RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH W POLSCE I NA ŚWIECIE W SKRÓCIE

Transkrypt

1 RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH W POLSCE I NA ŚWIECIE W SKRÓCIE POLSKA Początek października nie przynosi przełomu na krajowym rynku zbóż. Obroty ziarnem na rynku krajowym w dalszym ciągu są ograniczone. Pomimo pewnego wzrostu liczby ofert sprzedaży ziarna będącego wynikiem rozpoczętych zbiorów kukurydzy i rotacji zapasów przez rolników, zapotrzebowanie przetwórców na ziarno pozostaje umiarkowane, co ogranicza zwyżkę cen zbóż na rynku krajowym. Większość młynów posiada zapasy ziarna i stara się dokupować ziarno na bieżąco, na rynkach lokalnych oferując za pszenicę od 590 PLN/t do 650 PLN/t, w zależności od regionu kraju. Wytwórnie pasz praktycznie nie kupują pszenicy paszowej koncentrując się na skupie kukurydzy. Notowane w ostatnich dniach obfite opady deszczu spowodowały wstrzymanie zbiorów kukurydzy w kraju. Rolnicy będą zatem czekać, aż kukurydza obeschnie w kolbach i będzie można ponownie wjechać na pola. W dalszym ciągu oceniamy, iż tegoroczne zbiory kukurydzy w kraju będą wysokie i mogą przekroczyć 4 mln ton. Nieco słabsze od spodziewanych plony na Opolszczyźnie i Dolnym Śląsku (średnio poniżej 10 t/ha) rekompensuje wysoka wydajność osiągana w centrum, na Kujawach i Lubelszczyźnie (8-13 t/ha). Wytwórnie pasz są głównie zainteresowane zakupem kukurydzy mokrej. W zależności od regionu, ceny oferowane przez przetwórców za kukurydzę mokrą (30% wilgotności) wynoszą około PLN/t. Z kolei, ceny oferowane za kukurydzę suchą to poziom PLN/t, ex-magazyn. W połowie tygodnia, ceny oferowane za zboża ze zbiorów 2016 z dostawą do wytwórni/elewatorów kształtowały się następująco: pszenica konsumpcyjna (12,5% białka) PLN/t, pszenica paszowa PLN/t, żyto konsumpcyjne PLN/t, żyto paszowe PLN/t, pszenżyto PLN/t, jęczmień paszowy PLN/t, kukurydza (zbiór ) PLN/t kukurydza mokra PLN/t. W zależności od lokalizacji, obecne, wyjściowe ceny skupu rzepaku oferowane przez zakłady tłuszczowe i firmy handlowe kształtują się na poziomie PLN/t. Krajowa podaż rzepaku cały czas uzupełniana jest importem nasion realizowanym ze wschodu i południa Europy. W portach cały czas kupowana jest pszenica o zawartości 12,5% białka. W październiku br., eksport pszenicy drogą morską będzie większy od przewidywanego wcześniej i może wynieść około 250 tys. ton. Stąd też eksporterzy kupują jeszcze 1

