Notatka Sygnalna z dnia 9 lipca, 2018 r.

Transkrypt

1 IZBA GOSPODARCZA HANDLOWCÓW, PRZETWÓRCÓW ZBÓŻ I PRODUCENTÓW PASZ Członek COCERAL, FEFAC i European Commodities Exchange Notatka Sygnalna z dnia 9 lipca, 2018 r. I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM ZBIÓR 2017 Obroty rynkowe starym ziarnem na rynku wewnętrznym są niewielkie. Rynkowa podaż ziarna nie jest duża, aczkolwiek cały czas pojawiają się oferty sprzedaży ziarna. Z kolei, przetwórcy ostrożnie podchodzą do zakupów zbóż ze zbiorów 2017 i kupują jedynie niezbędne ilości zbóż, aby dotrwać do tegorocznych zbiorów. Niektórzy przetwórcy nie kupują już ziarna ze zbiorów 2017 roku. W połowie tygodnia, ceny oferowane za zboża ze zbiorów 2017 z dostawą do wytwórni/elewatorów kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna (12,5% białka) PLN/t, - pszenica paszowa PLN/t, - żyto konsumpcyjne PLN/t, - żyto paszowe PLN/t, - pszenżyto PLN/t, - jęczmień paszowy PLN/t, - kukurydza sucha PLN/t. Szacujemy, iż w całym sezonie 2017/18 (lipiec-czerwiec), eksport zbóż ogółem z kraju wyniósł około 3,7 mln ton wobec 6,2 mln to wyeksportowanych w poprzednim sezonie. Z tej wielkości, eksport pszenicy wyniósł około 1,85 mln ton wobec prawie 4 mln ton wywiezionych sezon wcześniej. ZBIÓR 2018 W kraju trwają już zbiory jęczmienia ozimego. Zbiory są najbardziej zaawansowane na południowym - zachodzie kraju. Trudno na razie o obiektywną ocenę wydajności i jakości ziarna. W regionach, gdzie susza była najbardziej dotkliwa, problem stanowi gęstość ziarna, która waha się w granicach kg/hl. Niemniej jednak, jęczmień uprawiany na lepszych stanowiskach charakteryzuje się lepszą jakością. W związku z długotrwałą posuchą, dotychczas osiągane plony jęczmienia nie zadowalają rolników. Lokalnie na południowym - zachodzie ruszyły zbiory rzepaku ozimego. Zbierany rzepak jest suchy, ale nasiona są drobne. Zainteresowanie rolników zawieraniem umów na dostawy tegorocznego ziarna jest w dalszym ciągu niewielkie. Dużą niewiadomą jest bowiem wysokość tegorocznych plonów jak i parametry ziarna, które zostanie zebrane, szczególnie w odniesieniu do gęstości w regionach, gdzie susza była najbardziej dotkliwa. 1

2 Pomimo dalszego wzrostu cen pszenicy oferowanych z dostawą do portów, ceny oferowane przez przetwórców za ziarno z nowych zbiorów z dostawą pozostają stabilne i w połowie tygodnia kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna (12.5% białka) PLN/t, - pszenica paszowa PLN/t, - pszenżyto PLN/t, - jęczmień paszowy PLN/t, - żyto paszowe PLN/t. Zwyżka cen pszenicy na MATIFie i notowany wysoki kurs euro i dolara do złotego udziela wsparcia cenom oferowanym za ziarno pszenicy z dostawą do portów. W połowie tygodnia ceny zbóż z dostawą do portów ze starych jak i nowych zbiorów przedstawiały się następująco: - pszenica konsumpcyjna (12,5% białka) PLN/t (dostawa VIII/IX z opcją składu od X), - pszenica konsumpcyjna (14,0% białka) PLN/t (dostawa VIII-IX z opcją składu od X), - żyto konsumpcyjne PLN/t (dostawa VII-VIII), - żyto paszowe PLN/t (dostawa VII-VIII). Eksporterzy kupują ziarno z możliwością składowania i późniejszą dostawą do portów lub z dostawą do magazynów zlokalizowanych w głębi kraju, stosując odpowiednie dopłaty od powyższych poziomów cenowych. II. CENY NA GIEŁDACH CBOT i MATIF Na przestrzeni analizowanego tygodnia, ceny pszenicy na giełdzie w Chicago wzrosły Spowolnienie zbiorów pszenicy ozimej w USA w związku z przesuwającymi się na północ opadami deszczu wsparły ceny pszenicy na giełdzie w Chicago. Ponadto, kolejne prognozy wskazujące na mniejsze od spodziewanych zbiory pszenicy w UE-28 w związku z utrzymującą się posuchą na północy i wschodzie kontynentu także stanowią wsparcie cen pszenicy za oceanem. Po zakończeniu zbiorów pszenicy ozimej w USA, ceny pszenicy za oceanem zazwyczaj rosną. Spodziewane mniejsze zbiory w krajach UE-28 i Rosji mogą spotęgować zwyżkę cen w USA w dalszej części sezonu. W piątek 6/07 cena pszenicy SRW w kontrakcie lipcowym 2018 na giełdzie w Chicago wyniosła 188,35 USD/t i była o 3,1% wyższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie wrześniowym 2018 wzrosła o 2,8% i wyniosła 189,30 USD/t. Z kolei, w analizowanym tygodniu ceny pszenicy na MATIFie także wzrosły, do najwyższego poziomu od blisko 3 lat. Niepewność uczestników rynku co do wielkości i jakości tegorocznych zbiorów ziarna pszenicy w Europie, a także spodziewane bardziej napięte bilanse pszenicy u kluczowych eksporterów w sezonie 2018/19 stanowią wsparcie cen pszenicy na giełdzie paryskiej. Według sondażu przeprowadzonego przez agencję Reuters wśród wiodących europejskich firm analitycznych, tegoroczne zbiory pszenicy miękkiej w UE-28 wyniosą około 136 mln ton, tj. o 5,8 mln ton mniej od wielkości produkcji osiągniętej w 2017 roku. W piątek 6/07 cena pszenicy w kontrakcie wrześniowym 2018 na MATIFie wyniosła 185,25 EUR/t i była o 3,8% wyższa w porównaniu do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie grudniowym 2018 wyniosła 188,25 EUR/t i była o 3,6% wyższa niż przed tygodniem. W całym tygodniu, ceny soi na giełdzie CBOT nieznacznie wzrosły. W piątek Chiny 2

3 nałożyły 25% cło na amerykańską soję, ale działanie to było już uwzględnione w jej cenach gdyż na przestrzeni ostatnich tygodni spadły one do najniższego poziomu od 10 lat. Tak więc w piątek inwestorzy spekulacyjni postanowili zrealizować zyski z 20% przeceny cen soi mającej miejsce w czerwcu br. Nałożenie cła na amerykańską soję przez Chiny spowoduje wzrost jej zakupów przez chińskich importerów w Brazylii. Stąd też w ostatnich tygodniach różnica w cenach amerykańskiej i brazylijskiej soi jest obecnie największa od 5 lat. W piątek 6/07, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (lipiec 2018) wyniosła 321,14 USD/t i była o 1,8% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w sierpniu 2018 była o 1,6% wyższa i wyniosła 322,39 USD/t. Na przestrzeni całego tygodnia, ceny rzepaku na MATIFie nieznacznie wzrosły i obecnie kształtują się obecnie na najwyższym poziomie od końca maja br. Prognozy wskazujące na mniejsze od spodziewanych wcześniej zbiory rzepaku we Francji i (największych producentach rzepaku w UE-28) cały czas stanowią wsparcie cen rzepaku na giełdzie paryskiej. W piątek 6/07 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (sierpień 2018) wyniosła 361,75 EUR/t i była o 1,0% wyższa od ceny przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie listopadowym 2018 wyniosła 367,75 EUR/t i także była o 0,6% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem. Analiza opracowana przez Sparks Polska, Izbę Zbożowo-Paszową NOTOWANIA CENY ZBÓŻ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - KUKURYDZA USD/t 11.V 18.V 25.V 1.VI 8.VI 15.VI 22.VI 29.VI 6.VII 6.VII/29.VI VII'18 156,06 158,42 159,83 154,09 148,65 142,20 140,62 137,87 138,42 0,40% IX'18 159,44 161,80 163,38 157,63 152,12 145,90 144,24 141,49 141,80 0,22% XII'18 163,14 165,42 167,31 162,04 156,68 150,62 148,81 146,13 146,84 0,49% III'19 166,61 168,57 170,62 165,42 160,23 154,48 152,51 150,07 150,86 0,53% V'19 168,50 170,31 172,27 167,55 162,59 157,08 155,27 152,75 153,54 0,52% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 11.V 18.V 25.V 1.VI 8.VI 15.VI 22.VI 29.VI 6.VII 6.VII/29.VI VII'18 183,20 190,41 199,52 192,24 191,07 183,50 180,48 182,76 188,35 3,06% IX'18 189,45 196,21 205,62 198,64 197,17 188,64 185,26 184,16 189,30 2,79% XII'18 197,39 203,78 212,53 206,35 205,40 196,28 191,58 189,82 194,74 2,59% III'19 204,07 210,32 218,40 212,97 212,16 203,41 197,83 195,55 199,74 2,14% V'19 207,68 213,70 221,27 216,79 216,13 207,60 202,16 199,74 203,19 1,73% NOTOWANIA CEN SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - SOJA USD/t 11.V 18.V 25.V 1.VI 8.VI 15.VI 22.VI 29.VI 6.VII 6.VII/29.VI VII'18 368,61 366,85 382,65 375,23 356,12 332,68 328,64 315,41 321,14 1,82% VIII'18 370,08 368,32 384,34 376,99 358,10 334,88 330,69 317,24 322,39 1,62% IX'18 371,11 369,05 385,44 378,53 360,23 337,38 332,90 319,38 324,52 1,61% XI'18 372,65 370,45 387,06 381,25 363,61 341,86 336,65 323,34 328,64 1,64% I'19 374,42 371,92 388,09 383,38 366,33 345,10 339,95 326,65 332,16 1,69% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 11.V 18.V 25.V 1.VI 8.VI 15.VI 22.VI 29.VI 6.VII 6.VII/29.VI VII'18 378,60 376,30 380,30 374,20 357,80 338,90 339,10 332,80 339,80 2,10% VIII'18 376,80 374,50 380,80 375,40 359,30 340,90 340,00 331,00 338,10 2,15% IX'18 375,40 372,10 380,30 375,10 360,40 342,70 340,30 330,90 338,40 2,27% X'18 373,00 369,50 379,10 373,90 360,20 343,60 340,40 330,30 337,90 2,30% XII'18 371,70 368,00 378,60 373,10 360,80 345,10 341,00 329,90 337,40 2,27% 3

4 6.XII 3.I' I 28.II 28.III 25.IV 23.V 20.VI 18.VII 15.VIII 12.IX 10.X 7.XI 5.XII 2.I' I 27.II 27.III 24.IV 22.V 19.VI 17.VII 14.VIII 11.IX 9.X 6.XI 4.XII 31.XII 29.I' II 24.III 22.IV 20.V 17.VI 15.VII 12.VIII 9.IX 7.X 4.XI 2.XII 30.XII 27.I' II 24.III 21.IV 19.V 16.VI 14.VII 11.VIII 8.IX 6.X 3.XI 1.XII 29.XII 26.I' II 23.III 20.IV 18.V 15.VI USD/t--sh. t 6.XII 3.I' I 28.II 28.III 25.IV 23.V 20.VI 18.VII 15.VIII 12.IX 10.X 7.XI 5.XII 2.I' I 27.II 27.III 24.IV 22.V 19.VI 17.VII 14.VIII 11.IX 9.X 6.XI 4.XII 31.XII 29.I' II 24.III 22.IV 20.V 17.VI 15.VII 12.VIII 9.IX 7.X 4.XI 2.XII 30.XII 27.I' II 24.III 21.IV 19.V 16.VI 14.VII 11.VIII 8.IX 6.X 3.XI 1.XII 29.XII 26.I' II 23.III 20.IV 18.V 15.VI USD/t NOTOWANIA CEN PSZENICY SRW, HRW I DNS NA GIEŁDACH W CHICAGO, KANSAS CITY I MINNEAPOLIS (USD/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 390,0 370,0 350,0 330,0 310,0 290,0 270,0 250,0 230,0 210,0 190,0 170,0 150,0 130,0 HRW KCBT SRW CBOT DNS MGE 670,0 NOTOWANIA CEN SOI (USD/t) I ŚRUTY SOJOWEJ (USD/sh. t) NA GIEŁDZIE W CHICAGO KONTRAKT NAJBLIŻSZY 640,0 610,0 580,0 550,0 520,0 490,0 460,0 430,0 400,0 370,0 340,0 310,0 280,0 250,0 SOJA ŚRUTA SOJOWA Ceny zbóż na giełdach światowych r. Za nami tydzień zdecydowanych wzrostów na unijnym rynku zbóż W skali tygodnia pszenica i kukurydza (najbliższe serie) zaliczyły 4% wzrost (w obu przypadkach po 6,75 eur/t), do poziomu 171,75 eur/t (kukurydza) i 185,25 eur/t (pszenica). Rzepak podrożał w tym czasie tylko 1% (+3,5 eur/t) i zamknął tydzień ceną 361,75 eur/t. Słabe perspektywy zbiorów zbóż i rzepaku w UE wywierały presję wzrostową na notowania w Paryżu, ale na rzepak negatywnie oddziaływały skokowe przeceny na rynku kompleksu sojowego. W piątek pojawiła się w Paryżu lekka korekta spadkowa wywołana głównie umocnieniem wspólnej waluty. Dodatkowo, unijne kontrakty zamykają się blisko 2 godziny wcześniej niż amerykańskie, stąd brak reakcji na skokowe wzrosty w Chicago (cześć odbicia miała miejsce już po zamknięciu w Paryżu). 4

