[12] Mikrobiologia i Immunologia

Transkrypt

1 1. Ogólne informacje o module Sylabus z modułu [12] Mikrobiologia i Immunologia Nazwa modułu MIKROBIOLOGIA I IMMUNOLOGIA Kod modułu 12 Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status modułu Język modułu WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA KOSMETOLOGIA, PIERWSZY STOPIEŃ STACJONARNE I NIESTACJONARNE PRAKTYCZNY II OBOWIĄZKOWY POLSKI 2. Cele modułu: C1 C2 C3 C4 C5 Student powinien posiadać wiedzę dotyczącą różnych grup drobnoustrojów, ze szczególnym uwzględnieniem mikroorganizmów chorobotwórczych. Student powinien samodzielnie rozwiązywać problemy, wynikające z korzystnego jak i szkodliwego działania drobnoustrojów na organizmy żywe. Student powinien zdobyć wiedzę na temat stanu, funkcji i zaburzeń mechanizmów immunologicznych organizmu w zdrowiu i chorobie oraz ich wpływie na życie człowieka. Student powinien znać rolę i znaczenie komórek odpornościowych i narządów limfo twórczych. Student powinien mieć podstawową umiejętność pracy w laboratorium biologicznym, z zachowaniem zasad bhp. 3. Wymagania wstępne: Biologia z genetyką poznanie i zrozumienie fenomenu funkcjonowania żywych organizmów. Podstawy dotyczące budowy komórek organizmu ludzkiego, ich aktywności oraz wzajemnych powiązań i oddziaływań. 4. Efekty kształcenia: Student po zakończeniu modułu: Odniesienie do efektów dla programu EK_01 Charakteryzuje podstawy mikrobiologii ogólnej w zakresie bakteriologii, wirusologii i mykologii. K_W13+++ str. 73

2 EK_02 Wymienia i charakteryzuje wybrane grupy mikroorganizmów chorobotwórczych oraz definiuje objawy i przyczyny infekcji skórnych wywołanych przez drobnoustroje chorobotwórcze, a także mechanizmy obronne organizmu w odpowiedzi na te infekcje. K_W13+++ EK_03 Stosuje metody dezynfekcji i sterylizacji zalecane w gabinecie kosmetycznym. K_W14++ K_U19++ EK_04 Przeprowadza proste czynności laboratoryjne i obserwacje mikroskopowe, analizuje obserowany materiał, wyciąga wnioski dotyczące zagrożeń biologicznych. K_U01+ K_U02++ K_U03+++ K_U07+++ EK_05 Identyfikuje najczęstsze infekcje skórne wywołane przez mikroorganizmy. K_W25++ K_U10+ K_U12+ EK_06 Reaguje szybko i prawidłowo w momencie pojawienia się możliwości zarażenia siebie lub klientów gabinetu kosmetycznego drobnoustrojami chorobotwórczymi. K_W42+ K_K02++ K_K07+++ K_K Treści programowe: WYKŁADY W1 W2 W3 W4 W5 W6 Historia mikrobiologii postulaty Kocha. Prokariota i Eukariota podobieństwa i różnice. Budowa komórki bakterii Gram - i Gram+ - nukleoid, błona cytoplazmatyczna, ściana komórkowa, otoczki, rzęski, fimbrie adhezyjne i płciowe, przetrwalniki. Mechanizmy przenoszenia materiału genetycznego koniugacja, transformacja, transdukcja. Plazmidy definicja. Typy plazmidów. Zastosowanie bakterii w przemyśle. Przemysł fermentacyjny piwowarstwo, winiarstwo. Przemysł spożywczy produkcja enzymów. Przemysł farmaceutyczny. Przemysł kosmetyczny. Mikroorganizmy w kosmetykach. Normy mikrobiologiczne dotyczące produktów kosmetycznych. Bakterie w medycynie. Pandemia. Endemia. Bioterroryzm na przykładzie laseczki wąglika oraz laseczki jadu kiełbasianego. Toksyny bakteryjne - egzo i endotoksyny (LPS). Opis egzotoksyny na przykładzie toksyny C. tetani. Wirusologia ogólna. Podstawowe cechy charakterystyczne wirusów rozmiar, genom, struktura (kapsyd, osłonka, enzymy, hemaglutynina), replikacja. Rodzaje symetrii wirusów. Klasyfikacja wirusów ze względu na budowę genomu. Relacja wirus komórka: cykl lityczny i nielityczny. Charakterystyka kilku wybranych wirusów. Herpeswirusy wirus opryszczki pospolitej. Rodzina Flaviviridae wirus zapalenia wątroby typu C. Rodzina Retroviridae wirus HIV. Rodzina Orthomyxoviridae wirus grypy. Leczenie zakażeń wirusowych. str. 74

