- Laura Kurek
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Gwary Dziś vol , s DOI /gd ISSN Dorota Krystyna Rembiszewska Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk Warszawa dorota.rembiszewska@wp.pl Niemieckie pożyczki leksykalne w dziewiętnastowiecznych materiałach Georga Wenkera z obszaru Warmii i Mazur Abstrakt: Przedstawione niemieckie pożyczki leksykalne występują w ankietach zbieranych do Niemieckiego atlasu językowego, które wypełniono na obszarze Prus Wschodnich (ponad 500 miejscowości) w latach 80. XIX w. Część z nich stanowi zbiór wyrazów znanych polszczyźnie ogólnej. Pewne nazwy zostały zapożyczone i poddane różnym procesom adaptacyjnym (fonetycznym i ortograficznym) do systemu polskiego i charakteryzują dość duży obszar gwar północnopolskich (np. wurst, gbur, klejdy). Kilka z tych pożyczek to okazjonalizmy, zapisane na użytek kwestionariusza, będące interesującym przykładem dostosowywania wyrazów obcych do innego systemu językowego. Omawiany rejestr nazw pokazuje stosunkowo nieliczne pożyczki leksykalne pochodzenia niemieckiego, które przeniknęły do gwar mazurskich. Słowa kluczowe: germanizmy, polskie gwary Prus Wschodnich, Niemiecki atlas językowy, Georg Wenker. Abstract: German Lexical Borrowings in the 19th Century Georg Wenker s Materials from Warmia and Masuria. The German lexical borrowings presented in the article appear in the questionnaires collected for the German linguistic atlas, filled in the area of East Prussia (over 500 localities) in the eighties of the 19th century. Some of them constitute a set of words known in the general Polish language. Some names were borrowed and underwent various adaptation processes (both phonetic and orthographic) into the Polish system and they characterize quite a large area of the North Polish dialects (e.g. wurst, gbur, klejdy). Some of those borrowings are occasionalism written for the use of the questionnaire, being an interesting example of foreign words adapting to a different language regime. The register of names discussed in the article presents relatively small number of lexical borrowings of German origin which penetrated into the Masurian dialects. Keywords: Germanisms, Polish dialects of the Eastern Prussia, German linguistic atlas, Georg Wenker. Ankiety Georga Wenkera ( ) były wypełniane na potrzeby Niemieckiego atlasu językowego (Deutscher Sprachatlas) na przełomie lat 70. i 80. XIX w. (w instrukcji dołączonej do kwestionariusza przesłanego do szkół jest datowanie 1879/1880, 1887). Ankiety te zawierały 40 zdań w literackim niemieckim, które należało przetłumaczyć na miejscową gwarę. Zostały one rozesłane do szkół na północy Cesarstwa Niemieckiego. Wypełniali je miejscowi nauczyciele. Paradoksalnie, Georg Wenker marburski bibliotekarz przyczynił się do utrwalenia gwar północnopolskich właściwie w ostatnim momencie przed stopniowym wycofaniem polszczyzny ze szkół i ko-
2 232 Dorota Krystyna Rembiszewska ściołów na tym obszarze. Zgromadzone metodą korespondencyjną zbiory stanowią interesujące źródło nie tylko dla dialektów niemieckich, ale także przynoszą bogaty materiał m.in. dla gwar polskich 1, ponieważ teren badań objął również Prusy Wschodnie i Zachodnie. Z terenu Mazur, Warmii i Ostródzkiego w Centrum Badawczym Niemieckiego Atlasu Językowego (Forschungszentrum Deutscher Sprachatlas) w Marburgu znajduje się ponad 500 ankiet z materiałami polskimi. Nie wszystkie powiaty 2 z tego obszaru mają jednakową reprezentację. Najmniej, bo tylko 1, przekazano z powiatu węgorzewskiego oraz 2 z powiatu gołdapskiego. Poza tym zapisy pochodzą z powiatów: brodnickiego (13 miejscowości), ełckiego (58), giżyckiego (27), lubawskiego (52), mrągowskiego (35), nidzickiego (61, w tym 7 z późniejszego pow. działdowskiego), oleckiego (19), olsztyńskiego (51), ostródzkiego (62), piskiego (41), reszelskiego (10), szczycieńskiego (106). Materiał językowy utrwalony w tłumaczeniach nauczycieli to specyficzne źródło gwarowe, jeśli chodzi o odmiany terytorialne polszczyzny. Po pierwsze ułożone przez Wenkera zdania miały wskazać zróżnicowanie fonetyczne i leksykalne istotne dla systemu języka niemieckiego. Dyferencjacja w odniesieniu do gwar polskich stanowi tu niejako element dodatkowy, niewynikający przecież z zamierzeń metodologicznych twórcy ankiety. Po drugie mamy tu do czynienia z sytuacją tłumaczenia, zetknięcia dwóch języków, co w jakimś stopniu zaciera jasność obrazu stanu języka, dla którego należy podać ekwiwalenty. Poza tym trzeba pamiętać, że zdania tłumaczyli nauczyciele, którzy otrzymali zadanie od władz zwierzchnich. Nie byli to przecież profesjonalni translatorzy. Dlatego niekiedy widać tendencję do tworzenia doraźnych nazw na potrzeby tego zadania, a także używania polszczyzny ogólnej, wyuczonej w szkole. Mimo tych zastrzeżeń, wartość zapisanych ankiet jest nie do przecenienia, jeśli chodzi o badania nad gwarami mazurskimi i warmińskimi. Bez trudu na przykład można wskazać leksykę znamienną dla obszaru polskojęzycznego Prus, w tym zapożyczenia z języka niemieckiego. W ankietach pojawiły pożyczki, które występowały niemal powszechnie na Mazurach, Warmii i charakteryzowały gwary tego terenu. Do takich zaliczymy wurst kiełbasa czy gbur gospodarz oraz brukować potrzebować, które omówiłam już we wcześniejszych artykułach 3. Pożyczki te, podobnie, jak klejdy, kodry ubrania wyznaczają zasięgi wyrazowe w gwarach północnopolskich. 1 Punkty kaszubskie zostały opracowane przez prof. Hannę Popowską-Taborską i Ewę Rzetelską-Feleszko w monografii Dialekty kaszubskie w świetle XIX-wiecznych materiałów archiwalnych (Popowska-Taborska, Rzetelska-Feleszko, 2009). 2 Powiaty podaję według wypełnionych rubryk kwestionariuszy G. Wenkera. Wymienione powiaty wówczas należały do Prus Wschodnich do rejencji gąbińskiej: Angerburg [Węgorzewo], Goldap [Gołdap], Johannisburg [Jańsbork Pisz], Lec [Giżycko], Lyck [Ełk], Oletzko [Olecko], Sensburg [Zańdźbork Mrągowo] i królewieckiej: Allenstein [Olsztyn], Neidenburg [Nibork Nidzica], Ortelsburg [Szczytno], Osterode [Ostróda], Rößel [Reszel] oraz do Prus Zachodnich do rejencji kwidzyńskiej: Strasburg [Brodnica], Neumark [Lubawa]. 3 Nazwy tych i ich zasięgi w gwarach polskich omówiłam w artykule Siła wurstu brukuje białka i gbur? O niektórych wyrazach w XIX-wiecznych materiałach Georga Wenkera z obszaru Mazur, Warmii i Ostródzkiego (Rembiszewska 2010).