5 Notowania pszenicy w Paryżu: W piątek weszły w życie obustronne cła eksportowe w ramach wojny handlowej USA Chiny. Wartość towarów objętych cłami to 34 mld dolarów, a chińskie cła importowe dotyczą między innymi amerykańskiej soi. Kompleks sojowy mocno tracił na wartości w ostatnich tygodniach w obawie przed chińskimi restrykcjami, ale też pod wpływem rosnących prognoz zbiorów w USA. W konsekwencji w miniony czwartek soja zaliczyła swój 10-letni dołek. W piątek na rynku kompleksu sojowego pojawili się kupujący. Inwestorzy spekulacyjni postanowili zrealizować zyski z 20% przeceny, po tym jak weszły w życie chińskie cła na amerykańską soję. Sprawdziła się znana zasada "sprzedawaj pogłoski, kupuj fakty". Stąd soja odbiła o blisko 5% w górę, ciągnąc za sobą pozostałe amerykańskie kontrakty. Notowania pszenicy w Chicago: W piątek fundusze hegingowe były kupującymi netto w Chicago: 16, 5 tys. kontraktów na soję, 16 tys. na kukurydzę i 5 tys. na pszenicę. 5

6 Tygodniowe zamówienia eksportowe na amerykańską kukurydzę były rozczarowujące, ale sprzedaż pszenicy, a szczególnie soi była bardzo dobra. Tygodniowe zamówienia eksportowe netto (raport USDA z piątku): Kukurydza: 672,8 tys. ton, w porównaniu z oczekiwaniami 0,75 1,40 mln ton; Soja: 1,02 mln ton, w porównaniu z oczekiwaniami 0,40 1,00 mln ton; Pszenica: 440 tys. ton, w stosunku do oczekiwań tys. ton. Dzisiaj (poniedziałek) w USA będą publikowane raporty o stanie i postępie upraw (Crop Progress) oraz tygodniowe wysyłki eksportowe. Najważniejszym raportem będą jednak miesięczne prognozy podaży i popytu, które USDA opublikuje w czwartek. Zamknięcie notowań wybranych kontraktów futures ( ) / zmiana tygodniowa: Euronext-Paryż (Matif): Kukurydza (sierpień-18): 171,75 eur/t /-0,25 eur/t (-0,15%) / w tygodniu: +6,75 eur/t (+4,09%); Pszenica (wrzesień-18): 185,25 eur/t / -1,5 eur/t (-0,80%) / w tygodniu: +6,75 eur/t (+3,78%); Rzepak (sierpień-18): 361,75 eur/t / -0,75 eur/ (-0,21%) / w tygodniu: +3,5 eur/t (+0,98%); Winnipeg - Canola (listopad-18): 511,2 cad/t / +6,3 cad/t (+1,25%) / w tygodniu: +1,8 cad/t (+0,35 cad/t). Chicago Board of Trade (CBoT): Kukurydza (lipiec-18): 138,4 usd/t / +3,2 usd/t (+2,39%) / w tygodniu: +0,6 usd/t (+0,40%); Pszenica (lipiec-18): 188,5 usd/t / +3,2 usd/t (+1,71%) / w tygodniu: +5,6 usd/t (+3,06%); Soja (lipiec-18): 321,3 usd/t / +14,2 usd/t (+4,62%) / w tygodniu: +5,7 usd/t (+1,82); Śruta soja (lipiec-18): 374,6 usd/t / +12,8 usd/t (+3,53%) / w tygodniu: +7,7 usd/t (+2,10%); Olej sojowy: 28,9 usd/funt / +0,4 usd/funt (+1,51%) / w tygodniu: -0,2 usd/funt (-0,76%). Ropa i waluty : Ropa Brent (seria najbliższa): 77,1 usd/baryłkę (-0,36%); Ropa WTI (seria najbliższa): 73,8 usd/baryłkę (+1,18%); EUR/USD: 1,17427 (+0,45%) / w tygodniu (+0,53%); USD/PLN: 3,704 (-0,46%); EUR/PLN: 4,347 (-0,08); CHF/PLN: 3,732 (-0,22%). (Andrzej Bąk Źródło: USDA, barchart.com) III. SEGMENT MŁYNARSKI (Dane za okres r.) (Źródło: Komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Notowania cen skupu pszenicy konsumpcyjnej w ww. tygodniu przedstawiały się następująco (w makroregionach): - Region Centralno Wschodni - 715,00 (tydzień temu 704,00 zł/t) - Kujawsko Mazurski - 722,00 (tydzień temu 711,00 zł/t) - Południowy - 679,00 (tydzień temu 676,00 zł/t) 6

7 - Śląski - 707,00 (tydzień temu 704,00 zł/t) - Zachodni - 690,00 (tydzień temu 701,00 zł/t) Średnia cena 702,60 zł/t zwyżka ceny (tydzień temu 699,20 zł/t) Uwaga: Przedstawione ceny skupu są przeciętnymi cenami w transakcjach skupowych w miejscach skupu/dostawy, występującymi w różnych miejscach i w różnych wielkościach partii. Ceny krańcowe często dotyczą incydentalnych transakcji, zaś ceny średnie obrazują większy zakres transakcji skupowych. Średnie ceny (bez VAT) w przedsiębiorstwach prowadzących: ZAKUPY ZBÓŻ Daty podane w tabeli oznaczają ostatni dzień analizowanego tygodnia (poniedziałek - niedziela). TOWAR Rodzaj ZIARNA POLSKA Cena [zł/tona] Tygodn. zmiana ceny Strukt. obrot. [%] [%] Pszenica konsumpcyjne ,6 36,0 38,1 paszowe ,1 33,1 30,2 Żyto konsumpcyjne ,5 2,1 2,7 paszowe ,1 2,5 3,1 Jęczmień konsumpcyjne ,5 1,3 0,2 paszowe ,0 5,6 5,1 browarniane ,7 1,2 1,5 Kukurydza paszowe ,4 11,3 11,7 Owies konsumpcyjne nld ,5 0,5 paszowe 519 nld -- 0,2 0,2 Pszenżyto paszowe ,7 6,2 6,7 (Rynek zbóż 26/2018) TOWAR Porównanie aktualnych cen wybranych towarów w przedsiębiorstwach z cenami w analogicznym okresie Rodzaj TOWARU Zmiana ceny [%] w r. w stos. do lat: 2017r. 2016r. Pszenica konsumpcyjna ,3 8,7 paszowa ,8 6,6 7

8 Żyto konsumpcyjne ,3 6,2 paszowe ,9 7,9 Kukurydza paszowa ,9-3,1 (Rynek zbóż 26/2018) IV. ŚREDNIE CENY DROBIU oraz ŻYWCA WIEPRZOWEGO (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres w nawiasach - procentowa zmiana w ciągu tygodnia) 1. Średnie ceny skupu: drobiu: a) brojler kurzy: 3,551 zł/kg (+ 0,6) b) indyk 4,435 zł/kg (+ 0,1) trzoda: półtusze wieprzowe wg EUROP 6,009 zł/kg (+ 0,26) 2. Średnie ceny zbytu: drób świeży: a) kurczak 6,138 zł/kg (- 0,6) b) indyk 7,960 zł/kg (- 2,2) półtusze wieprzowe 6,757 zł/kg (- 0,5) V. RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH. (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres r. w nawiasach procentowa zmiana w ciągu tygodnia) - Cena zakupu (średnia krajowa) - nasiona rzepaku 1.537,00 zł/t (+ 0,9) - Cena sprzedaży (średnia krajowa) - olej rzepakowy rafinowany 3.205,00 zł/t (- 0,7) - śruta rzepakowa 927,00 zł/t (+ 0,8) - makuch rzepakowy 977,00 zł/t (- 0,4) VI. INFORMACJE OGÓLNE 1) Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2018; okres: 05 (1.V - 30.VI) IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: zbóż ozimych i jarych, kukurydzy na ziarno i kiszonkę, rzepaku i rzepiku, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, krzewów i drzew owocowych, 8

9 truskawek oraz roślin bobowatych. W piątym okresie raportowania tj. od 1 maja do 30 czerwca 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski. Średnia wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju, na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -174,5 mm. Względem poprzedniego okresu raportowania obecna średnia wartość KBW uległa zwiększeniu o 16 mm. Najniższe wartości KBW w tym okresie sześciodekadowym wystąpiły (tak jak w poprzednim okresie) w Poznaniu i na terenach przyległych do tego miasta, osiągając od -250 do 259 mm. Bardzo duży deficyt wody wynoszący od 240 do -249 mm odnotowano na terenie Nizin: Wielkopolskiej, Szczecińskiej oraz na Wysoczyźnie Żarnowieckiej. Bardzo duże niedobory wody notowano również na Kujawach oraz we wschodniej części Pojezierza Mazurskiego od -200 do -239 mm. W dalszym ciągu duże niedobory wody wynoszące ponad 160 mm notowano na bardzo dużym obszarze kraju rozciągającym się na północ od Pasa Wyżyn Polskich, chociaż obszar ten przesunął się już bardziej na północ w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Natomiast w południowych rejonach Polski deficyt wody był już dużo mniejszy wynosił od -50 do -100 mm. Aktualnie susza rolnicza w Polsce występuje wśród wszystkich monitorowanych upraw: Zbóż jarych, Zbóż ozimych, Roślin bobowatych, Krzewów owocowych, Warzyw gruntowych, Truskawek Tytoniu, Drzew owocowych, Rzepaku i rzepiku, Kukurydzy na ziarno, Kukurydzy na kiszonkę, Chmielu ziemniaka buraka cukrowego Liczbę wszystkich gmin zagrożonych tegoroczną suszą w Polsce oraz udział gmin zagrożonych w kraju (w %) prezentuje tabela 1. Tabela 1. Liczba gmin oraz udział gmin zagrożonych suszą w kraju (w %) Lp. Uprawa Liczba gmin Udział gmin zagrożonych suszą zagrożonych suszą w Polsce[w %] 1. Zboża jare ,99 2. Zboża ozime ,52 3. Rośliny bobowate ,52 4. Krzewy owocowe ,53 5. Rzepak i rzepik ,90 6. Truskawki ,44 7. Tytoń ,95 8. Warzywa gruntowe ,33 9. Drzewa owocowe , Kukurydza na ziarno , Kukurydza na kiszonkę ,11 9

10 12. Chmiel 204 8, Ziemniak 108 4, Burak cukrowy 21 0,85 Potencjalną powierzchnię zagrożenia suszą rolniczą w Polsce przedstawia tabela 2. Tabela 2. Powierzchnia zagrożenia suszą rolniczą według upraw Lp. Uprawa Powierzchnia gruntów ornych zagrożonych suszą w Polsce [w %] 1. Zboża jare 40,28 2. Rośliny bobowate 29,11 3. Zboża ozime 28,95 4. Krzewy owocowe 28,60 5. Truskawki 22,40 6. Tytoń 20,76 7. Rzepak i rzepik 17,82 8. Warzywa gruntowe 16,31 9. Drzewa owocowe 9, Kukurydza na kiszonkę 6, Kukurydza na ziarno 6, Chmiel 2, Ziemniak 0, Burak cukrowy 0,04 W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiły zmiany dotyczące gmin objętych suszą rolniczą, które przedstawiono w tabeli 3. Tabela 3. Zmiany w liczbie gmin z suszą rolniczą w stosunku do poprzedniego okresu sześciodekadowego (w punktach procentowych) Lp. Uprawa Punkty procentowe 1. Chmiel +4,64 2. Ziemniak +2,67 3. Burak cukrowy +0,29 4. Rzepak i rzepik -5,81 5. Kukurydza na ziarno -6,78 6. Kukurydza na kiszonkę -6,78 7. Zboża jare -24,98 8. Tytoń -25,42 9. Rośliny bobowate -26, Krzewy owocowe -27, Zboża ozime -28, Drzewa owocowe -28, Warzywa gruntowe -30, Truskawki -31,03 W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpiły zmiany dotyczące powierzchni gruntów ornych objętych suszą tabela 4. Tabela 4. Zmiany w powierzchni gruntów ornych objętych suszą w stosunku do poprzedniego okresu sześciodekadowego (w punktach procentowych) 10

11 Lp. Lp. Uprawa Punkty procentowe 1. Chmiel +1,31 2. Rzepak i rzepik +1,05 3. Ziemniak +0,49 4. Burak cukrowy -0,10 5. Kukurydza na ziarno -1,35 6. Kukurydza na kiszonkę -1,35 7. Drzewa owocowe -11,53 8. Tytoń -13,00 9. Warzywa gruntowe -16, Rośliny bobowate -18, Krzewy owocowe -20, Zboża ozime -20, Zboża jare -22, Truskawki -23,27 W piątym okresie raportowania od 1 maja do 30 czerwca 2018 r. największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw zbóż jarych. Na terenie Polski suszę notowano w 13 województwach, w 4 z nich występowała we wszystkich gminach. Suszę notowano w 1437 gminach tj. w 57,99% gmin kraju na powierzchni 40,28% gruntów ornych. Szczególnie dużą powierzchnię susza objęła w woj.: pomorskim, zachodniopomorskim, lubuskim, podlaskim, kujawsko-pomorskim, wielkopolskim (od 67,07 do 81,89% gruntów ornych tych województw). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach zbóż jarych w poszczególnych województwach przedstawia tabela 5. Tabela 5. Susza w uprawach zbóż jarych Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin zagrożonych Udział gmin zagrożonych [%] Udział powierzchni zagrożonej [%] 1. kujawsko-pomorskie ,00 67,11 2. lubuskie ,00 76,61 3. podlaskie ,00 74,14 4. zachodniopomorskie ,00 80,41 5. pomorskie ,56 81,89 6. wielkopolskie ,69 67,07 7. warmińsko-mazurskie ,97 41,19 8. mazowieckie ,49 48,43 9. lubelskie ,99 23, łódzkie ,63 15, dolnośląskie ,54 8, świętokrzyskie ,92 0, podkarpackie ,25 0, małopolskie ,00 0,00 11

