FORUM EKONOMICZNE ECONOMIC FORUM KONFERENCJA ZORGANIZOWANA PROJECT MANAGEMENT OF THE WOOD ENTERPRISE IN CONDITION OF GLOBALISATION

Transkrypt

1 FORUM EKONOMICZNE Kępno ECONOMIC FORUM Kępno Międzynarodowa konferencja naukowa ZARZĄDZANIE PROJEKTOWE PRZEDSIĘBIORSTWEM DRZEWNYM W WARUNKACH GLOBALIZACJI International scientific conference PROJECT MANAGEMENT OF THE WOOD ENTERPRISE IN CONDITION OF GLOBALISATION KONFERENCJA ZORGANIZOWANA PRZEZ KATEDRĘ EKONOMIKI I ORGANIZACJI DRZEWNICTWA AKADEMII ROLNICZEJ IM. AUGUSTA CIESZKOWSKIEGO W POZNANIU PRZY WSPÓŁPRACY: AKADEMIA ROLNICZA IM. AUGUSTA CIESZKOWSKIEGO W POZNANIU - LEŚNY ZAKŁAD DOŚWIADCZALNY SIEMIANICE

2 2 FORUM EKONOMICZNE 2004 Rada Programowa Przewodniczący: dr hab. inŝ. Wojciech Lis, prof. nadzw. Członkowie: Doc. Ing. Josef Drabek Katedra podnikového hospodárstva Drevárska fakulta Technická univerzita vo Zvolene Prof. dr Mladen Figurič Zavod za organizaciju proizvodnje u drvnoj industriji Šumarski fakultet Uniwersity of Zagreb Prof. dr Alexander Linczényi Slovak University of Technology, Trnava, Faculty of Materials Science and Technology prof. dr hab. Leszek śukowski - Komisja Drzewna Stowarzyszenia InŜynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa w Warszawie, Katedra Technologii, Organizacji i Zarządzania w Przemyśle Drzewnym, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Doc. Ing. Jaroslav Rašner Katedra podnikového hospodárstva Drevárska fakulta Technická univerzita vo Zvolene Prof. dr hab. Zenon Muszyński Wydział Leśny, Akademia Rolnicza w Krakowie Dr hab. Wacław Szymanowski, prof. nadzw. Katedra Technologii, Organizacji i Zarządzania w Przemyśle Drzewnym, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Prof. dr Igor Liberko Katedra ekonomiky a riadenia priemyslu, Strojnicka fakulta, Technická universita v Košiciach Doc. Ing. Eva Slamková - Uniwersity of Žilina Prof. dr Mikuláš Šupín - Technical University of Zvolen, Faculty of Wood Sciences and Technology, Department of Marketing,Trade and World Forestry Doc. Ing. Anna Zaušková - Technical University of Zvolen, Faculty of Wood Sciences and Technology, Department of Marketing,Trade and World Forestry Forum Ekonomiczne 2004 Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu Wojska Polskiego 38/42 PL Poznań tel./fax (+48 61) Poznań 2004 Opracowanie redakcyjne, graficzne i skład komputerowy: dr inŝ. Jan Chudobiecki jchudobi@au.poznan.pl Współpraca redakcyjna dr inŝ. ElŜbieta Mikołajczak, mgr Joanna Ochman Nowicka (tłumaczenia na język angielski) Teksty zamieszczonych streszczeń zostały przekazane przez Autorów. Streszczenia referatów umieszczono w porządku alfabetycznym.

3 FORUM EKONOMICZNE STRESZCZENIA OĽGA CAJCHANOVÁ, EVA SLAMKOVÁ... 8 ZASTOSOWANIE PROJEKTÓW SIX SIGMA... 8 JAN CHUDOBIECKI, WOJCIECH LIS... 8 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WSPOMAGANE KOMPUTEROWO... 8 JOSEF DRÁBEK, KAROL GUBKA, MICHAL NIČ... 8 WYKORZYSTANIE METOD TRADYCYJNYCH I KONTROLINGOWYCH DLA ŚLEDZENIA POSTĘPU REALIZACJI PROJEKTÓW... 8 EVA DRLIČKOVÁ... 8 KORPORACYJNA MISJA I KOMUNIKACJA W PRZEMYŚLE MEBLARSKIM... 8 EVA DRLIČKOVÁ, MÁRIA KAMENSKÁ... 9 PROJEKT DIAGRAMU ORGANIZACYJNEGO (W ODNIESIENIU DO FUNKCJONOWANIA KOMUNIKACJI WEWNĘTRZNEJ)... 9 MLADEN FIGURIĆ, STJEPAN POSAVEC, KREŠIMIR GREGER... 9 MOśLIWOŚĆ DZIAŁANIA KLASTRÓW W OBRÓBCE DREWNA, WYTWARZANIU MEBLI, PRODUKCJI PAPIERU I JEGO PRZETWÓRSTWIE W REPUBLICE CHORWACJI... 9 VIERA GALAJDOVÁ, MÁRIA KOTLÍNOVÁ, VALÉRIA NÔTOVÁ... 9 DŁUGOOKRESOWA EDUKACJA KIEROWNIKÓW W PRZEDSIĘBIORSTWIE... 9 WIKTOR GOTYCZ, WŁODZIMIERZ POPYK... 9 INFORMATYCZNE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM TARTACZNYM... 9 MILOŠ HITKA KSZTAŁTOWANIE PROCESU ADAPTACJI PRACOWNIKA DO FUNKCJI KIEROWNICZYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE LOVINIT LOVINOBAŇA GINTER J.HRUZIK, MAREK WIERUSZEWSKI PORÓWNAWCZA EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI WYROBÓW TARTACZNYCH NA RYNKU GLOBALNYM VLADISLAV KAPUTA RYNEK MATERIAŁÓW DRZEWNYCH W POLSCE LESZEK KOZIOŁ, ZENON MUSZYŃSKI, JACEK MUSZYŃSKI WYBRANE ASPEKTY ZARZĄDZANIA MAŁYMI I ŚREDNIMI PRZEDSIĘBIORSTWAMI DRZEWNYMI W WARUNKACH GLOBALIZACJI IGOR LIBERKO, JAROSLAVA VIDOVÁ WSKAŹNIKI OCENY EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA ALEXANDER LINCZÉNYI NOWE PODEJŚCIE DO ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ OPARTE NA FORMULE KOSZTOWEJ WOJCIECH LIS, VLADISLAV KAPUTA SEKTOR LEŚNO-DRZEWNY W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ WOJCIECH LIS, JOANNA OCHMAN-NOWICKA PRODUKTY INNOWACYJNE NA RYNKU MEBLARSKIM PROJEKTOWANIE I KOMERCJALIZACJA... 12

4 4 FORUM EKONOMICZNE 2004 WOJCIECH LIS, JOANNA OCHMAN-NOWICKA...12 PROJEKT WDROśENIA SYSTEMU CDN XL NA PRZYKŁADZIE PRODUCENTA MEBLI KUCHENNYCH...12 ANDRZEJ MATUSZEWSKI...12 ASPEKTY EKONOMICZNO-ORGANIZACYJNE I MARKETINGOWE PROJEKTU EDYTORSKIEGO..12 WOJCIECH MEIXNER...13 POSZUKIWANIE NOWYCH PODSTAW PROJEKTÓW NAPRAWCZYCH PRZEDSIĘBIORSTW...13 JOZEF MIHOK, IGOR LIBERKO...13 ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W PRZEDSIĘBIORSTWIE BANKRUTUJĄCYM...13 ELśBIETA MIKOŁAJCZAK, WOJCIECH LIS, GRZEGORZ SCHROEDER...13 ODPADY Z PRZEROBU MAKULATURY ALTERNATYWNYM ŹRÓDŁEM ENERGII...13 MIROSLAVA MĹKVA, DANIEL KVOCERA...13 PRZYGOTOWANIE PRZEDSIĘBIORSTW SŁOWACKICH DO WYKORZYSTANIA PROJEKTÓW FINANSOWANYCH W RAMACH UNII EUROPEJSKIEJ...13 RENATA NOVÁKOVÁ...14 EKONOMICZNE FORMY MOTYWACJI SYSTEM WYNAGRODZEŃ NACZELNEGO KIEROWNICTWA...14 HUBERT PALUŠ...14 KLASTRY W SŁOWACKIM PRZEMYŚLE DRZEWNYM WARUNKI I MOśLIWOŚCI ICH TWORZENIA...14 JÁN PAROBEK...14 NOWE TENDENCJE W SEKTORZE PRZEROBU DREWNA JAKO REZULTAT PROCESÓW GLOBALIZACYJNYCH W SŁOWACJI...14 IVETA PAULOVÁ...14 ZASTOSOWANIE NARZĘDZI I METOD DLA SKUTECZNEGO WDROśENIA PROJEKTÓW SUBSYDIOWANYCH PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ...14 ROBERT PERKOWSKI, WACŁAW SZYMANOWSKI...15 BUDOWA MODELU WIRTUALNEGO PRZEDSIĘBIORSTWA NA PODSTAWIE BADAŃ...15 WŁODZIMIERZ POPYK, WOJCIECH LIS, WIKTOR GOTYCZ...15 ASPEKTY ROZWOJOWE EKSPORTU POLSKICH MEBLI NA RYNKI WSCHODNIE...15 MAREK POTKÁNY, PAVOL GEJDOŠ...15 ROZWAśANIA NA TEMAT ZASTOSOWANIA CONTROLLINGU W BRANśACH PRZEROBU DREWNA I PRZEMYSŁU MEBLARSKIEGO W SŁOWACJI...15 JAROSLAV RAŠNER, PETER DVORŠČÁK...16 PROJEKT SYSTEMU PROCESOWEGO W ZARZĄDZANIU BIZNESEM...16 EVA SLAMKOVÁ, FELICITA CHROMJAKOVÁ...16 WIELOETAPOWE, LOGICZNE WYKORZYSTANIE METODY OCEN WARTOŚCI W ZARZADZANIU PROJEKTEM...16 ANDREA SUJOVÁ, RASTISLAV RAJNOHA...16 WARUNKI ZASTOSOWANIA PODEJŚCIA PROCESOWEGO W ZARZĄDZANIU PROJEKTEM NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH SŁOWACKICH FIRM DRZEWNYCH...16