2 ziarno w celu pełnego pokrycia potrzeb. Eksport tego wolumenu będzie w znacznej mierze dotyczył realizacji wcześniejszych kontraktów. Mało nowych kontraktów będzie zapewne skutkowało spowolnieniem eksportu pszenicy w listopadzie/grudniu br. W związku ze spodziewaną nadwyżką kukurydzy, eksport tego zboża w bieżącym sezonie będzie znaczny. Obecnie, poza pszenicą drogą morską eksportowane są niewielkie partie kukurydzy właśnie, a także owsa i łubinu. W połowie tygodnia, ceny zbóż z dostawą do portów kształtowały się na następujących poziomach: pszenica konsumpcyjna 12,5% białka PLN/t (dostawa X 2016), żyto paszowe PLN/t (dostawa X 2016) kukurydza PLN/t (dostawa X 2016) owies 500 PLN/t (dostawa X) łubin PLN/t (dostawa X). Finalne ceny uzależnione są od odbiorcy, parametrów ziarna i terminu dostawy oraz aktualnych notowań cen ziarna na giełdzie MATIF i kształtowania się kursu euro w dniu podpisywania kontraktu. W dalszym ciągu niewielkie potrzeby importowe zgłaszają odbiorcy niemieccy, który w znacznym stopniu bazują na krajowym surowcu. Ceny oferowane przez niemieckich kontrahentów za kukurydzę nie są konkurencyjne dla krajowych dostawców. ŚWIAT Na przestrzeni analizowanego tygodnia, ceny pszenicy na giełdzie w Chicago osłabły. Ostatnie dane USDA wskazujące na najwyższe zapasy pszenicy w USA na dzień 1/09 od 1987 roku, a także znacznie słabsze od oczekiwanych dane dotyczące zawartych umów na eksport pszenicy z USA w ostatnim tygodniu sprawozdawczym ciążyły na cenach pszenicy na giełdzie CBOT. W piątek 7/10 cena pszenicy SRW w kontrakcie grudniowym 2016 na giełdzie w Chicago wyniosła 144,99 USD/t i była o 1,8% niższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie marcowym 2017 spadła o 2,4% i wyniosła 152,34 USD/t. Z kolei, w analizowanym tygodniu ceny pszenicy na MATIFie także zniżkowały. Cena pszenicy w kontrakcie najbliższym na giełdzie paryskiej spadła do najniższego poziomu od ponad 4 tygodni. Notowane w piątek umocnienie kursu euro do dolara oraz dalsza zniżka cen pszenicy za oceanem wywierały presję na ceny tego zboża na MATIFie. W szerszym kontekście, ceny pszenicy na MATIFie cały czas kształtują się pod wpływem zbliżonych do wieloletnich minimów cen tego zboża za oceanem, będących wypadkową rekordowej podaży i silnej konkurencji na rynku światowym. W piątek 7/10 cena pszenicy w kontrakcie grudniowym na MATIFie wyniosła 157,00 EUR/t i była o 2,2% niższa w porównaniu do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie marcowym 2017 spadła o 2,9% i wyniosła 154,10 EUR/t. 2

3 W całym tygodniu, ceny soi na giełdzie CBOT nieznacznie wzrosły, m.in. w reakcji na bardzo dobre dane eksportowe podane przez USDA za ostatni tydzień sprawozdawczy. Postępujące zbiory soi w USA i raporty polowe wskazujące na bardzo wysokie plony osiągane przez amerykańskich farmerów, a także prognozy bardzo wysokich zbiorów soi w Brazylii w bieżącym sezonie hamowały większe odbicie cen soi za oceanem. W piątek 7/10, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (listopad 2016) wyniosła 351,49 USD/t i była o 0,3% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w styczniu 2017 roku wzrosła o 0,4% i wyniosła 353,84 USD/t. Na przestrzeni całego tygodnia, ceny rzepaku na MATIFie także nieznacznie zwyżkowały. Utrzymująca się niska rynkowa podaż rzepaku na unijnym rynku, a także notowana zwyżka cen kanadyjskiej canoli i odbicie cen ropy na giełdach światowych wspierały ceny rzepaku na giełdzie paryskiej podczas ostatnich sesji. Z drugiej jednak strony, nabierające tempa zbiory soi za oceanem, osiągane bardzo wysokie plony i prognozy rekordowej produkcji hamują większe zwyżki cen oleistych. W piątek 7/10 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (listopad 2016) wyniosła 377,50 EUR/t i była o 0,5% wyższa od ceny przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie lutowym 2017 wyniosła 379,75 EUR/t i była o 0,8% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Średnie Oficjalne Ceny Zbóż w Kraju w Tygodniu Według danych Ministerstwa Rolnictwa, w tygodniu kończącym się 2 października 2016 średnia cena skupu pszenicy konsumpcyjnej płacona przez przedsiębiorstwa prowadzące skup zbóż wyniosła 64,60 PLN/dt i była o 3,5% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz była o 5,6% niższa niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. W analizowanym okresie, cena pszenicy paszowej wyniosła 61,50 PLN/dt i była o 2,3% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz była o 8,6% niższa niż rok wcześniej. Z kolei, średnia cena skupu żyta konsumpcyjnego wyniosła 52,70 PLN/dt i była o 3,3% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz o 1,2% niższa od ceny sprzed roku. W analizowanym okresie, średnia cena kukurydzy wyniosła 57,30 PLN/dt i była o 1,9% niższa niż przed tygodniem oraz była o 10,0% niższa niż rok wcześniej. 3