12 15. opolskie ,00 0, śląskie ,00 0,00 Bardzo duże zagrożenie suszą rolniczą występowało również wśród upraw zbóż ozimych, którą notowano w 11 województwach, w 2 z nich w 100% gmin. Suszę notowano w 1227 gminach tj. w 49,52% gmin kraju na powierzchni 28,95% gruntów ornych. Szczególnie dużą powierzchnię susza objęła w woj. Zachodniopomorskim Pomorskim, Lubuskim, Podlaskim, Wielkopolskim, (od 51,33 do 68,72% gruntów ornych tych województw). Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach zbóż ozimych w poszczególnych województwach przedstawia tabela 6. Lp. Województwo Tabela 6. Susza w uprawach zbóż ozimych Liczba Liczba gmin gmin zagrożonych ogółem [%] Udział gmin zagrożonych Udział powierzchni zagrożonej [%] 1. podlaskie ,00 57,32 2. zachodniopomorskie ,00 68,72 3. kujawsko-pomorskie ,92 48,58 4. lubuskie ,56 60,08 5. pomorskie ,56 67,13 6. warmińsko-mazurskie ,07 23,64 7. wielkopolskie ,32 51,33 8. mazowieckie ,07 29,12 9. lubelskie ,15 16, dolnośląskie ,16 4, łódzkie ,82 4, małopolskie ,00 0, opolskie ,00 0, podkarpackie ,00 0, śląskie ,00 0, świętokrzyskie ,00 0,00 Bardzo duże zagrożenie suszą rolniczą notowano również wśród upraw roślin bobowatych. Odnotowano ją w 11 województwach, w 2 z nich w 100% gmin. Suszę notowano w 1890 gminach tj. 76,27% gmin kraju na powierzchni 47,21% gruntów ornych. Szczególnie dużą powierzchnię susza objęła w woj. Zachodniopomorskim Pomorskim, Lubuskim, Podlaskim, Wielkopolskim, (od 51,50 do 68,91% gruntów ornych tych województw). 12

13 Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach roślin bobowatych w poszczególnych województwach przedstawia tabela 7. Tabela 7. Susza w uprawach roślin bobowatych Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin zagrożonych Udział gmin zagrożonych [%] Udział powierzchni zagrożonej [%] 1. podlaskie ,00 58,35 2. zachodniopomorskie ,00 68,91 3. kujawsko-pomorskie ,92 48,73 4. lubuskie ,56 60,08 5. pomorskie ,56 67,44 6. warmińsko-mazurskie ,07 24,31 7. wielkopolskie ,32 51,50 8. mazowieckie ,07 29,12 9. lubelskie ,15 16, dolnośląskie ,16 4, łódzkie ,82 4, małopolskie ,00 0, opolskie ,00 0, podkarpackie ,00 0, śląskie ,00 0, świętokrzyskie ,00 0,00 Lp. W tym okresie raportowania odnotowano kolejny już raz suszę rolniczą w uprawach rzepaku i rzepiku. Suszę w tych uprawach notowano w 11 województwach. Na terenie kraju suszę wśród tych upraw notowano w 1063 gminach tj. w 42,90% gmin Polski, na powierzchni 17,82% gruntów ornych. W województwie zachodniopomorskim i podlaskim odnotowano ją we wszystkich gminach. Największy udział gleb z suszą w tych uprawach notowano w woj. zachodniopomorskim i pomorskim. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach w tych uprawach przedstawia tabela 9. Tabela 9. Susza w uprawach rzepaku i rzepiku Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin zagrożonych Udział gmin zagrożonych [%] 1. podlaskie ,00 26,73 2. zachodniopomorskie ,00 47,44 3. pomorskie ,75 42,45 4. lubuskie ,12 29,58 5. kujawsko-pomorskie ,28 38,04 6. warmińsko-mazurskie ,59 14,88 7. wielkopolskie ,50 35,56 8. mazowieckie ,15 15,10 9. lubelskie ,64 9, dolnośląskie ,06 1, łódzkie ,82 0, małopolskie ,00 0,00 Udział powierzchni zagrożonej [%] 13

14 13. opolskie ,00 0, podkarpackie ,00 0, śląskie ,00 0, świętokrzyskie ,00 0,00 Lp. W tym okresie raportowania odnotowano również wystąpienie suszy w uprawach kukurydzy na ziarno. Suszę w tych uprawach notowano w 8 województwach. Na terenie kraju suszę wśród upraw kukurydzy notowano w 424 gminach tj. w 17,11% gmin Polski, na powierzchni 6,56% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach w uprawach kukurydzy na ziarno przedstawia tabela 14. Województwo Tabela 14. Susza w uprawach kukurydzy na ziarno Liczba Udział gmin Liczba gmin gmin zagrożonych zagrożonych ogółem [%] Udział powierzchni zagrożonej [%] 1. pomorskie ,67 27,15 2. podlaskie ,32 13,10 3. zachodniopomorskie ,77 15,32 4. kujawsko-pomorskie ,36 15,62 5. wielkopolskie ,27 20,64 6. warmińsko-mazurskie ,69 2,19 7. lubuskie ,98 0,78 8. lubelskie ,88 0,12 9. dolnośląskie ,00 0, łódzkie ,00 0, małopolskie ,00 0, mazowieckie ,00 0, opolskie ,00 0, podkarpackie ,00 0, śląskie ,00 0, świętokrzyskie ,00 0,00 Lp. W tym okresie raportowania odnotowano również wystąpienie suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę. Suszę w tych uprawach notowano w 8 województwach. Na terenie kraju suszę wśród tych upraw notowano w 424 gminach tj. w 17,11 gmin Polski, na powierzchni 6,57% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach w uprawach kukurydzy na kiszonkę przedstawia tabela 15. Województwo Tabela 15. Susza w uprawach kukurydzy na kiszonkę Liczba Udział gmin Liczba gmin gmin zagrożonych zagrożonych ogółem [%] Udział powierzchni zagrożonej [%] 1. pomorskie ,67 27,23 2. podlaskie ,32 13,10 3. zachodniopomorskie ,77 15,43 4. kujawsko-pomorskie ,36 15,62 5. wielkopolskie ,27 20,67 14

15 6. warmińsko-mazurskie ,69 2,19 7. lubuskie ,98 0,78 8. lubelskie ,88 0,12 9. dolnośląskie ,00 0, łódzkie ,00 0, małopolskie ,00 0, mazowieckie ,00 0, opolskie ,00 0, podkarpackie ,00 0, śląskie ,00 0, świętokrzyskie ,00 0,00 Tegoroczny maj był wyjątkowo bardzo ciepły. Na Pojezierzu Wielkopolskim i Mazurskim temperatura powietrza była wyższa od normy aż o ponad 4 C a na pozostałym terenie Polski od 3 do 4 C. Najcieplej było w środkowej części kraju od 17 do 18 C. Na bardzo dużych obszarach Polski notowano temperaturę od 16 do 17 C. Najzimniej było w północnych rejonach kraju od 13 do 16 C. Pierwsza dekada czerwca była bardzo ciepła. W zachodniej części kraju notowano od 20 do nawet ponad 20,5 C. Na pozostałym terytorium Polski również było ciepło z temperaturą od 17 do 20,5 C. Podobnie było w drugiej dekadzie tego miesiąca, w której notowano od ponad 19 do 20,5 C. Jedynie na północy kraju było nieco zimniej od 16,5 do 19 C. Natomiast trzecia dekada tego miesiąca była w całym kraju zdecydowanie zimniejsza. Na przeważającym terenie Polski notowano temperaturę od 15 do 16 C, Jedynie na obszarze północno-wschodniej i północno-zachodniej Polski było nieco cieplej od 16,5 do 17,5 C. W maju opady atmosferyczne były bardzo zróżnicowane od bardzo niskich wynoszących od 20 do 30 mm na Ziemi Lubuskiej, Pojezierzu Wielkopolskim oraz na Podlasiu do wysokich od 60 do 100 mm na Wyżynie Małopolskiej. Na przeważającym obszarze kraju opady były niższe od normy od 10 do 50%. Na Ziemi Lubuskiej oraz w środkowej części Pojezierza Pomorskiego wynosiły tylko 30-50% normy. Natomiast na Wyżnie Małopolskiej opady atmosferyczne tego miesiąca stanowiły % normy. W pierwszej dekadzie czerwca notowano bardzo duże zróżnicowanie kraju pod względem opadów atmosferycznych, od bardzo niskich we wschodniej części kraju (od poniżej 5 do 10 mm) po stosunkowo wysokie w zachodnich i południowych obszarach Polski od 10 do ponad 50 mm. Drugą dekadę tego miesiąca charakteryzowały bardzo niskie opady (do 5 mm) lub też notowano nawet ich brak w północnej Polsce. W południowej części kraju notowano wystąpienie opadów od 5 do ponad 50 mm (zwłaszcza w części południowo-wschodniej). Natomiast trzecia dekada obfitowała już w większe opady wynoszące na przeważającym obszarze kraju od 15 do 50 mm a na terenach południowej Polski przekraczających nawet 50 mm. Jedynie w północno-zachodniej Polsce notowano niskie opady atmosferyczne wynoszące od 5 do 15 mm, a miejscami w tej części kraju występowały obszary, na których w dalszym ciągu nie notowano deszczu. Tegoroczny maj oraz pierwsze dwie dekady czerwca charakteryzowały się wyjątkowo bardzo wysoką temperaturą powietrza oraz bardzo wysokim usłonecznieniem (zwłaszcza na północy kraju). Wartości tych elementów meteorologicznych były znacznie wyższe od norm wieloletnich a jednocześnie w tym okresie wystąpiły stosunkowo niskie opady atmosferyczne. Natomiast trzecia dekada czerwca była już chłodniejsza oraz wystąpiły stosunkowo duże opady atmosferyczne na bardzo dużym obszarze Polski co sprawiło, że średnia wartość KBW dla kraju uległa zwiększeniu. Takie warunki pogodowe przyczyniły się do zmniejszenie niedoborów wody dla wielu grup i gatunków roślin 15

16 uprawnych. Mimo wszystko nadal występuje duży deficyt wody sprawiający, że susza notowana jest wśród wszystkich czternastu monitorowanych grup i gatunków roślin. Ostatnio występujące warunki pogodowe spowodowały, że w obecnie monitorowanym sześciodekadowym okresie w uprawach: chmielu, ziemniaka oraz buraka cukrowego wzrosła powierzchnia oraz liczba gmin z suszą. Dyrektor Prof. dr hab. Wiesław Aleksander Oleszek Opracowali: Dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. nadaw. Dr hab. Rafał Pudełko, Dr Katarzyna Żyłowska, Mgr Piotr Koza, Mgr Elżbieta Wróblewska 2) Najnowszy raport KE dot. rynku zbóż Komitet ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych opublikował pod koniec czerwca najnowsze szacunki zbiorów i zużycia zbóż dotyczące zarówno sezonu 2017/2018 oraz prognoz na sezon 2018/19. W bilansie na sezon 2017/18 produkcja zbóż przewidywana jest na ok 307 mln ton tj. +3,3% w porównaniu do roku poprzedniego, pomimo obniżenia areały upraw w UE o -2,1% rok do roku (55,5 mln ha). Szacowany jest wzrost całkowitego importu i obniżenie eksportu. Zmiany obrazuje poniższa tabela. Bilans zbóż w sezonie 2018/19 przedstawiono poniżej. Przewidywany jest dalszy spadek areału zasiewów o -1,2% (54,9 mln ha) oraz spadek produkcji całkowitej do 299 mln ton z tendencją do potencjalnych dalszych spadków. Przewidywany jest spadek zapasów. 16

17 Zmiana wielkości produkcji u największych producentów UE przewidywana jest na poziomach przedstawionyc h w tabeli (źródło: KE EU Cereals Market 28//06/2018) 17

