Wykorzystanie tworzyw polimerowych do produkcji opakowań aktualne wyzwania

Transkrypt

1 Wykorzystanie tworzyw polimerowych do produkcji opakowań aktualne wyzwania Kazimierz Borkowski Fundacja PlasticsEurope Polska Konferencja COBRO,

2 2 PlasticsEurope to organizacja skupiająca prawie 90% zdolności produkcyjnych tworzyw w Europie

3 EU Zapotrzebowanie na tworzywa wg segmentów w roku 2018* Gosp. Domowe, sport, wypoczynek 4,0% Rolnictwo 3,4% E & E 6,3% Inne 16,2% Motoryzacja 9,8% Budownictwo 19,6% 51.4 mln t Opakowania 40,7% Wzrost o 0,3% w stosunku do 2017 Dział Inne obejmuje wyroby gospodarstwa domowego, meble, rolnictwo, medycynę itd. *Dane za 2018 oszacowanie *Preliminary 2018 estimates based on final 2017-data and Eurostat production indices for 2018 Source: Eurostat / PlasticsEurope Market Research Group (PEMRG) / Conversio Market & Strategy GmbH 3

4 Polska - tworzywa sztuczne w produkcji opakowań (2018*) Zapotrzebowanie do produkcji opakowań * Wg polimeru 2018* PET 16% Others** 6% PE-LD, LLD 35% PS + EPS 9% * PP 21% PE-HD 13% ok. 1,182 kt *Wstępne szacunki oparte na ostatecznych danych za 2017 i wskaźnikach produkcji Eurostatu za 2018 ** Others: PVC, ABS, SAN, ASA, PMMA, PA, PCS, PUR, inne tworzywa Source: Eurostat / PlasticsEurope Market Research Group (PEMRG) / Conversio Market & Strategy GmbH 4

5 Zmiany w stosowaniu polimerów do opakowań (Polska 2010 i 2018) 6% 2010 pierścień wewn pierścień zewn. 16% 18% 8% 33% 35% PE-LD, LLD PE-HD PP 9% PS + EPS 11% PET 18% 12% Inne 21% 13% Źródło: opracowanie własne PE Polska na podstawie danych PEMRG/Conversio 5

6 Biotworzywa w opakowaniach Największe zużycie tworzyw biodegradowalnych jest w Europie (ok. 55% wg Chemical Economic Handbook IHS Markit 2018). Ok. 60% tych ilości trafia do produkcji opakowań (wg European Bioplastics 2019) 6

7 Polimery biodegradowalne w opakowaniach prognoza szybkiego wzrostu 7

8 Dlaczego stosujemy różne polimery? Różne właściwości mechaniczne, optyczne, odporność termiczna i chemiczna Różna przydatność do metod przetwórstwa Różna przydatność do przyjmowania nadruków, łączenia się z innymi materiałami Różna przenikalność dla gazów (tlen, para wodna, itp.) Źródło: O. Mertanen, KTH 2015; Innovation%20opportunity%20mapping%20-%20MFC%20film%20as%20a%20packaging%20barrier.pdf 8

9 Wielowarstwowe struktury z tworzyw sztucznych w przemyśle opakowaniowym Kombinacja pożądanych właściwości, np. Łatwe sklejanie (przemysłowe zamykanie opakowania) Mała przepuszczalność (bariera) dla tlenu, wilgoci, UV Wytrzymałość mechaniczna (na zrywanie, ścieranie, itp.) Elastyczność Przeźroczystość Łatwe do nadrukowania Wygląd powierzchni (np. wysoki połysk lub mat) Do połączenia warstw funkcjonalnych często niezbędne jest zastosowanie pośredniej warstwy klejącej za 9

10 Przykłady struktur wielowarstwowych w opakowaniach żywności Typ struktury zastosowanie Składniki i ich funkcje PA/PE Mięso, ser, warzywa PA6 bariera tlenowa, wytrzymałość LDPE, LLDPE warstwa klejąca PA/jonomer Mięso, pasta, ser PA6 bariera tlenowa i wilgoci, odporność na ścieranie Jonomer warstwa klejąca, ścieranie, przeźroczystość PA/EVOH/PE Wędliny, pasztety PA6 bariera tlenowa i wilgoci, wytrzymałość EVOH bariera tlenowa, LDPE w. klejąca, bariera wilgoci, elastyczność PE/EVOH/PP Wędliny PP bariera wilgoci EVOH bariera tlenowa LDPE, LLDPE - w. klejąca, bariera wilgoci, elastyczność PE/EVOH/PE Mleko, soki, puree, sosy LDPE, LLDPE - w. klejąca, bariera wilgoci, elastyczność EVOH bariera tlenowa PET/PE Detergenty w płynie PET bariera tlenowa Źródło: opracowanie własne PE Polska 10

