Informacja o wyniku kontroli doraźnej następczej. 1. Określenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, które było przedmiotem kontroli.

Transkrypt

1 Warszawa, dnia r. UZP/DKUE/KN/76/2010 Informacja o wyniku kontroli doraźnej następczej 1. Określenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, które było przedmiotem kontroli. Nazwa i adres zamawiającego: Jednostka Wojskowa Nr 3090 ul. Marsa Warszawa Rodzaj zamówienia: usługa Przedmiot zamówienia: wykonanie systemu telewizji uŝytkowej w 9 RBM Skład Materiałowy Komorowo oraz rozbudowa istniejącego systemu alarmowego w Składzie Materiałowym Pomiechówek poprzez wykonanie instalacji alarmowej i systemu telewizji uŝytkowej budynku nr 70 Tryb postępowania: zamówienie z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz art. 67 ust.1 pkt 3 ustawy Pzp Wartość zamówienia: ,90 PLN (tj ,45 euro); Środki UE: nie

2 2. Informacja o stwierdzeniu naruszeń lub ich braku. 1. Zamawiający wszczął w dniu 23 października 2007 r. w trybie zamówienia z wolnej ręki, na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy Pzp, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie systemu telewizji uŝytkowej w 9 RBM Skład Materiałowy Komorowo oraz rozbudowę istniejącego systemu alarmowego w Składzie Materiałowym Pomiechówek poprzez wykonanie instalacji alarmowej i systemu telewizji uŝytkowej budynku nr 70. Uzasadniając wystąpienie w przedmiotowym stanie faktycznym przesłanek określonych w ww. przepisie zamawiający wskazał na to, Ŝe firma Elektroniczne Systemy Alarmowe SEMICO-2 jest twórcą systemu SEMICO-2 zarówno w Składzie Komorowo jak i w Składzie Pomiechówek. W związku z tym, iŝ ww. firma jest producentem zainstalowanych central i podcentral nie ma Ŝadnej gwarancji, iŝ urządzenia innej firmy byłyby kompatybilne z istniejącym systemem alarmowym. Zamawiający wskazał, iŝ doświadczenia z konserwacją systemów alarmowych z ubiegłych lat wskazują na to, Ŝe firmy wyłonione w drodze przetargu, mimo Ŝe spełniają wskazane wymagania często mają problem z obsługą zainstalowanego przez innego wykonawcę systemu alarmowego i występuje duŝa awaryjność tak zainstalowanych systemów. Wobec powyŝszego, jak wynika z pkt 3 druku ZP-2, zamawiający uznał, Ŝe wystąpienie powyŝszych przesłanek wskazuje na fakt, iŝ z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze, jedynym podmiotem zdolnym do wykonania przedmiotowego zamówienia jest podmiot, który zbudował system alarmowy, tj. wykonawca SEMICO-2. Tym samym przeprowadzenie powyŝszego postępowania w trybie zamówienia z wolnej ręki było, zdaniem zamawiającego, zasadne na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit a) ustawy Pzp. W toku kontroli stwierdzono, Ŝe postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie systemu telewizji uŝytkowej w 9 RBM Skład Materiałowy Komorowo oraz rozbudowę istniejącego systemu alarmowego w Składzie Materiałowym Pomiechówek poprzez wykonanie instalacji alarmowej i systemu telewizji uŝytkowej budynku nr 70 prowadzone w trybie zamówienia z wolnej ręki, na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy, zostało przez zamawiającego wszczęte z naruszeniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający nie wykazał, Ŝe w niniejszej sprawie wystąpiły przyczyny techniczne o obiektywnym charakterze" determinujące wybór wykonawcy zamówienia, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy Pzp.