3 Niemieckie pożyczki leksykalne w XIX-wiecznych w materiałach Georga Wenkera 233 Skoncentruję się na odpowiednikach wybranych niemieckich nazw, aby wskazać swoistą typowość mechanizmów zapożyczeń oraz przenikanie się warstwy leksykalnej polskiej z niemiecką. Punktem wyjściowym będą ekwiwalenty dla kilku wyrazów niemieckich z ankiet Wenkera. W ankietach tych, choć niezbyt często, można spotkać zapożyczenia właściwe, a tak naprawdę powtórzenia w wersji polskiej nazw niemieckich. Są to: fest mocno, np. spali fest, byli fest w spaniu (20 ankiet); Geschichte historia (2 ankiety). Pojawiły się także wyrazy, które mogłyby być zapożyczeniami właściwymi z języka niemieckiego, ale w odniesieniu do zdań z ankiet Wenkera tak nie jest. Tak więc ze zdania 6. Das Feuer war zu heiß, die Kuchen sind ja unten ganz schwarz gebrannt jako odpowiednik polski wyrazu ganz cały, całkiem w 14 ankietach podano dość odległe znaczeniowo dicht (i z adaptacją fonetyczną dycht) duży; gęsty, zwarty. W zdaniu 20. podano połączenie zum dreschen. W ankietach wystąpiły dwie grupy odpowiedników do młócenia (do młoczenia, do młocenia, do młoczena, do młocki itd.) oraz do draszowania. W drugiej grupie ujawniają się różne stopnie adaptacji morfologicznej i fonetycznej czasownika niemieckiego z przyimkiem. Przeważają formy do draszowania (choć jest także kilka zapisów: do dreszowania), czyli z a, nie jak w niemieckim literackim z e, co może sugerować bezpośrednie zapożyczenie z dialektu dolnoniemieckiego, w którym jest draschen (SEK, II, 59). Jak podaje słownik pruski, drāschen było lokalizowane w delcie Wisły oraz na terenach dolnoniemieckich u Mennonitów w znaczeniach 1. młócić, 2. bić, uderzać, 3. grać w karty (PrWb, I, ). Postać do draszowania (do dreszowania) to przykład adaptacji, gdzie do czasownika niemieckiego dodano słowiański sufiks -(ow)anie. W ankietach zanotowano także formacje z polskim czasownikiem w podstawie, a więc do młócenia. Podobny mechanizm zadziałał w przypadku wyrazu draszba typowym zapożyczeniu o charakterze mieszanym, w którym do niemieckiego tematu słowotwórczego dodano formant polski -ba (por. derywaty typu kośba, wróżba). Interesujące jest połączenie do młocby, które zapisano tylko w dwóch ankietach (z powiatu ełckiego). Tu chyba mamy do czynienia z procesem wtórnym utworzeniem połączenia przyimek + polski rzeczownik odsłowny na wzór do draszby, znanego wielu gwarom na tym obszarze. Jeśli chodzi o adaptację fonetyczną tej nazwy, mamy tłumaczenia oddające cechy systemu konsonantycznego omawianych gwar. Są to mazurzenie i inne procesy z niego wynikające: do drasowania, do drazby oraz do draźby, do drasiowania. W gwarach polskich draszować młócić ma dość duży zasięg od Kaszub przez Mazury, Warmię, Ostródzkie, po Kujawy i dawne Księstwo Łowickie (SGPA, VI, 257). Na Mazurach, Warmii i w Ostródzkiem poza młócić zboże może on oznaczać czynność poprzedzająca międlenie lnu oraz oddzielać włókno od paździerzy ogólnie o międleniu i tarciu lnu (SGOWM, VI, 104; SWM IV, 180). Czasownik dreschen w gwarach Mazur i Warmii stał się podstawą derywatów, takich jak draszba, draszka młocka, draszowany, draszowanie (SGOWM, II, 104). Według ankiet Wenkera odpowiedniki polskie z tym niemieckim czasownikiem i z utworzonymi od niego derywatami wyznaczają zwarty areał w Ostródzkiem, na Warmii i na północy środkowych Mazur.
4 234 Dorota Krystyna Rembiszewska Inny wyraz, który pokazuje różne rezultaty kontaktu języka niemieckiego z polskim, to rzeczownik die Kuchen ciasta w 6. zdaniu ankiet Wenkera. W ankietach zapisano sporo odpowiedników. Wśród nich mamy wyrazy będące egzemplifikacją adaptacji morfologicznej. Pierwsza grupa to kuch, kuchy (lm.). Rzeczownik niemiecki pozostał, tylko w liczbie pojedynczej został pozbawiony niemieckiego wykładnika formalnego, a w liczbie mnogiej dodano polską końcówkę fleksyjną. Wyraz ten jest pożyczką niemiecką, od wieków zadomowioną w polszczyźnie. Od XVI w. był używany w znaczeniu mała ilość substancji przeznaczonej do spożycia najczęściej o kształcie okrągłego lub owalnego placka oraz wytłoki z roślin oleistych sprasowane w postaci okrągłego placka (SłXVI w, XI, 528). Pochodzi on od śrniem. kuch / kuche, dziś Kuchen placek, ciasto (SSEJP, III, 303). W Polsce nazwa zachowała się w gwarach na znacznym terytorium. Poza Mazurami, Warmią, Ostródzkiem (SGOWM, III, 369) była notowana w Wielkopolsce, na Pomorzu południowym i Kaszubach (MSGP 117). Podaje ją także w dawniejszym znaczeniu: wyciśnięte nasiona roślin oleistych ( ) uformowane w płaski placek, stanowiące wartościową paszę dla bydła i nierogacizny; makuch Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie (Łaziński 2009, 115). W ankietach Wenkera ma ona największą frekwencję w porównaniu z innymi odpowiednikami i występuje właściwie na całych Mazurach i na Warmii. Ta pożyczka niemiecka ma szerszy zasięg w Słowiańszczyźnie. Do ukraińskiego dostała się za pośrednictwem polskim кýха rodzaj ozdobnego ciasta (ESUM, III, 164). W białoruskim кýхан oznacza niewielką bułkę nadziewaną cebulą (ESBM, V, 174). W ankietach podano też wyraz placki jako odpowiednik die Kuchen, który jest przecież także dawną pożyczką z języka niemieckiego, poświadczaną w 2. poł. XVII w. (SłXVII w). Pochodzi ona od niem. Plätzchen ciasteczko, a to od platzen pękać; wybuchać. Kolejną pożyczką niemiecką jest wyraz plince, zapisany w jednej ankiecie w powiecie olsztyńskim. Jest to pożyczka zwrotna. Już dawno (np. Beyersdorff 1868, 499) stwierdzono, że niem. wyraz Plinze, Plinse, Flinze, Flinse placki ziemniaczane jest pochodzenia słowiańskiego. Początkowo przyjmowano tu wpływ ros. блин, блины (Knoop 1890, 13; Kiparsky 1936, 147; Wick 1939, 78 79), co przejął również słownik etymologiczny języka niemieckiego. Później jednak, po recenzji 12 i 13 wydania słownika F. Klugego sporządzonej przez M. Vasmera (1947, 450), powszechnie uznano, że ze względu na stopień nasilenia tej pożyczki w gwarach niemieckich jej źródłem był najpewniej język górnołużycki, a mianowicie głuż. blinc, mlinc naleśnik, omlet. Pożyczka ta, przejęta w XVI w., na gruncie niemieckim rozszerzyła się na znacznym terytorium, przybierając różne postaci: Blinse, Blinz, Blinzen, Plinze, Plinz, Plintzen, Plins, Plints, Plinse i z wtórnym f- w nagłosie wyrazu Flinze, Flinse, Flinsen. Jej szczegółowe omówienie i dokładne zasięgi w gwarach niemieckich podano w kilku obszernych opracowaniach (por. Teuchert 1958, 27; Wolf 1965, 79 80; Eichler 1965, 98 99; Bellmann 1971, 123 (mapa 39), ; Bielfeldt 1982, 64, 82, 96, 151, 163, 215, 258, 302, 320, 366, 369, 375, 379). Pożyczka ta była znana powszechnie też w gwarach niemieckich na terenie byłych Prus Wschodnich i Zachodnich, o czym świadczy jej obszerne hasło Flins w słowniku pruskim: z formą męską (wymowa flints, plints) i formą żeńską (wymowa flinz, także
