GinPolMedProject 4 (22) Artykuł oryginalny/original article
|
|
- Nina Jadwiga Kowalczyk
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 29 Analiza porodów kleszczowych w Klinice Położnictwa i Ginekologii ICZM P w Łodzi Analysis of forceps deliveries in Department of Obstetrics and Gynecology at Polish Mother s Memorial Hospital in Lodz Artykuł oryginalny/original article ANNA RADOMSKA, RADOSŁAW ROKICKI, GRZEGORZ KRASOMSKI II Katedra Ginekologii i Położnictwa. Uniwersytet Medyczny w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. n. med. Grzegorz Krasomski Adres do korespondencji/address for correspondence: Anna Radomska II Katedra Ginekologii i Położnictwa UM w Łodzi ul. Rzgowska 281/289, Łódź tel , radomska.anna@op.pl Statystyka/Statistic Liczba słów/word count 1411/1765 Tabele/Tables 4 Ryciny/Figures 0 Piśmiennictwo/References 26 Received: Accepted: Published: Streszczenie Wstêp. Poród kleszczowy jest jedn¹ z metod operacyjnego ukoñczenia porodu drog¹ pochwow¹. Ten sposób ukoñczenia porodu ma swoich zwolenników i przeciwników. Najwiêksze kontrowersje dotycz¹ mo liwoœci wyst¹pienia urazów oko³oporodowych u matek i noworodków. Obecnie obserwuje siê trend spadkowy iloœci wykonywanych zabiegów kleszczowych. Niektóre oœrodki ca³kowicie zaniecha³y stosowania kleszczy. Cel pracy. Ocena czêstoœci przeprowadzania porodów kleszczowych oraz analiza wyników po³o niczych matczynych i noworodkowych. Materia³ i metody. Badan¹ grupê stanowi³y noworodki oraz matki po zabiegach kleszczowych w okresie od 1 stycznia 2006 roku do 31 grudnia 2009 roku. Uzyskane dane poddano analizie statystycznej. Dokonano porównania wyników z badaniami przeprowadzonymi w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZMP w odzi w latach Wyniki. W analizowanym okresie czasu w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZMP urodzi³o siê 5391 noworodków o czasie, w tym 403 noworodki przy u yciu kleszczy po³o niczych, co stanowi 7,48 wszystkich porodów. Uraz porodowy kana³u rodnego wyst¹pi³ w ponad 40 przypadków, 14,4 noworodków dozna³o urazu oko³oporodowego. Wnioski. Zabieg kleszczowy przeprowadzony przez doœwiadczonego po³o nika jest bezpieczny. Kleszcze po³o nicze s¹ skuteczn¹ metod¹ przerwania zagro enia p³odu lub matki. S³owa kluczowe: kleszcze, noworodek, uraz oko³oporodowy, uraz kana³u rodnego Summary Introduction. Forceps delivery is one of the methods of ending the vaginal delivery. This kind of delivery has many supporters and many opponents. The controversy especially concerns the mothers and newborns traumas. In fact, there has been a tendency to decrease the of forceps delivery. Some hospitals have given up this operation. Aim. The aim of this study is to estimate the frequency of forceps deliveries and analyze maternal and neonatal results. Materials and methods. The subjects of the study were forceps deliveries in Department of Obstetrics and Gynecology at Polish Mother s Memorial Hospital in Lodz between 1 January 2006 and 31 December The results received were statistically analyzed. The results were compared with earlier studies done in the Clinic. Results live newborns were subjected to retrospective analysis. All newborns were full term. In the examined period 403 births were forceps assisted operations. The analysis showed the rate of forceps deliveries was 7,5 of all newborns. Genital tract trauma was estimated in more than 40 of the cases. The incident of birth trauma appeared in 14,4 of all the cases.
2 30 A. RADOMSKA, R. ROKICKI, G. KRASOMSKI Conclusions. Obstetric forceps is safe when performed by an experienced obstetrician. Forceps operations constitute an effective method of ending the delivery when the mother or fetal are threatened. Keywords: forceps, newborn, fetal trauma, genital tract trauma WSTĘP Jedn¹ z operacyjnych metod ukoñczenia porodu jest poród kleszczowy. Mimo, i kleszcze po³o nicze znane by³y ju w staro ytnoœci, to jednak Avicennie (X. wiek) przypisuje siê pierwszy poród zakoñczony urodzeniem ywego p³odu. Kilkaset lat póÿniej nast¹pi³ podzia³ wœród po³o ników na zwolenników oraz przeciwników tej metody porodu. Spór ten trwa do dziœ [1-4]. Obecnie obserwuje siê trend spadkowy iloœci zabiegów kleszczowych przy jednoczesnym wzroœcie odsetka wykonywanych ciêæ cesarskich. Taka sytuacja uwarunkowana jest rozwojem diagnostyki prenatalnej, która umo - liwia wczesne rozpoznanie zagro enia p³odu oraz matki [3,5,6]. Konsekwencj¹ rzadkiego wykonywania operacji kleszczowych, a tym bardziej ich zaniechania jest spadek liczby po³o ników, którzy sprawnie wykonuj¹ ten zabieg [3,7-10]. Zabieg kleszczowy wykonany przez doœwiadczonego po³o nika na g³ówkê znajduj¹c¹ siê na wychodzie jest obarczony niskim wskaÿnikiem ryzyka [11-15]. Eliminacja wszystkich powik³añ jest jednak niemo liwa. Wyniki noworodkowe stanowi¹ najistotniejszy element aktualnej dyskusji na temat porodu kleszczowego. Literatura dotycz¹ca zabiegów kleszczowych jest bardzo bogata. Wiele przeprowadzonych analiz opiera³o siê na zaleceniach American College of Obstetrics and Gynecologists (ACOG) z 1965r., które dopuszcza³y stosowanie kleszczy wysokich. W 1989 roku uznano, e jest to niewskazane ze wzglêdu na du e ryzyko uszkodzenia p³odu oraz kana³u rodnego[16,17]. CEL PRACY Celem pracy by³a ocena czêstoœci wykonywania zabiegów kleszczowych oraz analiza wyników po³o niczych z uwzglêdnieniem urazów porodowych u matki oraz noworodka. MATERIAŁ I METODY Dokonano retrospektywnej analizy porodów kleszczowych, które odby³y siê w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w odzi w okresie od 1 stycznia 2006r. do 31 grudnia 2009r. Dokonano porównania wyników z badaniami przeprowadzonymi w tej samej klinice w latach Dla wszystkich analizowanych porodów wiek ci¹ owy wynosi³, co najmniej 37. tygodni. INTRODUCTION One of the modes of gestation termination is forceps delivery. Although obstetrical forceps were known as far back as in ancient times, it is Avicenna (X th century) who is credited with the first successful delivery of live child. The dispute around the origins of the technique perseveres to this day [1-4]. At present, forceps deliveries are on the decline in favor of cesarean sections. This is due to the progress within the field of prenatal diagnostics that permits early detection of maternal or fetal threats [3,5,6]. The consequence of the scarcity of forceps procedures performed, and even more so of their discontinuation, are the falling of obstetricians who are adept at conducting the procedure [3,7-10]. Forceps delivery is a low-risk procedure with respect to the neonatal head if performed by an experiences obstetrician [11-15]. However, it is impossible to rule out all complications. Neonatal outcome is of greatest interest in the debate on forceps delivery. The literature regarding forceps procedures is extensive. Many of the analyses conducted were based on the guidelines laid down by the American College of Obstetrics and Gynecologists (ACOG) in 1965 that approved the application of high forceps. In 1989 their use was proclaimed counter-indicated on account of a high risk of injury of the fetus as well as the genital tract [16,17]. AIM The aim of the study was to evaluate the incidence of forceps deliveries as well as the assessment of obstetrical outcome with regard to perinatal injuries in both the mother and child. MATERIAL AND METHODS We conducted a retrospective analysis of forceps deliveries performed at the Clinic of Obstetrics and Gynecology, Mother Pole Memorial Hospital within the period from January 1, 2006, to December 31, A comparison was attempted with respect to the outcome for the period at the same clinic. In the case of all deliveries under investigation, gestational age amounted to at least 37. weeks.
