Składanie akapitów indentfirst

Transkrypt

1

2 Składanie akapitów LaTeX ustala miejsca złamań linii oraz wielkość odstępów między słowami Sposób składania akapitów zależy od użytej klasy dokumentu Najczęściej pierwszy wiersz akapitu jest wcięty, a między akapitami nie ma dodatkowych odstępów Zgodnie z anglo-amerykańskimi zwyczajami typograficznymi LATEX nie wstawia wcięcia akapitowego bezpośrednio po tytułach rozdziałów, punktów itd. Efekt wcięcia bezpośrednio po tytułach rozdziałów można osiągnąć przez dołączenie w preambule pakietu indentfirst

3 Składanie akapitów c.d. Instrukcja \\ lub \newline nakazuje LaTeXowi złamanie linii. Polecenia te rozpoczynają nową linię bez rozpoczynania nowego akapitu. Instrukcja \\* dodatkowo zakazuje złamania strony (w miejscu złamania linii). Instrukcja \newpage rozpoczyna nową stronę. Instrukcje \linebreak[n], \nolinebreak[n], \pagebreak[n] oraz \nopagebreak[n] oznaczają, odpowiednio: zachętę do złamania wiersza, niezgodę na złamanie wiersza, zachętę do złamania strony i niezgodę na złamanie strony (w miejscu ich wystąpienia w dokumencie). Argument n (wartość domyślna 4), o wartościach od 0 do 4, określa stopień tej zachęty (niezgody).

4 Składanie akapitów c.d. Jeżeli w wierszu zakończonym instrukcją \newline jest zbyt mało tekstu, to LaTeX wstawi po tekście odpowiedni odstęp. Jeżeli zamiast \newline użyjemy \linebreak, to LaTeX postara się wyrównać zawartość kończonej linijki do prawego marginesu. Zbyt małe wypełnienie wiersza tekstem zmusi LaTeXa do umieszczenia między wyrazami zbyt dużych odstępów Instrukcje \clearpage, \cleardoublepage rozpoczynają skład nowej strony. Instrukcja \cleardoublepage działa tak, jak \clearpage, z tym że rozpoczynana nowa strona ma numer nieparzysty. W razie potrzeby tworzona jest strona pusta.

5 Składanie akapitów c.d. Jeżeli na stronie zakończonej instrukcja \newpage albo \clearpage jest zbyt mało tekstu, to LaTeX wstawia odpowiedni odstęp u dołu strony. W przypadku polecenia \pagebreak LaTeX wyrównuje zawartość kolumny do dolnego brzegu, wstawiając odstępy pomiędzy akapitami lub innymi elementami

6 Przenoszenie wyrazów W razie potrzeby LATEX przenosi (dzieli) wyrazy Właściwe miejsca przenoszenia można zadać instrukcją: \hyphenation{słowo1 słowo2 słowo3...} Słowa z listy argumentów można dzielić wyłącznie w miejscach oznaczonych znakiem - Instrukcji tej wolno użyć jedynie w preambule dokumentu Słowa-argumenty mogą zawierać (oprócz znaku -) wyłącznie litery, nie mogą zawierać żadnych znaków specjalnych ani symboli Przykład: \hyphenation{radio-spektro-skopia miasto} pozwala podzielić słowo radiospektroskopia w dwóch miejscach i w ogóle zabrania dzielić słowa miasto.

7 Przenoszenie wyrazów c.d. Instrukcja \- wskazuje, w których miejscach wolno LaTeXowi przenieść wyraz do nowego wiersza LaTeX nie podzieli tego wyrazu w żadnym innym miejscu Instrukcja odnosi się do konkretnego wystąpienia słowa w dokumencie i nie wpływa na miejsca podziału w innych jego wystąpieniach Przydaje się ona szczególnie w wypadku wyrazów ze znakami specjalnymi gdyż automatycznie LATEX dzieli jedynie wyrazy złożone z samych liter.

8 Przenoszenie wyrazów c.d. Tekst będący argumentem polecenia: \mbox{tekst} nigdy nie zostanie przeniesiony. Przykład: Numer mojego telefonu za jakiś czas zmieni się na \mbox{ } Polecenie \fbox jest podobne do \mbox, z tym że dodatkowo dookoła argumentu rysuje ramkę. Przykład: Parametr \fbox{\emph{nazwa}} to nazwa pliku.