5 FORUM EKONOMICZNE MARIA SUSKA WDRAśANIE POSTĘPU ERGONOMICZNEGO A MOśLIWOŚCI OGRANICZANIA KOSZTÓW FUNKCJONOWANIA STANOWISKA PRACY JARMILA ŠALGOVIČOVÁ POTRZEBY KLIENTA W ZAKRESIE ZARZĄDZANIA PROJEKTEM PRODUKTU MIKULÁŠ ŠUPÍN WPŁYW GLOBALIZACJI I INTEGRACJI NA MIĘDZYNARODOWY HANDEL PRODUKTAMI DRZEWNYMI ANDREJ ŠUTAJ-EŠTOK, IGOR LIBERKO, JAROSLAVA VIDOVÁ PLANOWANIE I WDRAśANIE ZARZĄDZANIA PROCESOWEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE MAREK TABERT NUMERYCZNE WYZNACZANIE CZASÓW TRWANIA CYKLI ZŁOśONYCH ANNA ZAUŠKOVÁ, ALENA KUSÁ, RADOMILA HORŇÁKOVÁ, TOMÁŠ KAJAN PROJEKT INNOWACJI DLA WZROSTU WARTOŚCI ODPADÓW DRZEWNYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE FISO, S.R.O KOŠARISKÁ, SŁOWACJA ANNA ZAUŠKOVÁ, ALENA KUSÁ, RADOMILA HORŇÁKOVÁ, TOMÁŠ KAJAN OCENA WARTOŚCI I POPRAWA SUGEROWANEGO MODELU MOśLIWOŚCI INNOWACYJNYCH DLA PRZEDSIĘBIORSTW SŁOWACKICH SUMMARIES OĽGA CAJCHANOVÁ, EVA SLAMKOVÁ IMPLEMENTATION OF SIX SIGMA PROJECTS JAN CHUDOBIECKI, WOJCIECH LIS AIDED COMPUTER PROJECT MANAGING JOSEF DRÁBEK, KAROL GUBKA, MICHAL NIČ USE OF THE TRADITIONAL AND CONTROLLING METHODS FOR INVESTMENT PROJECTS EVALUATION EVA DRLIČKOVÁ CORPORATE MISSION AND CORPORATE COMMUNICATION IN THE FURNITURE INDUSTRY EVA DRLIČKOVÁ, MÁRIA KAMENSKÁ ORGANISATION DIAGRAM PROJECT (REGARDING THE FUNCTIONALITY OF INTERNAL COMMUNICATION) MLADEN FIGURIĆ, STJEPAN POSAVEC, KREŠIMIR GREGER DEFINING POSSIBLE CLUSTER MODELS IN WOOD PROCESSING, FURNITURE MANUFACTURE AND PAPER PRODUCTION AND PROCESSING IN THE REPUBLIC OF CROATIA VIERA GALAJDOVÁ, MÁRIA KOTLÍNOVÁ, VALÉRIA NÔTOVÁ LIFELONG EDUCATION OF MANAGERS IN A COMPANY WIKTOR GOTYCZ, WŁODZIMIERZ POPYK COMPUTER SUPPORT OF MANAGEMENT OF A SAWMILL COMPANY... 20

6 6 FORUM EKONOMICZNE 2004 MILOŠ HITKA...21 THE DESIGN OF ADAPTATION PROCESS OF EMPLOYEE FOR MANAGERIAL FUNCTION IN THE COMPANY LOVINIT LOVINOBAŇA...21 GINTER J.HRUZIK, MAREK WIERUSZEWSKI...21 COMPARATIVE EFFECTIVENESS OF MAKING OF SAWMILL PRODUCTS ON THE GLOBAL MARKET...21 VLADISLAV KAPUTA...21 THE WOODEN MATERIALS MARKET IN POLAND...21 LESZEK KOZIOŁ, ZENON MUSZYŃSKI, JACEK MUSZYŃSKI...21 SELECTED ASPECTS OF MANAGING SMALL AND MEDIUM-SIZED WOOD INDUSTRY ENTERPRISES IN THE GLOBALISATION CIRCUMSTANCES...21 IGOR LIBERKO, JAROSLAVA VIDOVÁ...22 INDICATORS OF THE MEASUREMENT OF THE COMPANY S ECONOMICAL EFFICIENCY...22 ALEXANDER LINCZÉNYI...22 NEW APPROACHES TO COST-ORIENTED QUALITY MANAGEMENT...22 WOJCIECH LIS, VLADISLAV KAPUTA...22 THE FOREST-WOODEN SECTOR IN POLAND IN THE COMPARISON TO THE EUROPEAN UNION.22 WOJCIECH LIS, JOANNA OCHMAN-NOWICKA...23 INNOVATIVE PRODUCTS ON THE FURNITURE MARKET DESIGNING AND COMMERCIALISATION...23 WOJCIECH LIS, JOANNA OCHMAN-NOWICKA...23 THE IMPLEMENTATION PROJECT OF CDN XL SYSTEM ON EXAMPLE OF THE KITCHEN FURNITURE MANUFACTURER...23 ANDRZEJ MATUSZEWSKI...23 ECONOMIC-ORGANIZATIONAL AND MARKETING ASPECTS OF EDITOR S PROJECT...23 WOJCIECH MEIXNER...23 LOOKING FOR NEW BASES OF ENTERPRISE IMPROVING PROJECTS...23 JOZEF MIHOK, IGOR LIBERKO...24 CRISIS MANAGEMENT FOR A BANKRUPTCY COMPANY...24 ELśBIETA MIKOŁAJCZAK, WOJCIECH LIS, GRZEGORZ SCHROEDER...24 SCRAP MATERIALS FROM WASTE PAPER PROCESSING - AN ALTERNATIVE POWER SOURCE...24 MIROSLAVA MĹKVA, DANIEL KVOCERA...24 PREPARATION OF THE SLOVAK REPUBLIC S COMAPANIES FOR PROJECTS REALISATION USING FINANCIAL SUBSIDY WITHIN EU...24 RENATA NOVÁKOVÁ...24 ECONOMIC FORMS OF MOTIVATION REMUNERATION OF THE TOP MANAGEMENT...24 HUBERT PALUŠ...25 FOREST CLUSTER IN SLOVAKIA CONDITIONS AND POSSIBILITIES OF ITS CREATION...25 JÁN PAROBEK...25 NEW ASPECTS IN WOOD PROCESSING SECTOR RESULTING FROM GLOBALISATION PROCESSES IN SLOVAKIA...25

7 FORUM EKONOMICZNE IVETA PAULOVÁ APPLICATION OF TOOLS AND METHODS FOR THE SUCCESSFUL IMPLEMENTATION OF PROJECTS SUBSIDISED BY THE EU ROBERT PERKOWSKI, WACŁAW SZYMANOWSKI THE BUILDING VIRTUAL ORGANIZATION S MODEL BASED ON MARKETING INTERNET RESEARCH WŁODZIMIERZ POPYK, WOJCIECH LIS, WIKTOR GOTYCZ THE DEVELOPMENT ASPECTS OF POLISH FURNITURE EXPORT TO THE EASTERN MARKETS MAREK POTKÁNY, PAVOL GEJDOŠ CONSIDERATION OF THE CONTROLLING IN BRANCHES OF WOOD PROCESSING AND FURNITURE INDUSTRY IN THE SLOVAK REPUBLIC JAROSLAV RAŠNER, PETER DVORŠČÁK THE PROJECT OF THE PROCESSING SYSTEM OF BUSINESS MANAGEMENT EVA SLAMKOVÁ, FELICITA CHROMJAKOVÁ MULTISTEP LOGIC USING OF THE METHOD OF VALUE DRIVERS ASSESSMENT IN PROJECT MANAGEMENT ANDREA SUJOVÁ, RASTISLAV RAJNOHA CONDITIONS OF TRANSFER TO PROJECT MANAGEMENT USING PROCESS APPROACH ON THE EXAMPLE OF CHOSEN WOODEN FIRM SR JARMILA ŠALGOVIČOVÁ DIMENSIONS OF CUSTOMER S REQUIREMENTS FOR PROJECT MANAGEMENT OF A PRODUCT MIKULÁŠ ŠUPÍN INFLUENCE OF GLOBALISATION AND INTEGRATION ON THE WORLD FOREST PRODUCTS TRADE ANDREJ ŠUTAJ-EŠTOK, IGOR LIBERKO, JAROSLAVA VIDOVÁ PREPARATION AND IMPLEMENTATION OF PROCESS MANAGEMENT IN THE COMPANY MARIA SUSKA ERGONOMIC PROGRESS INCULCATION AND POSSIBILITIES OF PRODUCTION COSTS REDUCTION MAREK TABERT NUMERICAL DETERMINATION OF DURATION TIMES FOR COMPLEX CYCLES ANNA ZAUŠKOVÁ, ALENA KUSÁ, RADOMILA HORŇÁKOVÁ, TOMÁŠ KAJAN INNOVATION PROJECT FOR INCREASING THE VALUE OF WOOD WASTE IN THE COMPANY FISO, S.R.O KOŠARISKÁ, SLOVAKIA ANNA ZAUŠKOVÁ, ALENA KUSÁ, RADOMILA HORŇÁKOVÁ, TOMÁŠ KAJAN EVALUATION AND IMPROVEMENT OF SUGGESTED INNOVATION ABILITY MODEL FOR SLOVAK FURNITURE FIRMS... 29

