INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU

Transkrypt

1 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU STYCZEŃ 2010 R. Warszawa, 22 lutego 2010 r.

2 2 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Spis treści strona Wstęp... 3 Rynek pracy... 4 Wynagrodzenia i świadczenia społeczne...11 Ceny...14 Rolnictwo...18 Przemysł...22 Budownictwo...25 Budownictwo mieszkaniowe...27 Rynek wewnętrzny...29 Transport...30 Rachunek bieżący bilansu płatniczego na bazie transakcji...32 Handel zagraniczny...33 Pieniądz...39 Budżet państwa...42 Wybrane wskaźniki sytuacji gospodarczej kraju Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne... 46

3 Wstęp 3 Wstęp W styczniu br. utrzymał się obserwowany już w IV kwartale ub. roku wzrost produkcji sprzedanej przemysłu. Trudne warunki atmosferyczne w znacznym stopniu wpłynęły na osłabienie wyników w budownictwie oraz niektórych działach transportu. Nieco poniżej poziomu sprzed roku ukształtowała się sprzedaż detaliczna. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw nadal obniżało się w skali roku, znacznie wzrosło bezrobocie rejestrowane. Przeciętne wynagrodzenie nominale brutto w sektorze przedsiębiorstw tylko w niewielkim stopniu przekroczyło wysoki poziom odnotowany przed rokiem, a utrzymujący się wzrost cen konsumpcyjnych w skali roku wpłynął na obniżenie siły nabywczej płac. Podobnie jak w dwóch poprzednich miesiącach, produkcja sprzedana przemysłu była wyższa w skali roku (o 8,5%). Wzrost odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, z wyjątkiem górnictwa i wydobywania, w którym od końca 2008 r. utrzymuje się niska dynamika produkcji. Ceny producentów w przemyśle wzrosły tylko nieznacznie, na co wpłynęło dalsze obniżenie cen w przetwórstwie przemysłowym oraz spowolnienie tempa wzrostu w pozostałych sekcjach. Przy utrzymującym się spadku cen, sprzedaż produkcji budowlano-montażowej po raz pierwszy od lutego 2006 r. ukształtowała się znacznie poniżej poziomu sprzed roku (spadek o 15,3%, a po wyeliminowaniu sezonowości o 2,8%). Niższa niż przed rokiem była również sprzedaż detaliczna (o 1,1%) oraz sprzedaż usług w transporcie (o 0,4%), zwłaszcza kolejowym i lotniczym. Na rynku pracy nadal obserwowano spadek przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw w skali roku (o 1,4%) oraz znaczny wzrost stopy bezrobocia rejestrowanego (do 12,7%). Niekorzystne tendencje potwierdzają również wyniki badania aktywności ekonomicznej ludności za IV kwartał 2009 r. Niewielki wzrost płac nominalnych (o 0,5%), przy zbliżonym do notowanego w grudniu ub. roku tempie wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (3,6%), wpłynął na spadek realnych wynagrodzeń brutto w sektorze przedsiębiorstw w skali roku. Utrzymał się znaczny wzrost siły nabywczej przeciętnych świadczeń emerytalno-rentowych. Na rynku rolnym przeciętne ceny zbóż (z wyjątkiem pszenicy w skupie) oraz żywca wieprzowego i drobiowego były niższe niż w styczniu ub. roku. Ceny pozostałych produktów rolnych przekraczały poziom sprzed roku. Wskaźnik opłacalności tuczu trzody chlewnej od września ub. roku obniżał się, nadal był jednak wyższy niż przed rokiem. Dochody budżetu państwa wyniosły 22,1 mld zł, wydatki 26,9 mld zł. W rezultacie odnotowano deficyt w kwocie 4,8 mld zł.

4 4 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Rynek pracy W styczniu br. sytuacja na rynku pracy była trudniejsza od obserwowanej przed rokiem, chociaż tempo spadku przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw w ujęciu rocznym było wolniejsze niż w poprzednich miesiącach. Znacznie wzrosło bezrobocie rejestrowane. Podobnie jak w kolejnych miesiącach ub. roku, niższa niż przed rokiem była liczba ofert zatrudnienia zgłoszonych do urzędów pracy. Wstępne wyniki badania aktywności ekonomicznej ludności za IV kwartał 2009 r. potwierdzają pogorszenie sytuacji na rynku pracy. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w styczniu br. ukształtowało się na poziomie 5301,3 tys. osób, tj. o 1,4% niższym niż w analogicznym miesiącu ub. roku (wobec wzrostu o 0,7% przed rokiem i spadku o 1,8% w grudniu ub. roku). Obniżenie przeciętnego zatrudnienia, choć wolniejsze niż w poprzednich miesiącach, miało miejsce w przetwórstwie przemysłowym (o 4,3%). Spadek zatrudnienia pogłębił się w transporcie i gospodarce magazynowej (1,9%) oraz wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (1,7%). Po raz pierwszy od kilku lat zmniejszyło się przeciętne zatrudnienie w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 1,1%). W pozostałych sekcjach odnotowano wzrost zatrudnienia, w tym po kilku miesiącach spadku m.in. w obsłudze rynku nieruchomości (o 2,0%) oraz informacji i komunikacji (o 0,7%). Przeciętne zatrudnienie kształtowało się następująco: Wyszczególnienie I XII analogiczny okres roku w tys. poprzedniego=100 Sektor przedsiębiorstw ,3 98,6 100,7 98,2 w tym: Przemysł ,6 96,5 96,8 94,6 górnictwo i wydobywanie ,1 100,1 102,0 99,0 przetwórstwo przemysłowe ,7 95,7 95,9 93,5 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę ,3 98,3 99,5 99,0 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja ,5 103,5 104,3 102,5 Budownictwo ,5 100,3 105,6 104,3 Handel; naprawa pojazdów samochodowych ,2 98,9 104,7 100,1 Transport i gospodarka magazynowa ,4 98,1 102,9 99,1 Zakwaterowanie i gastronomia ,7 103,3 108,6 104,8 Informacja i komunikacja ,9 100,7 104,6 98,6 Obsługa rynku nieruchomości... 89,5 102,0 97,8 98,5 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a ,9 103,6 114,3 106,0 Administrowanie i działalność wspierająca ,9 109,4 99,9 106,3 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna.

5 Rynek pracy 5 Spośród działów o największym udziale w zatrudnieniu, w porównaniu ze styczniem ub. roku najbardziej spadło zatrudnienie w produkcji odzieży (o 13,5%), maszyn i urządzeń (o 9,5%) oraz pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 9,4%). Obniżyło się również zatrudnienie m.in. w produkcji wyrobów z metali (o 4,8%), transporcie lądowym i rurociągowym (o 3,4%), handlu hurtowym (o 3,3%), produkcji wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 3,2%), wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (o 1,3%) oraz wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 1,2%). Nieco większe niż przed rokiem było zatrudnienie m.in. w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją artykułów spożywczych (o 1,7%), robotami budowlanymi specjalistycznymi (o 1,4%), budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 0,3%) oraz handlem detalicznym (o 0,2%). W końcu stycznia br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 2052,5 tys. i była większa o 8,4% (tj. o 159,8 tys.) niż przed miesiącem i o 25,6% (tj. o 418,1 tys.) niż przed rokiem. Stopa bezrobocia rejestrowanego wzrosła do 12,7%, tj. o 0,8 pkt proc. w skali miesiąca i o 2,3 pkt proc. w skali roku. tys. osób BEZROBOCIE REJESTROWANE % , ,0 16, , ,0 10,0 8, ogółem stopa bezrobocia 6, ,0 2,0 0 I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VIVIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I ,0 Stopa bezrobocia w województwach kształtowała się w granicach od 21,4% w warmińskomazurskim do 9,6% w mazowieckim. W skali miesiąca w największym stopniu wzrosła w województwie lubuskim (o 1,3 pkt proc.) oraz warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim (po 1,2 pkt proc.). W porównaniu ze styczniem ub. roku największy wzrost stopy bezrobocia (3,6-3,0 pkt proc.) odnotowano w województwach: pomorskim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim oraz lubuskim.

