PIC. INFORMATOR PIC Polska Sp. z o.o. ul. Wazów 8a, Warszawa Tel: 022/ Fax: 022/ polskainfo@pic.

Transkrypt

1 INFORMATOR PIC Polska Sp. z o.o. ul. Wazów 8a, Warszawa Tel: 022/ Fax: 022/ polskainfo@pic.com PIC SZANOWNI KLIENCI PIC POLSKA Sytuacja rynkowa jest trudna. Nie tyle cena żywca, która jak twierdzą maklerzy handlujący wieprzowiną rośnie już od dwóch miesięcy. Nie zmienia to jednak faktu, że ciągle dla wielu z nas jest zbyt niska, aby pokryć koszty produkcji. Dzisiejsze realia rynkowe kształtują poziom opłacalności przy cenie 4,5-4,7 zł/ kg żywca. Moim zdaniem zarówno w Polsce, jak na świecie, sytuacja jest jednak obiecująca. Zmniejszające się pogłowie loch i wstawienia na fermach tuczowych powodują albo już spowodowały mniejszą dostępność wieprzowiny. Kolejna sprzyjająca okoliczność, która w mojej pamięci nigdy nie miała miejsca to wysoka cena żywca drobiowego, która w jednym z tygodni marca 2011 przekroczyła 4,5 zł/kg. Taki układ rynkowy powoduje powiększenie popytu na mięso wieprzowe. Niestety, powyżej opisana sytuacja nie zwalnia nas z obowiązku dalszego nieustannego obniżania kosztów produkcji. Praca nad nimi to utrzymanie skali produkcji, gdyż kosztów stałych często obniżyć nie sposób. Te świadome działania polegające na ograniczaniu zużycia paszy, bo to aż 70% naszych kosztów. Jeżeli nie mamy pomysłu jak to zrobić, proponuje sięgnąć do ostatniego Informatora PIC lub innych czasopism branżowych, jest tam wiele publikacji z pomysłami. Proszę także zwracać się o pomoc do przedstawiciela PIC, na pewno doradzą co jeszcze warto zmienić, na swoim gospodarstwie. Chciałbym także złożyć Państwu Życzenia z okazji Świąt Wielkanocnych. Życzmy sobie, oprócz mokrego Dyngusa i smacznego jajka, aby najbliższy czas jak i Święta Wielkanocne były dla nas czasem tak wspaniałej przemiany. Życzę Państwu planowania, systematyczności i konsekwencji. WESOŁYCH ŚWIĄT WIELKANOCNYCH ŻYCZĄ PRACOWNICY PIC POLSKA Andrzej Łukijańczuk W NUMERZE: 10 lat Stacji Unasieniania Loch WetRol... str 3 Źródła wysokiej produkcyjności fermy... str 5 Potencjał genetyczny loszek i knurów hodowlanych PIC... str 12 Aktualności/ Analiza rynku... str 15 Kwartalnik

2 NASZ KNUR ZROBI Z KAŻDEJ LOSZKI NAJLEPSZĄ MATKĘ PIC337 Tempo przyrostu i wydajność w rzeźni. PIC408 Jakość tuszy i mięsa. PIC410 Tempo przyrostu i jakość tuszy. PIC426 Jakość prosiąt i najwyższa wydajność tuszy. Kwartalnik - 2 -

3 NASI KLIENCI 10 LAT STACJI UNASIENIANIA LOCH WET-ROL Pamiętam, a było to w lecie 1999, gdy będąc przedstawicielem handlowym PIC w rejonie południowym dowiedziałem się, że w świńskim zagłębiu proszowickim prężnie działa grupa producentów trzody chlewnej pod opieką lekarza weterynarii Stanisława Pędziwiatra. Umówiłem się na spotkanie i tak od słowa do słowa narodziła się owocna współpraca trwająca do dnia dzisiejszego Panie Stanisławie, mija już prawie 10 lat kooperacji, proszę powiedzieć jak narodził się ten odważny pomysł by swój rozwój oprzeć o produkcję i dystrybucję nasienia knurzego? Pomysł założenia stacji powstał w czasie, gdy robiłem specjalizację z chorób świń. Proces dochodzenia do koncesji trwał prawie 2 lata. Sfinalizowanie tego projektu zawdzięczam mojej determinacji wynikającej z braku na polskim rynku otwartej na hodowców nowoczesnej firmy genetycznej, która w tani sposób, czyli poprzez sprzedaż nasienia umożliwiałaby poprawę jakości genetycznej stad. Próby porozumienia się z państwowym SHiUZ-em odnośnie utworzenia w mojej lecznicy banku nasienia knurów nie powiodły się. W tej sytuacji nie wypadało mi nic innego, jak wziąć sprawy w swoje ręce i działać Powiem szczerze, że od wielu lat nurtuje mnie pytanie dlaczego spośród wielu firm hodowlanych wybrał Pan właśnie naszą? Ponieważ obsługiwałem wiele dużych ferm świńskich miałem skalę porównawczą co do oceny z jaką genetyką należy wiązać przyszłość. Wybór padł na PIC, bo wyniki produkcyjne i poubojowe były poza konkurencją. Najbardziej ujął mnie serwis PIC w osobach ówczesnego dyrektora Wojtka Wójcikiewicza i Twojej. Wasz sposób myślenia i podejścia do hodowli przekonał mnie, że mam do czynienia z ludźmi i firmą rzetelną i profesjonalną i na niej mogę budować fundamenty mojej działalności. Tak też się stało. Do tego duetu, jak wiesz, dołączył się dr Marek Starzewski, który przekazał nam podstawową wiedzę potrzebną do prowadzenia stacji. Dziękuję, miło mi to słyszeć! Pamiętam te czasy, bo choć przecież tak nieodległe, a już dzisiaj możemy o nich mówić jako o końcu ubiegłego wieku. W samochodzie miałem saszetkę napełnioną wodą, by pokazać jak wygląda i kateter, który wielu hodowców widziało pierwszy raz w życiu. Demonstrując ten zestaw budziłem ogólne zainteresowanie, a czasami i zgorszenie. Niestety 10 lat temu inseminacja miała zupełnie inną pozycję na rynku niż dzisiaj i dopiero nasze wejście do Unii Europejskiej ułatwiło działalność komercyjną Dokładnie, akcesja Polski do UE ostudziła nieco gorące głowy naszych urzędników i powstała bardziej przyjazna atmosfera wokół takich firm prywatnych. W 2006 roku wybudowaliśmy nową stację i zwielokrotniliśmy stan posiadania knurów. Pamiętam, gdy podejmowaliście tą trudną decyzję i oglądałem to pole kapusty na którym miała powstać nowoczesna stacja knurów. To było wtedy spore wyzwanie i niestety samo posiadanie wysokiej jakości knurów nie gwarantowało sukcesu, konieczna była praca od podstaw Kiedy decydowałem się na prowadzenie stacji, głównym moim celem było upowszechnienie inseminacji. W województwie małopolskim, jeszcze 10 lat temu poziom inseminacji wynosił 1,5% i było to bardzo poważne wyzwanie dla mnie. O sukcesie zadecydowały 3 główne czynniki. Po pierwsze to, że byłem znanym na rynku hodowców świń lekarzem weterynarii, ludzie znali mnie od strony zawodowej i nie tylko, a to było bardzo poważnym argumentem. Po drugie, pierwsze urodzenia prosiąt, ich pokrój, a następnie tucz i wydajność poubojowa. Gdybym nie dysponował porządnym materiałem genetycznym z pewnością do lepszego zbytu dochodziłbym znacznie dłużej. Po trzecie postawiłem na masową edukację rolników, zootechników, lekarzy weterynarii praktycznie w całej Polsce. W czasach dobrej koniunktury hodowlanej na takie szkolenia przychodziło od kilkudziesięciu do kilkuset ludzi. Każdego prelegenta cieszy fakt wypełnionej słuchaczami sali i zainteresowanie tematem, w końcu nie tak łatwym w odbiorze. Nasienie z naszej stacji dostarczamy na teren całej Polski Wasza stacja znajduje się na pograniczu województw Małopolskiego, Świętokrzyskiego i Śląskiego, czy hodowcy z tych rejonów są Waszymi głównymi odbiorcami? Nie, nasienie z naszej stacji dostarczamy na teren całej Polski. Sprzedaż odbywa się bezpośrednio do rolników lub do punktów dystrybucyjnych transportem własnym lub przez kurierów na dalsze odległości. Do klienta należy decyzja o sposobie dostarczenia nasienia i typ produktu. Warto także dodać, że na naszej stacji znajduje się pełen wachlarz produktów PIC od knurów terminalnych PIC408, PIC410 oraz PIC337 do prarodzicielskich GP, które są używane do produkcji loszek hodowlanych (remontowych) na fermach klientów w ramach programów PIC CHM oraz w Abonamencie. Obecnie stoją na stacji knury GP1010, GP1020, GP1125 oraz GP1075. Miło mi także poinformować, że już w czerwcu jako jedni z pierwszych w Polsce będziemy mieli dostępne nasienie najnowszego knura PIC PIC426! Jak widać na stacji Wet-Rol stoją wszystkie dostępne w Polsce knury PIC, specjalnie wybrane dla Was, bo przecież my (PIC) wykorzystujemy je również na fermach namnażających produkujących loszkę hodowlaną na sprzedaż w kraju oraz na export. Dobrym przykładem na południu Polski jest ferma Pana Wojciecha produkująca C24, a także doskonałego tucznika i poszukiwanego warchlaka na sprzedaż. Tak, ten dostęp do wszystkich linii był jednym z argumentów, który wpłynął na podjęcie przez nas decyzji o wyłącznym Na zdjęciu: Stanisław Pędziwiatr Kwartalnik - 3 -