9 Znaki specjalne. Wielokropek (...) W typowym piśmie maszynowym przecinek oraz kropka zajmują tyle samo miejsca co każdy inny znak. W piśmie drukarskim szerokość tych znaków jest z reguły bardzo mała i dlatego, jeżeli umieścimy je obok siebie, to odstępy miedzy nimi będą zbyt małe. Do uzyskiwania wielokropka (trzech kropek) używamy instrukcji \ldots Przykład: Nie tak..., lecz raczej tak:\\ Nowy Jork, Tokio, Budapeszt, \ldots

10 Akcenty LaTeX umożliwia wstawienie znaków akcentowanych i specjalnych używanych w wielu językach. W tabeli zestawiono wszystkie możliwe akcenty dla litery o. Instrukcje te można stosować również do dowolnej innej litery.

11 Akcenty c.d. W przypadku akcentów nad literami i oraz j należy znad tych liter usunąć kropkę. Służą do tego instrukcje \i oraz \j. Przykład: H\^otel, na\"\i ve, \'el\'eve,\\ sm\o rrebr\o d,!`se\~norita!,\\ Sch\"onbrunner Schlo\ss{} Stra\ss e

12 Odstępy niełamliwe Polskie zasady typograficzne nie pozwalają przy łamaniu akapitu pozostawiać na końcu wierszy jednoliterowych spójników lub przyimków. Przykładowo w zdaniu Jan Kochanowski urodził się w Czarnolesie nieładnie wyglądałby przyimek w występujący na końcu wiersza. Odstępy, na których nie wolno złamać wiersza, zaznacza się w pliku źródłowym przez umieszczenie znaku tyldy ~ zamiast odstępu. Na przykład, w powyższej sytuacji powinniśmy zapisać w pliku źródłowym: w~czarnolesie. Ze względu na zależność od kontekstu obowiązek decydowania o użyciu tyldy spada na użytkownika LaTeXa.

13 Polskie znaki diakrytyczne Standardowe polecenia akcentowe LaTeX-a umożliwiają zapis wszystkich polskich znaków diakrytycznych w następującej postaci: \k{a} \'c \k{e} \l{} \'n \'o \'s \'z \.z \k{a} \'C \k{e} \L{} \'N \'O \'S \'Z \.Z

14 Odstępy między wyrazami Aby wyrównać prawy margines, LaTeX wstawia pomiędzy słowa odstępy różnej wielkości. Odstęp wstawiany na końcu zdania jest trochę większy, ponieważ tak składa się książki w krajach anglosaskich. LaTeX zakłada, że zdania mogą się kończyć kropką, znakiem zapytania lub wykrzyknikiem. Wyjątki od wymienionych wyżej zasad muszą być jasno zaznaczone w tekście. Backslash \ poprzedzający spacje oznacza odstęp normalnej wielkości Tylda ~ wstawia normalny odstęp Instrukcja \@ wstawia większy odstęp

15 Odstępy między wyrazami c.d. Wstawianie większych odstępów na końcu zdań to zwyczaj anglosaski. W kontynentalnej Europie tradycyjnie się tego nie robi. Wstawianie większych odstępów na końcu zdań można (należy) wyłączyć, wykonując instrukcje: \frenchspacing Pakiet polski domyślnie wykonuje instrukcje \frenchspacing.

16 Pogrubienie, pochylenie, podkreślenie, zmiana rozmiaru, koloru i stylu czcionki Formatowanie tekstu Polecenia te można oczywiście łączyć, zagnieżdżając jedno w drugim np. \textbf{\textsf{baltazar Gąbka}}

17 Formatowanie tekstu c.d. Rozmiar czcionki może być jednym z następujących:

18 Formatowanie tekstu - przykład \textit{polecenia te można } oczywiście łączyć. \\ \textbf{polecenia te można } oczywiście łączyć. \\ \underline{polecenia te można } oczywiście łączyć. \\ \textsc{polecenia te można } oczywiście łączyć.

