Karta pracy M+ do multipodręcznika dla klasy 4 szkoły podstawowej

Transkrypt

1 Karta pracy M+ do multipodręcznika dla klasy 4 szkoły podstawowej Magia produkcji papieru Część A. Sprawdź, czy rozumiesz film. 1. Uzupełnij poniższy tekst brakującymi słowami. Od włókienka do papierka Drewno to surowiec, z którego wytwarza się.... Fabryki, które produkują papier, to.... To tam, w specjalnych maszynach, rozdrabnia się... na małe strzępki, które następnie łączy się z.... Powstałą w ten sposób papkę miesza się, a potem przepuszcza przez dwa stalowe obracające się koła.... Następnie sklejone włókna... formuje się w szerokie pasy. Ponieważ są one mokre, nawija się je na specjalny walec i osusza za pomocą... To tylko wstępne osuszanie. Gdy papier trafia między gorące cylindry nie tylko suszy się go mocniej, ale również prasuje. Kolejny etap procesu produkcji nazywany jest.... Polega ono na zanurzaniu papieru w mieszaninie chemikaliów, dzięki którym powierzchnia karty staje się..., a sam papier mocny. Po tej kąpieli papier suszy się ponownie i zwija w duże i ciężkie rolki. Jeśli kontrola fabryczna potwierdzi... jakość wyprodukowanego papieru, jest on cięty na..., pakowany i wysyłany do sklepów, drukarni i oraz innych miejsc, skąd w postaci kartek, książek, notesów i wielu innych produktów trafia w nasze ręce.

2 2. Wykorzystując tekst do zadania 1. oraz wiadomości z filmu, ustal, które z poniższych zdań są prawdziwe, a które ywe. Zaznacz odpowiednie pola. Drwal ścinający drzewo zwykle nie wie, w którą stronę ono upadnie. Drewno składa się z milionów bawełnianych włókien. Kawałki przeznaczonego na papier drewna muszą być drobno zmielone w specjalnych maszynach. Papier produkowany jest przede wszystkim z drewna. Podczas produkcji papieru należy go wielokrotnie osuszać. Arkusze papieru pokazanego na filmie pakowane sąw pudełka po 30 sztuk. Rotunda to budynek, który ma cztery narożniki. 3. Umieszczone poniżej kadry z filmu przedstawiają w niewłaściwej kolejności etapy produkcji papieru. Ponumeruj je w odpowiednim porządku. 2

3 Część B. Rozwiąż poniższe zadania. Zadanie 1. Blok rysunkowy zawiera 20 kartek. Basia miała wczoraj 12 takich bloków. Dzisiaj wyjęła z każdego po jednej kartce. Ile kartek zostało w blokach Basi? Zadanie 2. a) W jednej paczce papieru toaletowego znajdują się dwa rzędy rolek po trzy rolki w rzędzie. Paczki te są wkładane do worków, w których mieści się 10 paczek papieru. Ile rolek papieru jest w worku? b) Papier pakowany jest też w paczki mieszczące tylko dwie rolki. Te paczki wkłada się do większych worków mieszczących 10 paczek. Ile rolek papieru jest w dużym worku? Odp.... c) Ile razy mniej rolek mieści się w większym worku opisanym w punkcie b) w porównaniu z workiem opisanym w punkcie a)? Zadanie 3. Rodzina Henia zużywa jedną rolkę papierowych ręczników kuchennych w ciągu dwóch tygodni. Ręczniki te tato Henia kupuje w opakowaniach po dwie rolki i płaci 5 zł i 99 gr za opakowanie. Oszacuj, ile rocznie kosztują rodzinę Henia papierowe ręczniki. Zadanie 4. Do podanych informacji ułóż pytania zaczynające się od słów Ile lat temu. Odpowiedz na te pytania. a) Chińskie kroniki podają, że papier wynaleziono na dworze cesarza Chin około 105 r. n.e. 3

