Zasady prawidłowej. inseminacji loch. Krótki poradnik dla hodowcy trzody

Transkrypt

1 Zasady prawidłowej inseminacji loch Krótki poradnik dla hodowcy trzody Wielkopolskie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu z siedzibą w Tulcach Sp. z o.o.

2 knury czystorasowe Wielka biała polska (wbp) Polska biała zwisłoucha (pbz) Pietrain Duroc knury mieszańce Pietrain x Duroc Duroc x Pietrain knury hybrydowe PIC 408, PIC 410, PIC 426 Choice Genetics - Neckar, P-76 Hypor - S Pietrain i H16 Maxter W ofercie nasienie knurów z najlepszych polskich hodowli zarodowych o najwyższym statusie zdrowotnym oraz nasienie knurów importowanych. Wszystkie knury użytkowane w Stacjach Unasieniania Loch WCHiRZ wolne są od genu stresu RYR 1. knury czystorasowe Wielka biała polska szeroki grzbiet, długi tułów na mocnych średniowysokich nogach; mocna konstytucja; wysoka płodność, mleczność i opiekuńczość; doskonały komponent mateczny do produkcji loszek mieszańców F1 (wbp x pbz) oraz do krzyżowań z knurami ras mięsnych Polska biała zwisłoucha świnia długa, zgrabna na wysokich nogach; duża płodność, mleczność i troskliwość macierzyńska; szybki wzrost przy dobrym wykorzystaniu paszy; doskonały komponent mateczny do produkcji loszek mieszańców F1 (pbz x wbp) oraz do krzyżowań z knurami ras mięsnych 2

3 Pietrain knur bezstresowy o wybitnej wydajności rzeźnej, bardzo cienkiej słoninie i wysokim udziale najbardziej wartościowych wyrębów; doskonałe umięśnienie szynek, schabu i łopatek; komponent ojcowski do krzyżowań towarowych z lochami ras matecznych i F1 oraz do produkcji knurów mieszańców Duroc rasa pochodzi z USA; wysokie nogi i karpiowate wygięcie grzbietu; łatwość adaptacji, duża odporność na warunki środowiskowe; średnia płodność lecz bardzo wysoka mleczność; szybkie tempo wzrostu przy dobrym wykorzystaniu paszy; komponent ojcowski do krzyżowań towarowych z lochami ras matecznych i F1 oraz do produkcji knurów mieszańców Knury mieszańce dwurasowe Pietrain x Duroc Duroc x Pietrain poprawna mocna budowa; wysokie przyrosty przy bardzo dobrym wykorzystaniu paszy; komponent ojcowski do krzyżowania towarowego z lochami ras matecznych i F1 3

4 knury hybrydowe Pic wysoki udział mięsa w tuszy przekazywany na potomstwo; wysokie przyrosty wagowe przy bardzo dobrym wykorzystaniu paszy; duża wydajność rzeźna CHOICE GENETICS P 76 - knur ekonomiczny, stworzony by produkować jak najwięcej mięsa w minimalnym czasie przy najmniejszych kosztach Neckar - szybkie tempo wzrostu i duże oko polędwicy; umożliwia produkcję tuczników ciężkich i dobrze zbudowanych Hypor S Pietrain biały Pietrain, użycie knura daje szybki efekt w postaci znacznej poprawy mięsności potomstwa; doskonałe umięśnienie przy dobrym wykorzystaniu paszy. H 16 Maxter wysoka mięsność i wydajność rzeźna przy zachowaniu dobrego efektywnego wykorzystania paszy, wysokie tempo wzrostu, cienka słonina, duże oko polędwicy i tusza dobrej jakości. 4

5 Zalety inseminacji ograniczenie rozprzestrzeniania się chorób i przenoszenia pasożytów (wszy, świerzb) przez brak bezpośredniego kontaktu knurów z lochami eliminacja kosztów związanych z zakupem i utrzymaniem knura wykorzystanie wartości genetycznej, zdolności rozrodczych i parametrów przyżyciowych wybitnych rozpłodników ułatwienie organizacji rozrodu poprzez możliwość formowania grup produkcyjnych i planowania odpowiedniego doboru hodowlanego możliwość realizowania wybranych wariantów krzyżowania towarowego z wykorzystaniem zjawiska heterozji (wybujałości mieszańców) Rozród w liczbach loszka przeznaczona do krycia w wieku dni przy masie ciała kg długość cyklu rujowego 21 dni czas trwania owulacji 4-6 godzin żywotność komórki jajowej 6-8 godzin żywotność plemników w drogach rodnych samicy 24 godziny pojawienie się plemników w jajowodzie 1,5-6 godzin po inseminacji pojawienie się komórek jajowych w jajowodzie minut po owulacji Przebieg rui u loch i loszek Prawidłowo i skutecznie przeprowadzony zabieg inseminacji zależy w dużej mierze od hodowcy, jego wiedzy, umiejętności obserwacji objawów rujowych oraz ustalenia odpowiedniego terminu unasieniania, jak również od przestrzegania właściwych zasad postępowania z nasieniem. 5

6 Cykl płciowy u loch występuje cyklicznie i trwa średnio 21 dni i dzieli się na kilka faz, spośród których najważniejsze dla prawidłowo prowadzonego rozrodu są: faza przedrujowa (zmniejszony apetyt, charakterystyczne pohukiwanie, obskakiwanie innych loch ale brak tolerancji na obskakiwanie przez inne lochy, obrzęk i zaczerwienienie sromu, wyciek śluzu) faza rui właściwej (występuje odruch tolerancji, także sprawdzana przez człowieka próba dosiadania, locha stoi - nie rusza się, przyjmuje postawę do krycia, wykonuje charakterystyczne ruchy uszami, brak obrzęku sromu i zmiana jego koloru na siny) faza porujowa (locha staje się spokojniejsza, brak odruchu tolerancji, poprawia się apetyt) Schemat przebiegu rui u lochy Okres okołorujowy ~ 5,5 doby Faza przedrujowa 2 doby Ruja właściwa 2 doby Faza porujowa ~2 doby WZROST AKTYWNOŚCI PŁCIOWEJ WYSTĘPOWANIE ODRUCHU TOLERANCJI WYGASANIE AKTYWNOŚCI PŁCIOWEJ Krzywa Optymalny czas unas. I zab. Optymalny czas unasienniania (1 zabieg) Optymalny czas unas. II zab. płodności Godziny okresu okołorujowego Dni cyklu płciowego 6

7 Zasady postępowania z nasieniem przechowywać w optymalnej temperaturze C w tubach płasko leżących w termotorbie w celu uniknięcia sedymentacji nasienia na dno tuby konieczne jest kilkukrotne w ciągu doby przemieszanie nasienia delikatnym, kołyszącym ruchem do uzyskania wyglądu prawie jednorodnej mieszaniny chronić nasienie przed działaniem promieni słonecznych i wychłodzeniem kategorycznie unikać kontaktu nasienia z wodą zapoznać się z danymi umieszczonymi na metryczce nazwa i numer knura, numer nasienia, data produkcji nasienia i data jego ważności Zasady postępowania podczas wykonywania zabiegu inseminacji pobudzamy lochę poprzez ucisk na grzbiecie w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, podciąganie w górę fałdu kolanowego, uciskanie kolanem boku lochy w okolicach słabizny przeprowadzamy próbę dosiadania lochy w celu stwierdzenia odruchu tolerancji czyścimy wargi sromowe z brudu, na sucho za pomocą ręcznika papierowego lub ścierki, następnie masujemy srom celem spowodowania większego podniecenia po rozchyleniu warg sromowych wprowadzamy kateter po górnym sklepieniu pochwy, aż do momentu wyczucia wyraźnego oporu podłączamy tubę z nasieniem, które bezpośrednio przed zabiegiem zostało podgrzane do temperatury około 35 C lekko naciskamy tubę z nasieniem powodując wypieranie powietrza z kateteru i wywołując u lochy odruch zasysania nasienia po dokonanym zabiegu odłączamy pustą tubę od kateteru, zamykamy kateter koreczkiem i pozostawiamy na parę minut w drogach rodnych samicy; ma to zapobiec ewentualnemu odbiciu nasienia i wypchnięciu go na zewnątrz po zakończonym zabiegu inseminacji w celu prawidłowej implantacji zarodków najlepiej pozostawić lochę w miejscu zabiegu przez okres co najmniej 21 dni 7

8 w kartotece lochy zapisać datę inseminacji, numer użytego nasienia knura oraz wszelkie uwagi zaobserwowane podczas wykonywania zabiegu w celu zwiększenia liczby prosiąt w miocie oraz skuteczności pokrycia wskazane jest wykonanie reinseminacji po upływie godzin od pierwszego zabiegu 8

9 Krzyżowanie Elementem dość często wykorzystywanym w hodowli jest krzyżowanie. Efektem krzyżowania ras matecznych (pbz x wbp lub wbp x pbz) jest poprawa wskaźników rozrodczych - co jest wynikiem heterozji matecznej i uzyskanie loszek F1, natomiast krzyżowanie towarowe ma na celu poprawę cech produkcyjnych wyzwalając u potomstwa efekt heterozji czyli wybujałości mieszańców. Przykład krzyżowania towarowego KRZYŻOWANIE DWURASOWE PBZ WBP PBZ Pietrain Tucznik Tucznik KRZYŻOWANIE TRZYRASOWE PBZ WBP Duroc Pietrain Mieszaniec Pietrain PBZ Mieszaniec Tucznik Tucznik KRZYŻOWANIE CZTERORASOWE PBZ WBP Duroc Pietrain Mieszaniec Mieszaniec Tucznik