6 6 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju STOPA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO Stan w końcu stycznia 2010 r. % 16,8 21,4 (3) 13,8 16,7 (3) 12,8 13,7 (5) 9,6 12,7 (5) Polska = 12,7% ZMIANY STOPY BEZROBOCIA REJESTROWANEGO Styczeń 2010 r. do stycznia 2009 r. pkt proc. 2,8 3,6 (5) 2,4 2,7 (4) 2,9 2,3 (4) 0,9 1,8 (3) Polska = 2,3 pkt proc.

7 Rynek pracy 7 W styczniu br. liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 316,8 tys. osób i była większa o 19,5% niż przed miesiącem i o 3,0% niż przed rokiem. Najliczniejszą grupę nadal stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny, ale ich udział w nowo zarejestrowanych obniżył się w stosunku do stycznia ub. roku (o 0,4 pkt proc. do 80,9%). Zmniejszył się w ujęciu rocznym również udział osób dotychczas niepracujących (o 0,9 pkt proc. do 20,1%), większy był natomiast odsetek osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy (wzrost o 0,8 pkt proc. do 3,1%) i absolwentów (wzrost o 0,3 pkt proc. do 10,1%). Z ewidencji bezrobotnych w styczniu br. skreślono 157,3 tys. osób, tj. o 14,2% mniej niż w grudniu ub. roku i o 7,1% więcej niż w styczniu ub. roku. Główną przyczynę wyrejestrowania nadal stanowiło podjęcie pracy, w wyniku czego z rejestru bezrobotnych skreślono 64,7 tys. osób (wobec 57,4 tys. przed rokiem). Udział tej kategorii w ogólnej liczbie wyrejestrowanych wzrósł o 2,0 pkt proc. w ujęciu rocznym do 41,1%. Pracę niesubsydiowaną (w tym sezonową) podjęło 58,3 tys. osób, a subsydiowaną (m.in. prace interwencyjne i roboty publiczne) 6,4 tys. osób (w analogicznym miesiącu ub. roku odpowiednio 52,0 tys. i 5,4 tys.). Spośród osób wykreślonych z ewidencji zmniejszył się udział osób wyrejestrowanych w związku z rozpoczęciem stażu lub szkolenia u pracodawców (o 0,7 pkt proc. do 8,6%) i osób, które utraciły status bezrobotnego w wyniku niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy (o 0,2 pkt proc. do 31,6%). Zwiększył się natomiast odsetek osób, które dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego (o 0,4 pkt proc. do 6,0%). Na poziomie sprzed roku pozostał odsetek osób, które nabyły prawa emerytalne i rentowe (0,8%). W końcu stycznia br. bez prawa do zasiłku pozostawało 1633,3 tys. osób, a ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych zmniejszył się w stosunku do notowanego przed rokiem o 0,7 pkt proc. do 79,6%. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w końcu stycznia br. stanowili 90,2% ogółu bezrobotnych. Udział długotrwale bezrobotnych 1, którzy stanowili najliczniejszą grupę w zarejestrowanych ogółem, znacząco zmniejszył się w skali roku (o 7,6 pkt proc. do 40,3%). Obniżył się również odsetek osób, które nie posiadały kwalifikacji zawodowych (o 1,8 pkt proc. do 27,1%) oraz osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia i osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 roku życia (po 0,6 pkt proc. do odpowiednio 20,4% i 7,4%). Wzrósł natomiast udział osób bezrobotnych do 25 roku życia (o 1,5 pkt proc. do 22,6%) i absolwentów szkół wyższych poniżej 27 roku życia (o 0,2 pkt proc. do 1,8%). Liczba bezrobotnych we wszystkich wymienionych kategoriach zwiększyła się w ujęciu rocznym. Największy wzrost liczby bezrobotnych w skali roku obserwowano wśród absolwentów poniżej 27 roku życia (o 42,8%) oraz osób do 25 roku życia (o 34,3%). W styczniu br. do urzędów pracy zgłoszono 60,4 tys. ofert zatrudnienia, tj. o 45,9% więcej niż przed miesiącem, ale o 10,6% mniej niż przed rokiem. Liczba ofert w sektorze publicznym była 1 Do długotrwale bezrobotnych zalicza się osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy.

8 8 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju ponad 2-krotnie większa niż przed miesiącem, ale o 0,5% mniejsza niż przed rokiem, natomiast w sektorze prywatnym odpowiednio o 20,4% większa i o 15,3% mniejsza. Oferty z sektora publicznego stanowiły 35,2% ogółu ofert (wobec 31,6% w styczniu ub. roku i 21,5% w grudniu ub. roku). W końcu stycznia br. oferty zatrudnienia niewykorzystane dłużej niż jeden miesiąc stanowiły 13,9% ogółu ofert (wobec 32,4% przed miesiącem i 17,7% przed rokiem). W końcu stycznia br. zadeklarowano mniej niż przed miesiącem, ale więcej niż przed rokiem zwolnień grupowych 216 zakładów zadeklarowało zwolnienie 27,7 tys. pracowników, w tym 12,6 tys. osób z sektora publicznego (w końcu grudnia ub. roku odpowiednio 338 zakładów, 35,0 tys. pracowników, w tym 13,7 tys. z sektora publicznego, natomiast w końcu stycznia ub. roku 175 zakładów, 13,9 tys. pracowników, w tym 3,1 tys. z sektora publicznego). Według wstępnych wyników kwartalnego badania aktywności ekonomicznej ludności BAEL, liczba aktywnych zawodowo w IV kwartale 2009 r. wyniosła tys. (tj. o 198 tys. więcej niż przed rokiem). Współczynnik aktywności zawodowej ukształtował się na poziomie 55,1% i był o 0,3 pkt proc. niższy niż w poprzednim kwartale i o 0,4 pkt proc. wyższy niż przed rokiem. % 58,0 WSPÓŁCZYNNIK AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ I WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA (BAEL) 56,0 współczynnik aktywności zawodowej wskaźnik zatrudnienia 54,0 52,0 50,0 48,0 46,0 44,0 42,0 40,0 I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw Liczba osób pracujących w IV kwartale 2009 r. wyniosła tys. i spadła o 141 tys. (tj. o 0,9%) w porównaniu z III kwartałem 2009 r. W ujęciu rocznym była mniejsza o 120 tys., tj. o 0,7% (wobec wzrostu o 3,0% przed rokiem). W większym stopniu zmniejszyła się liczba pracujących mężczyzn (o 1,3% w ujęciu rocznym) niż kobiet (o 0,1%), podczas gdy przed rokiem w obu grupach obserwowano wzrost (po 3,0%). Niższa niż w IV kwartale 2008 r. była liczba pracujących w sektorze rolniczym i przemysłowym odpowiednio o 4,0% (do 2051 tys. osób) i o 4,5% (do 4899 tys. osób), wyższa natomiast w sektorze usługowym (8930 tys. osób, tj. wzrost o 2,3%). Liczba pracujących w sektorze publicznym spadła w skali roku o 3,4% do 4160 tys. osób, natomiast w sektorze prywatnym wzrosła o 0,2% do tys. osób.