4 b) Najstarszą zachowaną do dziś w Europie papierową książkę wydano w 1035 roku. c) Najstarszą i najbardziej znaną w Europie drukarnię założono w 1268 roku. d) Pierwsza polska papiernia powstała w 1491 roku. Zadanie 5. Do podanych informacji ułóż pytania zaczynające się od słów Ile waży. Odpowiedz na te pytania. a) Dwie kartki z zeszytu do matematyki ważą 4 gramy. b) Kartki do drukarek są pakowane w ryzy, czyli paczki zawierające 500 kartek. Sto kartek papieru do drukarki waży 374 gramy. c) Dziesięć paczuszek chusteczek higienicznych waży 220 gramów. Każda paczuszka zawiera 10 chusteczek. d) Rolka papieru do rysowania o długości 30 m waży 1,3 kg. 4

5 Zadanie 6. Przygotuj kilka kartek różnej wielkości i grubości. Każdą z nich zegnij na pół, a potem znów na pół i jeszcze raz na pół. Powtórz to tyle razy, ile razy zdołasz. Rozłóż każdą z kartek i policz, na ile obszarów podzieliły je linie zgięć. Porównaj otrzymane liczby. Zapisz wniosek. Zadanie 7. Policz, ile kratek mieści się na jednej kartce zeszytu do matematyki. Następnie zmierz linijką długość i szerokość tej kartki. Pomnóż wyniki pomiaru i otrzymany iloczyn pomnóż przez cztery. Porównaj wynik przeliczania kratek i otrzymany iloczyn. Napisz, co ciekawego wynika z tego porównania. Zadanie 8. Kartka formatu A4 to prostokąt o wymiarach 210 mm na 297 mm. Aby otrzymać kartkę formatu A5, należy przeciąć kartkę formatu A4 na pół cięciem prostopadłym do dłuższego boku. Kolejne formaty: A6 i A7 otrzymujemy w ten sam sposób. a) Oblicz wymiary kartki formatu A6. b) Oblicz wymiary kartki formatu A5. c) Oblicz wymiary kartki formatu A3. Zadanie 9. Makulatura to zużyty papier. Nie powinno się go wyrzucać może bowiem trafić do ponownego użytku. W Polsce zużywa się rocznie około ton papieru. Do powtórnego użycia wraca ton. Ile razy więcej ton makulatury trafia na wysypiska śmieci niż do powtórnego wykorzystania? 5

6 Część C. Zagadki. 1. Rozszyfruj rebus. cz O czym jest ten wierszyk? Mówią, że wszystko zniesie Mówią, że rośnie w lesie Że przetrzyma wieki Że jest cienki i lekki Że każdy z niego korzysta Uczony i artysta Że bywa afiszowy Biurowy lub kopertowy Ozdobny, kwitariuszowy A nawet toaletowy. Część D. O co warto zapytać, o czym warto porozmawiać? 1. Do czego używamy papieru? Jakie znamy rodzaje papieru? Co to są bibuła, papier pakowy i papier do pakowania, pergamin, papier czerpany? 2. Dlaczego należy zbierać makulaturę? Czy używany na co dzień papier, np. ten w zeszycie, można zastąpić czymś innym? W jakich sytuacjach papier jest niezastąpiony? Polska jest krajem, w którym zbiera się najmniej makulatury w Europie. Dlaczego? 3. Na czym ludzie pisali zanim wynaleziono papier i zanim stał się tak tani, by być artykułem codziennego użytku? 4. Co to jest znak wodny? Gdzie go możemy spotkać? W jakim celu się go stosuje? 5. Origami to sztuka składania papieru. Co wiemy o origiami? Kto potrafi coś wygiąć z kwadratowej kartki? Samolocik, kwiatek? 6 Stare urządzenia do produkcji papieru czerpanego.

