Opinie mieszkańców Lubelszczyzny o zmianach klimatu i gazie łupkowym. Raport z badania opinii publicznej

Transkrypt

1 Opinie mieszkańców o zmianach klimatu i gazie łupkowym Raport z badania opinii publicznej Lena Kolarska-Bobińska, członek Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii w Parlamencie Europejskim, Platforma Obywatelska Polityki Unii Europejskiej zawierają coraz bardziej ambitne cele związane z walką z ociepleniem klimatu. Dostosowanie się do nich jest dużym wyzwaniem dla całej Europy, a szczególnie dla Polski, której gospodarka oparta jest przede wszystkim na węglu. Dlatego tak ważna jest dywersyfikacja źródeł energii. Dużą rolę odgrywają tu nowe źródła energii, w tym gaz łupkowy i OZE. Na Lubelszczyźnie zlokalizowane są obecnie dwie biogazownie i dwie farmy wiatrowe, a kolejne inwestycje są w trakcie uzgodnień. Funkcjonuje też 11 odwiertów gazu łupkowego, a w najbliższym czasie są planowne 3 kolejne. Nowe źródła energii dają nadzieję na rozwój regionalny i nowe miejsca pracy, ale też rodzą obawy o zanieczyszczanie środowiska i oszpecanie krajobrazu. Każda polityka wymaga dialogu i akceptacji społecznej. Dlatego tak ważne jest śledzenie postaw społecznych związanych z nowymi źródłami energii. Prezentowane wyniki zawierają dane z badań opinii publicznej prowadzonych w 2013 roku na Lubelszczyźnie na zlecenie Biura Poseł do Parlamentu Europejskiego prof. Leny Kolarskiej - Bobińskiej. Dane te zostały zestawione z wynikami badań z roku. Więcej informacji o badaniu znajduje się na końcu raportu. WNIOSKI Zdecydowana większość mieszkańców (89%) uważa, że klimat na Ziemi ulega ociepleniu; Blisko połowa respondentów opowiada się za walką z globalnym ociepleniem, pomimo dodatkowych kosztów; Akceptacja nowych źródeł energii takich jak gaz łupkowy, farmy wiatrowe czy biogazownie jest duża; Wysokie poparcie dla wydobycia gazu łupkowego nie ulega zmianie; wolą by w pobliżu miejsca ich zamieszkania wydobywano gaz łupkowy, niż stawiano farmę wiatrową lub biogazownię. 1

2 1. ZMIANY KLIMATU Zdecydowana większość mieszkańców (89%) uważa, że klimat na Ziemi ulega zmianom, chociaż część z nich sądzi, że problem ten jest wyolbrzymiany (30%). Tylko 8% badanych odrzuca tezę o globalnym ociepleniu. Zmiany te mogą być istotnym zagrożeniem dla świata zdaniem 82% respondentów. Zwykle opiniom o zmianach klimatu towarzyszy niechęć do ponoszenia kosztów na walkę z jego ocieplaniem. Badanie pokazuje, że blisko połowa mieszkańców opowiada się za działaniami związanymi z globalnym ociepleniem, pomimo ich kosztów. Walkę z ociepleniem klimatu, jednak bez ponoszenia dodatkowych opłat, akceptuje 1/3 respondentów. PYTANIE 1. Pojawiają się opinie, że klimat na Ziemi ulega zmianom. Czy uważa Pan(i), że opinie te są prawdziwe, czy też niepradziwe? Prawdziwe Prawdziwe, ale mocno przesadzone Nieprawdziwe 59% 30% 8% 3% PYTANIE 2. Czy zmiany klimatu są istotnym zagrożeniem dla świata? Istotnym Nieistotnym 82% 15% 3% PYTANIE 3. Czy Pana(i) zdaniem w Polsce powinniśmy podejmować działania zapobiegające zmianom klimatu? Tak, pomimo, że będzie to kosztować Tak, ale tylko jeżeli nie będzie to oznaczało dodatkowych kosztów Nie należy podejmować specjalnych działań 46% 34% 15% 5% Podsumowując, przekonanie o globalnym ociepleniu jest powszechne, a zgoda na dodatkowe koszty zaskakująco duża. Szczególnie świadomi problemu globalnego ocieplenia są młodzi ludzie w wieku lat. 2