8 8 FORUM EKONOMICZNE 2004 STRESZCZENIA Oľga Cajchanová, Eva Sla mková Vysoká škola dopravy a spojov v Žilinie, Strojnicka fakulta, Katedra priemyslového inžinierstva ZASTOSOWANIE PROJEKTÓW SIX SIGMA Artykuł dostarcza informacji na temat strategii Sigma Sześć, odzwierciedlającej sposób wdroŝenia projektów aktywności grupowej, metody dyslokacji tematycznie wyselekcjonowanych projektów. Opisano równieŝ, jak rozwiązywać problemy w trakcie realizacji projektów. Przeprowadzone badania wskazały, Ŝe skuteczność wdroŝenia projektów Six Sigma wymaga poświecenia uwagi na kilku zasadniczych punktach. ChociaŜ koncepcja wydaje się być prostą, w praktyce występuje wiele problemów. Efekty jej wdroŝenia potwierdzają jednak oczekiwane korzyści. Badania wskazały, Ŝe przedsiębiorstwa, które skutecznie wdroŝyły przedstawioną koncepcję, w kaŝdej kategorii biznesu są lepiej przygotowane, co znajduje odzwierciedlenie w stopie zwrotu ze sprzedaŝy, zwrocie z inwestycji, wzroście zatrudnienia i poziomie cen. Jan Chudobiecki, Wojciech Lis dr inŝ. Jan Chudobiecki, dr hab. Wojciech Lis, prof. AR Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa, Akademia Rolnicza w Poznaniu, ul. Wojska Polskiego 38/42, Poznań, , jchudobi@au.poznan.pl; wlis@au,poznan.pl ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI WSPOMAGANE KOMPUTEROWO Wiedza o zarządzaniu projektami staje się coraz bardziej przydatna nie tylko dla specjalistów, zajmujących się przygotowywaniem projektów, ale równieŝ dla pracowników przedsiębiorstw, realizujących projekty dla potrzeb własnych organizacji. Istniejące oprogramowanie komputerowe ułatwia znacznie prace projektowe. Istnieje szereg aplikacji przeznaczonych do pomocy w przygotowaniu i realizacji projektu. W pracy przedstawiono wybrane aplikacje wspomagające zarządzanie projektami. Słowa kluczowe: zarządzanie projektami, wspomaganie komputerowe Josef Drábek, Karol Gubka, Michal Nič Doc. Ing. Josef Drábek CSc., Ing. Karol Gubka, Ing. Michal Nič, Katedra Podnikového hospodárstva, Technická univerzita vo Zvolene, Masarykova 24, Zvolen, Slovak republic, drabek@vsld.tuzvo.sk, kgubka@hotmail.com, m_nic@pobox.sk WYKORZYSTANIE METOD TRADYCYJNYCH I KONTROLINGOWYCH DLA ŚLED ZENIA POSTĘPU REALIZACJI PROJEKTÓW Przygotowanie projektów inwestycyjnych i ich jakość stanowi podstawowy filar, który odpowiedzialny jest za rozwój przedsiębiorstwa. KaŜdy projekt inwestycyjny powinien być rozpatrywany przy uŝyciu więcej niŝ jednej metody. Przedstawiona zostanie głównie metoda dynamiczna i kontrolingowa, a ich istota jest przedmiotem rozwaŝań referatu. Słowa kluczowe: Projekt inwestycyjny, metody dynamiczne, metody kontrolingowe, poziom rabatów, aktualna wartość netto. Eva Drličková Ing. Eva Drličková, PhD., Department of Marketing, Trade and World Forestry, Faculty of Wood Sciences and Technology, Technical University in Zvolen, Masarykova 24, Zvolen, Slovakia, dreva@vsld.tuzvo.sk KORPORACYJNA MISJA I KOMUNIKACJA W PRZEMYŚLE MEBLARSKIM Artykuł dotyczy trzech podstawowych form koncepcji misji grupowej, które mogą zostać wykorzystane przez przedsiębiorstwa branŝ drzewnej i meblarskiej. Te trzy podstawowe koncepcje uwzględniają równieŝ proekologiczne podejście do zarządzania przedsiębiorstwem. Firmy meblarskie naleŝą do tych organizacji, które powinny uwzględniać załoŝenie odpowiedzialności grupowej za środowisko w emitowanych przekazach komunikacyjnych. Odpowiedzialność grupowa i zintegrowana komunikacja powinny odpowiadać przyjętym, proekologicznym celom organizacji. Słowa kluczowe: misja zbiorowa (grupowa), zintegrowana komunikacja, globalizacja, misja w działalności meblarskiej

9 FORUM EKONOMICZNE Eva Drličková, Mária Kamenská Ing. Eva Drličková, PhD., Ing. Mária Kamenská, Department of Marketing, Trade and World Forestry, Faculty of Wood Science and Technology, Technical university in Zvolen, Masarykova 24, Zvolen, Slovakia, dreva@vsld.tuzvo.sk, kamenska@vsld.tuzvo.sk PROJEKT DIAGRAMU ORGANIZACYJNEGO (W ODNIESIENIU DO FUNKCJONOWANIA KOMUNIKACJI WEWNĘTRZNEJ) RozwaŜania dotyczą komunikacji, organizacji oraz diagramu organizacyjnego. Uwzględniając praktykę (przedsiębiorstw), jest to propozycja nowego diagramu organizacyjnego i modelu opartego na wewnętrznych kanałach komunikacji. Ten projekt odpowiada praktycznym zapotrzebowaniom przedsiębiorstw. Słowa kluczowe: projekt, diagram organizacyjny, komunikacja wewnętrzna, sprzęŝenie zwrotne, efektywna komunikacja w przedsiębiorstwie. Mladen Figurić, Stjepan Posavec, Krešimir Greger Faculty of Forestry, University of Zagreb MOśLIWOŚĆ DZIAŁANIA KLASTRÓW W OBRÓBCE DREWNA, WYTWARZANIU MEBLI, PRODUKCJI PAPIERU I JEGO PRZETWÓRSTWIE W REPUBLICE CHORWACJI Praca omawia zjawisko grup i sieci (klastrów) w obróbce drewna, wytwarzaniu mebli, produkcji papieru przez przedsiębiorstwa produkcyjne oraz moŝliwość zwiększenia na tej drodze ich zdolności do konkurowania. Te formy organizacyjne i związane z nimi metody robienia businesu są analizowane w kontekście wzrastającej międzynarodowej integracji dotyczącej dóbr, usług, kapitału i rynków pracy. RóŜne perspektywy rozwoju klastrów stanowią odbicie funkcjonowania tego typu działalności businesowej, a takŝe wskazują na moŝliwe ograniczenia. Praca jest podstawowym przewodnikiem dla określenia minimalnych powiązań w zintegrowanym łańcuchu zarządzania. Podejście takie jest w opozycji do aktualnie obowiązującego modelu prowadzenia biznesu w tym sektorze handlu i przedsiębiorstw produkcyjnych. Idea dotycząca takiego grupowego modelu współpracy jest krokiem do przodu. Praca omawia niektóre koncepcje rozwoju działalności w przemyśle drzewnym, wytwarzaniu mebli, produkcji papieru i obróbce. Słowa kluczowe: klastry, modele, koncepcja, obróbka drewna, leśnictwo. Viera Galajdová, Mária Kotlínová, Valéria Nôtová Ing. Viera Galajdová, CSc., Ing. Mária Kotlínová, PhD., Ing. Valéria Nôtová, Katedra podnikového hospodárstva, Drevárska fakulta, Technická univerzita vo Zvolene, Masarykova 24, Zvolen DŁUGOOKRESOWA EDUKACJA KIEROWNIKÓW W PRZEDSIĘBIORSTWIE Powodzenie organizacji, jej dynamiczny rozwój, jak równieŝ zdolności konkurowania, uzaleŝnione są od jakości zasobów ludzkich. Stąd edukacja pracowników naleŝy do zasadniczych celów, które powinna załoŝyć organizacja. Wydajność pracowników, ich wyjątkowe umiejętności i wiedza, odpowiadająca celom i filozofii przedsiębiorstwa, jest i będzie w przyszłości waŝną wartością dla firmy. Słowa kluczowe: Jakość zasobów ludzkich, edukacja pracowników, motywacja, przygotowanie do pracy, profil pracy, zachowanie asertywne Wiktor Gotycz, Włodzimierz Popyk Katedra Mechanicznej Technologii Drewna, Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa, Akademia Rolnicza w Poznaniu INFORMATYCZNE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM TARTACZNYM Nowoczesne tartaki spotykają się z coraz większymi wyzwaniami dotyczącymi efektywności i przejrzystości produkcji. Szybkość, wysoka precyzja pomiaru oraz komputerowe systemy zarządzania - są podstawowymi warunkami, które pozwalają sprostać obecnym i przyszłościowym wymaganiom. Komputerowe programy dotyczące wspomagania zarządzaniem w tartaku są bardzo waŝnym narzędziem, poniewaŝ uwzględniają zarówno czynniki technologiczne, jak i ekonomiczne produkcji, co przyczynia się do podwyŝszenia jej efektywności. Referat przedstawia niektóre praktyczne aspekty zastosowania komputerowych metod modelowania pracy przedsiębiorstwa tartacznego.