9 Rynek pracy 9 Wskaźnik zatrudnienia w IV kwartale 2009 r. wyniósł 50,4% i był o 0,5 pkt proc. niższy niż przed kwartałem i o 0,6 pkt proc. niż przed rokiem. W skali roku obniżenie tego wskaźnika obserwowano w większości grup wiekowych, z wyjątkiem grupy osób w wieku 45-59/64 lat (wzrost o 0,6 pkt proc. do 59,8%). W największym stopniu wskaźnik ten zmniejszył się w grupie osób w wieku lata (o 2,5 pkt proc. do 77,2%), lata (o 1,2 pkt proc. do 26,5%) oraz lata (o 1,1 pkt proc. do 82,3%). Liczba osób bezrobotnych wyniosła 1471 tys. i zwiększyła się zarówno w ujęciu kwartalnym (o 4,8%), jak i w skali roku (o 27,5%). Odsetek osób spełniających kryteria bezrobotnego według BAEL i jednocześnie deklarujących, że są zarejestrowane w urzędach pracy jako bezrobotne, wyniósł 67,9% i zwiększył się zarówno w porównaniu z poprzednim kwartałem (o 1,8 pkt proc.), jak i w ujęciu rocznym (o 3,9 pkt proc.). Stopa bezrobocia według BAEL wyniosła w IV kwartale 2009 r. 8,5% i wzrosła zarówno w skali kwartału (o 0,4 pkt proc.), jak i roku (o 1,8 pkt proc.). Wskaźnik ten był wyższy w miastach (8,6%) niż na wsi (8,2%), przy czym w obu przypadkach odnotowano jego wzrost w ujęciu rocznym (odpowiednio o 1,7 pkt proc. i o 1,8 pkt proc.). Stopa bezrobocia kobiet (8,8%) nadal przekraczała stopę bezrobocia mężczyzn (8,2%). W IV kwartale 2009 r. najwyższą stopę bezrobocia notowano w województwach: zachodniopomorskim (11,8%), kujawsko-pomorskim (10,9%), świętokrzyskim (10,6%), lubelskim (10,5%) i podkarpackim (10,2%), natomiast najniższą w województwach: mazowieckim (6,3%) i podlaskim (6,4%). W większości województw stopa bezrobocia wzrosła w skali roku (z wyjątkiem województwa podlaskiego), najbardziej w województwie lubuskim (o 4,7 pkt proc.). Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia według płci i miejsca zamieszkania kształtowały się następująco: Okres badania Ogółem Miasta Wieś Mężczyźni Kobiety bezrobotni w tys. w % ogółem 2008 I kw ,1 36,9 51,5 48,5 II kw ,5 38,5 50,7 49,3 III kw ,3 37,7 46,8 53,2 IV kw ,5 36,5 48,5 51, I kw ,1 35,9 51,2 48,8 II kw ,8 38,2 52,0 48,0 III kw ,2 37,8 51,9 48,1 IV kw. a ,0 37,0 52,9 47,1 stopa bezrobocia w % 2008 I kw. 8,1 8,2 7,9 7,6 8,7 II kw. 7,1 7,0 7,2 6,5 7,7 III kw. 6,6 6,7 6,5 5,7 7,8 IV kw. 6,7 6,9 6,4 6,0 7, I kw. 8,3 8,5 7,8 7,7 8,9 II kw. 7,9 7,9 7,9 7,5 8,4 III kw. 8,1 8,1 8,0 7,6 8,6 IV kw. a 8,5 8,6 8,2 8,2 8,8 a Dane wstępne. Źródło: BAEL.

10 10 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku w IV kwartale 2009 r. stopa bezrobocia najbardziej zwiększyła się wśród osób w wieku lata (o 5,2 pkt proc. do 22,3%) i lata (o 2,3 pkt proc. do 8,7%). Wśród osób w wieku produkcyjnym (18-59/64 lata) stopa bezrobocia wyniosła 8,6% i była o 1,8 pkt proc. wyższa niż przed rokiem. Stopa bezrobocia według poziomu wykształcenia ludności kształtowała się następująco: Okres badania wyższe policealne i średnie zawodowe Poziom wykształcenia średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne, podstawowe i niepełne podstawowe stopa bezrobocia w % 2008 I kw. 4,1 7,6 9,5 9,2 13,6 II kw. 3,6 6,7 9,2 7,7 12,5 III kw. 4,0 5,9 9,1 7,3 10,2 IV kw. 3,6 6,5 9,6 7,0 11, I kw. 4,2 7,6 11,9 9,1 14,3 II kw. 3,6 7,0 11,3 9,2 14,3 III kw. 4,8 7,4 10,4 9,0 13,5 IV kw. a 5,0 8,0 10,3 9,3 15,9 a Dane wstępne. Źródło: BAEL. W skali roku stopa bezrobocia w IV kwartale 2009 r. wzrosła we wszystkich grupach wyodrębnionych ze względu na poziom wykształcenia ludności. W największym stopniu zwiększyła się wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym (o 4,5 pkt proc. do 15,9%), w najmniejszym natomiast wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (o 0,7 pkt proc. do 10,3%). Wśród bezrobotnych w IV kwartale 2009 r. dominujący udział stanowiły osoby, które straciły pracę, a ich odsetek znacząco zwiększył się w skali roku (o 9,3 pkt proc. do 45,3%). Zmniejszył się natomiast odsetek osób powracających do pracy po przerwie (o 3,7 pkt proc. do 29,6%), osób, które zrezygnowały z pracy (o 3,3 pkt proc. do 6,1%) oraz osób podejmujących pracę po raz pierwszy (o 2,1 pkt proc. do 19,0%). Niższy niż w IV kwartale 2008 r. był udział osób długotrwale bezrobotnych (tzn. poszukujących pracy 13 miesięcy lub dłużej) w bezrobotnych ogółem (25,2% wobec 26,5%). Przeciętny czas poszukiwania pracy był podobny jak przed rokiem i wyniósł 11,2 miesięcy. Liczba biernych zawodowo w wieku produkcyjnym zmniejszyła się wobec notowanej przed rokiem o 2,0% do poziomu 6852 tys. osób. Główną przyczyną bierności zawodowej osób w wieku produkcyjnym (podobnie jak przed rokiem) była nauka i uzupełnianie kwalifikacji, a udział tej grupy w biernych zawodowo w wieku produkcyjnym zwiększył się w ujęciu rocznym (o 0,3 pkt proc. do 26,6%). Choroby i niesprawność były przyczyną bierności 23,4% ogółu biernych zawodowo w wieku produkcyjnym (wobec 24,1% przed rokiem). Zmniejszył się nieco

