mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),"

Bogusław Kulesza
4 lat temu
Przeglądów:

1 IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: buraka cukrowego oraz rzepaku i rzepiku (załącznik 1). Ponadto przesyłamy: mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3), mapę obszarów aktualnie suszą dla poszczególnych upraw dla obszaru Polski (załącznik 4) za okres od 1 sierpnia do 30 września 2018 roku. W czternastym okresie raportowania tj. od 1 sierpnia do 30 września 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski. W wyniku znacznego ochłodzenia jak ze względu na występujące w całym kraju opady atmosferyczne w ostatniej dekadzie września, wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego wzrosły aż o 49 mm w stosunku do poprzedniego okresu. Najniższe wartości w dalszym ciągu występowały na Pojezierzu Wielkopolskim, w zachodniej części Pojezierza Pomorskiego od -150 do 190 mm oraz na Nizinie Śląskiej od -150 do -170 mm. Duży deficyt wody od 120 do -150 mm notowany był w pozostałej zachodniej części kraju. We wschodniej części Polski notowany był mniejszy deficyt wody od -50 do -110 mm z wyjątkiem Polesia Lubelskiego, na którym niedobór wody wynosił od -120 do -150 mm. 1

2 upraw: Aktualnie susza rolnicza w Polsce występuje wśród następujących monitorowanych 1. Rzepaku i rzepiku 2. Buraka cukrowego. Liczbę wszystkich gmin suszą w Polsce oraz udział gmin z suszą w kraju (w %) prezentuje tabela 1. Tabela 1. Liczba oraz udział gmin suszą w kraju (w %) Uprawa Liczba gmin suszą Udział gmin suszą w Polsce [w %] 1. Rzepak i rzepik ,63 2. Burak cukrowy ,58 Potencjalną powierzchnię zagrożenia suszą rolniczą w Polsce przedstawia tabela 2. Tabela 2. Powierzchnia zagrożenia suszą rolniczą według upraw Uprawa Udział powierzchni suszą [w %] 1. Rzepak i rzepik 6,24 2. Burak cukrowy 5,91 2

3 W czternastym okresie raportowania od 1 sierpnia do 30 września 2018 r. największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw rzepaku i rzepiku. W tym okresie sześciodekadowym odnotowano kolejny już raz suszę rolniczą w tych uprawach. Notowano ją w dziewięciu województwach w 412 gminach tj. w 16,63% gmin Polski, na powierzchni 6,24% gruntów ornych. W tym okresie w stosunku do poprzedniego okresu sześciodekadowego nastąpiło znaczne zmniejszenie gmin z suszą - o 51,97 punktów procentowych oraz zmniejszenie powierzchni gruntów ornych o 42,85 punktów. Szczegółowe dane dotyczące suszy w uprawach rzepaku i rzepiku w poszczególnych województwach przedstawia tabela 3. Tabela 3. Susza w uprawach rzepaku i rzepiku Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin Udział gmin Udział powierzchni zagrożonej 1. wielkopolskie ,61 36,43 2. zachodniopomorskie ,14 18,56 3. lubuskie ,90 14,71 4. opolskie ,21 4,95 5. dolnośląskie ,12 3,51 6. kujawsko-pomorskie ,06 3,38 7. łódzkie ,60 2,35 8. pomorskie ,88 0,13 9. mazowieckie ,91 0, lubelskie ,00 0, małopolskie ,00 0, podkarpackie ,00 0, podlaskie ,00 0, śląskie ,00 0, świętokrzyskie ,00 0, warmińsko-mazurskie ,00 0,00 3

4 W tym okresie raportowania zagrożenie suszą występowało również w uprawach buraka cukrowego. Suszę notowano w dziewięciu województwach, w 386 gminach tj. w 15,58% gmin kraju na powierzchni 5,91% gruntów ornych. W tym okresie w stosunku do poprzedniego okresu sześciodekadowego nastąpiło znaczne zmniejszenie gmin z suszą - o 26,31 punktów procentowych oraz zmniejszenie powierzchni gruntów ornych o 17,10 punktów. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach w uprawach buraka cukrowego przedstawia tabela 5. Tabela 5. Susza w uprawach buraka cukrowego Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin Udział gmin Udział powierzchni zagrożonej 1. wielkopolskie ,84 35,28 2. zachodniopomorskie ,26 17,55 3. lubuskie ,68 14,61 4. opolskie ,17 4,65 5. dolnośląskie ,34 3,11 6. kujawsko-pomorskie ,58 2,42 7. łódzkie ,91 1,91 8. pomorskie ,25 0,02 9. mazowieckie ,27 0, lubelskie ,00 0, małopolskie ,00 0, podkarpackie ,00 0, podlaskie ,00 0, śląskie ,00 0, świętokrzyskie ,00 0, warmińsko-mazurskie ,00 0,00 4

