Raport Roczny z realizacji Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska za rok 2012

Transkrypt

1 Raport Roczny z realizacji Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska za rok 2012 Raport Roczny z realizacji Programu Zgodnie z artykułem 67 Rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 CCI n. 2007CB163PO025 Zatwierdzony przez Komitet Monitorujący w dniu 11 czerwca 2013 roku

2 SPIS TREŚCI WYKAZ SKRÓTÓW... 2 WSTĘP IDENTYFIKACJA PROGRAMU REALIZACJA PROGRAMU Postępy w realizacji i ich analiza A Informacja o postępach w rzeczowej realizacji Programu B Informacje o finansowych postępach w realizacji Programu C Informacje dotyczące planu wykorzystania funduszu D Informacja o pomocy w odniesieniu do grup docelowych Programu E Zwrot lub ponowne wykorzystanie pomocy F Analiza jakościowa Informacje na temat zgodności z przepisami prawa wspólnotowego Istotne problemy oraz podjęte działania naprawcze Ewentualne zmiany związane z realizacją Programu Ewentualna zmiana istotna Komplementarność z innymi instrumentami Działania związane z monitorowaniem oraz bieżącą ewaluacją Ewentualna krajowa rezerwa wykonania REALIZACJA PROGRAMU W POSZCZEGÓLNYCH OSIACH PRIORYTETOWYCH POMOC TECHNICZNA DZIAŁANIA INFORMACYJNE ORAZ PROMOCJA Wydarzenie Roczne Udzielanie informacji opinii publicznej Pogłębianie wiedzy grup docelowych Pozostałe działania informacyjne i promocyjne Podsumowanie działań informacyjnych i promocyjnych GLOBALNE GRANTY W RAMACH PROGRAMU

3 Wykaz skrótów CRR RCz Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej EKS Euroregionalny Komitet Sterujący EFRR (ERDF) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (European Regional Development Fund) FM Fundusz Mikroprojektów FS (SF) Fundusze Strukturalne IA - CJH Instytucja Audytowa - Centralna Jednostka Harmonizacyjna w Departamencie Instytucji Audytowej IPC Instytucja Płatnicza i Certyfikująca IPoś Instytucja Pośrednicząca (Intermediate Body) IR Instytucja Regionalna IW Inicjatywa Wspólnotowa IZ Instytucja Zarządzająca KE Komisja Europejska KK Koordynator Krajowy KM Komitet Monitorujący MRR RCz Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej MRR RP Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Rzeczpospolitej Polskiej ND Nie dotyczy NSRO Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia NSS Narodowa Strategia Spójności NUTS Terytorialne Jednostki Statystyczne OP Oś Priorytetowa PDK Plan Działań Komunikacyjnych PO Procedura Obiegowa POWT RCz-RP / Program Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska- Rzeczpospolita Polska PR Podmioty regionalne PT Pomoc Techniczna RCz Republika Czeska RP Rzeczpospolita Polska RPK Regionalny Punkt Kontaktowy SK Strategia Komunikacji dla Programu Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska- Rzeczpospolita Polska SMFS Monitorujący Funduszy Strukturalnych UK Urząd krajski UM Urząd marszałkowski UP Uszczegółowienie Programu WE Wspólnota Europejska WST Wspólny Sekretariat Techniczny 2

4 Wstęp Niniejszy Raport Roczny z realizacji Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska (POWT RCz-RP lub Program) za rok 2012 został opracowany przez Instytucję Zarządzającą (IZ), zgodnie z art. 67 Rozporządzenia (WE) 1083/2006, we współpracy ze Wspólnym Sekretariatem Technicznym (WST) oraz zatwierdzony przez Komitet Monitorujący (KM) dnia 11 czerwca 2013 r. Raport prezentuje przebieg realizacji Programu w okresie od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2012 (dalej także jako okres sprawozdawczy ), odnosząc się przede wszystkim do stanu zaawansowania realizacji poszczególnych osi priorytetowych i dziedzin wsparcia zarówno pod względem rzeczowym, jak i finansowym, a także informuje o działaniach podjętych w celu zapewnienia właściwego poziomu realizacji oraz efektywności wdrażania Programu. W raporcie omówione zostały także działania promocyjne. W 2012 roku doszło do realizacji szeregu działań, które przyczyniły się do osiągnięcia postępu w realizacji celów wyznaczonych w Programie. Najważniejsze z nich zostały omówione poniżej. Priorytetem pierwszego kwartału roku 2012 było przygotowanie Umów/Decyzji o dofinansowaniu projektów zarekomendowanych do dofinansowania z EFRR na posiedzeniu KM w Trzyńcu. Poza przygotowaniem Raportu Rocznego, wyjątkowym działaniem było rozpoczęcie prac nad analizą przebiegu obecnego Programu. Sporządzono także roczny harmonogram działań promocyjnych i szkoleniowych Programu. W lutym WST przeprowadziło procedurę obiegową, w kwietniu natomiast odbyło się pierwsze spotkanie grupy roboczej ds. przygotowania przyszłego okresu programowania (Task Force). Punktem ciężkości drugiego kwartału była organizacja serii działań promocyjnych Wydarzenia Rocznego, które odbyło się pod koniec maja w Jarnołtówku, podczas którego rozstrzygnięto Konkurs na Najbardziej Inspirujący Projekt. Uczestnicy Wydarzenia odwiedzili ciekawe lokalne projekty. W tym terminie odbyło się również 9. Posiedzenie KM w Prudniku, podczas którego omówiono realokację środków z osi priorytetowej 4. Po zakończeniu realizacji działań związanych z decyzjami KM dokończono prace nad analizą obecnego Programu. Pod koniec maja 2012 r., podczas 9. certyfikacji poniesionych wydatków doszło ze strony KE do wstrzymania płatności. Skomplikowało to wypłacanie środków Beneficjentom, ponieważ Program nie jest zaliczkowany z budżetu państwa RCz. Zgodnie z pismem KE powodem wstrzymania płatności było przekroczenie 2% poziomu nieprawidłowości wskazanych w Rocznym Raporcie Kontroli (RRK). Instytucja Audytowa, biorąc pod uwagę decyzję UOK, przewartościowała dwie uwagi opisane w RRK (obniżając wysokość korekty). W ten sposób doszło do obniżenia poziomu nieprawidłowości poniżej 2%. Instytucja Płatnicza i Certyfikująca uwzględniła na nowo wyliczoną korektę w sporządzonym zestawieniu wydatków. W trzecim kwartale działania Programu skupiały się wokół naboru projektów, konsultacji przygotowywanych wniosków projektowych oraz ich kontroli. W terminie do 17 września złożono 86 wniosków projektowych. Po kontroli wymogów formalnych WST rozpoczął kontrolę wymogów kwalifikowalności, w tym przygotowanie i odesłanie wezwań do uzupełnienia dokumentów i danych. Pod koniec sierpnia 2012 po wspólnych negocjacjach IZ, IPC oraz IA została przesłana oficjalna reakcja Republiki Czeskiej do Komisji Europejskiej w sprawie wstrzymania płatności, która zawierała wyjaśnienia podejmowanych działań. KE przyjęła tę odpowiedź i następnie odblokowała finansowanie Programu. W czwartym kwartale po kontroli uzupełnień złożonych projektów zarejestrowano 59 wniosków projektowych. W dniach grudnia odbyło się posiedzenie Wspólnego Panelu Ekspertów, podczas którego 49 ekspertów dokonało oceny jakości i efektu transgranicznego zarejestrowanych wniosków projektowych. Następnie skompletowano i przesłano materiały dla członków KM. W grudniu zorganizowano procedurę obiegową, której przedmiotem było podjęcie decyzji w sprawie realokacji środków finansowych z osi priorytetowej 4 (pomoc Techniczna) do osi 1 oraz 2. W ciągu całego roku prowadzona była bieżąca administracja zmian umów i decyzji, śledzono również poziom oszczędności w już zrealizowanych projektach oraz przygotowywano umowy/decyzję o dofinansowaniu dla projektów rezerwowych. 3

5 W drugiej połowie roku trudną sytuację Beneficjentów (przede wszystkim małych samorządów, stowarzyszeń i szkół) pomogły rozwiązać dwie pożyczki udzielone Programowi przez MF RCz na łączną kwotę prawie 20 mln EURO. Środki te pozwoliły rozwiązać najbardziej poważne problemy przede wszystkim u polskich Beneficjentów oraz Beneficjentów Funduszu Mikroprojektów. Dopiero pod koniec roku udało się uruchomić realne finansowanie Programu ze strony KE, choć pomimo tego Program w ciągu roku 2012 utrzymywał wysoki poziom wdrażania we wszystkich swoich etapach, oraz nadal jest postrzegany przez KE jako jeden z najlepszych Programów EWT. 4

6 1 Identyfikacja Programu PROGRAM OPERACYJNY Cel: Europejska Współpraca Terytorialna Obszar wsparcia: w RCz - NUTS III (kraje): CZ051-Liberecký, CZ052- Královéhradecký, CZ053-Pardubický, CZ071-Olomoucký oraz CZ080-Moravskoslezský w PL - podregiony na poziomie NUTS III: PL515-jelenigórski, PL517-wałbrzyski, PL521-nyski, PL522-opolski, PL227-rybnicki, PL225-bielski oraz powiaty: Pszczyna (część podregionu tyskiego) i Strzelin (część podregionu wrocławskiego) Okres programowania: Numer Programu (CCI): 2007CB163PO025 RAPORT ROCZNY Z REALIZACJI Nazwa Programu: Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska Rok, za który raport jest składany: 2012 Data zatwierdzenia Raportu rocznego przez Komitet Monitorujący: 11 czerwca 2013 POWT RCz-RP nawiązuje do Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG IIIA realizowanego na pograniczu czesko-polskim w latach Budżet Programu na lata wynosi euro ze środków EFRR. Za pośrednictwem tego budżetu wspierane są wspólne transgraniczne projekty realizowane na pograniczu polsko - czeskim. Głównym celem Programu jest: Wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru pogranicza-polsko czeskiego poprzez wzmacnianie jego konkurencyjności i spójności oraz promowanie partnerskiej współpracy jego mieszkańców. W porównaniu z programami Celu 1 oraz Celu 2 Program jest ukierunkowany przede wszystkim na regionalne i lokalne projekty o mniejszym zakresie oraz znaczeniu transgranicznym. Podczas wyboru projektów duży nacisk kładzie się na ich rzeczywiste transgraniczne oddziaływanie oraz na elementy współpracy społeczności lokalnych i instytucji, tak na etapie przygotowania, jak w czasie realizacji projektów. Wspierane są wyłącznie takie projekty, które mogą wykazać się oddziaływaniem transgranicznym po obu stronach granicy. Ogólne cele Programu oparte są na specyficznym zapotrzebowaniu obszaru i są ukierunkowane na: zwiększanie integracji gospodarczej czesko-polskiej na obszarze pogranicza; poprawę warunków w zakresie wzrostu gospodarczego na obszarze przygranicznym; poprawę warunków w zakresie zrównoważonego rozwoju środowiska naturalnego i/lub regeneracji obszaru przygranicznego; inną społeczną integrację na obszarze czesko-polskiego pogranicza. Struktura wspieranych priorytetów, obowiązująca w okresie sprawozdawczym, jest przedstawiona w poniższych osiach priorytetowych oraz dziedzinach wsparcia wraz z kwotą alokowanych środków z EFRR. 5

7 W strukturze osi priorytetowych i dziedzin wsparcia, która nie była zmieniana od początku realizacji Programu, wprowadzono zmiany wysokości alokacji wynikające z decyzji KE o przesunięciu środków EFRR pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi oraz decyzji KM o przesunięciu środków wewnątrz tych osi. Oś priorytetowa 1. Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka zagrożeń euro Dziedziny wsparcia: 1.1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej euro 1.2 Ochrona środowiska euro 1.3 Profilaktyka zagrożeń euro Oś priorytetowa 2. Poprawa warunków rozwoju przedsiębiorczości i turystyki euro Dziedziny wsparcia: 2.1 Rozwój przedsiębiorczości euro 2.2 Wspieranie rozwoju turystyki euro 2.3 Wspieranie współpracy w zakresie edukacji euro Oś priorytetowa 3. Wspieranie współpracy społeczności lokalnych euro Dziedziny wsparcia: 3.1 Współpraca terytorialna instytucji świadczących usługi publiczne euro 3.2 Wspieranie przedsięwzięć kulturalnych, rekreacyjno-edukacyjnych oraz inicjatyw społecznych euro 3.3 Fundusz Mikroprojektów euro Oś priorytetowa 4. - Pomoc techniczna euro Pomoc Techniczna (dalej PT) przeznaczona jest wyłącznie dla podmiotów zaangażowanych we wdrażanie Programu, tzn. służy technicznemu zabezpieczeniu jego realizacji. Instytucje zapewniające realizację Programu: Zgodnie z art. 14 Rozporządzenia w sprawie EFRR, w celu zarządzania i realizacji Programu ustanowiono wspólną strukturę organizacyjną. Składają się na nią: wspólna Instytucja Zarządzająca, wspólna Instytucja Płatnicza i Certyfikująca (IPC) oraz wspólna Instytucja Audytowa (IA). Kolejnymi podmiotami zaangażowanymi w struktury wdrażające Program są: Wspólny Sekretariat Techniczny (WST), który ma siedzibę po stronie czeskiej, Podmioty regionalne (PR) oraz organy kontrolne na podstawie art. 16 ust.1 Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 (dalej Rozporządzenia w sprawie EFRR). Instytucja Zarządzająca (IZ) oraz Koordynator Krajowy (KK) Programu - w nawiązaniu do porozumienia obu państw członkowskich w sprawie umiejscowienia IZ w RCz, na podstawie Uchwały Rady Ministrów RCz nr 175 z dnia 22 lutego 2006 r. funkcję IZ powierzono Ministerstwu Rozwoju Regionalnego RCz (dalej MRR RCz). W ramach MRR RCz funkcję IZ Programu powierzono Departamentowi Regionalnej Współpracy Transgranicznej (zgodnie z decyzją Ministra Rozwoju Regionalnego nr 80/2008 z dnia 26 maja 2008 departament został przemianowany na Departament Europejskiej Współpracy Terytorialnej). Partnerem MRR RCz po stronie polskiej zostało tak samo, jak w wypadku Inicjatywy INTERREG IIIA, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego RP (dalej MRR RP) pełniące funkcję KK. IZ jest odpowiedzialna za ogólną realizację Programu. Współdziałanie przy zapewnieniu realizacji Programu po stronie polskiej zapewnia KK. Komitet Monitorujący (KM) w skład KM wchodzą dwie delegacje narodowe, których członkami są m.in. IZ, KK, IPC, kraje, województwa i euroregiony. Komitet jest odpowiedzialny przede wszystkim za wybór odpowiednich projektów i zajmuje się ogólnym monitorowaniem Programu, sprawdza jakość i efektywność jego wdrażania oraz zgłasza ewentualne zmiany w celu usunięcia stwierdzonych niedostatków. Zadania Komitetu są opisane w Regulaminie KM. 6