18 3) IGC obniża swoje prognozy zbiorów zbóż w tym sezonie i zapowiada spadek zapasów W swojej lipcowej prognozie Międzynarodowa Rada Zbożowa (IGC) skorygowała w dół (w stosunku do maja) oczekiwaną globalną produkcję zbóż w nowym sezonie (2018/19) do 2,077 mld ton (-13 mln t - r/r). Produkcja kukurydzy szacowana jest teraz na 1,052 mld ton, w porównaniu do 1,043 mld ton w sezonie 17/18. Zbiory pszenicy na świecie powinny wynieść 737 mln ton (-21 mln t - r/r). Korekta w dół (w porównaniu z majem) oczekiwanej produkcji pszenicy dotyczyła głównie Rosji (-3,6 mln t) i Unii Europejskiej (-1,9 mln t). Cięć tych nie zrekompensowały znacznie lepsze szacunki zbiorów tego zboża w USA (+1,7 mln t). Zapasy globalne zbóż spadną w nowym sezonie (2018/19) o 54 mln ton do 544 mln ton, w tym o 44 mln ton do 253 mln ton - w przypadku kukurydzy. IGC oczekuje, że zapasy pszenicy obniżą się, o skromne 5 mln ton, do 256 milionów ton. Jednak spadek zapasów (r/r) u głównych eksporterów pszenicy będzie większy i sięgnie prawie 11 mln ton (z 80,8 do 70 mln t). Prognozy dla Unii Europejskiej (sezon 2018/19 zaczął się 1-lipca): Zboża razem: Oczekiwana produkcja zbóż w UE została obniżona (w por ównaniu z majem) o 4,1 mln ton do 300,2 mln ton. Dla porównania w sezonie 17/18 było to 307,2 mln ton i 297,3 mln t w sezonie 16/17. IGC zakłada wzrost eksportu z 34,5 mln ton w sezonie 17/18 do 39,5 mln ton. W konsekwencji zapasy powinny spaść, na koniec sezonu, do 29,6 mln ton (37,8 mln ton w 17/18). Pszenica (razem): Zbiory pszenicy w UE szacowane są teraz na 138,4 mln ton (-1,8 mln t od maja), eksport powinien wzrosnąć do 26,2 mln ton, a zapasy końcowe obniżą się do 16,3 mln ton. W sezonie 2017/18 było to odpowiednio: 151,2 mln t (produkcja), 22,8 mln t (eksport) i 19 mln t (zapasy). Kukurydza: IGC oczekuje, że zbiory kukurydzy w UE wyniosą 62,8 mln ton (-0,3 mln t od maja). Będzie to poziom o 2,4 mln t niższy niż w 2017 roku. Import powinien sięgnąć 15 mln ton (14,6 mln ton w sezonie 17/18). Oczekiwane zużycie tego zboża pozostawiono na niezmienionym poziomie 80,5, a zapasy obniżono do 5,1 mln ton (-3,1 mln t rok do roku). (Andrzej Bąk Źródło: IGC) 4) Copa i Cogeca przewidują niższe niż przewidywane zbiory zboża w UE i podkreślają trudną sytuację na rynku Copa i Cogeca opublikowały nowe szacunki dotyczące tegorocznych zbiorów zbóż w UE, przewidując 6%-owy spadek produkcji zbóż i nasion oleistych w UE z powodu ekstremalnych warunków pogodowych. Przewodniczący grupy roboczej ds. zbóż Copa i Cogeca, Max Schulman, powiedział: Rolnicy w niektórych krajach Europy Środkowej i Północnej - w Estonii, na Łotwie, Litwie, w Danii, Szwecji, Polsce, Niemczech i Finlandii - zostali dotknięci poważną suszą, która przybiera katastrofalne rozmiary. Niektóre kraje południowe natomiast (Półwysep Iberyjski, Włochy, Francja) doświadczają powodzi. W związku z tym spodziewamy się, że zbiory zbóż w UE zmniejszą się o około 6% w porównaniu z rokiem 2017 i wyniosą łącznie 273,8 mln ton. W przypadku pszenicy zwyczajnej, spodziewamy się zmniejszenia areału o 2,2 %, co wiąże się z faktem, iż ceny producenta wciąż są niższe od kosztów produkcji, a rolnicy nieustannie odczuwają skutki 18

19 spadku cen, dodał Schulman. Przewodniczący grupy roboczej ds. nasion oleistych Copa i Cogeca, Arnaud Rousseau, ostrzegł przed szacowanym spadkiem produkcji nasion oleistych w UE o 6% (o 2 mln ton mniej) w porównaniu z rokiem ubiegłym, co przełoży się na produkcję w wysokości 31,5 mln ton. Niepokoi nas również zastąpienie biopaliw pochodzenia roślinnego w UE importem oleju palmowego i biodiesla. Należy promować wykorzystanie unijnych biopaliw pochodzenia roślinnego, które wytwarzają bogaty w białko produkt uboczny stosowany w paszach dla zwierząt, zamiast oleju palmowego. Ponadto wzywamy Komisję do pilnego wprowadzenia cła wyrównawczego na przywóz biodiesla pochodzącego z Argentyny. W przypadku roślin wysokobiałkowych, spadek o 5 % ( hektarów) w UE-28 w porównaniu z 2017 r. wynika z zakazu stosowania środków ochrony roślin na obszarach proekologicznych, co jest dla nas ogromnym rozczarowaniem. Przewiduje się, że produkcja roślin wysokobiałkowych zmniejszy się o około 1 milion ton, dodał Rousseau. Aby pomóc rolnikom cierpiącym z powodu ekstremalnych niekorzystnych zjawisk klimatycznych, Copa i Cogeca zwracają się do Komisji Europejskiej o wypłatę zaliczek dla rolników, którzy walczą o przetrwanie. Copa i Cogeca wzywają państwa członkowskie do pełnego wdrożenia narzędzi służących przeciwdziałaniu zagrożeniom klimatycznym. (Copa-Cogeca) 5) Copa-Cogeca przestawiły prognozę zbioru zbóż dla UE-28 w 2018 r. Pszenica miękka Areał uprawy 22,966 mln ha (w 2017 r. 23,485 mln ha), średni plon z ha 5,71t/ha (w 2017 r. 6,09 t/ha), produkcja 131,136 mln ton (2017 r. 142,991 mln ton); Jęczmień Areał uprawy mln ha (2017 r. 12,187 mln ha), średni plon 4,82 t/ha (2017 r. 4,93 t/ha), produkcja 60,302 mln ton (2017 r. 60,059 mln ton); Kukurydza Areał uprawy 6,831 mln ha (w 2017 r. 6,877 mln ha), średni plon z ha 6,22 t/ha (w 2017 r. 6,64 t/ha), produkcja mln ton (2017 r. 45,663 mln ton); Żyto Areał uprawy 1,962 mln ha (w 2017 r. 1,965 mln ha), średni plon z ha 3,53 t/ha (w 2017 r. 3,83 t/ha), produkcja 6,921 mln ton (2017 r. 7,533 mln ton); Owies Areał uprawy 2,772 mln ha (w 2017 r. 2,714 mln ha), średni plon z ha 2,85 t/ha (w 2017 r. 3,06 t/ha), produkcja 7,902 mln ton (2017 r. 8,311 mln ton); Pszenżyto Areał uprawy 2,671 mln ha (w 2017 r. 2, 698 mln ha), średni plon z ha 4,06 t/ha (w 2017 r. 4,22 t/ha), produkcja 10,842 mln ton (2017 r. 11,374 mln ton); Razem zboża paszowe Areał uprawy 28,374 mln ha (w 2017 r. 28,079 mln ha), średni plon z ha 4,71 t/ha (w 2017 r. 4,93 t/ha), produkcja 133,495 mln ton (2017 r. 138,461 mln ton); Zboża łącznie Areał uprawy 54,082 mln ha (w 2017 r. 54,187 mln ha), średni plon z ha 5,06 t/ha (w 2017 r. 5,37 t/ha), produkcja 273,833 mln ton (2017 r. 291,039 mln ton); (Farmer) 6) Copa-Cogeca o uprawie roślin białkowych w UE w 2018 r. Copa-Cogeca prognozują uprawę roślin białkowych w krajach UE-28 w 2018 r. 19

20 Groch Powierzchnia uprawy 1,084 mln ha (2017 r. 1,190 mln ha), średni plon z ha 2,2 t/ha (2017 r. 2,5 t/ha), produkcja 2,413 mln ton (2017 r. 3,006 mln ton); Fasola Powierzchnia uprawy 716,1 tys. ha (2017 r. 743,9 tys. ha), średni plon z ha 2,4t/ha (2017 r. 2,9 t/ha), produkcja 1,745 mln ton (2017 r. 2,186 mln ton); Łubin słodki Powierzchnia uprawy 207,3 tys. ha (2017 r. 179,3 tys. ha), średni plon z ha 1,2 /ha (2017 r. 1,2 t/ha), produkcja 249,8 tys. ton (2017 r. 297,3 tys. ton); Razem rośliny białkowe Powierzchnia uprawy 2,008 mln ha (2017 r. 2,113 mln ha), średni plon z ha 2,2 /ha (2017 r. 2,6 t/ha), produkcja 4,407 mln ton (2017 r. 5,489 mln ton); (Farmer) 7) FAO: Mniejsza produkcja i zapasy zbóż w sezonie 2018/2019 Najnowsze prognozy FAO nadal wskazują na zmniejszenie produkcji zbóż w 2018 r. i negatywne perspektywy dostaw zbóż na w nadchodzącym sezonie 2018/2019. Prognoza FAO dotycząca światowej produkcji zbóż w tym roku wynosi 2,586 mld ton (w tym ryż), czyli o 64,5 mln ton ( 2,4 proc.) mniej niż rekordowa produkcja w 2017 r. Spadek rok do roku odzwierciedla przede wszystkim oczekiwaną obniżoną produkcję kukurydzy. Przewidywany jest też spadek produkcji pszenicy w 2018 r. Najnowsza prognoza dla zbóż spadła w czerwcu prawie o 24 mln ton, przede wszystkim po niższych niż wcześniej przewidywano prognozach dotyczących produkcji pszenicy w UE, a także produkcja pszenicy, kukurydzy i jęczmienia w Rosji na Ukrainie. Światowe spożycie zbóż prognozowane jest na 2, 641mld ton, 26,5 mln ton (1,0 proc.) więcej niż w sezonie 2017/2018, ale poniżej prognozy z czerwca po korekcie w dół spożycia pszenicy i jęczmienia. Całkowite wykorzystanie wszystkich głównych zbóż najprawdopodobniej będzie nadal rosło w sezonie 2018/2019, podążając za rosnącym popytem na żywność, podczas gdy ogólne zapotrzebowanie paszowe i przemysłowe również będą dalej rosnąć. Jeżeli zmaterializują się obecne prognozy dotyczące produkcji, produkcja zbóż nie byłaby wystarczająca, aby spełnić spodziewane całkowite zapotrzebowanie w sezonie 2018/2019. W rezultacie globalne zapasy zbóż zgromadzone w ciągu ostatnich pięciu sezonów musiałyby zostać zmniejszone do 749 mln ton, czyli o ponad 7 proc. mniej od poziomu otwarcia. Na obecnym poziomie wskaźnik zapasów spadłby z 30,6 proc. w sezonie 2017/2018 do 27,7 proc. w sezonie 2018/2019, byłby to pierwszy spadek w ciągu czterech lat, a jednak znacznie powyżej rekordowo niskiego poziomu 20,4 proc. z sezonu 2007/2008. Spośród podstawowych gatunków zbóż największym problemem będą zapasy kukurydzy. Zapasy pszenicy i jęczmienia również będą spadać. Oczekuje się, że światowy handel zbożami w sezonie 2018/2019 utrzyma się zasadniczo na wysokim poziomie. Handel pszenicą jest oczekiwany powyżej poziomu z poprzedniego sezonu, ale nadal pozostaje na niskim poziomie w porównaniu do sezonu 2016/2017. Przewiduje się, że globalny handel zbożami paszowymi utrzyma się na rekordowych poziomach, wspieranych przez silny popyt importowy na kukurydzę, jęczmień i sorgo. (Farmer) 8) W USA zaawansowanie upraw soi i zbóż jarych mocno wyprzedza średnie tempo, a oceny kondycji pozostają na jednych z najwyższych w historii poziomach Postępy i kondycja amerykańskich upraw (raport Crop Progress) stan na 01/07/2018: 20

21 Kukurydza: faza wiechowania 17% upraw, w porównaniu do 8%-średnio; kondycja kukurydzy (bardzo dobra): 76% upraw zaliczono do dwóch najlepszych kategorii (-1% w ciągu tygodnia), w porównaniu do 68% - rok temu. Soja: etap kwitnienia: 27% upraw (13%-średnio); kondycja soi (bardzo dobra): 71% upraw zaliczono do dwóch najlepszych kategorii (-2% w tygodniu), w porównaniu do 64%-rok temu. Jęczmień: faza strzelania w źdźbło: 50% zasiewów (średnia to 51%); kondycja (doskonała): 84% (+1% w tygodniu) zaliczono do dwóch najlepszych kategorii (tylko 52%-rok temu). Pszenica jara: faza strzelania w źdźbło: 58% (48%-średnio); kondycja (doskonała): 77% (bez zmian w tygodniu) zakwalifikowano do dwóch najlepszych kategorii (tylko 37%-rok temu). Pszenica ozima: kondycja (bardzo zła): 37% upraw zaliczono do dwóch najlepszych kategorii (bez zmian w ciągu tygodnia), w porównaniu do 48%-rok temu; zbiory: 51% areału, w porównaniu do 49%-średnio. (Andrzej Bąk WGT S.A. Źródło: USDA) 9) Wpływ suszy na dochodowość produkcji zbóż w Polsce Wysokie temperatury oraz brak opadów deszczu obserwowane w maju oraz pierwszej połowie czerwca przyspieszają zbiory rzepaku oraz jęczmienia. Mają też zdecydowanie negatywny wpływ na plonowanie, przede wszystkim roślin jarych. Biorąc pod uwagę dodatkowo mniejszą wobec ubiegłorocznej powierzchnię uprawy (o 4,5%), zbiory zbóż podstawowych (bez kukurydzy) można obecnie prognozować na poziomie o około 14-20% niższym niż w 2017 r. Oznaczałoby to dużą presję na wzrosty cen skupu. Niemniej, kluczowe znaczenie w tym zakresie będą miały wyniki produkcyjne w krajach należących do czołowych eksporterów ziarna. W mijającym właśnie sezonie 2017/18 rekordowa produkcja pszenicy w Rosji, oceniana na 85 mln ton wobec 73 mln ton rok wcześniej, hamowała większe zmiany cen. W bieżącym sezonie 2018/19 zbiory w tym regionie mają być już zdecydowanie niższe. W zależności od firmy analitycznej szacowane są na mln ton. Trzeba jednak zaznaczyć, że byłby to drugi lub trzeci wynik w historii. Mniej ziarna ma być też zebrane na Ukrainie - według ostatnich prognoz Agritel, będzie to około 25 mln ton tj. o 5% mniej niż rok wcześniej. W UE sytuacja jest dość złożona. W Niemczech oraz w Europie północnej susza przekłada się na korekty prognoz plonów w dół, z kolei w Hiszpanii i Portugalii warunki pogodowe sprzyjają osiąganiu wysokich zbiorów. Podsumowując, prognozy agencji analitycznych z czerwca br. wskazują na spadek światowej produkcji pszenicy w sezonie 2018/19, ale wysokie zapasy tego zboża powodują, że jego całkowita podaż może być wyższa w relacji rocznej. Tym samym na giełdach światowych ceny stabilizują się na wciąż relatywnie niskim poziomie. W Polsce w nowy sezon również wchodzimy z wysokimi zapasami pszenicy, co przeciwdziała istotnym podwyżkom cen. Niemniej, jeżeli warunki pogodowe nie poprawią się (zarówno w Polsce jak i pozostałych regionach Europy), jest duże prawdopodobieństwo, że ceny skupu będą wyższe niż przed rokiem. Naszym zdaniem 21