19 Kroje czcionek \rm to krój zwany Roman. Styl ten przyjmowany jest przez LaTeX jako opcja domyślna, jeśli nic innego nie zadeklarujemy. \em emphasis pomiędzy \it i \rm \bf - krój czcionek zwany Bold face, używany jest w tytułach oraz do bardzo wyraźnego wyróżnienia wyrazów. \it krój zwany italic jest dość rozpowszechniony. \sl styl slanted. \sf krój czcionek zwany sans serif. \sc small capital \tt udaje maszynę do pisania.

20 Kroje czcionek - przykład Jeśli użyjemy którejś z tych komend w postaci podanej powyżej, np.$\backslash$bf \bf, to cały dalszy tekst pisany będzie tym krojem czcionki, aż do napotkania kolejnej deklaracji, np.$\backslash$sl \sl, która spowoduje zmianę kroju. Dopiero napisanie $\backslash$rm \rm spowoduje powrót do standardowego kroju używanego przez \LaTeX.

21 Poprzedni sposób zmiany czcionek nie jest zbyt wygodny, zwłaszcza, gdy inną czcionką napisany ma być mały fragment tekstu. Takie fragmenty lepiej wskazywać w sposób następujący: {\bf fragment tekstu} Kroje czcionek c.d. Zwróćmy uwagę, że w odróżnieniu od wielu innych komend LaTeXa, lewy nawias klamrowy zaczyna się przed backslashem. Odstęp przed rozpoczęciem właściwego tekstu jest konieczny, by wskazać LaTeXowi gdzie kończy się komenda. Jeszcze jeden sposób zmiany czcionek ma postać: \begin{em} Tekst. \end{em}

22 Podzielenie dokumentu na rozdziały, podrozdziały, punkty itd. pomaga czytelnikom lepiej orientować się w tekście. Do dzielenia dokumentu na hierarchiczne części służą odpowiednie polecenia LaTeX-owe. Tytuły, śródtytuły i punkty Do autora należy wykorzystanie tych poleceń w odpowiednim porządku. W klasie article mamy do dyspozycji następujące instrukcje podziału hierarchicznego: o \section{...} o \paragraph{...} o \subsection{...} o \subparagraph{...} o \subsubsection{...} o \appendix

23 Tytuły, śródtytuły i punkty c.d. W klasach report i book można użyć dwóch dodatkowych instrukcji: o \part{...} o \chapter{...} Instrukcja \part nie ma wpływu na numeracje rozdziałów. Instrukcja \appendix nie posiada argumentów. Jest to deklaracja zmieniająca z cyfr na litery sposób numerowania rozdziałów (w klasach book i report) lub punktów (w klasie article).

24 Spis treści LaTeX używa argumentu instrukcji podziału dokumentu do przygotowania spisu treści. Instrukcja: \tableofcontents wstawia spis treści w miejscu, w którym jej użyjemy. Aby w spisie treści otrzymać prawidłowe numery stron, dokument trzeba skompilować dwukrotnie.

25 Spis treści c.d. Najczęściej hasła w spisie treści są identyczne z odpowiadającymi im tytułami rozdziałów czy punktów. Czasami jednak nie jest to pożądane, ponieważ na przykład tekst hasła jest zbyt długi. W takich przypadkach hasło do spisu treści można podać jako opcjonalny argument instrukcji podziału hierarchicznego, np: \chapter[krótki i~ekscytujący rozdział]{to jest bardzo długi i~wyjątkowo nudny rozdział} W wyniku wykonania tej instrukcji w spisie treści pojawi się Krótki i ekscytujący rozdział, natomiast w tytule rozdziału To jest bardzo długi i wyjątkowo nudny rozdział.

26 Strona tytułowa LaTeX składa stronę tytułowe w wyniku wykonania instrukcji: \maketitle która, powinna być umieszczona po \begin{document}. Zawartość strony tytułowej ustalają polecenia: o \title{...} o \author{...} o \date{...} Należy je umieścić w preambule. Jeżeli dokument ma kilku autorów, to ich nazwiska i imiona rozdzielamy instrukcja \and.

