CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WIZY DLA NASZYCH WSCHODNICH SĄSIADÓW I PROBLEM KALININGRADU BS/134/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ

Transkrypt

1 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI , , UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT W A R S Z A W A TELEFAX INTERNET sekretariat@cbos.pl BS/134/2002 WIZY DLA NASZYCH WSCHODNICH SĄSIADÓW I PROBLEM KALININGRADU KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, SIERPIEŃ 2002 PRZEDRUK MATERIAŁÓW CBOS W CAŁOŚCI LUB W CZĘŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE DANYCH EMPIRYCZNYCH JEST DOZWOLONE WYŁĄCZNIE Z PODANIEM ŹRÓDŁA

2 Zbliża się termin wprowadzenia obowiązku posiadania wiz dla obywateli Rosji, Białorusi i Ukrainy przy przekraczaniu polskiej granicy. Jak Polacy oceniają tę zmianę? 1 Dla kogo - ich zdaniem - będzie ona korzystna, a dla kogo niekorzystna? RYS. 1. CZY WPROWADZENIE OBOWIĄZKU POSIADANIA WIZ DLA OBYWATELI ROSJI, BIAŁORUSI I UKRAINY PRZY PRZEKRACZANIU POLSKIEJ GRANICY BĘDZIE KORZYSTNE CZY TEŻ NIEKORZYSTNE DLA: Korzystne Bez znaczenia Niekorzystne CBOS Trudno powiedzieć POLSKI 45% 22% 30% 3% KRAJÓW EUROPY ZACHODNIEJ OBECNIE NALEŻĄCYCH DO UNII EUROPEJSKIEJ 52% 27% 16% 5% ROSJI, BIAŁORUSI I UKRAINY 16% 14% 66% 4% Badani są najbardziej zgodni co do skutków tej operacji dla naszych wschodnich sąsiadów: uszczelnienie wschodniej granicy Polski będzie dla nich niekorzystne. Natomiast w opinii ponad połowy ankietowanych będzie to korzystne dla krajów obecnie należących do Unii Europejskiej, choć jednocześnie ponad jedna czwarta jest zdania, iż nie będzie to miało dla nich znaczenia. Najbardziej podzielone są opinie na temat skutków tej operacji dla Polski. Przeważa pogląd, że dla naszego kraju będzie to korzystne, ale blisko co trzeci badany wyraża przeciwną opinię w tej sprawie, a co piąty sądzi, że dla Polski będzie to bez znaczenia. 1 Sondaż Aktualne problemy i wydarzenia (146) przeprowadzono w dniach od 5 do 8 lipca 2002 roku na liczącej 1024 osoby reprezentatywnej próbie losowo-adresowej dorosłych mieszkańców Polski.

3 - 2 - Od roku 1998 w zasadzie nie zmieniły się odsetki osób zarówno uważających, że wprowadzenie wiz dla obywateli Rosji, Białorusi i Ukrainy będzie korzystne dla Polski, jak i oceniających to jako niekorzystne dla naszych wschodnich sąsiadów. Natomiast nieco wzrosła liczba respondentów dostrzegających płynące z tego korzyści dla krajów należących do Unii Europejskiej. Tabela 1 Czy wprowadzenie Dla Polski Dla krajów UE Dla Białorusi, Rosji, obowiązku posiadania Ukrainy* wiz będzie: VII 98 V 01 VII 02 VII 98 V 01 VII 02 VII 98 V 01 VII 02 w procentach - korzystne bez znaczenia niekorzystne Trudno powiedzieć * W roku 1998 pytanie brzmiało: Czy uszczelnienie naszej wschodniej granicy będzie korzystne czy też niekorzystne dla: Polski, krajów Europy Zachodniej obecnie należących do UE, krajów leżących za naszą wschodnią granicą? Mieszkańcy województw przygranicznych: podlaskiego, lubelskiego i podkarpackiego zapatrują się na tę sprawę nieco inaczej niż reszty kraju - częściej uważają, że wprowadzenie wiz dla obywateli Rosji, Białorusi i Ukrainy będzie niekorzystne dla Polski, a także dla krajów należących do Unii Europejskiej. Tak samo jak pozostałych województw zapatrują się jedynie na korzyści z tego posunięcia dla naszych wschodnich sąsiadów. Tabela 2 Czy wprowadzenie obowiązku posiadania wiz będzie: ściany wschodniej * Dla Polski Dla krajów UE Dla Białorusi, Rosji, Ukrainy reszty kraju ściany wschodniej * w procentach reszty kraju ściany wschodniej * mieszkańc y reszty kraju - korzystne bez znaczenia niekorzystne Trudno powiedzieć * Województwa: podlaskie, lubelskie i podkarpackie