3 Analiza porodów kleszczowych w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZM P w odzi 31 WYNIKI W latach w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZMP urodzi³o siê 6454 noworodków, w tym 5391 noworodków urodzonych o czasie, 16 ci¹ zakoñczy³o siê przedwczeœnie. Wœród kobiet rodz¹cych o czasie 3146 (58) urodzi³o si³ami natury. Porody kleszczowe stanowi³y 7,5 porodów noworodki (tab.1.). Najczêstszym wskazaniem do zabiegu kleszczowego by³a zagra aj¹ca zamartwica wewn¹trzmaciczna p³odu (80). Kolejnym wskazaniem do u ycia kleszczy by³ brak postêpu porodu (14). Pozosta³e 6 stanowi³y wskazania kardiologiczne, okulistyczne i zaburzenia psychiczne. Œredni wiek kobiet rodz¹cych si³ami natury wyniós³ 28,8, rodz¹cych poprzez ciêcie cesarskie 29,6, w grupie porodów z u yciem kleszczy 27,7 lat. Stwierdzono zale noœæ statystyczn¹ pomiêdzy wiekiem matek rodz¹cych ró nymi sposobami oraz zale noœæ statystyczn¹ punktacji noworodków wg skali Apgar (tab.2). Œredni czas trwania I i II okresu porodu by³ d³u - szy w porodach kleszczowych ni w porodach fizjologicznych. I okres porodu by³ d³u szy œrednio o 52 minuty, II okres porodu o 11 minut. Analiza statystyczna wykaza³a brak znamiennoœci pomiêdzy masami noworodków urodzonych si³ami natury oraz urodzonych przy pomocy kleszczy po³o - niczych (p>0,05). Œrednia masa p³odów urodzonych si³ami natury wynios³a 3407g, przy pomocy kleszczy 3400g. Noworodki urodzone poprzez ciêcie cesarskie uzyska³y œredni¹ masê 3306g. Œrednia d³ugoœæ urodzeniowa noworodków urodzonych o czasie si³ami natury wynios³a 55cm, przy pomocy kleszczy 55,1cm. Œrednia d³ugoœæ noworodków urodzonych drog¹ ciêcia cesarskiego wynios³a 54,7cm. RESULTS Within the period at the Clinic of Obstetrics and Gynecology, Mother Pole Memorial Hospital, 6454 neonates were delivered, with 5391 newborns born in due time and, 16 - prematurely. Out of the total, 3146 (58) full-term deliveries occurred spontaneously, while forceps deliveries constituted 7,5 of all births (Tab.1.). The predominant indication for the forceps procedure was intrauterine fetal distress (80). Another indication for the use of forceps was no labour progress (14). The remaining 6 featured cardiological, ophtalmological indications as well as mental disorders. The mean age of parturient women who delivered via spontaneous birth amounted to 28,8, and that of women who delivered via cesarean section - 29,6, in the group of forceps procedure 27,7. A statistical correlation was established between maternal age and various delivery routes as well as an interdependence with respect to the neonatal score on the Apgar scale (Tab.2). The mean duration of the I and II labour stages proved longer in respect of forceps deliveries as opposed to spontaneous births. The I labour stage averaged 52 minutes longer, while the II stage - was prolonged by 11 minutes. The statistical analysis showed no significance as regards the birth mass of neonates delivered spontaneously as well as delivered by means of obstetrical forceps (p>0,05). The mean birth mass of neonates delivered spontaneously amounted to 3407g, that of neonates delivered by means of forceps g. Newborns delivered via cesarean section achieved the mean mass of 3306g. The mean birth length of neonates delivered in due term in spontaneous birth reached 55cm, by means of forceps - 55,1cm. the mean length of neonates delivered by means of cesarean section amounted to 54,7cm. Tab. 1. Zestawienie ilości urodzeń żywych noworodków o czasie w latach Sposób porodu Rok Razem Naturalny , , , , ,36 Cesarskie ciêcie , , , , ,17 Kleszczowy 107 8, , , , ,48 Ogó³em Tab. 1. Compilation quantity of living birth in term pregnancy between 2006 and 2009 Method of delivery Year Spontaneous labour , , , , ,36 Caesarean section , , , , ,17 Forceps delivery 107 8, , , , ,48 Total Total
4 32 A. RADOMSKA, R. ROKICKI, G. KRASOMSKI Tab. 2. Zestawienie parametrów urodzeń żywych noworodków o czasie w latach wg sposobu porodu Cechy (wartoœci miar statystycznych) Wiek matki Masa urodzeniowa (gramy) D³ugoœæ urodzeniowa (cm) Ocena noworodka w skali Apgar Porody naturalne : Minimum Maksimum Œrednia 28, ,09 9,29 Odchylenie standardowe 4, ,90 0,71 Porody poprzez cesarskie ciêcia : Minimum Maksimum Œrednia 29, ,73 8,84 Odchylenie standardowe 4, ,16 1,01 Porody kleszczowe : 403 Minimum Maksimum Œrednia 27, ,13 8,50 Odchylenie standardowe 4, ,79 0,88 p-t-t (naturalne: cesarskie ciêcia) 0,0006 0,0018 0,0004 0,0001 wzs wzs wzs wzs p-t-t (naturalne: kleszczowe) 0,0014 0,3775 0,4740 0,0014 wzs bzs bzs wzs p-t-t (kleszczowe: cesarski ciêcia) 0,0005 0,0003 0,0090 0,0009 wzs wzs wzs wzs * test T (Studenta): wzs = wystêpuje zale noœæ statystyczna (poziom ufnoœci testu p-t-t < 0,05) bzs = brak zale noœci statystycznej (poziom ufnoœci testu p-t-t > 0,05) Tab. 2. Summary of parameters of live births on time in by ways of delivery Features (statistical measures) Maternal age Birth weight (grams) Birth length (cm) The resulting Apgar scale scores Spontaneous delivery Total: Minimum Maximum Average 28, ,09 9,29 Standard deviation 4, ,90 0,71 Porody poprzez cesarskie ciêcia : Minimum Maximum Average 29, ,73 8,84 Standard deviation 4, ,16 1,01 Porody kleszczowe : 403 Minimum Maximum Average 27, ,13 8,50 Standard deviation 4, ,79 0,88 p-t-t (spontaneus: cesarean section) 0,0006 0,0018 0,0004 0,0001 sc sc sc sc p-t-t (spontaneus: forceps) 0,0014 0,3775 0,4740 0,0014 sc lsc lsc sc p-t-t (forceps: cesarean section) 0,0005 0,0003 0,0090 0,0009 wzs wzs wzs wzs * Student s t-test: sc = statistical correlation (probability level of t-test < 0,05) lsc = lack of statistical correlation (probability level of t-test > 0,05)
5 Analiza porodów kleszczowych w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZM P w odzi 33 Noworodki urodzone przy pomocy kleszczy po³o - niczych uzyska³y nieznacznie ni sz¹ punktacjê w skali Apgar; w pierwszej minucie ycia (8,5pkt) w stosunku do dzieci urodzonych si³ami natury (9,3pkt) oraz poprzez ciêcie cesarskie (8,8pkt). Najni sza punktacja w skali Apgar uzyskana po porodach kleszczowych wynios³a 5, po porodach si³ami natury 2pkt i 1pkt po porodzie drog¹ ciêcia cesarskiego. 27 (6,7) noworodków urodzonych przy pomocy kleszczy wymaga³o opieki na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej. U ponad 93 noworodków nie stwierdzono adnych powik³añ. Koniecznoœæ wzmo onej opieki nad noworodkami po porodach si³ami natury wyst¹pi³a u 4,5 dzieci, a po ciêciach cesarskich u 8,9 noworodków. Czas hospitalizacji noworodków urodzonych przy pomocy kleszczy by³ œrednio o 0,5 dnia d³u szy ni noworodków po porodach fizjologicznych i wyniós³ 4,2 dnia. Czas pobytu noworodków po ciêciach cesarskich wyniós³ 5,8 dnia. Ponad 7 porodów kleszczowych zakoñczy³o siê urazem porodowym u matki. Pêkniêcie krocza zaobserwowano u 11(2,7) kobiet. Pêkniêcie pochwy stwierdzono w 20 przypadkach 4,9. Urazu oko³oporowego dozna³o 14,1 noworodków urodzonych przy pomocy kleszczy (tab.3.) Stwierdzono niewielk¹ zale noœæ statystyczn¹ pomiêdzy sposobem porodu, a urazowoœci¹ oko³oporodow¹ noworodków na niekorzyœæ porodów kleszczowych (chi 2 = 158,1187 df =2 p=0,0001<0,05) W analizowanym materiale noworodki dozna³y pojedynczych b¹dÿ mnogich urazów. Najczêstszym urazem by³ krwiak podokostnowy, który pojawi³ siê u 42(10) noworodków. Po porodach fizjologicznych krwiak podokostnowy stwierdzono u 112(3,5) noworodków. Tego typu powik³anie stwierdzono równie w 13 przypadkach (0,7) po porodzie przez ciêcie cesarski. W grupie porodów kleszczowych u 10(2,5) noworodków stwierdzono z³amanie obojczyka, natomiast po porodzie fizjologicznym tego urazu dozna³o nieco ponad 1 Newborns delivered by means of obstetrical forceps scored a little lower on the Apgar scale; within the first minute of life (8,5pts) as opposed to children delivered in spontaneous birth (9,3pts) and via cesarean section (8,8pts). The lowest score on the Apgar scale obtained after forceps delivery reached 5, after spontaneous birth - 2pts and 1pt after delivery by means of cesarean section. 27 (6,7) neonates delivered by means of forceps required care at the neonatal intensive care unit. In over 93 of neonates no complications were present. Enhanced management was introduced in 4,5 of children after spontaneous birth, and in 8,9 of neonates after cesarean sections. Hospitalization duration of neonates delivered by means of forceps averaged 4,2 days and was o 0,5 day longer as opposed to neonates delivered by way of spontaneous birth. Hospitalization duration of neonates after cesarean sections amounted to 5,8 days. Over 7 of forceps deliveries led to maternal perinatal injury. Perineal laceration was seen in 11(2,7) women. Vulvar laceration was observed in 20 cases 4,9. Perinatal injury affected 14,1 of neonates delivered by means of forceps (Tab.3.) A slight statistical interdependency was observed between the route of delivery and perinatal injuries in neonates to the disadvantage of forceps deliveries (chi 2 = 158,1187 df =2 p=0,0001<0,05). In the material analyzed newborns suffered from singular or multiple injuries. The prevalent injury featured subperiosteal hematoma that occurred in 42(10) neonates. Subperiosteal hematoma was detected in 112(3,5) neonates following spontaneous birth. The injury was also seen in 13 cases (0,7) of cesarean section. In 10(2,5) neonates in the group of forceps deliveries clavicle fracture was found, with slightly over 1 of neonates affected by the same type of injury following spontaneous birth. In the wake of forceps delivery, the following were observed: cerebral oedema (1 case), Erb paralysis (1 case) as well as Klumpke paralysis (1 case). Tab. 3. Odsetek urazów okołoporodowych u noworodków Sposób porodu Urazy oko³oporodowe noworodków wyst¹pi³y nie wyst¹pi³y Razem Cesarskie ciêcie 13 0, , Naturalny 162 5, , Kleszczowy 57 14, , Ogó³em 232 4, , Tab. 3. Percentage of fetal trauma Delivery way occur quantity Fetal trauma not occur quantity Total quantity Cesarean section 13 0, , Spontaneous delivery 162 5, , Forceps delivery 57 14, , Total 232 4, ,
6 34 A. RADOMSKA, R. ROKICKI, G. KRASOMSKI noworodków. Po porodzie kleszczowym zaobserwowano wyst¹pienie obrzêku mózgu (1 przypadek), pora enie Erba (1 przypadek) oraz pora enie Klumpkego (1 przypadek). Podczas porodów fizjologicznych pora- enie splotu barkowego wyst¹pi³o u 3 noworodków. W analizowanym materiale wœród porodów kleszczowych stwierdzono wyst¹pienie 6 przypadków nieurazowego krwawienia dokomorowego stopnia II oraz 3 stopnia I. Po porodach si³ami natury, powik³anie takie zaobserwowano w 28 przypadkach (20 I stopnia, 8 II stopnia), zaœ po ciêciach cesarskich w 33 (25 I stopnia, 8 II stopnia). DYSKUSJA W latach w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZMP w odzi 16,4 ci¹ zakoñczy³o siê przedwczeœnie. Odsetek ten wydaje siê byæ wysoki i z pewnoœci¹ zwi¹zany jest z III poziomem referencyjnoœci placówki. W podobnych badaniach przeprowadzonych w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZMP w latach odsetek ten siêgn¹³ ponad 15 [18]. Si³ami natury odby³o siê 58 porodów w tym 34 kobiet ciê arnych rozwi¹zano drog¹ ciêcia cesarskiego. Wysoki odsetek ciêæ cesarskich spowodowany jest przyjmowaniem ciê arnych z innych oœrodków, u których stwierdzono patologiê po³o nicz¹. 403 noworodki urodzi³y siê z pomoc¹ kleszczy po³o niczych, co stanowi³o 7,5 porodów o czasie. W latach poprzednich ( ) odsetek ten by³ podobny i wyniós³ prawie 8 [18]. Wynik ten w porównaniu do innych placówek jest stosunkowo wysoki. Przyk³adowo w latach w Instytucie Po³o - nictwa i Chorób Kobiecych Akademii Medycznej w Gdañsku jedynie w 0,8 wszystkich porodów zakoñczy³o siê przy u yciu kleszczy [19]. G³ównym wskazaniem do wykonania operacji kleszczowej w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZPM by³a w 80 zagra aj¹ca zamartwica wewn¹trzmaciczna p³odu. W literaturze odsetek ten wynosi od 37 do 76 [21-23]. Kleszcze zastosowano równie w przypadku braku postêpu II okresu porodu - 14 przypadków. U 6 rodz¹cych kleszcze po³o nicze zastosowano ze Brachial plexopathy occurred in 3 of neonates following spontaneous birth. In the material investigated, among forceps deliveries there were 6 cases of non-injury related intraventricular hemorrhage of the II degree and 3 of the I degree. Following spontaneous delivery, such a complication was seen in 28 cases (20 I degree, 8 II degree), and following cesarean sections- 33 (25 I degree, 8 II degree). DISCUSSION At the Clinic of Obstetrics and Gynecology, Mother Pole Memorial Hospital in ódÿ 16,4 of pregnancies were terminated prematurely within the period The percentage seems high and is surely associated with the II reference level of the centre. The respective percentage at the Clinic of Obstetrics and Gynecology, Mother Pole Memorial Hospital for the period reached over 15 [18]. spontaneous births constituted 58 of the total, with 34 of cases of gestation terminated by means of cesarean section. The high percentage of cesarean sections is due to the referral of pregnant women from other health centres on account of obstetrical pathologies. 