10 10 FORUM EKONOMICZNE 2004 Miloš Hitka Ing. Miloš HITKA, PhD., Technická univerzita vo Zvolene, Drevárska fakulta, Katedra podnikového hospodárstva, KS ZTAŁTOWANIE PROCESU ADAPTACJI PRACOWNIKA DO FUNKCJI KIEROWNICZYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE LOVINIT LOVINOBAŇA Referat dotyczy kształtowania procesów adaptacji nowego pracownika do realizacji funkcji kierowniczych w przedsiębiorstwie Lovinit, Lovinobana. Na podstawie przeprowadzonych w przedsiębiorstwie analiz, moŝna obserwować sposób adaptacji pracownika w perspektywie trzech miesięcy. Po zastosowaniu procesów adaptacyjnych zauwaŝono wzrost produktywności pracy zatrudnionego. Ginter J.Hruzik, Marek Wieruszewski Katedra Mechanicznej Technologii Drewna, Akademia Rolnicza w Poznaniu PORÓWNAWCZA EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI WYROBÓW TARTACZNYCH NA RYNKU GLOBALNYM Efektywność przerobu drewna na materiały i wyroby tartaczne zaleŝna jest od szeregu czynników produkcyjnych, technologicznych jak równieŝ rynkowych. W warunkach globalizacji rynku, w tym równieŝ wyrobów tartacznych w krajach Unii Europejskiej, dostrzegane są znaczne róŝnice dotyczące wielkości zakładów przerobu drewna, jak równieŝ zróŝnicowane metody wytwórcze oraz wydajności urządzeń technologicznych. Czynniki technologiczne, a zwłaszcza wydajności materiałowe uzyskane w małych i średnich zakładach (dominujących w Polsce) w sposób zasadniczy wpływają na efektywność tej produkcji. Równie waŝnym dla zakładów tartacznych jest badanie efektywności produkcji, która zaleŝy od asortymentu uzyskiwanych wyrobów. Poziomy cen tych wyrobów, występujących na lokalnych rynkach, w sposób zasadniczy wpływają na zainteresowanie oraz specjalizację produkcji zakładów drzewnych. W referacie podane będą przykłady aktualnych efektywności produkcji dla wybranych wyrobów. Vladislav Kaputa Departement of Marketing, Trade and World Forestry, Technical University in Zvolen RYNEK MATERIAŁÓW DRZEWNYCH W POLSCE Materiały drzewne są zróŝnicowaną grupą wyrobów powstałych w pierwszych fazach przetwarzania surowca drzewnego, słuŝących do dalszego przemysłowego przerobu. NaleŜą do niej: materiały tarte (tarcica, półfabrykaty tarte), okleiny, płyty wiórowe, płyty pilśniowe, sklejki (i płyty stolarskie), masy włókniste (ścier drzewny, masy półchemiczne, celuloza) oraz papier i tektura. Ich podaŝ na rynku determinowana jest przede wszystkim zapotrzebowaniem branŝ produkujących wyroby drzewne o charakterze finalnym. WaŜnymi czynnikami są równieŝ krajowe zdolności produkcyjne i stopień ich wykorzystania, koszt produkcji (w tym dostępność surowca drzewnego i jego ceny), stopień liberalizacji handlu zagranicznego, poziom cen analogicznych materiałów oferowanych na rynkach zagranicznych, a takŝe poziom i relacje cen materiałów drzewnych i ich substytutów. Leszek Kozioł, Zenon Muszyński, Jacek Muszyński Prof. dr hab. Leszek Kozioł - Akademia Ekonomiczna, Katedra Procesu Zarządzania, Kraków, ul. Rakowicka 27, tel. (012) Prof. dr hab. Zenon Muszyński, Mgr Jacek Muszyński - Akademia Rolnicza, Katedra UŜytkowania Lasu i Drewna, Kraków, ul. 29 Listopada 46, tel. (012) WYBRANE ASPEKTY ZARZĄDZANIA MAŁYMI I ŚREDNIMI PRZE DSIĘBIORSTWAMI DRZEWNYMI W WARUNKACH GLOBALI ZACJI Stosownie do normy ISO zakłady przemysłu drzewnego powinny dąŝyć do stałego usprawniania systemu zarządzania ochroną środowiska, między innymi poprzez jego proekologiczne monitorowanie, a następnie korygowanie, weryfikowanie oraz usuwanie, względnie maksymalne ograniczanie czynników wpływających szkodliwie zarówno na zatrudnianych pracowników, jak i na otaczające zakład pracy środowisko. Zasadniczym celem systemu EMAS (Eco Management and Audit Scheme) jest zwrócenie uwagi właścicielom, kierownikom oraz menadŝerom o działaniach usprawniających na rzecz okresowego, a takŝe celowego zarządzania w zakresie ochrony środowiska ze strony określonego przedsiębiorstwa. Poza tym EMAS zaleca podejmowanie działań w kierunku

11 FORUM EKONOMICZNE opracowania i wdroŝenia strategii oraz polityki ekonomicznie i technologicznie racjonalnej, dbającej o obniŝenie ekologicznej uciąŝliwości procesów produkcyjnych i wytwarzanych wyrobów przez przemysł drzewny. Ogólnie moŝna przyjąć, Ŝe globalizacja stanowi naturalną konsekwencję rozwoju nauki i techniki równieŝ w dziedzinie przemysłu drzewnego. Globalizacja przyczynia się do integrowania społeczeństw, charakteryzujących się róŝnymi systemami i poziomami innowacyjnego zarządzania i organizacji pracy oraz realizowanego postępu technicznego. Przedstawiciele nurtu optymistycznego określają globalizację jako proces rozwoju gospodarki i likwidacji barier mechanizmu rynkowego. Przeciwnicy twierdzą, Ŝe w globalizacji dokonuje się destrukcja instytucji państwa, między innymi poprzez narzucanie przez międzynarodowy kapitał finansowy wymogów ujednolicenia reguł polityki gospodarczej. Pod wpływem towarzyszącego globalizacji postępu technicznego, zmniejsza się relatywnie zatrudnianie pracowników, szczególnie o niskich kwalifikacjach, przy równocześnie wzrastającym zapotrzebowaniu na nowe zawody wymagające wyŝszego wykształcenia, wspieranego ustawicznym dokształcaniem. Średnie, a zwłaszcza małe niezmodernizowane przedsiębiorstwa przemysłu drzewnego mogą nie sprostać konkurencji firm realizujących swoją produkcję, która opiera się na nowoczesnych, w pełni zmechanizowanych lub zautomatyzowanych procesach technologicznych. Dzięki otwarciom granic coraz więcej ludzi zmienia miejsce pracy i zamieszkania, co wynika równieŝ z alokacji kapitału poszukującego taniej siły roboczej, a tym samym osiągania najwyŝszych zysków i to w moŝliwie krótkim czasie. Problem globalizacji w przemyśle drzewnym wiąŝe się ściśle z doskonaleniem systemu zarządzania zasobami ludzkimi oraz z procesem oceny pracowników. Wynika to równieŝ z analizy podstawowych elementów stanowisk pracy oraz z controllingu strategicznego i operacyjnego, jako instrumentu zarządzania przedsiębiorstwem. NaleŜy zauwaŝyć, Ŝe reklama i promocja wyrobów i usług wpływa na kształtowanie się wizerunku przedsiębiorstw oraz na ich egzystencję w warunkach globalizacji. Globalizację naleŝy traktować jako wyzwanie współczesności prowadzące do nie tylko gospodarczej integracji świata. Igor Liberko, Jaroslava Vidová prof. Ing. Igor Liberko, CSc., Ing. Jaroslava Vidová - Katedra manažmentu a ekonomiky, Strojnícka fakulta, technická univerzita v Košiciach, B. Němcovej 32, Košice, Slovenská republika, Jaroslava.Vidova@tuke.sk WSKAŹNIKI OCENY EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA Przedstawiono problematykę mierzenia efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa. Ocena efektywności i produktywności stała się głównym przedmiotem zainteresowań ekonomiki przedsiębiorstw. Farrell określił podstawy metodologii i standardów oceny efektywności. Zaproponował podział efektywności przedsiębiorstwa na dwie grupy: efektywność techniczną, która decyduje o zdolnościach przedsiębiorstwa do osiągnięcia maksymalnego efektu wyjścia w wyniku wykorzystania posiadanych zasobów na wejściu i efektywność alokowaną, która wpływa na optymalną kombinację zasobów wejścia, biorąc pod uwagę indywidualną wartość kaŝdego z nich. Wskazane komponenty są następnie łączone, w celu oceny całkowitej wartość efektywności ekonomicznej. Chcielibyśmy przedstawić wskaźniki efektywności ekonomicznej wykorzystywane w przedsiębiorstwach. Wybór wskaźników związany był z czynnikami przedsiębiorstw, które obejmowały: strategie, źródła wartości, cele firm i środowisko konkurencyjne. Ocena efektywności jest bardzo istotna, poniewaŝ wpływa na finansową sytuację firm i moŝliwości rozwoju. Alexander Linczényi Prof. Ing. Alexander Linczényi, CSc. - Faculty of Materials Science and Technology of the Slovak University of Technology, Paulínska 16, Trnava, Slovak Republic, alex.linczenyi@stuba.sk NOWE PODEJŚCIE DO ZARZĄD ZANIA JAKOŚCIĄ OPARTE NA FORMULE KOSZTOWEJ Zorientowane kosztowo zarządzanie jakością jest nowym podejściem w ekonomii jakości. W ramach dotychczasowych koncepcji podkreślano głównie istotę i strukturę kosztów, pomimo to wiele organizacji nadal nie uwzględniało tego podejścia, ograniczając się do monitoringu strat z tytułu bezwartościowej produkcji. Natomiast nowoczesne podejście do zarządzania jakością wymaga uwzględnienia wszystkich aspektów związanych z ekonomią jakości, rozwijającej się w ramach nauk zarządzania. Ten warunek oznacza zmianę podstaw koncepcji, z podejścia podkreślającego strukturę kosztów na monitorowanie korzyści wynikających z wysokiej jakości produktów i kontrolę wpływu jakości produktów na wzrost zysku.