11 Rynek pracy, Wynagrodzenia i świadczenia społeczne 11 odsetek biernych zawodowo z powodu obowiązków rodzinnych i związanych z prowadzeniem domu (z 20,6% do 20,3%). Osoby będące na emeryturze stanowiły 18,7% biernych zawodowo w wieku produkcyjnym (wobec 18,4% przed rokiem). Zniechęconych bezskutecznością poszukiwania pracy było natomiast 6,4% ogółu biernych zawodowo w wieku produkcyjnym (wobec 5,2% przed rokiem). 1300,0 RELACJA LICZBY OSÓB NIEPRACUJĄCYCH DO PRACUJĄCYCH (na 1000 osób, BAEL) 1200,0 1100,0 1000,0 900,0 I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw Zarówno w ujęciu kwartalnym, jak i rocznym pogorszyła się relacja osób niepracujących do pracujących w IV kwartale 2009 r. na 1000 pracujących przypadały 983 osoby bierne zawodowo i bezrobotne (w poprzednim kwartale 964, a przed rokiem 961). Wynagrodzenia i świadczenia społeczne W styczniu br. przeciętne wynagrodzenia nominalne brutto w sektorze przedsiębiorstw były tylko nieco większe od wysokich przed rokiem, a ich siła nabywcza obniżyła się. Utrzymał się wzrost emerytur i rent w obu systemach, zarówno w wymiarze nominalnym, jak i realnym. W styczniu br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3231,13 zł i było o 0,5% większe niż przed rokiem (w poprzednim miesiącu odnotowano wzrost o 6,5%, a w styczniu 2009 r. o 8,1%). Najwyższy wzrost płac obserwowano m.in. w sekcjach: administrowanie i działalność wspierająca (o 5,9%), dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (o 5,5%), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 4,8%). Poniżej poziomu sprzed roku

12 12 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju ukształtowały się przeciętne płace w górnictwie i wydobywaniu (o 12,6%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 5,3%) oraz budownictwie (o 1,5%). Spośród działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w ujęciu rocznym odnotowano m.in. w produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 9,3%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 6,6%) oraz wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 4,7%). Najgłębszy spadek przeciętnej płacy nominalnej miał miejsce w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (o 15,6%), na co wpłynął wysoki poziom wynagrodzeń przed rokiem, związany z przesunięciem wypłat nagród za 2008 r. Niższe niż przed rokiem były również przeciętne wynagrodzenia we wszystkich działach budownictwa, w tym: w robotach budowlanych specjalistycznych o 3,3%, budowie obiektów inżynierii lądowej i wodnej o 1,2% oraz w budowie budynków o 0,6%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto kształtowały się następująco: Wyszczególnienie w zł I XII analogiczny okres poprzedniego roku=100 Sektor przedsiębiorstw ,13 100,5 108,1 106,5 w tym: Przemysł ,48 101,3 107,2 109,9 górnictwo i wydobywanie ,95 87,4 107,1 124,9 przetwórstwo przemysłowe ,38 102,6 106,5 105,9 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę ,70 104,8 109,1 107,6 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja ,90 105,5 108,1 108,1 Budownictwo ,29 98,5 109,7 104,2 Handel; naprawa pojazdów samochodowych ,57 100,2 106,7 102,8 Transport i gospodarka magazynowa ,43 100,7 109,0 97,6 Zakwaterowanie i gastronomia ,77 102,1 103,7 100,6 Informacja i komunikacja ,17 102,5 108,2 107,2 Obsługa rynku nieruchomości ,42 100,4 111,2 106,0 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a ,71 94,7 110,4 107,3 Administrowanie i działalność wspierająca ,08 105,9 108,0 107,8 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna.

13 Wynagrodzenia i świadczenia społeczne ,0 112,0 110,0 PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIA BRUTTO W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW (analogiczny okres roku poprzedniego=100) nominalne realne 108,0 106,0 104,0 102,0 100,0 98,0 96,0 I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I W styczniu br. kwota wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw zmniejszyła się w skali roku o 0,9% (wobec wzrostu o 8,8% przed rokiem). Przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze publicznym w styczniu br. wyniosło 3657,23 zł, tj. o 1,9% mniej niż przed rokiem. W sektorze prywatnym przeciętna płaca ukształtowała się na poziomie 3149,86 zł i wzrosła w ujęciu rocznym o 1,2%, a jej relacja w stosunku do przeciętnej płacy brutto w sektorze publicznym zwiększyła się (z 83,5% do 86,1%). W styczniu br. siła nabywcza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw była o 3,0% niższa niż przed rokiem (wobec wzrostu o 5,4% w styczniu ub. roku). Liczba emerytów i rencistów oraz przeciętne miesięczne świadczenia brutto kształtowały się następująco: Wyszczególnienie Liczba emerytów i rencistów Przeciętne miesięczne świadczenie brutto I 2010 w tys. I 2009=100 w zł I 2009=100 Emerytury i renty z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych ,6 100,2 1566,35 107,7 emerytury ,5 101,6 1673,44 107,4 renty z tytułu niezdolności do pracy ,2 95,0 1244,22 108,1 renty rodzinne ,8 100,1 1456,17 107,3 Emerytury i renty rolników indywidualnych ,7 96,3 930,38 106,0 Przeciętna miesięczna emerytura i renta brutto z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych w styczniu br. wyniosła 1566,35 zł i była o 7,7% wyższa niż przed rokiem, a jej siła nabywcza wzrosła o 4,0% (wobec wzrostu o 6,8% przed rokiem). Przeciętna miesięczna

14 14 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju emerytura i renta brutto rolników indywidualnych ukształtowała się na poziomie 930,38 zł, tj. o 6,0% wyższym niż w styczniu ub. roku. Jej siła nabywcza zwiększyła się o 2,3% (przed rokiem wzrost o 2,6%). Kwota brutto zasiłków dla bezrobotnych (bez składki na ubezpieczenie społeczne) w styczniu br. wyniosła 209,4 mln zł, tj. wzrosła o 56,2% w porównaniu ze styczniem ub. roku. Z tytułu zasiłków i świadczeń przedemerytalnych wypłacono 131,1 mln zł, tj. o 9,0% mniej niż przed rokiem. W ramach świadczeń pomostowych z Funduszu Emerytur Pomostowych w styczniu br. zrealizowano 2,0 tys. wypłat o łącznej wysokości 4570,6 tys. zł. Przeciętna miesięczna emerytura pomostowa wyniosła 2342,69 zł. Ceny W styczniu br. obserwowano dalszy wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych. Wyraźnemu osłabieniu uległa dynamika cen producentów w przemyśle w skali roku, głównie na skutek spadku cen w przetwórstwie przemysłowym i niewielkiego wzrostu (w porównaniu z wysokim przed rokiem) w sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę. Utrzymał się notowany od połowy ub. roku spadek w ujęciu rocznym cen w budownictwie. Według wstępnych danych, ceny produkcji sprzedanej przemysłu w styczniu br. były o 0,3% wyższe od notowanych w grudniu 2009 r. Podniesiono ceny w sekcji górnictwo i wydobywanie (o 2,9%). Wzrosły również ceny w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 1,6%) oraz w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 0,6%). W przetwórstwie przemysłowym ceny były wyższe o 0,1%, w tym m.in. w produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 5,6%), wyrobów farmaceutycznych (o 1,1%), papieru i wyrobów z papieru (o 0,5%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, chemikaliów i wyrobów chemicznych oraz urządzeń elektrycznych (po 0,1%). Obniżono natomiast ceny m.in. produkcji: maszyn i urządzeń (o 0,1%), komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (o 0,2%), wyrobów z metali (o 0,3%), artykułów spożywczych oraz mebli (po 0,5%), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 0,8%), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 0,9%), napojów (o 1,0%) oraz metali (o 1,8%). W porównaniu ze styczniem ub. roku ceny produkcji sprzedanej przemysłu wzrosły o 0,2% (wzrost w skali roku najmniejszy od marca 2006 r.). Największy wzrost utrzymał się w sekcji górnictwo i wydobywanie (o 19,7%). Znaczny wzrost cen notowano również w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 7,2%). Ceny w sekcji wytwarzanie

15 Ceny 15 i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę wzrosły w niewielkim stopniu (o 1,5%), podczas gdy w styczniu ub. roku obserwowano ich wysoką dynamikę (wzrost o 21,6%), spowodowaną podwyżkami cen energii elektrycznej. Ceny w zakresie wytwarzania i zaopatrywania w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych podniesiono o 6,6%, wytwarzania, przesyłania, dystrybucji i handlu energią elektryczną o 4,4%. Ceny w wytwarzaniu paliw gazowych; dystrybucji i handlu paliwami gazowymi w systemie sieciowym obniżono natomiast o 6,6%. W przetwórstwie przemysłowym ceny spadły o 1,4%. Największy spadek cen zanotowano w produkcji metali (o 10,9%) oraz komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (o 9,9%). Niższe niż przed rokiem były również ceny produkcji m.in. wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 6,0%), wyrobów z metali (o 5,3%), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 4,5%), chemikaliów i wyrobów chemicznych (o 2,9%), urządzeń elektrycznych (o 2,2%), maszyn i urządzeń (o 2,1%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 1,5%), napojów (o 1,4%) oraz artykułów spożywczych (o 0,3%). Podniesiono natomiast ceny m.in. produkcji mebli (o 0,7%) oraz koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 28,7%). 109,0 WSKAŹNIKI CEN (analogiczny okres roku poprzedniego=100) 108,0 107,0 106,0 105,0 104,0 103,0 102,0 101,0 100,0 99,0 produkcja budow lano-montażow a tow ary i usługi konsumpcyjne produkcja sprzedana przemysłu 98,0 I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I Szacuje się, że ceny produkcji budowlano-montażowej w styczniu br. były o 0,1% niższe niż przed miesiącem oraz o 0,7% niższe niż przed rokiem.

16 16 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Dynamika cen w przemyśle i budownictwie kształtowała się następująco: Okresy ogółem górnictwo i wydobywanie Ceny produkcji sprzedanej przemysłu przetwórstwo przemysłowe wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Ceny produkcji budowlanomontażowej 2009 Grudzień roku poprzedniego=100 I ,3 105,9 100,7 109,8 102,1 99, I ,3 102,9 100,1 100,6 101,6 99, Miesiąc poprzedni=100 I ,3 105,9 100,7 109,8 102,1 99,9 II ,6 103,4 102,6 102,1 101,1 99,8 III ,0 102,4 99,9 99,6 100,3 99,9 IV... 99,1 101,8 98,8 100,3 100,8 99,9 V... 99,7 99,3 99,6 100,1 100,7 99,8 VI ,8 102,1 101,0 98,4 100,3 100,0 VII... 98,5 98,3 98,3 100,1 100,4 99,9 VIII... 99,6 103,3 99,2 100,1 100,9 99,9 IX... 99,8 100,8 99,7 100,1 100,7 100,0 X ,4 101,9 100,3 100,1 99,9 100,1 XI... 99,6 100,1 99,6 100,1 99,9 100,1 XII... 99,8 102,0 99,6 100,0 100,5 100, I ,3 102,9 100,1 100,6 101,6 99, Analogiczny okres roku poprzedniego=100 I ,6 107,4 101,0 121,6 103,1 102,4 II ,7 108,9 103,4 121,4 103,5 101,8 III ,5 110,1 103,2 120,9 102,9 101,3 IV ,8 111,4 102,3 120,1 102,4 100,7 V ,7 111,8 101,3 116,3 101,3 100,3 VI ,1 113,7 101,9 114,4 102,0 99,9 VII ,8 108,6 100,7 114,3 103,0 99,6 VIII ,2 111,8 99,8 114,2 104,6 99,3 IX ,6 112,8 99,0 113,7 106,2 99,2 X ,0 117,3 99,2 113,8 107,2 99,1 XI ,9 119,7 99,3 110,9 107,4 99,2 XII ,1 123,1 99,3 110,8 107,7 99, I ,2 119,7 98,6 101,5 107,2 99,3 Według wstępnych danych, w styczniu br. ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły w porównaniu z poprzednim miesiącem o 0,5% (w podobnej skali jak przed rokiem).

17 Ceny 17 Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych a kształtowała się następująco: Wyszczególnienie I 2010 I 2009=100 XII 2009=100 O g ó ł e m ,6 100,5 w tym: Żywność, napoje bezalkoholowe i alkoholowe oraz wyroby tytoniowe ,9 100,6 żywność i napoje bezalkoholowe ,0 100,7 napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe ,6 100,1 Odzież i obuwie... 95,1 97,8 Mieszkanie ,0 100,9 użytkowanie mieszkania i nośniki energii ,5 101,1 wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego ,0 100,0 Transport ,9 101,0 a Prezentowane dane mają charakter wstępny i mogą ulec zmianie, po dokonaniu corocznej zmiany systemu wag, który stanowi struktura wydatków gospodarstw domowych (bez spożycia naturalnego) z roku poprzedzającego rok badany. Ceny żywności i napojów bezalkoholowych w styczniu br. wzrosły o 0,7% w stosunku do poprzedniego miesiąca. Podniesiono ceny m.in. artykułów w grupie mleko, sery i jaja, ryb, olejów i pozostałych tłuszczów, mięsa (w tym znacznie drobiu) oraz pieczywa i produktów zbożowych. Obniżyły się natomiast ceny m.in. cukru. Wzrosły ceny napojów bezalkoholowych. Mniej niż w grudniu ub. roku płacono za odzież i obuwie (o 2,2%). Ceny towarów i usług związanych z mieszkaniem podniesiono w styczniu br. o 0,9%. Wzrosły opłaty za wywóz nieczystości (śmieci), usługi kanalizacyjne oraz zaopatrywanie w wodę. Wyższe były również ceny nośników energii, w tym zwłaszcza energii elektrycznej i cieplnej oraz opału. Ceny towarów i usług w zakresie wyposażenia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego pozostały na poziomie zbliżonym do notowanego w grudniu ub. roku. Odnotowano również wzrost cen w zakresie transportu (o 1,0%), w tym cen paliw do prywatnych środków transportu. Nieznacznie spadły natomiast m.in. ceny samochodów osobowych. Wyższe niż w grudniu ub. roku były ceny towarów i usług związanych z rekreacją i kulturą. Podrożały m.in. opłaty za turystykę zorganizowaną, usługi w zakresie rekreacji i sportu oraz bilety do kin, teatrów i na koncerty. Niższe niż przed miesiącem były m.in. ceny sprzętu audiowizualnego, fotograficznego i informatycznego. Podniesiono ceny towarów i usług w zakresie edukacji oraz restauracji i hoteli. Spośród innych towarów i usług, w porównaniu z poprzednim miesiącem, wzrosły opłaty za usługi świadczone w salonach fryzjerskich, kosmetycznych i zakładach pielęgnacyjnych, natomiast spadły za ubezpieczenia.

