Statut szkoły wyższej jako źródło prawa pracy

Transkrypt

1 MONOGRAFIE PRAWNICZE Statut szkoły wyższej jako źródło prawa pracy Paulina Matyjas-Łysakowska Wydawnictwo C.H.Beck

2 MONOGRAFIE PRAWNICZE PAULINA MATYJAS-ŁYSAKOWSKA STATUT SZKOŁY WYŻSZEJ JAKO ŹRÓDŁO PRAWA PRACY

3 Polecamy nasze najnowsze publikacje z tej serii: Marta Szuniewicz OCHRONA BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA JAKO PRZESŁANKA OGRANICZENIA PRAW I WOLNOŚCI JEDNOSTKI W ŚWIETLE EUROPEJSKIEJ KONWENCJI PRAW CZŁOWIEKA Daniel Wacinkiewicz ZASPOKAJANIE POTRZEB WSPÓLNOT SAMORZĄDOWYCH. STUDIUM ADMINISTRACYJNOPRAWNE Rafał Reiwer WYŁĄCZENIE SĘDZIEGO W PROCESIE CYWILNYM Anna Urbańska-Łukaszewicz WYKONYWANIE PRAWA WŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI PRZEZ MAŁŻONKÓW POZOSTAJĄCYCH W USTAWOWYM USTROJU MAŁŻEŃSKIM A OCHRONA RODZINY Paweł Hadyna WPŁYW PODZIAŁU NIERUCHOMOŚCI NA HIPOTEKĘ NA UDZIALE WE WSPÓŁWŁASNOŚCI Aleksandra Klich DOWÓD Z OPINII BIEGŁEGO W SPRAWACH CYWILNYCH NA PRZYKŁADZIE BIEGŁEGO LEKARZA Jakub Kociubiński INSTRUMENTALIZACJA PRAWA KONKURENCJI UNII EUROPEJSKIEJ W OBLICZU KONSOLIDACJI SEKTORA TRANSPORTU LOTNICZEGO

4 STATUT SZKOŁY WYŻSZEJ JAKO ŹRÓDŁO PRAWA PRACY PAULINA MATYJAS-ŁYSAKOWSKA WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2016

5 Wydawca: Natalia Adamczyk Recenzja: prof. dr hab. Grzegorz Goździewicz, dr hab. Anna Kosut Wydawnictwo C.H.Beck 2016 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: KJS Katarzyna Słomka Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN ISBN e-book

6 Spis treści Wprowadzenie... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Rozdział I. Charakter prawny statutu w polskim porządku prawnym Pojęcie statutu Pozycja statutu w systemie źródeł prawa I. Statut w systemie powszechnych źródeł prawa II. Statut jako źródło prawa pracy Rozdział II. Statut szkoły wyższej ogólna charakterystyka Statut jako atrybut samorządności szkół wyższych Tryb uchwalania statutu szkoły wyższej Treść statutu szkoły wyższej według odesłań ustawowych I. Odesłania ustawowe do statutu a delegacje do wydania rozporządzenia II. Przedmiot regulacji statutowych Odesłanie z art. 17 PrSzkolWyż a regulacja w statucie spraw z zakresu stosunku pracy Kontrola statutu z punktu widzenia zgodności z prawem Rozdział III. Postanowienia statutów dotyczące nawiązania stosunku pracy Wprowadzenie Postanowienia wskazujące organ uprawniony do zawierania umowy o pracę z pracownikami niebędącymi nauczycielami akademickimi Postanowienia określające dodatkowe wymagania i kwalifikacje zawodowe osób zatrudnianych w charakterze nauczyciela akademickiego na stanowiskach naukowo-dydaktycznych, naukowych i dydaktycznych I. Ustawowe wymagania i kwalifikacje zawodowe w stosunku do kandydatów na stanowiska nauczycieli akademickich II. Dodatkowe wymagania i kwalifikacje zawodowe według badanych statutów IX XV XIX V