12 12 FORUM EKONOMICZNE 2004 Wojciech Lis, Vladislav Kaputa Wojciech Lis - Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu Vladislav Kaputa - Katedra Marketingu, Handlu i Światowego Leśnictwa TU w Zwoleniu, Departement of Marketing, Trade and World Forestry, Technical University in Zvolen SEKTOR LEŚNO-DR ZEWNY W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ Leśnictwo i przemysł drzewny zajmują waŝną pozycję równieŝ w rozwiniętych krajach Unii Europejskiej (UE). Istnieją historycznie ukształtowane, bardzo silne i trwałe powiązania pomiędzy gospodarką leśną a przemysłami przerobu drewna. Zasada wolnego rynku, jako jeden z fundamentów funkcjonowania gospodarki, gwarantujący przy tym swobodny dostęp do rynku wszystkim podmiotom, nie oznacza przy tym zupełnej rezygnacji państwa z wpływu na sytuację na tym rynku. Charakterystycznym przykładem jest kredytowanie przez rząd austriacki znacznie zwiększonych zakupów drewna, którego pozyskanie zostało wymuszone klęską huraganu, jaka nawiedziła lasy austriackie w 1999 roku. Jest to znamienny przykład, dobrze obrazujący stosunek państwa do sektora leśnodrzewnego w tym kraju. Fakt rozszerzenia, w 1995 roku, Wspólnoty o trzy kraje Austrię, Finlandię i Szwecję, dla których gospodarka leśna ma pierwszoplanowe znaczenie, sprawił Ŝe nastąpił znaczący wzrost roli gospodarczej sektora leśno-drzewnego całej w Unii Europejskiej. Wojciech Lis, Joanna Ochman-Nowicka Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu PRODUKTY INNOWACYJNE NA RYNKU MEBLARSKIM PROJEKTOWANIE I KOMERCJALIZACJA Jednym z podstawowych wyznaczników konkurencyjności polskiego przemysłu meblarskiego jest innowacyjność przedsiębiorstw, którą wyznaczają: poziom sprzedaŝy produktów nowych i zmodernizowanych, działalność badawczo-rozwojowa oraz wartość nakładów na nowe technologie, maszyny i urządzenia. Ocenę miar innowacyjności w odniesieniu do poziomu sprzedaŝy produktów nowych i zmodernizowanych uzupełniono równieŝ opisem etapów i metod projektowania mebli oraz narzędzi marketingowych wykorzystywanych podczas komercjalizacji oferty na rynku. Wojciech Lis, Joanna Ochman-Nowicka Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu PROJEKT WDROśENIA SYSTEMU CDN XL NA PRZYKŁADZIE PRODUCENTA MEBLI KUCHENNYCH Globalizacja gospodarki oraz dynamiczny rozwój technologii informacyjnych wpłynęły na organizację i realizację podstawowych funkcji zarządczych w przedsiębiorstwie meblarskim. Pełna, aktualna i terminowa informacja o procesach realizowanych w poszczególnych obszarach funkcjonalnych firm, współcześnie generowana jest przez systemy informacyjne zarządzania. Dostrzegając znaczenie informatyzacji zarządzania, opisano projekt wdroŝenia modułów zintegrowanego systemu zarządzania CDN XL. Przeznaczony jest do rozwiązywania problemów zaopatrzenia, gospodarki magazynowej i księgowości w przedsiębiorstwie meblarskim. Wskazano specyfikę oraz etapy i czynności związane z planowaniem i wdroŝeniem projektu informatycznego. Podkreślone równieŝ zostały organizacyjne uwarunkowania efektywnej realizacji przedsięwzięcia. Andrzej Matuszewski Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu ASPEKTY EKONOMICZNO-ORGANIZACYJNE I MARKETINGOWE PROJEKTU EDYTORSKIEGO W pracy przedstawiono ekonomiczne, organizacyjne i marketingowe aspekty wdraŝania nowego produktu wynikające z własnych doświadczeń uczestniczenia w realizacji projektu edytorskiego. Celem przedsięwzięcia było wydawanie międzynarodowego periodyku naukowego katedr ekonomiki branŝowej - ekonomiki przemysłu drzewnego.

13 FORUM EKONOMICZNE Wojciech Meixner Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu POSZUKIWANIE NOWYCH PODSTAW PROJEKTÓW NAPRAWC ZYCH PRZEDSIĘBIORSTW Działania naprawcze w przedsiębiorstwie mogą przejawiać się jako zarządzanie projektem.. W tej dziedzinie pojawiły się ostatnio moŝliwości zastosowania nowej gałęzi matematyki tzn. geometrii nieprzemiennej. Pozwala ona na diagnozę przedsiębiorstwa w świetle nowych odkryć i punktów widzenia umoŝliwiających zastosowanie nowych rozwiązań. Prezentowane podstawy matematyczne stwarzają nadzieje na polepszenie sytuacji przedsiębiorstw w stanie kryzysu. Jozef Mihok, Igor Liberko Doc. Ing. Jozef Mihok, PhD., Vývoj Martin a.s., Prof. Ing. Igor Liberko, CSc., KMaE SjF TU v Košiciach ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W PR ZEDSIĘBIORSTWIE BANKRUTUJĄCYM Raport dotyczy czynności realizowanych w ramach zarządzania kryzysowego poprzez zastosowanie zrównowaŝonej polityki upadłościowej w warunkach, kiedy przedsiębiorstwu zagraŝa bankructwo. Słowa kluczowe: zabezpieczenie przed wierzycielami, kryzys, ryzyko, bankructwo, reorganizacja, bankrut, kierownik, wierzyciel, zobowiązania, zaŝalenia, ugoda, refundacja ElŜbieta Mikołajczak, Wojciech Lis, Grzegorz Schroeder Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu Wydział Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ODPADY Z PR ZEROBU MAKULATURY ALTERNATYWNYM ŹRÓDŁEM ENERGII Konieczność intensywnego rozwoju energetyki wykorzystującej źródła odnawialne, wynikająca z przyjętych przez Sejm zobowiązań zawartych w Strategii rozwoju energetyki odnawialnej doprowadzi do podwojenia w 2020 r. produkcji energii z tych źródeł. Większość tej energii pochodzić będzie z biomasy. Najłatwiej dostępną obecnie biomasą są odpady drzewne, na które popyt stale rośnie. Zainteresowanie tym surowcem przejawiają przede wszystkim producenci płyt drewnopochodnych, przemysł celulozowo-papierniczy, producenci brykietów, a ostatnio równieŝ przemysł energetyczny, realizujący wspólne spalanie biomasy z paliwami kopalnymi. Znaczące zwiększenie zapotrzebowania wymaga podjęcia działań mających na celu poszukiwanie alternatywnych dla odpadów drzewnych rodzajów biomasy przeznaczanej na cele energetyczne. Jednym z moŝliwych rozwiązań jest spalanie odrzutu z przerobu makulatury - niedocenianego wciąŝ źródła energii, składowanego jeszcze w większości na wysypiskach. Słowa kluczowe: źródła odnawialne, biomasa, odrzut z przerobu makulatury, spalanie Miroslava Mĺkva, Daniel Kvocera Ing. Miroslava Mĺkva, PhD. Department of Quality Engineering, Faculty of Materials Science and Technology, Slovak University of Technology, Pavlínska 16, Trnava, Slovak Republic, miroslava.mlkva@ stuba.sk Ing. Daniel Kvocera, Kuehne+Nagel, spol. s r. o., T. Vansovej 1054/45, SK Púchov, daniel.kvocera@kuehne-nagel.com PRZYGOTOWANIE PRZEDSIĘBIORSTW SŁOWACKICH DO WYKORZYSTANIA PROJEKTÓW FINANSOWANYCH W RAMACH UNII EUROPEJSKIEJ Wejście Słowacji do Unii Europejskiej wpłynęło na sytuację krajowych przedsiębiorstw, którym umoŝliwiono skorzystanie z dodatkowych źródeł finansowych z funduszy strukturalnych. Finanse te mogą pomóc słowackim przedsiębiorstwom w rozwiązaniu róŝnych problemów nie tylko w sferze produkcji, ale równieŝ w sferze zarządzania personelem, środowiskiem i w innych obszarach. Skuteczna pomoc finansowa ze środków unijnych obejmuje przygotowane projekty, które stanowią skuteczne źródła finansowania usprawniające funkcjonowanie firm. Realizacja przedstawionych projektów, a co z tym związane wykorzystanie unijnych środków powinno stać się przedmiotem zainteresowań kierownictwa przedsiębiorstw słowackich.