403 newborns were delivered with the help of obstetrical forceps, amounting to 7,5 of full-term births. In the previous period ( ), the respective figure was similar and reached nearly 8 [18]. This result is relatively high in comparison with other centres. For instance, within the period at the Institute of Obstetrics and Gynecological Diseases, Medical Academy in Gdañsk, only 0,8 of the total of births were terminated in forceps procedure [19]. The main indication for the performance of forceps procedure in the Clinic of Obstetrics and Gynecology, Mother Pole Memorial Hospital, was intrauterine fetal distress in 80 of cases. In the literature retrieved, the figures vary from 37 to 76 [21-23]. Forceps were also used in case of no labour progress in its second stage - in 14 of cases. The rationale of the application of obstetrical forceps in 6 of parturient women were cardiological, ophtalmological indications as well as mental disorders. The objective was to shorten the Tab. 4. Średni wiek kobiet rodzących w latach i Sposób porodu Œredni wiek matek w latach Odchylenie standardowe Œredni wiek matek w latach Odchylenie standardowe Poród kleszczowy 26,78 4,76 27,76 4,68 Poród naturalny 27,96 4,57 28,84 4,92 Ciêcie cesarskie 28,65 5,05 29,63 4,74 Tab. 4. Compilation medium mother age and method of delivery between 2000 and 2005 and between 2006 and 2009 Method of delivery Medium mother age Standard deviation Medium mother age Standard deviation Forceps delivery 26,78 4,76 27,76 4,68 Spontaneus deliv. 27,96 4,57 28,84 4,92 Cesarean section 28,65 5,05 29,63 4,74
7 Analiza porodów kleszczowych w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZM P w odzi 35 wskazañ kardiologicznych, okulistycznych i u kobiet, u których stwierdzono zaburzenia psychiczne. Celem takiego postêpowania by³o skrócenie II okresu porodu i wyeliminowanie wysi³ku spowodowanego parciem. Analizê porównawcz¹ œredniego wieku kobiet rodz¹cych w dwóch badanych okresach przedstawiono w tab.4. Stwierdzono, e kobiety rodz¹ce w latach by³y œrednio rok starsze ni rodz¹ce w latach wczeœniejszych. Rosn¹cy wiek kobiet wskazuje, i pary póÿniej podejmuj¹ decyzjê o macierzyñstwie. W badaniach Wydry œredni wiek kobiet rodz¹cych przy pomocy kleszczy wyniós³ 25,7 [24]. W latach w 2,7 przypadków stwierdzono pêkniêcie krocza. We wczeœniejszych badaniach uraz ten zaobserwowano u 3,5 rodz¹cych przy pomocy kleszczy w tym 4 rodz¹ce (0,7) dozna³y pêkniêcia krocza III stopnia [18]. Uraz krocza zdecydowanie czêœciej wystêpowa³ u pierworódek. Œrednia masa noworodków urodzonych przy pomocy kleszczy po³o niczych by³a identyczna w porównaniu do dzieci urodzonych fizjologicznie. Odmienne wyniki uzyskano w latach poprzednich, gdzie wykazano istotn¹ statystycznie ró nicê w masie cia³a noworodków urodzonych ró nymi drogami. W latach œrednia masa cia³a noworodków w grupie porodów naturalnych wynios³a 3351g natomist dzieci urodzonych przy pomocy kleszczy 3422 g [18]. Noworodki urodzone przy pomocy kleszczy w Klinice Po³o nictwa i Ginekologii ICZMP w odzi w latach uzyska³y œrednio 8,5 punktów w skali Apgar. We wczeœniejszych badaniach uzyskano 8,3 [18] natomiast w analizie Wydry œrednia punktacja wynios³a 7,8 [24]. U ponad 14 noworodków urodzonych podczas zabiegu kleszczowego stwierdzono wyst¹pienie urazu oko³oporodowego. Krwiak podokostnowy by³ najczêœciej obserwowanym uszkodzeniem i wyst¹pi³ u 10 dzieci urodzonych przy pomocy kleszczy. W badaniach z lat odsetek ten wyniós³ 8,5[18]. W analizowanym materiale uraz wyst¹pi³ po porodach fizjologicznych w 3,5 przypadków. Zdarzy³y siê równie pojedyncze przypadki krwiaków podokostnowych u noworodków po ciêciu cesarskim nale y wiêc wnioskowaæ, e u ycie kleszczy nie jest jedynym czynnikiem powoduj¹cym ten uraz. W czteroletnim okresie obserwacji porodów kleszczowych wyst¹pi³ pojedynczy przypadek pora enia splotu barkowego typu Erba, natomiast dwa porody zakoñczy³y siê tym powik³aniem. Jeden przypadek pora enia Erba wyst¹pi³ równie w latach [18]. Analiza w latach wykaza³a wyst¹pienie jednego urazu pod postaci¹ pora enia Klumpkego. Inni autorzy czêstoœæ pora eñ splotu barkowego okreœlaj¹ na 1,4 4,4 na 1000 urodzeñ [25,26]. W badanym materiale stwierdzono jeden przypadek obrzêku mózgu. W latach stwierdzono jeden incydent pora enia nerwu twarzowego, krwotoku podpajêczyduration of the II stage of labour and eliminate the physical effort involved in pushing.. A comparative analysis of the mean age of parturient women relative to the two respective periods has been provided in Tab.4. It has been established that within the period parturient women were a year older on average as oppose to previous research periods. The growing age of women indicates that couples make family-planning decisions later. In the research by Wydra the mean age of gestations terminated by means of forceps amounted to 25,7 [24]. Within the period perineal laceration was seen in 2,7 of cases. In previous research the injury occurred in 3,5 of deliveries by means of forceps, including 4 (0,7) perineal lacerations of the III degree [18]. Perineal injury decidedly prevailed among primiparous women. The mean neonatal birth mass following delivery by means of obstetrical forceps did not diverge from the birth mass of children born via an unassisted delivery. Results indicating to the contrary were obtained in previous periods, whereupon a statistically significant difference was found with respect to the body mass of neonates delivered by different routes. Within the period the mean body mass of neonates born in spontaneous birth reached 