18 18 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju 104,5 WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH (XII roku poprzedniego=100) 104,0 103,5 103,0 102, ,0 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII W ujęciu rocznym wzrost cen konsumpcyjnych wyniósł 3,6% (przed miesiącem 3,5%, a przed rokiem 2,8%), w tym m.in. podniesiono ceny towarów i usług w zakresie transportu, użytkowania mieszkania i nośników energii oraz ceny żywności i napojów bezalkoholowych. Rolnictwo W styczniu br. średnia temperatura powietrza wyniosła -7,1 C i była niższa od średniej z wielolecia o 5,3 C, natomiast średnia suma opadów wyniosła ok. 33 mm i była o ok. 8% wyższa od normy z lat Przebieg pogody w styczniu br. nie stwarzał na ogół większego zagrożenia dla zimujących roślin, pomimo występujących okresami silnych mrozów. Notowane w ciągu miesiąca, głównie w trzeciej dekadzie duże spadki temperatury powietrza przy powierzchni gruntu, dochodzące miejscami nawet poniżej -30 C, dzięki zalegającej dość grubej pokrywie śnieżnej, nie spowodowały nadmiernego wychłodzenia gleby na głębokości węzła krzewienia. Podczas przejściowych ociepleń, lokalnie topniejący śnieg tworzył miejscami na polach zastoiska wody. Podczas nocnych spadków temperatury zamarzająca woda pokrywała powierzchnię gleby skorupą lodową, co mogło spowodować straty w zasiewach upraw ozimych, głównie rzepaku i jęczmienia ozimego.

19 Rolnictwo 19 Na rynku rolnym w styczniu br. w porównaniu z grudniem ub. roku wzrosły przeciętne ceny skupu zbóż i bydła rzeźnego. Obniżyły się natomiast ceny żywca wieprzowego, drobiowego i mleka. W skali roku odnotowano spadek cen zbóż (z wyjątkiem pszenicy) oraz żywca wieprzowego i drobiowego. Średnie ceny żywca wołowego i mleka były wyższe niż przed rokiem. Skup zbóż a kształtował się następująco: VII 2009 I 2010 I 2010 Wyszczególnienie w tys. t analogiczny okres roku poprzedniego = =100 udział skupu w zbiorach 2009 w % w tys. t I 2009= 100 XII 2009 =100 Ziarno zbóż b ,9 125,1 16,9 357,6 115,7 88,0 w tym: pszenica ,6 117,2 27,2 241,8 104,9 89,3 żyto ,2 134,8 13,5 48,6 141,2 89,8 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Podstawowych z mieszankami zbożowymi bez ziarna siewnego. Skup zbóż podstawowych (z mieszankami zbożowymi bez ziarna siewnego) w okresie lipiec 2009 r. styczeń 2010 r. był znacznie większy niż w analogicznym okresie ub. roku. Pszenicy skupiono o 17,2% więcej niż przed rokiem, co stanowiło 27,2% zbiorów, wobec 24,5% przed rokiem. Skup żyta był o 34,8% większy niż analogicznym okresie ub. roku i stanowił 13,5% zbiorów, wobec 10,8% przed rokiem. W styczniu br. skup zbóż był mniejszy o 12,0% niż przed miesiącem, ale większy o 15,7% niż przed rokiem. Skup podstawowych produktów zwierzęcych a kształtował się następująco: Wyszczególnienie I 2010 w tys. t I 2009=100 XII 2009=100 Żywiec rzeźny b ,5 111,6 96,3 w tym: wołowy (z cielęcym)... 9,2 83,2 91,7 wieprzowy... 75,0 96,4 93,8 drobiowy... 82,0 136,4 99,3 Mleko c ,2 102,5 101,4 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje bydło, cielęta, trzodę chlewną, owce, konie i drób; w przeliczeniu na mięso łącznie z tłuszczami w wadze poubojowej ciepłej. c W milionach litrów. W styczniu br. producenci dostarczyli do skupu 166,5 tys. t żywca rzeźnego (w wbc), tj. o 3,7% mniej niż w poprzednim miesiącu, ale o 11,6% więcej niż przed rokiem. Skup żywca wieprzowego i wołowego był mniejszy niż przed rokiem i miesiącem. Jedynie krajowa podaż

20 20 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju żywca drobiowego była znacznie wyższa niż w styczniu ub. roku i tylko niewiele niższa niż w grudniu ub. roku. Ceny podstawowych produktów rolnych kształtowały się następująco: Wyszczególnienie zł Ceny w skupie I 2009= =100 I 2010 XII 2009= =100 zł Ceny na targowiskach I 2009= =100 XII 2009= =100 Pszenica a za 1 dt... 49,50 103,7 105,0 55,21 87,7 103,4 Żyto a za 1 dt... 32,39 87,3 107,4 41,93 81,2 104,4 Ziemniaki jadalne za 1 dt ,89 104,7 106,9 Żywiec rzeźny za 1 kg wagi żywej w tym: bydło b (bez cieląt)... 4,91 115,6 105,9 4,90 107,9 102,5 trzoda chlewna... 3,72 84,0 95,8 3,95 90,4 98,0 drób... 3,24 98,7 99,1... Prosię na chów za 1 szt ,70 104,3 98,9 Mleko za 1 hl ,22 116,3 97,5 x x x a W skupie bez ziarna siewnego. b Na targowiskach średnia ważona cena bydła rzeźnego obliczona przy przyjęciu struktury ilości skupu młodego bydła i krów rzeźnych. W styczniu br., po ponownym spadku cen zbóż podstawowych na obu rynkach, jedynie średnia cena skupu pszenicy przekraczała poziom ubiegłoroczny. Utrzymał się notowany od listopada ub. roku wzrost cen ziemniaków jadalnych na targowiskach. W styczniu br. za 1 dt ziemniaków płacono o 6,9% więcej niż przed miesiącem i o 4,7% niż przed rokiem. 160,00 140,00 120,00 zł za 1 dt CENY SKUPU ZBÓŻ I TARGOWISKOWE CENY ZIEMNIAKÓW pszenica żyto ziemniaki 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I