3 W7 W8 W9 Mykologia ogólna. Grzyby definicja i taksonomia. Morfologia grzybów. Sposoby rozmnażania grzybów. Podział grzybic: pierwotne, oportunistyczne, podskórne, skóry. Charakterystyka grzybic podskórnych oraz skóry. Łupież pstry, dermatomykozy. Charakterystyka grzybic oportunistycznych na przykładzie kandydozy. Antybiotykoterapia. Definicja antybiotyku. Podział antybiotyków: a) sposób działania antybiotyków; b) spektrum działania. Cechy dobrego antybiotyku. Problem oporności. Mechanizmy oporności β-laktamazy, aminoglikozydazy. Mechanizmy związane z przepuszczalnością. Terapia skojarzona. Chemioprofilaktyka kontrowersyjne zastosowanie antybiotyków. Historia immunologii Ludwig Pasteur, Paul Ehrlich, Elia Metchnikoff. Immunologia definicja. Budowa układu immunologicznego centralne narządy limfatyczne (szpik kostny, grasica), wtórne narządy limfatyczne (śledziona, węzły chłonne, migdałki, tkanka limfatyczna związana ze śluzówkami MATL, GALT (kępki Peyera, komórki M), BALT, NALT, SALT). Elementy obrony przeciwzapalnej odporność wrodzona i nabyta. Odpowiedź immunologiczna typu humoralnego i komórkowego. Antygeny definicja, budowa. Podział antygenów ze względu na właściwości immunogenne i antygenowość, właściwości chemiczne i ich związek z immunoglobulinami. Przeciwciała definicja, budowa ogólna, właściwości. Klasy przeciwciał. Funkcje przeciwciał. Wartościowość, powinowactwo, awidność. Synteza immunoglobulin. Przeciwciała monoklonalne jak powstają. Podział przeciwciał monoklonalnych ze względu na zawartość części mysiej i ludzkiej. W10 Mechanizmy rozpoznawania drobnoustrojów. Wzorce molekularne związane z patogenami. Przykłady PAMP. Receptory rozpoznające wzorce PRR. Podział PRR. Receptory wydzielane sposób działania na przykładzie opsonin. Receptory powierzchniowe opis działania na przykładzie TLR4. Receptory limfocytów T TCR. Komórki APC. Budowa receptorów TCR. Główny kompleks zgodności tkankowej MHC I i MHC II. Populacje i subpopulacje limfocytów T CD4+ i CD8+. Limfocyty helperowe, supresorowe, komórki NK i limfocyty cytotoksyczne. Reakcja cytotoksyczna zależna i niezależna od ziaren cytolitycznych (perforyny, granzymy, granulizyna). Szczepionki. Historia wakcynologii. Definicja. Budowa szczepionek. Podział szczepionek ze względu na rodzaj antygenu. ZAJĘCIA PRAKTYCZNE ZP1 ZP2 ZP3 ZP4 ZP5 ZP6 Metody dezynfekcji i sterylizacji. Aseptyka i antyseptyka. Morfologia komórek bakteryjnych. Metody barwienia. Metody barwienia i przygotowania preparatów mikroskopowych. Obserwacja mikroskopowa różnych form bakterii i grzybów. Ziarenkowce Gram-dodatnie Staphylococccus. Charakterystyka podłoży mikrobiologicznych. Posiew mikrobiologiczny na wybrane podłoża diagnostyczne. Ziarenkowce Gram-dodatnie Staphylococcus. Diagnostyka mikrobiologiczna kolonii bakterii wyrosłych na wybranych podłożach stałych. Morfologia komórek biorących udział w odpowiedzi immunologicznej. Testy immunologiczne. Aaglutynacja. Helicobacter test. str. 75

4 6. Metody dydaktyczne: M1 M2 M3 M4 M5 Wykład informacyjny Obserwacje mikroskopowe, doświadczenia analityczne (posiewy bakteriologiczne, testy immunologiczne) Dyskusja Praca w grupach Metoda problemowa o charakterze projektu 7. Narzędzia dydaktyczne: N1 N2 N3 Mikroskop, cieplarka, drobny sprzęt laboratoryjny np. ezy, wymazówki, pipetki Podłoża mikrobiologiczne, preparaty mikrobiologiczne, testy immunologiczne Prezentacje multimedialne 8. Weryfikacja efektów kształcenia Efekt kształcenia Cele modułu Treści programowe Metody dydaktyczne Sposób oceny EK_01 C1 W1, W2, W6, W7 M1 kolokwium pisemne EK_02 C3, C4 W5, W6, W7, W8, W9, W10 M1 kolokwium pisemne EK_03 C5 ZP1 M2, M3, M4, M5 EK_04 C5 W3, W4, ZP2-ZP6 M1, M2, M3, M4 kolokwium praktyczne (projekt ulotka) obserwacja wykonywanych zadań sprawozdanie z zadań (zeszyt laboratoryjny) kolokwium pisemne EK_05 C2 W6, W7, ZP3, ZP4 M1, M2, M3 kolokwium pisemne EK_06 C5 ZP1 M2, M3, M4 kolokwium obserwacja ciągła studenta 9. Forma i warunki zaliczenia Moduł kończy się zaliczeniem z oceną. Aby uzyskać ocenę pozytywną student musi zaliczyć wszystkie cząstkowe kolokwia, przedstawić projekt oraz sprawozdania z przeprowadzonych zadań (zeszyt laboratoryjny). str. 76

5 10. Formy oceny - szczegóły ocena/efekt EK_01 Student nie zna podstawowych pojęć z zakresu mikrobiologii i immunologii. Student potrafi podać podstawowe pojęcia z zakresu mikrobiologii i immunologii % pkt DST, 71-75% pkt DST +. Student zna i prawidłowo definiuje podstawowe pojęcia z zakresu mikrobiologii i immunologii. Student zna, prawidłowo definiuje oraz podaje zależności pomiędzy poszczególnymi pojęciami z zakresu mikrobiologii i immunologii. EK_02 Student nie potrafi wymienić mikroorganizmów chorobotwórczych dla człowieka oraz infekcji skórnych wywołanych przez te drobnoustroje. Student wymienia podstawowe mikroorganizmy chorobotwórcze dla człowieka i charakteryzuje infekcje skórne wywołane przez te mikroorganizmy, oraz opisuje niektóre mechanizmy obronne organizmu przed działaniem tych patogenów % pkt DST, 71-75% pkt DST +. Student wymienia większość mikroorganizmów chorobotwórczych dla człowieka (omawianych w trakcie zajęć) i charakteryzuje infekcje skórne wywołane przez te mikroorganizmy, oraz opisuje mechanizmy obronne organizmu przed działaniem tych patogenów. Student wymienia wszystkie omawiane w trakcie zajęć mikroorganizmy chorobotwórcze dla człowieka i charakteryzuje infekcje skórne wywołane przez te mikroorganizmy, opisuje mechanizmy obronne organizmu przed działaniem tych patogenów. EK_03 Student nie zna definicji pojęcia dezynfekcja i sterylizacja. Student definiuje pojęcie dezynfekcja i sterylizacja, wymienia i stosuje środki oraz metody dezynfekcji i sterylizacji stosowane w gabinecie kosmetycznym % pkt DST, 71-75% pkt DST+. Student definiuje pojęcie dezynfekcji sterylizacji, wymienia i stosuje środki oraz metody dezynfekcji i sterylizacji stosowane w gabinecie kosmetycznym oraz podaje na które grupy drobnoustrojów środki te wywierają najlepsze działanie. Student definiuje pojęcie dezynfekcji i sterylizacji, wymienia i stosuje środki oraz metody dezynfekcji i sterylizacji stosowane w gabinecie kosmetycznym, a także podaje mechanizm działania tych środków na drobnoustroje. str. 77

