Dyplom mistrzowski i świadectwo czeladnicze - kwalifikacje ważne dla rynku pracy i gospodarki

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Dyplom mistrzowski i świadectwo czeladnicze - kwalifikacje ważne dla rynku pracy i gospodarki"

Wiktor Kołodziejczyk
9 lat temu
Przeglądów:

1 Dyplom mistrzowski i świadectwo czeladnicze - kwalifikacje ważne dla rynku pracy i gospodarki Franciszek Uszko Związek Rzemiosła Polskiego Polska Rama Kwalifikacji zmiana dla edukacji i rynku pracy Bochnia r.

Franciszek Uszko Związek Rzemiosła Polskiego Polska

2 PRAWO izb rzemieślniczych do przeprowadzania egzaminów czeladniczych i mistrzowskich Prawo przemysłowe z 1927 r. jako pierwsza regulacja prawna. Obecnie ustawa z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (Dz.U. Nr 112, poz. 979 z 2002 r oraz Dz.U. Nr 137, poz.1304 z 2003 r. ze zmianami, ostatnia z sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz zmianie niektórych innych ustaw (w tym o rzemiośle) weszła w życie od r.

Nr 112, poz. 979 z 2002 r oraz Dz.U. Nr 137, poz.1304 z 2003 r. ze zmianami, ostatnia z sierpnia 2011 r.

3 Aktualna podstawa prawna egzaminów mistrzowskich i czeladniczych: - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2012 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz.U. z dnia 10 października 2012 r. poz. 1117) STRUKTURA PROCESU WALIDACJI : * wymagania od członków komisji egzaminacyjnych, * warunki dopuszczenia do egzaminu, * sposób przeprowadzania egzaminu, * kryteria oceniania, * warunki i tryb wydawania świadectw czeladniczych i dyplomów mistrzowskich oraz suplementu EUROPASS.

(Dz.U. z dnia 10 października 2012 r. poz.

4 PODSTAWOWE POJĘCIA

5 WIADOMOŚCI (jako efekt kształcenia) świadomie i celowo zdobyta i zapamiętana wiedza; UMIEJĘTNOŚCI zdolność do wykonywania czynności (w tym zawodowych) w określonych warunkach gwarantująca uzyskanie określonego efektu; KWALIFIKACJE połączenie wiadomości z umiejętnościami; KOMPETENCJE połączenie wiadomości i umiejętności z odpowiedzialnością za uzyskany efekt, którym może być produkt, usługa itp.

określonego efektu; KWALIFIKACJE połączenie wiadomości z umiejętnościami; KOMPETENCJE połączenie

6 Formy oceny poziomu opanowania kwalifikacji zawodowych w rzemiośle Egzamin czeladniczy oraz egzamin mistrzowski są oceną poziomu opanowania wiadomości i umiejętności z zakresu zawodu odpowiadającego danemu rodzajowi rzemiosła.

są oceną poziomu opanowania wiadomości i umiejętności z

7 Otwartość systemu Różne ścieżki dojścia do egzaminu uwzględniające edukację: formalną, nie formalną i pozaformalną; * Kandydat na czeladnika ma 7 możliwości dojścia do egzaminu; uwzględnia się oprócz ukończenia nauki zawodu, także poziom wykształcenia, potwierdzone kwalifikacje zawodowe, okres wykonywania zawodu oraz świadectwo ukończenia gimnazjum albo 8-letniej szkoły podstawowej lub ponadgimnazjalnej. * Kandydat na mistrza ma 6 możliwości dojścia do egzaminu mistrzowskiego, uwzględniających również wykształcenie, kwalifikacje zawodowe (w tym posiadanie tytułu czeladnika) okres wykonywania zawodu w którym zdaje egzamin, doświadczenie zawodowe oraz świadectwo ukończenia co najmniej szkoły ponadgimnazjalnej.

8-letniej szkoły podstawowej lub ponadgimnazjalnej.

8 Komisje egzaminacyjne kto ocenia Członkami komisji musza być osoby z wysokimi kwalifikacjami zawodowymi. Przewodniczący musi posiadać wykształcenie wyższe + 6 letni staż w zawodzie, a członkowie minimum zasadnicze + tytuł mistrza i 3-letni staż w zawodzie. Wyjątkowo, w zawodach unikatowych wystarczy posiadanie średniego wykształcenia oraz tytułu mistrza i 3-letniego stażu w zawodzie. Zgodnie z ustawą o systemie oświaty członkami komisji mogą być i są osoby wpisane do ewidencji egzaminatorów Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych. Wszystkie te osoby muszą posiadać przygotowanie pedagogiczne oraz ukończone 18 godzinne szkolenie dla kandydatów na członka komisji.

Wyjątkowo, w zawodach unikatowych wystarczy posiadanie średniego wykształcenia oraz tytułu mistrza i 3-letniego stażu w zawodzie.

9 Podstawy wymagań na egzaminach - zestaw efektów uczenia się właściwy dla danej kwalifikacji * w zawodach szkolnych zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodach (Rozporządzenie MEN z 2012 r.), * w zawodach pozaszkolnych standardy ustala Związek Rzemiosła Polskiego (na mocy ustawy na 2 poziomach czeladniczym i mistrzowskim dla zawodów rynku pracy oraz na poziomie mistrzowskim w zawodach szkolnych ustawa o systemie oświaty), * różnice z egzaminami OKE to przede wszystkim: - etap praktyczny to wykonanie zadań w czasie do 24 godzin - z nadzorem 2 członków komisji; - część pisemna max. 210 minut; - część ustna max. 30 minut z technologii, maszynoznawstwa i materiałoznawstwa ( 9 pytań), * pytania otwarte bezpośredni kontakt komisji ze zdającym.

), * w zawodach pozaszkolnych standardy ustala Związek Rzemiosła Polskiego (na mocy ustawy na 2 poziomach czeladniczym i mistrzowskim dla zawodów rynku pracy oraz na poziomie mistrzowskim

10 Zawody szkolne i pozaszkolne * izby rzemieślnicze mają prawo egzaminować w blisko 120 zawodach, w tym 49 zawodach szkolnych, * tylko w systemie egzaminów w rzemiośle można formalnie potwierdzić kwalifikacje zawodowe w wielu zawodach pozaszkolnych takich jak: - sztukator - pozłotnik - zdun - brukarz - witrażownik - rymarz i wielu innych łącznie z zawodem rzeźbiarza w drewnie, zegarmistrza, groomera, podkuwacza koni, juhasa i bacy. Istotne znaczenie zawodów artystycznych i niszowych - potrzeba zabezpieczenia transmisji unikatowych umiejętności.

- pozłotnik - zdun - brukarz - witrażownik - rymarz i wielu innych łącznie z zawodem rzeźbiarza w drewnie, zegarmistrza, groomera,

11 Od 1945 r. do 31.XII.2013 r. izby wydały świadectw czeladniczych oraz dyplomów mistrzowskich. Tylko w 2013 r osób odebrało świadectwo czeladnicze, osób odebrało dyplomy mistrzowskie. Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Tarnowie, którą reprezentuję w 2013 roku wydała 813 świadectw czeladniczych i 66 dyplomów mistrzowskich.

12 Potencjał rzemiosła komisji egzaminacyjnych powołanych w izbach rzemieślniczych, osób powołanych na członków komisji egzaminacyjnych. Izba w Tarnowie 43 komisje egzaminacyjnych, w których pracuje 179 osób, niektóre osoby nawet w 4 komisjach. Legalizacji ( apostile ) poddano prawie 2000 dokumentów. Zwłaszcza w zawodach pozaszkolnych, bez możliwości potwierdzenia kwalifikacji przed komisjami izb rzemieślniczych nasi fachowcy byliby bez szans na rynkach pracy m.in. w Niemczech czy Austrii. RANGA DYPLOMU MISTRZOWSKIEGO (np. Austria 6 poziom ERK).

Legalizacji ( apostile ) poddano prawie 2000 dokumentów.

13 Wydanie świadectwa czeladniczego albo dyplomu mistrzowskiego jako finał procesu walidacji * państwowa pieczęć na dokumentach jest potwierdzeniem pozytywnego wyniku końcowego egzaminu izba rzemieślnicza wydaje odpowiednio świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski; * wzory świadectw czeladniczych i dyplomów mistrzowskich są załącznikami do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. z późniejszymi zmianami;

odpowiednio świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski; * wzory świadectw czeladniczych i dyplomów

16 Dlaczego rzemiosło

17 Ilość zakładów rzemieślniczych szkolących pracowników młodocianych (przyszłych czeladników) na przykładzie: Izby 2009r 2010r 2011r 2012r 2013r Katowice Poznań Nowy Sącz Kraków Tarnów

2013r Katowice 2416 2300 2011 1869 1819 Poznań 4343 4426 4334 4723 4398

18 Liczba pracowników młodocianych: Izba 2009r 2010r 2011r 2012r 2013r Katowice Poznań Nowy Sącz Kraków Tarnów

13825 12924 13014 11969 Nowy Sącz 1838 1833 1763 1793 2944

19 Najbardziej popularne zawody w rzemiośle (w skali całego kraju): 1. FRYZJER młodocianych 2. MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHOD młodocianych 3.CUKIERNIK 6012 młodocianych 4. PIEKARZ 3226 młodocianych 4. Elektryk 2903 młodocianych

MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHOD. 17263 młodocianych 3.