22 przestrzeń do zmian nie jest jednak duża. Inaczej jest w przypadku jęczmienia, którego podaż w bieżącym sezonie będzie mocno ograniczona (ze względu na spadek zarówno tegorocznych zbiorów jak i niskie zapasy). Przy załażeniu cen skupu zbliżonych do ubiegłorocznych, plony mniejsze o 10% mogą przełożyć się na około 35-proc. spadek dochodów w gospodarstwach małych (do 10 ha) oraz 25-proc. w gospodarstwach większych. Z kolei obniżka plonów o 30% (co jest wysoce prawdopodobne w przypadku części gospodarstw) powoduje brak opłacalności produkcji w gospodarstwach mniej efektywnych, zaś spadek plonów o 40% przekłada się na brak opłacalności we wszystkich grupach gospodarstw. (AGRO-Dwutygodnik BGŻ BNP PARIBAS) 10) Dobry początek roku dla producentów drobiu i jaj Pierwsza połowa roku 2018 była dosyć dobra dla większości producentów drobiu i jaj w Polsce. Eksport mięsa drobiowego z Polski w pierwszych czterech miesiącach 2018 r. wzrósł o 21% w ujęciu wolumenowym oraz o 14% w ujęciu wartościowym w porównaniu r/r. Eksport drobiu większy niż oczekiwany wynika głównie z ograniczenia eksportu z Brazylii do Unii Europejskiej, którego wolumen w czterech pierwszych miesiącach 2018 r. spadł o 45% (r/r). Możliwe wznowienie polskiego eksportu mięsa drobiowego do Chin w drugiej połowie 2018 r. może jeszcze sprzyjać dalszemu wzrostowi eksportu. Warto jednak zauważyć, że pomimo wzrostu popytu w Unii Europejskiej, ceny drobiu w Polsce nie wzrosły gwałtownie w górę w pierwszym kwartale, co wynikało ze zwiększenia produkcji. Pod koniec drugiego kwartału br. ceny brojlerów były o 9% wyższe niż przed rokiem. W gorszej sytuacji są producenci indyków, których cena w tym okresie była o 11,2% niższa niż rok wcześniej. Warunki globalne dają pozytywne sygnały dla producentów drobiu. Według najnowszych prognoz USDA, w 2018 r. globalna produkcja drobiu ma wzrosnąć o 2%, głównie dzięki wzrostowi produkcji w Unii Europejskiej, Brazylii, Stanach Zjednoczonych oraz Indiach, z czego wzrost produkcji w UE oraz Indiach ma być skierowany głównie na rynek wewnętrzny. Według przewidywań Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych, wzrost eksportu drobiu ma w 2018 r. wynieść również 2%. Globalny eksport będzie głównie napędzany przez rosnący popyt w Japonii, Ghanie, Hong Kongu, Iraku, Angoli oraz Unii Europejskiej. Największa dynamika wzrostu eksportu może zostać odnotowana w przypadku Polski, Tajlandii oraz Ukrainy. Światowy potentat w branży drobiarskiej, Brazylia, najprawdopodobniej odnotuje słaby, 1-proc. wzrost eksportu z powodu nałożonych ograniczeń handlowych przez UE oraz Rosję i problemów z eksportem do Chin oraz Arabii Saudyjskiej, która jest największym importerem brazylijskiego drobiu. Wartość eksportu jaj prawie dwukrotnie większa niż przed rokiem Polscy producenci jaj również zwiększyli swoje zyski. W pierwszych czterech miesiącach 2018 r. eksport jaj z Polski wzrósł o 99% w ujęciu wartościowym oraz o 59% w ujęciu wolumenowym. Perspektywa na następny kwartał jest również optymistyczna, chociaż dynamika wzrostu może wyhamować. Cena jaj w Unii Europejskiej jest 1,9% niższa niż przed rokiem, jednak poziom wstawień nowych kur niosek był w I kwartale 2018 r. niższy aż o 15% w porównaniu r/r. Co ciekawe, według danych Eurostatu, cena jaj od osiągnięcia najwyższego poziomu (w listopadzie 2017 r.) spadał w Polsce wolniej (-35%) niż w Niemczech (-46%) lub Hiszpanii (-47%). Mimo spadków, cena jaj w Polsce, w maju br., wyrażona w Euro była o 16,9% wyższa niż rok wcześniej. Cena wyrażona w PLN była o 18,9% wyższa w porównaniu r/r. (AGRO-Dwutygodnik BGŻ BNP PARIBAS) 22

23 11) Cena mleka w Polsce niższa niż przed rokiem Według danych GUS w maju 2018 r. przeciętna cena skupu mleka w Polsce wyniosła 129,20 zł netto za 100 litrów i była o 1,8% niższa od notowanej w maju 2017 r. Oznacza to, że maj był pierwszym miesiącem od września 2016 r. kiedy cena skupu w relacji rocznej była niższa niż przed rokiem. Warto jednak zauważyć, że w relacji do średniej z maja, z ostatnich pięciu lat, cena uzyskiwana w tym roku była o 5,9% wyższa. W ujęciu rocznym najgłębszy spadek cen odnotowano w przypadku województwa pomorskiego (o 6,7%) i łódzkiego (o 4,2%). Nieznacznie, bo o 0,5%, niższe ceny skupu uzyskiwano w woj. podlaskim i mazowieckim. Wyższy niż przed rokiem poziom cen charakteryzowało się jedynie woj. małopolskie (o 2,3%). Najwyższy poziom cen za zbywane do mleczarni mleko uzyskiwali rolnicy w województwie podlaskim, gdzie ceny były przeciętnie o 6,8% wyższe od średniej w kraju. Producenci z województwa warmińsko-mazurskiego za mleko otrzymywali natomiast o 4,4% więcej niż średnia cena w Polsce. W maju bieżącego roku najniższymi cenami charakteryzowało się natomiast województwo łódzkie, gdzie mleczarnie płaciły o 10,5% mniej, niż średnio w kraju. Ceny w woj. świętokrzyskim były o 7,0% niższe od przeciętnych w kraju. Warto zauważyć, że według danych KE, w kwietniu br. średnia cena skupu mleka w Unii Europejskiej była o 1,7% niższa od notowanej w kwietniu 2017 r., podczas gdy w Polsce, cena wyrażona w euro była o 4,2% wyższa. Tym samym, różnica pomiędzy ceną w Polsce ze średnią w UE zmniejszyła się z 7,9% do 2,0%. Co również istotne, u pozostałych największy producentów mleka w UE, ceny skupu w kwietniu 2018 r. były niższe od notowanych przed rokiem. Dynamika wzrostu skupu mleka w UE spowolniła Według danych Komisji Europejskiej w kwietniu 2018 r. do mleczarni w UE dostarczono o 1,2% więcej mleka niż w kwietniu 2017 r. Roczna dynamika wzrostu była zatem niższa od obserwowanej w I kw r., kiedy to wzrost w relacji rocznej wyniósł 2,1%. W przypadku największych producentów mleka, na szczególną uwagę zasługują Włochy, gdzie w kwietniu br., w relacji rocznej, dostawy mleka były o 6,0% większe. Silny wzrost skupu mleka odnotowano również we Niemczech - o 3,5% (r/r), podczas gdy we Francji dostawy mleka były o 0,8% mniejsze. W Polsce natomiast, według danych GUS, w maju br. skupiono o 3,5% więcej mleka niż przed rokiem, podczas gdy w pierwszych czterech miesiącach 2018 r. dynamika wzrostu skupu wyniosła 3,0%. (AGRO-Dwutygodnik BGŻ BNP PARIBAS) 12) UE wyniki eksportu i importu W tym tygodniu KE wydała licencje w eksporcie następujących ilości zbóż: 65 tys. ton pszenicy, 2 tys. ton mąki pszennej, 1 tys. ton jęczmienia, 8 tys. ton słodu oraz 1 tys. ton kukurydzy. Dotychczasowy eksport zbóż z Unii w bieżącym sezonie handlowym na podstawie licencji wyniósł mln ton, co oznacza o 14,0% mniej w stosunku z tym samym okresem rok wcześniej. Eksport zbóż z Unii Europejskiej (1 lipca' czerwca 2018r.) w tys. ton 2016/ /18 Zmiana % Pszenica miękka Mąka pszenna w ekw. ziarna

24 Pszenica durum Pszenica razem Jęczmień Słód Kukurydza Zboża razem Import zbóż z Unii Europejskiej (1 lipca' czerwca 2018r.) w tys. ton 2016/ /18 Zmiana % Pszenica miękka Mąka pszenna w ekw. ziarna Pszenica durum Pszenica razem Jęczmień Słód Kukurydza Zboża razem Źródła: * - KE na podstawie wydanych licencji eksportowych W tym tygodniu KE wydała licencje w imporcie następujących ilości zbóż: 4 tys. ton pszenicy i 94 tys. ton kukurydzy. Dotychczasowy import zbóż do Unii w bieżącym sezonie handlowym na podst. licencji osiągnął mln ton, tj. 24% więcej w porównaniu z tym samym okresem rok wcześniej. (Źródło: KFPZ za KE) 13) Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: r. (opracowano w MRiRW na podstawie danych Komisji Europejskiej) Kurs EUR: 4,3115 PLN Pszenica konsumpcyjna Pszenica paszowa Belgia Belgia Bułgaria Niemcy Czechy Irlandia Niemcy Litwa Hiszpania Polska Francja Portugalia Chorwacja Rumunia Litwa UK Polska UE Rumunia Słowenia

25 Słowacja Finlandia UK UE Jęczmień paszowy Kukurydza paszowa Belgia Belgia Bułgaria Hiszpania Niemcy Francja Hiszpania Chorwacja Irlandia Włochy Włochy Węgry Łotwa Polska Litwa Portugalia Austria Słowenia Polska Słowacja Portugalia UE Rumunia Słowacja Finlandia UK UE ) W czerwcu spadł wskaźnik cen żywności FAO Wskaźnik cen żywności FAO (FFPI) wynosił średnio 173,7 punktu w czerwcu 2018 r., co stanowi spadek o 2,4 punktu (1,3 proc.) w stosunku do poziomu z maja i było pierwszym spadkiem miesiąc do miesiąca od początku tego roku. Wskaźnik cen żywności FAO jest indeksem cen pięciu najważniejszych grup towarowych na rynkach międzynarodowych: zbóż, mięsa, wyrobów mlecznych, olejów roślinnych i cukru. Wskaźnik cen zbóż FAO wynosił średnio 166,2 punktu w czerwcu, o 6,4 punktu (3,7 proc.) mniej niż w maju, ale wciąż był o prawie 8 procent wyższy niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Zmniejszenie w czerwcu wynikało ze stosunkowo szybkiego spadku notowań kukurydzy i pszenicy. Wskaźnik cen olejów roślinnych FAO wynosił średnio 146,1 punktu w czerwcu i spadł o 4,5 punktu (3 proc.) od maja, co oznacza piąty z rzędu spadek i najniższy poziom od 29 miesięcy. Spadek spowodowany był niższymi notowaniami oleju palmowego, sojowego i słonecznikowego. Dalszy spadek cen oleju palmowego odzwierciedla globalne zapotrzebowanie. Jeśli chodzi o olej sojowy, kolejne nagromadzeni zapasów w kilku krajach również miały wpływ na ceny, podczas gdy notowania oleju słonecznikowego spadały w wyniku wyższej niż oczekiwano produkcji, szczególnie w UE i na Ukrainie. Wskaźnik cen wyrobów mleczarskich FAO wynosił w czerwcu średnio 213,2 punktu o 2 punkty (0,9 proc.) mniej od maja, ale nadal 2 procent więcej niż w czerwcu w zeszłym roku. Spadek w czerwcu był spowodowany przez niższe ceny sera, którego nie 25