8 Instytucja Płatnicza i Certyfikująca (IPC) - wspólna IPC ma siedzibę na terenie Republiki Czeskiej. Na podstawie Uchwały Rady Ministrów RCz nr 198 z dnia 22 lutego 2006 roku funkcję IPC Programu powierzono Ministerstwu Finansów RCz (Departament Funduszu Narodowego). Instytucja Audytowa (IA) - wspólną IA Programu jest MF RCz Departament Instytucja Audytowa CJH. Na podstawie Uchwał Rady Ministrów RCz nr 760/2007 i 884/2007 funkcję Odpowiedzialnego podmiotu audytowego POWT RCz-RP powierzono Ministerstwu Rozwoju Regionalnego. Dnia decyzją Rządu RCz zatwierdzono Uchwałę nr 108/2012, na podstawie, której od dnia doszło do optymalizacji działalności audytowej w RCz. Krok ten spowodował przekazanie kompetencji OPA na MF. Obecnie działalność Instytucji Audytowej jest w pełni w kompetencjach MF. Wspólny Sekretariat Techniczny (WST) WST powołany już w 2004 roku dla programu INTERREG IIIA w ramach Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej (dalej CRR RCz) kontynuuje pełnienie tej funkcji w POWT RCz-RP WST umiejscowiony jest w czeskim Ołomuńcu. WST oprócz początkowego udziału w przygotowaniu i aktualizacji dokumentacji programowej POWT RCz-RP, polegającego na wspieraniu IZ i KK, organizowaniu posiedzeń grup roboczych oraz spotkań roboczych IZ i KK, na bieżąco prowadzi współpracę z PR oraz pozostałymi instytucjami zaangażowanymi w proces przygotowania i realizacji Programu, a także informuje opinię publiczną o jego uwarunkowaniach. W okresie sprawozdawczym WST wspomagał instytucje programowe poprzez podejmowanie pozostałych kluczowych działań - organizował szkolenia i seminaria, przeprowadzał kontrolę i ocenę wniosków oraz organizował Wspólny Panel Ekspertów, przygotowywał materiały na posiedzenie KM, organizował je oraz informował wnioskodawców i opinię publiczną o wynikach posiedzeń. Ponadto WST uczestniczył w monitorowaniu Programu, przygotowywaniu raportów z jego realizacji oraz promocji (np. poprzez organizację Konferencji Rocznej). Do działań WST włączono wsparcie dla Grupy Roboczej (Task Force), która pracuje nad przygotowaniem przyszłego okresu programowania. Podmioty Regionalne (PR) - PR w RCz to poszczególne urzędy krajskie krajów objętych obszarem wsparcia, a w RP to urzędy marszałkowskie przygranicznych województw (funkcję PR w ramach urzędów marszałkowskich pełnią Regionalne Punkty Kontaktowe (RPK) w Wałbrzychu, Opolu, Bielsku-Białej). Podmioty te nawiązują do struktury utworzonej już dla Programu INTERREG IIIA i wykorzystują nabyte doświadczenia. Oprócz włączenia się do przygotowań Programu poprzez udział w obradach grup roboczych i zgłaszania uwag do dokumentów, głównym zadaniem PR jest doradztwo, informowanie wnioskodawców, współpraca z IZ, KK, WST i z innymi instytucjami partnerskimi oraz udział w ocenie projektów. Kontrolerzy - podmioty powołane zgodnie z art. 16 Rozporządzenia w sprawie EFRR w celu sprawdzania kwalifikowalności oraz efektywności wydatków wykazywanych przez każdego z partnerów uczestniczących w realizacji projektu. Funkcję Kontrolera na terenie RCz pełni CRR RCz, a na terenie RP urzędy wojewódzkie z następujących województw: dolnośląskiego, śląskiego oraz opolskiego. Powiązanie Programu z podstawowymi dokumentami strategicznymi na poziomie narodowym i europejskim Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia POWT RCz-RP stanowi część składową NSRO, zarówno w RCz, jak i RP. Jako taki bezpośrednio przyczynia się do realizacji celów NSRO obu państw (więcej odnośnie realizacji celów NSRO zob. rozdz. 2.1.F). Wkład w osiągnięcie celów Strategii UE 2020 W 2010 roku, a więc mniej więcej w połowie okresu programowania, Komisja Europejska opublikowała Strategię EUROPA 2020 dla inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającemu włączeniu społecznemu. Chociaż Program nie był, ani nie mógł być, przygotowywany w oparciu o tą strategię, zasady i priorytety rozwojowe Programu w znacznej mierze bezpośrednio przyczyniają się 7

9 do realizacji UE W okresie sprawozdawczym Program wykazał bezpośredni wpływ na osiągnięcie (skwantyfikowanych wskaźników) celów Strategii UE 2020, a także realizację poszczególnych Inicjatyw Przewodnich (Flagship Iniciatives). SMART GROWTH Innovation Union wkład w realizację tej inicjatywy stanowiły przede wszystkim projekty złożone w ramach dziedziny wsparcia 2.1 Rozwój przedsiębiorczości. Przedmiotem tych projektów były innowacje, przepływ know-how oraz współpraca placówek badania i rozwoju po obu stronach granicy. Youth on the Move celami zgodnymi z celami tej inicjatywy charakteryzowały się przede wszystkim projekty realizowane w ramach dziedziny wsparcia 2.3 Wspieranie współpracy w zakresie edukacji. W 2011 roku zrealizowane zostały projekty, które miały bezpośredni wpływ na poprawę jakości i wydajności systemów edukacyjnych, również na poziomie szkolnictwa wyższego. Najważniejsze cele zostały osiągnięte za pośrednictwem projektów dotyczących współpracy szkół wyższych, szkół niższego stopnia oraz wymiany doświadczeń w dziedzinie edukacji. A Digital Agenda for Europe mimo tego, iż Program przewiduje, w ramach dziedziny wsparcia 1.1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, realizację projektów przyczyniających się do rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych (np. zwiększenia parametrów technicznych połączeń internetowych), pojemność absorpcyjna tej dziedziny wsparcia jest stosunkowo niższa. Jest to przede wszystkim spowodowane ograniczoną liczbą potencjalnych wnioskodawców oraz charakterem działań, które obecnie są w znacznej mierze realizowane przez podmioty rynkowe. Dynamiczny rozwój sytuacji spowodował, iż zapotrzebowanie na tego typu działania jest w 2012 roku znacząco niższe, niż miało to miejsce w okresie przygotowywania Programu. SUSTAINABLE GROWTH Resource efficient Europe znaczna część Programu jest bezpośrednio związana z celami tej inicjatywy., Chodzi przede wszystkim o rozwój zrównoważonego transportu (1.1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej), jak również o ochronę środowiska (1.2 Ochrona środowiska). Do projektów, które były najczęściej realizowane w okresie sprawozdawczym, należały projekty dotyczące poprawy jakości transportu, włącznie z infrastrukturą transportową oraz projekty dotyczące poszczególnych dziedzin ochrony środowiska naturalnego (gospodarka odpadami, oszczędność energii, poprawa czystości rzek, poprawa jakości powietrza i wód). An Industrial Policy for the Globalisation Era w ramach dziedziny wsparcia 2.1 Rozwój przedsiębiorczości w okresie sprawozdawczym został zrealizowany szereg czynności, a także konkretnych projektów służących wspieraniu rozwój przedsiębiorczości. Działania te dotyczyły sektora małych i średnich przedsiębiorstw, który stanowi główny sektor gospodarki po obu stronach granicy. Realizowane były projekty instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości i współpracę w dziedzinie badań i rozwoju. INCLUSIVE GROWTH An Agenda for New Skills and Jobs - Program umożliwia realizację działań przyczyniających się do rozwoju rynku pracy, a także zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, przede wszystkim dzięki współpracy właściwych instytucji po obu stronach granicy. W ramach dziedziny wsparcia 2.1 Rozwój przedsiębiorczości składane są szczególnie projekty dotyczące współpracy instytucji rynku pracy (w okresie sprawozdawczym nie zrealizowano jednak żadnego tego typu projektu). Projekty realizowane w ramach dziedziny wsparcia 2.3 Wspieranie współpracy w zakresie edukacji dotyczą natomiast kształcenia ustawicznego, a także przygotowaniu do wykonywania zawodu, które jest niezbędnym czynnikiem osiągania celów inicjatywy. European Platform against Poverty przeciwdziałanie ubóstwu nie jest bezpośrednim celem Programu. Działania podejmowane w ramach Programu miały raczej pośredni wpływ na przeciwdziałanie ubóstwu (dążenie do osiągnięcia spójności terytorialnej, projekty zmierzające do wzrostu zatrudnienia itp.). W ramach 2.1 Rozwój przedsiębiorczości można realizować projekty ukierunkowane na przeciwdziałanie i eliminację wykluczenia społecznego oraz wspierające równość szans na rynku 8

10 pracy. W okresie sprawozdawczym nie został jednak w ramach Programu zrealizowany żaden projekt, którego głównym celem było wspieranie równości szans i włączenia społecznego. Cele Inicjatywy były osiągane za pomocą realizacji projektów, które przyczyniły się do utworzenia lub utrzymania miejsc pracy i zapobiegania w ten sposób wykluczeniu społecznemu, a także za pomocą projektów które zawierały w sobie elementy wzmacniające zasadę równości szans. Podsumowanie: Do Strategii Europa 2020, w szczególności do poszczególnych Inicjatyw Przewodnich, odnoszą się właściwie w całości osie priorytetowe 1 i 2. Oś priorytetowa 3 Wspieranie współpracy społeczności lokalnych odnosi się natomiast przede wszystkim do zagadnień specyficznych dla współpracy terytorialnej, przekraczających jednak ramy UE Działania, które były podejmowane w ramach 3. osi priorytetowej przyczyniały się do realizacji UE 2020 w sposób horyzontalny szczególnie dzięki współpracy instytucji w różnych dziedzinach związanych z poszczególnymi inicjatywami. W okresie sprawozdawczym Program jako całość, szczególnie poprzez realizację projektów w ramach osi priorytetowej 1 i 2, bezpośrednio przyczynił się do realizacji celów wszystkich siedmiu Inicjatyw Przewodnich, czyli Strategii EU 2020, a także stwarzał warunki pozwalające na podejmowanie działań, które te cele realizują. 9

11 2 Realizacja Programu 2.1 Postępy w realizacji i ich analiza 2.1.A Informacja o postępach w rzeczowej realizacji Programu Na początku roku 2012 rozpoczęto pracę nad analizą obecnego Programu, która została oparta o ocenę ok.160 projektów indywidualnych, na które rozdzielono ok.2/3 środków alokowanych w Programie. Celem analizy była ocena wpływu projektów na sytuację społeczno-ekonomiczną regionu, ocena współpracy i efektu transgranicznego ze szczególnym uwzględnieniem rezultatów realizowanych projektów. Analiza została zakończona w drugiej połowie roku, a jej wyniki wskazały na ponadprzeciętną ocenę większości obszarów tematycznych, potwierdziły różną zdolność absorpcyjną regionów w różnych obszarach tematycznych oraz wskazały na możliwe problemy w osiąganiu wyników w niektórych dziedzinach wsparcia. Wyniki analizy będą wykorzystane podczas dyskusji nad propozycjami projektowymi w przyszłym okresie programowania. Wyniki analizy zostały zaprezentowane członkom KM podczas posiedzenia w Libercu w styczniu Następnie będzie sporządzony całościowy dokument, który będzie dostępny dla członków KM. Na początku roku był sporządzony nowy plan działań promocyjnych i szkoleniowych Programu, który obejmował m.in. newslettery, płatne ogłoszenia, konkurs fotograficzny, konkurs na najbardziej inspirujący projekt, wydarzenie roczne Programu oraz seminaria, konsultacje dla wnioskodawców i beneficjentów. W ciągu roku rozesłano pięć newsletterów do ok odbiorców związanych z Programem, którzy byli informowani o aktualnościach Programu. Wydano także po 3 artykuły po obu stronach granicy w dziennikach regionalnych, których celem było poinformowanie opinii publicznej o stanie wdrażania Programu oraz podejmowanych działaniach w jego ramach. Zorganizowano także Konkurs Na Najbardziej Inspirujący Projekt, w ramach którego w głosowaniu na stronie WWW Programu wzięło udział ponad 1600 osób. Ogłoszenie wyników Konkursu wraz z wręczeniem nagród odbyło się podczas Wydarzenia Rocznego, które odbyło się po koniec maja w Jarnołtówku. Pod koniec roku rozstrzygnięty został konkurs fotograficzny, a część fotografii laureatów została wykorzystana do kalendarza promującego przykłady realizowanych w ramach Programu działań. W ciągu 2012 roku przeprowadzono dwie procedury obiegowe oraz odbyło się posiedzenie Komitetu Monitorującego, które było powiązane z Wydarzeniem Rocznym w Jarnołtówku. Do najważniejszych punktów programu posiedzenia KM należało zatwierdzenie 6 projektów PT oraz realokacja środków finansowych z osi priorytetowej 4 (PT) do innych osi. Pod koniec maja 2012 doszło do wstrzymania płatności ze strony KE, co zdecydowanie skomplikowało realizację Programu w pozostałej części roku. Wpływ tej sytuacji był bardzo znaczący, ponieważ POWT RCz-RP nie jest Programem zaliczkowanym z budżetu państwa RCz, co miało bezpośredni wpływ na Beneficjentów. Do wstrzymania płatności przez KE doszło w trakcie 9. certyfikacji poniesionych wydatków. Oficjalne stanowisko ze wskazaniem głównych przyczyn tej sytuacji IZ otrzymała dopiero po wielu upomnieniach, po miesiącu. Jako jedyny powód wskazano uchybienia w postępowaniu przetargowym w projekcie z numerem rejestracyjnym CZ.3.22/1.2.00/ Ochrona granicznej rzeki Opawicy z polskiej i czeskiej strony, którym Instytucja Audytowa KE została poinformowana w ramach Rocznego Raportu Kontrolnego za rok 2012 przygotowanego przez czeską Instytucję Audytową. Ze względu na wartość finansową projektu, a tym także wartość udzielonego zamówienie publicznego, przekroczony został 2% próg nieprawidłowości, co KE określiła, jako główną przyczynę zaistniałej sytuacji. Na podstawie raportu audytowego IZ zwrócił się do Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji (UOHS) z prośbą o wydanie w tejże sprawie stanowiska. UOHS zajmował się tym przez kilka miesięcy, a we swym końcowy stanowisku potwierdził, że nieprawidłowość nie miała w tym przypadku zasadniczego wpływu na wybór najlepszej oferty i nie doszło do wszczęcia postępowania administracyjnego. 10