14 14 FORUM EKONOMICZNE 2004 Renata Nováková Senior Lecturer Renata Nováková, MSc, PhD - Department of Quality Engineering, Faculty of Materials Science and Technology of the Slovak University of Technology, the Slovak Republic, renata.novakova@stuba.sk EKONOMICZNE FORMY MOTYWACJI SYSTEM WYNAGRODZEŃ NACZELNEGO KIEROWNICTWA Motywacja zawodowa charakteryzuje i odzwierciedla kompleksowość relacji człowieka z jego pracą i aktywnością zawodową. Jednym z podstawowych źródeł motywacji zawodowej jest wynagrodzenie. WaŜnym zadaniem kierownictwa przedsiębiorstwa jest opracowanie takiego systemu wynagrodzeń, który motywując wszystkich pracowników, przyczynia się do wzrostu ich wydajności, a tym samym zwiększa efektywność zarządzania i zdolności przedsiębiorstwa do konkurowania. Hubert Paluš Hubert Paluš, PhD. - Technical University in Zvolen, Faculty of Wood Science and Technology, Department of Marketing, Trade and World Forestry, T. G. Masaryka 24, SK Zvolen, tel: , hpalus@vsld.tuzvo.sk KLASTRY W SŁOWACKIM PR ZEMYŚLE DRZEWNYM WARUNKI I MOśLIWOŚCI ICH TWORZENIA Referat dotyczy analizy warunków i moŝliwości organizowania klasterów w słowackim przemyśle leśnym. Analiza jest oparta na modelu pięciu sił Portera. Zostały zdefiniowane podstawowe siły konkurencyjności i przełoŝone na realia przemysłu słowackiego. W efekcie, szczegółowo zostały opisane główne warunki i czynniki konkurencyjności przemysłu. Słowa kluczowe: leśnictwo, przemysł przerobu drewna, klaster, konkurencyjność, model Portera Ján Parobek Jan Parobek, PhD. - Technical University in Zvolen, Faculty of Wood Science and Technology, Department of Marketing, Trade and World Forestry, T. G. Masaryka 24, SK Zvolen, tel: , parobek@vsld.tuzvo.sk NOWE TENDENCJE W SEKTORZE PRZEROBU DREWNA JAKO RE ZULTAT PROCESÓW GLOBALIZACYJNYCH W SŁOWACJI Efekty globalizacji wpływają na wszystkie sfery naszego Ŝycia. Dotyczy to równieŝ przemysłu drzewnego i przemysłu przetwórstwa drewna. Przedstawiono aktualne warunki, w jakich funkcjonują przedsiębiorstwa przemysłu drzewnego i problemy z identyfikacją pozycji przedsiębiorstw słowackich na rynku unijnym. Dokonano równieŝ charakterystyki międzynarodowej kooperacji z przedsiębiorstwami zagranicznymi i przedstawiono dane na temat obrotu wyrobami drzewnymi i papierniczymi z zagranicą. Ostatni paragraf przedstawia prognozy dotyczące sektora meblarskiego i konsekwencje, jakie wywołało rozszerzenie Unii Europejskiej. Słowa kluczowe: przemysł przetwórstwa drewna, handel międzynarodowy, Unia Europejska Iveta Paulová Ing. Iveta Paulová, PhD. Department of Quality Engineering, Faculty of Materials Science and Technology, Slovak University of Technology, Pavlínska 16, Trnava, Slovak Republic, iveta.paulova@ stuba.sk ZASTOSOWANIE NARZĘDZI I METOD DLA SKUTECZNEGO WDROśENIA PROJEKTÓW SUBSYDIOWANYCH PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ Przedstawiono badania i oceny poziomu wdroŝenia projektów w Słowacji, ze szczególnym uwzględnieniem projektów subsydiowanych przez Unię Europejską. Celem pracy jest podkreślenie istoty procedury zarządzania projektowego przy wykorzystaniu instrumentów w trakcie przygotowania i wdroŝenia projektów subsydiowanych przez Unię Europejską. Udowodniono, Ŝe szereg problemów pojawiających się w trakcie wdroŝenia projektów, wynika z nieznajomości metod i technik ich implementacji. Wpływ aktualnej wiedzy kierowniczej i koordynacja wszystkich obszarów zarządzania przedsiębiorstwem z uwzględnieniem finansowego wsparcia z Unii Europejskiej, jest równieŝ waŝnym zagadnieniem.

15 FORUM EKONOMICZNE Robert Perkowski, Wacław Szymanowski BUDOWA MODELU WIRTUALNEGO PRZEDSIĘBIORSTWA NA PODSTAWIE BADAŃ Niniejsze badania mają na celu określenie efektywności polskich przedsiębiorstw sektora MSP (Małe i Średnie przedsiębiorstwa) z uwzględnieniem stopnia wirtualizacji przedsiębiorstwa. Dzięki analizie zebranych informacji będzie moŝna określić czynniki określające sukces bądź upadek firmy. Na podstawie zebranych i opracowanych danych zostanie określone modelowa organizacja wirtualna, czyli taka, która w doskonały sposób potrafi wykorzystać zdobycze technologii informacyjnej i nowoczesnych technik zarządzania w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej. Dzięki temu, będzie moŝna porównać dowolną firmę sektora MSP do opracowanego modelu. Badania są prowadzone przy współpracy z Businessman Magazine, portalem oraz Instytutem Zarządzania w Warszawie. Włodzimierz Popyk, Wojciech Lis, Wiktor Gotycz Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu Katedra Mechanicznej Technologii Drewna Akademii Rolniczej w Poznaniu ASPEKTY ROZWOJOWE EKSPORTU POLSKICH MEBLI NA RYNKI WSCHODNIE Wysoki poziom nasycenia oraz coraz trudniejsze warunki konkurencji na rynku meblarskim krajów Unii Europejskiej głównego kierunku eksportu polskich mebli a takŝe powaŝne ograniczenie popytu na rynku wewnętrznym, zmuszają wielu producentów mebli do rozszerzenia struktury geograficznej eksportu i pozyskiwania nowych, atrakcyjnych rynków dla zbytu swojej produkcji. Aktualnie, ogromne nadzieje w zakresie intensyfikacji i dywersyfikacji eksportu mebli wiąŝe się ze sprzedaŝą wyrobów na rynkach wschodnich, szczególnie na obszarach gospodarczych Rosji i Ukrainy. Wysoka dynamika wzrostu gospodarczego w tych krajach, niewielka jeszcze wielkość rynków przy wciąŝ nie zaspokojonym popycie na meble oraz zwiększająca się siła nabywcza ludności stanowią o znaczącym potencjale rozwojowym tych obszarów gospodarczych. Zapotrzebowanie w Rosji na meble przekracza obecnie kilkakrotnie siłę nabywczą potencjalnych klientów. Realna siła nabywcza jest jednakŝe nieomal dwukrotnie wyŝsza od faktycznej sprzedaŝy mebli. Kryzys rosyjski w 1998 roku negatywnie odbił się na eksporcie całej branŝy meblarskiej w Polsce. Miejsce wycofujących się z rynków wschodnich polskich producentów mebli natychmiast zostało zajęte przez dynamicznie wchodzących na te rynki producentów zachodnich. Coraz lepiej widoczni i coraz bardziej agresywni są producenci mebli z Włoch, Niemiec i krajów skandynawskich. Obecnie, polskim eksporterom mebli z duŝym trudem udaje się odbudowywać utracone pod koniec ubiegłego wieku pozycje na rynkach wschodnich. Pozycja polskiego eksportu mebli wykazuje duŝe zróŝnicowanie regionalne. Najtańsze i najbardziej popularne segmenty rynku w znacznej mierze opanowane są przez międzynarodową firmę IKEA, która dynamicznie rozszerza swój potencjał produkcyjny, równieŝ w naszym kraju. WciąŜ nie do końca zagospodarowana nisza rynkowa wyrobów z najwyŝszych półek cenowych. Dynamicznie rozwija się eksport polskich mebli do Obwodu Kaliningradzkiego. Lepsze są teŝ pozycje polskich eksporterów na rynku ukraińskim. Szereg firm, takich jak: Fabryki Mebli FORTE, Fabryki Mebli Black Red White, Atlas Meble Kuchenne aktywnie i z powodzeniem działa na tym rynku, a ich wyroby cieszą się duŝym powodzeniem. Obecnie, w obliczu dość aktywnego penetrowania obszaru Europy Wschodniej przez zachodnich producentów mebli, waŝne jest podjęcie zdecydowanych, szybkich i skutecznych działań w celu opanowania określonych segmentów rynku, zajęcia odpowiedniej niszy rynkowej w tych krajach. Marek Potkány, Pavol Gejdoš Department of business economy, Faculty of Wood Science and Technology, Technical University in Zvolen, Masarykova 24, Zvolen, Slovak republic ROZWAśANIA NA TEMAT ZASTOSOWANIA CONTROLLINGU W BRANśACH PRZEROBU DREWNA I PRZEMYSŁU MEBLARSKIEGO W SŁOWACJI Przedstawiono podstawowe zasady koncepcji i aplikacji kontrolingu w przedsiębiorstwach przemysłu drzewnego i meblarskiego. System kontrolingu jest elementem systemu zarządzania i systemu wspomagania decyzji i koncentruje się na koordynowaniu planowania i kontroli zgodnie z systemem informacyjnym. Głównym celem tego systemu jest poprawa ekonomicznych efektów działalności przedsiębiorstwa.