26 zrekompensował wzrost cen odtłuszczonego mleka w proszku (OMP), podczas gdy ceny masła i mleka pełnego w proszku (WMP) pozostały stabilne. Wzrost eksportu z USA i UE zaciążyło na notowaniach cen dla sera. Ceny masła i WMP wzrosły w Europie, ale spadły nieznacznie w Oceanii. Wskaźnik cen mięsa FAO wynosił w czerwcu średnio 169,8 punktów, nieznacznie (0,3 proc.). Niewielki wzrost w ujęciu miesiąc do miesiąca wynikał w dużej mierze ze wzrostu cen mięsa owczego, a także niewielkiego wzrostu cen mięsa wieprzowego, podczas gdy notowania cen bydła i drobiu nieznacznie spadły. Solidny popyt importowy, przy słabych ofertach z Oceanii, doprowadził do wyższych cen mięsa owczego, podczas gdy silny popyt, zwłaszcza w Europie, wsparł wzrost cen wieprzowiny. Duże dostawy eksportowe z Australii przyczyniły się do spadku cen wołowiny, podczas gdy znaczna dostępność importowanego mięsa drobiowego zwłaszcza z Brazylii, przy słabym popycie, doprowadziła do obniżki cen. Indeks cen cukru FAO wynosił średnio 177,4 punktu w czerwcu, o 2,1 punktu (1,2 procent) więcej niż w maju, co oznacza pierwszy wzrost po sześciu miesiącach kolejnych spadków. Wzrost międzynarodowych cen cukru wynikał głównie z obaw o perspektywy produkcji cukru w Brazylii, największym na świecie kraju produkującym i eksportującym cukier, ponieważ susza nadal negatywnie wpływała na plony trzciny cukrowej. Raporty wskazujące na większe wykorzystanie trzciny cukrowej do produkcji etanolu paliwowego w Brazylii również wsparły wzrost międzynarodowych cen cukru. (Farmer) VII. INNE INFORMACJE 1) Koszą rzepak, jęczmień i nawet pszenicę. Rzepak drożeje Niski plon, drobne i suche ziarno takie pierwsze wnioski płyną z regionów gdzie zbierane są już płody rolne. Kombajny pracują w rzepaku, jęczmieniu ozimym, ale są też lokalnie również w pszenicy jednak ziarno tego ostatniego gatunku jest jeszcze zbyt wilgotne ok. 17 proc. W większości regionów kraju trwają intensywne zbiory. Przez ostatnie kilka dni pogoda się ochłodziła, trochę popadało, co wstrzymało wcześniej niż zwykle zapowiadające się żniwa. Ponownie jednak się ociepliło, co pozwala na zaawansowanie prac. Praktycznie w całej Polsce koszony jest jęczmień ozimy. Jak dowiadujemy się w skupie jego ziarno jest raczej drobne, o słabym wyrównaniu, co jest konsekwencją suszy. Dodatkowo w zależności od odmiany są problemy z trzymaniem gęstości. Bardzo często jest ona mniejsza niż 60 kg na hektolitr (powinno być co najmniej 62). Cena ziarna tego gatunku kształtuje się na poziomie ok. 588 zł/t netto. Co ciekawe 29 czerwca, cena ta była wyższa i średnio dla badanych przez nas punktów skupu wynosiła 594 zł/t (ziarno paszowe). Plony nie są wysokie i kształtują się w przedziale 2,5-5 t/ha. Co z rzepakiem? Drożeje i to znacznie. Pod koniec ubiegłego tygodnia przeciętnie tona netto nasion tego gatunku kosztowała 1505 zł, a teraz 1545 zł. W niektórych skupach można otrzymać nawet 1575 zł/t netto. Plony są dużo niższe niż zakładano, maksymalnie do 3,5 t/ha, średnio - 2 t/ha. Nasiona są suche (wilgotność 6,5 proc.), ale drobne. W jednym z badanych firm dostarczono już ziarno pszenicy, ale była ona wilgotna (17 proc.). Generalnie wszędzie notowane są niższe plony. Zboża są nierównomiernie dojrzałe, podobnie rzepak. W województwie zachodniopomorskim w ostatnim czasie nie spadł deszcz, a plony 26

27 zdaniem rolników, będą niższe nawet o połowę. Poniżej przedstawiamy zestawienie cen zbóż z 4 lipca 2018 r. w poszczególnych punktach skupu w zł/t netto (na postawie wywiadu telefonicznego). Młyny Polskie S.A. (Szymanów) Lubella S.A. - pszenica konsumpcyjna 680, - pszenica konsumpcyjna rzepak Przedsiębiorstwo Zbożowo-Młynarskie PZZ w Stoisławiu Osadkowski S.A. - pszenica konsumpcyjna 660, - pszenica konsumpcyjna 680, - żyto paszowe 540, - pszenica paszowa 650, - pszenżyto 570, - jęczmień paszowy 580, - jęczmień konsumpcyjny 650, - żyto 470, - jęczmień paszowy 630, - rzepak owies 540. Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Zbożowego KAPKA Młyn-Pol - pszenica konsumpcyjna 700, - skup wstrzymany. - żyto konsumpcyjne Gol Pasz Janowiec Interchemall Zespół Młynów Jelonki - pszenica paszowa 685, - pszenica konsumpcyjna 700, - jęczmień paszowy żyto konsumpcyjne 550. ZPZM Kruszwica Polskie Zakłady Zbożowe w Krakowie S.A. - pszenica konsumpcyjna 660, - pszenica konsumpcyjna jęczmień konsumpcyjny 590. Ziarn-Pol - Elewator Górki Elewator Sieradz - skup wstrzymany. - skup wstrzymany. Gołańcz Piast Elewarr Proboszczewice - skup wstrzymany. - skup wstrzymany. Boferm Górki Agrii Mag - pszenica 640, - skup wstrzymany. - jęczmień 626, - pszenżyto 555, F.H.U. Gawor - owies 420, - jęczmień 580, - rzepak 1500, - rzepak łubin 700, Rol Prem - groch 560, - jęczmień paszowy 600, - kukurydza sucha rzepak Frankiewicz Agrito - pszenica konsumpcyjna 660, - pszenica konsumpcyjna 690, - pszenica paszowa 600, - pszenica paszowa 690, - żyto paszowe 520, - żyto konsumpcyjne 540, - jęczmień , - jęczmień paszowy 580, 27

28 - pszenżyto , - owies 500, - rzepak kukurydza sucha 670, - rzepak Procam AgroAs - pszenica konsumpcyjna 700, - pszenica konsumpcyjna 670, - pszenica paszowa 650, - pszenica paszowa 650, - jęczmień paszowy 590, - jęczmień paszowy 580, - żyto 550, - żyto konsumpcyjne 570, - owies 480, - żyto paszowe 550, - pszenżyto 580, - owies 470, - kukurydza sucha 670, - rzepak rzepak Agrohandel Mariusz Jakubiuk - rzepak (Farmer) 2) Rozmowy polsko-chińskie W dniu 3 lipca br. w siedzibie ministerstwa odbyły się rozmowy ministra rolnictwa i rozwoju wsi Jana Krzysztofa Ardanowskiego z chińskim ministrem generalnej administracji celnej (GACC) Ni Yufeng. Na zakończenie spotkania ministrowie podpisali dwa protokoły: Protokół między MRiRW i GACC w sprawie inspekcji, kwarantanny i weterynaryjnych wymogów sanitarnych dla mrożonego mięsa drobiowego eksportowanego z RP do ChRL, Protokół w sprawie kwarantanny i wymogów higieny przy eksporcie ikry pstrąga i łososia pomiędzy MRiRW a GACC. - Dzisiejsze rozmowy i podpisanie dokumentów wieńczy dzieło wielu osób i pozwoli na wzrost eksportu naszych produktów do Chin podsumował minister Jan Krzyszto Ardanowski wyrażając jednocześnie słowa podziękowania dla swojego poprzednika ministra Krzysztofa Jurgiela oraz dla uczestniczącego w negocjacjach sekretarza stanu Jacka Boguckiego. - Dobre relacje polityczne polsko-chińskie, wizyty i spotkania prezydentów i premierów przekładają się teraz na dobre relacje gospodarcze pomiędzy naszymi krajami. To dobrze rokuje na przyszłość podkreślił szef polskiego resortu rolnictwa po podpisaniu protokołów. - Na naszych oczach realizuje się integracja wielu krajów dzięki idei jednego pasa, jednego szlaku stwierdził minister J. K. Ardanowski. Minister podziękował także swojemu dzisiejszemu gościowi ministrowi Ni Yufeng za bardzo szczere i konstruktywne rozmowy. - Cieszę się, że wkrótce polskie produkty wysokiej jakości dotrą do Chin wyraził zadowolenie minister Ni Yufeng po podpisaniu dokumentów. - Polska i Chińska Republika Ludowa są tradycyjnymi przyjaciółmi i ta przyjaźń będzie teraz miała realne rezultaty podkreślił szef chińskiej delegacji. Według ministra Ni Yufeng podniesienie wzajemnych kontaktów do poziomu strategicznego partnerstwa będzie sprzyjało przyniesieniu coraz większych efektów praktycznej współpracy. - Osiągnięcie porozumienia będzie szansą dla chińskich konsumentów na bliższe poznanie polskich produktów wysokiej jakości podkreślił chiński minister. 28

29 Dzisiejsza wizyta w Polsce była pierwszą zagraniczną wizytą ministra Ni Yufeng po objęciu przez niego urzędu Generalnej Administracji Celnej (GACC). W rozmowach polsko-chińskich oprócz ministra J.K. Ardanowskiego uczestniczyli sekretarze stanu: Szymon Giżyński i Jacek Bogucki. Ponadto udział brali m.in.: główny inspektor ochrony roślin i nasiennictwa Andrzej Chodkowski oraz główny lekarz weterynarii Paweł Niemczuk. W składzie delegacji Chińskiej Republiki Ludowej uczestniczyli m.in. dyrektor generalny departamentu kontroli celnej i inspekcji (GACC) Wang Wei, dyrektor generalny ds. nadzoru nad kwarantanną zwierzęcą i roślinną Li Jianwei (GACC) oraz radca ds. celnych misji ChRL przy Unii Europejskiej Hu Tianshu. (MRiRW) VIII. INFORMACJE PASZOWE 1) Najnowsze zgłoszenia do systemu RASFF W okresie 30 czerwca 6 lipca, 2018 r., wpłynęły do systemu szybkiego ostrzegania RASFF następujące zgłoszenia: Typ zgłoszenia Data zgłoszenia Kraj zgłaszający Opis Dotyczące pasz, materiałów paszowych, premiksów oraz karmy dla zwierząt towarzyszących 1 Informacja wstępna 02/07/2018 Włochy Salmonella (obecność w 1 z 5 próbek 25g)w mączce mięsnej do karmy dla zwierząt towarzyszących pochodzącej z Hiszpanii 2 Alert 03/07/2018 Szwecja Salmonella Sentenbers (obecność w 25 g) w gryzakach dla psów pochodzących z Polski 3 Informacja wstępna 4 Informacja wstępna 03/07/2018 Austria Salmonella Aagona i Senftenberg (obecność w 25g) w siemieniu lnianym pochodzącym z Niemiec 03/07/2018 Finlandia Salmonella Orion i Tennessee (obecność w 25g) w śrucie rzepakowej pochodzącej z Niemiec 5 Informacja wstępna 03/07/2018 Austria Salmonella Senftenberg (w 1 z 5 próbek) w śrucie sojowej pochodzącej z Włoch 6 Informacja 05/07/2018 Cypr Obecność DNA przeżuwaczy w drobiowej mączce z krwi i piór pochodzącej z Hiszpanii 2) ASF u świń Główny Lekarz Weterynarii poinformował w ubiegłym tygodniu o potwierdzeniu wystąpienia kolejnych ognisk ASF u świń ( ). Sto czterdzieste piąte ognisko ASF (czterdzieste pierwsze w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 28 czerwca 2018 r, w gospodarstwie, w którym utrzymywano 10 świń, położonym w gminie Wiśniew, w powiecie siedleckim, 29

30 w województwie mazowieckim. Sto czterdzieste szóste ognisko ASF (czterdzieste drugie w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 29 czerwca 2018 r., w gospodarstwie, w którym utrzymywano 2 świnie, w gminie Białopole, w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Sto czterdzieste siódme ognisko ASF (czterdzieste trzecie w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 2 lipca 2018 r., w gospodarstwie, w którym utrzymywano 2 świnie, położonym w gminie Dorohusk, w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Sto czterdzieste ósme ognisko ASF (czterdzieste czwarte w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 2 lipca 2018 r.,w gospodarstwie, w którym utrzymywano 11 świń, położonym w gminie Chełm, w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Sto czterdzieste dziewiąte ognisko ASF (czterdzieste piąte w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 2 lipca 2018 r., w gospodarstwie, w którym utrzymywano 4 świnie, położonym w gminie Dorohusk, w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Sto pięćdziesiąte ognisko ASF (czterdzieste szóste w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 3 lipca 2018 r., w gospodarstwie, w którym utrzymywano 178 świń, położonym w gminie Jabłoń, w powiecie parczewskim, w województwie lubelskim. Sto pięćdziesiąte pierwsze ognisko ASF (czterdzieste siódme w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 3 lipca 2018 r., w gospodarstwie, w którym utrzymywano 43 świnie, położonym w gminie Ulan Majorat, w powiecie radzyńskim, w województwie lubelskim. Sto pięćdziesiąte drugie ognisko ASF (czterdzieste ósme w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 4 lipca 2018 r., w gospodarstwie, w którym utrzymywano 14 świń, położonym w gminie Sawin, w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Sto pięćdziesiąte trzecie ognisko ASF (czterdzieste dziewiąte w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 4 lipca 2018 r., w gospodarstwie, w którym utrzymywano 50 świń, położonym w gminie Podedwórze, w powiecie parczewskim, w województwie lubelskim. W gospodarstwach, w których wyznaczono ogniska ASF, wdrożone zostały procedury związane z likwidacją choroby. (źródło: GIW) Główny Lekarz Weterynarii poinformował w ubiegłym tygodniu o potwierdzeniu wystąpienia kolejnych ognisk ASF u świń ( ). Sto pięćdziesiąte czwarte ognisko ASF (pięćdziesiąte w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 5 lipca 2018 r. z krajowego laboratorium referencyjnego ds. ASF, tj. Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach, w gospodarstwie, w którym utrzymywano 107 świń, położonym w gminie Jabłoń, w powiecie parczewskim, w województwie lubelskim. Gospodarstwo położone jest w obszarze zagrożenia (obszar określony w części III załącznika do decyzji KE 2014/709/UE). Sto pięćdziesiąte piąte ognisko ASF (pięćdziesiąte pierwsze w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 5 lipca 2018 r. z krajowego laboratorium referencyjnego ds. ASF, tj. Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego 30