12 Po wspólnych negocjacjach IZ, IPC oraz IA pod koniec sierpnia 2012 roku przekazano do KE oficjalne stanowisko Republiki Czeskiej, które zawierało również opis dalej podejmowanych działań naprawczych. Komisja Europejska przyjęła wyjaśnienia i ponownie uruchomiła wdrażanie Programu, choć w związku z problemami europejskiego budżetu na rok 2012 nie były refundowane złożone wnioski o płatność. Udało się to dopiero w ostatnich dniach roku 2012, oficjalną informację o przelaniu środków finansowych za dwie bieżące płatności na konto Programu IZ otrzymała za pośrednictwem wiadomości w systemie SFC r. W między czasie odbyły się negocjacje pomiędzy MRR RCz oraz MF RCz, których tematem była możliwość rozwiązania powstałej sytuacji, która była przede wszystkim nieprzyjemna dla Beneficjentów, którymi są często małe gminy, stowarzyszenia, szkoły itp. Dlatego bardzo znaczącą pomocą były 2 pożyczki udzielone przez MF RCz o łącznej wartości prawie 20 mln Euro. Dzięki temu udało się uregulować najbardziej pilne zobowiązania, przede wszystkim wobec polskich partnerów projektów oraz Beneficjentów Funduszu Mikroprojektów. Jednak duża ilość większych płatności (przede wszystkim po czeskiej stronie Programu) czekała na uregulowanie kilka miesięcy. Do realnego uruchomienia płatności ze strony KE doszło dopiero pod koniec roku. W drugim półroczu w ramach Programu realizowano głównie konsultacje propozycji projektowych, prowadzono nabór projektów, ich kontrolę oraz ocenę. Praktycznie we wszystkich regionach zorganizowane zostały seminaria dla wnioskodawców, które połączone były z konsultacjami. Dalsze konsultacje były prowadzane w siedzibie WST. W ustalonym terminie do zostało złożonych 86 wniosków projektowych. Po kontroli wymogów kwalifikowalności zarejestrowano 59 wniosków, w przypadku kolejnych 27 zakończono administrację z powodu niespełnienia kryteriów kwalifikowalności. W dniach grudnia odbył się Wspólny Panel Ekspertów, podczas którego 49 ekspertów dokonało oceny jakości wniosków oraz ich efektu transgranicznego. Po przeprowadzeniu oceny współpracy transgranicznej sporządzono zestawienia słabych i mocnych stron projektów, podsumowania wpływu transgranicznego oraz komentarze końcowe, które stanowiły materiały na posiedzenie KM. Posiedzenie KM odbyło się w styczniu 2013 r. W tabeli nr 1 znajduje się podsumowanie złożonych i zatwierdzonych projektów od początku Programu aż do końca roku Dane w Euro dotyczą wnioskowanych kwot z EFRR i mają charakter orientacyjny niektóre z projektów zostały zatwierdzone z warunkami (np. dotyczącymi zmian w budżecie) lub podczas podpisania Umowy/wydania Decyzji dochodzi do innych drobnych zmian. W związku z faktem zakończenia realizacji części projektów, w ramach Programu są na bieżąco śledzone oszczędności z ich realizacji, które są wykorzystywane do współfinansowania projektów rezerwowych. Dlatego też ilość projektów z wydaną decyzją/umową w 2. i 3. etapie w porównaniu z Raportem Rocznym z ubiegłego roku zwiększyła się, zwiększono także kwotę udzielonych dotacji. Tabela nr 1: Podsumowanie procesu naboru i zatwierdzania wniosków w ramach Programu - rok 2012 Etap Termin składania wniosków Do (rozpatrzone w 2008 roku na KM w Lądku Zdroju) Do (rozpatrzone w 2009 roku na KM w Pardubicach) Do (rozpatrzone w 2010 roku na KM v Opolu i Ołomuńcu) Do (rozpatrzone w 2011 roku na KM we Wrocławiu i Trzyńcu) Do (6 wniosków rozpatrzono w 2012 roku na KM w Prudniku) Złożone wnioski Projekty z wydaną Decyzją/ podpisaną Umową W euro W euro

13 Suma Do końca roku Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. bez alokacji Funduszu Mikroprojektów (FM) Z powyższego zestawienia wynika, że w roku 2012 doszło do dalszego rzeczowego rozwoju Programu. Złożono łącznie 92 wnioski projektowe, z czego 6 wniosków PT zostało omówionych i zatwierdzonych podczas posiedzenia KM w Prudniku. Decyzje/Umowy zostały wydane wszystkim sześciu projektom PT. Z 86 pozostałych wniosków projektowych do końca roku 2012 zarejestrowano 59 projektów, które zostały przedłożone do decyzji KM na posiedzenie w styczniu Łączna wartość zarekomendowanych projektów ponownie się zwiększyła osiągnęła 97% alokowanych środków. W omawianym okresie kontynuowano realizację zatwierdzonych projektów. W poniższej tabeli nr 2 znajdują się wartości osiągniętych wskaźników Programu za okres do końca roku 2012 na poziomie rozpoczętych projektów. Dane nie dotyczą 56-ciu projektów PT oraz 6-ciu Funduszy Mikroprojektów, dla których wskaźniki te są nieadekwatne. Tabela nr 2: Ilości wskaźników monitorujących i oceniających na poziomie Programu - rok 2012 Kod KNW, UE, typ wskaźnika Produkt Produkt Produkt Wskaźniki 1. projektów o znaczeniu transgranicznym, spełniająca dwa z czterech kryteriów współpracy wg. art. 19 Rozporządzenia w sprawie EFRR 2. projektów o znaczeniu transgranicznym, spełniająca trzy z czterech kryteriów współpracy wg. art. 19 Rozporządzenia w sprawie EFRR 3. projektów o znaczeniu transgranicznym, spełniająca wszystkie cztery kryteria współpracy wg. art. 19 Rozporządzenia w sprawie EFRR Jednostka miary Źródło Wartość Łącznie monitorujący monitorujący monitorujący Osiągnięta * ND 0 Wyjściowa ND 0 Planowana ** ND ND ND ND ND ND Osiągnięta * ND 1 Wyjściowa ND 0 Planowana ** ND ND ND ND ND ND Osiągnięta * ND 163 Wyjściowa ND 0 Planowana ** ND ND ND ND ND ND Źródło: Monitorujący MONIT 7+ i MSC 2007, dane na dzień roku * Kryteria współpracy uważane są za osiągnięte w momencie podpisania Umowy lub Decyzji dla danego projektu ** Planowane wartości wskaźników zostały dotyczą całego okresu programowania 2.1.B Informacje o finansowych postępach w realizacji Programu W 2012 roku, poza problemami wspomnianymi w innych częściach Raportu, znowu doszło do wyraźnego postępu w finansowej realizacji Programu. Tabela nr 3 prezentuje informacje o postępach w finansowej realizacji Programu, wysokości certyfikowanych wydatków oraz całkowitej wysokości 12

14 dotacji ze środków publicznych (nie uwzględnia zwrotów), która w opinii IZ odpowiadają naturalnemu przebiegowi Programu. Tabela obejmuje łączne dane od początku okresu programowania. W opinii IZ finansowa realizacja Programu przebiega prawidłowo, jej stan odpowiada pierwotnym prognozom i etapowi wdrażania Programu. Program jest jak w poprzednich okresach sprawozdawczych oceniany jako jeden z najlepszych programów transgranicznych w UE. Ewentualne problemy, są rozwiązywane na bieżąco we współpracy z pozostałymi instytucjami zaangażowanymi we wdrażanie Programu. IZ nie zidentyfikowała żadnych systemowych problemów, które mogłyby przeszkodzić w osiągnięciu planowanych efektów i wykorzystaniu powierzonych środków. Oprócz składania Raportu Rocznego IZ we wcześniej ustalonych regularnych terminach informuje właściwe organy o przebiegu wdrażania Programu. Program nadal nie wykazuje żadnych komplikacji, zagrażających spełnieniu zasady N+3/N+2. Tabela nr 3: Informacja o postępach w finansowej realizacji Programu, w euro Oś priorytetowa I - Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka zagrożeń Oś priorytetowa II - Poprawa warunków rozwoju przedsiębiorczości i turystyki Oś priorytetowa III - Wspieranie współpracy społeczności lokalnych Oś priorytetowa IV Pomoc Techniczna Środki finansowe Programu Operacyjnego (unijne i krajowe) Podstawa do obliczenia wkładu unijnego Całkowita kwota kwalifikowlanych wydatków poniesionych przez beneficjenta Odpowiadający wkład publiczny Udział certyfikowanych wydatków kwalifikowalnych w całkowitym finansowaniu programu w % Public , ,00 74, Public , ,00 62, Public , ,00 48, Public , ,00 22,3 Łącznie Public , ,00 60,96 Suma wydatków w regionach bez ujęcia wsparcia przejściowego - łącznie Wydatki typu EFS w sumie ogólnej, o ile Program jest finansowany z EFRR(1) ND ND ND ND ND ND ND ND Źródło: MSC 2007, MONIT7+ potwierdzone przez IZ (dane na dzień r.) Płatności ze strony KE Dopiero pod koniec roku 2012 po wcześniejszym wstrzymaniu płatności bieżących oraz finansowanych problemach KE, na konto IPC w ramach programu zostały przekazane środki od KE w wysokości ,46 euro, wypłacone na podstawie 4 wniosków o płatności bieżące (szczegóły w tabeli nr 4). Wysokość przekazanych środków w pełni odpowiada prognozie złożonej do KE do r. Przychody z tytułu odsetek W 2012 roku do rachunku IPC doliczano systematycznie kwartalne odsetki naliczane z płatności zaliczkowych. Na rachunku podstawowym IPC (środki SF/CF/EFF Instytucja Płatnicza i Certyfikująca) w roku 2012 wygenerowano 2 885,31 euro odsetek. Na kolejnym rachunku 13

15 wykorzystywanym w ramach Programu, tj. rachunku Środki FS Jednostka ds. finansów MRR" wygenerowano kwotę 481,49 euro odsetek. Łączna wartość odsetek wygenerowanych w 2012 r. w ramach Programu wynosi zatem 3 366,80 euro. Planowanie zasady N+3 IZ Programu, podobnie jak w poprzednich Raportach Rocznych, nie przewiduje problemów ze spełnieniem zasady N+3. Program w dalszym ciągu realizuje i przekracza pierwotnie ustanowione prognozy wydatków. IZ potwierdza swoje optymistyczne założenia, które wydają się być jak najbardziej realne i nie przewiduje problemów w przyszłości, jeżeli w realizacji Programu nie zaistnieją jakieś dalsze nieoczekiwane okoliczności. Tabela nr 4: Stan realizacji zasady N+3, w euro Plan finansowy - rok Całościowa roczna alokacja środków UE N+3 / N+2 limity - razem* Zaliczki z KE - roczne Wnioski o płatność bieżącą/ końcową złożone do KE - roczne Zaliczki z KE + wnioski o płatności z RCz - roczne Zaliczki z KE + wnioski o płatność - razem Różnica pomiędzy limitami i płatnościami - razem a b c d=b+c e f=e-a Razem Źródło: Dane z MSC 2007 i VIOLA stan na dzień r. potwierdzone przez IZ Program operacyjny nie wykorzystuje i nie umożliwia wykorzystania zasady cross-financing u w projektach 2.1.C Informacje dotyczące planu wykorzystania funduszu Kumulatywny podział alokowanego wkładu wspólnotowego według kategorii: Numer referencyjny KE: CCI 2007CB163PO025 Nazwa PO: Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska Data ostatniej decyzji KE dotyczącej danego PO: 15/03/2010 Tabela nr 5: Zestawienie kodów tematycznych 1-5 Kod Kod Kod Kod Kod Temat 1 Temat 2 Temat 3 Temat 4 Temat 5 Temat priorytetowy Forma finansowania Typ obszaru Działalność gospodarcza Lokalizacja Wykorzystano Kwota w euro Alokacja dla tematu w PO Wykorzy sta-no alokacji 14

16 (%) transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 48,8% transgraniczny , ,00 169,1% transgraniczny , ,00 14,0% transgraniczny , ,00 135,2% transgraniczny , ,00 12,2% transgraniczny , ,00 90,4% transgraniczny , ,00 62,9% transgraniczny , ,00 71,1% transgraniczny , ,00 144,4% transgraniczny , ,00 60,2% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 96,1% transgraniczny , ,00 165,9% transgraniczny , ,00 197,6% transgraniczny , ,00 176,4% transgraniczny , ,00 15,5% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 127,5% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 168,5% transgraniczny , ,00 11,2% transgraniczny , ,00 33,9% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 434,1% transgraniczny , ,00 24,2% transgraniczny , ,00 59,7% transgraniczny , ,00 66,7% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 22,0% transgraniczny , ,00 32,3% 15

17 transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 62,3% transgraniczny , ,00 285,9% transgraniczny , ,00 16,4% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 46,3% transgraniczny , ,00 100,0% transgraniczny , ,00 63,1% transgraniczny , ,00 27,8% Celkem , ,00 86,5% Źródło: Monitorujący MONIT 7+ i MSC 2007, dane na dzień r. Tabela prezentuje wysokość alokacji w podziale na kody klasyfikacji, które stanowią załącznik nr 2 do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące EFRR, EFS oraz FS oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie EFRR (dalej Rozporządzenie Wykonawcze). Jak wynika z powyższej tabeli, w około 1/3 kategorii nie są realizowane projekty. Powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, że pomimo początkowych oczekiwań doszło w niektórych obszarach tematycznych do koncentracji wspieranych działań na jedno lub dwa działania, a o pozostałe nie było zainteresowania. Przykładem może być np. transport, gdzie większość środków zostało rozdzielonych na regionalne/lokalne drogi, natomiast działania z zakresu transportu miejskiego, transportu multimodalnego czy inteligentnych systemów komunikacyjnych pozostały bez zainteresowania. Podobną sytuację możemy zaobserwować w obszarze środowiska naturalnego, gdzie wnioskodawcy nie byli zainteresowani realizacją działań z zakresu odnawialnych źródeł energii itp. Taki stan rzeczy może być postrzegany dwojako np. jako błąd podczas przygotowania Programu, kiedy to zgodzono się na podstawie wniosków różnych podmiotów na wpisanie dość szerokiego zakresu możliwych do realizacji działań. Z drugiej jednak strony można traktować to jako pozytywną i naturalną koncentrację, w ramach której, dzięki większej absorpcji środków na węższy zakres tematyczny, możliwe jest osiągnięcie wyraźniejszych zmian w tychże obszarach tematycznych. W związku z faktem, że w tabeli nr 5 uwzględniono dane dotyczące wszystkich zatwierdzonych projektów, mogą one międzyrocznie ulegać zmianom w obu kierunkach. Wzrost wartości danych za poszczególne obszary tematyczne wynika z doliczenia kolejnych zatwierdzonych projektów. Obniżenie wartości wynika natomiast z uwzględnienia rzeczywiście wypłaconych środków EFRR w zakończonych już projektach, zamiast kwoty wynikającej z umowy o dofinansowaniu. W znacznej części projektów w roku 2012 osiągnięto wyraźne oszczędności. Nowe Decyzje/Umowy o dofinansowaniu nie były wydane (z wyjątkiem PT). W przypadku sześciu Funduszy Mikroprojektów (obszar tematyczny 80) uwzględniono wartość zatwierdzoną z EFRR (a nie zatwierdzone wartości poszczególnych mikroprojektów). 2.1.D Informacja o pomocy w odniesieniu do grup docelowych Programu Program jest ukierunkowany na wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru pogranicza polsko-czeskiego poprzez wzmacnianie jego konkurencyjności i spójności oraz poprzez promowanie partnerskiej współpracy jego mieszkańców. 16