21 Rolnictwo 21 Pomimo niskiej krajowej podaży żywca wieprzowego, w styczniu br. wystąpił dalszy spadek jego cen. Przeciętne ceny skupu żywca wieprzowego obniżyły się w stosunku do grudnia ub. roku o 4,2% i były o 16,0% niższe niż przed rokiem. W obrocie targowiskowym za żywiec wieprzowy płacono mniej o 2,0% niż przed miesiącem i o 9,6% niż przed rokiem. Relacja cen skupu trzody do cen żyta na targowiskach pogorszyła się w porównaniu z poprzednim miesiącem, ale była korzystniejsza niż przed rokiem (8,9 wobec 8,6 w styczniu ub. roku). Średnia cena za prosię do dalszego chowu (ok. 157 zł), pomimo spadku w porównaniu z grudniem (o 1,1%), nadal przekraczała poziom sprzed roku (o 4,3%). Przy wysokim poziomie skupu żywca drobiowego, w styczniu br. utrzymywała się (notowana od lipca ub. roku) tendencja spadkowa jego cen. Średnia cena skupu 1 kg drobiu rzeźnego zmniejszyła się w stosunku do poprzedniego miesiąca o 0,9% i była o 1,3% niższa niż przed rokiem. zł za 1 kg 5,50 CENY SKUPU ŻYWCA I MLEKA zł za 1 l 1,60 5,00 4,50 1,40 4,00 1,20 3,50 1,00 3,00 2,50 0,80 2,00 0,60 1,50 0,40 1,00 0,50 bydło trzoda chlew na drób mleko 0,20 0,00 I II III IV V VI VIIVIIIIX X XIXII I II III IV V VIVIIVIIIIX X XIXII I II III IV V VIVIIVIIIIX X XIXII I II III IV V VIVIIVIIIIX X XIXII I ,00 W styczniu br. na rynku wołowiny, przy zmniejszonej podaży, wystąpił ponowny wzrost cen żywca zarówno w skupie jak i na targowiskach. Średnia cena żywca wołowego w skali roku była wyższa o 15,6% w skupie i o 7,9% na targowiskach oraz odpowiednio o 5,9% i 2,5% w porównaniu z poprzednim miesiącem. Za młode bydło rzeźne w skupie i na targowiskach płacono po 5,34 zł/kg, tj. więcej o odpowiednio 5,8% i 1,5% niż w grudniu ub. roku i stosownie o 16,7% i o 9,2% niż w analogicznym miesiącu ub. roku. Przy zwiększonych dostawach surowca do skupu (o 1,4% w porównaniu z grudniem ub. roku) ceny mleka w styczniu br., po czterech miesiącach wzrostu, obniżyły się o 2,5% w stosunku do grudnia ub. roku, ale były o 16,3% wyższe niż przed rokiem.

22 22 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Przemysł Produkcja sprzedana przemysłu 2 w styczniu br. była o 8,5% wyższa niż przed rokiem (wobec znacznego spadku w styczniu ub. roku o 15,3%). Po wyeliminowaniu czynników sezonowych produkcja w skali roku zwiększyła się o 11,1%, a w odniesieniu do poprzedniego miesiąca o 2,5%. 145,0 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 85,0 dane surowe PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU (przeciętna miesięczna 2005=100) trend I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX XXIXIII W styczniu br. wzrost produkcji obserwowano we wszystkich sekcjach przemysłu, z wyjątkiem górnictwa i wydobywania (spadek o 10,1%), w którym od końca 2008 r. utrzymuje się bardzo niska dynamika. W przetwórstwie przemysłowym produkcja zwiększyła się o 10,1%, w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami o 6,3%, a w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę o 3,1%. Wśród głównych grupowań przemysłowych 3 w styczniu br. notowano wzrost produkcji w skali roku we wszystkich grupowaniach, w tym dóbr konsumpcyjnych trwałych o 30,2%, dóbr zaopatrzeniowych o 10,9%, inwestycyjnych o 10,8% oraz niewielki w produkcji dóbr związanych z energią oraz konsumpcyjnych nietrwałych (odpowiednio o 0,7% i 0,6%). Wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją sprzedaną na jednego zatrudnionego, była w styczniu br. o 12,4% wyższa niż przed rokiem, przy mniejszym o 3,5% przeciętnym zatrudnieniu i wzroście przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto o 1,3%. 2 W przedsiębiorstwach o liczbie pracujących powyżej 9 osób. 3 Grupowania przedsiębiorstw na wytwarzające głównie dobra inwestycyjne, konsumpcyjne nietrwałe i trwałe, zaopatrzeniowe oraz związane z energią (ang. MIGs Main Industrial Groupings) dokonano zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 656/2007 z dnia 14 czerwca 2007 r. zmieniającym Rozporządzenie (WE) nr 586/2001 w sprawie wykonania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1165/98 dotyczącego krótkookresowej statystyki w zakresie definicji Głównych Grupowań Przemysłowych.

23 Przemysł ,0 DYNAMIKA PRODUKCJI SPRZEDANEJ PRZEMYSŁU WEDŁUG GŁÓWNYCH GRUPOWAŃ PRZEMYSŁOWYCH (MIGs) (przeciętna miesięczna 2005=100) 240,0 220,0 200,0 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I przemysł ogółem dobra zaopatrzeniowe dobra inwestycyjne dobra konsumpcyjne trwałe dobra konsumpcyjne nietrwałe dobra związane z energią Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu 4 kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I XII I analogiczny okres roku poprzedniego=100 struktura w % Przemysł... 84,7 107,4 108,5 100,0 100,0 górnictwo i wydobywanie... 82,4 101,2 89,9 4,7 4,7 przetwórstwo przemysłowe... 84,2 108,3 110,1 79,7 79,5 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 86,4 102,2 103,1 13,3 13,7 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja ,3 110,4 106,3 2,3 2,1 Z przemysłu ogółem działy: wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego... 78,4 100,0 91,8 2,9 3,4 produkcja artykułów spożywczych... 96,3 108,2 102,5 15,7 16,5 produkcja napojów ,3 104,1 90,5 1,6 1,9 produkcja odzieży... 83,5 104,3 92,6 0,7 0,9 produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny... 81,3 116,2 102,5 2,2 2,4 produkcja papieru i wyrobów z papieru... 89,6 122,5 119,2 2,7 2,6 produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej... 95,8 110,9 100,3 5,9 4,9 produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych... 80,7 127,8 115,2 4,5 4,3 produkcja wyrobów farmaceutycznych ,6 88,9 114,4 1,3 1,2 produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych... 82,2 118,5 113,4 4,7 4,5 produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych... 72,8 99,6 91,4 2,4 3,1 produkcja metali... 60,0 111,7 125,8 3,6 3,4 produkcja wyrobów z metali... 90,8 97,2 97,8 4,8 5,6 produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych... 85,0 117,3 166,7 4,3 3,1 produkcja urządzeń elektrycznych... 96,6 115,5 115,5 4,0 3,8 produkcja maszyn i urządzeń... 93,8 95,8 100,6 3,8 4,2 produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep.. 62,3 126,4 125,2 9,7 8,7 produkcja pozostałego sprzętu transportowego... 82,2 52,9 90,5 0,8 1,1 produkcja mebli... 87,6 103,8 100,0 2,9 3,1 4 W przedsiębiorstwach o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