3351g as opposed to that of children delivered by means of forceps 3422 g [18]. Newborns delivered by means of forceps at the Clinic of Obstetrics and Gynecology, Mother Pole Memorial Hospital in ódÿ within the period averaged 8,5 points on the Apgar scale. Previous research yielded a total of 8,3[ 18], whereas the analysis by Wydra revealed the mean score of 7,8 [24]. In excess of 14 of neonates delivered via forceps procedure presented a perinatal injury. Subperiosteal hematoma was the most frequent injury to be seen, occurring in 10 of children delivered by means of forceps. In the studies published the corresponding percentage amounted to 8,5[18]. In the material analyzed, injury occurred in the wake of 3,5 of spontaneous births. There have also been singular cases of subperiosteal hematomas in neonates following cesarean section. It is therefore justified to infer that forceps procedure is not the only factor that contributes to the development of the injury. During a four-year observation of forceps deliveries a single case of Erb brachial plexopathy was seen, while two deliveries led to this complication. One case of Erb paralysis was noted within the period [18]. Within the period a single injury occurred and was classified as Klumpke paralysis. Other authors estimate the incidence of brachial plexopathy at 1,4 4,4 out of 1000 births [25,26]. In the material under investigation, one case of cerebral oedema was detected. Within the period , one case of facial neuropathy, subarachnoid hemorrhage, intraventricular hemorrhage of the III degree[18] was found. The com-
8 36 A. RADOMSKA, R. ROKICKI, G. KRASOMSKI nówkowego oraz krwotoku dokomorowego III stopnia[18]. Powik³ania te nie wyst¹pi³y w latach póÿniejszych. Wyst¹pienie tych urazów mo na uznaæ w analizowanych grupach za sporadyczne. WNIOSKI 1. Zabiegi kleszczowe s¹ bezpiecznym sposobem porodu dla matki i p³odu, jeœli przeprowadzone s¹ w przypadkach wyraÿnych wskazañ oraz bezwzglêdnie przestrzegane s¹ warunki do ich zak³adania. 2. U ycie kleszczowy pozwala zredukowaæ odsetek ciêæ cesarskich wykonywanych w II okresie porodu. 3. Na bezpieczeñstwo zabiegu wp³ywa doœwiadczenie po³o nika. plications mentioned did not show in the subsequent periods. Hence, the prevalence of these injuries in the groups analyzed may be considered to be occasional. CONCLUSIONS 1. Forceps delivery is a safe means of birth for both the mother and child, if performed in keeping with indications and meeting all standards of application. 2. Forceps application reduces the of cesarean sections in the II stage of labour. 3. The safety of the procedure is determined by the obstetrician s experience. Piśmiennictwo / References: 1. Drife J. The start of life: A history of obstetrics. Postgrad Med J London 2002;78(919): Park S, Robinson J, Norwitz E. Rotational forceps: Should These Procedures be Abandoned? Semin Perinatol 2003;27(1): Poma P. Vanishing forceps delivery. Am J Perinat 1999;16(5): Yeomans E, Hankins G. Operative Vaginal Delivery in the 1990s. Clin Obstet Gynecol 1992;35(3): Villar J, Vollodares E, Wojdyla D et al. Cesarean delivery rates and pregnancy outcomes:the 2005 WHO global survey om maternal and perinatal health in Latin America. Lancet 2005;367: Gardberg M, Ahinko-Hakamaa K, Laakonen E et al. Use of Obstetric forceps in Finland today- experience at Vaasa Central Hospital Act Obstet Gynecol Scand 1999;78: Ramin S, Little B, Gilstrap L. Survey of forceps delivery in North America in 1990: Graduate Education. Obstet Gynecol 1990;81: Olah K. In praise of Kielland s forceps. BJOG 2002;109: Bonar K, Kaunitz A, Sanchez-Ramos L. The effect of obstetric resident gender on forceps delivery rate. Am J Obstet Gynecol 2000;182: American College of Obstetricians and Gynecologists. Operative vaginal delivery: Technical Bulletin No 152. Int J Gynecol Obstet 1992;38: Bashore R, Philips W, Brinkman C. A comparison of the morbidity of midforceps and cesarean delivery. Am J Obstet Gynecol 1990;162: Benedetti T. Editorial: Birth injury and method of delivery. N Engl J Med 1999;341(23): De Parades V, Etienney I, Thabut D et al. Anal Sphincter Injury After Forceps Delivery: Myth or Reality? A Prospective Ultrasound Study of 93 Females. Dis Colon Rectum 2004;47(1): Towner D, Castro M, Eby-Wilkens E et al. Effect on mode of delivery in nulliparous women on neonatal intracranial injury. N Eng J Med 1999;341: S³omko Z. Czy requiem dla kleszczy pró niowych? Kliniczna Perinatologia i Ginekologia 1998;25: Carmody F, Grant A, Mutch L et al. Follow-up of babies delivered in a randomized controlled comparison of vacuum extraction and forceps delivery. Acta Obstet Gynecol Scand 1986;65: Chiswick ML, James DK. Kielland s forceps: association with neonatal morbidity and mortality. BMJ 1979;1: Bocka-Zakrzewska U. Ocena znaczenia zabiegów kleszczowych we wspó³czesnym po³o nictwie. Analiza wyników po³o niczych i noworodkowych porodów kleszczowych w materiale w³asnym [rozprawa doktorska]. Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Olszewski J, Olszewska H, Królikowska B et al. Analiza powik³añ porodów zakoñczonych zabiegiem kleszczowym w materiale Instytutu Po³o nictwa i Chorób Kobiecych AM w Gdañsku, Ginkol Pol 2006;77(9): Bailey PE. The disappearing art of instrumental delivery: Time to reverse the trend. Int J Gyn Obstet 2005;91: Puertas A, Lopez-Moreno ME, Ruiz-Leon MD, Manzanares et al. Impact of operative vaginal delivery on umbilical arterial ph. J Matern Fetal Neonatal Med: Book of abstracts Boca Raton 2006;19: Brocka-Zakrzewska U, Pietrzak Z, Sobantka S et al. Poród kleszczowy. Analiza doœwiadczeñ w³asnych z Kliniki Po³o nictwa i Ginekologii ICZMP w latach , Kliniczna Perinatologia i Ginekologia 2007;43(4); Klasa Mazurkiewicz B, Tomczyk P, Wydra D et al. Poród kleszczowy w materiale Instytutu Po³o nictwa i Chorób Kobiecych Akademii Medycznej w Gdañsku w latach i analiza porównawcza, Adv Clin Exp Med 2005;14(4A): Wydra D, Rogoza A, Szczurowicz A et al. Operacja kleszczowa wskazania i wyniki po³o nicze. Ginekol Pol 1996;67(7): Baskett TF, Allen VM, O Connell CM et al. Fetal trauma in term pregnancy, Am J Obstet Gynecol 2007;197:499.e1-499.e7 26. Gherman RB, Ouzounian JG, Miller DA. Spontaneous vaginal delivery: A risk factor for Erb s palsy?, Am J Obstet Gynecol 1998;178:423-7.