3 2. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII W Europie trwa dyskusja o wpływie wydobycia gazu łupkowego na środowisko. Gaz łupkowy jest często traktowany jako zagrożenie dla środowiska, w opozycji do tzw. "zielonych", czystych i przyjaznych źródeł energii. Interesowało nas, czy stereotypy te utrwalone są wśród mieszkańców? Czy gaz łupkowy budzi dużo większy opór niż tzw. "zielone" inwestycje, czyli wiatraki i biogazownie? Z badań wynika, że mieszkańcy akceptują nowe źródła energii. Ponad połowa z nich nie miałaby nic przeciwko lokalizacji blisko swojego domu. Gaz łupkowy jest bardziej akceptowany niż farmy wiatrowe czy biogazownie. Biogazownie budzą stosunkowo największy opór. Opinie te są prawdopodobnie podyktowane sterotypami i niewiedzą, ponieważ osobiste doświadczenie z farmami i biogazowniami są niewielkie. PYTANIE 4. Gdyby gaz łupkowy miał być wydobywany w pobliżu Pana(i) miejsca zamieszkania, był(a)by Pan(i) za czy przeciw tej decyzji? 2013 Polski Za Przeciw 72% 20% 8% 71% 21% 8% 56% 21% 23% PYTANIE 5. Gdyby farma wiatrowa miała być wybudowana w pobliżu Pana(i) miejsca zamieszkania, to czy był(a)by Pan(i) za czy przeciw tej decyzji? Za Przeciw 68% 26% 6% PYTANIE 6. Gdyby biogazownia miała być wybudowana w pobliżu Pana(i) miejsca zamieszkania, to czy był(a)by Pan(i) za czy przeciw tej decyzji? Za Przeciw 50% 41% 9% 3

4 Wydobycie blisko miejsca zamieszkania 80% 70% 60% 72% 68% 50% 40% 50% 41% Za Przeciw 30% 20% 21% 26% 10% 0% Gaz łupkowy Farma wiatrowa Biogazownia 3. GAZ ŁUPKOWY Lubelszczyzna jest jednym z regionów Polski, gdzie faktycznie prowadzi się prace nad wydobyciem gazu łupkowego. Pierwsze odwierty rozpoczęto w 2010 roku. Od tego czasu opinie na temat gazu łupkowego są tu niezmiennie pozytywne. Zwykle zjawiska, które nas dotyczą mają mniejsze poparcie, niż te które rozgrywają się daleko od nas. Nazywa się to efektem "nie na moim podwórku" ("not in my backyard"). akceptują zaś wydobycie gazu łupkowego nawet w pobliżu miejsca swojego zamieszkania (pytanie 4). Postrzegają gaz łupkowy jako szansę dla Polski, własnego regionu i okolicy. Również opinie o wpływie na środowisko naturalne i zdrowie właściwie nie ulegają zmianie. Warto zwrócić uwagę, że mieszkańcy mają na temat gazu łupkowego i konsekwencji jego wydobycia bardziej wyrobioną opinię niż mieszkańcy całej Polski. PYTANIE 7. Czy ogólnie rzecz biorąc, jest Pan(i) za wydobywaniem, czy przeciw wydobywaniu gazu łupkowego w Polsce? 2013 Polski Za wydobywaniem gazu łupkowego Przecie wydobywaniu gazu łupkowego 88% 6% 6% 93% 7% - 73% 4% 23% 4

5 PYTANIE 8. Dużo ostatnio mówi się o gazie łupkowym w Polsce na Lubelszczyźnie. Czy jego wydobywanie będzie korzystne czy niekorzystne dla Polski? Dla? Dla Polski Dla Dla okolicy, w której Pan(i) mieszka Korzystne Niekorzystne 85% 8% 7% % 9% 5% 87% 8% 5% % 9% 5% 75% 15% 10% % 15% 11% PYTANIE 9. Czy uważa Pan(i), że wydobycie gazu łupkowego jest bezpieczne dla środowiska naturalnego? 2013 Polski Bezpieczne Niebezpieczne 60% 20% 20% 57% 24% 19% 43% 16% 41% PYTANIE 10. Czy uważa Pan(i), że wydobycie gazu łupkowego jest bezpieczne dla zdrowia ludzi? 2013 Polski Bezpieczne Niebezpieczne 58% 26% 16% 60% 20% 20% 42% 13% 45% BADANIA * Badanie " o gazie łupkowym", TNS Polska na zlecenie Biura Poseł do Parlamentu Europejskiego prof. Leny Kolarskiej-Bobińskiej na 1000-osobowej próbie, styczeń 2013 ** Badanie " o gazie łupkowym", TNS OBOP na zlecenie Biura Poseł do Parlamentu Europejskiego prof. Leny Kolarskiej-Bobińskiej na 1000-osobowej próbie, listopad *** Badanie "Wydobywać? Polacy o gazie łupkowym", CBOS, wrzesień 5