4 ŚREDNIE OFICJALNE CENY PSZENICY KONSUMPCYJNEJ I ŻYTA KONSUMPCYJNEGO PŁACONE PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA PROWADZĄCE SKUP ZBÓŻ NA PODSTAWIE MONITORINGU CEN MRiRW (PLN/t) bez VAT Data Pszenica Konsumpcyjna Żyto Konsumpcyjne ,5% +3,3% 4

5 ŚREDNIE CENY SKUPU PSZENICY KONSUMPCYJNEJ I ŻYTA KONSUMPCYJNEGO W SEZONACH 2012/ /17 (PLN/t) / / / / PLN/t pszenica konsumpcyjna żyto konsumpcyjne 5

6 Według Ministerstwa Rolnictwa, średnie oficjalne ceny zbóż paszowych w ostatnich tygodniach kształtowały się następująco: ŚREDNIE OFICJALNE CENY SKUPU ZBÓŻ W PRZEDSIĘBIORSTWACH PASZOWYCH NA PODSTAWIE MONITORINGU CEN MRiRW (PLN/t) bez VAT Data Pszenica Żyto Pszenżyto Jęczmień Kukurydza ,3% +1,3% +3,5% -0,4% -1,9% 6

7 ŚREDNIE CENY SKUPU ZBÓŻ PASZOWYCH W PRZEDSIĘBIORSTWACH SKUPOWYCH W SEZONACH 2012/ /17 (PLN/t) / / / PLN/t 2012/ pszenica paszowa żyto paszowe jęczmień paszowy kukurydza SYTUACJA NA RYNKU ŚWIATOWYM UE LICENCJE W EKSPORCIE I IMPORCIE ZBÓŻ W 14-tym tygodniu sprawozdawczym sezonu 2016/17 zakończonym 4/10, Komisja Europejska wydała licencje eksportowe m.in. dla 423 tys. ton pszenicy miękkiej, 11 tys. ton jęczmienia (bez jęczmienia browarnego) oraz 114 tys. ton kukurydzy. Łącznie w pierwszych 14 tygodniach sezonu, KE wydała licencje na eksport ponad 9,4 mln ton ziarna zbóż ogółem z UE do krajów trzecich, tj. o 11% mniej niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu. Z kolei, w 14-ym tygodniu sprawozdawczym KE wydała pozwolenia na import m.in. 133 tys. ton kukurydzy oraz 51 tys. ton pszenicy. Od początku sezonu 2016/17, KE wydała pozwolenia na import 2076 tys. ton kukurydzy wobec 1805 tys. ton w tym samym okresie poprzedniego sezonu oraz 746 tys. ton pszenicy (1063 tys. ton przed rokiem). ROSJA: POGODA SPRZYJA SIEWOM OZIMIN Korzystne warunki pogodowe w Rosji odnotowywane tej jesieni sprzyjają zasiewom zbóż ozimych, co daje nadzieję na ponowny urodzaj w 2017 roku. Rosyjscy rolnicy zamierzają zwiększyć areał zbóż ozimych o 6% w ujęciu rok do roku do 17,35 mln ha podało Ministerstwo Rolnictwa kraju. Dotychczas oziminami obsiano 11,1 mln ha, co stanowi 64% całej planowanej powierzchni upraw odmian ozimych. Co prawda w okresie ostatnich dziesięciu dniu w rejonach położonych na południu Rosji wystąpiły opady deszczu powodujące opóźnienia prac polowych, jednak nie miały one większych negatywnych skutków, a dodatkowo pozytywnie wpłynęły na wilgotność gleb podały do wiadomości 7