4 wykorzystaniu genetyki PIC i autoryzacji stacji. Zwłaszcza nasienie GP1010 cieszy się na naszym terenie szczególna popularnością terenie na którym małe gospodarstwa tradycyjnie we własnym zakresie produkują loszkę remontową. Wiem, że także RSP Przezwody są Waszym długoletnim klientem, z którym łączą się także moje inseminacyjne wspomnienia. Jeżeli dobrze pamiętam byłem pierwszą osobą, która zainseminowała pierwszą lochę na tej fermie, starając się przekonać pracującą tam obsługę, że inseminacja to nic strasznego Ja też mam wiele takich wspomnień, gdy klient inseminował pierwszy raz, a dzisiaj szczególnie miłe jest dla mnie to, że nie wyobraża sobie już życia bez inseminacji. Jednak inseminacja to nie tylko wygoda, ale także dostęp do naprawdę dobrych knurów. Takich, które zwykle z racji ceny nie są sprzedawane do mniejszych hodowców indywidualnych i oczywiście niedostępnych w formie knura do krycia naturalnego. Rezultaty uzyskiwane przez naszych odbiorców potwierdzają trafność wyboru i selekcji. Mięsności na poziomie 57-60% nawet na ciężkim tuczniku nie są już niczym nadzwyczajnym i mają swoje potwierdzenie w codziennych kontaktach z naszymi klientami. Wspominaliśmy o mięsności, wadze, a jakie inne cechy ważne są również dla Waszych klientów? Oczywiście plenność i jakość prosiąt, które cechują się wyrównaniem, wysoką wagą urodzeniową oraz niską śmiertelnością. Potomstwo knurów terminalnych PIC wyraźnie wygrywa z konkurencją na rynku obrotu warchlakiem do tuczy, a także jakością tucznika podnosząc wysoko poprzeczkę konkurencji. Hodowcy produkujący warchlaka do tuczu szczególnie lubią knury PIC408 i PIC410, których potomstwo doskonale radzi sobie w trudnych warunkach środowiskowych, a ich wygląd zachęca potencjalnych kupców do szerszego otwarcia portfela. Ci produkujący w cyklu zamkniętym zwykle wybierają PIC337, który jest niedościgniony w ekonomice produkcji i tempie przyrostu sięgającym nawet i 1400 gram w teście przy mięsnościach przekraczających 60%. Na naszej stacji stoją knury, które osiągnęły wagę 100kg w ok. 130 dniu życia! Czy trzeba więcej rekomendacji? Wielu hodowców warchlaków naciskanych jest przez tuczarzy, by poprawić wyniki produkcyjne w tuczu: wykorzystanie paszy, tempo przyrostów, a co za tym idzie apetyt są cenione coraz bardziej niż mięsność. Takim przykładem może być gospodarstwo Państwa Nieśmiałków, którzy przesiedli się na knura PIC337, po którym warchlaki są bardzo Na naszej stacji są knury, które osiągnęły wagę 100kg w około 130 dni Na zdjęciu: Budynek Stacji WetRol Na zdjęciu: Nowy moduł Stacji WetRol gotowy do zasiedlenia poszukiwane, a i plenność na poziomie 14 żywo urodzonych budzi szacunek. Jak Pan wspominał nie wystarczą dobre chęci, by sprzedać nasienie konieczna jest najwyższa jakość hodowlana oferowanych knurów! PIC wspólnie z Wet-Rolem wnikliwie kontroluje standardy użytkowanych na stacji knurów. Wszystkie z nich znajdują się w systemie komputerowym PICtraq, w którym zmagazynowane są ich dane hodowlane. Oprócz tak oczywistych jak przyrost, mięsność, czy pochodzenie znamy ich wykorzystanie paszy, szacunkową plenność, śmiertelność potomstwa w odchowie i tuczy jak również prawdopodobieństwo wystąpienia przepuklin. Knury te zawsze pochodzą ze szczytu piramidy hodowlanej PIC: Aurora (Kanada), Kwakowo (Polska), a także Nahlow (Rep. Czeska). Chciałbym też pogratulować, że od wprowadzenia pierwszego knura do dziś, stacja cały czas utrzymuje najwyższy status zdrowotny będąc wolna od wszystkich chorób ważnych z ekonomicznego punktu widzenia wliczając w to mykoplazmę! To oczywiste, status zdrowotny stada jest jednym z wyznaczników jego jakości i bez tego nie moglibyśmy sprzedawać nasienia do wielu ferm mających najwyższy status zdrowotny. Wdrożyliśmy również procedury kontroli nasienia, które pozwalają nie tylko być pewnym, że wysyłane nasienie spełnia najwyższe standardy, jak również szybko wyeliminować z rynku te których jakość się pogorszyła. Chciałbym podkreślić, że najwyższa jakość biologiczna i genetyczna nasienia jest naszą naczelną zasadą! Chciałbym również dodać, że w bieżącym roku wraz z PIC planujemy wprowadzić dodatkowe serwisy produkcyjno-hodowlane dla naszych stałych klientów, tak by zmaksymalizować efekt ekonomiczny i produkcyjny oferowanego przez nas nasienia. Wiem, że będę częścią projektu serwisowego Wet-Rol i z przyjemnością pomogę naszym wspólnym klientom dostosować nasze produkty do ich oczekiwań i celów. Miło słyszeć o tak wielu sukcesach osiągniętych przez Was w ostatnim okresie, niestety ostatni rok nie był tym wymarzonym Uważam to dziesięciolecie pomimo trudności jakie napotykaliśmy przy zakładaniu za udane, czego efektem jest liczba zadowolonych klientów. Satysfakcją napawa fakt częstego powrotu klientów do naszej genetyki, skuszonych wcześniej udziałem w prywatyzacji państwowych firm, u których efekty hodowlane uległy pogorszeniu, co spowodowało problemy ze zbytem prosiąt i tuczników. Decyzja o współpracy z PIC okazała się o tyle słuszna, że zawsze w przypadku dekoniunktury na rynku trzody chlewnej (dwa lata temu i w chwili obecnej) nie odnotowujemy spadków sprzedaży nasienia, co świadczy o tym, ze genetyka PIC zawsze znajduje odbiorców niezależnie od sytuacji rynkowej. Bardzo dziękuję za rozmowę i życzę Wam samych sukcesów na następne dziesięć lat, a naszym klientom wielu radości z pięknych prosiąt i doskonałego tucznika Z Panem Stanisławem Pędziwiatrem właścicielem Autoryzowanej Stacji Knurów Wet-Rol rozmawiał Arkadiusz Wasiczek. Nasienie ze stacji Wet-Rol można zamawiać pod numerem: ( Kwartalnik - 4 -