18 Z uwagi na to, iż grupami docelowymi w Programie są potencjalni partnerzy wiodący i projektowi, beneficjenci, opinia publiczna oraz instytucje zaangażowane w przygotowanie Programu oraz jego wdrażanie, nie określono żadnej szczególnej grupy docelowej, której miałaby być poświęcona zwiększona uwaga. Nie prowadzi się w związku z tym analizy ani opisu tego typu grup. Z uwagi na to, iż Program ma charakter transgraniczny i koncentruje się przede wszystkim na przygranicznej problematyce dwóch państw, jego celem nie jest rozwiązywanie problemów regionów niedostatecznie rozwiniętych pod względem strukturalnym, regionów słabych gospodarczo, czy regionów o wyjątkowo wysokiej stopie bezrobocia w skali danego kraju. Priorytetowa jest realizacja wspólnego celu Programu wpływu transgranicznego rekomendowanych działań. Wykaz beneficjentów Wykaz beneficjentów znajduje się na stronie internetowej Programu, w zakładce: Ke stažení/ Do pobrania : - Wersja czeska: - Wersja polska: Oprócz tego po każdym posiedzeniu KM na stronie internetowej Programu, w sekcji Zasedání MV/ Posiedzenia KM, publikowana jest lista rekomendowanych projektów, w podziale na poszczególne dziedziny wsparcia i partnerów wiodących. W ramach FM są publikowane wykazy projektów rekomendowanych, łącznie z wykazem beneficjentów na stronach poszczególnych euroregionów: E Zwrot lub ponowne wykorzystanie pomocy W roku 2012 miało miejsce pięć przypadków zwrotu środków EFRR do budżetu Programu. Ich łączna wartość wyniosła , 63 euro. O taką kwotę obniżono zestawienia wydatków certyfikowanych. Zwroty dotyczyły następujących dotacji Wspólnoty: ,19 w projekcie CZ.3.22/1.1.00/ Polepszenie infrastruktury komunikacyjnej w Karkonoszach i Górach Izerskich, ,37 w projekcie CZ.3.22/1.1.00/ Przebudowa drogi łączącej Gminę Hať i miejscowość Rudyszwald w ramach poprawy dostępności obszaru pogranicza po wejściu do strefy Schengen, ,67 w projekcie CZ.3.22/1.2.00/ Ochrona granicznej rzeki Opawicy z polskiej i czeskiej strony, ,08 w projekcie PL.3.22/1.2.00/ Segregacja odpadów komunalnych w Mieście Europejskim Kudowa Zdrój Nachod, ,32 w projekcie PL.3.22/2.2.00/ TRANSKARKONOSZE - Wzrost atrakcyjności turystycznej pogranicza polsko-czeskiego poprzez stworzenie jednolitego systemu oznakowania miast partnerskich. Wymienione zwroty zostały przekazane przez beneficjentów na konto IPC. Wyjątek stanowił projekt zarejestrowany pod numerem CZ.3.22/1.2.00/ , w przypadku którego problem został rozwiązany na poziomie MF RCz. 17

19 2.1.F Analiza jakościowa Pod koniec roku 2012 większość alokowanych środków Programu była rozdzielona Beneficjentom. Z prawie 250 projektów oraz ponad 2100 mikroprojektów, ponad połowa z nich została już finansowo zakończona, pozostałe projekty są nadal realizowane. Mechanizmy kontroli, certyfikacji oraz płatności działają, co się przekłada na zwiększenie wartości wypłaconych środków oraz finansowo zakończonych projektów na koniec roku 2012 w stosunku do roku Zakończono finansowanie 60% projektów jak ilością projektów, tak i wartością zatwierdzonych dotacji. W tabeli nr 6 uwzględniono wartość z EFRR w zawartych Umowach/wydanych Decyzjach wg poszczególnych osi priorytetowych oraz łącznie. Dane są uwzględnione w Euro oraz procentowo (w stosunku do alokacji). Uwzględniono tu również środki wypłacone oraz zestawienie projektów już zakończonych w okresie do końca roku Wszystkie prezentowane dane dotyczą poziomu EFRR włącznie ze środkami krajowymi. W tabeli zestawiono także dane z końca roku 2011, dzięki czemu widoczny jest zasadniczy postęp osiągnięty w roku W przypadku projektów zakończonych finansowo uwzględniono wartość wnioskowaną zapisaną w Umowie/Decyzji, dlatego też w osi priorytetowej 1, udział projektów finansowo zakończonych jest większy niż wartość środków wypłaconych Beneficjentom. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku sumy wartości zatwierdzonych projektów, gdzie jest ona wyższa niż alokacja. Powodem takiego stanu rzeczy są znaczące oszczędności ze zrealizowanych projektów, które są wykorzystywane na realizację nowych lub rezerwowych projektów. Dane za poszczególne dziedziny wsparcia są szczegółowo opisane w rozdziale nr 3 REALIZACJA PROGRAMU W POSZCZEGÓLNYCH OSIACH PRIORYTETOWYCH. Największy postęp we wdrażaniu zanotowano ponownie w osi priorytetowej 1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska oraz profilaktyka zagrożeń, gdzie do dyspozycji pozostają jedynie środki na kilka projektów w dziedzinie wsparcia 1.2 Ochrona środowiska. W osi priorytetowej wypłacono łącznie ¾ alokowanych środków poziom realizacji działań oraz rzeczywisty postęp realizacji projektów jest jeszcze wyższy. Środki zaoszczędzone w finansowo zakończonych projektach są przekazywane na realizację projektów rezerwowych, dlatego Umowami/Decyzjami zabezpieczono ponad 100% alokacji. W dwóch kolejnych osiach priorytetowych osiągnięto nieco niższe wskaźniki realizacji, choć zarówno w kwestii rozdysponowania środków, jak i samej realizacji projektów oraz wypłaty środków, należy te wyniki uznać za zadowalające. Dane dotyczące wypłaconych środków oraz te dotyczące zakończonych finansowo projektów w przypadku osi 3 uwzględniają także dane na poziomie mikroprojektów. W odróżnieniu od pierwszych trzech osi priorytetowych, oś 4 Pomoc Techniczna charakteryzuje inny przebieg wdrażania wnioski projektowe są składane wg potrzeb Programu. Wszystkie potrzeby Programu są na bieżąco zapewniane, pomimo to wartość zatwierdzonych środków jest mniejsza niż zakładano w poszczególnych etapach wdrażania Programu. Dzięki bezproblemowemu wdrażaniu Programu jest pewne, że nie zajdzie konieczność wykorzystania wszystkich alokowanych środków na Pomoc Techniczną. Dlatego podczas posiedzenia KM omówiono przesunięcie ok. 4, 5 mln Euro do osi priorytetowej 2. Tabela nr 6: Zestawienie realizowanych projektów w poszczególnych osiach priorytetowych (EFRR łącznie ze środkami krajowymi) Oś priorytetowa Alokacja Projekty, w przypadku których podpisano Umowę / wydano Decyzję Środki wypłacone beneficjentom Projekty, których finansowa realizacja została ukończona do końca 2012 r. Ilość EUR % EUR % Ilość EUR % Razem stan na , , ,7 Osa , , ,4 Osa , , ,4 Osa * 100, , ,5 Osa , , ,2 18

20 Razem stan na , , ,4 Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. * Znaczący udział przyznanego dofinansowania jest wynikiem zatwierdzenia sześciu projektów FM, w którym środki są stopniowo przyznawane mniejszym projektom. Przedstawiony w tabeli nr 6 postęp finansowy w realizacji poszczególnych osi priorytetowych został zilustrowany na wykresie nr 1, zawierającym dane dotyczące wysokości alokacji, ilości przyznanych i wypłaconych środków oraz wartości projektów, w przypadku których ukończono finansową realizację. Największy postęp między latami jest widoczny po porównaniu wykresów nr 1 i nr 2, pokazującego odpowiednie dane za rok 2011 i Wykres nr 1 Wyniki finansowe na końcu roku 2012 Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Wykres nr 2 Wyniki finansowe na końcu roku

21 Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Rezultaty osiągane w trakcie realizacji Programu można ocenić dwoma sposobami: 1) Po pierwsze dokonując analizy osiągniętych rezultatów na podstawie stopnia realizacji wskaźników w odniesieniu do wartości wyjściowych i celowych zapisanych w Dokumencie Programowym. Taka analiza pozwala przyjąć założenie, iż Program osiągnie zaplanowane rezultaty które są mierzone za pomocą tych wskaźników. Poniższe zestawienie uwzględnia okres, którego dotyczy Raport i prezentuje stan realizacji wskaźników programowych na dzień r., który wskazuje na dalsze zbliżanie się wartości osiągniętych w stosunku do wartości założonych. W osi priorytetowej 1 zakończono realizację 40 projektów na 63 zaplanowanych. Kolejnych 11 projektów jest w realizacji, a dodatkowych 10 otrzymało rekomendację i oczekuje na wydanie Decyzji/Umowy lub na finansowanie z zaoszczędzonych w innych projektach środków. W osi priorytetowej 2 zakończono realizację 55 projektów na 119 zaplanowanych. Kolejnych 38 projektów jest w realizacji, a dodatkowych 20 otrzymało rekomendację i oczekuje na wydanie Decyzji/Umowy. W dwóch następnych naborach zostanie przygotowana dostateczna ilość projektów, zakłada się rekomendacje dla przynajmniej 5 kolejnych projektów. W przypadku mikroprojektów sytuacja będzie podobna. W osi priorytetowej 3 zakończono realizację 23 projektów na 50 zaplanowanych. Kolejnych 26 projektów jest w realizacji, a dodatkowych 10 otrzymało rekomendację i oczekuje na wydanie Decyzji/Umowy. W następnym naborze zostanie przygotowana dostateczna ilość projektów, zakłada się rekomendacje dla przynajmniej 10 kolejnych projektów. Z powyższego zestawienia wynika, że ilość projektów jest na wystarczającym poziomie i należy zakładać, że planowane wartości wskaźników w większości przypadków zostaną osiągnięte. 2) Po drugie analizując rezultaty osiągane w Programie w oparciu o aktualne rozumienie pojęcia rezultatów/oddziaływań, zgodnie z którym pod uwagę brany jest rzeczywisty, możliwy do zmierzenia wpływ podejmowanych działań, a zatem i z całego Programu, 20

22 na obszar objęty Programem. Chodzi o określenie i (jeśli to możliwe) zmierzenie rzeczywistej poprawy konkretnych warunków i parametrów społeczno-ekonomicznych na obszarze objętym Programem oraz korzyści, które przynosi Program mieszkańcom tego obszaru. Ten sposób oceny rezultatów nie polega jedynie na kontroli realizacji wskaźników, zaplanowanych na poziomie Programu. Wymaga przeprowadzenia szczegółowej analizy rzeczywistych rezultatów/oddziaływań poszczególnych projektów, a tym samym osi priorytetowych Programu jako całości. Szczegółowa analiza Programu prowadzona jest w oparciu o zasadę dobrowolności. Na wniosek KE analizy dokonują partnerzy programowi, dążąc do określenia (i, jeśli to możliwe, zmierzenia) rzeczywistych rezultatów Programu i ich wykorzystania między innymi w trakcie przygotowania wspólnego programu na lata Ponieważ wyniki analizy nie są jeszcze znane, nie mogą zostać opisane ani skomentowane w Raporcie. Wyniki analizy zostaną przekazane KE po jej zakończeniu. Realizacja celów NSRO POWT RCz - RP został zaplanowany w taki sposób, aby dążąc do osiągnięcia celu Programu przyczyniać się do realizacji priorytetów określonych w podstawowych dokumentach strategicznych obu państw Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia w RCz i w Rzeczpospolitej Polskiej. Realizacja Programu w 2012 r. przyczyniła się do realizacji celów NSRO w obu krajach, podobnie jak w ubiegłym okresie sprawozdawczym, w następujący sposób: 1. NSRO RCz Realizacja programu przyczyniała się do osiągnięcia celu strategicznego Zrównoważonego rozwoju terytorium, w którym chodzi o uzyskanie zrównoważonego i harmonijnego rozwoju całego terytorium RCz, z jednoczesnym uwzględnieniem przyrodniczego, gospodarczego oraz społeczno-kulturalnego zróżnicowania regionów RCz. Wymieniony cel NSRO jest realizowany za pośrednictwem osi priorytetowej NSRO Europejska Współpraca Terytorialna. Realizacja Osi priorytetowej I przyczyniła się bezpośrednio do realizacji celu strategicznego Atrakcyjne środowisko przede wszystkim poprzez realizację projektów w zakresie ochrony środowiska i dostępności komunikacyjnej. Praktycznie wszystkie projekty dofinansowane w ramach osi priorytetowej I przyczyniły się do osiągnięcia tego celu. Realizacja Osi priorytetowej II przyczyniła się bezpośrednio do realizacji celu strategicznego Konkurencyjność czeskiej gospodarki. Tradycyjnie, w ramach tej osi priorytetowej, największą popularnością i największymi możliwościami absorpcji cieszyła się dziedzina wsparcia Wspieranie rozwoju turystyki. Realizowane były jednak również projekty tworzące przyjazne otoczenie biznesu oraz możliwości współpracy i wzrostu zatrudnienia, przede wszystkim w sektorze MŚP. Część działań i projektów rekomendowanych w ramach Osi priorytetowej II przyczyniała się także do realizacji celu Otwarte, elastyczne i spójne społeczeństwo przede wszystkim projekty w dziedzinie wsparcia 2.3. Współpraca w zakresie edukacji. Realizacja Osi priorytetowej III przyczyniła się do realizacji celu strategicznego NSRO Otwarte, elastyczne i spójne społeczeństwo, którego celem jest wspieranie otwartego społeczeństwa obywatelskiego. Realizowano projekty społeczności lokalnych, wspierające ich współpracę oraz wzmacniające spójność. Były zawierane i rozwijane strategiczne partnerstwa gmin, także w ramach realizacji mikroprojektów, których znaczenie, mimo mniejszej wielkości, przyczynia się bezpośrednio do realizacji właśnie tego celu NSRO RCz. 2. Narodowa Strategia Spójności RP (NSS)/ Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO) RP 21