8 rosyjskie służby meteorologiczne Hydrometrcentre. Ocenia się, że na południu kraju siewy ozimin powinny zostać zakończone w okresie najbliższego miesiąca. W zeszłym roku rolnicy obsiali zbożami ozimymi mniejszy areał niż planowanym w bieżącym roku - szacowany na 16,3 mln ha - co było spowodowane jesienną suszą występującą w niektórych rejonach kraju. Jednak dzięki łagodnej zimie oraz obfitym, wiosennym opadom możliwe było zwiększenie areału zbóż jarych. Tegoroczne zbiory zbóż w Rosji są wyjątkowo wysokie. Dotychczas zebrano 109,2 mln ton ziarna (w wadze przed czyszczeniem i suszeniem) z 88% powierzchni przeznaczonej pod uprawy zbożowe. UKRAINA: USTALONO EKSPORT PSZENICY W WYSOKOSCI 16,5 MLN TON Według ostatnich ustaleń pomiędzy Ministerstwem Rolnictwa a handlowcami w sezonie 2016/17 ukraiński eksport pszenicy wyniesie 16,5 mln ton, z czego 60% stanowić ma pszenica konsumpcyjna. Poza tym zgodzono się na wywóz 5,6 mln ton jęczmienia. Ministerstwo i handlowcy co roku podpisują memorandum, w którym rząd zobowiązuje się do nie stosowania restrykcji na uzgodnioną ilość ziarna i utrzymywania niezmienionych reguł w eksporcie. AUSTRALIA: OBAWY O NEGATYWNE SKUTKI DESZCZOWEJ AURY Na wschodnim wybrzeżu kontynentu australijskiego poziom wilgotności jest wyższy niż zazwyczaj co wzbudza obawy o straty w uprawach pszenicy. W okresie od października do grudnia br. te obszary Australii mogą odnotować (z 60% prawdopodobieństwem) opady przewyższające przeciętny poziom poinformowały australijskie służby meteorologiczne. W połączeniu z ostatnio występującymi obfitymi deszczami może to spowodować spore straty zarówno w ujęciu ilościowym, jak i jakościowym. W związku z tym udział pszenicy paszowej w australijskiej produkcji może się zwiększyć. Z kolei na zachodnim wybrzeżu kontynentu odnotowuje się przymrozki, co również powoduje powstawanie obaw o ewentualne straty. Jak na razie jednak utrzymują się wysokie prognozy zbiorów pszenicy. Wrześniowe szacunki wskazują na produkcję tego gatunku o 14% wyższą niż sezon wcześniej - 28,1 mln ton. Byłby to wynik bliski rekordu. ŚWIAT PROGNOZY REKORDOWEJ PODAŻY SUROWCÓW OLEISTYCH W SEZONIE 2016/17 W bieżącym sezonie 2016/17 zbiory 10 podstawowych surowców oleistych przewidywane są na 535,2 mln ton, co oznacza duży wzrost o 22,9 mln ton (o 3,9 mln ton więcej niż przewidywano w czerwcu br.), jakkolwiek tylko 5 mln ton więcej niż w sezonie 2014/15. Produkcja soi wzrośnie w tym o 18 mln ton do poziomu 331,1 mln ton, produkcji słonecznika o 3,8 mln ton do 46 mln ton oraz przewiduje się redukcję wytwarzania rzepaku o 3,4 mln ton do 60,6 mln ton. Dla bawełny prognozuje się wzrost produkcji o 1,4 mln ton do 38,8 mln ton. Przy wzroście produkcji, globalna podaż surowców oleistych powinna wzrosnąć o 3,3% do rekordowego poziomu 630,7 mln ton, co oznacza przyrost średnio o 20,1 mln ton w tym największy przyrost podaży dotyczy soi tj. o 15,5 mln ton. Realizację powyższego scenariusza mogą zakłócić ewentualne anomalie pogodowe na przełomie 2016/17 roku w Ameryce Południowej. Wzrośnie globalna zależność od soi, a jej zużycie w trakcie sezonu 8