4 - 3 - Przekonanie, że omawiana operacja - bezpośrednio przecież związana z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej - będzie dla naszego kraju niekorzystna, sprzyja w pewnym stopniu, choć niewielkim, wyrażaniu sprzeciwu wobec integracji. Tabela 3 Czy wprowadzenie obowiązku posiadania wiz dla obywateli Rosji, Białorusi i Ukrainy Stosunek przy przekraczaniu polskiej granicy będzie korzystne czy też niekorzystne dla Polski? do integracji Korzystne Bez znaczenia Niekorzystne Trudno powiedzieć w procentach Zwolennicy Przeciwnicy Niezdecydowani Uszczelnienie wschodniej granicy Polski, w momencie gdy stanie się ona zewnętrzną granicą Unii Europejskiej, nie ogranicza się tylko do wprowadzenia obowiązku posiadania wiz dla obywateli Rosji, Białorusi i Ukrainy. Chodzi o problem ogólniejszy - skuteczne powstrzymanie nielegalnej imigracji z krajów azjatyckich do Europy, co leży w interesie państw należących do UE. W związku z tym zadaliśmy badanym pytanie, czy obowiązek przeciwdziałania takiej imigracji powinien spoczywać tylko na Polsce czy też powinien być traktowany jako wspólna sprawa poszerzonej Unii. Wśród ankietowanych zdecydowanie przeważa pogląd, że obowiązkiem Polski jest skuteczna ochrona swojej granicy, ale nasz kraj powinien uzyskać w tym zakresie wszelką niezbędną pomoc od Unii Europejskiej. Równocześnie blisko jedna czwarta badanych uważa za właściwe powierzenie ochrony zewnętrznych granic UE specjalnie powołanym w tym celu organom unijnym.

5 - 4 - RYS. 2. PO WSTĄPIENIU POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ WSCHODNIA GRANICA POLSKI STANIE SIĘ ZEWNĘTRZNĄ GRANICĄ UE. UNII EUROPEJSKIEJ BARDZO ZALEŻY NA POWSTRZYMANIU FALI NIELEGALNEJ IMIGRACJI ZE WSCHODU DO EUROPY. CO W TEJ SYTUACJI NALEŻY ROBIĆ? CBOS Obowiązkiem Polski jest skuteczna ochrona swojej granicy, ale Unia Europejska powinna udzielić takiej pomocy, jaka będzie niezbędna, aby Polska mogła wywiązać się z tego obowiązku 41% 23% W interesie Polski jest, aby ochronę zewnętrznych granic Unii Europejskiej, w tym wschodniej granicy Polski, sprawowały specjalnie powołane w tym celu organy Unii, na przykład wspólna europejska straż graniczna 22% 14% Skoro Polska chce wejść do Unii, to musi zapewnić skuteczną ochronę swojej granicy przed nielegalną imigracją Trudno powiedzieć Jak wiadomo, Moskwa protestuje przeciwko wprowadzeniu wiz dla obywateli Rosji po przyjęciu Polski (a także Litwy) do Unii Europejskiej, gdyż utrudni to podróże między Rosją a należącym do niej obwodem kaliningradzkim. Zapytaliśmy Polaków, jak - ich zdaniem - należy rozwiązać ten problem? RYS. 3. PO PRZYJĘCIU POLSKI I LITWY DO UNII EUROPEJSKIEJ I WPROWADZENIU WIZ DLA OBYWATELI ROSJI UTRUDNIONE ZOSTANĄ PODRÓŻE MIĘDZY OBWODEM KALININGRADZKIM A ROSJĄ. JAK, PANA(I) ZDANIEM, NALEŻY ROZWIĄZAĆ TEN PROBLEM? CBOS Maksymalnie ułatwić wydawanie wiz obywatelom Rosji 30% Nie wprowadzać żadnych specjalnych ułatwień na granicach lądowych - Rosja może rozwinąć komunikację lotniczą i morską Uruchomić specjalne połączenia kolejowe i autobusowe między Rosją a Kaliningradem, w których pasażerowie nie posiadaliby wiz, ale nie mogliby wysiadać na terytorium Polski bądź Litwy Wyznaczyć specjalne trasy dla samochodów pomiędzy Rosją a Kaliningradem, po których można by przejeżdżać bez wiz 14% 13% 21% Jeszcze inaczej 1% Trudno powiedzieć 21%

6 - 5 - Największym poparciem ankietowanych cieszy się rozwiązanie, które jest zgodne ze stanowiskiem Polski, a mianowicie - wprowadzenie maksymalnych ułatwień w wydawaniu wiz dla obywateli Rosji. Niewiele jednak mniejsza grupa badanych jest zdania, że nie należy wprowadzać żadnych specjalnych ułatwień, gdyż Rosja może sama rozwiązać ten problem przez stworzenie warunków do rozwoju komunikacji lotniczej i morskiej pomiędzy Kaliningradem a resztą swego terytorium. Zdecydowanie mniejszą liczbę zwolenników mają pozostałe rozwiązania. Opracował Michał STRZESZEWSKI