27 Strona tytułowa przykład \documentclass[a4paper,12pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \author{jan Kowalski} \title{szkic artykułu} \begin{document} \maketitle \tableofcontents \section{pierwszy rozdział} Treść pierwszego rozdziału. \section[kolejny rozdział]{drugi rozdział} Treść drugiego rozdziału. \end{document}

28 Odsyłacze Do wstawiania odsyłaczy LaTeX udostępnia następujące trzy instrukcje: o \label{etykieta} o \ref{etykieta} o \pageref{etykieta} Argument etykieta jest ciągiem liter, cyfr lub znaków interpunkcyjnych. Nazwy etykiet ustala sam użytkownik. LaTeX zamienia \ref{etykieta} na numer tego rozdziału, punktu, rysunku, tabeli czy też równania matematycznego, bezpośrednio za którym umieszczona została instrukcja \label zawierająca identyczną etykietę. Instrukcja \pageref{etykieta} działa identycznie jak \ref, z tym że wstawia numer strony, na której znajduje się element oznaczony etykietą.

29 Odsyłacze - przykład \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[cp1250]{inputenc} \usepackage{latexsym} \newtheorem{theorem}{twierdzenie} \begin{document} \begin{theorem} \label{tw:1} Zawartość pierwszego twierdzenia. \end{theorem} Twierdzenie \ref{tw:1} jest ważne. \end{document}

30 Przypisy Do składania przypisów u dołu strony służy instrukcja: \footnote{tekst przypisu} LaTeX numeruje przypisy automatycznie. Sposób numerowania przypisów zależy od wykorzystywanej klasy. W klasie article numeracja jest ciągła, a w klasach report i book przypisy są numerowane w ramach rozdziałów.

31 Przypisy - przykład Przypisy\footnote{To jest właśnie przypis.} są często wykorzystywane przez użytkowników \LaTeX-a

32 Do instrukcji formatujących zaliczają się otoczenia (zwane tez środowiskami), czyli instrukcje postaci: \begin{nazwa} tekst \end{nazwa} Otoczenia gdzie nazwa jest nazwa otoczenia, a tekst jest fragmentem dokumentu, który ma zostać złożony inaczej niż poza otoczeniem. Środowiska można zagnieżdżać jedne w drugich: \begin{aaa} \begin{bbb}... \end{bbb}... \end{aaa}

33 Otoczenia c.d. Niedopuszczalnie jest natomiast przeplatanie środowisk: \begin{aaa}... \begin{bbb}... \end{aaa}... \end{bbb} Wiele poleceń można zapisać w formie środowiskowej. W takich wypadkach nazwa polecenia (bez backslash) jest nazwa środowiska. Przykładowo zamiast polecenia \em, które służy do włączenia wyróżnionego kroju pisma, możemy wykorzystać środowisko \begin{em}...\end{em}.

34 Otoczenia itemize, enumerate i description Środowiska itemize oraz description służą do tworzenia wyszczególnień, zaś enumerate do tworzenia wyliczeń. W każdym z nich element wyliczenia zaczyna się instrukcja \item.

35 Otoczenie enumerate przykład 1 \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage{enumerate} \begin{document} \begin{enumerate} \item Pierwszy punkt \item Drugi punky \item Trzeci punkt \item \ldots \end{enumerate} \end{document}

36 Otoczenie enumerate przykład 2 Możemy też nadać inne sposoby numeracji, podajemy je w nawiasach kwadratowych. \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage{enumerate} \begin{document} \begin{enumerate}[i.] \item Pierwszy punkt \item Drugi punky \item Trzeci punkt \item \ldots \end{enumerate} \end{document}

37 Otoczenie enumerate przykład 3 Możemy również zacząć numeracje od pewnego miejsca. \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage{enumerate} \begin{document} \begin{enumerate}[i.] \setcounter{enumi}{4} \item Pierwszy punkt \item Drugi punky \item Trzeci punkt \item \ldots \end{enumerate} \end{document}

38 Otoczenie itemize przykład \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage{enumerate} \begin{document} \begin{itemize} \item Pierwszy punkt \item Drugi punky \item Trzeci punkt \item \ldots \end{itemize} \end{document}

39 Otoczenie description przykład 1 \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage{enumerate} \begin{document} \begin{description} \item[pierwszy] Pierwszy punkt \item[drugi] Drugi punky \item[trzeci] Trzeci punkt \item[kolejne] \ldots \end{description} \end{document}

40 Otoczenie description przykład 2 \begin{document} \begin{description} \item[pierwszy] \hfill \\ Pierwszy punkt \item[drugi] \hfill \\ Drugi punky \item[trzeci] \hfill \\ Trzeci punkt \item[kolejne] \hfill \\ \ldots \end{description} \end{document}