9 ulegnie zwiększeniu o 5,4% do rekordowego poziomu 332,8 mln ton. Podobnie wzrośnie zużycie słonecznika o 8,8% do 45,9 mln ton, ale o 3,9% zmniejszy się konsumpcja rzepaku do 61,3 mln ton (na skutek spadku produkcji i podaży). Sezon 2016/17 przyniesie ponad przeciętny wzrost spożycia oleistych o 22,1 mln ton do 537,2 mln ton w tym samej soi o 17,2 mln ton a słonecznika o 3,7 mln ton. W trakcie sezonu 2016/17 za sprawą 4,3% wzrostu zużycia zapasy surowców oleistych zmniejszą się o 2,1 mln ton do 93,4 mln ton (bardzo wysoki poziom), w tym zapasy samej soi zmniejszą się o 1,8 mln ton do 80,6 mln ton. Zatem niedobór surowców oleistych w bieżącym sezonie to 2,1 mln ton (w tym 1,8 mln ton dotyczy soi). W kolejnym sezonie pogorszy się współczynnik zapasy/zużycie z 18,5% do poziomu 17,4%. CENY ZBÓŻ, SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDACH ŚWIATOWYCH Na przestrzeni analizowanego tygodnia, ceny pszenicy na giełdzie w Chicago osłabły. Ostatnie dane USDA wskazujące na najwyższe zapasy pszenicy w USA na dzień 1/09 od 1987 roku, a także znacznie słabsze od oczekiwanych dane dotyczące zawartych umów na eksport pszenicy z USA w ostatnim tygodniu sprawozdawczym ciążyły na cenach pszenicy na giełdzie CBOT. W piątek 7/10 cena pszenicy SRW w kontrakcie grudniowym 2016 na giełdzie w Chicago wyniosła 144,99 USD/t i była o 1,8% niższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie marcowym 2017 spadła o 2,4% i wyniosła 152,34 USD/t. Z kolei, w analizowanym tygodniu ceny pszenicy na MATIFie także zniżkowały. Cena pszenicy w kontrakcie najbliższym na giełdzie paryskiej spadła do najniższego poziomu od ponad 4 tygodni. Notowane w piątek umocnienie kursu euro do dolara oraz dalsza zniżka cen pszenicy za oceanem wywierały presję na ceny tego zboża na MATIFie. W szerszym kontekście, ceny pszenicy na MATIFie cały czas kształtują się pod wpływem zbliżonych do wieloletnich minimów cen tego zboża za oceanem, będących wypadkową rekordowej podaży i silnej konkurencji na rynku światowym. W piątek 7/10 cena pszenicy w kontrakcie grudniowym na MATIFie wyniosła 157,00 EUR/t i była o 2,2% niższa w porównaniu do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie marcowym 2017 spadła o 2,9% i wyniosła 154,10 EUR/t. W całym tygodniu, ceny soi na giełdzie CBOT nieznacznie wzrosły, m.in. w reakcji na bardzo dobre dane eksportowe podane przez USDA za ostatni tydzień sprawozdawczy. Postępujące zbiory soi w USA i raporty polowe wskazujące na bardzo wysokie plony osiągane przez amerykańskich farmerów, a także prognozy bardzo wysokich zbiorów soi w Brazylii w bieżącym sezonie hamowały większe odbicie cen soi za oceanem. W piątek 7/10, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (listopad 2016) wyniosła 351,49 USD/t i była o 0,3% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w styczniu 2017 roku wzrosła o 0,4% i wyniosła 353,84 USD/t. Na przestrzeni całego tygodnia, ceny rzepaku na MATIFie także nieznacznie zwyżkowały. Utrzymująca się niska rynkowa podaż rzepaku na unijnym rynku, a także notowana zwyżka cen kanadyjskiej canoli i odbicie cen ropy na giełdach światowych wspierały ceny rzepaku na giełdzie paryskiej podczas ostatnich sesji. Z drugiej jednak strony, nabierające tempa zbiory soi za oceanem, osiągane bardzo wysokie plony i prognozy rekordowej produkcji hamują większe zwyżki cen oleistych. W piątek 7/10 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (listopad 2016) wyniosła 377,50 EUR/t i była o 0,5% wyższa od ceny przed tygodniem, podczas gdy cena 9