7 Część E. Propozycje projektów i prac badawczych. Rolka papieru toaletowego stanowi ciekawe wyzwanie dla młodych badaczy i... artystów. 1. Warto sprawdzić na wiele sposobów parametry geometryczne różnych rolek. Jaką mają szerokość? Jaką długość ma papier zwinięty w zwój? Czy można ją określić bez rozwijania rolki? 2. Tekturowe rurki z papierów toaletowych mogą być użyteczne w czasie wykonania niektórych prac plastycznych. Średnica tych rurek odpowiada na przykład średnicy świec do podgrzewaczy. Można zatem z rurek zrobić kolorowe świeczniki. Można też wykonać estetyczny piórnik albo ozdobę stołu. Główne zadanie polega na odpowiednim doborze kolorowych bibułek, którymi oklejamy niezbyt ładną tekturową rolkę. Pomysły na tego rodzaju przedmioty ozdobne można znaleźć w internecie. 3. Przy pomocy nauczyciela warto wytworzyć w klasie własny papier czerpany. Nie będziemy przy tym używać drewna ani skomplikowanych maszyn, lecz gazety i zbędne już np. kartkówki. Potrzebne będą: strzępy papieru, płaskie sito, miska, w której zmieści się sito, kawałki materiału wielkości arkuszy naszego papieru, plastikowa taca, gąbka, woda oraz mikser (urządzenie do rozdrabniania papieru i otrzymywania jednolitej masy). Tak robi się papier czerpany: rwiemy papier, zalewamy go w misce wrzątkiem i odstawiamy na kilka godzin, miksujemy namoczony papier z wodą, dodajemy do masy tyle wody, żeby masę można było nabrać na sito, nabieramy papierową masę na sito (część wody ścieka do miski, wilgotna masa osadza się na sicie; rozprowadzamy ją na nim równomiernie, nadając kształt arkusza), przekładamy masę na materiał ułożony na tacy, gąbką usuwamy nadmiar wody, papier przykładamy kolejną warstwą materiału w ten sposób utworzymy kilka warstw, między które można wkładać fragmenty zasuszonych roślin, kiedy papier się uformuje i nieco przeschnie, rozwieszamy go na sznurku, przypinając spinaczami do bielizny, aby wysechł. Odpowiednio przycięte arkusze samodzielnie wytworzonego papieru można zapisać uroczystymi listami przeznaczonymi dla osób ważnych w naszym życiu. Papierową masę możemy też stosować do lepienia figurek. 4. Origami to sztuka składania kwadratowych kartek w przedmioty o różnych kształtach. Na uwagę zasługuje możliwość wykonania modeli brył i innych figur geometrycznych. Wykonując poszczególne zgięcia, warto używać określeń z języka matematycznego, takich jak: odcinek, przekątna, kąt, prostopadłość, równoległość. W internecie można znaleźć wiele instrukcji składania orgiami. 7

8 5. Dowiedz się więcej o papierze, jego produkcji i zastosowaniach. Ile papierni jest w Polsce? Czy do produkcji papieru trzeba używać drewna? Ile jest rodzajów papieru? Czym te papiery się różnią? Ile drzew trzeba wyciąć, aby wyprodukować jedną tonę papieru? W którym kraju w Europie zużywa się najwięcej papieru, a w którym najwięcej się go zbiera do powtórnej przeróbki? 6. Szkoły położone w pobliżu miejscowości Duszniki Zdrój mogą wybrać się na wycieczkę do Muzeum papiernictwa. Warto obejrzeć bardzo interesujący film zamieszczony na internetowej stronie muzeum. 7. Ile drzew trzeba ściąć, aby wyprodukować książki i zeszyty, z których skorzystasz w szkole podstawowej? Jedno, dwadzieścia, sto? Warto to policzyć. Można przyjąć, że z drewna jednego drzewa powstaje kartek zeszytowych formatu A5. 8. Nie szanując papieru, wyrzucając do kosza zapisane i niezapisane kartki lub niszcząc je w inny sposób, powodujemy, że drzewa wycinane są niepotrzebnie i nasze środowisko jest niszczone. Warto się zastanowić, ile drzew ocalimy, korzystając z elektronicznych kartek, czyli z komputerów, laptopów i tabletów. 9. Można przeprowadzić szkolną kampanię na rzecz ratowania lasów i połączyć ją ze zbiórką makulatury. Pojemniki do segregacji śmieci. Niebieski na papier. 8