31 Instytutu Badawczego w Puławach, w gospodarstwie, w którym utrzymywano 18 świń, położonym w gminie Ruda Huta, w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Gospodarstwo położone jest w obszarze zagrożenia (obszar określony w części III załącznika do decyzji KE 2014/709/UE). Sto pięćdziesiąte szóste ognisko ASF (pięćdziesiąte drugie w 2018 r.), stwierdzono na podstawie wyników badań otrzymanych w dniu 5 lipca 2018 r. z krajowego laboratorium referencyjnego ds. ASF, tj. Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach, w gospodarstwie, w którym utrzymywano 43 świnie, położonym w gmina Wierzbica, w powiecie chełmskim, w województwie lubelskim. Gospodarstwo położone jest w obszarze zagrożenia (obszar określony w części III załącznika do decyzji KE 2014/709/UE). W gospodarstwach, w którym wyznaczono ogniska ASF, wdrożone zostały procedury związane z likwidacją choroby. (źródło: GIW) 3) ASF u dzików Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o przypadkach afrykańskiego pomoru świń (ASF) u dzików Główny Lekarz Weterynarii informuje o potwierdzeniu wystąpienia przypadku afrykańskiego pomoru świń (ASF) u dzików na terytorium Polski, na podstawie wyników badań otrzymanych z krajowego laboratorium referencyjnego ds. ASF w dniach 25 czerwca - 1 lipca 2018 r. (źródło: GIW) 4) Izba Lekarsko-Weterynaryjna: Za wolne tempo przeprowadzania kontroli zw. z ASF Ok. 5 tys. gospodarstw skontrolowała Inspekcja Weterynaryjna pod kątem przestrzegani zasad bioasekuracji, tempo kontroli jest zbyt wolne w stosunku do rozprzestrzeniania się ASF z powodu niedoborów kadrowych - uważa prezes Krajowej Rady Lekarsko- Weterynaryjnej Jacek Łukaszewicz. Nowe przepisy dot. bioasekuracji nakładają na służby weterynaryjne obowiązek skontrolowania 230 tys. gospodarstw zajmujących się hodowlą trzody chlewnej, by sprawdzić przestrzeganie obowiązkowych zasad bioasekuracji. W kwietniu i maju, czyli w dwóch pierwszych miesiącach akcji, udało się skontrolować zaledwie 5084 rolników. Tymczasem w przypadku wielu gospodarstw niezbędna będzie kolejna kontrola, gdyż wszczęto wobec nich postępowania administracyjne, zmierzające do usunięcia uchybień. W tym tempie kontrole mogą potrwać ponad 7 lat, w związku z tym, zwalczenie afrykańskiego pomoru świń jest poważnie zagrożone. Można więc zapomnieć o wprowadzeniu bioasekuracji w 2-3 lata, jak planuje rząd - przestrzega Łukaszewicz. W ostatnich dniach Główny Lekarz Weterynarii informuje o pojawieniu się coraz to nowych ognisk ASF. Wykryto już w Polsce 146 ogniska tej choroby (od lutego 2014 r.) oraz ok. 2 tys. 300 przypadków wirusa u dzików. Po to, by zatrzymać chorobę, potrzebne są sprawne służby weterynaryjne. Tymczasem Inspekcja Weterynaryjna przeżywa zapaść, co potwierdził resort rolnictwa na posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa w ubiegłym tygodniu. - Niskie wynagrodzenia oraz brak perspektyw w zakresie ich wzrostu, przy zwiększającej się liczbie zadań, powodują trudności z zatrzymaniem doświadczonej i wykwalifikowanej kadry. Te same okoliczności wpływają na brak zainteresowania, również młodych osób, pracą w inspekcjach - tłumaczył posłom wiceminister rolnictwa Jacek Bogucki. Z danych MRiRW wynika, że niewiele ponad 30 proc. przeprowadzonych naborów 31

32 w Inspekcji Weterynaryjnej zakończyło się podpisaniem umowy o pracę. W przypadku 56 proc. naborów nie złożono żadnej aplikacji, a w przypadku ok. 5 proc. naborów wybrani kandydaci zrezygnowali z objęcia stanowiska, przy czym w województwie mazowieckim wskaźnik ten przekroczył 10 proc. Liczba wakatów w Inspekcji Weterynaryjnej stale rośnie. - Te dane najlepiej pokazują konieczność kadrowo-finansowego wzmocnienia Inspekcji Weterynaryjnej poprzez natychmiastowe przyznanie podwyżek dla etatowych pracowników tej inspekcji oraz dla weterynarzy pracujących na zlecenia powiatowego lekarza weterynarii - wskazał szef Izby. Jego zdaniem, konieczne jest także przyznanie dodatkowych etatów, ale z wynagrodzeniem w wysokości gwarantującej skuteczne przeprowadzenie naboru. - Tylko w celu zwalczenia afrykańskiego pomoru trzeba natychmiast zatrudnić 440 lekarzy weterynarii - zaznaczył Łukaszewicz. (PAP/Farmer) 5) Grypa ptaków zaatakowała w Ghanie Władze Ghany ds. rolnictwa zakomunikowały o dwóch ogniskach wysoce zjadliwej grypy ptaków na fermach drobiu, w których docelowo utrzymywano 24 tysiące ptaków. Pojawiły się doniesienia, że do zakażenia - pomiędzy fermami położonych w centralnym i wschodnim regionie kraju - doszło w wyniku nielegalnego przemieszczania drobiu pomiędzy obiektami położnymi w tych częściach państwa. W rejonach dotkniętych HPAI wprowadzono zakaz przemieszczania produktów drobiarskich oraz wydano komunikat dla konsumentów, aby nie spożywali produktów z drobiu oferowanych po zadziwiająco niskich cenach. Miejscowe władze są świadome, że dalsze ogniska grypy ptaków mogą być tragiczne w skutkach dla miejscowej gospodarki, dlatego błyskawicznie podjęły skrupulatne działania kontrolne i zapobiegające dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. Wdrożona została, między innymi, procedura uboju sanitarnego. Próbki wirusa zostały wysłane do laboratorium referencyjnego Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt we Włoszech w celu poddania ich dalszym testom. Ghana od kilku lat zwiększa popyt na dostawy mięsa drobiowego z Unii Europejskiej, a obecnie jest największym importem drobiu ze Wspólnoty. W okresie styczeń kwiecień 2018 r. wywóz do Ghany wzrósł wolumenowo o 15 procent do 54,8 tysięcy ton. Do państwa w zachodniej Afryce trafiło w tym okresie prawie 10% całkowitego unijnego eksportu. Zasadniczo sprzedawane są tam tańsze elementy brojlerów. Rozwijający się rynek eksportowy w Afryce, to też dobra wiadomość dla polskiego drobiarstwa, gdyż produkty z Polski są reeksportowane do Ghany przez pozostałych unijnych traderów. (KIPDiP) 6) Irańscy drobiarze usilnie walczą z grypą ptaków W Iranie walka producentów drobiu z grypą ptaków wydaje się nie mieć końca. Tylko od początku irańskiego roku licząc od 21 marca - straty w pogłowiu drobiu wyniosły już blisko pół miliona sztuk. Według ostatnich doniesień przedstawicieli irańskich służb weterynaryjnych, do kraju sprowadzono 10 milionów dawek szczepionek celem ich ogólnokrajowej dystrybucji. Jak podają miejscowe służby weterynaryjne, wirus rozprzestrzenił się w kilku prowincjach i poszkodowanych jest 17 ośrodków drobiarskich. Ubój sanitarny jest jedną z powszechnych procedur ograniczających dalsze szerzenie choroby. Fermy drobiu w Iranie są co roku atakowane przez wysoce zakaźną grypę ptaków. 32

33 Przypominamy, że w roku ubiegłym zlikwidowano w Iranie aż 25 milionów ptaków. Zdaniem władz Iranu dotknięte HPAI stada stanowiły około 40% komercyjnej populacji drobiu w tym kraju. A jeszcze rok wcześniej straty szacowano na 12 milionów. Dane te pokazują jaka jest skala problemu na Bliskim Wschodzie. Pochodną tego zjawiska są straty dla branży drobiarskiej liczone w setkach milionów dolarów. W większości zarażane i likwidowane są towarowe kury nieśne. Na przełomie lat 2017/2018 niedobór jaj na irańskim rynku wewnętrznym wywierał silną presję na wzrost ich cen. Wówczas rynek próbował się ratować importem jaj, głównie z Turcji. Irańskie władze usilnie próbowały wpłynąć na ustabilizowanie się rynku wewnętrznego, dlatego postanowiły wspomóc import i podjęły nawet decyzję o wydłużeniu obowiązywania obniżonej taryfy celnej dla jaj. Według rzecznika irańskiego rządu, problem epidemiologiczny odbija się również mocno na krajowych eksporterach jaj i mięsa drobiowego. Iran jest jednym z największych producentów mięsa kurcząt rzeźnych i jaj konsumpcyjnych na świecie. Rocznie produkuje ponad 2 mln ton mięsa kurcząt. W kraju rocznie zużywa się 900 tysięcy ton jaj, a moce produkcyjne przekraczają 1,3 mln ton. (KIPDiP) IX. INFORMACJE PRASOWE 1) W kraju rozpoczęły się zbiory rzepaku Pierwsze nasiona są już dostarczane do punktów skupu. Na jakość surowca raczej nie można narzekać, a co z cenami? Jak zwykle żniwa rzepakowe rozpoczęła Wielkopolska, na Opolszczyźnie nieliczni wczoraj zaczęli zbiory. Na zachodzie Polski nasion rzepaku jest bardzo dużo, ale są wyjątkowo drobne. Za to surowiec jest bardzo suchy, bo w wielu regionach deszczu nie było od dawna, albo tylko kropiło. Dlatego niepotrzebne były opryski na dosuszanie łuszczyn. Tuż przed żniwami nasiona w suchych rejonach uzyskały 8 procent wilgotności, to tyle ile w ubiegłym roku po zastosowaniu środków. Wobec wcześniejszych prognoz, ceny poszły lekko w górę. W punktach skupu za tonę nasion można otrzymać od 1570 do 1580 zł. (Źródło: Agrobiznes TVP z r.) 2) UKRAINA: zebrano 6,2 mln ton zbóż i bobowatych 6 lipca zbiory trwały prawie we wszystkich regionach Ukrainy, z wyjątkiem regionu Charkowa i Czernihowa. Od początku zbiorów ziarna zbóż i roślin bobowatych do 6 lipca zebrano ich 6,2 mln ton Dotychczas zebrano: - pszenicy ozimej - 3,77 mln ton z 1,26 mln. ha, ze średnim plonem 3,0 t/ha; - pszenicy jarej - 4,9 tys. ton z 1,9 tys. ha, ze średnim plonem 2,51 t/ha; - jęczmienia ozimego - 2,11 mln ton z 631,5 tys. ha ze średnim plonem 3,35 t/ha; - jęczmienia jarego - 138,9 tys. ton z 73,9 tys. ha ze średnim plonem 1,88 t/ha; - grochu - 171,5 tys. ton z 126,8 tys. ha ze średnim plonem 1,35 t/ha. Ponadto w 22 obwodach kontynuowany jest zbiór rzepaku ozimego, którego dotychczas z 353,4 tys. ha zebrano tys. ton ze średnią wydajnością 2,14 t/ha. (Farmer) 3) NIEMCY: znacząco niższe zbiory zbóż Ministerstwo rolnictwa Meklemburgii-Pomorza Przedniego i Izba Rolnicza Dolnej Saksonii 33

34 podały pierwsze prognozy zbioru zbóż dla tych krajów związkowych. W obu landach zbiory zboża rozpoczęły się dwa tygodnie wcześniej niż zwykle. Specjaliści spodziewają się, że w Meklemburgii-Pomorzu Przednim rolnicy utracą cześć zbiorów zbóż konsumpcyjnych i paszowych, wartą w przeliczeniu ponad 1500 zł/ha. W przypadku jęczmienia ozimego, według wstępnych szacunków, ministerstwo oczekuje plonów mniejszych do 50 proc., rzepaku ozimego do 30 proc. a innych zbóż od 20 do 25 proc. Prognozy te mogą zmienić się podczas żniw. Dla Dolnej Saksonii izba jeszcze nie przedstawiła konkretnej prognozy, ale już stwierdziła, że plony jęczmienia będą "znacznie poniżej średniej". Również tutaj plony są tak małe, że zbiory kombajnami są nieopłacalne. Zwrócono także uwagę na spadek jakości jęczmienia ozimego. W przypadku rzepaku, pszenicy i innych zbóż izba przewidywała również "plony znacznie poniżej średniej". Czy i w jakim zakresie ziemniaki, buraki cukrowe i kukurydza ucierpiały z powodu suszy, nie można było jeszcze stwierdzić. (Farmer) 4) DBV: Przez suszę mniejsze zbiory zbóż w NIEMCZECH Niemieckie Stowarzyszenie Rolników (DBV) oczekuje w tym roku znacznie niższego poziomu zbiorów zbóż. Powodem tego jest susza panująca w dużej części Niemiec. DBV przewiduje w tym roku plon zbiory zbóż w wysokości 41 mln ton. Dla porównania, średnia ilość zebranych zbóż w ciągu ostatnich 5 lat wynosi 47,9 mln ton rocznie rok z 45,5 mln ton był też poniżej średniej. Powodem słabych zbiorów zbóż jest dominująca susza w wielu częściach Niemiec. Areał uprawy zbóż w Niemczech wynoszący w tym roku 6,25 mln ha jest zbliżony do poziomu z roku poprzedniego. Jednak powierzchnia uprawy pszenicy ozimej najważniejszego zboża w Niemczech - spadła o prawie 6 proc. Według DBV wynika to z trudnych warunków siewu ostatniej jesieni. Wyjątkowo wysokie opady ograniczyły na północy Niemiec w znacznym stopniu siew pszenicy ozimej, gdyż nie mogło do niego dojść w terminie agrotechnicznym Na tym areale zamiast roślin ozimych, wiosną wysiewano rośliny jare. Odnotowano, zatem wzrost uprawy jęczmienia jarego o 29 proc. do 437 tys. hektarów, a areału pszenicy jarej o prawie 160 proc. do 108 tys. ha. (Farmer) 5) HISZPANIA spodziewa się znacznie większych zbiorów zbóż Hiszpania oczekuje znacznie wyższych plonów ziarna niż w roku suszy 2017, choć wynik z 2016 roku prawdopodobnie nie zostanie osiągnięty. Według wstępnego szacunku hiszpańskiego ministerstwa rolnictwa, rolnicy w Hiszpanii zbiorą łącznie 16,5 mln ton zbóż. Byłoby to 34 proc. więcej niż w 2017 roku, ale 14 proc. mniej niż w 2016 roku. Prawie nic się nie zmieniło w wielkości powierzchni uprawy zbóż. Podobnie jak w poprzednim roku zboża w Hiszpanii zostaną w tym sezonie zebrane z 5,5 miliona ha. W porównaniu z 2016 r. odpowiada to zmniejszeniu powierzchni uprawy o 4 proc. Największy udział w ogólnej powierzchni uprawy zbóż ma jęczmień na 2,6 mln ha i z oczekiwaną wysokością zbiorów 7,9 mln ton, czyli o 33 proc. więcej niż przed rokiem. Powierzchnia uprawy pszenicy miękkiej obecnie szacowana na 1,7 mln hektarów. W przypadku tego zboża resort rolnictwa oczekuje, że tegoroczna produkcja wzrośnie o 47 proc. do 5,6 mln ton. Pierwsze szacunki hiszpańskiego ministerstwa dotyczące zbiorów zbóż w 2018 r. są w niektórych przypadkach znacznie niższe od oczekiwań producentów i marketingowców. 34

35 Stowarzyszenie rolników ASAJA przewiduje zbiory w wysokości około 17 mln ton, natomiast stowarzyszenie spółdzielni rolno-spożywczych ponad 19 mln ton oraz a stowarzyszenie marketingu zbóż (ACCOE) prawie 21 mln ton. (Farmer) 6) BRAZYLIA oczekuje o 19 proc. mniejszych zbiorów kukurydzy Brazylijscy producenci kukurydzy mają niskie oczekiwania wobec drugich zbiorów w tym roku. Zgodnie z ostatnimi szacunkami brazylijskiej firmy konsultingowej Agroconsult, 55,2 mln ton kukurydzy powinno zostać zebranych w całym kraju do września. To byłaby o 19 proc. mniej niż w przypadku drugiego zbioru w zeszłym roku. Przyczynami słabych prognoz są: ograniczenie areału uprawy na rzecz m.in. pszenicy w stanach Mato Grosso do Sul i Parana oraz spadek średniego plonu w wyniku suszy. Wraz z pierwszymi zbiorami, które zostaną ukończone w ciągu najbliższych tygodni, firma doradcza spodziewa się całorocznych zbiorów kukurydzy na poziomie około 82,0 mln ton. W porównaniu z 2017 rokiem oznaczałoby to spadek o 17 proc. Spodziewane jest także znaczne zmniejszenie produkcji w stosunku do sezonu 2016/2017. Przedsiębiorstwo zaopatrzeniowe Conab, działające w agrobiznesie brazylijskim, w swojej prognozie dla drugiego zbioru kukurydzy mówi o zbiorach o około 7 proc. mniejszych niż szacowało je przed miesiącem i wynoszących do 58,2 mln ton. W porównaniu z rokiem ubiegłym mają być one o prawie 14 proc. mniejsze. Wielkość pierwszych tegorocznych zbiorów została oszacowana przez Conaba na 26,7 mln ton, czyli o około 12 proc. mniej niż w roku poprzednim. (Farmer) 7) LITWA: z powodu suszy rząd ogłosił w kraju stan klęski żywiołowej Z powodu suszy rząd Litwy w środę ogłosił w całym kraju stan klęski żywiołowej. Pozwoli to litewskim rolnikom otrzymującym wsparcie unijne na uniknięcie sankcji z powodu niewywiązania się z podjętych zobowiązań i ułatwi im negocjacje z producentami. W ocenie litewskiego ministra rolnictwa Giedriusa Surplysa "deszcze w ciągu ostatnich kilku dni nie wpłynęły znacząco na poprawę sytuacji, gdyż rolnicy już stracili około 30 proc. upraw rolnych". - Ucierpiały nie tylko uprawy rolne, ale też sektory mleczny i mięsny - wskazał minister, zaznaczając, że "ostateczny bilans strat będzie znany pod koniec roku". Z powodu niedoboru wody najbardziej ucierpiała południowa część Litwy znajdująca się przy granicy w Polską. Przygraniczne rejony: mariampolski, olicki, łoździejski już przed kilkoma tygodniami ogłosiły u siebie stan klęski żywiołowej. Stan klęski żywiołowej spowodowany suszą ostatni raz na Litwie był ogłoszony w 2006 roku. (PAP/Farmer) 8) Powołanie Dyrektora Generalnego KOWR Minister Jan Krzysztof Ardanowski wręczył dzisiaj akt powołania na Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Piotrowi Serafinowi. Na stanowisko to powołany on został 3 lipca 2018 r. przez Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. Piotr Serafin to menadżer z kilkunastoletnim doświadczeniem. Absolwent Wyższej Szkoły Zarządzania w Warszawie. Jest członkiem Narodowej Rady Rozwoju w sekcji wieś, rolnictwo. Był dyrektorem Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Krakowie. Współorganizował, z ramienia ministerstwa rolnictwa, logistyczne zaplecze Światowych Dni 35

36 Młodzieży Kraków 2016, a także kampanię promocyjną Polska smakuje. Ostatnio pełnił funkcję pełnomocnika do spraw tworzenia Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a następnie zastępcy dyrektora Oddziału Terenowego KOWR w Krakowie. (MRiRW) 9) Perspektywy otwarcia rynku chińskiego dla eksportu mięsa drobiowego z Polski W związku z wystąpieniem ognisk grypy ptaków o wysokiej zjadliwości polska branża drobiarska nie może wysyłać swoich produktów na rynek chiński od grudnia 2016 r. Mimo oficjalnego uznania Polski za kraj wolny od HPAI przez chińską administrację w listopadzie 2017 r., według stanowiska strony chińskiej eksport mięsa drobiowego nie może być wznowiony - uwarunkowany jest to ustaleniem nowych warunków, w tym rozszerzeniem asortymentu dopuszczonego do wywozu do Chińskiej Republiki Ludowej. Intensywne działania polskiej Inspekcji Weterynaryjnej we współpracy z Referatem ds. Rolnych Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pekinie, oraz przy konsultacji drobiarskich związków branżowych, pozwoliły na techniczne uzgodnienie nowego protokołu ustalającego warunki eksportu mięsa drobiowego i jadalnych ubocznych produktów mięsnych z Polski do Chin. Podczas wizyty pana Ni Yufeng, chińskiego Ministra Generalnej Administracji Celnej (GACC), w Polsce w dniu 3 lipca 2018 r. strony polska i chińska podpisały m.in. Protokół pomiędzy Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rzeczypospolitej Polskiej i Generalną Administracją Celną Chińskiej Republiki Ludowej w sprawie Inspekcji, Kwarantanny i Weterynaryjnych Wymogów Sanitarnych dla Mrożonego Mięsa Drobiowego Eksportowanego z Rzeczypospolitej Polskiej do Chińskiej Republiki Ludowej. Protokół określa warunki eksportu z Polski do Chin mięsa drobiowego i jadanych ubocznych produktów drobiowych, takich jak lotki i łapki drobiowe. Zawiera on także szczegółowe wymagania dla zakładów związane z pozyskiwaniem jadanych ubocznych produktów drobiowych przeznaczonych na rynek chiński. Przed wznowieniem eksportu konieczne jest jeszcze uzgodnienie świadectwa zdrowia z GACC w oparciu o zapisy podpisanego protokołu oraz zakończenie procedur rejestracji zakładów w chińskim Urzędzie Certyfikacji i Akredytacji (CNCA). W dniu 5 lipca 2018 r. Główny Inspektorat Weterynarii przekazał stronie chińskiej roboczą wersję świadectwa zdrowia dla mrożonego mięsa drobiowego, w tym jadalnych produktów ubocznych, przeznaczonych do eksportu do Chińskiej Republiki Ludowej. Oczekujemy na szybką finalizację procedury po stronie chińskiej. Dodatkowo dniu 5 lipca 2018 r. Główny Inspektorat Weterynarii przekazał chińskiej administracji (CNCA) skan podpisanego protokołu wraz z prośbą o wznowienie eksportu z zakładów już zatwierdzonych oraz nowych aplikujących o uzyskanie uprawnień eksportowych. Według informacji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pekinie CNCA planuje rozpocząć pracę nad przywróceniem wcześniej eksportujących siedmiu polskich zakładów (w tym jednej chłodni) oraz dodaniu 3 nowych, skontrolowanych przez chińskich inspektorów w 2015 roku. Dopiero w następnej kolejności rozpatrywane będą wnioski nowych zakładów zainteresowanych eksportem do Chin. (źródło: GIW) 10) Ponowne wykorzystanie wody i rolnictwo precyzyjne głównymi sposobami na poprawę jakości wody i oszczędzanie zasobów wodnych Copa i Cogeca zwróciły uwagę na niesamowite postępy poczynione przez europejskich rolników i spółdzielnie w zakresie poprawy jakości wody słodkiej w Europie podczas wydarzenia organizowanego z okazji publikacji sprawozdania Europejskiej Agencji 36

37 Środowiskowej na 2018 r. pt. Stan wody. W sprawozdaniu ukazano, że dzięki wdrożeniu unijnych przepisów dotyczących wody w państwach członkowskich, jakość wody słodkiej w UE ciągle się poprawia. Pozostaje jednak jeszcze wiele do zrobienia. Przemawiając podczas wydarzenia, przewodniczący grupy roboczej Środowisko Copa i Cogeca, Niels Peter Nørring powiedział: Unijni rolnicy i spółdzielnie poczynili niesamowite postępy w ciągu ostatniej dekady, w wyniku wprowadzenia surowych zasad środowiskowych w ramach spólnej polityki rolnej (WPR). Sektor rolny nadal będzie przyczyniał się do bardziej zrównoważonego wykorzystania wody. Jednym z głównych priorytetów nowej WPR są kwestie środowiskowe. W tym kontekście zasadniczą rolę odgrywa rolnictwo precyzyjne. Rolnictwo inteligentne pozwoli na wydajniejszą gospodarkę zasobami naturalnymi i zminimalizowanie skutków środowiskowych. Dlatego też należy wzmocnić szkolenia, usługi doradcze, wymianę wiedzy oraz zachęty finansowe. Magazynowanie i ponowne wykorzystanie wody to strategie, dzięki którym możliwe jest ograniczenie zużycia wody słodkiej oraz dalsza poprawa wydajności wodnej gospodarstw - dodał Nørring. Nie udało się jednak jeszcze rozwiązać pewnych ważnych kwestii. Ługowanie składników odżywczych z niedziałających, przestarzałych lub niedostosowanych wielkościowo systemów kanalizacyjnych do wód gruntowych jest problemem, z którego wciąż nie zdajemy sobie sprawy. Co więcej, nieoczyszczona woda deszczowa pochodząca z obszarów miejskich oraz odpady medyczne pochodzące z działalności ludzkiej również zawierają wysoką koncentrację substancji szkodliwych dla jakości wody. Nie doceniamy też negatywnego wpływu zmian klimatu na ekosystemy wodne, a zwłaszcza na jeziora i rzeki. Sytuacja ta jeszcze się pogorszy ze względu na coraz częściej występujące susze. Musimy więc podejść realistycznie do tego problemu i pogodzić się z tym, że w przyszłości nie będziemy w stanie osiągnąć celów ustanowionych w ramowej dyrektywie wodnej - podsumował Nørring. (Copa-Cogeca) X. AKTY PRAWNE 1) Opublikowane w Dzienniku Ustaw - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 czerwca 2018 r. w sprawie współpracy Głównego Lekarz Weterynarii z właściwymi organami państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Komisja Europejską w zakresie stosowania prawodawstwa weterynaryjnego i przepisów dotyczących bezpieczeństwa żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego znajdujące się w rolniczym handlu detalicznym (Dziennik Ustaw z dnia 2 lipca, 2018 r. poz. 1283) 2) Opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE: - Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/941 z dnia 2 lipca, 2018 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 669/2009 w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwiększonego poziomu kontroli urzędowych przywozu niektórych rodzajów pas i żywności 37

38 niepochodzących od zwierząt oraz rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 885/2014 (Dziennik Urzędowy UE Nr. 166 z dnia 3 lipca, 2018 r. str. 7-16) - Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2018/950 z dnia 3 lipca, 2018 r. zmieniająca załącznik do decyzji wykonawczej 2014/709/UE w sprawie środków kontroli w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich (Dziennik Urzędowy UE Nr. 167 z dnia 4 lipca, 2018 r. str ) 38