5 Niemieckie pożyczki leksykalne w XIX-wiecznych w materiałach Georga Wenkera 235 plinz, flints). Oznaczała ona tam: 1. cienki, płaski placek z ciasta zrobionego z mąki, mleka i jajek w tym znaczeniu występuje powszechnie w gwarach pruskich, a także 2. żart. szeroki, płaski kapelusz ; 3. uderzenie w policzek ; 4. wyzwisko na kobietę (PrWb, II, ). W Objaśnieniu trudniejszych wyrazów i zwrotów zamieszczonym w zbiorze Bajki Warmii i Mazur nazwę plince placki ziemniaczane słusznie wywodzi się z niemieckiego Plinse pączek (Bajki 1956, 185). Nazwa ta ekspandowała na dalsze tereny. Notują ją, we wtórnej postaci fonetycznej, słowniki rejestrujące leksykę na północnym wschodzie Polski. Są to flindzki placki na psim smalcu z Tykocina na Podlasiu (Słownik tykociński), flindz placek, oładek z Suwalszczyzny (Bacewicz 2011, 85), flindze placuszki w kształcie kotletów, z rozczyny, smażone na patelni z Augustowskiego i terenów przyległych (Osipowicz 2009, 66), flindzy placki ziemniaczane z Przerośli na pograniczu Suwalszczyzny i Mazur (Ratasiewicz 2010, 35). Kolejny zbiór odpowiedników, tym razem wiążących się z wieloznacznością nazwy niemieckiej, tworzą wyrazy: fladki, flady, fładka. Źródłem zapożyczenia jest niemieckie dialektalne Fladen płaski placek z żytniej mąki pieczony w piecu; płaskie ciasto z mąki żytniej lub pszennej pieczone na blasze (PrWb, II, 56 57, por. SEK, 127). Zatem posłużono się zbliżonym znaczeniowo rzeczownikiem związanym z drugim znaczeniem nazwy z języka wyjściowego, by uniknąć powtórzenia wyrazu niemieckiego. Użyto w ten sposób nieidentycznego semantycznie ekwiwalentu. Nie jest to jednak zapożyczenie doraźne, mamy jedynie do czynienia z zawężeniem znaczenia, które utrwaliło się w polskiej leksyce dialektalnej. Wymienione wyrazy znane są gwarom na północy Polski. Nazwa flada różne rodzaje ciasta; najczęściej słodkie ciasto z mąki pszennej; sporadycznie także o podpłomyku jest lokalizowana we wschodnich i środkowych Mazurach (powiaty: mrągowski, ełcki, piski) oraz na Warmii (pow. olsztyński) (SGOWM, II, 213), a także na Kaszubach flåda jako ciasto drożdżowe w postaci ślimaka (SGPA, VIII, 557; SEK II 127). Podobny zasięg ma współrdzenna fladka. Interesującej egzemplifikacji rezultatów doraźnego zapożyczania dostarcza niemiecki czasownik durchlaufen przebiegać, przemierzać (zdanie 8. Die Füße thun [tun] mir sehr weh, ich glaube, ich habe sie durchgelaufen). W wielu ankietach posłużono się kalką odwzorowującą budowę słowotwórczą wyrazu niemieckiego. Zapisano więc: przebiegał, przelatał, przeleciał. Pojawiły się także półkalki, które nawiązują znaczeniowo do polisemicznego czasownika laufen biegać, latać. Czasownik latał (w różnych modyfikacjach) wystąpił w ponad 30 ankietach: odleciał, mocno leciał, nadto zleciał, siła latał, tęgo leciał, ulatał, za wiele latał, zlatał. Zatem podane odpowiedniki to typowy przykład efemerycznej pożyczki na użytek danego tekstu. Zapewne taki rezultat tłumaczenia wynika z całkowicie innej składni zdania niemieckiego. Jak widać z podanych przykładów, ankiety Georga Wenkera stanowią istotne źródło językowe dla badań dialektologicznych i kontaktów językowych. Poświadczają bowiem typowe pożyczki niemieckie znane polszczyźnie ogólnej od dawna, a jednocześnie pokazują germanizmy zachowane jedynie w gwarach. To specyficzne źródło, bo przefiltrowane przez język niemiecki, pozwala tym samym uchwycić mechanizmy przenikania się systemów językowych pozostających w bliskim kontakcie. Pokazuje na konkretnych przykładach sposoby przechodzenia od języka źródłowego do docelowe-
6 236 Dorota Krystyna Rembiszewska go, a także zabiegi tłumaczącego zmierzające do wyeliminowania (czasem nieskutecznie) języka niemieckiego z polskiej wersji zdań. Ankiety wskazują przy okazji dwukierunkowość wpływów nie tylko niemczyzny na język polski, ale także polszczyzny na gwary niemieckie. Ponadto dobitnie świadczą o dużej przewadze polszczyzny wobec języka niemieckiego w drugiej połowie XIX w. w Prusach Wschodnich, która kilkadziesiąt lat później zupełnie straciła na znaczeniu i wyszła z codziennej komunikacji. Literatura Bacewicz J. (2006), Fejnie gadalim, smacno jedlim. Gwara i kuchnia Suwalszczyzny, Suwałki. Bajki Warmii i Mazur, red. H. Koneczna, W. Pomianowska, Warszawa, Bellmann G. (1971), Slavoteutonica. Lexikalische Untersuchungen zum slawisch-deutschen Sprachkontakt im Ostmitteldeutschen, Berlin New York. Beyersdorff O. (1868), Über Slavisches im Deutschen, Schlesische Provinzialblätter, Jg LXXII, Der Neuen Folge, J. VII, s , , Bielfeldt H.H. (1982), Die slawischen Wörter im Deutschen. Ausgewählte Schriften , Leipzig. Eichler E. (1965), Etymologisches Wörterbuch der slawischen Elemente im Ostmitteldeutschen, Bautzen. Kiparsky V. (1936), Fremdes im Baltendeutsch, Helsingfors. Vasmer M. (1947), F. Kluge, Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache, Zeitschrift für slavische Philologie, t. XIV. Knoop O. (1890), Plattdeutsches aus Hinterpommern, 2. Sammlung: Fremdsprachliches im hinterpommerschen Platt, nebst einer Anzahl von Fischerausdrücken und Ekelnamen, [w:] Wissenschaftliche Beilage zum Programm des kgl. Gymnasiums zu Rogasen, Programm Nr 156, Rogasen. MSGP, Mały słownik gwar polskich, red. J. Wronicz, Kraków, Osipowicz A. (2009), Słowniczek gwary augustowskiej, [w:] Dziewiętnastowieczne słowniczki gwarowe z Polski północno-wschodniej, red. B. Nowowiejski, Białystok, s Popowska-Taborska H., Rzetelska-Feleszko E. (2009), Dialekty kaszubskie w świetle XIXwiecznych materiałów archiwalnych, Warszawa. PrWb, Preußisches Wörterbuch, I VI, begr. von E. Riemann, hrsg. von E. Riemann, U. Tolksdorf, R. Goltz, Neumünster, Ratasiewicz M. (2010), Słownik gwary pogranicza Suwalszczyzny i dawnych Prus Wschodnich, Gołdap. Rembiszewska D.K. (2010), Siła wurstu brukuje białka i gbur? O niektórych wyrazach w XIXwiecz nych materiałach Georga Wenkera z obszaru Mazur, Warmii i Ostródzkiego, Rozprawy Komisji Językowej, red. S. Gala, t. LV, Łódź, s SSEJP, Sławski F. ( ), Słownik etymologiczny języka polskiego, t. 1 5, Kraków. SEK, Boryś W., Popowska-Taborska H. ( ), Słownik etymologiczny kaszubszczyzny, t. I VI, Warszawa.
7 Niemieckie pożyczki leksykalne w XIX-wiecznych w materiałach Georga Wenkera 237 SłXVI w, Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa, F. Pepłowski, Wrocław, SłXVII w, Słownik polszczyzny XVII wieku, ( ). SGOWM, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, opr. przez Pracownię SGOWM Zakładu Językoznawstwa PAN w Warszawie, red. Z. Stamirowska, H. Perzowa, t. I IV, Wrocław, t. V red. H. Perzowa, D. Kołodziejczykowa, Warszawa Kraków, SGPA, Słownik gwar polskich, opr. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. M. Karasia, od t. II pod kier. J. Reichana, od t. VI pod kier. J. Okoniowej, Wrocław Kraków, Słownik gwary Tykocina, spisany przez Centrum Badań nad Historią i Kulturą Małych Miast, ( ). Łaziński M. (2009), Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, Warszawa. SWM IV, Mocarska-Falińska B (1959), Słownictwo Warmii i Mazur. Uprawa i obróbka lnu, Studia Warmińsko-Mazurskie, t. IV, Wrocław. Teuchert H. (1958), Slawische Lehnwörter in ostdeutschen Mundarten, Zeitschrift für deutsche Mundartforschung, t. XXVI/1, s Wick P. (1939), Die slavischen Lehnwörter in der neuhochdeutschen Sprache, Marburg. Wolf H. (1965), Deutsch-slavische Begegnung in der Sprache der Reformationszeit, Die Welt der Slaven, t. X, s
8
TED Umfrage 2016 Helfen Sie uns, unser Dienstangebot und unser Portal zu verbessern! Usługi
TED Umfrage 2016 Helfen Sie uns, unser Dienstangebot und unser Portal zu verbessern! Usługi 71052 2016 02/03/2016 S43 Usługi Dodatkowe informacje Procedura otwarta Polska Olsztyn: Usługi w zakresie ośrodków
Jednostki organizacyjne PSP
przesuń do początku strony KOMENDA GŁÓWNA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ http://www.strazpozarna.intracom.pl/komenda_glowna/jednostki_organizacyjne_psp/printpdf.html/st:22.ht ml Drukuj grafikę: tak nie Jednostki
Wyniki egzaminów gimnazjalnych język polski* - na poziomie województw oraz na poziomie powiatów i gmin Warmii i Mazur w latach
Wyniki egzaminów gimnazjalnych język polski* - na poziomie województw oraz na poziomie powiatów i gmin Warmii i Mazur w latach 2012-2015. Ranking Województwo Wynik Ranking Województwo Wynik Ranking Województwo
W obrębie polskiego języka narodowego należy wydzielić dwa systemy:
Wykład nr 2 W obrębie polskiego języka narodowego należy wydzielić dwa systemy: a) polszczyznę ogólną (zwaną literacką); b)polszczyznę gwarową (gwary ludowe). Jest to podział dokonany ze względu na zasięg
Wyniki egzaminów gimnazjalnych - matematyka* - w województwach Polski oraz w powiatach i gminach Warmii i Mazur w latach
Wyniki egzaminów gimnazjalnych - matematyka* - w województwach Polski oraz w powiatach i gminach Warmii i Mazur w latach 2012-2015. Rok 2012 2013 2014 2015 Ranking Województwo Wynik Ranking Województwo
INFORMACJA. Tabela 1. Zdający zgłoszeni do egzaminu maturalnego w 2018 roku w poszczególnych powiatach województwo warmińsko-mazurskie
INFORMACJA O LICZBIE SZKÓŁ I ZDAJĄCYCH ZGŁOSZONYCH DO EGZAMINU MATURALNEGO PRZEPROWADZANEGO W DNIACH 4-23 MAJA 2018 ROKU W WOJEWÓDZTWIE WARMIŃSKO-MAZURSKIM (WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 26.04.2018 R.) Egzamin
Wypadkowość w województwie warmińsko-mazurskim w porównaniu do innych obszarów w kraju.
1 Warmińsko-Mazurska Strategia Ograniczania Wypadków przy Pracy 2011-2012 Wypadkowość w województwie warmińsko-mazurskim w porównaniu do innych obszarów w kraju. 2 1 Warmińsko-Mazurska Strategia Ograniczania
OBSZARY O SŁABYM DOSTĘPIE DO USŁUG PUBLICZNYCH* OBSZARY PERYFERYZACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ OBSZARY GRANICZNE L.P. NAZWA STATUS GMINY POWIAT
OBSZARY STRATEGICZNEJ INTERWENCJI (OSI) WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO ZGODNIE ZE STRATEGIĄ ROZWOJU SPOŁECZNO GOSPODARCZEGO WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO DO ROKU 2025 Z DNIA 25.06.2013 ROKU L.P.
Ranking gmin województwa warmińsko-mazurskiego
INSTYTUT ANALIZ REGIONALNYCH w Kielcach wg wyników uzyskach przez uczniów z egzaminu gimnazjalnego w roku 2008 Opracowanie powstało na podstawie danych z www.wynikiegzaminow.pl wg stanu na dzień 12 czerwca
Lp. NAZWA STATUS GMINY POWIAT
Załącznik nr 10 do Regulaminu konkursu - Lista gmin województwa warmińsko-mazurskiego z preferencjami dla obszarów strategicznej interwencji Lp. NAZWA STATUS GMINY POWIAT OBSZARY PERYFERYZACJI SPOŁECZNO
Projekty pozakonkursowe w ramach RPO WiM
w ramach RPO WiM 2014-2020 (stan na 31 stycznia 2019 r.) Olsztyn, 11.02.2019 r. w RPO WiM 2014-2020 Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej
Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Wiesławy Chyżyńskiej
dr hab. Maria Katarzyna Lasatowicz, prof. UO Opole, 30.06.2017 r. Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytet Opolski pl. Staszica 1 45-052 Opole Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Wiesławy Chyżyńskiej Die
ZOW ZOSPRP województwa Warmińsko-Mazurskiego. posiedzenie 12 grudnia 2016
ZOW ZOSPRP województwa Warmińsko-Mazurskiego posiedzenie 12 grudnia 2016 STAN ORGANIZACYJNY 98 ODDZIAŁÓW GMINNYCH?? 19 ODDZIAŁÓW POWIATOWYCH Jednostki tzw. nieoperacyjne?? STAN ORGANIZACYJNY 2011 2016
OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU
Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Nazwa
LICZBA OSÓB W RODZINACH. w tym: na wsi
Załącznik nr 13 - Wykaz z "Analizy problemów społecznych województwa warmińsko - mazurskiego w ujęciu pomocy społecznej" Załącznik 1.1 Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych przez
Urząd Statystyczny w Olsztynie
Urząd Statystyczny w Olsztynie Informacja sygnalna Olsztyn, 2016-02-17 Kontakt: e-mail SekretariatUSOls@stat.gov.pl tel. 89 524 36 66, fax 89 524 36 67 Internet: http://olsztyn.stat.gov.pl PODMIOTY GOSPODARKI
Spis treści. Przedmowa Wstęp... 9
Spis treści Przedmowa..................................................... 7 Wstęp.......................................................... 9 Rozdział 1. Założenia teoretyczno-metodologiczne....................
Lekcja 6. Zdania z poprzedniej lekcji
Lekcja 6 Zdania z poprzedniej lekcji Słówko Bitte (proszę) może się pojawić na początku, w środku, bądź też na końcu zdania!(jak w pokazano w 1. zdaniu) 1. Schreiben Sie das bitte! /Bitte schreiben Sie
Boisko Orlik Górowo Iławeckie, ul. Szkolna 4. Orlik w Gronowie Górnym Gronowo Górne. Orlik w Gronowie Górnym Gronowo Górne
Ostatnia aktualizacja: 21.02.2017 XVII EDYCJA TURNIEJU "Z PODWÓRKA NA STADION O PUCHAR TYMBARKU" bartoszycki Bartoszyce Boisko Orlik Górowo Iławeckie, ul. Szkolna 4 2016-10-26 10:00 Rafał Gajdamowicz 601073854
WYKAZ AKTÓW PRAWA MIEJSCOWEGO W SPRAWIE WYZNACZENIA AGLOMERACJI Z TERENU WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Lp Nazwa Aglomeracji
WYKAZ AKTÓW PRAWA MIEJSCOWEGO W SPRAWIE WYZNACZENIA AGLOMERACJI Z TERENU WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Lp Nazwa Aglomeracji Akty prawa miejscowego dotyczące aglomeracji z terenu woj. warmińskomazurskiego
Możliwości wspierania finansowania działalności gospodarczej MSP.
Możliwości wspierania finansowania działalności gospodarczej MSP. Spotkanie brokerskie z przedsiębiorcami i pracownikami z branży piekarniczo - cukierniczej województwa warmińsko-mazurskiego. Dyrektor
Załącznik 1. Opis danych finansowych jednostek samorządu terytorialnego
Załącznik 1 Opis danych finansowych jednostek samorządu terytorialnego województwa warmińsko-mazurskiego i sposobu ich pozyskania w drodze kwerend w bazie danych finansów samorządowych administrowanej
Olsztyn, dnia 20 stycznia 2017 r. Poz. 372 UCHWAŁA NR XXIII/524/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO. z dnia 28 grudnia 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia 20 stycznia 2017 r. Poz. 372 UCHWAŁA NR XXIII/524/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO z dnia 28 grudnia 2016 r. w sprawie wykonania
I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ?... 13 II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY...
I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ?.... 13 II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY............ 17 1. Niepowtarzalność języka każdego z nas.................. 17 1.1. Nasz język indywidualny...........................
SPIS TREŚCI WSTĘP... 11
SPIS TREŚCI WSTĘP... 11 I. WPROWADZENIE HISTORYCZNE... 17 1. Dzieje Kresów Południowo-Wschodnich w zarysie. Sytuacja polityczno-społeczna, kulturowa i wyznaniowa... 17 2. Język polski na Kresach Południowo-Wschodnich...
Olsztyn, 9 lipca 2013 r. Szanowni Państwo Kierownicy Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej
Olsztyn, 9 lipca 2013 r. Szanowni Państwo Kierownicy Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej Warmińsko Mazurski Kurator Oświaty rozstrzygnął dodatkowy przetarg nieograniczony na organizację wypoczynku
termin wyjazdu (9 dzieci), (6 dzieci) Część nr 1 Przyznana liczba miejsc Powiat Ośrodek Ulica Miejscowość Szkoła podstawowa
Część nr 1 bartoszycki miejski ul. Pieniężnego 10 A 11-200 Bartoszyce 12 3 03.08-12.08 bartoszycki miejski ul. Armii Krajowej 7 11-220 Górowo Iławeckie 12 5 13.08-22.08 bartoszycki gminny ul. Pieniężnego
Wyniki egzaminu gimnazjalnego w województwie warmińsko-mazurskim w 2016 r.
Wyniki egzaminu gimnazjalnego w województwie warmińsko-mazurskim w 2016 r. Egzamin gimnazjalny przeprowadzany jest w trzeciej klasie gimnazjum. Jest on powszechny i obowiązkowy, co oznacza, że musi przystąpić
ZAMOŻNOŚĆ SAMORZĄDÓW WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO W 2015 ROKU.
ZAMOŻNOŚĆ SAMORZĄDÓW WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO W 2015 ROKU. Niniejsze materiał powstał na podstawie danych z portalu samorządowego WSPÓLNOTA - Bogactwo samorządów. Ranking dochodów JST 2015 1.
Regulamin organizacyjny V Forum Inicjatyw Lokalnych Warmii i Mazur
Regulamin organizacyjny V Forum Inicjatyw Lokalnych Warmii i Mazur Zalesie k/olsztyna 24-25.06.2014 1 Postanowienia ogólne 1. Przedmiotem niniejszego regulaminu jest ustanowienie zasad rekrutacji i udziału
Szanowni Państwo Kierownicy Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej
Szanowni Państwo Kierownicy Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy Warmińsko Mazurski Kurator Oświaty rozstrzygnął przetarg nieograniczony na organizację wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej z terenu
Raport. z przebiegu zimowego wypoczynku dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińsko-mazurskiego za okres. od do
Olsztyn, 2015-02-20 Raport z przebiegu zimowego dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińsko-mazurskiego za okres od 19-01-2015 do 01-03-2015 Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
Językowe komunikowanie uczuć w pieśniach ludowych z Warmii i Mazur
Językowe komunikowanie uczuć w pieśniach ludowych z Warmii i Mazur Agnieszka Wełpa Językowe komunikowanie uczuć w pieśniach ludowych z Warmii i Mazur Copyright by Instytut Języka Polskiego PAN w Krakowie
Janusz Siatkowski Studia nad słowiańsko-niemieckimi kontaktami językowymi
Janusz Siatkowski Studia nad słowiańsko-niemieckimi kontaktami językowymi Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego i Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej, Warszawa 2015, ss. 503 Problematyka
WAP.5551.13.10.2014 Olsztyn, 16 czerwca 2014 r.
Szanowni Państwo Kierownicy Miejskich i Gminnych Ośrodków Pomocy WAP.5551.13.10.2014 Olsztyn, 16 czerwca 2014 r. Warmińsko Mazurski Kurator Oświaty rozstrzygnął przetarg nieograniczony na organizację wypoczynku
1. CHARAKTERYSTYKA POPULACJI
INFORMACJA O WYNIKACH SPRAWDZIANU PRZEPROWADZONEGO W DNIU 5. 04. 2011 R. PRZEZ OKRĘGOWĄ KOMISJĘ EGZAMINACYJNĄ W ŁOMŻY 1. CHARAKTERYSTYKA POPULACJI Tabela 1.1. Uczniowie na sprawdzianie w 2011 r. Województwo
Liczba osób bezdomnych na terenie województwa warmińsko - mazurskiego wg stanu na dzień 31 grudzień 2014 r. (z uwzględnieniem przyczyn bezdomności)
bartoszycki braniewski działdowski bezdomnych na terenie województwa warmińsko - mazurskiego wg stanu na dzień 31 grudzień 2014 r. Gmina (z uwzględnieniem przyczyn bezdomności) 1 MOPS Bartoszyce 53 45
Harmonogram szkoleń sierpień 2015 roku
Harmonogram szkoleń sierpień 2015 roku Data GMINA BARTOSZYCE Godzina rozpoczęcia Temat szkolenia Forma kształcenia Organizator Wykładowc(a/y) * Miejsce Miejscowość Powiat bartoszycki GMINA BISZTYNEK GMINA
ZABEZPIECZENIE OPIEKI NOCNEJ I ŚWIĄTECZNEJ OD 01 MARCA 2011 R.
ZABEZPIECZENIE OPIEKI NOCNEJ I ŚWIĄTECZNEJ OD 01 MARCA 2011 R. POWIAT GMINA ŚWIADCZENIODAWCA NOCNEJ I ŚWIĄTECZNEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ MIEJSCE UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ NR TEL. Bartoszyce Szpital owy Im. Jana
polski ENCYKLOPEDIA W TABELACH Wydawnictwo Adamantan
polski / ENCYKLOPEDIA W TABELACH Wydawnictwo Adamantan SPIS TREŚCI FONETYKA Narządy mowy 13 Klasyfikacja głosek i fonemów 14 Samogłoski 16 Spółgłoski 17 Pisownia fonetyczna 19 Fonemy języka polskiego 20
Wyposażenie ełckich szkół w sprzęt i materiały dydaktyczne. Doposażenie szkół podstawowych z terenu Gminy Biskupiec
Olsztyn, 20 września 2017 r. Lista wniosków o dofinansowanie projektów, które pozytywnie przeszły weryfikację wymogów formalnych w konkursie RPWM.09.03.04-IZ.00-28-001/17 w ramach Osi priorytetowej 9 Dostęp
powiat bartoszycki powiat braniewski powiat działdowski powiat elbląski
Załącznik nr 10 szpitalne oddziały ratunkowe TABELA 10- szpitalne oddziały ratunkowe - 2011 r. powiat bartoszycki 1 IM. J. PAWŁA II WYSZYŃSKIEGO 11 11-200 BARTOSZYCE 000000015612 01 IM. J. PAWŁA II 11-200
Województwo Powiat Kategoria WARMIŃSKO-MAZURSKIE bartoszycki ZPNS - U10 (chłopcy) WARMIŃSKO-MAZURSKIE bartoszycki ZPNS - U12 (chłopcy)
Województwo Powiat Kategoria WARMIŃSKO-MAZURSKIE bartoszycki ZPNS - U10 (chłopcy) WARMIŃSKO-MAZURSKIE bartoszycki ZPNS - U12 (chłopcy) WARMIŃSKO-MAZURSKIE bartoszycki ZPNS - U8 (chłopcy) WARMIŃSKO-MAZURSKIE
Zapożyczenia. Zapożyczenia. Wstęp
Zapożyczenia Zapożyczenia Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0. Wstęp Język polski należy do najcenniejszego dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Trzeba jednak pamiętać,
Wojewódzki Plan Działania Systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne dla woj. warmińsko-mazurskiego
powiat bartoszycki 1 IM. J. PAWŁA II W BARTOSZYCACH WYSZYŃSKIEGO 11 11-200 BARTOSZYCE 000000015612 01 IM. J. PAWŁA II 11-200 BARTOSZYCE WYSZYŃSKIEGO 11 2801021 BARTOSZYCE nie tak 200 1 1 4 2 POWIATOWE
ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO- MAZURSKIEGO
ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO- MAZURSKIEGO prof. Hanna Godlewska-Majkowska Instytut Przedsiębiorstwa Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie Szkoła Główna Handlowa hgodle@sgh.waw.pl 1 Ogólnie
Włodzimierz Gruszczyński * Maciej Ogrodniczuk ** Marcin Woliński ** *IJP PAN **IPI PAN
Włodzimierz Gruszczyński * Maciej Ogrodniczuk ** Marcin Woliński ** *IJP PAN **IPI PAN Wystąpienie przygotowane w ramach projektu Elektroniczny korpus tekstów polskich z XVII i XVIII w. (do roku 1772)
dr hab. Wojciech Dziemianowicz prezentacja na podstawie Raportu pod tym tytułem, przygotowanego przez konsorcjum firm Geoprofit i Ecorys na zlecenie
Ewaluacja ex post "Ocena wpływu Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013 na rozwój regionalny i przestrzenny województwa warmińsko-mazurskiego" dr hab. Wojciech Dziemianowicz
Wpływ języka niemieckiego na polszczyznę (w XII-XIII w. oraz w okresie międzywojennym)
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka Wpływ języka niemieckiego na polszczyznę (w XII-XIII w. oraz w okresie międzywojennym) zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie Małgorzata Pronobis Kielce
PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJN-R1_1P-091 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO STYCZEŃ ROK 2009 POZIOM ROZSZERZONY
Dorota Krystyna Rembiszewska, Janusz Siatkowski. Instytut Slawistyki PAN w Warszawie (Polska) pasierb i pasynek. pasierbica w gwarach wschod-
Teka Kom. Pol.- OL PAN, 2012, 135 142 NAZWY STOPNI W GWARACH H YZNY NA TLE SKIM (OLA) Dorota Krystyna Rembiszewska, Janusz Siatkowski Instytut Slawistyki PAN w Warszawie (Polska) Streszczenie. w o- pasierb
I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ? II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY...
Spis treści I. DLACZEGO I DLA KOGO NAPISAŁEM TĘ KSIĄŻKĘ?... 13 II. JĘZYK OSOBNICZY A JĘZYK SYTUACYJNY...17 1. Niepowtarzalność języka każdego z nas...17 1.1. Nasz język indywidualny...17 1.2. Czynniki
Uchwała Nr 4/27/12/IV. Zarządu Województwa Warmińsko Mazurskiego) z dnia 24 stycznia 2012 r.
Uchwała Nr 4/27/12/IV Zarządu Województwa Warmińsko Mazurskiego z dnia 24 stycznia 2012 r. w sprawie zmiany numeracji dróg gminnych na terenie województwa Warmińsko - Mazurskiego Na podstawie art. 10 ust.
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA JĘZYK NIEMIECKI Klasa I technikum i liceum
ZESPÓŁ PRZEDMIOTOWY ZESPÓŁ SZKÓŁ TECHNICZNO-INFORMATYCZNYCH JĘZYKÓW OBCYCH W GLIWICACH PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA JĘZYK NIEMIECKI Klasa I technikum i liceum GRAMATYKA CZASOWNIK - odmiana czasowników
Załącznik nr 2 do Uchwały. Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 11 grudnia 2017 r.
URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W OLSZTYNIE Załącznik nr 2 do Uchwały. Zarządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 11 grudnia 2017 r. LISTA PROJEKTÓW WYBRANYCH DO DOFINANSOWANIA
SYLLABUS. specjalność: dziennikarska i nauczycielska. poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia. profil kształcenia: praktyczny
SYLLABUS Lp. Element Opis 1 2 Nazwa Typ Dialektologia Obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki 4 5 Kod Kierunek, specjalność, poziom i profil PPWSZ-FA-1-66-s kierunek:
Kryteria wyboru projektów Kadry dla gospodarki. Olsztyn, 22 czerwca 2016 r.
Kryteria wyboru projektów Kadry dla gospodarki RPO WiM 2014-2020 Olsztyn, 22 czerwca 2016 r. Poddziałanie 2.3.1 Rozwój kompetencji i umiejętności osób dorosłych z grup defaworyzowanych Cel szczegółowy
Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSOP) Natura 2000
Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSOP) Natura 2000 Lp. Kod obszaru Nazwa obszaru Pow. (ha) Położenie administracyjne 1. PLB280001 Bagna Nietlickie 4 080,76 2. PLB280002 Dolina Pasłęki 20 669,89 3. PLB140005
Konkurencyjność Warmii i Mazur zróżnicowanie wewnątrz-regionalne
Konkurencyjność Warmii i Mazur zróżnicowanie wewnątrz-regionalne Potencjał rozwojowy gmin Delimitacja Potencjalnych Obszarów Strategicznej Interwencji (POSI) Potencjał rozwojowy gmin ZAMOŻNOŚĆ JEST UWARUNKOWANA
Raport. z przebiegu zimowego wypoczynku dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińsko-mazurskiego za okres. od do
Olsztyn, 2017-02-28 Raport z przebiegu zimowego dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińsko-mazurskiego za okres od 16-01-2017 do 26-02-2017 Podstawa prawna: ustawa z dnia 7 września 1991 r. o
Harmonogram szkoleń styczeń 2016 roku
Harmonogram szkoleń styczeń 2016 roku Data GMINA BARTOSZYCE Godzina rozpoczęcia Temat szkolenia Forma kształcenia Organizator Wykładowc(a/y) * Miejsce Miejscowość Powiat bartoszycki GMINA BISZTYNEK GMINA
Egzamin Gimnazjalny z WSiP MAJ 2015 Analiza wyników próbnego egzaminu gimnazjalnego Część humanistyczna z zakresu języka polskiego Klasa 1
Egzamin Gimnazjalny z WSiP MAJ 2015 Analiza wyników próbnego egzaminu gimnazjalnego Część humanistyczna z zakresu języka polskiego Klasa 1 Arkusz egzaminu próbnego składał się z 22 zadań różnego typu.
Henryk Rutkowski. Kartografia wschodniej Wielkopolski do początku XIX wieku
Henryk Rutkowski Kartografia wschodniej Wielkopolski do początku XIX wieku Przedmiotem zainteresowania jest terytorium województwa kaliskiego na dawnych mapach, z których tylko późniejsze przedstawiają
Raport. z przebiegu zimowego wypoczynku dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińsko-mazurskiego za okres. od do
Olsztyn, 2016-02-29 Raport z przebiegu zimowego dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińsko-mazurskiego za okres od 25-01-2016 do 26-02-2016 Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
Sprachpolitik und Zertifizierung Polityka językowa a certyfikacja
Polityka językowa a certyfikacja Das System der europäischen Niveaustufen als Element der Sprachpolitik des Europarats System europejskich poziomów biegłości jako jeden z elementów polityki językowej Rady
PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę Wypełnia zespół nadzorujący KOD ZDAJĄCEGO dysleksja PESEL ZDAJĄCEGO MJN-R1_4P-091 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY
Spis treści. Marcin Będkowski: Jadwiga Puzynina, Tomasz Korpysz, Internetowy słownik języka Cypriana Norwida, Warszawa 2009... 92
Spis treści ARTYKUŁY I ROZPRAWY Jolanta Mędelska: Na tropie agnonimu słownikowego wirowiec (o wykorzystaniu teorii lingwochronologizacyjnej Piotra Wierzchonia w badaniach leksyki północnokresowej)... 7
Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne)
Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne) Genealogia żydowskich nazwisk rodowych w myśl przepisów o księgach stanu cywilnego (w tym metrykalnych) nie jest tak odległa jak by się początkowo
Recenzja. Michał Głuszkowski. Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń
Acta Baltico Slavica, 39 Warszawa 2015 DOI: 10.11649/abs.2015.010 Michał Głuszkowski Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń Recenzja Irena Maryniakowa, Dorota K. Rembiszewska, Janusz Siatkowski, Różnojęzyczne
Sprawozdanie z pracy Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko- Mazurskiego za lata Olsztyn, 6 października 2008 rok
Sprawozdanie z pracy Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko- Mazurskiego za lata 2007-2008 Olsztyn, 6 października 2008 rok Rada Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko-Mazurskiego
WAP.272/P MP Olsztyn, 9 sierpnia 2016 r.
WAP.272/P.6.2016.MP Olsztyn, 9 sierpnia 2016 r. Wykonawcy biorący udział w postępowaniu WYJAŚNIENIE TREŚCI SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA WRAZ Z JEJ MODYFIKACJĄ ORAZ ZMIANA TERMINU SKŁADANIA
REKRUTACJA DO PROJEKTU. Beneficjenci w ramach projektu otrzymają następujące formy wsparcia:
REKRUTACJA DO PROJEKTU AKTYWIZACJA ZAWODOWA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH WZROKOWO W PODREGIONIE ELBLĄSKIM Projekt przeznaczony jest dla 20 osób niepełnosprawnych wzrokowo powyżej 29 roku życia pozostające bez
OBWIESZCZENIE KOMISJI WOJEWÓDZKIEJ Z DNIA ) W
OBWIESZCZENIE KOMISJI WOJEWÓDZKIEJ Z DNIA 05.06.2019 w sprawie wykazu okręgów wyborczych, utworzonych do przeprowadzenia wyborów do Rad Powiatowych Warmińsko Mazurskiej Izby Rolniczej zarządzonych na 28
Dotyczy: przetargu nieograniczonego na organizację wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży szkolnej z terenu województwa warmińsko-mazurskiego.
Znak: WAP.22..20 Olsztyn, dnia 0.06.20 r. Dotyczy: przetargu nieograniczonego na organizację letniego dla dzieci i młodzieży szkolnej z terenu województwa warmińsko-mazurskiego.. ZAWIADOMIENIE O WYBORZE
Słowiańskie słowniki gwarowe tradycja i nowatorstwo
INSTYTUT SLAWISTYKI POLSKIEJ AKADEMII NAUK INSTYTUT SLAWISTYKI ZACHODNIEJ I POŁUDNIOWEJ UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO ŁOMŻYŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE IM. WAGÓW FUNDACJA SLAWISTYCZNA Program międzynarodowej
Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie jest właściwym organem do przyznawania jednorazowych odszkodowań z tytułu:
Odszkodowania Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie jest właściwym organem do przyznawania jednorazowych odszkodowań z tytułu: wypadków pozostającymi w związku ze służba wojskową (w tym śmiertelnych),
Etymologiczny słownik gwar polskich nowe zadanie w badaniach historyczno-porównawczych 1
POLONICA XXXIII PL ISSN 0137-9712 JADWIGA WANIAKOWA Etymologiczny słownik gwar polskich nowe zadanie w badaniach historyczno-porównawczych 1 Większość polskich językoznawców-synchronistów jest zdania,
SYLLABUS. Leksykologia i leksykografia
SYLLABUS Lp. Element Opis 1 2 Nazwa Typ Leksykologia i leksykografia Obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki 4 5 Kod Kierunek, specjalność, poziom i profil PPWSZ-FP-1-45-s
Kazimierz Feleszko, Janusz Siatkowski POLSKIE XIX-WIECZNE MATERIAŁY GWAROWE W MARBURGU
(w druku); Łużyczanie w Niemczech, Sprawy Narodowościowe (Poznań), 1993 (w druku). Kazimierz Feleszko, Janusz Siatkowski POLSKIE XIX-WIECZNE MATERIAŁY GWAROWE W MARBURGU W archiwum Niemieckiego atlasu
II edycja - Program edukacyjny zapobiegania chorobom przenoszonym przez kleszcze na człowieka:
II edycja - Program edukacyjny zapobiegania chorobom przenoszonym przez kleszcze na człowieka: Grupa docelowa Adresowany do uczniów szkół ponadgimnazjalnych województwa warmińsko-mazurskiego. Autorami
ZARZĄDZENIE Nr 181 Wojewody Warmińsko - Mazurskiego z dnia 22 czerwca 2015 r.
ZARZĄDZEIE r 181 Wojewody Warmińsko - Mazurskiego z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie ogłoszenia Rejestru placówek zapewniających miejsca noclegowe, mających siedzibę na obszarze województwa warmińsko
Dialog obywatelski w sieci powiatów mazurskich
Dialog obywatelski w sieci powiatów mazurskich Fundacja Cultura Civica Stowarzyszenie Adelfi Fundacja Rozwoju Ziemi Oleckiej W okresie 25 lat rozwoju demokratycznego Państwa w Polsce coraz dynamiczniej
Rejestr placówek zapewniających miejsca noclegowe województwa warmińsko-mazurskiego
Załącznik do Zarządzenia nr 128 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 2 czerwca 2013 r. Rejestr placówek zapewniających miejsca noclegowe województwa warmińsko-mazurskiego L.p Nazwa jednostki Podmiot prowadzący
Lista projektów, które zostały zakwalifikowane do etapu oceny formalnej w ramach konkursu nr RPWM.02.02.01-IZ.00-28-001/15
Lista projektów, które zostały zakwalifikowane do etapu oceny formalnej w ramach konkursu nr RPWM.02.02.01-IZ.00-28-001/15 LP Nr wniosku w LSI Tytuł projektu Nazwa Wnioskodawcy Siedziba Wnioskodawcy Data
Boisko Orlik Górowo Iławeckie, ul. Szkolna 4. Boisko Orlik Ełk, ul. prof. Władysława Szafera. Boisko Orlik Ełk, ul. Suwalska 15
bartoszycki Bartoszyce Boisko Orlik Górowo Iławeckie, ul. Szkolna 4 2016-10-26 10:00 Rafał Gajdamowicz 601073854 braniewski Braniewo działdowski Działdowo działdowski Działdowo działdowski Działdowo działdowski
Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU. Nazwa. Język niemiecki B2-2s. Kod Punktacja ECTS* 3
Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr.. KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Język niemiecki B2-2s German B2-2s Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator mgr Anna Fertner Zespół dydaktyczny mgr Romana Galarowicz, mgr
POLSKIE RACUCHY. Janusz SIATKOWSKI
Janusz SIATKOWSKI Uniwersytet Warszawski janusz.siatkowski@wp.pl POLSKIE RACUCHY Z wyrazów, nawiązujących do mającej bogate poświadczenie w gwarach wschodniej Polski oraz w języku ogólnopolskim białoruskiej
OLSZTYN D.A. Olsztyn, gm. M. Olsztyn
Białystok 04:05 przez: Ostrołęka 04:10 przez: Ostrołęka, Łomża 13:30 17:00 08:55 przez: Szczytno, Myszyniec, Kadzidło, Ostrołęka, Łomża Braniewo Brodnica 12:45 15:30 17:00 przez: Lubawa 10:25 Przyśpieszony
Podręcznik: EXAKT 2. Kryteria oceny sprawności rozumienia tekstu czytanego
Podręcznik: EXAKT 2 Zakres tematyczny Człowiek (członkowie rodziny) Życie rodzinne i towarzyskie (relacje rodzinne, zwierzęta domowe) Dom (typy domów i mieszkań, nazwy pomieszczeń, miejsca w mieście) Szkoła
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2011 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY
Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN
Powiat bartoszycki. Powiat działdowski
Data Gmina Bartoszyce Godzina rozpoczęcia Temat szkolenia Forma kształcenia Organizator Wykładowc(a/y) * Miejsce Miejscowość Powiat bartoszycki 17.01.2018 10:00 W. Zabłocki A. Tabaka, M. Kazimierczuk przedstawiciel
Raport. z przebiegu letniego wypoczynku dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińskomazurskiego. od do
Olsztyn, 2015-09-21 Raport z przebiegu letniego dzieci i młodzieży na terenie województwa warmińskomazurskiego za okres od 27-06-2015 do 31-08-2015 Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
Ewelina Kwapień Kształtowanie się zasobu leksykalnego polszczyzny XIX wieku rzeczowniki (na podstawie danych leksykograficznych)
Ewelina Kwapień Kształtowanie się zasobu leksykalnego polszczyzny XIX wieku rzeczowniki (na podstawie danych leksykograficznych) Warszawa 2010, ss. 301 Zdawać by się mogło, że polszczyźnie XIX wieku poświęcono
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: rdos.olsztyn.gov.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: rdos.olsztyn.gov.pl Olsztyn: Szacowanie szkód wyrządzonych przez bobry w drzewostanach i zadrzewieniach
TERYT lokalizacji oddziału. Adres lokalizacji oddziału szpitalnego. szpitalnego. 19-400 Olecko ul. Gołdapska 1 19-300 EŁK. ul.
piski ełcki olecki ZAŁĄCZNIK - TABELA NR 1 JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE SZPITALA WYSPECJALIZOWANE W ZAKRESIE UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH NIEZBĘDNYCH DLA RATOWNICTWA MEDYCZNEGO zdrowotnych niezbędnych -
Harmonogram szkoleń dla dyrektorów i pracowników szkół dotyczących zdarzeń o charakterze terrorystycznym
Harmonogram szkoleń dla dyrektorów i pracowników szkół dotyczących zdarzeń o charakterze terrorystycznym Powiat Luty Marzec Kwiecień Maj i placówek oświatowych z terenu Miasta Bartoszyce i placówek oświatowych
Publikacje. 1. Gwary nadbużańskie mazowiecko-podlaskie, Łomża 2002 (książka, stron 180).
Dorota Krystyna Rembiszewska Publikacje 1. Prace zwarte 1. Gwary nadbużańskie mazowiecko-podlaskie, Łomża 2002 (książka, stron 180). 2. Dynamika rozwoju gwary Knyszyna i okolic na Podlasiu w XX wieku,
Gospodarowanie nieruchomościami leśnymi pozostającymi w Zasobie KOWR OT Olsztyn
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Geodezji, Inżynierii Przestrzennej i Budownictwa Instytut Inżynierii Przestrzennej i Nieruchomości 10-720 Olsztyn, Prawocheńskiego St. 15, tel. +48 89