16 16 FORUM EKONOMICZNE 2004 Jaroslav Rašner, Peter Dvorščák Doc. Ing. Jaroslav Rašner CSc., Ing. Peter Dvorščák - Katedra Podnikového hospodárstva, Technická univerzita vo Zvolene, Masarykova 24, Zvolen, Slovak republic, rasner@vsld.tuzvo.sk, dvorscak@vsld.tuzvo.sk PROJEKT SYSTEMU PROCESOWEGO W ZARZĄDZANIU BI ZNESEM Przedsiębiorstwo zarządzane według metody procesowej charakteryzuje odmienne podejście do projektów, logistyki i reenginieringu. W kooperacji z róŝnymi projektowymi i konsultingowymi firmami przedsiębiorstwa starają się wdroŝyć systematyczne procedury z zakresu zarządzania procesowego, ale często zapominają o praktycznym i teoretycznym przygotowaniu pracowników, logicznym wdroŝeniu zhierarchizowanych celów kierowniczych, bezpieczeństwie przeprowadzanych przemian z punktu widzenia pracowników oraz wsparciu i zachowaniu równowagi między elementami podlegającymi reenginieringowi organizacji, systemach, ludziach i kulturze. Eva Sla mková, Felicita Chromjaková WIELOETAPOWE, LOGICZNE WYKORZYSTANIE METODY OCEN WARTOŚCI W ZARZADZANIU PROJEKTEM Ekonomia jest w znacznym stopniu zdominowana przez wartości niematerialne, a w szczególności przez kapitał intelektualny. Udział kapitału intelektualnego, a co z tym związane wartości niematerialne, decydują o rozwoju i kształtowaniu nowych narzędzi, które mogą być efektywnie wykorzystane w procesach zarządzania projektem. Zdyscyplinowane zarządzanie finansami było zawsze koniecznością, gwarantując solidne finansowanie produktów i rozwój projektów rynkowych, nawet w fazie wzrostu. Zasada ta jest tym bardziej aktualna w okresie bieŝącym, kiedy to przemysł informatyczny przekształcił się w sektor dojrzały. Andrea Sujová, Rastislav Rajnoha Ing. Andrea Sujová, Ing. Rastislav Rajnoha, PhD. - Department of Business Economy, Faculty of Wood Sciences and Technology, Technical University in Zvolen, T. G. Masaryka 24, Zvolen, Slovak republic, rajnoha@vsld.tuzvo.sk, asujova@vsld.tuzvo.sk WARUNKI ZASTOSOWANIA PODEJŚCIA PROCESOWEGO W ZARZĄDZANIU PROJEKTEM NA PRZY KŁADZIE WYBRANYCH SŁOWACKICH FIRM DRZEWNYCH Projekty transformacji współczesnych przedsiębiorstw odpowiadają nowym koncepcjom zarządzania, w których podkreśla się podejście procesowe. Rozprawa opisuje podstawowe warunki adaptacji podejścia procesowego w zarządzaniu projektem. Elastyczność firm w zakresie adaptacji do zmian rynkowych oraz maksymalizacja wartości dla klientów stanowią podstawowe korzyści podejścia procesowego. Słowa kluczowe: Zarządzanie projektem, podejście procesowe, analiza stratgegiczna, działalność oparta na rachunku kosztów. Maria Suska WDRAśANIE POSTĘPU ERGONOMICZNEGO A MOśLIWOŚCI OGRANICZANIA KOSZTÓW FUNKCJONOWANIA STANOWISKA PRACY DąŜąc do bycia konkurencyjnym firmy stosują wiele nowych metod i technik w zarządzaniu i marketingu, nowoczesnych technologii wytwarzania. Okazuje się, Ŝe znaczne efekty poprawy produktywności przynieść moŝe firmom wprowadzenie postępu ergonomicznego, czyli zmian w obszarze rzeczowego lub społecznego środowiska pracy. Wyniki badań wskazują, Ŝe istnieje szereg moŝliwości ograniczania kosztów wytwarzania w tym obszarze poprzez wdraŝanie proproduktywnościowych modyfikacji. Efekty tych wdroŝeń wyraŝone moŝliwością zmniejszenia kosztów pracy (kosztów zatrudnienia pracowników) wynoszą od kilku do kilkudziesięciu (od 7 do 41) procent. Słowa kluczowe: postęp ergonomiczny, produktywność, minimalizacja kosztów, stanowisko pracy

17 FORUM EKONOMICZNE Jarmila Šalgovičová Doc. Ing. Jarmila Šalgovičová, CSc. Department of Quality Engineering, Faculty of Materials Science and Technology, Slovak University of Technology, Pavlínska 16, Trnava, Slovak Republic, tel: , : stuba.sk POTRZEBY KLIENTA W ZAKRESIE ZARZĄDZANIA PROJEKTEM PRODUKTU RozwaŜania dotyczą zrozumienia potrzeb i satysfakcji klientów w przedsiębiorstwach i organizacjach, jako podstawy dla wyznaczenia właściwych wytycznych dotyczących projektu. WaŜnym procesem jest równieŝ prawidłowe podejście do zdefiniowania istoty projektu. Proces projektowania obejmuje równieŝ wyznaczenie niewyartykułowanych potrzeb klienta dotyczących projektu i procesu. Potrzeby powinny zostać opisane i uporządkowane tak, aby moŝna je było przetransformować w konkretne Ŝyczenia. Zidentyfikowane Ŝyczenia stanowią wytyczne dla formułowanych przekazów/ komunikatów na temat parametrów produktów i usług kierowanych do designerów i projektantów, stanowiąc jednocześnie sprzęŝenie zwrotne otrzymane od klientów. Rodzaje potrzeb klientów róŝnicują się ze względu na typy klientów i ilość klientów. Potrzeby klientów mogą dotyczyć prostych wytycznych, które sugerują zakres dostępnych opcji w ramach produktu. Z drugiej strony, potrzeby mogą dotyczyć nieprzewidzianych wymagań, których realizacja nie będzie moŝliwa do zrealizowania. Obie sytuacje obarczone są jednak pewnymi mankamentami. Jedna grupa cech i atrybutów produktu obejmuje tzw. dziewięć korzyści : konkurencyjność, dostępność, elastyczność, wsparcie, operatywność, produktywność, realność, akceptację społeczną, uŝyteczność. Zdolność do zaspokojenia potrzeb klientów zaleŝy od zrozumienia zakresu korzyści oferowanych przez produkt. Rodzaj klientów, liczba klientów i zrozumienie cech produktu stanowią podstawę dla opisania cech produktu z perspektywy obopólnych korzyści. Forma opisu potrzeb równieŝ wpływa na wynik zmiany lub budowy produktu. Dla projektu produktu właściwa kombinacja jego cech i właściwości stanowi podstawę do wyznaczenia jakości. Mikuláš Šupín Mikuláš Šupín,prof.h.c.prof.Ph.D. - Technical University of Zvolen,Faculty of Wood Sciences and Technology, Department of Marketing,Trade and World Forestry, SK Zvolen, supin@vsld.tuzvo.sk WPŁYW GLOBALIZA CJI I INTEGRACJI NA MIĘDZYNARODOWY HANDEL PRODUKTAMI DRZEWNYMI Dokonano analizy wpływu globalizacji i integracji na międzynarodowy handel produktami drzewnymi. Handel jest podstawową dziedziną aktywności zarówno w sektorze drzewnym, jak i leśnym. Około jedna czwarta produktów przemysłu drzewnego kaŝdego roku stanowi przedmiot handlu międzynarodowego, a jego szacowana wartość wynosi około 100 bilionów USD rocznie. Identyfikacja struktury i ewolucji handlu stanowi waŝne zagadnienie w procesie podejmowania decyzji, zarządzania i marketingu dla znacznej części przemysłu drzewnego. Słowa kluczowe: handel, przepływy handlowe, produkty drzewne, przemysł przetwórstwa drewna, leśnictwo, integracja, globalizacja. Andrej Šutaj-Eštok, Igor Liberko, Jaroslava Vidová Ing. Andrej Šutaj-Eštok, PhD. - KŘIŽÍK, a. s., Solivarská 1/A, Prešov, Slovenská republika prof. Ing. Igor Liberko, CSc., Ing. Jaroslava Vidová - Katedra manažmentu a ekonomiky, Strojnícka fakulta, technická univerzita v Košiciach, B. Němcovej 32, Košice, Slovenská republika, Jaroslava.Vidova@tuke.sk PLANOWANIE I WDRAśANIE ZARZĄD ZANIA PROCESOWEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE Sukces planowania i wdroŝenia zarządzania procesowego w przedsiębiorstwie wymaga myślenia systemowego, myślenia w perspektywie długookresowej, pomocy w rozwiązywaniu problemów ze strony naczelnego kierownictwa, kompetencji eksperckich podczas pracy grupowej oraz delegowania uprawnień i wyposaŝenia w niezbędne zasoby. Marek Tabert Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu NUMERYCZNE WYZNACZANIE CZASÓW TRWANIA CYKLI ZŁOśONYCH W małych i średnich przedsiębiorstwach meblarskich, podczas planowania produkcji nie stosuje się metod obliczeniowych do ustalania długości trwania cykli produkcyjnych podzespołów i zespołów meblowych oraz wyrobów gotowych. Na ogół czas tych cykli jest określany w przybliŝeniu, na podstawie doświadczenia zawodowego