11 Wyzwanie GOZ duży wzrost recyklingu odpadów opakowaniowych 22 maja 2018 państwa członkowskie UE przyjęły pakiet CE Transpozycja pakietu dyrektyw CE do praw krajowych do 5 lipca 2020 z wyjątkiem zapisów dotyczących ROP (rozszerzonej odpowiedzialności producenta) do 5 stycznia 2023 Zdefiniowano metodologię pomiaru odzysku i recyklingu Wprowadzono zakaz składowania odpadów komunalnych zebranych selektywnie Tylko 10% odpadów komunalnych może być składowane w 2035 r. 5 lat derogacji dla MS, które w roku 2013 składowały powyżej 60%. Kraje objęte derogacją powinny w roku 2035 osiągnąć cel pośredni 25% Zwiększono poziomy recyklingu do osiągnięcia w przyszłości: Odpady komunalne: 55% do 2025, 60% do 2030, 65% do 2035 Wszystkie opakowania: 65% do 2025, 70% do 2030 Opakowania z tworzyw sztucznych: 50% do 2025, 55% do

12 Zagospodarowanie odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych w Europie Recykling odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych EU (w %) Czechia Germany Netherlands Sweden Ireland Spain UK Estonia Slovakia Slovenia Belgium Norway Portugal Latvia Italy Poland Luxembourg Lithuania Cyprus Switzerland Austria Bulgaria Denmark Romania Croatia Hungary Malta Greece France Finland 51.2% 48.7% 49.2% 48.7% 47.8% 45.4% 44.8% 44.4% 44.4% 43.1% 42.9% 42.4% 42.0% 41.5% 40.5% 38.5% 38.2% 36.0% 35.4% 33.5% 33.2% 32.5% 32.3% 31.3% 29.0% Poprzedni 28.5% 27.5% target 27.2% recyklingu 26.2% 26.0% 22.5% 0.5% 1.4% Nowy target dla krajów EU 28+2: 55% EU 28+2 recykling opakowań: 40.8% Mechanical Recycling Feedstock Recycling 0% 20% 40% 60% 2016 vs % 0.3% 4.3% 2.0% 1.6% 3.0% 5.4% -1.5% 1.1% -3.7% 1.9% 0.3% -0.7% 0.9% 2.6% -2.2% 1.4% -0.4% 8.4% -0.7% -1.8% 0.9% 1.3% -6.8% 0.0% -1.9% 6.3% 0.1% 0.8% 2.0% Średni poziom odzysku do recyklingu odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych wynosił 40,8% (rok 2016) Najwyższy poziom recyklingu osiągnęły Czechy (51,2%), następnie Niemcy, Holandia i Szwecja. Sukces tych krajów opiera się na prostych systemach selektywnej zbiórki odpadów, objęciem wszystkich mieszkańców i skutecznym egzekwowaniu prawa. Źróódło: Report_Plastic waste management in European countries

13 Optymalne poziomy recyklingu opakowań Źródło opracowanie PE Polska na podstawie denkstatt

14 Strategia na temat tworzyw sztucznych odpowiedź przemysłu Duża zależność od surowców kopalnych Niski stopień ponownego użycia i recyklingu Znaczące zanieczyszczenie środowiska odpadami tworzyw Zwiększyć wydajność zasobów Surowce alternatywne LCA miernikiem wpływu na środowisko Zwiększyć reuse i recykling w oparciu o lepsze systemy zagosp. odpadów, LCA, analizę koszt-korzyści (CBA) i podejście oparte na analizie ryzyka Wprowadzać sprawne systemy zagospodarowania odpadów Zero plastics to landfill Selektywne zbieranie odpadów opakowaniowych Promocja prawidłowych zachowań 14

15 Strategia na temat tworzyw sztucznych odpowiedź przemysłu: Voluntary Commitments Cele nadrzędne Zapobieganie wyciekom tworzyw do środowiska m. in. program Nie traćmy ani granulki Akcje dla zapobiegania śmiecenia i programy edukacyjne Zwiększenie ponownego użycia i recyklingu Prace nad ekodesignem, nowymi metodami recyklingu PlasticsEurope uruchomił 3 platformy innowacyjne (ECVM, PCEP i Styrenics Circular Solutions) dla przyśpieszenia rozwoju innowacji w tym zakresie Poprawa efektywności wykorzystania zasobów Cele szczegółowe 60% ponownego użycia i recyklingu wszystkich opakowań plastikowych do 2030; 100% ponownego użycia, recyklingu i odzysku wszystkich opakowań plastikowych do roku 2040 Inicjatywy globalne: Global Plastics Alliance, World Plastics Council 15

16 Raport EMAF wskazanie konieczności przeprojektowania niektórych opakowań E c o d e s i g n 16

17 Zwiększenie recyklowalności opakowań elastycznych - Inicjatywa CEFLEX CEFLEX to inicjatywa współpracy europejskiego konsorcjum firm i stowarzyszeń reprezentujących cały łańcuch wartości produkcji opakowań elastycznych (4 mln ton) w celu zwiększenia wydajności ich wykorzystania w gospodarce o obiegu zamkniętym. 17 Poziomy odzysku i recyklingu odpadów, EKORUM, Szczecin,

18 Inicjatywa CEFLEX 1 mln ton opakowań wielowarstwowych i wielomateriałowych Elastyczne opakowania wielomateriałowe i wielowarstwowe (zawierające PE, PP, PA, PET, Aluminium, papier itd.) to ok. 0,8 1 mln ton. Dzisiaj są cennym wkładem do paliw alternatywnych RDF a w przyszłości recykling z udziałem kompatybilizatora lub recykling chemiczny W około 3 mln ton opakowań elastycznych stosowany jest materiał mono: PE lub PP lub mieszanka PE / PP. Pod względem technicznym opakowania te są "gotowe do recyklingu", jeśli można je posortować na frakcje PE lub PP lub mieszaną frakcję PE / PP *Calculated by CEFLEX, based on Plastics The facts 2016 and FPE Market Report Summary

19 CEFLEX koalicja różnych branż przemysłu Projekt CEFLEX poszukiwanie rozwiązań dla zwiększenia recyklowalności opakowań elastycznych 19

20 Roundtable Ecodesign fo Plastic Packaging partnerzy projektu Wg : Round Table Ecodesign of Plastic Packaging,

21 Ecodesign to nie tylko projektowanie do recyklingu to podejście holistyczne Wg : Round Table Ecodesign of Plastic Packaging,

22 Waste Circular Economy w szerokim ujęciu Lower resource consumption in use Energy Incineration /Decompos ition CO2 PRODUCTS Sorting Chemical decomposition Photosynthe sis Separation Design Reuse Mechanical recycling Chemical recycling* Energy recovery Bio-economy CCU** PRODUCTION Materials Chemical raw materials Heat/electriciy Resource/Energy efficiency in production Renewable raw materials CO 2 as C- feedstock *) Depolymerisation, pyrolysis, gasification; **) CCU = Carbon Capture and Use Source: VCI 22

23 Dyrektywa SUP ograniczenia stosowania jednorazowych wyrobów z tworzyw sztucznych Zakazane będą na terenie Unii Europejskiej (Aneks B dyrektywy): Plastikowe sztućce i pałeczki Talerze plastikowe Plastikowe słomki Pojemniki na żywność do natychmiastowego spożycia wykonane ze spienionego polistyrenu (EPS) Pojemniki na napoje (kubki) z EPS Wyroby z tworzyw oksodegradowalnych Patyczki kosmetyczne 23

24 Dyrektywa SUP ograniczenia stosowania jednorazowych wyrobów z tworzyw sztucznych Inne postanowienia 24 Redukcja zużycia (pojemniki na żywność na wynos, kubki na napoje) Aneks A Wymagania dotyczące ecodesignu (zakrętki połączone z butelką, zawartość min. 25% recyklatu w butelkach na napoje z PET od 2025 i 30% we wszystkich butelkach do 2030 Aneks C Oznakowanie sposobu zagospodarowania odpadów (na kubkach na napoje, chusteczkach wilgotnych, wyrobach sanitarnych (podpaski, tampony), na opakowaniach wyrobów tytoniowych) Rozszerzony zakres EPR dotyczący SUP pokrycie kosztów zbiórki, transportu, przetwarzania i edukacji, a także kosztów sprzątania SUP) Selektywna zbiórka butelek jednorazowych na napoje (77% do 2025, 90% do 2029) Edukacja upowszechnianie wiedzy, zachęty do odpowiedzialnego używania SUP

25 Wpływ stosowania nowoczesnych opakowań na środowisko Nowoczesne opakowania zwiększają nieco ślad środowiskowy Ale zmniejszone straty żywności pokrywają ten wzrost z nawiązką CO2 opakowanie Przeciętny wpływ na środowisko liczony na 1 kg żywności CO2 straty żywności Źródło: denkstatt

26 26