24 24 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W porównaniu ze styczniem ub. roku wzrost produkcji sprzedanej przemysłu wystąpił w 22 (spośród 34) działach przemysłu. Po głębokim spadku przed rokiem, wzrost sprzedaży w ujęciu rocznym obserwowano m.in. w produkcji: komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych o 66,7% (w tym elektronicznych elementów i obwodów drukowanych o 91,0%, elektronicznego sprzętu powszechnego użytku - o 81,1%), metali o 25,8% (m.in. pozostałych wyrobów ze stali poddanej wstępnej obróbce o 232,7%), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep o 25,2% (w tym części i akcesoriów do pojazdów silnikowych o 31,5%, produkcji pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli o 22,4%), produkcji papieru i wyrobów z papieru o 19,2% (m.in. masy włóknistej, papieru i tektury o 36,2%), chemikaliów i wyrobów chemicznych o 15,2% (m.in. podstawowych chemikaliów, nawozów i związków azotowych, tworzyw sztucznych i kauczuku syntetycznego w formach podstawowych o 20,0%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych o 13,4% (w tym wyrobów z gumy o 16,4%). Produkcja artykułów spożywczych (stanowiąca prawie 16% produkcji sprzedanej przemysłu) była o 2,5% wyższa niż przed rokiem (w styczniu ub. roku spadek o 3,7%). Wzrost w skali roku notowano we wszystkich grupach, z wyjątkiem przetwarzania i konserwowania mięsa oraz produkcji wyrobów z mięsa (spadek o 6,3%), a także produkcji olejów i tłuszczów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (spadek o 4,6%). Wyższa niż w styczniu ub. roku była m.in. sprzedaż w wytwarzaniu produktów przemiału zbóż, skrobi i wyrobów skrobiowych o 17,1%, przetwarzaniu i konserwowaniu ryb, skorupiaków i mięczaków o 5,0%, produkcji wyrobów piekarskich i mącznych o 3,7%, przetwarzaniu i konserwowaniu owoców i warzyw o 3,2% oraz produkcji gotowych paszy i karmy dla zwierząt o 2,9%. Wzrost o 1,0% obserwowano w wytwarzaniu wyrobów mleczarskich. Utrzymał się spadek w ujęciu rocznym produkcji sprzedanej m.in. wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych 8,6% (w tym wyrobów z betonu, cementu i gipsu 40,1%), w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego 8,2% (w tym węgla kamiennego 8,3%) oraz wyrobów z metali 2,2% (m.in. w produkcji metalowych elementów konstrukcyjnych 10,4%). Z obserwowanych w styczniu br. 239 wyrobów i grup wyrobów przemysłowych produkcja 142 była wyższa niż przed rokiem, w tym m.in. gazu ziemnego, mleka, cukru, wódki czystej, win owocowych, papierosów z tytoniu, obuwia, tarcicy iglastej i liściastej, płyt pilśniowych, koksu,

25 Przemysł, Budownictwo 25 nawozów azotowych i fosforowych, opon, stali surowej, wyrobów walcowanych na gorąco, odbiorników telewizyjnych, akumulatorów kwasowo-ołowiowych, maszyn pralniczych automatycznych, samochodów osobowych oraz energii elektrycznej. Niższa niż przed rokiem była natomiast produkcja 96 wyrobów i grup wyrobów, w tym m.in. węgla kamiennego i brunatnego, siarki, produktów uboju bydła i cieląt, wędlin, serów podpuszczkowych dojrzewających, piwa, benzyny silnikowej, olejów napędowych, cementu, chłodziarek i zamrażarek, odkurzaczy, kuchni gazowych z piekarnikiem, ciągników rolniczych, pojazdów do transportu publicznego, samochodów ciężarowych i ciągników drogowych do ciągnięcia naczep, wagonów kolejowych towarowych oraz rowerów. Ogólny klimat koniunktury w lutym br. w przetwórstwie przemysłowym jest oceniany pozytywnie, lepiej niż w styczniu br. Korzystniejsze niż przed miesiącem są prognozy dotyczące produkcji oraz portfela zamówień. Nadal pesymistyczne, chociaż w nieco mniejszym stopniu niż w styczniu br., są przewidywania firm dotyczące regulowania zobowiązań finansowych. Zdaniem przedsiębiorców ceny wyrobów gotowych mogą nieznacznie wzrosnąć. W dalszym ciągu planowane są redukcje zatrudnienia. W opinii przedsiębiorców utrzymuje się nadmierny stan zapasów wyrobów gotowych w przetwórstwie przemysłowym. Wysoki poziom i narastanie nadmiernych zapasów sygnalizują producenci m.in. wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych oraz mebli. Obniża się natomiast nadmierny stan zapasów m.in. w produkcji papieru i wyrobów z papieru, metali, urządzeń elektrycznych oraz maszyn i urządzeń.. Budownictwo Produkcja budowlano-montażowa 5 zrealizowana w styczniu br. na terenie kraju była o 15,3% niższa niż przed rokiem (wobec wzrostu o 7,4% w styczniu ub. roku i o 3,2% w grudniu ub. roku). Spadek sprzedaży odnotowano w podmiotach zajmujących się budową budynków oraz robotami budowlanymi specjalistycznymi, natomiast wzrost w jednostkach działających w zakresie budowy obiektów inżynierii lądowej i wodnej. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym w styczniu br. produkcja budowlano-montażowa zmniejszyła się w ujęciu rocznym o 2,8%, a w ujęciu miesięcznym o 3,9%. 5 W cenach stałych, w jednostkach budowlanych o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

26 26 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju 240,0 220,0 200,0 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 dane surowe PRODUKCJA BUDOWLANO-MONTAŻOWA (przeciętna miesięczna 2005=100) trend 40,0 I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX X XI XII I II III IV V VI VIIVIIIIX XXIXIII Mniejsza niż przed rokiem była sprzedaż robót o charakterze inwestycyjnym (o 15,6%) oraz remontowym (o 14,9%). Przeciętne miesięczne zatrudnienie w budownictwie było nieznacznie (o 0,3%) wyższe niż w styczniu ub. roku, przy spadku przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto o 1,5%. Dynamika produkcji budowlano-montażowej 6 kształtowała się następująco: Wyszczególnienie I 2009 XII I 2010 I 2009 analogiczny okres roku poprzedniego=100 struktura w % O g ó ł e m ,4 103,2 84,7 100,0 100,0 budowa budynków... 99,3 94,7 77,5 49,9 54,7 budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej ,8 116,4 100,4 22,7 18,9 roboty budowlane specjalistyczne ,7 95,9 87,8 27,4 26,4 Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w lutym br. w budownictwie pozostaje ujemny, podobnie jak w poprzednim miesiącu. Nadal negatywne, chociaż lepsze od formułowanych przed miesiącem, są przewidywania dotyczące sytuacji finansowej produkcji. Prognozy dotyczące portfela zamówień na roboty budowlano-montażowe są pozytywne, korzystniejsze niż w styczniu br. Przedsiębiorcy przewidują mniejsze niż przed miesiącem ograniczenie zatrudnienia. Należy oczekiwać dalszego spadku cen realizacji robót budowlano-montażowych, zbliżonego do zapowiadanego w styczniu. 6 W cenach stałych, w jednostkach budowlanych o liczbie pracujących powyżej 9 osób.