41 Otoczenia flushleft, flushright i center Otoczenia flushleft i flushright składają akapity wyrównane, odpowiednio, do lewego lub prawego marginesu. Wewnątrz środowiska center każdy wiersz akapitu jest wyśrodkowany w osi szpalty. LaTeX dzieli akapity na wiersze automatycznie W obrębie powyższych środowisk można jednak wymusić zmianę wiersza poleceniem \\

42 Otoczenie flushleft przykład \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \begin{document} \begin{flushleft} To jest tekst\\ wyrównany do lewej.\\ {\LaTeX} nie składa tu wierszy\\ o~jednakowej długosci. \end{flushleft} \end{document}

43 Otoczenie flushright przykład \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \begin{document} \begin{flushright} To jest tekst\\ wyrównany do prawej.\\ {\LaTeX} nie składa tu wierszy\\ o~jednakowej długosci. \end{flushright} \end{document}

44 Otoczenie center przykład \documentclass[a4paper,11pt]{article} \usepackage{polski} \usepackage[utf8]{inputenc} \begin{document} \begin{center} To jest tekst\\ wycentrowany.\\ {\LaTeX} nie składa tu wierszy\\ o~jednakowej długosci. \end{center} \end{document}

45 Otoczenia quote, quotation i verse Środowisko quote nadaje się do składania cytatów oraz przykładów. Przykład otoczenia quote: \begin{document} Jeżeli chodzi o~długość wierszy, regułą kciuka jest, ze: \begin{quote} Przeciętnie wiersz nie powinien zawierać więcej niż 66 znaków. Dlatego w~\latex-u standardowe strony maja szerokie marginesy. \end{quote} Dlatego tez w~gazetach stosuje się druk wieloszczeblowy. \end{document}

46 Otoczenia quote, quotation i verse c.d. Istnieją dwa środowiska o podobnym zastosowaniu: quotation oraz verse. Środowisko quotation jest przydatne do formatowania cytatów dłuższych niż jeden akapit. Wewnątrz środowiska quotation LaTeX rozpoczyna poszczególne akapity od wcięcia akapitowego. Środowisko verse służy do składania wierszy. Poszczególne linijki w zwrotkach należny kończyć instrukcją \\ zaś poszczególne zwrotki oddzielać pustą linią.

47 Otoczenie verse przykład Na pamięć znam tylko jeden angielski wiersz. Ten o~humptym Dumptym. \begin{flushleft} \begin{verse} Humpty Dumpty sat on a wall:\\ Humpty Dumpty had a great fall.\\ All the King s horses and all the King s men\\ Couldn t put Humpty together again. \end{verse} \end{flushleft}

48 Symulacja maszynopisu Tekst pomiędzy \begin{verbatim} oraz \end{verbatim} LaTeX składa dosłownie, tak aby wyglądał jak napisany na maszynie Każdy znak w tym kroju, włączając w to spacje, jest jednakowej szerokości. Koniec linii wewnątrz środowiska verbatim powoduje rozpoczęcie nowego wiersza na wydruku Każda spacja zamienia się na odstęp Wewnątrz środowiska verbatim instrukcje nie są wykonywane. Wewnątrz akapitów imitacje maszynopisu uzyskuje się za pomocą instrukcji: \verb+tekst+ Znak + ogranicza tu tekst, który ma zostać wydrukowany dosłownie. Zamiast + można użyć innego znaku (prócz liter, gwiazdki oraz spacji).

49 Symulacja maszynopisu przykład \begin{document} \begin{verbatim} for (int i=0; i<=nf; i++) tab[i] = i*100+1; for (i in tab) Console.WriteLine(tab[i]); \end{verbatim} \verb+tekst+ \end{document}

50 Symulacja maszynopisu c.d. Środowiska verbatim oraz instrukcja \verb mają także wersje z gwiazdka, w których spacja w pliku źródłowym jest zamieniana na znak "_". Jest to jedyna różnica w działaniu w porównaniu do wersji bez gwiazdki.

51 Symulacja maszynopisu przykład \begin{document} \begin{verbatim*} gwiazdkowa wersja środowiska verbatim wyróżnia spacje w tekście \end{verbatim*} \verb*+tekst tekst+ \end{document}