23 W Polsce kluczowym dokumentem strategicznym jest NSS (NSRO), której celem jest Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Projekty zrealizowane w ramach Osi priorytetowej I POWT RCz-RP przyczyniają się do realizacji Celu 3 - Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski oraz Celu 5 - Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Istotne znaczenie miały pod tym względem projekty dotyczące ochrony środowiska oraz dostępności komunikacyjnej, jednak praktycznie wszystkie projekty dofinansowane w ramach osi priorytetowej I przyczyniły się do osiągnięcia tego celu. Realizacja Osi priorytetowej II POWT RCz-RP dotyczyła przede wszystkim Celu 4 NSS RP - Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług, a także przyczyniła się do realizacji Celu 5. Największy wpływ na realizację wymienionych celów miały projekty wspierające otoczenie biznesu oraz tworzące warunki do współpracy przedsiębiorców. Realizacja Osi priorytetowej III POWT RCz-RP była spójna przede wszystkim z założeniami Celu 1 - Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa, ale miała również wpływ na realizację Celu 5. Największe znaczenie miały pod tym względem projekty wspierające partnerstwo podmiotów administracji publicznej i społeczności lokalnych. Bardziej szczegółowe informacje na temat poszczególnych typów projektów, realizowanych w ramach poszczególnych osi i przyczyniających się do realizacji NSRO w RCz i NSS RP, znajdują się w podrozdziałach 2.1. A i 2.1.B. Komplementarność z pozostałymi programami wsparcia Przez cały czas realizacji Programu w 2012 roku analizowano jego komplementarność z pozostałymi programami operacyjnymi, przede wszystkim: Programami operacyjnymi współpracy transgranicznej z udziałem RCz: a. Republika Słowacka Republika Czeska , pokrywający się terytorialnie z POWT RCz-RP w Kraju Morawsko-Śląskim, b. Program Cíl 3/Ziel 3 wspierający współpracę transgraniczną między Republiką Czeską a Wolnym Państwem Saksonia na lata , pokrywającym się z POWT RCz-RP w Kraju Libereckim. Programami operacyjnymi współpracy transgranicznej z udziałem Polski: a. Program Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska - Republika Słowacka , pokrywający z POWT RCz-RP się w subregionie bielsko-bialskim oraz powiecie pszczyńskim. b. Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska - Wolne Państwo Saksonia pokrywający się z POWT RCz-RP w subregionie jeleniogórskim i wałbrzyskim. Ponadto po stronie polskiej Program jest komplementarny z Programem Region Morza Bałtyckiego, z pozostałymi programami Europejskiej Współpracy Terytorialnej, obejmującymi terytorium obu państw - PO Współpraca Międzyregionalna INTERREG IV C, PO Współpraca Ponadnarodowa (Program dla Europy Środkowej). W obu państwach jest również komplementarny z sektorowymi programami operacyjnymi: - w RCz są to przede wszystkim: PO Środowisko, PO Transport, PO Zasoby ludzkie i zatrudnienie, - w RP są to przede wszystkim: PO Infrastruktura i Środowisko, PO Innowacyjna Gospodarka i PO Kapitał Ludzki 22

24 Analizowana i zapewniania jest również komplementarność w stosunku do regionalnych programów operacyjnych po obu stronach granicy (między innymi dzięki aktywnemu udziałowi przedstawicieli regionów w KM). Komplementarność oraz zapobieganie ewentualnemu nakładaniu się zakresów interwencji dotyczy również programów rozwoju obszarów wiejskich (Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - European Agricultural Fund for Rural Development) w obydwu krajach członkowskich uczestniczących w Programie. Nakładaniu się zakresów interwencji częściowo zapobiega się poprzez określenie różnych kwalifikowalnych wnioskodawców. W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich znaczna część działań realizowana jest przez podmioty, które nie kwalifikują się do udziału w POWT RCz-RP (np. podmioty prowadzące działalność gospodarczą w sektorze leśnym i rolnym). W zakresach tematycznych, w których istnieje możliwość nakładania się zakresów interwencji, komplementarność została zapewniona poprzez dokładną analizę współpracy transgranicznej i efektu transgranicznego projektów współfinansowanych w ramach POWT RCz-RP Są to zagadnienia, których programy rozwoju obszarów wiejskich nie poruszają, a projekty realizowane w ramach tych programów nie zwierają tego typu elementów. W projektach współfinansowanych w ramach POWT RCz-RP jest to natomiast wartość główna i podstawa każdego z projektów. Zapobiega to nakładaniu się zakresów interwencji i zapewnia uzupełnianie się wsparcia udzielanego w ramach tych programów. Podczas realizacji Programu znaleźlibyśmy cały szereg przykładów komplementarności na poziomie konkretnych działań, podczas realizacji których występuje nie tylko komplementarność między projektami realizowanymi w ramach Programu a innymi, realizowanymi przy pomocy pozostałych narzędzi UE, ale dochodzi również do pozytywnej synergii, kiedy to całkowita korzyść płynąca z realizacji powiązanych działań przewyższa sumę korzyści cząstkowych i wytwarza nową wartość dodaną. Najczęściej tego typu synergia i komplementarność występuje w odniesieniu do projektów realizowanych w ramach innych programów operacyjnych o charakterze regionalnym, przede wszystkim w ramach właściwych regionalnych programów operacyjnych po czeskiej stronie i po stronie polskiej (RPO). Analiza realizacji polityk horyzontalnych W przypadku każdego działania realizowanego w ramach Programu analizowany jest jego wpływ na politykę równych szans oraz politykę zrównoważonego rozwoju. Weryfikacja tego zagadnienia odbywa się podczas procesu oceny projektu, który nie dopuszcza do realizacji inicjatyw mających negatywny wpływ na którąkolwiek z polityk horyzontalnych. Tego typu działania są wyłączone z kolejnych etapów oceny i nie mogą otrzymać wsparcia z Programu. 2.2 Informacje na temat zgodności z przepisami prawa wspólnotowego Wszystkie podmioty zaangażowane we wdrażanie Programu po stronie czeskiej i polskiej są zobowiązane do przestrzegania przepisów prawa wspólnotowego oraz odpowiednich przepisów krajowych RCz i RP. Przepisy te należy stosować zawsze w ich obowiązującym brzemieniu. Zgodnie z artykułem nr 9 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, projekty finansowane z funduszy UE, Europejskiego Banku Inwestycyjnego lub innych instrumentów finansowych, muszą być zgodne z postanowieniami Traktatu o ustanowieniu WE, z instrumentami, które zostały przyjęte w jego ramach, a także z działaniami i z prawem wspólnotowym WE (Acquis communautaire). Spośród dziedzin, w przypadku których dokonywana jest ocena wymaganej zgodności, należy przede wszystkim wymienić: zasady konkurencji; udzielanie zamówień publicznych; 23

25 ochrona i poprawa jakości środowiska naturalnego; przestrzeganie zasady równości szans. Na poziomie projektu zgodność sprawdzana jest na każdym etapie jego wdrażania przed zatwierdzeniem projektu poprzez kontrolę wniosku projektowego, podczas realizacji projektu poprzez kontrolęwydatków i dostarczanych produktów i usług oraz raportów z postępów realizacji. 2.3 Istotne problemy oraz podjęte działania naprawcze Jak już było wspomniano, podczas 9.certyfikacji poniesionych wydatków pod koniec pierwszego półrocza, doszło do wstrzymania płatności z powodu przekroczenia 2% progu poziomu nieprawidłowości, odnotowanego w Rocznym Raporcie Kontroli, które według zasad KE są powodem do podjęcia takich kroków. Powodem osiągnięcia tak wysokiego poziomu nieprawidłowości było podejrzenie uchybień w projekcie o numerze rejestracyjnym CZ.3.22/1.2.00/ , którego wartość jest w odniesieniu do rozmiarów Programu stosunkowo duża. Znaczne były w związku z tym również proponowane sankcje, dotyczące przeprowadzonego postępowania przetargowego. Opisywanym przypadkiem zajmował się przez kilka miesięcy Urząd Ochrony Konkurencji, który w wyniku prowadzonego postępowania stwierdził, iż nieprawidłowość nie miała w tym przypadku zasadniczego wpływu na wybór najlepszej oferty i nie doszło do wszczęcia postępowania administracyjnego. Na podstawie stanowiska UOHS Instytucja Audytowa przewartościowała dwie uwagi opisane w RRK (obniżając wysokość korekty). W ten sposób doszło do obniżenia poziomu nieprawidłowości poniżej 2%. Instytucja Płatnicza i Certyfikująca uwzględniła na nowo wyliczoną korektę w sporządzonym zestawieniu wydatków. Po wspólnych rozmowach pomiędzy IZ, IPC i IA pod koniec sierpnia przesłano KE oficjalne stanowisko RCz wraz wyjaśnieniami. Dzięki temu udało się ponownie uruchomić Program, choć w związku z problemami budżetu europejskiego nie były refundowane wnioski o płatność. W międzyczasie IZ oraz MF przeprowadziło negocjacje w celu tymczasowego rozwiązania zaistniałej sytuacji. Znacząca pomocą były dwie pożyczki udzielone dla Programu o łącznej wartości prawie 20 mln Euro, dzięki którym udało się pokryć część zobowiązań. Do wznowienia finansowania ze strony KE doszło pod koniec 2012 roku. 2.4 Ewentualne zmiany związane z realizacją Programu W 2012 roku doszło w ramach wdrażania Programu do drobnych zmian w dokumentacji Programu. 2.5 Ewentualna zmiana istotna Przedmiotem niniejszego rozdziału są ewentualne zmiany istotne w rozumieniu art. 57 Rozporządzenia Ogólnego, czyli dotyczące trwałości operacji. W okresie sprawozdawczym nie odnotowano przypadków zagrożenia trwałości operacji, nie pojawiły się również sygnały, aby do tego typu istotnych zmian mogło dojść w najbliższym czasie. 2.6 Komplementarność z innymi instrumentami Monitorowanie komplementarności na poziomie Programu powinno przede wszystkim dotyczyć regionalnych programów operacyjnych, realizowanych na tym samym terytorium, na którym realizowany jest POWT RCz-RP. Chodzi o wdrażane po czeskiej stronie: - Regionalny Program Operacyjny Północny Wschód (Severovýchod), - Regionalny Program Operacyjny NUTS II Morawsko Śląski (Moravskoslezsko), - Regionalny Program Operacyjny NUTS II Morawy Środkowe (Střední Morava), oraz wdrażane po polskiej stronie: 24

26 - Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego na lata , - Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata , - Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata Dla zapewnienia zgodności Programu z celami właściwych regionalnych programów operacyjnych, podczas prac nad tworzeniem POWT RCz-RP współpracowano z wymienionymi powyżej regionami. Operacje realizowane w okresie sprawozdawczym w ramach regionalnych programów operacyjnych i POWT RCz-RP były wobec siebie komplementarne. Dotyczyły wprawdzie podobnych zagadnień (rozwój infrastruktury transportowej, społecznej i ochrony zdrowia o znaczeniu regionalnym i lokalnym, rozwój turystyki, odnowa dziedzictwa kulturalnego, rozwój obszarów wiejskich i miejskich itp.) ale POWT RCz-RP nadawał tym zagadnieniom wymiar transgraniczny projekty są realizowane przez co najmniej dwóch partnerów z obu krajów, w oparciu o zasadę partnera wiodącego (spełnienie jednocześnie 2 z 4 zasad: wspólne przygotowanie, finansowanie, prowadzenie projektu lub wspólny personel) i mają oddziaływanie na obszar pogranicza. Wymiar transgraniczny realizowanych projektów jest równie ważny, jak rzeczowe rozwiązanie problemu, stanowiącego przedmiot projektu i odróżnia on w sposób istotny POWT RCz-RP od innych, krajowych i regionalnych programów operacyjnych. 2.7 Działania związane z monitorowaniem oraz bieżącą ewaluacją Z uwagi na wyznaczone cele monitorowanie postępów w realizacji Programu opiera się na wartościach wskaźników (określonych w Dokumencie Programowym). Analiza danych odbywa się na poziomie projektów, wartości gromadzone są za pomocą systemu monitorującego Monit 7. Źródłem są zarówno wnioski projektowe składane przez partnerów wiodących, jak i raporty monitorowania, które w trakcie realizacji projektu składają wszyscy partnerzy projektowi. Oprócz wskaźników rzeczowych IZ analizuje także wskaźniki finansowe, które wyrażają stan wykorzystania środków, dokonując w ten sposób oceny prognoz spełnienia zasady N+3. Narzędziem służącym do monitorowania Programu jest system monitorujący Monit 7, który jest na bieżąco rozwijany i aktualizowany, w zależności od stanu wdrażania Programu i metodologii monitorowania. Na podstawie propozycji KE oraz nieobowiązkowej inicjatywy ze strony IŻ przeprowadzono dogłębną analizę Programu, której celem była próba identyfikacji rzeczywistych efektów Programu. Drugorzędnym celem analizy była możliwość wykorzystania wyników analizy w trakcie przygotowań kolejnego okresu programowania Wyniki analizy zostały zaprezentowane członkom KM podczas posiedzenia w Libercu w styczniu Przygotowany zostanie także całościowe opracowanie, które będzie do dyspozycji członków KM. Przedstawiciele IZ regularnie uczestniczą pracach grupy roboczej ds. ewaluacji, powołanej przez Krajową Instytucję ds. Koordynacji w Republice Czeskiej W jej pracach biorą udział przedstawiciele wszystkich programów operacyjnych realizowanych w RCz. 2.8 Ewentualna krajowa rezerwa wykonania Ten rozdział nie dotyczy trwającego etapu wdrażania Programu. 25

27 3 REALIZACJA PROGRAMU W POSZCZEGÓLNYCH OSIACH PRIORYTETOWYCH Podrozdziały mają taką samą strukturę i opisują realizację Programu w poszczególnych osiach priorytetowych przy pomocy tabel oraz komentarzy. W 2012 roku wydano 23 decyzje lub umowy dotyczące projektów rekomendowanych w roku poprzednim. Podpisana została 1 umowa dotycząca projektu rezerwowego oraz 6 umów dotyczących projektów PT, które zostały rekomendowane podczas posiedzenia KM w Prudniku. Wzrosła w związku z tym liczba realizowanych projektów opisanych w tabelach prezentujących polityki horyzontalne. Ponownie odnotowano wyraźne postępy w realizacji rekomendowanych projektów, a także wzrosła liczba zakończonych projektów. Ilustruje to tabela zawierające dane na temat wypłaconych oraz certyfikowanych wydatków. Opis każdej z osi priorytetowych zawiera również wyniki realizacji wskaźników produktu i rezultatu ich wartości prezentują poszczególne tabele, ilustrujące ich wartości w kolejnych latach w odniesieniu do wartości planowanych. W górnej części tabel opisujących wskaźniki produktu znajdują się dane dotyczące projektów zakończonych. Dolne części tabel prezentują wskaźniki rezultatu w odniesieniu do projektów rozpoczętych. Jest to związane z obowiązującą obecnie metodologią. Jeżeli w w poszczególnych latach zmieniało się to, na jakim etapie wdrażania projektu wykazywano dany wskaźnik, w wartościach wskaźników mogą występować pewne różnice. Z uwagi na to, iż Program znajduje się w zaawansowanej fazie wdrażania, w przypadku każdej z osi priorytetowych podjęto się oceny stopniowego osiągania zaplanowanych wartości wskaźników. Kilkukrotna zmiana metodologii obliczania danych z pewnością nie przyczyniła się do przejrzystości podanych wartości. Uwzględnianie jedynie wartości osiągniętych w ukończonych projektach obniża pod względem optycznym rzeczywiście osiągnięty poziom. Równolegle z dobrymi postępami we wdrażaniu Programu, dobrze postępuje realizacja większości wskaźników. Planowane wartości niektórych wskaźników nie zostały jednak jeszcze osiągnięte. Instytucje Programu na bieżąco monitorują realizację wskaźników i reagują na rozwój sytuacji przede wszystkim za pomocą realokacji środków do dziedzin, w których dochodzi do osiągania niższych wartości wskaźników, a także za pomocą ogłaszania kolejnych etapów naboru wniosków, dzięki czemu omawiane mogą być kolejne projekty zawierające oczekiwane działania, produkty i rezultaty. Do opisu wdrażania każdej z osi priorytetowych został włączony akapit dotyczący ewentualnych problemów oraz działań podjętych w celu ich wyeliminowania. Z uwagi na to, iż na poziomie poszczególnych osi priorytetowych nie pojawiły się żadne zasadnicze problemy, akapit ten zawiera jedynie krotkie oświadczenie o braku poważnych problemów. Do końca 2012 zakończyła się realizacja szeregu projektów w każdej osi priorytetowej. W niniejszym rozdziale, ani w całym Raporcie Rocznym, nie zostały opisane przykłady udanych projektów. Zostały one opublikowane w specjalnej sekcji strony internetowej Programu, aby je udostępnić przede wszystkim opinii publicznej. Osoby zainteresowane znajdą przykłady realizowanych projektów Znajduje się tam również zakładka prezentująca najbardziej inspirujące projekty z lat 2011 i Oś priorytetowa I - Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka zagrożeń Postępy w realizacji osi priorytetowej I i ich analiza Analizowana oś priorytetowa ukierunkowana jest na działania związane z rozwojem infrastruktury komunikacyjnej (1.1), ochroną środowiska (1.2) oraz profilaktyką zagrożeń (1.3). Z punktu widzenia polityk horyzontalnych w ramach tej osi priorytetowej realizowane są projekty mające wpływ na zrównoważony rozwój, charakteryzujące się przede wszystkim pozytywnym wpływem na środowisko naturalne. W tabeli nr 9 zaprezentowano wartości wszystkich 51 projektów osi priorytetowej rekomendowanych do dofinansowania do dnia r. Dwa projekty 26

28 rezerwowe z dzeidziny wsparcia 1.1, a także dwa rekomendowane projekty w dziedzinie wsparcia 1.2, nie zmieniły dotychczasowych proporcji w politykach horyzontalnych.. Tabela nr 9: Zestawienie projektów realizowanych w ramach Osi priorytetowej I pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne Dziedzina wsparcia Oddziaływanie projektu na równe szanse Bezpośrednio ukierunkowany pozytywny neutralny Bezpośrednio ukierunkowany Środowisko naturalne pozytywny neutralny Łącznie Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. W tabeli nr 10 przedstawiono finansowe postępy w realizacji osi priorytetowej I. Dane dotyczą poszczególnych dziedzin wsparcia i są prezentowane na poziomie dofinansowania z EFRR z uwzględnieniem źródeł krajowych. Wielkości procentowe odnoszą się do wysokości właściwej alokacji. Tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 10: Analiza postępów w realizacji Osi priorytetowej I (EFRR włącznie ze środkami krajowymi) Dziedzina Wsparcia Alokacja Środki zakontraktowane w Decyzjach / Umowach Środki wypłacone beneficjentom Certyfikowane wydatki złożone do KE euro % euro % euro % , , , , , , , , ,2 Osa , , ,3 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. Dane w tabeli nr 10 ponownie wykazują wyraźne postępy osiągnięte w okresie sprawozdawczym na poziomie wszystkich monitorowanych parametrów podczas realizacji projektów osi priorytetowej I. Potwierdzają to dane przedstawione na wykresie nr 3. W przypadku dziedzin wsparcia 1.1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej i 1.3 Profilaktyka zagrożeń, wydano decyzje i podpisano umowy o przyznaniu dofinansowania na kwotę przewyższającą wysokość alokacji. Wynika to z tego, że w projektach, których finansowa realizacja została zakończona w roku 2012, ponownie wystąpiły oszczędności środków z EFRR. Wysokości kwot zapisanych w decyzjach i umowach nie ulegają jednak zmianie, w związku z czym po przesunięciu zaoszczędzonych środków na realizację projektów rezerwowych, dochodzi do pozornego przekroczenia alokacji. Wyraźne oszczędności (18%) zostały osiągnięte przede wszystkim dzięki oszczędnościom poprzetargowym w znajdującym się w ogólnie niekorzystnej sytuacji gospodarczej regionie. Zaoszczędzone w ten sposób środki pozwoliły na realizację kolejnych projektów z dziedziny wsparcia 1.1. W 2012 r realizowanych jest dzięki temu 6 projektów z tej dziedziny wsparcia. Pod koniec roku zostało zarejestrowanych 12 projektów z dziedziny wsparcia 1.2. Można przypuszczać, ze również w tej dziedzinie wsparcia zostaną zrealizowane oczekiwane działania, a alokacja zostanie wykorzystana. Progres w stosunku do poprzedniego roku zanotowany w osi priorytetowej I prezentują wykresy nr 3 oraz nr 4 (postępy w osi priorytetowej I na koniec 2012 i 2011 r.) Z danych zawartych w tabeli nr 10 oraz przede wszystkim z progresu wobec poprzedniego roku wynika, iż przebieg realizacji projektów oraz wyniki finansowe osiągnięte we wszystkich dziedzinach wsparcia osi priorytetowej I są na bardzo dobrym poziomie. 27

29 Wykres nr 3 Postępy w realizacji osi priorytetowej I - rok 2012 Wykres nr 4 Postępy w realizacji osi priorytetowej I - rok 2011 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. oraz na dzień r Tabela nr 11 prezentuje rzeczowe postępy w realizacji analizowanej osi priorytetowej przy pomocy realizacji poszczególnych wskaźników. ukończonych projektów w sposób logiczny nie osiągnęła jeszcze planowanej wartości wskaźnika produktu. Z uwagi na to, iż w chwili obecnej przebiega realizacja 11 projektów, a kolejnych 10 zostało rekomendowanych, jako projekty rezerwowe, wartość tego wskaźnika wzrośnie i przybliży się do wartości zaplanowanej. Wskaźniki rezultatu są realizowane we właściwy sposób planowane wartości prawie wszystkich wskaźników zostały już osiągnięte. Jedyny wyjątek stanowi niższa liczba miejscowości będących pod bezpośrednim oddziaływaniem zmodernizowanej infrastruktury komunikacyjnej. Jednym z powodów takiej sytuacji jest poniekąd niższa liczba realizowanych projektów. Kolejnym powodem może być niewłaściwe oszacowanie wartości lub niewłaściwe wskazanie miejscowości będących pod bezpośrednim oddziaływaniem zmodernizowanej infrastruktury komunikacyjnej. W końcowej fazie realizacji projektów zostanie jeszcze zweryfikowana rzeczywista liczba miejscowości będących pod bezpośrednim oddziaływaniem zmodernizowanej infrastruktury komunikacyjnej. Tabela nr 11 1 : Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi I (rok 2012) Kod KNW, UE, typ wskaźnika Wskaźnik Jednostka miary Źródło Wartość Łącznie Produkt 1. projektów związanych z budową lub modernizacją infrastruktury komunikacyjnej, pozostałej infrastruktury o znaczeniu transgranicznym i dostępności komunikacyjnej. Monitorujący Osiągnięta ND 20 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND * Produkt 2. projektów dotyczących infrastruktury, promowania i wspólnej ochrony oraz zarządzania środowiskiem. Monitorujący Osiągnięta ND 8 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND * Produkt 3. projektów związanych z profilaktyką zagrożeń 1. osób na obszarze wsparcia będących pod bezpośrednim oddziaływaniem mężczyzn Monitorujący Monitorujący Osiągnięta ND 12 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND

30 Rezultat Rezultat Rezultat * Rezultat przedsięwzięć w zakresie infrastruktury i ochrony środowiska. 2. osób uczestniczących w szkoleniach / warsztatach / targach proekologicznych /związanych z profilaktyką zagrożeń 3. miejscowości będąca pod bezpośrednim oddziaływaniem zmodernizowanej infrastruktury komunikacyjnej 4. krótkoterminowych (o długości 4-7- miesięcy), nowo stworzonych miejsc pracy w połączeniu z realizacją projektów infrastrukturalnych kobiet mężczyzn kobiet Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 1597 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 388 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 83 Wyjściowa ND 0 Planowana* Osiągnięta ND ND ND ND ND ND 10 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND * Rezultat 5. Długość nowych/wyremontowanych dróg (km) km Monitorujący Osiągnięta Wyjściowa Planowana* ND ND 0 ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 0 * Rezultat 6. nowo wytworzonych transgranicznych połączeń komunikacyjnych Monitorujący Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND 1 1 * Rezultat 7. osób będących pod oddziaływaniem projektów związanych z profilaktyką zagrożeń mężczyzn kobiet Monitorujący Monitorujący 5000 Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Źródło: Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r. * Brak kodu wskaźnika ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania W Raportachdotyczących lat we wskaźnikach produktów prezentowano dane dotyczące realizowanych projektów, w wyniku zmiany w metodologii wskaźniki produktu od roku 2010 dotyczą tylko ukończonych projektów. Wskaźniki rezultatów nadal dotyczą wszystkich rozpoczętych projektów Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej I i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych.. 29

31 3.2 Oś priorytetowa II Poprawa warunków rozwoju przedsiębiorczości i turystyki Postępy w realizacji II osi priorytetowej i ich analiza Analizowana oś priorytetowa ukierunkowana jest na działania związane z rozwojem przedsiębiorczości (2.1), ruchu turystycznego (2.2) oraz współpracą w dziedzinie edukacji (2.3). Relacje pomiędzy rekomendowanymi projektami a politykami horyzontalnymi prezentuje tabela nr 12. W tabeli są podane wartości wszystkich 93 projektów osi priorytetowej II rekomendowanych do realizacji do r. Z uwagi na ukierunkowanie analizowanej osi priorytetowej, jej wpływ na realizację polityk horyzontalnych dotyczy głównie wspierania rozwoju równych szans. Projekty realizowane w ramach tej osi nie dotyczą wprawdzie bezpośrednio ochrony środowiska, ale odnoszą się do niego w ogólnym kontekście przestrzeni społeczno-ekonomicznej. Tabela nr 12 - zestawienie projektów realizowanych w ramach Osi priorytetowej II pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne Dziedzina wsparcia Oddziaływanie projektu na równe szanse Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Środowisko naturalne Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Razem Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Następna tabela nr 13 prezentuje finansowe postępy w realizacji osi priorytetowej II. Wartości procentowe odnoszą się do alokacji w danej osi priorytetowej i poszczególnych dziedzinach wsparcia. Dane zostały przedstawione na poziomie wysokości dofinansowania z EFRR wraz ze źródłami krajowymi. Tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 13: Analiza postępów w realizacji Osi priorytetowej II (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Dziedzina wsparcia Alokacja Środki zakontraktowane w Decyzjach / Umowach Środki wypłacone beneficjentom Certyfikowane wydatki złożone do KE euro % euro euro % , , , , , , , , ,0 Osa , , ,6 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r.. Dane prezentowane w tabeli nr 13 potwierdzają dobry postęp w realizacji osi priorytetowej II. Obrazuje to wykres nr 5. Wprawdzie nie zmieniły się w sposób zasadniczy dane o zakontraktowaniu środków EFRR w wydanych decyzjach i podpisanych umowach, ale na końcu 2012 r. wyraźnie wzrosły kwoty wypłaconych oraz certyfikowanych środków. Wartości osiągnięte do końca 2011 r. wzrosły praktycznie o połowę. Jednoznacznie najlepszy przebieg ma wdrażanie dziedziny wsparcia 2.2. Wspieranie rozwoju turystyki, w której wartość wydanych decyzji i podpisanych umów przekracza kwotę alokacji. W projektach, których finansowa realizacja została zakończona w 2012 roku, odnotowano tak wyraźne oszczędności środków EFRR (13%), że możliwe było ponowne ogłoszenie naboru wniosków. We wrześniu zostały dzięki temu złożone 32 nowe wnioski projektowe, z których 21 zostało zarejestrowanych, a następnie omówionych na posiedzeniu KM w roku

32 W obu kolejnych dziedzinach wsparcia: 2.1 Rozwój przedsiębiorczości i w dziedzinie wsparcia Wspieranie współpracy w zakresie edukacji, postęp nie jest tak wyraźny, ale również w tych dziedzinach zostały rekomendowane kolejne projekty (odpowiednio 5 i 4). We wrześniu 2012 r. w obu omawianych dziedzinach złożono 18 nowych wniosków projektowych - 8 (2.1) oraz 10 (2.3).z czego 6 (2.1) oraz 7 (2.3) zostało następnie omówionych na posiedzeniu KM w roku 2013., Progres w stosunku do poprzedniego roku zanotowany w osi priorytetowej II prezentują wykresy nr 5 oraz nr 6 (postępy w osi priorytetowej II na koniec 2012 i 2011 r.) Wykres nr 5 Postępy w realizacji osi priorytetowej II - rok 2012 Wykres nr 6 Postępy w realizacji osi priorytetowej II rok 2011 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. oraz na r. Z ilości złożonych wniosków wynika, iż jedyną dziedziną wsparcia, w której występują problemy z osiągnięciem zaplanowanych celów, będzie dziedzina wsparcia 2.1 Rozwój przedsiębiorczości. Głównym celem tej dziedziny wsparcia jest podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw na obszarze czesko-polskiego pogranicza. Do końca roku 2012 rekomendowano 10 projektów, które przyczyniły się do osiągnięcia celów określonych dla tej dziedziny wsparcia, ukierunkowanych na podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw. Realizacja projektów przyczynia się do usuwania barier w prowadzeniu działalności gospodarczej o charakterze transgranicznym po obu stronach granicy, a szczególnie do poprawy warunków wzrostu gospodarczego w przygranicznych regionach. Z uwagi na to, że Program nie może bezpośrednio wspierać podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, a także dlatego, iż szeregu działań dotyczy problematyka pomocy publicznej, osiągnięcie zaplanowanych w ramach tej dziedziny wsparcia celów nie jest łatwe. Największą grupę wnioskodawców tworzą organizacje wspierające prowadzenie działalności gospodarczej, np. izby gospodarcze i organizacje pozarządowe. Ich działalność statutowa jest jednak ograniczona. Działania podejmowane w ramach tej dziedziny wsparcia przynoszą pośrednio korzyści przede wszystkim przedsiębiorcom oraz podmiotom zainteresowanym rozpoczęciem lub rozszerzeniem działalności gospodarczej pomiędzy RCz a RP. Sytuacja ulegnie poprawie w nadchodzącym czasie. Podczas kolejnych etapów ciągłego naboru wniosków składane są nowe wnioski projektowe. Poziom części z nich umożliwia ich rekomendowanie ze strony KM. Pomimo tego dziedzina wsparcia 2.1 będzie z największym prawdopodobieństwem jedyną dziedziną Programu, w której nie uda się osiągnąć zaplanowanych celów i nie zostaną wykorzystane alokowane środki. Kolejny sposób przedstawienia przebiegu wdrażania osi priorytetowej II umożliwia analiza realizacji zaplanowanych wskaźników. Tabela nr 14 prezentuje rzeczowe postępy w realizacji wskaźników tej osi priorytetowej. W niektórych przypadkach dane w tabeli dotyczące poprzedniego roku nie są zgodne z wartością początkową następnego roku. Wynika to ze zmiany metodologii obliczania wartości wskaźnika 31

33 Z punktu widzenia ukończonych projektów nie są osiągane zaplanowane wartości wskaźników produktu. Z uwagi na to, iż w chwili obecnej trwa realizacja 38 projektów, ok. 20 projektów zostało rekomendowanych do dofinansowania, a kolejne projekty są w fazie przygotowania, poziom realizacji wskażników produktu będzie się zwiększał i zbliży się do zaplanowanych wartości. Aktualna definicja projektu partnerskiego wymaga szerszego zakresu planowanych działań i większej liczby partnerów, wiąża się z z nią w związku z tym większe nakłady finansowe, liczba projektów jest więc niższa, niż była planowana. Część wskaźników produktu zostanie zrealizowana dzięki realokacji środków z PT. Tabela č : Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi II (rok 2012) Kod KNW, UE, typ wskaźnika * Produkt Produkt Produkt Produkt Rezultat Rezultat Rezultat Rezultat Rezultat Wskaźnik 1. projektów współpracy (inicjatyw), w tym międzyinstytucjonalnej, w zakresie przedsiębiorczości, rynku pracy, badań i rozwoju technologicznego 2. projektów na rzecz wspierania rozwoju turystyki i zachowania dziedzictwa kulturowego w obszarze pogranicza oraz rozbudowy infrastruktury turystycznej. projektów ukierunkowanych na podnoszenie umiejętności i kwalifikacji. projektów ukierunkowanych na rozwój systemu kształcenia 1. przedsięwzięć ukierunkowanych na współpracę w zakresie B+R, innowacji lub przedsiębiorczości lub rynku pracy 2. produktów i usług turystycznych 3. nowych i modernizowanych obiektów turystycznych 4. osób objętych działaniami ukierunkowanymi na podniesienie umiejętności i kwalifikacji 5. współpracujących instytucji świadczących usługi edukacyjne Jednostka miary mężczyzn kobiet Źródło Wartość Łącznie Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Monitorujący Źródło: Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r. Osiągnięta ND 4 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 47 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 1 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 3 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 168 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 145 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 126 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 3624 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 3063 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 24 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND * Ze względu na specyficzny charakter Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej wskaźnik nie otrzymał kodu w KNW ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania Z punktu widzenia oczekiwanych rezultatów dane wyglądają podobnie. Wartości większości wskaźników rezultatu zostaną osiągnięte lub wyraźnie przekroczone. W przypadku dwóch 1 W poprzednich Raportach za lata we wskaźnikach produktów prezentowano dane dotyczące realizowanych projektów, w wyniku zmiany w metodologii wskaźniki produktów od roku 2010 dotyczą tylko ukończonych projektów. Wskaźniki rezultatów nadal dotyczą wszystkich rozpoczętych projektów. 32

34 wskaźników nie dojdzie prawdopodobnie do przekroczenia planowanych wartości. Na liczbę nowych i modernizowanych obiektów turystycznych miało wpływ to, iż partnerzy projektowi skoncentrowali się w większym stopniu na produktach i usługach turystycznych (wartość tego wskaźnika zostanie wyraźnie przekroczona), niż na obiektach turystycznych. Z uwagi na trwające przygotowania do składania nowych wniosków projektowych wyniki zostaną jeszcze poprawione. W przypadku liczby współpracujących instytucji świadczących usługi edukacyjne problem stanowi prawdopodobnie przeszacowanie planowanej wartości, a nie niska liczba tego typu instytucji Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej II i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 3.3 Oś priorytetowa III Wspieranie współpracy społeczności lokalnych Postępy w realizacji osi priorytetowej III i ich analiza Oś priorytetowa III ukierunkowana jest na współpracę instytucji publicznych (3.1), wspieranie inicjatyw społecznych oraz przedsięwzięć kulturalnych i rekreacyjno edukacyjnych (3.2), a także wspieranie mniejszych form współpracy transgranicznej, zabezpieczone przez Fundusz Mikroprojektów (3.3). Z uwagi na swój charakter oś priorytetowa III realizuje politykę równych szans, a także, w szerszym rozumieniu, problematykę zrównoważonego rozwoju. W tabeli nr 15 podano wartości dotyczące 43 projektów rekomendowanych w ramach osi priorytetowej III do dnia r. Wyjątek stanowi sześć projektów Funduszu Mikroprojektów, w przypadku których nie jest konieczne monitorowanie wpływu na polityki horyzontalne. W roku 2012 liczba projektów rekomendowanych do dofinansowania w ramach tej dziedziny wsparcia wzrosła o nowe projekty zostały rekomendowane w dziedzinie wsparcia 3.1 Współpraca terytorialna instytucji świadczących usługi publiczne, 6 nowych projektów w dziedzinie wsparcia 3.2 Wspieranie przedsięwzięć kulturalnych, rekreacyjno edukacyjnych oraz inicjatyw społecznych. Tabela nr 15: Zestawienie projektów realizowanych w ramach Osi priorytetowej III pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne Oddziaływanie projektu na równe szanse Środowisko naturalne Dziedzina wsparcia Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Razem Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Tabela nr 16 prezentuje finansowe postępy w realizacji osi priorytetowej III. Wartości procentowe odnoszą się do alokacji w danej osi priorytetowej i poszczególnych dziedzinach wsparcia. Dane zostały przedstawione na poziomie wysokości dofinansowania z EFRR wraz ze źródłami krajowymi. Tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 16: Analiza postępów w realizacji osi priorytetowej III (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Dziedzina wsparcia Alokacja Środki zakontraktowane w Decyzjach / Umowach Środki wypłacone beneficjentom Certyfikowane wydatki złożone do KE euro % euro % euro % , , , , , , , , ,3 Oś , , ,3 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. 33

35 Wykres nr 7 Postępy w realizacji osi priorytetowej III, rok 2012 Wykres nr 8 Postępy w realizacji osi priorytetowej III, rok 2011 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. Tabela nr 17 prezentuje rzeczowe postępy w realizacji analizowanej osi priorytetowej przy pomocy realizacji poszczególnych wskaźników. Tabela nr 17: Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi III (rok 2012) Kod KNW, UE, typ wskaźnika * Produkt Wskaźniki 1. projektów ukierunkowanych na współpracę instytucji publicznych i innych podmiotów uprawnionych po obu stronach granicy Jednostka miary Źródło Wartość Razem MS Osiągnięta ND 5 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Produkt * Produkt Rezultat * Rezultat Rezultat 2.. projektów w dziedzinie kultury i przedsięwzięć rekreacyjnoedukacyjnych wspierających współpracę społeczności przygranicznych 3. projektów w ramach FM 1. współpracujących jednostek samorządu terytorialnego i innych podmiotów świadczących 2. osób uczestniczących w imprezach o charakterze kulturalnym i rekreacyjno edukacyjnym 3. osób uczestniczących w przedsięwzięć-ciach edukacyjnych MS Osiągnięta ND 18 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND 1640 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND 92 mężczyzn kobiet mężczyzn kobiet Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND 2555 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND 2839 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Źródło: Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r. * Ze względu na specyficzny charakter Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej wskaźnik nie otrzymał kodu w KNW ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania 34

36 Wyniki prezentowane w tabeli nr 16 oraz na wykresie nr 7 dotyczą zatwierdzonych projektów i osiągają we wszystkich dziedzinach wsparcia bardzo dobry poziom. W 2012 ponownie wzrosła ilość przygotowanych decyzji i umów, przybyło 10 nowych projektów, a alokacja została wykorzystana we wszystkich dziedzinach wsparcia. W dziedzinie Fundusz Mikroprojektów zakontraktowanie 100% środków oznacza, iż doszło do wydania decyzji w sprawie 6 projektów Funduszu Mikroprojektów. Proces uchwalania mikroprojektów opisano w dalszej części rozdziału. O najlepszym przebiegu realizacji możemy mówić w przypadku dziedziny wsparcia 3.2 Wspieranie przedsięwzięć kulturalnych, rekreacyjno edukacyjnych oraz inicjatyw społecznych, największy progres, w porównaniu z rokiem poprzednim, odnotowano w dziedzinie wsparcia 3.1. Współpraca terytorialna instytucji świadczących usługi publiczne, w której, w porównaniu z rokiem 2011, doszło do podwojenia wypłaconych i certyfikowanych kwot. Progres w stosunku do poprzedniego roku zanotowany w osi priorytetowej III prezentują wykresy nr 7 oraz nr 8 (postępy w osi priorytetowej III na koniec 2012 i 2011 r.) Widoczny jest także postęp w refundacji poniesionych wydatków oraz w wysokości certyfikowanych wydatków. Dziedzina wsparcia 3.3. Fundusz Mikroprojektów Dziedzina wsparcia 3.3. ma specyficzną formę. Dotyczy 6 projektów Funduszu Mikroprojektów, w ramach których finansowane są projekty o mniejszym zakresie. Za administrację FM odpowiadają właściwe euroregiony, które zapewniają ocenę mikroprojektów i organizują posiedzenia Euroregionalnych Komitetów Sterujących (EKS), które rekomendują mikroprojekty. Decyzja o dofinansowaniu FM nie oznacza rzeczywistego wykorzystania środków. Alokacja jest wykorzystywana w formie stopniowego zatwierdzania poszczególnych mikroprojektów. Tabela nr 18 przedstawia analizę wykorzystywania środków w FM w poszczególnych euroregionach. Zawiera liczbę mikroprojektów oraz wysokością przyznanych środków, a także dane dotyczące wysokości zrefundowanych środków w związku z realizacją poszczególnych mikroprojektów. Tabela zawiera jedynie dane dotyczące mikroprojektów, bez projektów administratorów FMP. Uwzględniono dane na temat środków EFRR wraz ze źródłami krajowymi. Tabela nr 18: Analiza postępów w realizacji dziedziny wsparcia 3.3 (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Fundusz Mikroprojektów Alokacja* euro Środki zakontraktowane Decyzją / Umową mikrprojektów Środki wypłacone beneficjentom euro % euro % Nysa , ,2 Glacensis , ,5 Pradziad , ,9 Silesia , ,0 Śląsk Cieszyński , ,1 Beskidy , ,5 Dziedzina , ,8 Źródło: Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. * Alokacja dotycząca całego FM, łącznie ze środkami na zarządzanie Funduszem. Procenty dotyczą środków przeznaczonych na realizację mikroprojektów.. EKS rekomendowały w roku 2012 ponownie wysoką liczbę mikroprojektów. Łącznie było ich 401. Tabela zawiera dane dotyczące środków EFRR wraz ze źródłami krajowymi. Wartości procentowe odnoszą się do wysokości alokacji. Na ich podstawie można stwierdzić, że różnice pomiędzy poszczególnymi euroregionami są niewielkie, a realizacja FM przebiega we wszystkich euroregionach prawidłowo. Mikroprojekty są realizowane na bieżąco, ponad połowa rekomendowanych mikroprojektów została zakończona pod względem finansowym. Przebieg wdrażania dziedziny wsparcia 3.3. można zatem uznać za bardzo zadowalający Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej I i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 35

37 3.4 Oś priorytetowa IV Pomoc Techniczna Oś priorytetowa 4 ma specyficzny charakter dotyczy Pomocy Technicznej (PT), która została szczegółowo opisana w rozdziale Postępy w realizacji osi priorytetowej IV i ich analiza Z uwagi na charakter Pomocy Technicznej, która stanowi instrument finansowy służący wspieraniu zarządzania Programem, nie jest analizowany wpływ PT na polityki horyzontalne. Poniższa tabela prezentuje postępy w finansowej realizacji osi priorytetowej IV, zawarte są dane w wysokości dofinansowania EFRR łącznie ze źródłami krajowymi. Poniższa tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 19: Analiza postępów w realizacji osi priorytetowej IV (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Dziedzina wsparcia Alokacja Środki zakontraktowane w Decyzjach / Umowach Środki wypłacone beneficjentom Certyfikowane wydatki złożone do KE EUR % EUR % EUR % Oś , , ,3 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. Z tabeli wynika, iż ilość środków rozdysponowanych w ramach analizowanej osi priorytetowej jest niższa niż wskazywałyby na to postępy w realizacji Programu. Doszło do wypłacenia tylko niewielkiej części zrealizowanych wydatków, mimo tego, iż zadania, realizowane przez beneficjentów PT są wykonywane na bieżąco. Do niższego wykorzystania środków PT przyczynia się bezproblemowy przebieg wdrażania Programu, dzięki któremu zaplanowane zadania i działania udaje się realizować przy pomocy niższych budżetów projektów PT. Z uwagi na to, iż część środków zaplanowanych w ramach tej dziedziny wsparcia nie zostanie wykorzystana, KM zdecydował o przesunięciu części środków PT do innych osi priorytetowych. Zgodnie z uchwałą KM będzie to oś priorytetowa II. Do przesunięcia środków będzie mogło dojść po zatwierdzeniu realokacji ze strony KE w roku Rzeczowy postęp w realizacji osi priorytetowej IV prezentuje poniższa tabela. Tabela nr 20: Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi IV (rok 2012) Kod KNW, UE, typ wskaźnika * Produkt * Produkt * Rezultat Rezultat Wskaźniki 1. projektów związanych z funkcjonowaniem instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu 2. projektów związanych z informacją i promocją Programu 1. funkcjonujących instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu 2. zorganizowanych przedsięwzięć informacyjnopromocyjnych Jednostka miary Źródło Wartość MS MS MS MS Razem Osiągnięta ND 29 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 6 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 28 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 73 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Źródło: Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r. * Ze względu na specyficzny charakter Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej wskaźnik nie otrzymał kodu w KNW ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania Tabela nr 20 ilustruje postępy w realizacji osi priorytetowej Pomoc Techniczna wyrażony przy pomocy realizacji wskaźników monitorowania. Podobnie, jak w przypadku poprzednich osi priorytetowych, 36

38 wartości wskaźników produktu w odniesieniu do końca 2012 roku dotyczą projektów ukończonych. Wartości wskaźników rezultatu projektów rekomendowanych. Wprawdzie nie jest realizowany wskaźnik dotyczący ilości projektów związanych z funkcjonowaniem instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu, jest to jednak tylko różnica formalna. Podczas planowania zakładano, iż długość realizacji projektów wyniesie od 1 do 2 lat. W rzeczywistości niektóre projekty są wieloletnie, stąd ilość projektów jest niższa od planowanej. Zabezpieczone są jednak wszystkie czynności niezbędne do prawidłowego wdrażania Programu. Podobna jest przyczyna mniejszej liczby projektów związanych z informacją i promocją Programu. Kolejnym wskaźnikiem (tym razem rezultatu), którego realizacja nie osiągnęła nawet połowy planowanej wartości, jest wskaźnik liczby zorganizowanych przedsięwzięć informacyjnopromocyjnych. Wynika to jednocześnie z dwóch powodów. Pierwszy to zbyt optymistycznie zaplanowana wartość wskaźnika. Była ona wyższa niż w Planie Działań Informacyjnych. Drugi to pomyślny przebieg wdrażania Programu, który nie wymagał skierowania do potencjalnych wnioskodawców kolejnych działań informacyjnych i promocyjnych. W większości dziedzin wsparcia zostały osiągnięte zaplanowane cele oraz wykorzystane alokowane środki, kolejne działania motywujące wnioskodawców były więc niepotrzebne. Na bieżąco realizowana jest większość wskaźników zapisanych w Planie Działań Informacyjnych, który jest ukierunkowany na realizację działań informacyjnych i promocyjnych. Niższy poziom realizacji tego wskaźnika nie ma więc zasadniczego znaczenia Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej IV i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 37

39 4 Pomoc Techniczna Na realizację projektów w ramach osi priorytetowej IV zabezpieczono kwotę euro (EFRR łącznie ze środkami krajowymi). Środki te są przeznaczone na realizację projektów Pomocy Technicznej, zgodnie z wyznaczonymi celami szczegółowymi. Projekty dotyczą przede wszystkim działalności WST, podmiotów regionalnych, zabezpieczenia zmian i aktualizacji systemu Monit 7+ oraz Benefit7+, działalności kontrolerów, a także promocji Programu itp. Procentowy udział PT w alokacji Programu na cały okres programowania wynosi 6%. Jak wynika z dotychczasowego przebiegu wdrażania Programu tak wysoki udział środków PT nie będzie niezbędny, a wszystkie działania związane z zarządzaniem i administracją Programu będą zapewnione przy mniejszym udziale środków z EFRR. W ramach PT w roku 2012 zatwierdzono 6 wniosków projektowych, z tego 3 na funkcjonowanie WST oraz 3 dla podmiotów regionalnych. Łącznie zatwierdzono już 56 projektów PT, które wykorzystują 60,9% dostępnej alokacji z EFRR i środków krajowych. Zgodnie z harmonogramem wdrażania Programu poziom wykorzystania środków należy uznać za niski, pozostałe środki nie zostaną z całą pewnością w pełni wykorzystane. W związku z niewykorzystaniem znaczącej części alokacji KM zdecydował o przesunięciu części środków do osi priorytetowych 1 oraz 2. W roku 2012 doszło do dużych oszczędności w ramach osi 1, w związku z czym KM na początku roku 2013 podjął decyzję o przesunięciu ok. 4,5 mln Euro z PT do osi priorytetowej 2. IZ przeprowadzi dalsze konsultacji dotyczące realokacji z KE. W tabeli nr 21 zestawiono projekty PT wg typologii, a które zostały zarekomendowane przez KM. Kwoty w euro zawierają dotację z EFRR oraz środki krajowe. etatów pracowników włączonych we wdrażanie Programu w ramach projektów PT wyniosła 28,35. Tabela nr 21: Zestawienie typów projektów Pomocy Technicznej Lp. Rodzaj działań Zarekomendowane projekty Dotacja z EFRR wraz ze środkami krajowymi w euro pracowników w roku Działalność IZ i KK Działalność grupy audytorów WST Podmioty regionalne ,65 5 Utrzymanie systemu informatycznego Kontrola wydatków kwalifikowalnych ,7 * 7 Promocja Łącznie projektów Pomocy Technicznej 56* ,35 * Dotyczy liczby pracowników po stronie czeskiej. W przypadku kontrolerów po stronie polskiej zaplanowano jedynie refundację kosztów podróży służbowych. 38

40 5 Działania informacyjne oraz promocja Zgodnie ze Strategią Działań Promocyjnych i Informacyjnych dla POWT RCz-RP (dalej SK) skuteczne i spójne działania promocyjne oraz ich koordynacja stanowią ważny element wdrażania POWT RCz-RP i mają za zadanie w sposób przejrzysty i zrozumiały informować opinię publiczną, potencjalnych wnioskodawców oraz beneficjentów o zasadach Programu. Z uwagi na stan wdrażania Programu oraz ilość wykorzystanych już środków w roku 2012 zmieniła się grupa odbiorców działań informacyjno-promocyjnych z potencjalnych beneficjentów na szeroko rozumianą opinię publiczną, której zaprezentowano rezultaty czesko-polskich projektów, promując partnerską współpracę mieszkańców pogranicza, a to poprzez szereg działań opisanych poniżej. 5.1 Wydarzenie Roczne W roku 2012 Wydarzenie Roczne Programu zostało zorganizowane w Jarnołtówku po stronie polskiej w dniach maja. Wydarzenie było pomyślane jako akcja dwudniowa, podczas której rozstrzygnięty został ogłoszony przez Wspólny Sekretariat Techniczny Programu Konkurs na najbardziej inspirujący projekt Zwycięzcom konkursu wręczono nagrody oraz dyplomy. Uczestników akcji zapoznano z interesującymi projektami realizowanymi w ramach Programu, a to poprzez odwiedzenie miejsc ich realizacji po obu stronach granicy (Jesenik, Jarnołtówek, Prudnik). Zaprezentowano szerokie spektrum projektów z różnych dziedzin wsparcia. W celu poinformowania, jak największej liczby osób o przeprowadzanej akcji, w gazetach po obu stronach granicy ukazały się ogłoszenia informujące o tym wydarzeniu. Dodatkowo w ramach promocji Programu wydano broszurę pt. Wydarzenie Roczne Jarnołtówek 2012 z przykładami inspirujących projektów oraz wykonano film z realizacji przedmiotowego wydarzenia: Ilustracja nr 9 Wydarzenie Roczne Programu, Jarnołtówek

41 5.2 Udzielanie informacji opinii publicznej Logo POWT RCz RP Głównym elementem promocji programu jest logo POWT RCz-RP , będące częścią jednolitej promocji Programu. Instytucje wdrażające, WST i beneficjenci wykorzystują logo i umieszczają je na materiałach promocyjnych, publikacjach, tablicach wystawowych, przedmiotach reklamowych, wizytówkach, stronach internetowych Programu oraz podczas innych działań promujących Program. Rysunek nr 10 - Logo Programu Strona internetowa Programu Strona internetowa POWT RCz-RP stanowi bogate źródło informacji o Programie. Wnioskodawcy, beneficjenci oraz wszyscy zainteresowani Programem mogą na niej znaleźć między innymi informacje o sposobie złożenia wniosku o dofinansowanie, zmianach w dokumentacji programowej, przykłady realizowanych projektów, informacje o aktualnych wydarzeniach Programu, listy zatwierdzanych projektów itp. Strona jest dwujęzyczna (prowadzona w języku polskim i czeskim). Adres strony: Opracowanie graficzne oraz ofertę strony prezentuje ilustracja nr 11 Ilustracja nr 11 - strona internetowa Programu. 40

42 Ilustracja nr 12 - wejść na stronę internetową Programu Mieśąc Ilośd odwiedzin Ilośd pobranych danych (MB) Wykres na rysunku nr 12 przedstawia liczbę odwiedzin strony internetowej Programu w roku Z wykresu wynika, że największe zainteresowanie stroną internetową miało miejsce w miesiącu marcu (ponad wizyt). Natomiast największą ilość danych pobrano ze stron internetowych we wrześniu (6,28 GB pobranych danych). W związku z powyższym zainteresowanie stronami internetowymi Programu zwiększyło się o 16%, a objętość pobieranych danych o 17% w stosunku do lat poprzednich. Oprócz strony internetowej Programu istnieją również strony internetowe instytucji uczestniczących w jego wdrażaniu, które także zawierają informacje o przebiegu Programu. Przykłady tego typu stron prezentują ilustracje nr 13 i

43 Ilustracja nr 13 - Informacje o Programie na stronie województwa opolskiego Ilustracja nr 14 - Informacje o Programie na stronie kraju kralowohradeckiego 42

44 Media prasa, radio, telewizja W roku 2012 WST, podmioty regionalne oraz euroregiony informowały zarówno na łamach prasy ogólnokrajowej, jak i regionalnej o aktualnym stanie wdrażania Programu, planowanych wydarzeniach, terminach naboru wniosków projektowych, konferencjach i szkoleniach dla wnioskodawców oraz o planach dotyczących nowego okresu programowania na lata Poniższe zdjęcia przedstawiają przykładowe ogłoszenia, a tabela nr 22 zawiera dane dotyczące zamieszczonych ogłoszeń w prasie po obu stronach granicy. Tabela nr 22 Wykaz informacji dla opinii publicznej w mediach porządkowa Podmiot Nazwa Nakład 1. WST Ogłoszenia w prasie Kraje, UM, RPK Ogłoszenia w prasie Euroregiony Ogłoszenia w prasie Łącznie Ilustracja nr 15 Ogłoszenia Publikacje Podmioty uczestniczące we wdrażaniu Programu wydały publikacje, informatory, biuletyny oraz ulotki, w których zapoznano szeroką opinię publiczną z treściami, warunkami i procedurami Programu, a 43

45 także ze stanem jego wdrażania oraz z przykładami dobrych czesko-polskich projektów realizowanych w regionach przygranicznych. WST wybrał w ramach ogłoszonego konkursu pt. Współpraca transgraniczna w obiektywie najciekawsze zdjęcia i opracował kalendarz na rok Rozpoczął także cykliczne wydawanie Newslettera, który jest zamieszczany na stronach internetowych Programu oraz przesyłany na ok adresów mailowych. W ramach Newslettera odbiorcy informowani są o aktualnościach związanych z Programem, zmianach w dokumentacji programowej, a także o zaproszeniach na warsztaty, seminaria i konferencje wszystkich podmiotów włączonych we wdrażanie Programu. Prezentowane są również ciekawe projekty transgraniczne realizowane wzdłuż całej granicy, które mogą stanowić inspirację dla kolejnych wnioskodawców. Tabela nr 23 Publikacje dla opinii publicznej porządkowa Podmiot Rodzaj publikacji sztuk 1. WST Broszura Kraje, UM, RPK Ulotki, broszury Euroregiony Publikacje, biuletyny, informatory Łącznie Ilustracja nr 16 Publikacje 44

46 5.3 Pogłębianie wiedzy grup docelowych W celu zapewnienia odpowiedniego wdrażania Programu, zwiększenia udziału potencjalnych partnerów projektowych oraz wzmacniania wiedzy grup docelowych na temat kwestii związanych z Programem, składaniem wniosków oraz z realizacją projektów o charakterze transgranicznym przeprowadzono poniższe działania informacyjno-promocyjne oraz spotkania robocze. Seminaria i szkolenia dla potencjalnych wnioskodawców i beneficjentów Pracownicy PR po obu stronach granicy przy udziale WST zorganizowali seminaria, szkolenia i warsztaty dla potencjalnych wnioskodawców, jak i beneficjentów Programu. Podczas przeprowadzonych akcji uczestnikom przekazano aktualne informacje na temat dostępności środków i terminów naborów, poinstruowano jak poprawnie przygotować wniosek projektowy, aby miał on szanse na otrzymanie dofinansowania. Podzielono się również uwagami na temat najczęściej popełnianych błędów, budżetu oraz kwalifikowalności wydatków. Liczbę szkoleń oraz uczestników przedstawia poniższa tabela nr 24. Tabela nr 24 Seminaria dla potencjalnych wnioskodawców oraz beneficjentów porządkowa Podmiot seminariów/szkoleń/warsztatów uczestników 1. IZ, KK, WST osób 2. UK, UM, RPK osób 3. Euroregiony osób Łącznie za wszystkie podmioty osób Ilustracja nr 17 Szkolenia Konsultacje i dni doradztwa Do obowiązków Regionalnych Punktów Kontaktowych, urzędów krajskich oraz WST należą również zadania związane z doradztwem dla wnioskodawców. Podobnie jak i w latach ubiegłych również w roku 2012 PR oraz WST prowadziły konsultacje, a to zarówno w swoich siedzibach, jak i podczas szkoleń, seminariów, warsztatów i dni doradztwa organizowanych specjalnie w tym celu. W działaniach organizowanych przez PR zazwyczaj uczestniczyli pracownicy WST prowadząc konsultacje przede wszystkim w temacie efektu transgranicznego oraz praktycznych uwag, które potencjalnym wnioskodawcom miały ułatwić opracowanie wniosku projektowego. Dodatkowo jeszcze zapytania dotyczące Programu i wniosków projektowych konsultowane są drogą telefoniczną oraz mailową. Ilość przeprowadzonych konsultacji przedstawia tabela nr

47 Tabela nr 25 Konsultacje dla potencjalnych wnioskodawców porządkowa Podmiot udzielający Konsultacje 1. WST ok UK, UM, RPK ok Euroregiony ok Łącznie za wszystkie podmioty ok Zdjęcie nr 19 - Konsultacje Szkolenia i spotkania instytucji uczestniczących w realizacji Programu W 2012 roku spotkania instytucji uczestniczących w realizacji Programu skupiały się przede wszystkim na kwestiach związanych z koordynacją działań promocyjnych, ze sprawami bieżącymi, a także z nowym okresem programowania. Również w ubiegłym roku, po raz pierwszy, odbyło się w Ołomuńcu posiedzenie Grupy Roboczej ds. przygotowania nowego Programu czesko-polskiej współpracy transgranicznej na lata Podczas obrad przedstawiono zasady działania tej grupy, rolę konkretnych podmiotów, omówiono roboczy harmonogram przygotowania Programu, konieczność opracowania analiz społecznoekonomicznej i SWOT oraz ustalono obszar wsparcia przyszłego Programu. Tabela nr 26 Szkolenia i spotkania pracowników instytucji zaangażowanych w realizację Programu Lp. Podmiot 1. IZ, KK, WST, PR Temat Szkolenia/ spotkania Spotkanie w sprawie promocji Programu 4. IZ, KK, WST Spotkanie robocze 5. IZ, KK, WST, PR, ER 6. IZ, KK, WST, eksperci 7. IZ, KK, WST Posiedzenie Grupy Roboczej Spotkanie robocze w sprawie nowego okresu programowania Spotkanie w sprawie analizy w ramach POWT RCz-RP Termin i miejsce Ołomuniec r. Warszawa r. Ołomuniec r. Katowice r. Ołomuniec r. uczestników Łącznie

48 5.4 Pozostałe działania informacyjne i promocyjne Pomoc w nawiązywaniu partnerstwa Jednym z zadań WST jest także pomoc w znajdowaniu i nawiązywaniu partnerstwa dla przyszłych potencjalnych wnioskodawców po obu stronach granicy. Na stronie internetowej Programu znajduje się specjalny formularz propozycji projektowej w obu wersjach językowych, który potencjalni wnioskodawcy mogą wypełnić i przesłać pocztą elektroniczną w celu umieszczenia na stronie internetowej Programu. W 2012 roku w zakładce Poszukiwanie partnera umieszczono 5 formularzy (1 czeski i 4 polskie). Wystawa przenośna o realizacji wspieranych projektów Kolejnym środkiem promującym POWT RCz-RP jest wystawa. Składa się z wysuwanych, dwujęzycznych banerów i przedstawia przede wszystkim praktyczne i aktualne informacje na temat Programu oraz promuje projekty realizowane na czesko-polskim pograniczu. W roku 2012 wykonano w sumie 6 banerów (po dwa w każdej wersji językowej), z czego 2 banery informowały o wynikach Konkursu na najbardziej inspirujący projekt, 2 o konkursie fotograficznym Współpraca transgraniczna w obiektywie, a kolejne 2 banery o Wydarzeniu Rocznym Programu. Istniejące oraz nowe banery wystawowe były prezentowane podczas posiedzeń Komitetów Monitorujących, akcji promujących Program, a także podczas szkoleń i seminariów dla wnioskodawców. Materiały promocyjne Odpowiednio oznaczone materiały promocyjne służą wsparciu promocji Programu, a następnie są przekazywane potencjalnym wnioskodawcom oraz reprezentantom instytucji włączonych w realizację Programu, a to podczas szkoleń, seminariów, warsztatów czy też konferencji. Jak co roku, instytucje włączone we wdrażanie Programu tj. PR, euroregiony oraz WST wykonały szereg materiałów mających pomóc w jego promocji. Jak zwykle były to takie przedmioty jak: parasole, torby reklamowe, plecaki, breloki, chustki, koszulki oraz drobne materiały biurowe. Ilustracja nr 20 Wykonane przedmioty promocyjne 47