7 Spis treści 4. Postanowienia regulujące dodatkowe wymagania i kwalifikacje zawodowe dyplomowanych bibliotekarzy oraz dyplomowanych pracowników dokumentacji i informacji naukowej Postanowienia regulujące tryb potwierdzania znacznych i twórczych osiągnięć w pracy naukowej, zawodowej lub artystycznej kandydatów na stanowiska profesora nadzwyczajnego lub profesora wizytującego niespełniających niektórych wymagań ustawowych Postanowienia dotyczące trybu i warunków postępowania konkursowego I. Regulacja ustawowa postępowania konkursowego II. Postanowienia statutowe Postanowienia dotyczące trybu nawiązania stosunku pracy z nauczycielem akademickim Postanowienia dotyczące podstawy stosunku pracy pracowników szkoły wyższej Postanowienia określające maksymalny okres zatrudnienia na stanowiskach asystenta i adiunkta osób nieposiadających wymaganego stopnia naukowego (okresu rotacyjnego) oraz warunki skracania i przedłużania oraz zawieszania tego okresu I. Regulacja ustawowa II. Postanowienia statutowe Rozdział IV. Postanowienia statutów dotyczące rozwiązania stosunku pracy Wprowadzenie Postanowienia określające tryb rozwiązywania stosunku pracy z nauczycielem akademickim I. Regulacja ustawowa II. Postanowienia statutowe Postanowienia dotyczące rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem akademickim z ważnych przyczyn I. Regulacja ustawowa II. Postanowienia statutowe Rozdział V. Postanowienia statutów dotyczące okresowej oceny nauczycieli akademickich Wprowadzenie Postanowienia statutowe Rozdział VI. Inne postanowienia statutów dotyczące stosunku pracy Wprowadzenie Postanowienia dotyczące podejmowania i kontynuowania dodatkowego zatrudnienia nauczycieli akademickich VI

8 Spis treści 3. Postanowienia dotyczące wymiaru zajęć dydaktycznych nauczycieli akademickich Postanowienia realizujące odesłania w zakresie urlopów nauczycieli akademickich I. Postanowienia statutów dotyczące urlopu wypoczynkowego nauczycieli akademickich II. Postanowienia statutów dotyczące zasad i trybu udzielania nauczycielom akademickim urlopów dla celów naukowych i dla poratowania zdrowia Zakończenie Indeks rzeczowy VII

9

10 Wprowadzenie Przedmiotem opracowania jest analiza statutu szkoły wyższej jako źródła prawa pracy. Wybór przedmiotu rozważań wynikał, po pierwsze, z tego, że ustawa z r. Prawo o szkolnictwie wyższym 1 w wielu miejscach odsyła do statutu w sprawach związanych ze stosunkiem pracy. Po drugie, brak jest kompleksowego naukowego opracowania tego zagadnienia. Niniejsza monografia zawiera w rozdziale I rozważania na temat charakteru prawnego statutu w ogóle. Szczególną uwagę zwróciłam na niejednolity charakter prawny statutu. Statuty występują w sferze prawa publicznego (administracyjnego), a także w sferze prawa prywatnego. W sferze prawa administracyjnego statuty mogą być wydawane w formie rozporządzeń, aktów prawa miejscowego, a także aktów prawa wewnętrznego. W zależności od formy ich stanowienia są źródłem prawa powszechnie obowiązującego albo stanowią źródło prawa wewnętrznego. W sferze prawa prywatnego w odniesieniu do statutów ukształtowały się cztery teorie: teoria umowy, teoria normatywna, teoria mieszana i teoria traktująca statut jako pozaprawny akt normatywny. Spotkać można również pogląd, że statut to indywidualny akt organizacji, akt prywatnoprawny, czynność prawna, do której odnoszą się reguły wykładni oświadczeń woli. Ze względu na różnorodność statutów niemożliwe jest jednolite określenie pozycji statutu w systemie źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Źródłami prawa powszechnie obowiązującego są statuty mające postać rozporządzeń i aktów prawa miejscowego. Następnie zajęłam się statutem jako źródłem prawa pracy. Zgodnie z art. 9 KP do źródeł prawa pracy zalicza się akty prawa powszechnie obowiązujące jak i specyficzne źródła prawa pracy, czyli akty występujące wyłącznie w stosunkach pracy. Specyficznymi źródłami prawa pracy, zgodnie z art. 9 KP, są układy zbiorowe, inne oparte na ustawie porozumienia zbiorowe, statuty i regulaminy. Przepis art. 87 Konstytucji RP nie nadaje przymiotu prawa powszechnie obowiązującego postanowieniom zawartym w układach zbiorowych pracy, w opartych na ustawie porozumieniach zbiorowych oraz regulaminach i statutach. Mimo to zgodność art. 9 1 KP w zakresie, w jakim odnosi się do statutów, z art. 59 ust. 2 Konstytucji RP potwierdził wyrok Trybunału Konstytucyjnego z r. 2 Dla obowiązywania statutu jako źródła prawa pracy w rozumieniu art. 9 KP niezbędne jest spełnienie dwóch warunków. Statut musi być oparty na ustawie oraz musi 1 T.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm. 2 SK 37/02, OTK-A 2003, Nr 6, poz. 53. IX

11 Wprowadzenie regulować prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Jeśli chodzi o ustawową podstawę, to zasadniczą kwestią, która jest przedmiotem rozważań w niniejszej monografii, było ustalenie, czy wystarczającą podstawą jest ogólny przepis ustawy upoważniający do wydania statutu, czy też niezbędne jest szczegółowe upoważnienie do regulowania w statucie praw i obowiązków stron stosunku pracy. Poglądy w tym zakresie są podzielone. Celem opracowania było ustalenie zakresu spraw ze stosunku pracy oddanych do regulacji w statucie szkoły wyższej, a następnie sposób wykorzystania ustawowych odesłań do statutu w statutach wybranych szkół wyższych. Realizacji tego celu służyło przedstawienie, w rozdziale II, statutu szkoły wyższej jako atrybutu samorządności szkoły wyższej. Prawo tworzenia statutu jest bowiem przejawem samorządności normodawczej szkół wyższych, co jest jednym z elementów autonomii szkół wyższych, gwarantowanej w art. 70 ust. 5 Konstytucji RP. W rozdziale II została przeprowadzona analiza trybu uchwalania statutu szkoły wyższej i przedmiotu regulacji statutowej. Zakres spraw z zakresu stosunku pracy przekazanych przez PrSzkolWyż do regulacji w statucie jest dość obszerny. Podzieliłam je na grupy: sprawy dotyczące nawiązania stosunku pracy, sprawy dotyczące rozwiązania stosunku pracy, sprawy dotyczące okresowej oceny oraz inne sprawy. W rozdziale III przeanalizowałam odesłania do statutu w zakresie nawiązania stosunku pracy. W tej materii odesłania dotyczą: wskazania w statucie organu uczelni uprawnionego do zawierania umowy o pracę z pracownikami niebędącymi nauczycielami akademickimi (art. 135 ust. 1 PrSzkolWyż); określenia dodatkowych wymagań i kwalifikacji zawodowych osób zatrudnionych w charakterze nauczyciela akademickiego na stanowiskach naukowo-dydaktycznych, naukowych i dydaktycznych (art. 116 PrSzkolWyż); określenia trybu potwierdzania znacznych i twórczych osiągnięć w pracy naukowej, zawodowej lub artystycznej kandydatów na stanowiska profesora nadzwyczajnego lub profesora wizytującego osób niespełniających wymagań, o których mowa w art. 114 ust. 2 i 3 PrSzkolWyż (art. 115 ust. 1 PrSzkolWyż); określenia trybu i warunków postępowania konkursowego (art. 118a ust. 1 PrSzkolWyż); trybu nawiązywania stosunku pracy z nauczycielem akademickim (art. 118 ust. 2 PrSzkolWyż); a w odniesieniu do uczelni niepublicznej także określenia organu, który nawiązuje stosunek pracy (art. 118 ust. 3 PrSzkolWyż); określenia maksymalnego okresu zatrudnienia na stanowisku asystenta osób nieposiadających stopnia naukowego doktora i okresu zatrudnienia na stanowisku adiunkta osób nieposiadających stopnia naukowego doktora habilitowanego oraz warunków skracania, przedłużania i zawieszania tych okresów (art. 120 PrSzkolWyż). W rozdziale IV omówione zostały postanowienia wybranych statutów dotyczące materii związanej z rozwiązaniem stosunku pracy. Ustawa odsyła w tym zakresie do wskazania w statucie: trybu rozwiązywania stosunku pracy z nauczycielem akademickim w uczelni publicznej (art. 118 ust 2 PrSzkolWyż); organu, który rozwiązuje stosunek pracy, i trybu rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem akademickim w uczelni niepublicznej (art. 118 ust. 3 PrSzkolWyż), oraz organu kolegialnego uczelni właści- X

12 Wprowadzenie wego do wyrażenia opinii w zakresie rozwiązania stosunku pracy z ważnych przyczyn z mianowanym nauczycielem akademickim (art. 125 PrSzkolWyż). W zakresie okresowej oceny nauczycieli akademickich odesłania dotyczą określenia w statucie uczelni podmiotu, który jest właściwy do dokonywania okresowej oceny, a także opracowania w statucie kryteriów oceny i trybu jej dokonywania, z uwzględnieniem możliwości zasięgania opinii ekspertów spoza uczelni (art. 132 ust. 2 PrSzkolWyż), oraz określenia w statucie zasad dokonywania oceny nauczycieli akademickich przez studentów oraz sposobu jej wykorzystania (art. 132 ust. 3 PrSzkolWyż). Inne postanowienia statutów, omówione w rozdziale VI, dotyczą spraw, takich jak: określenie w statucie organu kolegialnego uczelni właściwego do wyrażenia zgody na podjęcie lub kontynuowanie dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy przez nauczyciela akademickiego będącego jednoosobowym organem uczelni publicznej (art. 129 ust. 5 PrSzkolWyż), określenie zadań, które uzasadniają obniżenie wymiaru zajęć dydaktycznych poniżej dolnej granicy wymiaru ustalonej w ustawie (art. 130 ust. 4 PrSzkolWyż). W materii związanej z urlopami ustawa odsyła do określenia organu uprawnionego do wskazania trybu udzielania urlopu wypoczynkowego (art. 133 ust. 7 PrSzkolWyż), a także do określenia szczegółowych zasad i trybu udzielania płatnych urlopów dla celów naukowych oraz urlopu dla poratowania zdrowia (art. 134 ust. 12 PrSzkolWyż). Na potrzeby rozprawy wybrałam kilka statutów uczelni publicznych oraz kilka statutów uczelni niepublicznych. Wybrane statuty uczelni publicznych to: statut Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 3, statut Uniwersytetu Gdańskiego 4, statut Uniwersytetu Jagiellońskiego 5, statut Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach 6, statut Uniwersytetu Łódzkiego 7, statut Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 3 Statut Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu stanowiący załącznik do uchwały Senatu UAM Nr 59/2006 z r. (t.j. Monitor UAM Nr 19, poz. 1 z r.), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych uchwałą Nr 266/2011 z r., uchwałą Nr 283/2012 z r., uchwałą Nr 87/2013 z r. i uchwałą Nr 232/2015 r. z r., pracownicy.amu.edu.pl/_data/assets/pdf_file/0005/288914/statut_uam.pdf; dalej: statut UAM. 4 Statut Uniwersytetu Gdańskiego z r., z uwzględnieniem zmian przyjętych przez Senat na posiedzeniu w dniu r. uchwałą Senatu UG Nr 49/15, dalej: statut UG. 5 Statut Uniwersytetu Jagiellońskiego z r., z uwzględnieniem zmian wprowadzonych uchwałą Senatu UJ Nr 115/IX/2015 z r., dalej: statut UJ. 6 Statut Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach uchwalony na mocy uchwały Nr 46/2011 Senatu z r., z uwzględnieniem zmian wprowadzonych uchwałą Senatu UJK Nr 32/2015 z r., dalej: statut UJK. 7 Statut Uniwersytetu Łódzkiego przyjęty uchwałą Senatu UŁ Nr 422 z r., old.uni.lodz.pl/prawo/uchwala,uchwala,2,5 z uwzględnieniem zmian wprowadzonych uchwałą Nr 470 z r.; dalej: statut UŁ. XI

13 Wprowadzenie w Lublinie 8, statut Uniwersytetu Rzeszowskiego 9, statut Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 10, statut Uniwersytetu Warszawskiego 11 oraz statut Uniwersytetu Wrocławskiego 12. Wybrałam też trzy statuty uczelni niepublicznych: statut Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie 13 i statut Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie 14 oraz statut Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II w Lublinie 15, mający specyficzną pozycję w tym systemie. Przy wyborze uczelni kierowałam się głównie ich wielkością i pozycją w kraju, a także dostępnością statutów. Wybór statutu UMCS wynikał również z faktu, że jest to moja uczelnia macierzysta. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej prowadził od 1969 do 2001 r. swoją Filię w Rzeszowie, z wydziałami: Ekonomicznym oraz Prawa i Administracji. Od r. Filia Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Rzeszowie została włączona do nowo utworzonego Uniwersytetu Rzeszowskiego. Ścisły związek Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej z Uniwersytetem w Rzeszowie zdecydował o wyborze statutu Uniwersytetu Rzeszowskiego jako materiału badawczego dla niniejszego opracowania. Z drugiej strony uznałam, że na tle największych uczelni w Polsce warto przyj- 8 Statut Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej uchwalony przez Senat UMCS na posiedzeniu w dniu r., z uwzględnieniem zmian dokonanych uchwałą Nr XXIII-32.2/16 z r., dalej: statut UMCS. 9 Statut Uniwersytetu Rzeszowskiego stanowiący załącznik do uchwały Senatu URz Nr 350/01/2012 z r. z uwzględnieniem zmnian dokonanych uchwałą Nr 472/04/2015 Senatu Uniwersytetu Rzeszowskiego z r., dalej: statut URz. 10 Statut Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach uchwalony przez Senat UŚ w dniu r., ze zmianami wprowadzonymi uchwałą Senatu UŚ Nr 480 z r., dalej: statut UŚ. 11 Statut Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie uchwalony przez Senat UW uchwałą Nr 115 z r., z uwzględnieniem zmian wprowadzonych uchwałą Senatu UW Nr 391 z r., dalej: statut UW. 12 Uchwała Nr 32/2012 Senatu Uniwersytetu Wrocławskiego z r. Statut Uniwersytetu Wrocławskiego, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych uchwałą Senatu Uwr Nr 96/2015 z r., dalej: statut UWr. 13 Statut Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie nadany Uchwałą Konwentu Nr 12/2014 z r., dalej: statut WSEiI. 14 Statut Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie nadany uchwałą Zarządu Centrum Kształcenia Menadżerów Przemysłowych sp. z o.o. z r. w sprawie nadania statutu uczelni niepublicznej, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych Uchwałą Zarządu z r., w przedmiocie zmiany statutu Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie, dalej: statut WSPiA. 15 Statut Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II przyjęty uchwałą Senatu Akademickiego KUL Nr 79/I/1 z r., dalej: statut KUL. XII

14 Wprowadzenie rzeć się także rozwiązaniom przyjętym przez nieco mniejszy ośrodek naukowy, jakim jest stosunkowo młody Uniwersytet w Rzeszowie. Wybór niepublicznych szkół wyższych wynikał z faktu, że są to największe i najbardziej prestiżowe uczelnie niepubliczne działające w województwie lubelskim. Ograniczenie się do statutów lubelskich uczelni wynikało z dostępności ich statutów. Uczelnie niepubliczne często nie były zainteresowane udostępnieniem swoich statutów do analizy prawnej. Wybór Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego wynikał ze szczególnego charakteru tej uczelni. Katolicki Uniwersytet Jana Pawła II jest bowiem niepubliczną szkołą wyższą z przedwojenną tradycją, posiadającą prawa uczelni publicznej i finansowaną z budżetu państwa na zasadach dotyczących uczelni publicznych 16. Wszystkie statuty, które wybrałam, zostały już dostosowane do zmian wprowadzonych do PrSzkolWyż mocą ustawy z r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw 17. Statuty zaczerpnęłam ze stron internetowych poszczególnych szkół wyższych. Sporym utrudnieniem w mojej pracy nad statutami było to, że po wejściu w życie ZmPrSzkolWyż z r. istotnie zmieniło się PrSzkolWyż, w tym wiele przepisów zawierających odesłanie do statutów oraz same statuty. Także to, że na gruncie znowelizowanej ustawy nie powstała jeszcze znacząca liczba publikacji oraz nie utrwaliło się orzecznictwo sądowe. W pracy podjęta została próba oceny, czy zakres spraw oddanych do regulacji statutowej nie jest zbyt szeroki i czy nie stwarza to zagrożenia dla ochrony praw pracowniczych, a także czy statuty szkół wyższych prawidłowo realizują ustawowe odesłanie. Z uwagi na przedmiot badań podstawową metodą badawczą, jaką zastosowałam w pracy, jest metoda dogmatyczna. Praca badawcza polegała głównie na analizie tekstów prawnych. W rozprawie przedstawiłam statuty szkół wyższych w kontekście systemu źródeł prawa pracy, co oczywiście wykraczało poza analizę tekstów prawnych. Zmiany w przepisach prawa dotyczących szkół wyższych zdeterminowały konieczność posłużenia się w pracy również metodą historyczną. W monografii przedstawiłam statut szkoły wyższej w kontekście systemu źródeł prawa pracy, co oczywiście wykraczało poza analizę tekstów prawnych. 16 Ustawa z r. o nadaniu Katolickiemu Uniwersytetowi Lubelskiemu pełnych praw państwowych szkół akademickich (Dz.U. Nr 27, poz. 242); ustawa z r. o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa (Dz.U. Nr 203, poz. 1268). 17 Dz.U. Nr 84, poz. 455 ze zm. XIII

15

16 Wykaz skrótów 1. Źródła prawa FundU... ustawa z r. o fundacjach (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 40) IzbLekU... ustawa z r. o izbach lekarskich (Dz.U. Nr 30, poz. 158 ze zm.) KC... ustawa z r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) KH... rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks handlowy (Dz.U. Nr 57, KN... poz. 502 ze zm.) ustawa z r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U r. poz. 191 ze zm.) Konstytucja RP... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i ze zm.) KP... ustawa z r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz ze zm.) KPA... ustawa z r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23) KPC... ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.) KSH... ustawa z r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) PracSamU90... ustawa z r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.) PrSpółdz... ustawa z r. Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 21) PrSzkolWyż... ustawa z r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.) SamGminU... ustawa z r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446) SamPowU... ustawa z r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz ze zm.) SamWojU... ustawa z r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 486) XV

17 Wykaz skrótów SzkAkad20... SzkAkad33... SzkolWyżU82... SzkolWyżU90... ZmPrSzkolWyż z r.... ZwZawU... ustawa z r. o szkołach akademickich (Dz.U. Nr 72, poz. 494 ze zm.) ustawa z r. o szkołach akademickich (Dz.U. Nr 29, poz. 247 ze zm.) ustawa z r. o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 14, poz. 113 ze zm.) ustawa z r. o szkolnictwie wyższym(dz.u. Nr 65, poz. 385 ze zm.) ustawa z r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 84, poz. 455 ze zm.) ustawa z r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1881) 2. Organy i instytucje KUL... MOP... NSZZ Solidarność... SN... SN(7)... TK... UAM... UG... UJ... UJK... UŁ... UMCS... URz... UŚ... UW... UWr... WSA... WSEiI... WSPiA... ZUS... Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II w Lublinie Międzynarodowa Organizacja Pracy Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność Sąd Najwyższy Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów Trybunał Konstytucyjny Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Uniwersytet Gdański Uniwersytet Jagielloński Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Uniwersytet Łódzki Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Uniwersytet Rzeszowski Uniwersytet Śląski w Katowicach Uniwersytet Warszawski Uniwersytet Wrocławski Wojewódzki Sąd Administracyjny Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie Zakład Ubezpieczeń Społecznych XVI

18 Wykaz skrótów 3. Publikatory i czasopisma Ann. UMCS... Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska AUWr... Acta Universitatis Wratislaviensis Dz.U.... Dziennik Ustaw Dz.Urz. GUS... Dziennik Urzędowy Głównego Urzędu Statystycznego Dz.Urz. MF... Dziennik Urzędowy Ministra Finansów Dz.Urz. UE... Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej GP... Gazeta Prawna M.P.... Monitor Polski M. Spółdz.... Monitor Spółdzielczy MoP... Monitor Prawniczy MoPr... Monitor Prawa Pracy NP... Nowe Prawo OSNC... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna OSNCP... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna i Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych; Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna i Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNP... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych; Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych OSP... Orzecznictwo Sądów Polskich OSPiKA... Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych OTK... Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego OTK-A... Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Seria A PiP... Państwo i Prawo PiZS... Praca i Zabezpieczenie Społeczne PPK... Przegląd Prawa Konstytucyjnego PPP... Przegląd Prawa Publicznego Prz. Sejm... Przegląd Sejmowy PS... Przegląd Sądowy RPEiS... Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny SC... Studia Cywilistyczne ST... Samorząd Terytorialny ZNURz... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego ŻSW... Życie Szkoły Wyższej XVII

19 Wykaz skrótów 4. Inne skróty art.... artykuł cz.... część in.... inni KEL... Kodeks Etyki Lekarskiej lit.... litera n.... następny (-a, -e) niepubl.... niepublikowany (-a, -e) Nr... numer orz.... orzeczenie por.... porównaj post.... postanowienie poz.... pozycja PRL... Polska Rzeczpospolita Ludowa przyp.... przypis red.... redakcja s.... strona (-y) t.... tom t.j.... tekst jednolity uchw.... uchwała ust.... ustęp wyr.... wyrok w zw.... w związku zob.... zobacz zd.... zdanie ze sprost.... ze sprostowaniem ze zm.... ze zmianami XVIII

20 Wykaz literatury Adamiak B., Statut gminy, ST 1993, Nr 7 8 Antonowicz D., Uniwersytet przyszłości. Wyzwania i modele polityki, Warszawa 2005 Bałaban A., Akty normatywne wewnętrznie obowiązujące, w: A. Szmyt (red.), Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce, Warszawa 2005 Bałaban A., Czy Konstytucja dotyczy przepisów administracyjnych?, PiP 1998, Nr 5 Bałaban A., Źródła prawa w polskiej Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r., Prz. Sejm. 1997, Nr 5 Banaszak B., Zamknięcie systemu źródeł prawa w Konstytucji RP, w: A. Kubow, T. Michalczyk, J. Słodczyk (red.), Ekonomia polityka społeczeństwo. Księga jubileuszowa poświęcona prof. zw. dr. hab. Januszowi Kroszelowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Opole Wrocław 2001 Banyś W., Autonomia, odpłatność, flagowce, Forum Akademickie 2010, Nr Baran K.W., Autonomiczne prawo pracy de lege lata i de lege ferenda, w: A. Wypych-Żywicka, M. Tomaszewska, J. Stelina (red.), Zbiorowe prawo pracy w XXI wieku, Gdańsk 2010 Baran K.W. (red.), Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2012 Baran K.W., Porozumienia zawierane w sporach zbiorowych jako źródła prawa pracy, MoPr 2008, Nr 9 Baran K.W., Zbiorowe prawo pracy, Kraków 2002 Baran K.W., Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, Warszawa 2010 Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2003 Bąkowski T., O problemie przepisów prawa powszechnie obowiązującego niewymienionych w art. 87 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. z perspektywy układów zbiorowych pracy oraz tzw. przepisów administracyjnych, w: M. Seweryński, J. Stelina (red.), Wolność i sprawiedliwość w zatrudnieniu. Księga pamiątkowa poświęcona Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej Profesorowi Lechowi Kaczyńskiemu, Gdańsk Sopot 2012 Bednarczyk-Płachta A., Kontrola i nadzór nad szkołami wyższymi w Polsce, PPP 2012, Nr 9 Berdel-Dudzińska M., Autonomia szkół wyższych w Konstytucji RP z 1997 roku oraz w doktrynie prawa konstytucyjnego, ZNURz 2008, Prawo 6, Nr 48 Berdel-Dudzińska M., Konstytucyjna zasada subsydiarności a zakres autonomii szkolnictwa wyższego we współczesnym polskim porządku prawnym, PPK 2011, Nr 4 Bień-Kacała A., Glosa do wyr. TK z r., Prz. Sejm. 2009, Nr 6 XIX