20 Rzemieślnicze kwalifikacje a potrzeby rynku pracy * kwalifikacje już nabierają znaczenia na uszczuplającym się rynku pracy; * kwalifikacje wartość sama w sobie, gdyż stanowią o pozycji ich posiadacza na rynku pracy (stąd znaczenie jakości całego procesu walidacji) * kwalifikacje - to konkretny kapitał dla ich właściciela (w krajach posiadających układy zbiorowe, kwalifikacje np. dyplom mistrzowski stanowią o pozycji społecznej i ekonomicznej wyższe zarobki); * kwalifikacje to one otwierają drogę do np. uprawnień instruktora praktycznej nauki zawodu; * kwalifikacje wkrótce mistrzowie (podobnie jak technicy) będą mogli uzyskać uprawnienia budowlane;

(w krajach posiadających układy zbiorowe, kwalifikacje np.

21 Kwalifikacje a deregulacje W wyniku wieloletniej niespójnej polityki państwa: - z jednej strony stworzono mnogość nowych kierunków kształcenia zwłaszcza na poziomie technikalnym i wyższym, - z drugiej strony wprowadzono deregulacje znoszące obowiązek posiadania kwalifikacji stwarzający możliwości dla amatorów, pozostawiające bezpieczeństwo zdrowia i życia ludzkiego oraz jakości produktów i usług wyłącznie mechanizmom wolnego rynku. U sąsiadów, np. w Niemczech gdzie stawia się punkt ciężkości na potwierdzone kwalifikacje stopa bezrobocia w grupie wiekowej lat wynosi obecnie tylko 7,9 %! W Polsce wskaźnik ten wynosi 18,6%.

22 Bieżące problemy i potrzeby edukacji rzemieślniczej - co robić, by dorównać do lepszych w Europie? * usprawnić system poradnictwa zawodowego, * usprawnić system informacji o zawodach rzemieślniczych, w tym zawodach deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, * tam gdzie jest możliwe propagować dualny system kształcenia zawodowego - połączenie nauki szkolnej z praktyką u pracodawcy, * badać losy i kariery absolwentów szkół zawodowych w celu dostosowania kierunków, zawodów i treści kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy, w rzemiośle jest 38 szkół na poziomie ponadgimnazjalnym, prowadzonych przez Izby czy Cechy, które są szkołami niepublicznymi o uprawnieniach publicznychwymaga pilne usprawnienie przepisów Ministerstwa Edukacji w zakresie rozliczania dotacji przyznanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Ustawa daje duże możliwośći różnego interpretowania tych przepisów na korzyść jst.

23 RZEMIOSŁO JAKO JEDNO Z OGNIW PRZYGOTOWYWANIA DO KRAJOWEGO I EUROPEJSKIEGO RYNKU PRACY Z WYKORZYSTANIEM DOSTĘPNYCH FUNDUSZY UNIJNYCH

24 PROJEKT MISTRZ unijny projekt realizowany przez Izbę Rzemieślniczą w Tarnowie w partnerstwie z Izbą Rzemiosła w Nowym Sączu, w latach Cel: upowszechnianie formalnego kształcenia ustawicznego certyfikacja. * Kampania promująca edukację ustawiczną osób dorosłych zgodną z wymogami rynku pracy. * Doradztwo zawodowe w zakresie wyboru kierunku i formy kształcenia, korzyści z edukacji ustawicznej, pomoc w zaplanowaniu swojej edukacji i kariery zawodowej. * Umożliwienie potwierdzenia kwalifikacji zawodowych poprzez przystąpienie do egzaminu mistrzowskiego.

67 62 57 51 48 26 16 5 0 Fryzjer Stolarz Technolog rwwb

25 PROJEKT MISTRZ 450 ILOŚĆ EGZAMINÓW MISTRZOWSKICH Z PODZIAŁEM NA ZAWODY Fryzjer Stolarz Technolog rwwb Mechanik ps Kucharz mg Sprzedawca Murarz Cukiernik Malarz tapeciarz RAZEM

26 Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji (opracowanie z 2014r.) badając los absolwentów szkół zawodowych stwierdza, że ich sytuacja w rok po zakończeniu szkoły była dobra.

27 KWALIFIKACJE SAME BRONIĄ SIĘ NA RYNKU PRACY

28 Dziękuję za uwagę Franciszek Uszko Bochnia r.

29 Projekt systemowy Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Instytucja Województwa Małopolskiego Pl. Na Stawach 1, Kraków, tel , rpk@wup-krakow.pl

Podobne dokumenty

Dyplom mistrzowski i świadectwo czeladnicze - kwalifikacje ważne dla rynku pracy i gospodarki

Dyplom mistrzowski i świadectwo czeladnicze - kwalifikacje ważne dla rynku pracy i gospodarki Józef Jacek Hordejuk Związek Rzemiosła Polskiego Polska Rama Kwalifikacji zmiana dla edukacji i rynku pracy