Wyniki położnicze rodzących z cukrzycą ciążową Obstetric outcomes of mothers with gestational diabetes mellitus
25 Wyniki położnicze rodzących z cukrzycą ciążową Obstetric outcomes of mothers with gestational diabetes mellitus Artykuł oryginalny/original article ANNA RADOMSKA-GACKI, GRZEGORZ KRASOMSKI II Katedra
Występowanie urazów okołoporodowych u noworodków Perinatal injuries to infants
44 Występowanie urazów okołoporodowych u noworodków Perinatal injuries to infants Artykuł oryginalny/original article ANNA RADOMSKA, GRZEGORZ KRASOMSKI II Katedra Ginekologii i Położnictwa, Uniwersytetu
Ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i porodu rodzinnego
Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom, zeszyt, 11-16, 212 Ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i porodu rodzinnego BOGUSŁAWA
Ciąża bliźniacza jako czynnik ryzyka wystąpienia krwawienia do komór bocznych mózgu u noworodków
Ginekol Pol. 2015, 86, 137-142 P R A C E O R Y G I N A L N E Ciąża bliźniacza jako czynnik ryzyka wystąpienia krwawienia do komór bocznych mózgu u noworodków Twin pregnancy as the risk factor for neonatal
Lek. med. Arkadiusz Soski. Streszczenie
Lek. med. Arkadiusz Soski Streszczenie Wstęp Rozwojową dysplazję stawu biodrowego (DDH developmental dysplasia of the hip) uznaje się za najczęstszą wadę u noworodków i niemowląt. Wada ta powstać może
Epidural analgesia during labour: a retrospective cohort study on its effects on labour, delivery and neonatal outcome
Ginekol Pol. 204, 85, 923-928 P R A C E O R Y G I N A L N E Epidural analgesia during labour: a retrospective cohort study on its effects on labour, delivery and neonatal outcome Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego
ANALIZA WPŁYWU INDUKCJI PORODU CIĄŻ DONOSZONYCH NA SPOSÓB UKOŃCZENIA CIĄŻY ORAZ POURODZENIOWY STAN NOWORODKÓW OCENIANY W SKALI APGAR
Magdalena Jarczak ANALIZA WPŁYWU INDUKCJI PORODU CIĄŻ DONOSZONYCH NA SPOSÓB UKOŃCZENIA CIĄŻY ORAZ POURODZENIOWY STAN NOWORODKÓW OCENIANY W SKALI APGAR STRESZCZENIE Wstęp Indukcja porodu jest wznieceniem
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?
Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures
ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report
Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?
Udział czynników demograficznych w kształtowaniu wyników leczenia raka jajnika na podstawie materiału Gdyńskiego Centrum Onkologii
Lek. med. Andrzej Kmieć Udział czynników demograficznych w kształtowaniu wyników leczenia raka jajnika na podstawie materiału Gdyńskiego Centrum Onkologii Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład
Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz
Mgr Paweł Musiał Porównanie funkcjonowania podstawow-ych i specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Staszowie Rozprawa
Comparison of the risk factors for adverse perinatal outcomes in adolescent age pregnancies and advanced age pregnancies
poło nictwo Comparison of the risk factors for adverse perinatal outcomes in adolescent age pregnancies and advanced age pregnancies Porównanie czynników ryzyka niekorzystnych wyników położniczych u młodocianych
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Ocena ryzyka nieprawidłowego neurologicznego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie w zależności od drogi porodu
Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 1, zeszyt 2, 98-102, 2008 Ocena ryzyka nieprawidłowego neurologicznego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie w zależności od drogi porodu TOMASZ MACIEJEWSKI
Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005
Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Epidural analgesia during labour: a retrospective cohort study on its effects on labour, delivery and neonatal outcome
P R A C E O R Y G I N A L N E Ginekol Pol. 204, 85, Epidural analgesia during labour: a retrospective cohort study on its effects on labour, delivery and neonatal outcome Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego
HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010
HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating
Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska
Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego
Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
GinPolMedProject 2 (36) Artykuł oryginalny/original article
40 Umieralność okołoporodowa płodów i noworodków w Polsce w latach 1960 2010 The perinatal mortality of fetuses and neonates in Poland in the years 1960 2010 Artykuł oryginalny/original article BEATA LEŚNICZAK,
STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Wstęp Cel pracy
STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Noworodek urodzony przedwcześnie, granulocyt obojętnochłonny, molekuły adhezji komórkowej CD11a, CD11b, CD11c, CD18, CD54, CD62L, wczesne zakażenie, posocznica. Wstęp W ostatnich
Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny
Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:
Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE
Dzieciństwo w cieniu schizofrenii przegląd literatury na temat możliwych form pomocy i wsparcia dzieci z rodzin, gdzie jeden z rodziców dotknięty jest schizofrenią Childhood in the shadow of schizophrenia
Analiza wskazań do cięcia cesarskiego w Nowym Szpitalu w Wąbrzeźnie
Analiza wskazań do cięcia go w Nowym Szpitalu w Wąbrzeźnie Analysis of cesarean section indications at New Hospital in Wąbrzeźno STRESZCZENIE Wstęp: Poród zabiegowy wykonany z właściwych wskazań ratuje
Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik
Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Beata Wieczorek-Wójcik Poziom obsad pielęgniarskich a częstość i rodzaj zdarzeń
MARIA KWIATKOWSKA, MAŁGORZATA POKRZYWNICKA, PAWEŁ KRAJEWSKI. Streszczenie. Materiał i metody. Wstęp
Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 1, zeszyt 2, 116-120, 2008 Analiza porównawcza sposobu urodzenia, urodzeniowej masy i długości ciała oraz wewnątrzmacicznego wzrostu płodu u noworodków matek
Jakie metody diagnostyki obrazowej powinny być zastosowane w przypadku niedotlenienia-niedokrwienia u noworodków?