6 EK_04 Student nie zna budowy mikroskopu i nie potrafi pracować z wykorzystaniem mikroskopu. Student nie potrafi rozróżnić pod mikroskopem komórek omawianych bakterii oraz elementów morfotycznych krwi. Student zna budowę mikroskopu i potrafi ocenić preparat pod mikroskopem. Student potrafi podać morfologię obserwowanych pod mikroskopem komórek bakterii % pkt DST, 71-75% pkt DST+. Student zna budowę mikroskopu i potrafi ocenić preparat pod mikroskopem. Student potrafi podać morfologię oraz nazwę rodzajową obserwowanych pod mikroskopem bakterii. Student zna budowę mikroskopu, samodzielnie ocenia preparat mikroskopowy bez zastosowanie imersji i z jej zastosowaniem. Student potrafi podać morfologię oraz nazwę gatunkową obserwowanych pod mikroskopem bakterii. EK_05 Student nie potrafi prawidłowo zidentyfikować infekcji skórnych wywołanych przez drobnoustroje. Student prawidłowo identyfikuje infekcje skórne wywołane przez drobnoustroje % pkt DST, 71-75% pkt DST+. Student prawidłowo identyfikuje infekcje skórne wywołane przez drobnoustroje i podaje ich charakterystyczne cechy. Student prawidłowo identyfikuje infekcje skórne wywołane przez drobnoustroje, podaje rodzaj mikroorganizmu, który wywołuje omawiane schorzenie i charakterystyczne cechy tej infekcji. EK_06 Student nie potrafi wyjaśnić jak utrzymuje się aseptyczne warunki pracy w gabinecie kosmetycznym. Student nie potrafi ustalić priorytetów działania w momencie pojawienia się możliwości zakażenia mikroorganizmami chorobotwórczymi w gabinecie kosmetycznym. Student wyjaśnia jak prawidłowo zadbać o utrzymanie aseptycznych warunków pracy w gabinecie kosmetycznym. Student ustala priorytety działania w momencie pojawienia się możliwości wystąpienia zakażenia mikroorganizmami chorobotwórczymi w gabinecie kosmetycznym % pkt DST, 71-75% pkt DST+. str. 78

7 Student wyjaśnia jak prawidłowo zadbać o utrzymanie aseptycznych warunków pracy w gabinecie kosmetycznym oraz przedstawia plan realizacji tego zadania w praktyce. Student ustala priorytety działania oraz prawidłowo argumentuje ustaloną hierarchę działania w momencie pojawienia się możliwości wystąpienia zakażenia mikroorganizmami chorobotwórczymi w gabinecie kosmetycznym. Student wyjaśnia jak prawidłowo zadbać o utrzymanie aseptycznych warunków pracy w gabinecie kosmetycznym, przedstawia plan realizacji tego zadania w praktyce oraz sposób wykonania tego zadania. Student ustala priorytety działania oraz prawidłowo argumentuje ustaloną hierarchę działania w momencie pojawienia się możliwości wystąpienia zakażenia mikroorganizmami chorobotwórczymi w gabinecie kosmetycznym oraz podaje jak zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości. 11. Literatura zalecana Vollmar A., Zündorf I., Dingermann T.: Immunologia i immunoterapia. Wrocław: MedPharm, cop Literatura podstawowa Immunologia. Red. nauk. J. Gołąb [et al.]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Nicklin J., Graeme-Cook H., Killington R.: Mikrobiologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Kunicki-Goldfinger W.J.H.: Życie bakterii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Literatura uzupełniająca Male D., Brostoff J., Roth D.B.: Immunology. [Philadelphia, Pa]: Elsevier Saunders, Lydyard P.M., Whelan A., Fanger M.W.: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, str. 79

8 12. Bilans pracy studenta: RODZAJ PRACY STUDENTA FORMA FORMA STACJONARNA NIESTACJONARNA wykład zajęcia praktyczne ćwiczenia seminaryjne 0 0 przygotowanie do zajęć w tym do ćwiczeń studiowanie literatury przygotowanie projektu/referatu/sprawozdania z zadań konsultacje 5 5 przygotowanie do zaliczenia/egzaminu zaliczenie końcowe/egzamin 0 0 ŁĄCZNY NAKŁAD PRACY STUDENTA W GODZINACH W TYM GODZINY KONTAKTOWE LICZBA PUNKTÓW ECTS MODUŁU 5 5 W TYM ECTS KONTAKTOWE 2,6 1,7 str. 80