18 18 FORUM EKONOMICZNE 2004 planistów. W przypadku duŝej zmienności asortymentowej oraz zróŝnicowanej wielkości produkcji, wykorzystywanie doświadczenia planisty jako sposobu ustalania czasów cykli produkcyjnych, prowadzi do licznych trudności organizacyjnych podczas produkcji oraz przyczynia się do wzrostu kosztów wytwarzania. Takie postępowanie jest równieŝ zdecydowanie niewystarczające w trakcie zawierania kontraktów i określania terminów realizacji zamówień handlowych. Przydatne są wówczas informacje dokładniejsze od szacunkowych. Dotyczy to w szczególności czasów trwania cykli wytwarzania wyrobów gotowych. W pracy przedstawiono numeryczną metodę wyznaczania czasów cykli wytwarzania podzespołów i zespołów meblowych oraz wyrobów gotowych. SłuŜby planistyczne mogą stosować zaproponowaną metodę, jeŝeli dysponują zestawem czasów trwania operacji produkcyjnych, które są realizowane w przedsiębiorstwie. Metoda polega na wyznaczaniu w pierwszej kolejności terminów wykonania wszystkich operacji, które wchodzą w skład cykli prostych. Na tej podstawie oblicza się czasy cykli wytwarzania elementów meblowych, a następnie czasy cykli złoŝonych. W końcowym etapie wyznacza się czas trwania cyklu dla serii wyrobów gotowych. Anna Zaušková, Alena Kusá, Rado mila Horňáková, To máš Kajan doc., Ing. Alena Kusá, PhD., doc., Ing. Anna Zaušková, PhD., Ing. Radomila Horňáková, Ing. Tomáš Kajan - The Wood Faculty of the Technical University in Zvolen PROJEKT INNOWACJI DLA WZROSTU WARTOŚCI ODPADÓW DRZEWNYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE FISO, S.R.O KOŠARISKÁ, SŁOWACJA Organizacja, która egzystuje w konkurencyjnym otoczeniu rynku globalnego nie moŝe ignorować wzrostu odzwierciedlonego przez rozwój produktów, usług, jak równieŝ procesów. Poszukując nowości i ulepszając produkty naleŝy odnosić się do innowacji. Słowa kluczowe: innowacja, projekt innowacji, odpady drzewne, wartość rosnąca Anna Zaušková, Alena Kusá, Rado mila Horňáková, To máš Kajan doc., Ing. Alena Kusá, PhD., doc., Ing. Anna Zaušková, PhD., Ing. Radomila Horňáková, Ing. Tomáš Kajan - The Wood Faculty of the Technical University in Zvolen OCENA WARTOŚCI I POPRAWA SUGEROWANEGO MODELU MOśLIWOŚCI INNOWACYJNYCH DLA PRZEDSIĘBIORSTW SŁOWACKICH Zaprezentowano aktualną sytuację w zakresie wprowadzania innowacji w małych i średnich przedsiębiorstwach słowackich, które funkcjonują na rynku krajowym i stanowią część słowackiego przemysłu drzewnego. Wyniki, które zostały zaprezentowane w pracy są częściowo efektem badań realizowanych podczas targów mebli w Nitrze. Praca opisuje jak przedsiębiorstwa i firmy wykorzystują swoje zasoby finansowe dla wdroŝenia innowacji i jakie są ich priorytety związane z innowacjami. Rezultatem tych badań jest ulepszenie modelu moŝliwości innowacyjnych w słowackich przedsiębiorstwach meblarskich. Słowa kluczowe: model moŝliwości innowacyjnych, przemysł przetwórstwa drewna, innowacje, małe i średnie przedsiębiorstwa, potencjał innowacyjny przedsiębiorstw

19 FORUM EKONOMICZNE SUMMARIES Oľga Cajchanová, Eva Sla mková Vysoká škola dopravy a spojov v Žilinie, Strojnicka fakulta, Katedra priemyslového inžinierstva IMPLEMENTATION OF SIX SIGMA PROJECTS The paper provides information about the Six Sigma strategy, way to introduce Project Team Activities and the deployment method to select project themes. It is also described how to use problem-solving processes for project activities. Researchers have found that successful deployment of Six Sigma involves focusing on a small number of highleverage items. Although the approach is seemed to be simple, it is in practise by no means easy. But the results justify the expected efforts. Research has shown that firms that successfully implement Six Sigma, are better performed in every business category, including return on sales, return on investment, employment growth and price increase. Jan Chudobiecki, Wojciech Lis dr inŝ. Jan Chudobiecki, dr hab. Wojciech Lis, prof. AR Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa, Akademia Rolnicza w Poznaniu, ul. Wojska Polskiego 38/42, Poznań, , jchudobi@au.poznan.pl; wlis@au,poznan.pl AIDED COMPUTER PROJECT MANAGEMENT Knowledge abort project management becomes more and more useful, not only for specialists who are busy preparing these project but also for company workers executing projects for the needs of their organizations. Existing computer software makes the projecting works much easier. There are lot of applications designed to help preparing and executing a project. Some of them were introduced in the paper. Key words: project management, mind mapping Josef Drábek, Karol Gubka, Michal Nič Doc. Ing. Josef Drábek CSc., Ing. Karol Gubka, Ing. Michal Nič, Katedra Podnikového hospodárstva, Technická univerzita vo Zvolene, Masarykova 24, Zvolen, Slovak republic, drabek@vsld.tuzvo.sk, kgubka@hotmail.com, m_nic@pobox.sk USE OF THE TRADITIONAL AND CONTROLLING METHODS FOR INVESTMENT PROJECTS EVALUATION The preparation of investment projects and their quality evaluation represents a basic pillar of all enterprises development. Each investment projects should be evaluated with more than just elementary methods. We consider especially dynamic and controlling methods to be decisive and their importance is presented at the following paper. Key words: investment project, dynamic methods, controlling methods, discount rate, net present value Eva Drličková Ing. Eva Drličková, PhD., Department of Marketing, Trade and World Forestry, Faculty of Wood Sciences and Technology, Technical University in Zvolen, Masarykova 24, Zvolen, Slovakia, dreva@vsld.tuzvo.sk CORPORATE MISSION AND CORPORATE COMMUNICATION IN THE FURNITURE INDUSTRY This article deals with three basic forms of corporate mission that can be used by firms in the branch of wood processing to furniture. These three basic concepts calculate also pro-ecological approach to the management. Furniture corporations should be in first rank among them which use ideas of common responsibility, essentially responsibility for nature, in communication with their target public. Corporate mission and corporate communication serves the purpose of this. Key words: corporate mission, corporate communication, globalisation, mission in furniture

20 20 FORUM EKONOMICZNE 2004 Eva Drličková, Mária Kamenská Ing. Eva Drličková, PhD., Ing. Mária Kamenská, Department of Marketing, Trade and World Forestry, Faculty of Wood Science and Technology, Technical university in Zvolen, Masarykova 24, Zvolen, Slovakia, ORGANISATION DIAGRAM PROJECT (REGARDING THE FUNCTIONALITY OF INTERNAL COMMUNICATION) The contribution is about communication, organisation and organisation diagram. The output for praxis (the enterprises) is to propose a new organisation diagram and a model of basic internal communication channels. This project was solved according to the requirement of entrepreneurial practice. Key words: project, organisation diagram, internal communication, feedback, effective communication in an enterprise. Mladen Figurić, Stjepan Posavec, Krešimir Greger Faculty of Forestry, University of Zagreb DEFINING POSSIBLE CLUSTER MODELS IN WOOD PROCESSING, FURNITURE MANUFACTURE AND PAPER PRODUCTION AND PROCESSING IN THE REPUBLIC OF CROATIA The paper discusses the phenomena of clusters and networks in wood processing, furniture manufacture and paper production and processing companies and highlights the competitive abilities derived from such associations. These organisational forms and the related business methods are analysed in the context of increasing international integration of goods, services, capital and labour markets. The diverse prospects of cluster development are a reflection of issues contained in this type of business, as well as its possible limitations. The paper offers basic guidelines for the functioning of the minimum of joint integrated chain management. Our approach is radically opposed to the fragmentariness of interest and businesses currently existing in this sector's trading and manufacturing companies. An idea concerning a joint cooperative cluster model is put forward. Some possible methods of selecting development concepts in the wood industry, furniture manufacture and paper production and processing are discussed. Key words: clusters, models, concept, wood processing, forestry Viera Galajdová, Mária Kotlínová, Valéria Nôtová Viera Galajdová, Mária Kotlínová, Valéria Nôtová Ing. Viera Galajdová, CSc., Ing. Mária Kotlínová, PhD., Ing. Valéria Nôtová, Katedra podnikového hospodárstva, Drevárska fakulta, Technická univerzita vo Zvolene, Masarykova 24, Zvolen LIFELONG EDUCATION OF MANAGERS IN A COMPANY Prosperity of company, its dynamic development as well as competitive ability are conditioned by human resource quality. Therefore education of employees belongs to basic implements of managers by achievement of company aims. Work efficiency of employees, their special knowledges and practical skills, work lead identification with aims and philosophy of employee are, and in the future it will be, important currency and fenson of company. Key words: Human resource quality, education of employees, motivation, work performance, work profile, assertive behaviour Wiktor Gotycz, Włodzimierz Popyk Katedra Mechanicznej Technologii Drewna, Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa COMPUTER SUPPORT OF MANAGEMENT OF A SAWMILL COMPANY Modern sawmills are faced with increasing demands for efficient and transparent production. Speed, a highprecious measurement and computer management systems are the main conditions, which enable to fulfill the contemporary requirements. Computer simulation programs are a very important tool of management in a sawmill, because it takes actual into account both technological and economical factors, what makes the increase of production s effectiveness. The paper describes some practical aspects of computer using by modelling of a sawmill company s work.