10 rzepaku w kontrakcie lutowym 2017 wyniosła 379,75 EUR/t i była o 0,8% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem. CENY ZBÓŻ NA ŚWIECIE NA WYBRANYCH GIEŁDACH TOWAROWYCH CBOT - KUKURYDZA USD/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XII'16 131,10 135,27 127,95 129,28 134,25 132,67 132,43 132,51 133,69 0,89% III'17 135,19 139,13 131,65 133,22 138,34 136,69 136,29 136,37 137,55 0,87% V'17 137,87 141,80 134,48 135,90 141,17 139,52 138,81 139,13 140,39 0,91% VII'17 140,54 144,32 137,39 138,73 143,77 142,12 141,49 141,80 142,98 0,83% IX'17 143,30 147,00 140,23 141,49 146,29 144,64 144,24 144,48 145,82 0,93% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XII'16 161,67 163,37 149,69 146,68 148,22 148,15 148,66 147,71 144,99-1,84% III'17 169,76 170,49 158,73 154,76 156,01 156,16 157,26 156,01 152,34-2,35% V'17 174,53 175,34 164,10 159,69 161,45 161,30 162,26 160,94 157,48-2,15% VII'17 177,10 178,35 167,40 163,95 165,71 165,13 165,35 164,39 161,82-1,56% IX'17 182,40 183,35 173,14 169,90 171,30 170,71 169,98 169,61 167,62-1,17% MGE - PSZENICA DNS USD/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XII'16 189,60 193,71 181,00 180,56 181,51 181,00 185,04 189,00 191,80 1,48% III'17 194,37 196,80 185,56 184,31 185,41 184,67 187,54 191,43 192,78 0,71% V'17 197,53 199,52 189,08 187,76 188,86 187,98 190,48 193,86 194,89 0,53% VII'17 200,99 202,53 192,61 191,07 192,32 191,43 193,49 196,73 196,95 0,11% IX'17 204,66 205,76 196,43 194,81 195,99 194,96 196,73 199,59 200,33 0,37% KCBT - PSZENICA HRW USD/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XII'16 162,48 163,36 153,07 151,82 153,74 153,29 154,84 152,63 148,08-2,98% III'17 168,29 169,17 158,95 158,00 159,61 159,25 160,94 158,73 154,10-2,92% V'17 172,11 172,77 162,85 161,67 163,51 162,99 164,61 162,55 158,00-2,80% VII'17 175,63 176,22 166,67 165,05 167,18 166,89 168,14 166,23 161,82-2,65% IX'17 181,29 181,73 172,70 170,56 172,55 172,47 173,06 171,59 167,33-2,48% MATIF - PSZENICA EURO/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XII'16 169,00 169,75 164,00 161,50 158,25 159,00 161,25 160,50 157,00-2,18% III'17 172,25 173,00 168,25 166,00 163,25 164,00 166,25 166,25 164,00-1,35% V'17 174,00 175,00 171,00 168,75 167,00 167,50 169,00 169,00 167,25-1,04% IX'17 174,50 174,50 172,75 171,50 169,50 170,00 171,00 170,25 169,00-0,73% XII'17 177,00 176,50 175,00 173,75 171,75 172,75 173,25 173,00 171,75-0,72% LIFFE - PSZENICA Funt/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XI'16 130,75 132,00 125,75 122,75 121,35 123,60 126,70 127,05 129,25 1,73% I'17 132,70 133,90 127,45 125,15 123,60 125,75 128,00 128,15 130,50 1,83% III'17 135,30 136,35 129,45 126,25 124,95 127,00 129,55 129,60 131,90 1,77% V'17 136,70 137,60 131,05 127,70 126,65 128,55 131,35 131,20 133,45 1,71% VII'17 136,85 138,25 133,25 129,85 129,10 130,85 133,10 133,15 133,60 0,34% CBOT - Chicago Board of Trade KCBT - Kansas City Board of Trade MATIF - Marche A Terme International De France MGE - Minneapolis Grain Exchange 10

11 euro/t 295,0 285,0 275,0 265,0 255,0 245,0 235,0 225,0 215,0 205,0 195,0 185,0 175,0 165,0 155,0 145,0 135,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY KONSUMPCYJNEJ NA GIEŁDZIE MATIF (euro/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 29.VI' VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I' I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I' I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I' I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I' II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 230,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY PASZOWEJ NA GIEŁDZIE LIFFE (funt/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 220,0 210,0 200,0 190,0 180,0 170,0 funt/t 160,0 150,0 140,0 130,0 120,0 110,0 100,0 90,0 29.VI' VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I' I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I' I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I' I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I' II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 11

12 NOTOWANIA CEN PSZENICY SRW, HRW I DNS NA GIEŁDACH W CHICAGO, KANSAS CITY I MINNEAPOLIS (USD/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 390,0 370,0 350,0 330,0 310,0 290,0 USD/t 270,0 250,0 230,0 210,0 190,0 170,0 150,0 130,0 29.VI' VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I' I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I' I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I' I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I' II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX HRW KCBT SRW CBOT DNS MGE CENY SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO ORAZ RZEPAKU NA GIEŁDZIE MATIF CBOT - SOJA USD/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XI'16 360,68 369,05 355,38 349,95 360,16 354,94 350,90 350,53 351,49 0,27% I'17 360,90 369,27 356,27 351,12 361,63 356,85 353,11 352,44 353,84 0,40% III'17 358,76 367,51 356,56 352,15 362,81 357,73 355,09 354,72 355,90 0,33% V'17 358,25 366,55 357,15 353,25 364,13 359,57 357,00 357,04 358,03 0,28% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX X'16 330,00 327,40 318,20 309,50 317,70 313,70 303,30 297,90 298,60 0,23% XII'16 327,80 325,50 315,50 307,40 316,50 312,80 302,80 299,60 300,20 0,20% I'17 325,30 323,30 313,30 306,60 315,50 312,90 303,50 300,20 301,40 0,40% III'17 319,20 320,00 311,20 305,70 314,20 312,50 304,70 302,10 303,20 0,36% MATIF-RZEPAK EUR/t 12.VIII 19.VIII 26.VIII 2.IX 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 7.X/30.IX XI'16 369,50 378,00 374,25 377,00 378,25 372,50 375,75 375,75 377,50 0,47% II'17 368,00 376,25 373,00 376,25 377,50 372,25 376,00 376,75 379,75 0,80% V'17 367,75 374,50 371,50 374,00 376,25 371,00 375,25 375,00 377,75 0,73% VIII'17 354,25 360,25 357,50 359,25 361,00 356,25 359,75 360,50 362,25 0,49% XI'17 357,50 365,00 361,25 364,00 362,75 357,25 361,75 362,25 365,00 0,76% 12

13 540,0 NOTOWANIA CEN RZEPAKU NA GIEŁDZIE MATIF (euro/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 520,0 500,0 480,0 460,0 440,0 euro/t 420,0 400,0 380,0 360,0 340,0 320,0 300,0 29.VI' VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I' I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I' I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I' I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I' II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 580,0 550,0 520,0 490,0 NOTOWANIA CEN SOI (USD/t) I ŚRUTY SOJOWEJ (USD/sh. t) NA GIEŁDZIE W CHICAGO KONTRAKT NAJBLIŻSZY USD/t--sh. t 460,0 430,0 400,0 370,0 340,0 310,0 280,0 250,0 28.IX' X 9.XI 30.XI 21.XII 11.I' II 22.II 15.III 5.IV 26.IV 17.V 7.VI 28.VI 19.VII 13.IX 4.X 25.X 15.XI 6.XII 27.XII 17.I' II 28.II 21.III 11.IV 2.V 23.V 13.VI 3.VII 25.VII 15.VIII 5.IX 26.IX 17.X 7.XI 28.XI 19.XII 9.I' I 20.II 13.III 2.IV 24.IV 15.V 5.VI 26.VI 17.VII 7.VIII 28.VIII 18.IX 9.X 30.X 20.XI 11.XII 31.XII 22.I' II 4.III 24.III 15.IV 6.V 27.V 17.VI 8.VII 29.VII 19.VIII 9.IX 30.IX SOJA ŚRUTA SOJOWA ŹRÓDŁA DANYCH: Informa Economics, ARR, GUS, WGT, MRiRW, Komisja Europejska, Reuters, Interfax (za FAMMU/FAPA) 13