5 TECHNOLOGIE GDZIE WYSOKA PRODUKCYJNOŚĆ FERMY MA SWOJE ŹRÓDŁA? Panie Grzegorzu minęły już chyba pięć lat od kiedy przejął Pan zootechniczne stery na fermie. Wydaje się, że w tym czasie znacząco zmieniły się jej wyniki reprodukcyjne. Chciałbym, aby podczas naszej rozmowy podzielił się Pan swoimi doświadczeniem, pomysłami i opowiedział w jaki sposób udało się Panu osiągnąć te wyniki, na fermie o dalekim od ideału statusie zdrowia. Pozwoli zadać Pan sobie kilka pytań? Jakie są Pana przemyślenia na temat remontu stada, kiedy i w jakich okresach roku? W warunkach nowoczesnej i intensywnej produkcji trzody chlewnej zmierza się do poprawy efektywności poprzez pracę na grupach technologicznych. Mając na uwadze, intensywne użytkowanie loch, należy z góry założyć najbardziej efektywny poziom remontu swojego stada podstawowego, gdyż prawidłowa i systematyczna selekcja grup technologicznych jest podstawą rentowności produkcji. Częstym problemem na małych fermach (do 200 loch) jest brak systematycznego remontu stada podstawowego. Przyczyną tego jest brak odpowiednich pomieszczeń przeznaczonych na materiał hodowlany, a jeśli już są to nie spełniają ważnych norm zoohigienicznych. Hodowcy wówczas ograniczają się do zakupu loszek w porze cieplejszej: wiosna lato, co powoduje tworzenie się niestabilnej struktury wiekowej stada loch. Jak określić prawidłowy poziom remontu? Uważam, iż utrzymanie dobrej struktury Na zdjęciu: Grzegorz podczas badań naukowych w kierunku spożycia pasz przez prosięta wiekowej stada wymusza od hodowcy brakowania stada na poziomie 35 45%. Pomijając konieczność brakowania loch z przyczyn związanych z problemami zdrowotnymi (kulawizny, ropienia z dróg rodnych, poronienia, infekcje poporodowe), należy mieć świadomość o potencjale rozrodczym w każdym cyklu produkcyjnym samicy. Na podstawie informacji uzyskanych z programu komputerowego można dowiedzieć się, iż lochy w 3 do 6 cyklu są najczęściej w szczycie produkcyjnym, dlatego też poprawną decyzją jest utrzymywać poziom 55-65% loch w cyklach 3-6. Jak być do niego przygotowanym? Loszki do odbudowy stada podstawowego można pozyskiwać z własnej hodowli bądź okresowo zakupując z wyspecjalizowanych gospodarstw hodowlanych lub z firm genetycznych (PIC Polska). Planując remont stada należy przede wszystkim znać zasady praktyki hodowlanej (przy namnażaniu na fermie) i co najważniejsze zasad odchowu loszek remontowych. Posiadanie przy tym odpowiednich pomieszczeń, takich jak kwarantanna i odchowalnia loszek jest podstawą myślenia o prawidłowym przygotowaniu loszek przeznaczonych na remont stada podstawowego. Szczególnie chodzi o warunki utrzymania loszek, odpowiedni system żywienia i właściwą obserwację. Pomieszczenie dla loszek powinno być przede wszystkim czyste z zachowaną oczywiście zasadą,,cpp cpp, z dobrze funkcjonującym systemem sterowania mikroklimatem. Optymalne oświetlenie w pomieszczeniu dla loszek reprodukcyjnych to luksów, dzień świetlny powinien wynosić 16 godzin, temperatura w pomieszczeniach powinna się kształtować w granicach C przy wilgotności 70%. Na zdjęciu: Grzegorz Chrostowski Dlaczego wybiera Pan własną produkcję loszki, a nie loszkę z zakupu? Głównym argumentem przemawiającym i zaletą dążenia do produkcji własnych loszek i to niezmiernej wagi w praktyce produkcyjnej, jest ich naturalna adaptacja do stanu zdrowotnego stada jak i warunków środowiskowych. Jest to tańszy sposób na pozyskiwanie nowego materiału do remontu, a w szczególności najbezpieczniejszy. Problemem na małych fermach jest brak systematycznego remontu stada Co inaczej w produkcji loszki, jeżeli pracujemy na fermie o niskim statusie zdrowotnym? W fermach wielkotowarowych o niskim statusie zdrowotnym zmierza się do produkcji własnych loszek remontowych, tak też jest na fermie, w której pracuję jako zootechnik. Głównym założeniem fermy jest tucz trzody chlewnej oparty na chowie w tzw.,,cyklu zamkniętym. W fermie utrzymuje się stado podstawowe liczące 700 loch. W fermie odchowuje się własne loszki do remontu. Stado namnażające liczy ok %. Roczny remont wynosi ok. 40%. Ferma prowadzona jest w cyklu tygodniowym, okres laktacji trwa cztery tygodnie. W fermie stosuje się program kojarzeń, zaproponowany przez firmę PIC. Okresowo zakupuje się loszki namnażające z programu hodowlanego PIC. Ferma potrzebuje rocznie loszek do remontu stada. Najczęstszym problemem na fermach o niskim statusie zdrowotnym, jest nie przestrzeganie podstawowych zasad bioasekuracji. Wynikają one w momencie zakupu nowych zwierząt do gospo- Kwartalnik

6 darstwa. Należy wówczas zorganizować kwarantannę i przeprowadzić umiejętnie aklimatyzację nowo zakupionych zwierząt. W związku z sytuacją epizootyczną do fermy trafiają loszki o masie ciała kg. Zakupione loszki umieszczane są w budynku kwarantanny. Po wstawieniu loszki są odrobaczane oraz pobiera się od nich krew celem określenia/ potwierdzenia statusu zdrowotnego. Przez pierwsze 2 tygodnie są obserwowane i po upływie tego czasu rozpoczyna się proces aklimatyzacji. Przechodzą cały cykl szczepień przeciwko chorobom, które krążą w stadzie. Loszki urodzone w fermie na poszczególnych etapach produkcji razem z pozostałymi zwierzętami poddawane są imunno- i chemioprofilaktyce oraz naturalnemu zakażeniu bytującymi w fermie bakteriami i wirusami. Przechodzą cały cykl szczepień przeciwko następującym chorobom: mykoplazmowemu zapaleniu płuc, pleuropneumonii, różycy, parwowirozie, zakaźnemu zanikowemu zapaleniu nosa oraz kolibakteriozie. Poddawane są także chemioprofilaktyce przeciwko streptokokozie, dyzenterii, adenomatozie oraz spirochetozie. W pomieszczeniach tuczowych między dniem życia loszki zakażają się europejskim i amerykańskim wirusem PRRS-u, którego siewstwo do środowiska kończy się w trakcie pobytu w odchowalni loszek. Następnie już w pełni uodpornione i niestanowiące zagrożenia dla innych zwierząt przechodzą do sektora krycia. Należy również dodać, iż w czasie przebywania na odchowalni są żywione indywidualnie odpowiednio przygotowanymi dla tej grupy zwierząt paszami pełnoporcjowymi. Przechodzą również odpowiedni proces stymulacji po uzyskaniu odpowiedniego Główną przyczyną zamierania zarodków są choroby wirusowe wieku (160 dni). Jakie są Pana doświadczenia, z produktami, liniami PIC do samodzielnej produkcji loszki na gospodarstwie? Z obserwacji własnych loszki odchowywane w warunkach fermowych zwykle rodzą o 0,5 prosięcia żywego więcej w stosunku do loszek pochodzących z zakupu (11,0 prosiąt żywo urodzonych/ 0,3 słabe, 0,4 prosiąt martwo urodzonych wyniki za rok 2010 uzyskane od loszek). W jak sposób przygotowuje Pan loszkę, aby była dobra matką? Wielu praktyków i kolegów po fachu przyzna mi rację, że najważniejszy w naszej pracy jest zdrowy rozsądek. W fermie, w której pracuję pracę nad potencjałem stada podstawowego rozpoczyna się w momencie decyzji zakupu odpowiedniej linii loszki. Wspólnie z doświadczonym doradzą z firmy genetycznej dobieramy odpowiedni materiał namnażający dla fermy. Lochy namnażające stanowią % stada podstawowego, z tego wybieram po szczegółowej analizie wyników 10-12% loch do kojarzenia z knurami GP. Loszki na porodówce utrzymywane są w miotach maksymalnie do 10 prosiąt. Staram się zmniejszać konkurencyjność prosiąt przy matce, daje to nam cięższą loszkę przy odsadzeniu. Selekcje pod względem budowy i przyrostów odbywają się już na porodówce, następne na etapie odchowu. Od 160 dnia życia loszki mają dwa razy dziennie kilkuminutowy kontakt z dojrzałym knurem, dobre efekty uzyskuje się używając do tego celu więcej niż jednego knura. Ma to olbrzymi wpływ na rozwój układu rozrodczego i późniejszą eksploatacje lochy. Dzięki codziennemu kontaktowi loszek z knurem, odpowiedniej diecie i stymulacji świetlnej uzyskujemy szybko ruję. Notujemy pierwszą ruję, pozwala to na przegrupowanie i przygotowanie loszek potrzebnych do wprowadzenia i remontu grup technologicznych stada produkcyjnego. Wiedza o spodziewanych rujach pozwala również na zastosowanie,,flushingu na dni przed każdą spodziewana rują a także umożliwi podanie cukru na 5 dni przed kryciem. Loszki o masie ciała kg w wieku dni 5 dni przed spodziewaną rują przewożone są na sektor krycia. Po każdej rui u loszki wzrasta współczynnik owulacji i wielkość macicy W jaki sposób należy prowadzić loszkę lochę, aby uzyskać jak największą implantację zarodków? Szczerze mówiąc jest to temat na obszerny artykuł. Wielu praktyków i badaczy ze środowiska naukowego bada tę zależność. W warunkach intensywnej produkcji pracując na grupach technologicznych należy wykształcić odpowiedni schemat postępowania z lochami przed i po inseminacji, w czasie ciąży i w okresie okołoporodowym. Warto podkreślić, iż na fermach o niskim statusie zdrowotnym jednym z głównych czynników zamieralności części lub wszystkich zarodków są choroby wirusowe, takie jak: parwowirus świń (PPV), zespół rozrodczo oddechowy (PRRS), cirkowirus świń (PCV2) oraz wirus choroby Aujeszkyego (ADV). Współpraca z doświadczonym lekarzem weterynarii i ochrona zdrowia poprzez odpowiednią profilaktykę w dużym stopniu ograniczy straty w sektorze rozrodu. Z fizjologii wiemy, iż rozwój pęcherzyków u samicy odbywa się długo przed spodziewaną owulacją. Z wielu doniesień naukowych dowiadujemy się, iż modyfikacje żywieniowe przed pokryciem mają większy wpływ na przeżywalność em- Kwartalnik - 6 -

7 brionów i wyrównanie masy ciała urodzonych prosiąt w miocie niż żywienie po pokryciu. I tak nad potencjałem owulacji u loszek pracuję sterując odpowiednim żywieniem na etapie odchowu, dostarczając loszce odpowiedni poziom wartościowych składników pokarmowych w dobrze zbilansowanej paszy. Codzienny kontakt z dojrzałym knurem, jak również stymulacja świetlna loszek powyżej 160 dnia życia przynosi wymierny efekt w postaci wyraźnych objawów rujowych, przyzwyczajenia się młodych zwierząt do obsługi, co w dużym stopniu wpływa na ograniczenie stresu związanego z pierwszą inseminacją. Ponadto informacja o każdej następnej spodziewanej rui umożliwia wpłynięcie na kolejne ruje jak również logistykę wprowadzania loszek. Naturalnie należy pamiętać o odpowiednim wieku i masie ciała loszki przy pierwszym kryciu lub inseminacji. Po każdej rui u loszki wzrasta współczynnik owulacji i wielkość macicy. Duża macica utrzyma (pomieści) więcej płodów. Najlepiej jest kryć loszki w trzeciej rui, w wadze kg, w wieku powyżej 240 dni. Loszki przygotowywane do inseminacji powinny być przewiezione na sektor krycia nie później jak 5 dni przed kryciem i poddane stymulacji żywieniowej (flushingu) Dobre wyniki rozpłodowe u loszek uzyskałem inseminując loszki w kojcu, którym wcześniej przebywały. Dopiero po ustąpieniu objawów rujowych (w 3-5 dniu) loszki trafiały do kojców pojedynczych. Kolejnym krokiem do ograniczenia zamieralności zarodków jest odpowiedni poziom żywienia w pierwszych tygodniach po unasienianiu. W dniu inseminacji lochy i loszki zwykle nie otrzymują paszy, przez kolejne 2 tygodnie otrzymują ograniczoną dawkę paszy do minimum, po 2 tygodniach zwiększamy dawkę paszy, zwykle indywidualnie dostosowaną do potrzeb bytowych. Duże znaczenie na potencjał owulacji i przeżywalność zarodków u loch wieloródek ma wpływ żywienia w czasie laktacji. Odpowiednia strategia żywienia lochy po oproszeniu i przez najbliższe 2 tygodnie wpływa pozytywnie na wzrost liczby owulowanych komórek jajowych i przeżywalność embrionów. W wielu fermach spotkałem się z 3 odpasami na porodówce, osobiście upierałbym się i polecałbym 4 5 krotne zadawanie paszy. W jaki sposób radzi sobie Pan z dużymi miotami na porodówce? W fermach, w których produkcja odbywa się w cyklu zamkniętym trzeba mieć świadomość, iż nie jest sztuką odchować jak największej liczby prosiąt od lochy, kosztem masy odsadzeniowej, ale Prosięta ods./ locha Prosiąt ods./ locha/ rok sztuką jest odchować prosięta w odpowiedniej masie ciała. Potencjał genetyczny potwierdzi się wówczas podczas tuczu, następnie,,na haku w uboju, a ostatecznie w kieszeni właściciela fermy. Znając wartość loch wiem, iż mioty liczące 12 i więcej prosiąt przy losze nie osiągają pożądanej masy odsadzeniowej. W związku z tym w porodówkach gdzie lochy rodzą powyżej 12 prosiąt żywo urodzonych, często wykorzystuje się,,mamki. Daje to możliwość odciążenia loch i tym samym pożądaną masę odsadzeniową prosiąt. Przy omawianiu tego zagadnienia nie można zapomnieć o czynniku ludzkim, zaangażowaniu i opiekuńczości obsługi. Co Pan sądzi na temat wykorzystania mamek i jak zarządzać mamkami? Jak wspominałem w poprzedniej odpowiedzi lochy,,mamki potrzebne są w porodówce w przypadku, kiedy mamy wysoką plenność (powyżej 12 prosiąt żywo urodzonych od lochy). Do pracy z mamkami przygotowywałem się dość długo, przede wszystkim musiałem poznać korzyści i zagrożenia wynikające z tego systemu. Istotne jest to przede wszystkim w stadach o niskim statusie zdrowotnym, gdzie ze względów epizootycznych należy przestrzegać bezwzględnie wszystkich zasad bioasekuracji. Sztuką jest odchować prosięta w odpowiedniej masie ciała Wizyta na duńskich fermach i praca w jednej z nich pomogła mi poznać wiele ciekawych sposobów pracy z,,mamkami. Zaskrzepiając wiedzę praktyczną z posiadaną wiedzą teoretyczną stworzyłem własny system pracy z,,mamkami. Obecnie na fermie pracuje na trzech rodzajach loch przeznaczonych na,,minus warianty : mamka,,b wewnątrzgrupowa, mamka,,a zewnętrzna i mamka,,ab zewnętrzna-awaryjna. Najważniejsze w tym wszystkim jest to, żeby znać potencjał loch,,mamek z wyprzedzeniem. Odpowiednie informacje o każdej laktacji lochy pomagają mi wybrać najlepsze matki na odpowiednie,,minus warianty. Ocena laktacji nie ogranicza się tylko i wyłącznie do masy prosiąt odsadzonych, ocenia się opiekuńczość, poziom agresji w stosunku do obcych prosiąt, budowę wymienia, żerność i poziom katabolizmu, zwracając szczególną uwagę na kondycję w 28 dniu laktacji. Odpowiednie adnotacje pozostają na karcie lochy do końca jej użytkowania. Jakie są korzyści, zagrożenia wynikające z tego systemu? Najważniejszą korzyścią pracy z,,mamkami jest możliwość wyprodukowania większej liczby prosiąt rocznie od statystycznej lochy stada podstawowego. W niektórych przypadkach można poprawić kondycję loch, które podczas ciąży zbyt dużo przybrały na masie (np. z tytułu późnej powtórki), przedłużenie o dwa tygodnie laktacji wpływa korzystnie na poprawienie kondycji loch z,,lekką nadwagą przed kolejną inseminacją. Wadą tego systemu jest to, iż czasami możemy spodziewać się problemów w rozrodzie w kolejnym cyklu rozrodczym. Niemniej jednak chcąc produkować powyżej 26 prosiąt od lochy rocznie, należy skrupulatnie przyjrzeć się temu zagadnieniu i wypracować swój system odpowiadający sytuacji na fermie. Z mgr inż. Grzegorzem Chrostowskim, zootechnikiem rozmawiał Andrzej Łukijańczuk. Na zdjęciu: Grzegorz podczas selekcji loszek Kwartalnik - 7 -

8 PIC426 Dominator WYPEŁNIJ ANKIETĘ! WYGRAJ NAGRODĘ! WYŚLIJ WYPEŁNIONĄ ANKIETĘ WRAZ Z KUPONEM KONKURSOWYM NA ADRES BIURA PIC POLSKA Sp. z o.o. ul. Wazów 8a, Warszawa, A WEŹMIESZ UDZIAŁ W LOSOWANIU NAGRÓD O ŁĄCZNEJ WARTOŚCI zł 1 NAGRODA KNUR INSEMINACYJNY PIC337 (wartość zł) 2 NAGRODA KNUR INSEMINACYJNY PIC426 (wartość zł) 3 NAGRODA KNUR INSEMINACYJNY PIC410 (wartość zł) 10 NAGRÓD POCIESZENIA 10 PORCJI NASIENIA GP (do wyboru) (wartość zł) Losowanie nagród odbędzie się podczas najbliższego Forum PIC! Kwartalnik - 8 -

9 WYPEŁNIJ ANKIETĘ, WYGRAJ NAGORDĘ GOSPODARSTWO I PLANY 1. Czy jesteś klientem PIC? TAK NIE Zamierzam być Nie, nie zamierzam 2. Produkuję: Mam cykl zamknięty Produkuję prosięta Kupuję prosięta Nie jestem hodowcą 3. W najbliższym czasie planuję: Przetrwać Powiększenie gospodarstwa w perspektywie: Pół roku, Roku, 2-3 lat Likwidację stada loch, Tylko produkcja tucznika, Inne Czy jesteś gotowy na wprowadzenie obowiązkowego utrzymania loch w kolcach grupowych? TAK NIE 5. Moje stado: Lochy... szt. Odsadzam... szt. prosiąt/lochę/rok Produkuję... szt. tuczników w średniej wadze kg (waga żywa) Osiągam średnią mięsność... % Średni wiek tucznika... dni 6. Jakiej genetyki używam na swoim gospodarstwie? Lochy:... Knury: Kupuję prosięta od: Sprawdzonych dostawców krajowych Import z Danii, Holandii,... Tucz kontraktowy Inny Nasienie pozyskuję od: Własnych knurów Kupuję 9. Jeżeli kupujesz to Twoimi dostawcami są: SHiUZ/SUL... (jaki?) Stacja PIC Skotniki Autoryzowana Stacja PIC WetRol Insefarm Sp. z o.o. CPN Maxygen CPN Penarlan Inny... (jaki?) 10. Pozyskiwanie Nasienia: Planuję pozostać przy dotychczasowym modelu Planuję rozpocząć pozyskiwanie na fermie Planuję produkcję opartą o nasienie z zakupu 11. Kupując materiał hodowlany zwracam uwagę na (zaznacz dwie cechy): Cenę Jakość Status zdrowotny Serwis techniczny i kontakt z dostawcą 12. Jakie ceny płacisz za: Knura inseminacyjnego?... zł. Uważam, że dobry knur powinien kosztować... zł Knura do krycia naturalnego?... zł. Uważam, że taki knur powinien kosztować...zł Loszkę hodowlaną?... zł. Uważam, że loszka powinna kosztować.. zł KUPON KONKURSOWY WYPEŁNIJ ANKIETĘ, WYGRAJ NAGRODĘ imię... nazwisko... adres... telefon podpis... Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych z dn r. Dz. U. 133 poz. 883 Porcję nasienia?.. zł Uważam, że porcja powinna kosztować zł PRODUKCJA I EKONOMIKA PRODUKCJI 13. Jakie parametry produkcyjne są przez ciebie mierzone? Liczba prosiąt żywo urodzonych Liczby prosiąt odsadzonych Liczby prosiąt odsadzonych/lochę/rok Liczby tuczników sprzedanych lochę/rok Kosztów wyprodukowania 1 kg tucznika (1kg WBC?) Wiek tucznika Wykorzystanie paszy Wartość współczynnika wyproszeń Śmiertelność loch 14. Czy masz problem ze śmiertelnością loch? TAK NIE Jak myślicie ile średnio kosztuje Was padła locha? zł 15. Jakie są podstawowe czynniki brakowania loch na Twoim gospodarstwie? Wiek Waga Nogi Słabe wyniki Inne.(jakie?) Kwartalnik - 9 -

10 WYPEŁNIJ ANKIETĘ, WYGRAJ NAGORDĘ 16. Sprzedaż tucznika (niepotrzebne skreślić) Sprzedaję: na WBC, na wagę żywą, na oko Kontraktuję sprzedaż tucznika TAK NIE Sprzedaję: do dużego zakładu mięsnego, lokalnej ubojni, na skupie, bardzo różnie 17. Co jest wyznacznkiem Twojej produkcji? Opłacalność Sąsiedzi Środowiskowe wymagania Jakość tucznika Inne Kiedy kupujesz loszkę lub knura, jakie czynniki decydują o zakupie materiału hodowlanego? Pora roku Sytuacja rynkowa Cena materiału hodowlanego Cena Żywca 19. Remontując swoje stado wolisz: Loszki z zakupu za gotówkę Własna produkcja loszek w oparciu o loszki prarodzicielskie GP (Program CHM) Własna produkcja loszek w oparciu o zakup nasienia knurów GP (Abonament) Remontuję stado z tucznika 20. Idealna Loszka hodowlana (podaj rzeczywiste wartości lub przedział) Liczba prosiąt żywo urodzonych Liczba prosiąt odsadzonych Liczba tuczników wyprodukowanych lochę/rok Liczba sutków Mięsność Tempo przyrostu Śmiertelność loch Remont stada Apetyt Łatwość obsługi Jakość nóg Inne cechy Idealny Knur hodowlany (podaj rzeczywiste wartości lub przedział) Budowa Długość Wysokość Mięsność Wykorzystanie paszy Oko polędwicy Tłuszcz grzbietowy Przyrost Genetyka Kolor Inne cechy Idealny Tucznik (podaj rzeczywiste wartości lub przedział) Waga Mięsność Wiek podczas sprzedaży Wykorzystanie paszy Budowa Jakość mięsa Genetyka Śmiertelność Inne Idealny Warchlak Wygląd Waga Kolor Genetyka Inne... REKLAMA i SPOTKANIA organizowane przez PIC 24. Czy znajdujesz coś interesującego dla Ciebie w INFORMATORZE PIC? TAK NIE 25. Jakie tematy najbardziej Cię interesują i chciałbyś, aby pojawiały się w gazetce PIC? Czy chciałbyś otrzymywać INFORMATOR PIC oraz informacje o produktach i promocjach w formie elektronicznej? Twój ...@ Czy chciałbyś abyśmy nadal organizowali spotkania rolników - FORUM PIC? TAK NIE 28. Na jakie tematy chciałbyś mieć możliwość porozmawiać z fachowcami i jakie tematy musimy poruszyć na najbliższym spotkaniu?. 29. Czy wystawy - pokazy żywych zwierząt hodowlanych ułatwiają decyzję o ich zakupie? TAK NIE KUPON KONKURSOWY WYPEŁNIJ ANKIETĘ, WYGRAJ NAGRODĘ Kwartalnik

11 PRODUKCYJNOŚĆ, MIĘSNOŚĆ, PLENNOŚĆ RODZINA Camborough daje Ci wybór Camborough24 Mięsność i ekonomika produkcji. Camborough46 Tempo przyrostu i plenność. GP1080 Plenność, tempo przyrostu i wykorzystanie paszy. Kwartalnik

12 ZDROWIE LOSZKI I KNURKI HODOWLANE PIC Z POWODZENIEM UJAWNIAJĄ SWÓJ POTENCJAŁ GENETYCZNY W KAŻDYCH WARUNKACH PRODUKCYJNYCH... Cz. II. Konieczność izolacji oraz adaptacji świń hodowlanych PIC przed ich wprowadzeniem do stad o niższym statusie zdrowotnym. Choroba Grypa świń PRRS Mycoplasma hyopneumoniae Tabela 1 Jednym z ważniejszych warunków poprawy efektywności produkcji gospodarstw towarowych jest sposób wprowadzania, w ramach remontu stada, wysoko wartościowych pod względem genetycznym oraz zdrowotnym loszek i knurków hodowlanych. Właściwie przeprowadzona adaptacja oraz integracja ze świniami stada przyjmującego ma ogromny wpływ na zdrowotność oraz produkcyjność zwierząt nowo wprowadzanych. Tylko wtedy możemy oczekiwać na maksymalne ujawnienie się potencjału genetycznego zakupionych i włączonych do stada loszek i/lub knurków hodowlanych. Realizacja programu izolacji, a następnie adaptacji zwierząt hodowlanych do warunków gospodarstw towarowych ma na celu ochronę stada przyjmującego przed ewentualnym zawleczeniem niepożądanych infekcji/chorób, ale przede wszystkim aklimatyzację nowo zakupionych świń do patogenów bakteryjnych i/lub wirusowych obecnych w danej fermie. Postępowanie takie pozwala również na odpowiednią organizację remontu stada, a co za tym idzie utrzymanie optymalnej, pod względem wydajności, struktury produkcyjnej stada podstawowego. Przed podjęciem decyzji o zakupie zwierząt hodowlanych do remontu stada hodowca powinien zwrócić się do swojego lekarza wet., aby ten porozumiał się z lek. wet. konsultującym fermę zarodową w celu wymiany informacji na temat statusu zdrowotnego świń w obu obiektach i na tej podstawie ustalenia optymalnych warunków adaptacji dla nowo zakupionych loszek i/lub knurków PIC. Zwierzęta hodowlane o wysokim statusie zdrowotnym, przed wprowadzeniem do stada towarowego, powinny być aklimatyzowane przez różny okres czasu, od 3 do 10 tygodni, w zależności od zdrowotności stada przyjmującego. Pozwala to na ich adaptację do innych warunków żywieniowych, technologicznych oraz środowiskowych, ale przede wszystkim do wielu czynników zakaźnych egzystujących w danym obiekcie enzootycznie, przeciwko którym nowe świnie nie mają odporności. Niedopuszczalnym jest takie postępowanie, kiedy loszki i/lub knurki o wysokim statusie zdrowotnym tj. pochodzące ze stad wolnych od mykoplazmowego zapalenia płuc, pleuropneumonii, PRRS czy zakaźnego zanikowego zapalenia nosa są wprowadzone bezpośrednio do fermy, gdzie wymienione zakażenia/choroby występują w formie aktywnej. W takich okolicznościach dochodzi do zachorowań nie tylko podklinicznych, ale często z objawami klinicznymi, konsekwencją czego u loszek bywa opóźnienie wystąpienia rui lub jej całkowity brak, u knurów zaś ma miejsce częściowa lub kompletna utrata libido. Co gorsza, w tej sytuacji nabywca/klient nie obwinia siebie, ale przyczyn niepowodzenia upatruje w samym zwierzęciu lub ewentualnie swoje pretensje kieruje pod adresem firmy genetycznej, rozprowadzającej materiał zarodowy. Kwarantanna/izolacja. Bezpośrednio po przywiezieniu, nowo zakupione świnie powinny być, przez okres przynajmniej 3 tyg., ściśle izolowane od zwierząt stada przyjmującego. W tab.1. przedstawiono okres czasu, jaki musi upłynąć od momentu zakażenia do wykrycia niektórych infekcji u świń. Cele kwarantanny/izolacji: - Umożliwienie zwierzętom odpoczynku po transporcie. - Potwierdzenie statusu zdrowia stada pochodzenia już po zakupie zwierząt. - Proces izolacji pozwala na ewentualne rozwinięcie się objawów klinicznych chorób, będą cych w okresie inkubacji oraz wykonanie badań diagnostycznych w kierunku zakażeń mało specyficznych klinicznie np. PRRS. W niektórych przypadkach wskazane jest badanie par surowic. Polega ono na dwukrotnym badaniu wszystkich lub losowo wybranych świń na kwarantannie. Pierwsze badanie zwykle ma miejsce bezpośrednio (1-2 dni) po zakupie zwierząt, drugie zaś 3 tygodnie później. Postępowanie takie pozwala na precyzyjne wskazanie źródła Dni 7-14 dni Zależy od szczepu wirusa; ok. 20 dni dni i więcej infekcji, w przypadku jej potwierdzenia u nowo zakupionych świń. Pomieszczenie przeznaczone do izolacji zwierząt powinno być zlokalizowane w pewnej odległości od fermy (przynajmniej m). Pomieszczenie/ budynek powinien być używany w systemie wszystko pełne wszystko puste, każdorazowo dokładnie umyte i wydezynfekowane, wolne od ptaków oraz gryzoni. Do obsługi świń powinni być zatrudnieni oddzielni ludzie lub ostatecznie pracownicy fermy jednak pod warunkiem, że zwierzęta na kwarantannie będą obsługiwane pod koniec dnia. Obecność śluzy sanitarnej ( możliwość wzięcia prysznica, zmiana ubrań) jest rozwiązaniem optymalnym z punktu widzenia bioasekuracji. W przypadku jej braku pracownikom obsługującym kwarantannę należy zapewnić oddzielne ubrania, oraz obuwie. Przed wejściem do miejsca izolacji należy umieścić Niedopuszczalne jest bezpośrednie wprowadzanie zwierząt z zakupu do stada naczynie ze środkiem dezynfekcyjnym (np. 1% Virkon) do odkażania rąk. Sprzęt używany do obsługi świń (wagi, wózki, taczki e.t.c.) na kwarantannie nie powinien być używany, w tym samym czasie, w fermie/gospodarstwie. Wszystkie w/w przedsięwzięcia mają na celu ochronę nowo zakupionych świń hodowlanych przed zakażeniem patogenami, bytującymi w gospodarstwie towarowym, jeszcze przed rozpoczęciem procesu aklimatyzacji. Kwartalnik

13 Aklimatyzacja/adaptacja. Zasadniczym celem aklimatyzacji jest powolna, kontrolowana adaptacja świń nowo wprowadzanych do warunków statusu zdrowotnego obiektu przyjmującego. Proces aklimatyzacji można rozpocząć już na kwarantannie jednak nie wcześniej niż po upływie 2 tygodni i powinien trwać, w zależności od sytuacji, od 3 do 10 tygodni. Ogólnie mówiąc czas adaptacji powinien trwać tak długo aż odpowiedni poziom odporności przeciwzakaźnej zostanie uzyskany i potwierdzony odpowiednimi testami laboratoryjnymi, gdy zaistnieje taka potrzeba. Metody aklimatyzacji: 1. Chemioprofilaktyka 2. Immunoprofilaktyka 3. Kontakt z kałem od miejscowych świń (feedback) 4. Umożliwienie kontaktu nos- nos Ad.1. Stosowanie chemioprofilaktyki zaleca się w odniesieniu do zwierząt nowo wprowadzanych do stada o niższym lub bliżej nie określonym statusie zdrowotnym (mieszane zakażenia układu oddechowego) oraz tam, gdzie występuje klinicznie lub podklinicznie dyzenteria świń. Metafilaktyczne stosowanie chemioterapeutyków powinno się rozpocząć w momencie wprowadzania zwierząt do obiektu lub ich pierwszego, bezpośredniego kontaktu w każdych innych okolicznościach, ze świniami stada przyjmującego. Do tego celu powinien być użyty antybiotyk o szerokim spektrum działania (amoksycylina, tetracyklina, linkomycyna, tiamulina). Stosowanie antybiotyku w dawce profilaktycznej należy kontynuować przez okres 3-4 tygodni. W przypadku wystąpienia klinicznych objawów ze strony układu oddechowego czy dyzenterii zwierzęta należy niezwłocznie poddać leczeniu przy użyciu odpowiedniego antybiotyku o szerokim spektrum działania (tiamulina, tetracyklina, enrofloksacyna, linkospektyna), w iniekcji. Ad.2. W procesie aklimatyzacji zaleca się, aby nowo zakupione świnie były zaszczepione przeciwko chorobom, które nie występują w fermie pochodzenia, a są obecne w stadzie przyjmującym. Do nich zaliczyć należy: - Zakaźne zanikowe zapalenie nosa szczepić dwukrotnie w odstępie 3-4 tyg. Pierwszą immunizację należy wykonać bezpośrednio po przywiezieniu zwierząt na kwarantannę. - Mykoplazmowe zapalenie płuc jeśli zwierzęta pochodzą ze stad wolnych od Mhp należy poddać je dwukrotnemu szczepieniu w odstępie 2 tyg. tuż po przywiezieniu na kwarantannę. - Pleuropneumonia loszki powinny być zaszczepione dwukrotnie w odstępie 3 tyg. natychmiast po wstawieniu ich na kwarantannę. - PRRS jeśli stado towarowe jest niestabilne zaleca się dwukrotne szczepienie szczepionką inaktywowaną po wcześniejszej ekspozycji świń na zakażenie wirusem miejscowym (opis postępowania poniżej) lub stosuje się 2-krotną immunizację przy użyciu szczepionki żywej, po czym następuje 8-tyg. okres kwarantanny przed ich włączeniem do stada (sposób postępowania powinien być każdorazowo uzgodniony z lek.wet.). - Cirkowirus świń typu 2 w wielu fermach szczepienie zwierząt nowo zakupionych daje bardzo korzystne efekty w aklimatyzacji loszek/knurków do nowych warunków. Dodatkowo przed użyciem zwierząt hodowlanych do rozrodu rekomenduje się szczepienie przeciwko: - Zakażeniom parwowirusowym świń (PPV) - loszki i knurki powinno się szczepić nie wcześniej niż po ukończeniu przez nie 6 miesięcy życia jednak nie później niż 2-3 tyg. przed kryciem/pobieraniem nasienia. - Różycy - szczepić na kwarantannie lub nieco później łącznie ze szczepieniem przeciw PPV. Nie ma potrzeby szczepić przeciw różycy świń młodszych niż 3 miesiące. Ad.3. Z uwagi na niemożność uodpornienia sztucznego (szczepienia) przeciw wszystkim, bakteryjnym, a szczególnie wirusowym, patogenom potencjalnie występującym w danym środowisku hodowlanym w praktyce coraz częściej stosuje się naturalne metody immunizacji świń. Jedną z nich jest podawanie kału świniom zakupionym z zewnątrz jako pierwszy etap procesu ekspozycji na zakażenia bytujące w danym obiekcie. W rzeczywistości najczęściej jest to jedyna możliwość jakiegokolwiek kontaktu zwierząt nowych ze środowiskiem fermy przed ich pełnym włączeniem do stada. Postępowanie to należy rozpoczynać po upływie ok. 2-3 tyg. od wstawienia świń na kwarantannę. Polega ono na dostarczaniu do kojców z nowo wprowadzanymi zwierzętami, 3 razy w tygodniu, 2-3 kg kału, najlepiej od warchlaków a później także i loch. Ma to bardzo pozytywne znaczenie w odniesieniu do koronawirusów i rotawirusów, a także odmiennych szczepów E.coli, z którymi nowo zakupione zwierzęta nie miały wcześniej kontaktu. Postępowanie takie służy oudpornieniu nowo wprowadzanych, wrażliwych, świń przeciw wymienionym infekcjom. Należy jednak podkreślić, że z tej metody postępowania nie powinno się korzystać w stadach, gdzie występuje kliniczna forma dyzenterii oraz częste przypadki różycy świń. Sprzyja to rozprzestrzenianiu się tych zakażeń w środowisku. Ad. 4. Bezpośredni kontakt nos nos ze zwierzętami stada przyjmującego jest kolejnym etapem programu integracji i powinien mieć miejsce w trzecim tyg. aklimatyzacji świń. Do tego celu mogą być użyte, w zależności od statusu zdrowotnego fermy, wybrakowane lochy, loszki, warchlaki i niekiedy tuczniki. Bezpośrednia ekspozycja odbywa się poprzez umieszczenie świń odpowiedniej grupy wiekowej z danego stada w sąsiednim kojcu z ażurowymi ściankami działowymi. Ważnym elementem w tym procesie są odpowiednie proporcje liczbowe między poszczególnymi grupami świń. Przyjmuje się, że na jedno zwierzę z danego stada nie powinny przypadać więcej niż 3-4 świnie nowo wprowadzane. Metoda ta okazała się szczególnie przydatna w procesie adaptacji loszek hodowlanych, wprowadzanych do stad zakażonych wirusem PRRS. W tym przypadku optymalną grupą wiekową, z której powinny być wybrane zwierzęta zakażające (długo utrzymujące się nosicielstwo i siewstwo wirusa) są 6-10 tyg. Pełna wiedza o statusie zdrowia stada namnażającego jest niezbędna do wprowadzenia zwierząt hodowlanych warchlaki. Proces zakażania, aby był skuteczny powinien składać się z trzech (inna grupa warchlaków) 2-3 dniowych cykli. Po tym czasie zwierzęta nowe należy izolować jeszcze przez kolejne 8 do 10 tyg. w celu wytworzenia odpowiedniego poziomu przeciwciał z jednej strony, z drugiej zaś całkowitego zaniku nosicielstwa i siewstwa wirusa, co jest warunkiem koniecznym przy wprowadzaniu loszek remontowych do stabilnego (wolnego od aktywnej formy wirusa PRRS) stada loch. Tak długa aklimatyzacja może być zrealizowana tylko w odniesieniu do zwierząt hodowlanych, zakupionych w niższej wadze np kg. Należy to mieć zawsze na uwadze już na etapie planowania zakupu materiału hodowlanego do remontu stada. Kiedy aklimatyzacja jest niewystarczająca (wystąpienie klinicznej formy choroby): - Krótki okres czasu (<3 tyg.) pomiędzy ekspozycją naturalną lub szczepieniem, a wprowadzeniem świń do stada, co uniemożliwia wytworzenie odpowiedniego poziomu odporności. - Zbyt duża dawka zakaźna ma to miejsce szczególnie wtedy, gdy loszki czy knurki wprowadzone są do pomieszczenia izolowanego, ale mieszczącego się w budynku ze wspólnym kanałem wentylacyjnym, gdzie znajduje się kilkaset tuczników. - Pomieszczenie, przeznaczone na kwarantannę nie jest użytkowane w systemie wszystko pełne-wszystko puste. Nowo wprowadzane, w pełni wrażliwe, świnie Kwartalnik

14 wchodzą w bezpośredni kontakt z innymi zwierzętami, które wcześniej były już aklimatyzowane w obecności osobników miejscowych (uległy zakażeniu określonymi patogenami). Optymalny wiek zwierząt hodowlanych, przeznaczonych do remontu stada: - Powinien być uzależniony od statusu zdrowotnego stada przyjmującego. Do stad wolnych od wirusa PRRS z powodzeniem można wprowadzać loszki o wadze kg., po ich wcześniejszej kilkutygodniowej adaptacji w odniesieniu do innych niż wirus PRRS patogenów. - W przypadku stad niestabilnych dla wirusa PRRS zalecałbym zakup loszek lżejszych (60-70 kg), a następnie ich właściwą tzn. długotrwałą aklimatyzację. Reasumując, należy jeszcze raz podkreślić, że optymalny proces adaptacji zwierząt hodowlanych PIC uzależniony jest od uzyskania pełnej wiedzy nt. statusu zdrowotnego stada namnażającego materiał zarodowy oraz fermy towarowej klienta. Tylko prawidłowo przeprowadzona kwarantanna, a następnie aklimatyzacja mogą zapewnić pełne ujawnienie się i maksymalne wykorzystanie potencjału genetycznego wprowadzonych do stada loszek i knurków hodowlanych PIC. Dr hab. Kazimierz Tarasiuk Główny Lekarz Weterynarii PIC Polska i Europa Centralna Zdrowa genetyka przynosi korzyści. NIE WCHODZIĆ NO ENTRY Ferma Objęta Programem Ochrony Zdrowia Health Control Program W ciągu ostatnich 12 miesięcy PIC Polska w ramach kontroli zdrowia stad namnażających, dla zwiększenia bezpieczeństwa swoich klientów, sfinansowała badania laboratoryjne surowic, w kierunku wielu ważnych chorób świń. Jak Ty chronisz swoje stado? A jak Ciebie chroni Twój dostawca? Zdrowy zysk! Kwartalnik

15 AKTUALNOŚCI * Na poczatku roku 2011 narodziły się pierwsze Dominatory, które już jako PIC426 będą dostępne w czerwcu Nowy produkt PIC! * W dniu w dniu 11 lutego 2011 r. na terenie MTP podczas targów FARMA odbyło się uroczyste ogłoszenie wyników i wręczenie wyróżnień Ogólnopolskiego Konkursu Producent i Hodowca Trzody Chlewnej 2010 Roku - VII edycja. W gronie 12 laureatów znalazły się dwa gospodarstwa specjalizujące się w produkcji prosiąt i współpracujące z firmą PIC. W kategorii Producent wyróżnienie otrzymali: Ewa i Rafał Kuczyńscy Aleksandra i Paweł Nieśmiałek Gratulujemy! * Zwierzęta PIC zostały dopuszczone przez POLSUS do udziału w programie PQS! ANALIZA RYNKU * Cena żywca wieprzowego rośnie od dwóch miesięcy. W ocenach z wielu źródeł ten trend będzie zachowany w najbliższym czasie. Obok wykres koniunkturalny. * Ceny wieprzowiny rosną na wszystkich kontynentach, ceny wieprzowiny były w roku 2010, aż o 11% niższe w porównaniu do roku 2011r. * Ceny zbóż i roślin oleistych podlegają w ostatnich miesiącu wahaniom. Trend wzrostowy został jednak zachowany, chociaż zdecydowanie zwolnił. Duży wpływ na tą sytuację ma kapitał spekulacyjny. * Kryzys ekonomiczny wpływa na zmniejszenie konsumpcji mięsa wieprzowego, spadek szacuje się na 0,4 kg. * Ceny mięsa drobiowego również podlegają ogromnym wahaniom i kontynuują wzrosty. Ma to wpływ na jego konsumpcję, która według szacunków spadnie o około 0,2 kg w 2011r. T Uboje Analiza wpływu liczby ubojów w Europie na zmianę ceny tusz NB: Monthly Slaughter "official" slaughter only Source: EU Commission DG AGRI (spodziewane) Uboje EU 27 Cena 175,00 165,00 155,00 145,00 135,00 125,00 115,00 105,00 Euro/ 100kg Aby dokonać właściwego doboru produktów, skontaktuj się z Przedstawicielem PIC: Polska północno-zachodnia: Piotr Paszkiel tel.: piotr.paszkiel@pic.com Polska południowo-zachodnia: Piotr Szeja tel.: piotr.szeja@pic.com Polska zachodnia: Bronisław Breninek tel bronislaw.breninek@pic.com PP BB PSZ AB Nasienie można zamówić w Stacjach: PIC Skotniki tel.: gtcskotniki@pic.com WetRol tel.: ; wetrol@wp.pl Polska północna i centralna: Adam Bieliński tel.: adam.bielinski@pic.com Polska północno-wschodnia: Krzysztof Fil tel krzysztof.fil@pic.com Polska południowo-wschodnia: Jakub Baltaziak tel jakub.baltaziak@pic.com Kwartalnik KF JB

16 NAJTAŃSZE ROZWIĄZANIE REMONTU STADA NASIENIE MOŻNA ZAMÓWIĆ W STACJACH: SKOTNIKI TEL WETROL TEL NASIENIE DOSTĘPNE TAKŻE W OPAKOWANIU TYPU GEDIS. KNURY DO PRODUKCJI LOSZEK GP1010 GP1020 GP1125 Kwartalnik