Endometrioza Gdańsk 2010

Transkrypt

1

2 Endometrioza Gdańsk 2010

3 Redaktor prowadzący: Magdalena Czarnecka Seria wydawnicza rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Copyright Via Medica ul. Świętokrzyska 73, Gdańsk tel.: (58) , faks: (58) ISBN seria: ISBN tom 3: Gdańsk 2010

4 Spis treści 1. Wstęp 2. Etiopatogeneza endometriozy 3. Klasyfikacja endometriozy 4. Diagnostyka endometriozy 4.1. Badanie kliniczne 4.2. Diagnostyka biochemiczna 4.3. Diagnostyka obrazowa 4.4. Inwazyjne metody diagnostyczne 5. Farmakologiczne leczenie endometriozy 5.1. Wprowadzenie 5.2. Terapia hormonalna Progestageny Dienogest Gestrinon Danazol Analogii GnRH Doustne tabletki antykoncepcyjne Inhibitory aromatazy Selektywne modulatory receptorów progesteronu 5.3. Statyny 5.4. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) 5.5. Empiryczne leczenie endometriozy bez ostatecznego rozpoznania 5.6. Podsumowanie 6. Operacyjne leczenie endometriozy 6.1. Kwalifikacja do leczenia operacyjnego 6.2. Laparoskopowe leczenie endometriozy 6.3. Laparotomia w leczeniu endometriozy 6.4. Leczenie chirurgiczne endometriozy przegrody pochwowo odbytniczej 6.5. Podsumowanie 7. Endometrioza pozagenitalna 7.1. Wstęp 7.2. Objawy

5 7.3. Umiejscowienie podział endometriozy pozapłciowej 7.4. Endometrioza przewodu pokarmowego 7.5. Endometrioza układu moczowego Endometrioza pęcherza moczowego Endometrioza moczowodów Endometrioza nerki Endometrioza pęcherza moczowego po przebytym cesarskim cięciu Przetoka pęcherzowo pochwowa na tle zmian endometrialnych Endometrioza a cystitis interstitialis 7.6. Endometrioza skóry i tkanki podskórnej 7.7. Endometrioza pępka 7.8. Endometrioza w bliźnie po cesarskim cięciu 7.9. Endometrioza okolicy kanału pachwinowego i nerwu kulszowego Endometrioza klatki piersiowej Inne, bardzo rzadkie występowanie endometriozy zlokalizowanej poza miednicą Diagnostyka Zmiany endometrialne w USG Podsumowanie 8. Endometrioza a płodność 8.1. Wpływ na płodność 8.2. Postępowanie terapeutyczne u niepłodnych pacjentek z endometriozą

6 Autorzy prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski 3 dr hab. n. med. Ewa Barcz 1 dr n. med. Robert Bartkowiak 1 lek. Wojciech Dziadecki 1 lek. Małgorzata Heydrych Seweryn 3 prof. dr hab. n. med. Paweł Kamiński 1 dr n. med. Katarzyna Kosińska Kaczyńska 1 dr n. med. Piotr Marianowski 1 lek. Natalia Mazanowska 1 prof. dr hab. n. med. Jana Skrzypczak 2 dr n. med. Piotr Węgrzyn 1 prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś 1 1 I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 2 Klinika Rozrodczości Katedry Ginekologii i Położnictwa, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu 3 Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa

7 1. Wstęp Mirosław Wielgoś Oddajemy do Państwa rąk kolejną pozycję z serii Biblioteka ginekologa praktyka, tym razem poświęconą endometriozie. Jak wiadomo, jest to niezwykle uciążliwe i, niestety, szeroko rozpowszechnione w populacji ko biet w wieku rozrodczym schorzenie. Zarówno ze względu na częstość jego występowania, jak i skutkujące ograniczeniem płodności następstwa, nosi ono miano choroby społecznej. Dlatego niezwykle istotnym zagadnieniem wydaje się być systematyczne pogłębianie wiedzy na ten temat, co jak mniemam walnie przyczyni się do szybszego i trafniejszego rozpoznawa nia endometriozy oraz prowadzenia skutecznej terapii. W niniejszym opracowaniu omówiono stosowane aktualnie metody diagnostyczne, w tym metody diagnostyki obrazowej ultrasonografię (USG) i tomografię rezonansu magnetycznego (MRI). Ta ostatnia oddaje szczególnie cenne usługi w tych przypadkach, gdy badanie USG jest nie pewne lub niemiarodajne. Wydaje się, że rezonans, dzięki stałemu upo wszechnianiu się tej metody obrazowania, może stanowić cenny element procesu diagnostycznego, w istotny sposób zwiększając jego efektyw ność. Dzięki uprzejmości doktor Mieke Cannie z Brukseli, będącej autory tetem w zakresie badań MRI, możemy zaprezentować Państwu obok obrazów ultrasonograficznych i laparoskopowych przedstawiające en dometriozę zdjęcia pochodzące z rezonansu magnetycznego. Chciałbym także zwrócić Państwa uwagę na zagadnienia związane z leczeniem endometriozy. Chociaż podstawowe znaczenie odgrywa tu le czenie operacyjnie, szeroko opisane na kartach ksiązki, warto także zwrócić uwagę na rozdział poświęcony farmakoterapii, zawierający informacje na temat nowoczesnych metod leczenia omawianego schorzenia. Leki, któ re są tradycyjnie stosowane w terapii endometriozy, charakteryzuje za zwyczaj niezbyt wysoka skuteczność przy stosunkowo nie najlepszej tole 1