10 GRUDZIEŃ / STYCZEŃ STYCZEŃ TWÓJ DORADCA DO SPRAW HODOWLI I ROZRODU ZWIERZĄT Imię:... Nazwisko:... Adres:... Tel.:... Kalendarz Wielkopolskie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu z/s w Tulcach Sp. z o.o. Rujowy DLA TRZODY CHLEWNEJ STYCZEŃ / LUTY LUTY LUTY / MARZEC MARZEC / KWIECIEŃ KWIECIEŃ KWIECIEŃ / MAJ MAJ MARZEC KWIECIEŃ LUTY K IEDY UNASIENIAĆ? W zależności od kilku czynników tj. rasy, właściwości osobniczych, sposobu utrzymania oraz poziomu żywienia, loszka osiąga dojrzałość płciową w wieku 5-7 miesięcy. Jednakże już wcześniej (ok. 4 miesiąca życia) mogą występować nieregularne, powtarzające się objawy podobne do objawów rujowych. Tak młodych loszek nie wolno unasieniać. Dojrzałość rozpłodową (hodowlaną) loszki uzyskują w wieku 9-11 miesięcy przy wadze ok. 100 kg. Rozpoczęcie użytkowania rozpłodowego w tym wieku nie wpłynie ujemnie na wzrost i rozwój młodego organizmu, a nadto gwarantuje uzyskanie liczniejszych miotów ruja to najlepszy czas do pierwszego unasienienia loszki. Optymalny czas unasieniania leży między 18. a 30. godziną (średnio ok. 24 h) od występowania tych objawów. W przypadku stosowania reinseminacji (poprawia skuteczność zabiegu i zwiększa liczbę prosiąt w miocie), pierwszy zabieg unasieniania wykonuje się między 12. a 20. godziną rui właściwej i ponawia się go nasieniem tego samego knura po godzinach. MAJ / CZERWIEC CZERWIEC / LIPIEC CZERWIEC LIPIEC Szczegółowych informacji udzieli najbliższy Punkt Unasieniania Zwierząt. Wejdź również na naszą stronę internetową 8

11 LIPIEC TWÓJ DORADCA DO SPRAW HODOWLI I ROZRODU ZWIERZĄT Imię:... Nazwisko:... Adres:... Tel.:... Kalendarz Wielkopolskie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu z/s w Tulcach Sp. z o.o. Rujowy DLA TRZODY CHLEWNEJ LIPIEC / SIERPIEŃ SIERPIEŃ / WRZESIEŃ WRZESIEŃ WRZESIEŃ / PAŹDZIERNIK PAŹDZIERNIK / LISTOPAD LISTOPAD PAŹDZIERNIK SIERPIEŃ LISTOPAD WRZESIEŃ WCHiRZ Sp. z o.o. Filia w Gostyniu ul. Mickiewicza 2, Gostyń tel , fax Stacja unasieniania loch kom sekretariat@gostyn.wchirz.pl WCHiRZ Sp. z o.o. Filia w Ostrowie Wlkp. ul. Prof. Kaliny 93, Ostrów Wlkp. tel fax Stacja unasieniania loch kom sekretariat@ostrow.wchirz.pl WCHiRZ Sp. z o.o. Filia w Kościelcu ul. Konińska 10, Kościelec tel , tel./fax Stacja unasieniania loch kom sekretariat@koscielec.wchirz.pl WCHiRZ Sp. z o.o. Filia w Skwierzynie ul. Międzyrzecka 15, Skwierzyna tel./fax Stacja unasieniania loch kom sekretariat@skwierzyna.wchirz.pl WCHiRZ Sp. z o.o. Filia w Wągrowcu ul. Berdychowska 52, Wągrowiec tel , fax Stacja unasieniania loch kom sekretariat@wagrowiec.wchirz.pl LISTOPAD / GRUDZIEŃ GRUDZIEŃ / STYCZEŃ GRUDZIEŃ STYCZEŃ WCHiRZ Sp. z o.o. Centrala w Tulcach ul. Poznańska 13, Tulce tel fax sekretariat@tulce.wchirz.pl 9

12 Hodowco!!! Jeśli oczekujesz porad i doradztwa z zakresu rozrodu, hodowli i wyboru osobnika męskiego do kojarzeń skontaktuj się z naszym przedstawicielem regionalnym, najbliższym inseminatorem lub odwiedź stronę internetową Centrala: Filie WCHiRZ: Wielkopolskie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu z siedzibą w Tulcach Sp. z o.o Tulce, ul. Poznańska 13 Gostyń Gostyń, ul. Mickiewicza 2 tel , Kościelec Kościelec, ul. Konińska 10 tel , Ostrów Wlkp Ostrów Wlkp, ul. Prof. Kaliny 93 tel , Skwierzyna Skwierzyna, ul. Międzyrzecka 15 tel , Wągrowiec Wągrowiec, ul. Berdychowska 52 tel ,