Jakie metody diagnostyki obrazowej powinny być zastosowane w przypadku niedotlenienia-niedokrwienia u noworodków? A. USG przezciemiączkowe B. USG i w drugiej kolejności TK C. USG i MR D. USG, TK i MR Badanie
PERINATAL MORTALITY AND MORBIDITY OF GROWTH RESTRICTED FETUSES AND NEWBORNS OWN EXPERIENCE FIRST REPORT
IMiD, Wydawnictwo Aluna Developmental Period Medicine, 2017;XXI,1 29 Katarzyna Pankiewicz, Tomasz Maciejewski PERINATAL MORTALITY AND MORBIDITY OF GROWTH RESTRICTED FETUSES AND NEWBORNS OWN EXPERIENCE
Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Wstęp. Cel pracy. l. Dynamiczna ocena rodzaju i jakości mchów globalnych u noworodków urodzonych. Materiał
8. STRESZCZENIE Wstęp Mimo postępów neonatologii nie maleje liczba noworodków z zaburzeniami motorycznymi, sensorycznymi, percepcyjnym i poznawczymi. Zadaniem współczesnej neonatologii jest nie tylko ratowanie
Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów
Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.
Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society
Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi
Mikołaj Trizna Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przebywających na oddziałach psychiatrii sądowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab.n.med. Tomasz Adamowski,
Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis
Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The
Brzozowska Maria, Kowalska-Koprek Urszula, Kuś Ewa, Berner-Trąbska Marlena, Karowicz-Bilińska Agata
P R A C E O R Y G I N A L N E Ginekol Pol. 2011, 82, 592-597 Analiza wskazań do porodu drogą cięcia cesarskiego noworodków ze skrajnie niską masą urodzeniową (
SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like
SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Anna Zmelonek, Miros³awa Dudyñska, Karolina Ziaja
Studia Medyczne Akademii Œwiêtokrzyskiej tom 4 Kielce 2006 Anna Zmelonek, Miros³awa Dudyñska, Karolina Ziaja Klinika Neonatologii Katedry Ginekologii i Po³o nictwa Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloñskiego
Mode of delivery and mortality among preterm newborns
Ginekol Pol. 2010, 81, 203-207 Mode of delivery and mortality among preterm newborns Sposób porodu a umieralnoêç przedwczeênie urodzonych noworodków Ahmeti Fehmi 1, Azizi Ilir 1, Hoxha Sejdullah 1, Kulik-Rechberger
Przyrost masy ciała kobiet ciężarnych w zależności od wartości BMI w okresie przedkoncepcyjnym
prace oryginalne Borgis Postępy Nauk Medycznych, t. XXIV, nr 9, 2011 original papers *Regina Wierzejska 1, Mirosław Jarosz 1, Jerzy Stelmachów 2, Włodzimierz Sawicki 2, Magdalena Siuba 1 Gestational weight
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Maciej Pawlak. Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych.
Maciej Pawlak Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych. Prospektywne randomizowane badanie porównujące zastosowanie dwóch różnych koncepcji siatki i staplera
aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department
Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny
Lek. Maciej Jesionowski Efektywność stosowania budezonidu MMX u pacjentów z aktywną postacią łagodnego do umiarkowanego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w populacji polskiej. Rozprawa na stopień
Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach w Klinice Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej w Bydgoszczy
Ginekol Pol. 0, 85, 9-96 Analiza kliniczna okołoporodowego wycięcia macicy w latach 000-0 w Klinice Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej w Bydgoszczy Clinical Study of Perinatal Hysterectomy
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Cracow University of Economics Poland
Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,
XT001_ INTRODUCTION TO EXIT INTERVIEW PYTANIE NIE JEST ZADAWANE W POLSCE W 2006 ROKU. WCIŚNIJ Ctrl+R BY PRZEJŚĆ DALEJ. 1.
Share w2 Exit Questionnaire version 2.7 2006-09-29 XT001_ INTRODUCTION TO EXIT INTERVIEW 1. Kontynuuj XT006_ PROXY RESPONDENT'S SEX 1. Mężczyzna 2. Kobieta XT002_ RELATIONSHIP TO THE DECEASED IF XT002_
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Analiza pęknięć macicy w bliźnie pooperacyjnej po przebytym cięciu cesarskim Rupture of the uterine scar after a prior cesarean delivery-analysis
22 Analiza pęknięć macicy w bliźnie pooperacyjnej po przebytym cięciu cesarskim Rupture of the uterine scar after a prior cesarean delivery-analysis Artykuł oryginalny/original article ADAM CIEMINSKI Oddział
Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem
Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem Long-term follow-up of children with prenatally found increased nuchal translucency and normal
Pozapołożnicze wskazania do cięcia cesarskiego
9 Pozapołożnicze wskazania do cięcia cesarskiego Non-obstetric indications for the caesarean section Artykuł oryginalny/original article GRZEGORZ KRASOMSKI 1, KATARZYNA LAU 2, ALEKSANDRA WIECZOREK 1, ZBIGNIEW
Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.
Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii
Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży
Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 7, zeszyt 2, 81-87, 2014 Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży EWA PIEKARSKA, GRZEGORZ KRASOMSKI,
Polska Szkoła Weekendowa, Arklow, Co. Wicklow KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM
KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM 1. Imię i nazwisko dziecka / Child's name... 2. Adres / Address... 3. Data urodzenia / Date of birth... 4. Imię i nazwisko matki /Mother's name... 5. Adres
Alicja Drohomirecka, Katarzyna Kotarska
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 384 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 20 2003 ALICJA DROHOMIRECKA KATARZYNA KOTARSKA SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA DZIECI PRZEDSZKOLNYCH ZE STARGARDU SZCZECIŃSKIEGO
Sposób porodu w zależności od wskazań do poprzedniego cięcia cesarskiego The way of delivery depending on the indication to prior caesarean section
63 Sposób porodu w zależności od wskazań do poprzedniego cięcia cesarskiego The way of delivery depending on the indication to prior caesarean section GINEKOLOGIA I POŁOŻNICTWO 1 (3) 2007 Artykuł oryginalny/original
Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH
Kierunek Elektronika i Telekomunikacja, Studia II stopnia Specjalność: Systemy wbudowane Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Zagadnienia
Czy epidemia cięć cesarskich jest wykładnikiem liberalizacji wskazań?