3 Zamówienie z wolnej ręki jest trybem szczególnym, stosowanym w sytuacjach, gdy zastosowanie przetargu lub innego konkurencyjnego trybu postępowania nie jest moŝliwe. Zgodnie bowiem z art. 66 ustawy zamówienie z wolnej ręki to tryb udzielenia zamówienia publicznego, w którym zamawiający udziela zamówienia po negocjacjach tylko z jednym wykonawcą. Z tego powodu jest to tryb, którego stosowanie ustawodawca dopuszcza tylko w szczególnych, wymienionych w ustawie przypadkach, których enumeratywne wyliczenie zawiera art. 67 ust. 1 ustawy. Zamawiający w uzasadnieniu przedłoŝonego zawiadomienia powołuje się na przesłankę opisaną w art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy. Przepis ten zezwala na udzielenie zamówienia w trybie z wolnej ręki, gdy dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze. Przepis ten musi być stosowany ściśle, co potwierdza Sąd NajwyŜszy w uzasadnieniu do wyroku z 6 lipca 2001 r. (III RN OSNCP 2001/22/657) stwierdzając, iŝ skorzystanie z moŝliwości udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki jest dopuszczalne wtedy, gdy okoliczność, iŝ zamówienie moŝe wykonać tylko jeden wykonawca, ma charakter obiektywny. Stanowisko Sądu NajwyŜszego znalazło potwierdzenie w orzecznictwie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W wyroku z dnia 12 października 2004 r. (II SA 1921/03) WSA wypowiedział pogląd, Ŝe istnienie tylko jednego dostawcy zdolnego do wykonania zamówienia musi być oczywiste, wynikać z obiektywnych nie budzących wątpliwości faktów. Ponadto, zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości zastosowanie trybów niekonkurencyjnych, a więc takŝe trybu zamówienia z wolnej ręki, dopuszczalne jest jedynie w wyjątkowych sytuacjach, które muszą być interpretowane w sposób ścisły. Podstawą zastosowania przesłanki z art. 67 ust. 1 pk 1 lit. a ustawy, jest szczególny charakter danego zamówienia powodujący, Ŝe moŝe ono być zrealizowane tylko przez jednego wykonawcę, przy czym nie jest wystarczające, Ŝe dany wykonawca jest w stanie zrealizować zamówienie najlepiej bądź w najszerszym zakresie. Musi on być jedynym wykonawcą, który ze względu np. na specyficzne cechy techniczne zamówienia jest zdolny do realizacji zamówienia. Do wykazania, Ŝe zamówienie moŝe być wykonane tylko przez jednego wykonawcę nie wystarczy sam fakt, Ŝe zamówienie ma charakter złoŝony. Jak wynika ze zgromadzonych w toku kontroli wyjaśnień, dokumentów oraz sporządzonej w sprawie opinii biegłego z zakresu systemów alarmowych, wskazany przez zamawiającego wykonawca firma Elektroniczne Systemy Alarmowe SEMICO-2 - nie jest jedynym podmiotem, który mógł zrealizować przedmiotowe zamówienie. Zamawiający uzasadniał wystąpienie przesłanek, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy faktem, iŝ firma Elektroniczne Systemy Alarmowe SEMICO-2 jest twórcą systemu SEMICO-2 zarówno w Komorowie jak i w Pomiechówku a w związku z tym,

4 iŝ ww. firma jest producentem zainstalowanych central i podcentral nie ma Ŝadnej gwarancji, iŝ urządzenia innej firmy będą kompatybilne z istniejącym systemem alarmowym. W opinii biegłego firma SEMICO-2 jest producentem i instalatorem elementów, lecz takŝe przeprowadza szkolenia zewnętrzne i odsprzedaje elementy systemów innym podmiotom. Na rynku funkcjonują od wielu lat inne firmy posiadające wiedzę w zakresie instalacji, konfiguracji, programowania i serwisu urządzeń systemu SEMICO, które z powodzeniem świadczą swoje usługi. Często posiadają one równieŝ zapasy magazynowe urządzeń, które mogłyby być uŝyte do realizacji zadania niezaleŝnie od producenta. Biegły odrzucił równieŝ argument zamawiającego, iŝ firmy spełniające wymagania zamawiającego (o ile zostały one precyzyjnie określone w SIWZ) wybrane w przetargu mają problemy z obsługą systemu SEMICO-2. Ponadto, w opinii biegłego w składzie Pomiechówek naleŝało rozbudować istniejącą instalację centrali alarmowej włamania SEMICO-2 jedynie w niewielkim zakresie: a) ochrony technicznej wewnętrznej w budynku nr 70. Zakres rozbudowy obejmował instalację dodatkowych elementów: - montaŝ centrali alarmowej do 16 linii dozorowych 1 szt., - montaŝ karty przekaźnikowej do centrali (do 16 wejść) 7 szt. b) ochrony technicznej zewnętrznej budynku nr 70. Zakres rozbudowy obejmował instalację dodatkowych elementów: - dodatkowa karta funkcyjna do centrali alarmowej (do 16 wejść) 1szt. W składzie Komorowo Ŝaden z elementów nie był elementem systemu centrali alarmowej włamania SEMICO-2 i mógł być wykonany przez dowolnego wykonawcę, gdyŝ realizacja dotyczyła systemów telewizji przemysłowej. Uruchomienie i oprogramowanie w/w kilku elementów mogło być takŝe wykonane przez inne podmioty, gdyŝ wszelkie prawa do licencji oprogramowania, kody systemowe i klucze zabezpieczające są własnością zamawiającego. Wykonawca/serwisant istniejącego systemu ma obowiązek przekazania tzw. kodu instalatora (lub ustawienia go na wartości fabryczne) zamawiającemu na kaŝdy jego wniosek. Reasumując stwierdzić naleŝy, Ŝe w okolicznościach faktycznych sprawy, zamawiający nie wykazał spełnienia przesłanek określonych w art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy, uprawniających do zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki. Zamawiający nie udowodnił, Ŝe wykonanie przedmiotu zamówienia przez firmę inną niŝ Elektroniczne Systemy Alarmowe SEMICO-2 spowoduje brak kompatybilności z istniejącym systemem alarmowym. NiezaleŜnie od powyŝszego naleŝy zauwaŝyć, Ŝe w zatwierdzonym przez Dowódcę 9 Rejonowej Bazy Materiałowej, Wniosku o wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z dnia 22 października 2007 r. wskazano na drugą przesłankę pozwalającą

5 zdaniem zamawiającego zastosować w kontrolowanym postępowaniu tryb zamówienia z wolnej ręki, tj. art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp. Uzasadniając wystąpienie, w przedmiotowym stanie faktycznym przesłanek określonych w ww. przepisie zamawiający wskazał na pilność udzielenia zamówienia związaną z masowym zwalnianiem się cywilnych wartowników w składzie Komorowo (8 wolnych etatów), która spowodowała konieczność pilnej rozbudowy istniejącego systemu wspomagania o zainstalowanie kamer, co pozwoliłoby na ochronę obiektu przy zmniejszonej liczbie wartowników oraz konieczności podłączenia budynku nr 70 do istniejącego systemu wspomagającego ochronę z powodu nieprzewidzianej konieczności przyjęcia znacznej ilości uzbrojenia, która nie pomieściłaby się w istniejących magazynach dlatego musiano przygotować dodatkowe powierzchnie magazynowe spełniające wymagania w zakresie ochrony. Zamawiający wskazał równieŝ na konieczność wykonania zamówienia do dnia r. Zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy zamawiający moŝe udzielić zamówienia w trybie z wolnej ręki, jeŝeli ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leŝących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie moŝna zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia. Przepis ten umoŝliwia zatem udzielenie zamówienia w trybie z wolnej ręki, gdy zaistnieją łącznie następujące okoliczności: a) wyjątkowa sytuacja, b) przyczyny powstania tej sytuacji nie leŝą po stronie zamawiającego, c) sytuacji tej zamawiający nie mógł przewidzieć, d) wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, e) nie moŝna zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia. Pomiędzy wszystkimi wymienionymi powyŝej przesłankami powinien zachodzić związek przyczynowo skutkowy oraz związek czasowy. Zamawiający w przesłanych wyjaśnieniach i dokumentach nie wykazał, iŝ w odniesieniu do przedmiotowego zamówienia, tj. wykonania systemu telewizji uŝytkowej w 9 RBM Skład Materiałowy Komorowo oraz rozbudowie istniejącego systemu alarmowego w Składzie Materiałowym Pomiechówek poprzez wykonanie instalacji alarmowej i systemu telewizji uŝytkowej budynku nr 70 zostały spełnione wszystkie przesłanki wymienione w art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp. NaleŜy wskazać, iŝ zamawiający nie wykazał, Ŝe zaistniała sytuacja stanowiła sytuację wyjątkową, której nie moŝna było wcześniej przewidzieć, skoro zamawiający wiedział, Ŝe pracownicy odchodzą a więc w czasie trwania okresu wypowiedzenia mógł przeprowadzić rekrutacje lub przeprowadzić postępowanie w trybie konkurencyjnym.

6 Ponadto, jak tylko został poinformowany o konieczności zmagazynowania dodatkowej broni mógł przeprowadzić postępowanie w trybie konkurencyjnym. Tym bardziej Ŝe wartość postępowania nie przekraczała progów określonych w art. 11 ust. 8 ustawy Pzp, a więc zamawiający mógł wyznaczyć 7 dniowy termin składania ofert w przetargu nieograniczonym. NaleŜy podnieść, iŝ protokół konieczności został sporządzony w dniu 1 października 2007 r., a postępowanie o udzielenie przedmiotowego zamówienia publicznego zostało wszczęte 23 października 2007 r. a więc zamawiający miał wystarczającą ilość czasu do przeprowadzenia postępowania w trybie konkurencyjnym w sytuacji gdy przedmiotowe zamówienie nie przekraczało wartości określonych w art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. NaleŜy zauwaŝyć, Ŝe zaistnienie okoliczności, których nie dało się wcześniej przewidzieć dotyczy sytuacji, której wystąpienie w normalnym stanie rzeczy byłoby bardzo mało prawdopodobne. Do takich okoliczności zaliczyć moŝna zjawiska losowe i niezaleŝne od zamawiającego takie jak klęski Ŝywiołowe (powodzie, lawiny, sezonowe poŝary itp.), katastrofy, awarie, niespodziewane wypadki itp. Ponadto naleŝy wskazać, iŝ przesłanką stosowania trybu z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, jest teŝ potrzeba natychmiastowego wykonania zamówienia. Na podstawie tego przepisu dopuszczalne jest zatem udzielenie zamówień tylko w takim zakresie, który jest niezbędny do zapobieŝenia zagroŝeniu, np. ochrony Ŝycia i zdrowia, znacznej szkody majątkowej, czy ochrony środowiska. WaŜnym jest tutaj odróŝnienie pilności udzielenia zamówienia publicznego, od konieczności natychmiastowego wykonania zamówienia. Nie wszystkie zamówienia, które powinny być udzielone w trybie pilnym, wymagają bowiem natychmiastowego wykonania. Dla udzielania zamówień w trybie pilnym, ale nie wymagającym podejmowania działań natychmiastowych, ustawodawca przewidział bowiem inny niŝ wolna ręka tryb (negocjacje bez ogłoszenia). Tym samym zamawiający zobowiązany był skorzystać z trybów podstawowych, jakie przewiduje ustawa Prawo zamówień publicznych, tj. przetargu nieograniczonego lub ograniczonego (art. 10 ustawy), które obligują go m.in. do zamieszczenia ogłoszenia o wszczęciu postępowania o udzielenie zamówienia. Zastosowanie w przedmiotowym postępowaniu trybu zamówienia z wolnej ręki stanowi naruszenie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz art. 63 ust. 1 pkt. 3 ustawy Pzp. 2. Jak wynika z przesłanej przez zamawiającego dokumentacji, zamawiający podpisał umowę w sprawie przedmiotowego zamówienia w dniu 30 października 2007 r., natomiast ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zamieścił w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 22 kwietnia 2010 r. pod numerem Stosownie do treści art. 95 ust. 1 ustawy Pzp, w brzmieniu obowiązującym w dniu wszczęcia postępowania, jeŝeli wartość zamówienia jest mniejsza niŝ kwoty określone

7 w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, zamawiający niezwłocznie po zawarciu umowy w sprawie zamówienia publicznego zamieszcza ogłoszenie o udzieleniu zamówienia w Biuletynie Zamówień Publicznych. Zaniechanie niezwłocznego zamieszczenia ogłoszenia o udzieleniu zamówienia w Biuletynie Zamówień Publicznych stanowi naruszenie przepisu art. 95 ust. 1 ustawy Pzp. 3. Z protokołu postępowania wynika, iŝ zamawiający oszacował wartość przedmiotu zamówienia w dniu 18 października 2007 r. na kwotę ,90 PLN oraz przeliczył tę wartość na kwotę ,23 euro. Zgodnie z treścią art. 35 ust. 3 ustawy Pzp, średni kurs złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień, z uwzględnieniem ogłoszonych przez Komisję Europejską w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej równowartości progów stosowania procedur udzielania zamówień, określa co najmniej raz na dwa lata w drodze rozporządzenia Prezes Rady Ministrów. Zamawiający był zatem zobowiązany do zastosowania kursu określonego w 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 maja 2006 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz. U. Nr 87, poz. 610), który wynosił 4,3870. Zatem, właściwie obliczona wartość szacunkowa zamówienia wyraŝona w euro powinna wynosić ,45 euro. Zamawiający podając błędnie przeliczoną wartość szacunkową uchybił treści art. 35 ust. 3 ustawy w zw. z 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 maja 2006 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę do przeliczania wartości zamówień publicznych. W związku ze stwierdzeniem naruszenia wskazanego w pkt 1 Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, działając na podstawie art. 168 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, zawiadomi o wynikach przedmiotowej kontroli właściwy organ, którym na tym etapie postępowania stosownie do postanowień art. 93 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114) jest rzecznik dyscypliny finansów publicznych. Ponadto informuję, iŝ stosownie do treści art. 167 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiającemu przysługuje prawo zgłoszenia do Prezesa Urzędu umotywowanych zastrzeŝeń w terminie 7 dni od dnia doręczenia informacji o wyniku kontroli.