5 Sierpień w tym roku był wyjątkowo ciepły. Zdecydowanie najcieplej było na terenie Ziemi Lubuskiej, gdzie notowano średnią temperaturę powietrza wynoszącą ponad 22,5 o C i na tym terenie była ona wyższa aż o ponad 4 o C od normy wieloletniej. Im dalej od tego obszaru w kierunku wschodnim - temperatura była tylko nieco niższa, osiągając 18 o C na krańcach tej części Polski. Na przeważającym obszarze kraju notowano temperaturę wyższą od normy aż od 2 do 3 o C. Obie dekady września były bardzo ciepłe, zdecydowanie najcieplej było na terenie południowo-zachodniej części Polski od 18 do 20 o C. Im dalej od tego obszaru w kierunku północno-wschodnim tym temperatura była już nieco niższa, osiągając 16 o C na krańcach tej części Polski. Na przeważającym obszarze kraju notowano od 16 do 18 o C. Natomiast trzecia dekada tego miesiąca była już zdecydowanie chłodniejsza. Na północnowschodnich obszarach Polski temperatura powietrza wynosiła 10 o C. Im dalej od tych terenów w kierunku południowo-wschodnim tym temperatura była tylko nieco wyższa, osiągając na Nizinie Śląskiej 12 o C. Najcieplej było na Wybrzeżu od 12 do 13 o C. W sierpniu zachodnie obszary kraju charakteryzowały się bardzo małymi opadami, wynoszącymi mniej niż 20 mm a w okolicach Poznania mniejszymi nawet od 10 mm. Na tym obszarze notowano opady niższe od normy aż o 70%. Natomiast w pasie obejmującym Wyżynę Małopolską, Nizinę Mazowiecką oraz Pojezierze Mazurskie opady były stosunkowo wysokie wynoszące od 50 do ponad 120 mm, stanowiące od 100 do 130% normy wieloletniej. Na przeważającym obszarze Polski notowano niskie opady od 20 do 50 mm, stanowiące od 30 do 100% normy. W pierwszej dekadzie września największe terytorium z bardzo niskim opadami poniżej 10 mm a miejscami nawet mniejszymi od 5 mm notowano na terenie Ziemi Lubuskiej oraz na Nizinie Wielkopolskiej. W mniejszym stopniu tak niskie opady notowano na wschodzie Polski. Natomiast największe opady od 20 do ponad 50 mm zanotowano na terenie Wyżyny Małopolskiej, w Beskidzie Śląskim oraz w północnowschodniej Polsce. Na przeważającym obszarze Polski notowano niskie opady od 10 do 20 mm. Druga dekada września była jeszcze bardziej sucha. W Polsce północnej opady były bardzo małe od 5 do 10 mm a miejscami były nawet mniejsze. W południowej części kraju też nie były duże od 10 do 25 mm. Natomiast trzecia dekadę września charakteryzowały wysokie opady zwłaszcza w części północnej kraju, wynoszące od 20 do 50 mm a miejscami na północnych krańcach Polski były one jeszcze większe przekraczające 50 mm. Jedynie ma Kujawach, Żuławach, Nizinie Szczecińskiej oraz w północno-wschodniej części Pojezierza Mazurskiego opady były nieco niższe, od 10 do 20 mm. Tej wielkości opady zostały odnotowane też na znacznych obszarach Polski południowej. Występujące warunki pogodowe w kolejnym już monitorowanym okresie powodowały w zachodniej części Polski w dalszym ciągu duży deficyt wody dla roślin, czego wynikiem jest występowanie suszy wśród monitorowanych upraw. W tym okresie sześciodekadowym w stosunku do poprzedniego okresu liczba gmin ogarniętych suszą uległa zmniejszeniu z 1700 do 412. Natomiast powierzchnia z suszą uległa zmniejszeniu o 51,97 punktów procentowych. Wykazany deficyt wody powoduje obniżenie plonów w gminie przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskanych przy średnich warunkach pogodowych. 5

6 W tym okresie występowały niesprzyjające warunki pogodowe powodujące suszę, którą notowano w dużej liczbie gmin w województwach: wielkopolskim, zachodniopomorskim, lubuskim, opolskim, dolnośląskim oraz kujawsko-pomorskim. Dyrektor Prof. dr hab. Wiesław Oleszek Opracowali: Dr hab. Andrzej Doroszewski, prof. nadzw. Dr hab. Rafał Pudełko Dr Katarzyna Żyłowska Mgr Piotr Koza Mgr Elżbieta Wróblewska 6

Podobne dokumenty

mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),

mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3), IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą