INFORMATYKA I L A TEX

Transkrypt

1 Wykład INFORMATYKA I L A TEX Marta Tyran-Kamińska semestr letni 2004/2005

2 TEX program stworzony przez Donalda Knutha, przeznaczony do składu tekstów w sposób automatyczny, w szczególności tekstów matematycznych. Język programowania, o specyficznej składni i dużej liczbie poleceń. Poleceń pierwotnych (wbudowanych) jest około 300. Z poleceń pierwotnych zbudowano zestawy poleceń wyższego poziomu. Taki zestaw poleceń plus wzorce przenoszenia wyrazów tworzą format. AMSTEX, MEX L A TEX, AMSL A TEX, PDFL A TEX ConTEXt System TEX 2

3 Elementy składowe 3 minimum: program tex, sterowniki, zbiór fontów i edytor tekstu dystrybucja TEX fptex, MiKTEX dla Windows tetex dla Unix/Linux gwtex dla MacOS programy pomocnicze Edytor tekstu współpracujący z TEX Winshell TeXicCenter LaTeX Editor WinEdt Ghostscript/Gsview Adobe Reader

4 Od pliku źródłowego do... 4 plik.tex LATEX PDFLATEX plik.log plik.dvi plik.pdf yap.exe DVIPS Adobe Reader Ekran plik.ps Ekran GsView Ekran

5 Plik źródłowy 5 Ogólna postać polecenia \nazwa \nazwa[...] \nazwa{...} \nazwa[...]{...} \nazwa{...}{...}... np. \today 16 marca 2006 \\ \\[1.5cm] \emph{tekst} tekst $\sqrt{x}$ x $\sqrt[5]{x}$ 5 x nazwa znak, nazwa angielska, skrót angielskiej nazwy,... [...] argument opcjonalny {...} argument obowiązkowy

6 Plik źródłowy 6 Znaki zastrzeżone \ $ _ ^ % { } # & Jak to zrobić \$ $ % { } \ \% \{ \} $\backslash$ % To jest komentarz.

7 Plik źródłowy 7 Otoczenia \begin{nazwa}... \end{nazwa} Centrowanie Pierwsza linia tekstu druga linia tekstu itd. Pierwsza linia tekstu druga linia tekstu itd. \begin{nazwa}[...]{...}... \end{nazwa} \begin{center} Centrowanie \\ Pierwsza linia tekstu \\ druga linia tekstu \\ itd. \end{center} \begin{flushright} Pierwsza linia tekstu \\ druga linia tekstu \\ itd. \end{flushright}

8 Plik źródłowy 8 Klasy i pakiety \documentclass[opcje]{klasa} \usepackage[opcje]{pakiety} \begin{document} \end{document} } preambuła } zawartość dokumentu Standardowe klasy dokumentów i ich opcje article report book letter Pakiety 11pt 12pt a4paper polski inputenc amssymb amsthm color graphics...

9 Struktura dokumentu 9 Strona tytułowa \title{...} \author{...} \maketitle Mój pierwszy artykuł Jan Kowalski 23 marca 2005 Treść dokumentu \documentclass[12pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[cp1250]{inputenc} \title{mój pierwszy artykuł} \author{jan Kowalski} \date{23 marca 2005} \begin{document} \maketitle Treść dokumentu 1 \end{document}

10 Struktura dokumentu 10 Podział dokumentu \nazwa{nagłówek} \nazwa*{nagłówek} \tableofcontents gdzie nazwa: part subsection paragraph section subsubsection subparagraph W klasie article part jest jednostką opcjonalną. paragraph i subparagraph nie są numerowane. Nie są także numerowane polecenia z *. W klasie book występuje jeszcze chapter.

11 Struktura dokumentu 11 Mój pierwszy artykuł 1 Tytuł rozdziału Tu wpisujemy treść tego rozdziału Tytuł podrozdziału Tu wpisujemy Tytuł Tu wpisujemy... Jan Kowalski 23 marca 2005 Tytuł kolejnego podrozdziału... 2 Tytuł kolejnego rozdziału Tytuł podrozdziału... Spis treści 1 Tytuł rozdziału Tytuł podrozdziału Tytuł Treść dokumentu \section{tytuł rozdziału} Tu wpisujemy treść tego rozdziału... \subsection{tytuł podrozdziału} Tu wpisujemy... \subsubsection{tytuł} Tu wpisujemy... \subsection*{tytuł kolejnego podrozdziału}.. \section{tytuł kolejnego rozdziału}... \subsection{tytuł podrozdziału}... \tableofcontents 2 Tytuł kolejnego rozdziału Tytuł podrozdziału

12 Akapity 12 Akapit kończy jeden pusty wiersz lub większa ich ilość. \newline lub \\ kończy daną linię. \newpage zaczyna nową stronę. W jednym akapicie mamy informacje na pewien temat, a gdy przejdziemy do drugiego akapitu to zobaczymy... Gdy piszemy dalej, piszemy dalej, piszemy dalej, piszemy dalej, piszemy dalej, piszemy dalej. Wymuszone przejście do nowej linii... W jednym akapicie mamy informacje na pewien tem do drugiego akapitu to zobaczymy... Gdy piszemy dalej, piszemy dalej, piszemy dalej piszemy dalej. \\ Wymuszone przejście do nowej

13 Wzory matematyczne 13 Wzory w tekście $...$ Wzory eksponowane \[...\] \begin{equation}...\end{equation} Niech $a=b+c$. Niech a = b + c. Wtedy Wtedy \[b=a-c,\] b = a c, \begin{equation} c = b a. (1) c=b-a. \end{equation} Rzadziej używane \(...\) lub \begin{math}...\end{math} \begin{displaymath}...\end{displaymath}

14 Wzory matematyczne 14 \frac{...}{...} Ułamek napisany w wierszu x+2 x+1 +5 x 2 +1, a eksponowany...^{...}..._{...} x x+1 x Indeksy możemy dowolnie zagęszczać \sum \prod x mn l i j Sumy i iloczyny wyglądają następująco n i=1 ij=1 a i, lepiej tak n i i=1 j=1 a i. Ułamek napisany w wierszu $\frac{\frac{x+2}{x+1}+5}{x^2+1}$, a eksponowany \[\frac{\frac{x+2}{x+1}+5}{x^2+1}.\] Indeksy możemy dowolnie zagęszczać \[x_{i_{j}}^{m^{n_{l}}}\] Sumy i iloczyny wyglądają następująco $\sum_{i=1}^n \prod_{j=1}^{i}a_i$, lepiej tak \[\sum_{i=1}^n \prod_{j=1}^{i}a_i.\]

15 Wzory n matematyczne i a i. i=1 j=1 15 \lim Granice w tekście lim n b n, a eksponowane lim n bn. \limits Stosowane po operatorze matematycznym daje efekt lim b n oraz a i. n i=1 j=1 Jednakże zwiększa ono odległość pomiędzy kolejnymi wierszami, co czasem może być efektem niepożądanym. n i Granice w tekście $\lim_{n\to\infty} b^n$, a eksponowane \[\lim_{n\to\infty} b^n.\] Stosowane po operatorze matematycznym daj $\lim\limits_{n\to\infty} b^n$ oraz $\sum\limits_{i=1}^n \prod\limits_{j=1}^{i}a_i.$ Jednakże zwiększa ono odległość pomiędzy wierszami, co czasem może być efektem nie 1

16 Wzory matematyczne 16 \; \: \, \! \quad \qquad Dostępne odstępy w trybie matematycznym \int aa a a aa a a. Całki wprowadzamy b a f(x)dx f(x)dx lub X b a f(x)dx X f(x)dx, ale lepiej zrobić przerwę przed dx b a f(x) dx X f(x) dx X lub f(x) dx. Dostępne odstępy w trybie matematycznym \[ a a \; a \: a \, a \! a \quad a \qquad a.\] Całki wprowadzamy $\int_a^b f(x) dx$ lub $\int_x f(x) dx$ lub \[\int_a^b f(x) dx \quad \int_x f(x)dx,\] ale lepiej zrobić przerwę przed $dx$ \[\int_a^b f(x) \, dx \quad \int_x f(x) \, dx \quad \int\limits_x f(x) \, dx.\]

17 Wzory matematyczne 17 \colon Można f : X Y ale lepiej f: X Y. {... \choose...} ( ) ( ) n n k k + m \bigvee \bigwedge \exists \forall x X y Y f(x, y) x X y Y f(x, y) \bigcap \bigcup A n,m n=1 m=1 Można $f: X \rightarrow Y$ ale lepiej $f \colon X \rightarrow Y$. \[ {n \choose k} \quad {n \choose k+m} \] \[ \bigvee_{x\in X} \bigwedge_{y\in Y} f(x,y) \] \[ \exists_{x\in X} \forall_{y\in Y} f(x,y) \] \[ \bigcap_{n=1}^{\infty} \bigcup_{m=1}^{\infty}a_{n,m} \]

18 Wzory matematyczne 18 Symbole <, > <, > \not < \leq \geq, \neq, \not= \equiv \sim \approx \subset \subseteq \supset \in \cap \cup \emptyset \ \setminus Funkcje sin \sin cos \cos tan, tg \tan, \tg cot, ctg \cot, \ctg ln \ln log \log arcsin \arcsin arccos \arccos max \max min \min sup \sup inf \inf lim sup \limsup lim inf \liminf a \sqrt{a} n a \sqrt[n]{a}

19 Wzory matematyczne 19 Symbole \times \div \wedge \vee \rightarrow \Rightarrow \Leftrightarrow \longrightarrow = \Longrightarrow \Longleftrightarrow \nearrow \searrow \uparrow \downarrow \rightrightarrows \mapsto Litery greckie α \alpha β \beta γ \gamma δ \delta ɛ \epsilon ε \varepsilon ζ \zeta η \eta θ \theta ϑ \vartheta λ \lambda µ \mu ν \nu π \pi ρ \rho ϱ \varrho

20 Wzory matematyczne 20 Matematyczne kroje pisma przykład polecenie pakiet ABCdef \mathrm{abcdef} ABCdef \mathbf{abcdef} ABCdef \mathnormal{abcdef} ABC \mathcal{abc} ABCdef \mathfrak{abcdef} amssymb ABC \mathbb{abc} amssymb ABC \mathds{abc} dsfont \usepackage{amssymb,dsfonts} Akcenty matematyczne przykład polecenie przykład polecenie {}}{

21 ABCdef \mathfrak{abcdef} amssymb ABC \mathbb{abc} amssymb ABC \mathds{abc} dsfont Wzory matematyczne 21 Akcenty matematyczne przykład polecenie przykład polecenie {}}{ ABCdef \overbrace{abcdef} ǎ \check{a} ABCdef }{{} \underbrace{abcdef} ă \breve{a} ABCdef \widehat{abcdef} â \hat{a} ÃBC \widetilde{abc} ã \tilde{a} ABCdef \overline{abcdef} ā \bar{a} ABC \overrightarrow{abc} a \vec{a} {}}{ } {{ } 17 \stackrel{...}{...} X f Y \[ \underbrace{1+\overbrace{1+\ldots+1}^{15}+1}_{17} \]

22 Wzory matematyczne 15 {}}{ } {{ } 17 \stackrel{...}{...} 22 X f Y x def = (x 1,..., x n ) \displaystyle X f Y \textstyle 2 x(i) a 2 x(i) \scriptstyle \scriptscriptstyle \[ X \stackrel{ f}{\rightarrow} Y \] \[ \vec{x} \stackrel{\mathrm{def}}{=} (x_1,\ldots,x_n) \] \[ X \stackrel{\displaystyle f}{\rightarrow} Y \] $2^{x(i)}$ a $ 2^{\textstyle x(i)}$

23 Wzory matematyczne 23 \left \right n=1 n=1 ( n n ( n + 1 ) n 2 n )n \ \langle \rangle x x, y \ldots \cdots \vdots \ddots (x 1,..., x n ) x x n \[ \sum_{n=1}^\infty \left(\frac{n+1}{2^n}\right)^n \] \[ \sum_{n=1}^\infty (\frac{n+1}{2^n})^n \] \[ \ x\ \quad \langle x,y \rangle \] \[ \ldots \quad \cdots \quad \vdots \quad \ddots \] \[ (x_1, \ldots,x_n) \quad x_1+ \cdots +x_n \] \cdot \circ f g f g \[ f\cdot g \quad f\circ g \]

24 Wzory w kolumnach 24 Otoczenie array \begin{array}{kol_1...kol_n}... &... \\... &... \end{array} kol_i: l c r *{ile_kolumn}{wyrównanie} \[ \begin{array}{clr} 1 & 2 & 3 \\ 345 & 456 & 567 \end{array} \]

25 Wzory w kolumnach 25 x = { x, gdy x 0; x, gdy x < 0. \[ \left[\begin{array}{*{3}{c}} 1 & 2 & 3 \\ 4 & 5 & 6 \\ 7 & 8 & 9 \end{array}\right] \] \[ \left[\begin{array}{ccc} 1 & \cdots & 3 \\ \vdots & \ddots & \vdots\\ 4 & \cdots & 6\\ \end{array}\right] \] \[ x = \left\{\begin{array}{rl} x, & \mbox{gdy } x\ge 0;\\ -x, & \mbox{gdy } x<0. \end{array}\right. \]

26 Wzory numerowane 26 Otoczenie eqnarray \begin{eqnarray}... &=&... \\... &=&... \end{eqnarray} Wtedy b = a c (2) c = a b. (3) Wtedy \begin{eqnarray} b &=& a-c \label{r:pie}\\ c &=& a-b. \end{eqnarray}

27 Wzory numerowane 27 W otoczeniu eqnarray aby usunąć numer danego równania należy w danym wierszu dopisać \nonumber. Wtedy ze wzoru (2) wynika x = a + y = b + c + y (4) Otoczenie eqnarray* Wtedy ze wzoru~(\ref{r:pie}) wynika \begin{eqnarray} x &=& a+y \nonumber\\ &=& b+c+y \label{r:pie2} \end{eqnarray} Z równania (4) otrzymujemy x d < α Z równania~(\ref{r:pie2}) otrzymujemy \begin{eqnarray*} x &\leq & d \\ & < & \alpha \end{eqnarray*}

28 Koniec Narzędzia: L A TEX, wrapfig, texpower Rysunki: Inkscape L A TEX Slide Macro Packages: Wendy McKay, Ross Moore