Czy epidemia cięć cesarskich jest wykładnikiem liberalizacji wskazań? Is the epidemic of cesarean sections the result of more liberal indications? Stasiełuk Aleksandra 1, Langowicz Izabela 1, Kosińska-Kaczyńska
The Influence of the Risk Factors on the Localisation and Degree of Severity in Perinatal Brachial Plexus Lesions
ORIGINAL PAPERS Adv Clin Exp Med 2006, 15, 2, 303 308 ISSN 1230 025X JERZY GOSK, ROMAN RUTOWSKI The Influence of the Risk Factors on the Localisation and Degree of Severity in Perinatal Brachial Plexus
ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL
Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register
Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards
INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz
Assessment of three-level selective perinatal care based on the analysis of early perinatal death rates and cesarean sections in Poland in 2008
P R A C E O R Y G I N A L N E Ginekol Pol. 2009, 80, 670-667 Ocena funkcjonowania trójstopniowej selektywnej opieki perinatalnej na podstawie analizy umieralnoêci okołoporodowej wczesnej i ci ç cesarskich
Patients price acceptance SELECTED FINDINGS
Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may
Ocena skuteczności karbetocyny i oksytocyny w profilaktyce krwawień poporodowych u kobiet po cięciu cesarskim
Ocena skuteczności karbetocyny i oksytocyny w profilaktyce krwawień poporodowych u kobiet po cięciu cesarskim Evaluation of carbetocin and oxytocin efficacy in prevention of postpartum hemorrhage in women
Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny
WYDZIAŁ LEKARSKI Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych lek. Łukasz Mokros Praca
Etiologia, przebieg kliniczny i leczenie udarów mózgu w województwie śląskim w latach
lek. Anna Starostka-Tatar Etiologia, przebieg kliniczny i leczenie udarów mózgu w województwie śląskim w latach 2009-2015 Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Beata Labuz-Roszak
Urszula Coupland. Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Urszula Coupland Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)
Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
3.2 Warunki meteorologiczne
Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.
ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in
wskaźnik WHR. Ocenie poddano także skład ciała wykorzystując analizator składu ciała TANITA BC 554. Na podstawie uzyskanych wyników wysunięto
STRESZCZENIE Nadwaga i otyłość stanowią globalny problem zdrowotny ze względu na skalę i powszechność jego występowania. Są problemem złożonym, obejmującym nie tylko aspekt medyczny, ale też odzwierciedlającym
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
PŁEĆ A ROZWÓJ FUNKCJONALNY DZIECI W WIEKU DO 2 LAT GENDER AND THE FUNCTIONAL DEVELOPMENT OF CHILDREN AGED 0 2 YEARS
Nowiny Lekarskie 2012, 81, 4, 316 320 JULIA JAJOR PŁEĆ A ROZWÓJ FUNKCJONALNY DZIECI W WIEKU DO 2 LAT GENDER AND THE FUNCTIONAL DEVELOPMENT OF CHILDREN AGED 0 2 YEARS Katedra Fizjoterapii, Reumatologii
Wpływ cukrzycy na jakość życia kobiet ciężarnych
GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Wpływ cukrzycy na jakość życia kobiet ciężarnych Praca na stopień doktora nauk medycznych mgr Joanna Preis-Orlikowska Promotor pracy: prof. dr hab. Mikołaj Majkowicz Gdańsk,
Placenta accreta: review and 3 case reports
Placenta accreta: review and 3 case reports Łożysko przyrośnięte przegląd piśmiennictwa oraz trzy opisy przypadków I Department of Obstetrics and Gynaecology, The Medical Centre of Postgraduate Education,
Maternal Age and Neonatal Development. Department of Normal Anatomy, Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław, Poland 2
ORIGINAL PAPERS Adv Clin Exp Med 2008, 17, 6, 649 654 ISSN 1230 025X Copyright by Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław BOHDAN GWORYS 1, HENRYK KORDECKI 2, MARIA KNAPIK KORDECKA 3, ANDRZEJ
Ocena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę.
lek. med. Ewa Czapińska-Ciepiela Ocena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor Prof. dr hab. n. med. Jan Kochanowski II Wydział
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Przewinienie zawodowe w położnictwie i ginekologii w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Lekarskiego z lat 2002 2012
Przewinienie zawodowe w położnictwie i ginekologii w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Lekarskiego z lat 2002 2012 Professional misconduct in obstetrics and gynecology in light of the Supreme Medical
Ewolucja wskazań do cięć cesarskich w materiale własnym w dwóch przedziałach czasowych w latach oraz
GinPolMedProject 1 (43) 2017: 066-070 ARTYKUŁ ORYGINALNY Ewolucja wskazań do cięć cesarskich w materiale własnym w dwóch przedziałach czasowych w latach 2002-2007 oraz 2008-2014 Jolanta Mazurek-Kantor
Porównanie ilości utraconej krwi w czasie porodu drogami natury i cesarskiego cięcia Comparison of blood loss in vaginal birth versus cesarean section
15 Porównanie ilości utraconej krwi w czasie porodu drogami natury i cesarskiego cięcia Comparison of blood loss in vaginal birth versus cesarean section Artykuł oryginalny/original article STANISŁAW SOBANTKA
Wewnątrzczaszkowe krwawienia u noworodków po okołoporodowych urazach mechanicznych
Wewnątrzczaszkowe krwawienia u noworodków po okołoporodowych urazach mechanicznych Intracranial bleeding in newborn due to mechanical perinatal trauma Krzysztof Strzyżewski 1, Marta Szymankiewicz 2, Magdalena
Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet
Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Risk factors of alcohol use disorders in females Monika Olejniczak Wiadomości Psychiatryczne; 15(2): 76 85 Klinika Psychiatrii Dzieci i
PROJECT. Syllabus for course Global Marketing. on the study program: Management
Poznań, 2012, September 20th Doctor Anna Scheibe adiunct in the Department of Economic Sciences PROJECT Syllabus for course Global Marketing on the study program: Management I. General information 1. Name
Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas
www.oncotarget.com Oncotarget, Supplementary Materials Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas SUPPLEMENTARY MATERIALS Supplementary
Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study
Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Anna Bekier-Żelawska 1, Michał Kokot 1, Grzegorz Biolik 2, Damian Ziaja 2, Krzysztof
Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form
Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY
Lek. Piotr Arkuszewski OCENA MECHANIZMÓW POWSTAWANIA PĘKNIĘĆ WĄTROBY W URAZACH DECELERACYJNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROLI WIĘZADEŁ WĄTROBY Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: