ISLANDIA: DOBRE PRAKTYKI w DZIA ANIACH PARTYCYPACYJNYCH

Transkrypt

1 ISLANDIA: DOBRE PRAKTYKI w DZIA ANIACH PARTYCYPACYJNYCH zebrane w czasie wizyty studyjnej w dniach Urriðaholt zrównowa ona dzielnica 2. Ocena jakoúciowa infrastruktury rowerowej 3.Badania infrastruktury rowerowej 4. Miasto bez samochodów 5. Better Reykjavik 6. Odin`s Square - Plac Odyna 7. ywe pos¹gi Mój... jest ten kawalek PARK u Wizyta studyjna zrealizowana przez Fundacjê Sendzimira w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG -

2 Urriðaholt Z r ó w n o w a o n a d z i e l n i c a m i e s z k a n i o w o - u s ³ u g o w a w z o r c o w y p l a n m i e j s c o w y d l a n o w o p o w s t a j ¹ c e j d z i e l n i c y Podejœcie planistyczne z uwzglêdnieniem zasad zrównowa onego rozwoju, w tym wykorzystanie partycypacji i rozwi¹zañ proœrodowiskowych mo e byæ inspiracj¹ dla w³adz samorz¹dowych przy pracach nad planami miejscowymi, a tak e dla wszystkich deweloperów oraz projektantów pracuj¹cych lub planuj¹cych wybudowanie dzielnic/osiedli mieszkaniowych. Gardabaer jest niewielk¹ miejscowoœci¹ po³o on¹ na obrze ach Reykjaviku, gdzie zaplanowano rozbudowê o now¹ dzielnicê. Jest to obszar o wra liwym ekosystemie oraz interesuj¹cym krajobrazie, na który sk³adaj¹ siê: wzgórze z panoramicznymi widokami na piêkne okolicê, góry, wulkany, pola lawy i morze. Pierwszym z wyzwañ z jakim musieli zmierzyæ siê planiœci by³ zwi¹zany z naturalnym œrodowiskiem i ingerencj¹ cz³owieka w teren, tak aby nie wp³yn¹æ negatywnie na ekosystem. Drugie wyzwanie zwi¹zane by³o z rozlewaniem siê miast (ang. urban sprawl) w Islandii. Niska populacja Islandii doprowadzi³a do tanich gruntów i niekontrolowanego rozwoju miast o niskiej gêstoœci zabudowy, a tym samym do nadmiernego uzale nienia ludzi mieszkaj¹cych n a p r ze d m i e œ c i a c h o d s a m o c h o d u. Przedmieœcia mia³y formê sypialni, natomiast wszystkie us³ugi by³y dostêpne w Reykjaviku. W ramach tego projektu zaczêto poszukiwaæ nowych sposobów na zmianê opisywanej sytuacji. Celem podjêtych dzia³añ przy planowaniu nowej dzielnicy by³o po³o enie g³ównego nacisku na wykorzystanie nowych idei i technik, tak, aby stworzyæ zrównowa on¹ inwestycjê w aspektach œrodowiskowych, spo³ecznych i ekonomicznych. Uwzglêdniaj¹c najlepsze praktyki stworzono plan z uwzglêdnieniem dziedzictwa naturalnego (jezioro, lawa) i kulturowego (ruiny) oraz zasad placemakingu (zró nicowanie funkcji, stworzenie przestrzeni publicznych, ludzka skala, przystosowanie dla ruchu pieszego i rowerowego). Proces planistyczny sk³ada³ siê z kilku elementów, takich jak: oceny œrodowiska, konsultacje z interesariuszami, spotkania z mieszkañcami, opinie eksperckie, planowanie multidyscyplinarne, wizyty studyjne. Dodatkowo w ramach projektu, oprócz opracowania planu miejscowego, wydano szereg broszur, publikacji na temat ma³ej architektury, rozwi¹zañ projektowych, z których mog¹ skorzystaæ projektanci przy opracowywaniu projektów budowalnych. C z a s i m i e j s c e Urriðaholt w mieœcie Gardabær Plan miejscowy - o p r a c o w a n i e A l t a C o n s u l t i n g, R e y k j a v i k Alta Consulting jest firm¹ konsultingow¹ zajmuj¹c¹ siê dostarczaniem us³ug w zakresie: - tworzenia planów rozwoju na poziomie regionalnym, gminnym, dzielnicowym a tak e w skali ulic i otwartych przestrzeni -oceny rozwi¹zañ inwestycyjnych pod k¹tem zrównowa onego rozwoju -strategicznej oceny oddzia³ywania na œrodowisko i oceny wp³ywu na spo³eczeñstwo -oceny wp³ywu na krajobraz - oceny oddzia³ywania wizualnego Firm Alta k³adzie szczególny nacisk na dialog z interesariuszami, który jest uwa any za klucz do stworzenia skutecznych planów i innowacyjnych rozwi¹zañ a tym samym do tworzenia wysokiej jakoœci przestrzeni. Projekt zosta³ uhonorowany przez Boston Society of Architects (BSA) w 2007r.

3 Na dane wyjœciowe i elementy sk³adowe projektu sk³ada³y siê: 1.Zebranie danych na temat uwarunkowañ naturalnych/œrodowiskowych (hydrologia i jakoœæ wody w jeziorze, klimat i nas³onecznienie, widoki krajobrazowe, geologia, integracja zabudowy z granic¹ lawy, dziedzictwem i lini¹ brzegow¹) 2. WskaŸniki zrównowa onego rozwoju: Zró nicowanie funkcji mieszkalna, komercyjna i publiczna Zró nicowana spo³ecznoœæ dzielnicy pod wzglêdem wieku i potrzeb Skupienie siê na aktywnoœci i poruszaniu siê Silna identyfikacja z miejscem Zagêszczenie zabudowy bez negatywnego wp³ywu na komfort ycia ycie w dzielnicy 24/7 Zintegrowanie z natur¹ atwoœæ w poruszaniu siê pieszo Bezpieczeñstwo i zdrowie publiczne Zielone publiczne przestrzenie Dostosowane do lokalnych warunków pogodowych Zrównowa ony drena (pierwszy w Islandii, dostosowany ca³kowicie do lokalnych warunków) Ulice i ci¹gi piesze uspokojenie ruchu ko³owego, wprowadzenie ró nych œrodków transportu, bezpieczeñstwo, przepuszczalnoœæ nawierzchni, widok ulicy Charakter zabudowy stworzenie spójnego i charakterystycznego miejsca, formy organiczne i jednoczeœnie o formalnym charakterze, jednoœæ bez jednolitoœci Wykorzystanie szczytu wzgórza jako miejsca kluczowego (lokalizacja atrakcji, zró nicowanych funkcji, centrum dzielnicy, zwiêkszenie gêstoœci zabudowy) Ulica biznesowa (przeznaczenie dla biur, handel detaliczny i us³ugi na poziomie ulicy, budynki z mo liwoœci¹ dostosowywania do nich ró nych funkcji, promowanie budownictwa ekologicznego, ulica biznesowa w formie bulwaru, podkreœlenie widoku na góry) Dziedzictwo kulturowe (projekt dostosowany do lokalnych wzorców, uszanowanie ruin, nazwy ulic i skwerów zwi¹zane z histori¹) Komunikacja piesza (dobra sieæ, interakcyjnoœæ, zachêcanie do ruchu pieszego a nie samochodowego, kliny terenów zielonych, punkty widokowe, œcie ki tematyczne, elementy zagospodarowania sprzêtem do rekreacji, place zabaw, skwery) Dostosowanie do klimatu (czêœciowo zadaszone przestrzenie publiczne, lokalizacja budynków i drzew, tak aby stawa³y siê jednoczeœnie barier¹ dla wiatrów, doœwietlenia nawet przy niskim uk³adzie s³oñca. koncepcje przestrzenne / realizacja Dziêki zrównowa onemu podejœciu do stworzenia planu miejscowego osi¹gniêto nastêpuj¹ce rezultaty: wypracowanie innowacyjnego, prze³omowego modelu tworzenia zrównowa onych dzielnic w zimnym klimacie osi¹gniecie konsensusu dziêki partycypacyjnemu procesowi planowania zapobie enie rozlewaniu siê miasta na rzecz kompaktowego i zró nicowanego pod wzglêdem funkcji miejskiej dzielnicy zastosowanie pierwszego na tak szerok¹ skalê systemu zrównowa onego drena u w Islandii, zaprojektowanego z uwzglêdnieniem topografii miejsca dzielnica obejmuj¹ca 1650 domów, m2 powierzchni us³ugowych oraz biur, centrum biznesu, uczelnia, szko³y, basen, obiekty ochrony zdrowia i udogodnieñ socjalnych, lokale handlowe, koœció³, muzeum/centrum kultury i trzy przedszkola dzielnica obejmuj¹ca 1650 domów, m2 powierzchni us³ugowych oraz biur, centrum biznesu, uczelnia, szko³y, basen, obiekty ochrony zdrowia i udogodnieñ socjalnych, lokale handlowe, koœció³, muzeum/centrum kultury i trzy przedszkola

4 Ocena jakoúciowa infrastruktury rowerowej Quality of bicycling routes Warto sprawdziã jak polscy rowerzyúci odnoszà siæ do róýnych typów infrastruktury jaka istnieje w przestrzeni wokóù nas. Jak odbierane sà pasy rowerowe czy drogi wspóùdzielone z pieszymi. Dziæki temu moýna pozyskaã informacje na jakie aspekty naleýy szczególnie zwróciã uwagæ przy projektowaniu nowej i przebudowie istniejàcej infrastruktury rowerowej. Celem projektu byùa odpowiedê na pytanie: jakiego typu rozwiàzania w infrastrukturze rowerowej sà najlepsze i dla uýytkowników i dla úrodowiska. W ramach dziaùañ przeprowadzono ankietæ wúród uýytkowników tras rowerowych z pytaniami dotyczàcymi preferencji dotyczàcych typów infrastruktury rowerowej. W ankiecie wskazano róýne sposoby organizacji ruchu rowerowego m.in. takie jak: odseparowane drogi dla rowerów, pasy rowerowe, wspóùdzielone jezdnie o ruchu uspokojonym. Autorom badañ zaleýaùo by ankietowani oceniali typ infrastruktury, a nie ukazane na fotografii miejsce, które mogùo mieã jakieú swoje wady zwiàzane np. z bùædnym wykonaniem. W zwiàzku z tym kaýdy z typów infrastruktury byù reprezentowany przez schematycznà grafikæ, a nie przez przykùadowe zdjæcie juý istniejàcych elementów infrastruktury. Dziæki temu badania nie przerodziùy siæ w audyt rowerowy wskazanych przykùadów. Rowerzyúci w dziesiæciostopniowej skali ocenili kaýdy typ pod kàtem przyjaznoúci, bezpieczeñstwa I wspóùgrania ze úrodowiskiem. Z a n a j p r z y j e m n i e j s z e i najbezpieczniejsze uznane zostaùy drogi dla rowerów w formie odseparowania od pozostaùych ciàgów komunikacyjnych, co jednak nie oznacza, ýe w kaýdym miejscu da siæ i naleýy je stosowaã. C z a s i m i e j s c e R e y k j a v i k p r o f. K a r l B e n e d i k t s s o n D a v í ð A r n a r S t e f á n s s o n U n i w e r s y t e t I s l a n d z k i R e y k j a v i k zadowolenie bezpieczeñstwo œrodowisko przyk³ady rozwi¹zañ kominikacyjnych z badania ankietowego Wyniki badañ zebrano w publikacjæ raport dostæpny pod poniýszym linkiem: es/gaedi_hjolaleida_greidf_orugg_umhv /$file/gaedi_hjolaleida-greidf-oryggumhv.pdf

5 drogi rowerowe ocenione pozytywnie drogi rowerowe ocenione negatywnie Celem projektu byùo zebranie ocen i n f ra st r u k t u r y w y ko r zyst y wa n e j d o komunikacji rowerowej w Rejkiawiku. Sprawdzenie, czy zastosowane rozwiàzania z a d o w a l a j à r o w e r z y s t ó w, c z y t e ý n i e. C z a s i m i e j s c e w t r a k c i e r e a l i z a c j i R e y k j a v i k p r o f. K a r l B e n e d i k t s s o n U n i w e r s y t e t I s l a n d z k i R e y k j a v i k d r J i ø i P á n e k U n i w e r s y t e t P a l a c k i O ù o m u n e c W projekcie wykorzystano nowoczesne narzædzie partycypacji jakim jest System Informacji Geograficznej (z ang. Geographic Information System, GIS). W ramach projektu zostaù utworzony specjalny portal internetowy na którym uýytkownicy mogli dodawaã swoje rowerowe trasy (niekoniecznie biegnàce po specjalnie dedykowanej dla rowerów infrastrukturze) i oceniaã jakoúã ich poszczególnych odcinków. Rowerzyúci mieli takýe moýliwoúã dodaã adnotacjæ odnoúnie newralgicznych lub pozytywnie wyróýniajàcych siæ punktów na trasie. Projekt nie zostaù jeszcze zakoñczony, ale wstæpne rezultaty pokazujà, które trasy nie speùniajà oczekiwañ rowerzystów, a które moýna stawiaã za wzór. Oczywiúcie jest teý spora czæúã tras, które przez jednych odbierana jest jako dobre, a inne osoby jako niezadowalajàce. Juý wkrótce powinien zostaã wydany raport, który podsumuje dziaùania w ramach tej inicjatywy i ukaýe rozwiàzania do naúladowania oraz te miejsca, które potrzebujà poprawy. Badania infrastruktury rowerowej Experiences of bike routes Dziêkujê! Wiækszoúã duýych miast w Polsce posiada infrastrukturæ rowerowà. Czæsto sùychaã gùosy, ýe nie zaspokaja ona potrzeb rowerzystów. Powyýszà metodê moýna uýyã do oceny juý istniejàcej infrastruktury i wytypowaã odcinki do szczegóùowych audytów, które pozwoliùyby uniknàã d o t y c h c z a s p o p e ù n i a n y c h b ù æ d ó w w p r o j e k t o w a n i u l u b w y k o n a n i u.

6 Miasto bez samochodów Reykjavik jest miastem o stosunkowo niskiej gæstoúci zabudowy, gdzie gùównym úrodkiem transportu jest samochód. Co prawda nie tworzà siæ w nim wielkie korki, ale ruch jest okresami wzmoýony i uciàýliwy dla mieszkañców, a takýe utrudniajàcy codzienne aktywnoúci i ýycie w mieúcie. W Polsce, jak alarmuje wielu ekspertów, mamy do czynienia ze z j a w i s k i e m u r b a n s p r a w l (rozlewania miast). Efektem jego jest malejàca gæstoúã obszarów zurbanizowanych i rosnàcy ruch samochodowych na drogach dojazdowych oraz w samych miastach. I d e e p r o m o w a n e p r z e z Stowarzyszenie na rzecz stylu ýycia wolnego do samochodów sà w s k a z y w a n e j a k o m o ý l i w e rozwiàzania tego problemu. S k ù o n i e n i e m i e szka ñ ców d o poruszania siæ komunikacjà miejskà, czy rowerem moýe istotnie zmniejszyã ruch samochodowy. Ciekawà ideà jest zastosowane przez wùadzæ Reykjaviku sezonowe sprawdzenie pewnych rozwiàzañ, na przykùad poprzez zamkniæcie pewnych ulic i oddaniu ich pieszym. Przykùad stolicy Islandii pokazuje nam, ýe waýne jest by centrum miasta miaùo odpowiednio zwartà zabudowæ i peùniùo funkcje miastotwórcze. Równieý w polskich miastach wiele obszarów peùniàcych rolæ naturalnych centrów dla miast czy lokalnych spoùecznoúci wymaga renowacji i nadania funkcji na nowo. Warto przy tym pomyúleã o przebudowie tych przestrzeni jako przestrzeni bardziej przyjaznych dla pieszych i rowerzystów, a dopiero póêniej kierowców. C z a s i m i e j s c e I s l a n d i a w t r a k c i e w d r o e n i a Stowarzyszenie na rzecz stylu ýycia wolnego o d samochodów R e y k j a v i k Stowarzyszenie zajmuje siæ promowaniem idei miast bez samochodów. Jego czùonkami jest okoùo jeden procent spoùeczeñstwa Islandii.

7 200 osób w 177 samochodach 200 osób bez samochodów Dziaùania stowarzyszenia w stolicy Islandii skupiajà siæ wokóù promowania idei zrównowaýonego rozwoju, pokazywania alternatyw komunikacyjnych, poprawiania oferty transportu publicznego a takýe jakoúci i iloúci tras rowerowych. Waýnym aspektem jest lobbowanie za wiækszym zagæszczeniem centrum miasta, tak aby wiæcej osób mogùo poruszaã siæ pieszo. Stowarzyszenie prowadzi miædzy innymi akcjæ Lato caùy rok, która ma promowaã kameralizacjæ ulic w úródmieúciu i przeznaczanie ich na wyùàcznie ruch pieszy i rowerowy. Nazwa projektu nawiàzuje do sezonowych akcji zamykania gùównej ulicy handlowej Reykjaviku dla ruchu samochodowego, która prowadzona jest juý od wielu lat kaýdego lata i spotyka siæ z duýym poparciem wúród mieszkañców. Organizowane sà takýe otwarte wieczory filmowe poùàczone z debatà, gdzie pokazywane sà filmy o tematyce zrównowaýonego rozwoju, zrównowaýonego transportu, czy reklamujàce rower jako úrodek co d z i e n n e j ko m u n i ka c j i. C z ù o n kow i e stowarzyszenia majà úwiadomoúã, ýe nie da siæ stworzyã miasta w stu procentach wolnego od samochodów, majà jednak nadziejæ, ýe przekonajà oni do zmiany przyzwyczajeñ tych, którzy koniecznie nie muszà korzystaã na co dzieñ z samochodów. Zwracajà przy tym uwagæ na gigantyczne koszty budowy i utrzymania infrastruktury, która jest przeznaczona dla samochodów, a która mogùaby byã znacznie mniejsza i tañsza, jeúli wiæcej osób z r e z y g n o w a ù o b y z a u t a. Po ka z u j à t e ý úrodowiskowe i poúrednie koszty posiadania samochodu, o których wiele osób nie myúli w momencie zakupu samochodu, takie jak ubezpieczanie, przeglàdy, czæúci zamienne, leczenie chorób zwiàzanych z zanieczyszczeniem powietrza, czy wynikajàcych z braku codziennego ruchu nawet w czasie podróýy do pracy. 200 osób na rowerach 200 osób w poci¹gu 200 osób w 3 autobusach

8 B e t t e r R e y k j a v i k p o l e g a n a ca³orocznym gromadzeniu pomys³ów mieszkañców na zmiany w mieœcie Reykjav i k o ra z w y b o r ze t yc h najwa niejszych, kluczowych dla lokalnych spo³ecznoœci. Ka dego miesi¹ca najlepszych pomys³ów w 1 0 r ó n y c h k a t e g o r i a c h przekazywanych jest do w³adz miasta gdzie poddane zostaj¹ pod dyskusjê. Z a p o œ r e d n i c t w e m s t r o n y internetowej lub poczty elektronicznej mieszkañcy s¹ informowani o powodach przyjêcia lub odrzucenia za p ro p o n o wa nyc h p r zez n i c h Better Reykjavik Pomys³ stworzenia nowych sposobów ³¹czenia ludzi celem ich udzia³u w yciu spo³ecznym i polityce narodzi³ siê po kryzysie gospodarczym, który mia³ miejsce na Islandii w 2008 roku, a który te mia³ wp³yw na relacje spo³eczne i kryzys zaufania w stosunku do w³adz. Od tego czasu Citizens Foundation opracowywuje narzêdzia i metody otwartych oprogramowañ (open source) s³u ¹cych do prowadzenia demokratycznych debat w internecie a tym samym przyczyniaj¹cych siê do wzrostu partycypacji spo³ecznej na Islandii. pomys³ów. W jego ramach ka dego roku kwota pomys³ów z najwiêksz¹ iloœci¹ m l n k o r o n i s l a n d z k i c h g ³ o s ó w k a d e g o m i e s i ¹ c a j e s t (równowartoœæ 1,9 mln euro) weryfikowana przez przedstawicieli rady przeznaczana jest na realizacjê miasta i urzêdników, a pomys³y pomys³ów i projektów mieszkañców. zaakceptowane s¹ przyjmowane do realizacji Ponad ludzi wziê³o udzia³ od pocz¹tku istnienia platformy, gdzie ca³a populacja liczy osób zarejestrowanych u ytkowników zaproponowa³o ponad idei, na Better Reykjavík jest doskona³ym przyk³adem na to, e spo³ecznoœæ lokalna mo e mieæ które oddano punktów za lub bezpoœredni wp³yw na wprowadzenie zmian w swoim otoczeniu i yciu spo³ecznym. Proces przeciw partycypacji prowadzony jest g³ównie za poœrednictwem strony internetowej na której i d e i b y ³ o f o r m a l n i e mieszkañcy mog¹ zg³aszaæ swoje pomys³y, a nastêpnie g³osowaæ na te, które ich zdaniem s¹ z w e r y f i ko wanyc h, z c ze go najlepsze. Dziêki wykorzystaniu prostych narzêdzi oraz przejrzystej formie projekt mo e byæ zaakceptowanych do realizacji od 2011 ³atwo zaadaptowany do polskich warunków i byæ uzupe³nieniem bud etów obywatelskich. C z a s i m i e j s c e Strona internetowa i narzêdzie obs³uguj¹ce Better Reykjavík powsta³o w 2010 i dzia³a do d z i s i a j C i t i z e n s F o u n d a t i o n t o organizacja non-profit dzia³aj¹ca w Reykjaviku od 2008 roku. Misj¹ fundacji jest ³¹czenie ludzi w celu prowadzenia dialogu i wspólnego wypracowywania innowacyjnych p o m y s ³ ó w s ³ u ¹ c y c h s p o ³ e c z n o œ c i. G³ównym celem dzia³añ fundacji j e st p o m o c m i e szka ñ com Reykjaviku poprzez stwarzanie im m o l i w o œ c i p u b l i c z n e g o w y p o w i a d a n i a s i ê o r a z zachêcanie ich do wspó³udzia³u w zarz¹dzaniu. Bez partycypacji nie ma demokracji, to stwierdzenie które towarzyszy cz³onkom organizacji we wszystkich prowadzonych przez nich dzia³aniach.

9 W œcis³ym centrum miasta, które nagle stanê³o przed problemem dynamicznie rozwijaj¹cej siê turystyki, plac skupiaj¹cy osie widokowe têtni¹cego yc i e m d o l n e g o m i a sta funkcjonowa³ jako parking. Miejsce zlokalizowane u zbiegu piêciu handlowych ulic, nie mia³o absolutnie nic do zaoferowania zarówno mieszkañcom jak i turystom. Œcis³a zabudowa mieszkaniowa wokó³ stworzy³a nieprzyjazn¹ i hermetyczn¹ przestrzeñ. Niezabudowana posesja w zintensyfikowanej pierzeji wokó³ placu z a p o c z ¹ t k o w a ³ a p r o c e s z m i a n. Niezabudowana dzia³ka szybko przekszta³ci³a s i ê w z i e l o n e m i e j s c e z huœtawk¹ i zaczê³a funkcjonowaæ jako przestrzeñ rekreacyjna przyci¹gaj¹ca okolicznych mieszkañców. Uœwiadomiono sobie jak wielka jest potrzeba obcowania cz³owieka z zieleni¹ zw³aszcza w œcis³ej zabudowie miejskiej. Zrezygnowano z pierwotnych planów zabudowy posesji udostêpniaj¹c przestrzeñ na powstanie miejsca zielonego z placem centrotwórczym o multifunkcyjnym charatkerze. Poprzez próby badawcze powsta³y pomys³y jak ograniczyæ ruch samochodowy, a plac uczyniæ miejscem atrakcyjnym zarówno pod wzglêdem turystycznym jaki i funkcjonalnym. Wykorzystuj¹c naturalne ukszta³towanie terenu, podzielono obszar na trzy poziomy. Œrodkowy poziom ³¹czy siê "zielon¹ plomb¹" w pierzeji, stanowi¹cy tym samym zielon¹ oœ:, a dwa pozosta³e w zale noœci od potrzeby pe³ni¹ funkcjê zaplecza przestrzeni rekreacyjnej (koncerty, przedstawienia) oraz handlowej (jarmarki okolicznoœciowe, kawiarnie uliczne). Odin`s Square - Plac Odyna Stworzono miejsce integruj¹ce lokaln¹ spo³ecznoœæ z si³¹ oddzia³ywania na skalê miejsk¹. W projekcie wziêto pod uwagê tak e surowy Mo liwoœæ wykorzystania pomys³u w dzielnicach starych polskich miast, w których na skutek klimat charakteryzuj¹cy pó³nocne miasta. w y b u r z e ñ k a m i e n i c p o w s t a j ¹ w y r w y w z a b u d o w i e u l i c y. Poprzez grê œwiat³a zastosowanego przy P o m y s ³ n a m a ³ e z i e l o n e p l a c e d z i e l n i c o w e. rozwi¹zaniach projektowych stworzono mo liwoœæ intensywnego u ytkowania placu tak e w okresach zimowych. C z a s i m i e j s c e R e y k j a v i k konkursu architektoniczny og³oszony przez gminê Reykjavik w 2014, projekt w t r a k c i e w d r o e n i a. P i e r w s z a n a g r o d a d l a : B a s a l t a r c h i t e k t a r grupa architektoniczno - projektowa Basalt we wspó³pracy z architektem krajobrazu, miejskim dizajnerem oraz p r o j e k t a n t e m o œ w i e t l e n i a Opracowano ca³oroczny kalendarz imprez zarówno o charakterze prywatnym, lokalnym jak i ogólno miejskim. Zaproponowano dzia³ania maj¹ce na celu aktywizacjê miejsca w ka dym miesi¹cu w roku.

10 targ ogród restauracja targ ogród bez zmian organizacji ruchu du y targ ruch czêœciowo wstrzymany impreza ruch wstrzymany ruchome meble uliczne stragany ³awki, schody miejsca sta³e plac, restauracja ruch czêœciowo wstrzymany próby badawcze krajobraz drzewa w pierzeji ulic komunkacja rower,autobus,parking zró nicowanie nawierzchni plac, restauracja bez zmian organizacji ruchu Kulturalny kalendarz Placu Odyna I atrakcyjne oznakowanie pustego placu celem przyci¹gniêcia uwagi turystów z s¹siaduj¹cego hotelu i przechodniów II wieczorne spotkania przy gor¹cych napojach I I I p r o p o z y c j e s t u d e n t ó w n a zagospodarowanie Placu Odyna pt. Projektowanie na Marsie IV organizacja gier na placu przez grupy szkolne V œwiêto rozkwitu tulipanów organizowane przez s¹siaduj¹c¹ restauracjê VI brunch w ogrodzie organizowany przez stowarzyszenie rolników VII miejsce spotkañ s¹siedzkich dla m³odych rodziców VIII œwieto wszystkich ulic s¹siedzkich IX w k¹ d¹ œrodê spotkania s¹siedzkie X przyjêcia urodzinowe dzieci XI koncert lokalnego zespo³u XII wspólne ubieranie choinki, jarmark ³awka / przekrój gra œwiat³a stragany / przekrój ³awka / konstrukcja

11 Czas i miejsce Reykjavik w ramach akcji spo³ecznej d o œ w i a d c z a l n e j wdro ono i funkcjonuje dzielnica La kjartorg Anna María Bogadóttir Guðlaug Friðgeirsdóttir wspó³praca architektoniczna fasady zamykaj¹ce przestrzeñ atrakcje turystyczne restauracje sklepy, sprzeda zewnêtrzna ci¹gi komunikacyjne ywe pos¹gi Ws p a n i a ³ y p o mys ³ b y p r ze n i e œ æ sz t u kê m u ze a l n ¹ w p r z e s t r z e ñ d o s t ê p n ¹ d l a k a d e g o n a w e t p r z y p a d ko w e g o o d b i o r c y. P o p u l a r y z a c j a k u l t u r y, s z t u k i i r z e Ÿ b y.

12 Postumenty z kopiami dzie³ sztuki w formacie 2d Ciê ar biurokracji 1993 Kobieta z cylindrem Z widokiem na morze Poza prawem Zwierzêta o ywienie przestrzeni Rola ulic, które wraz z placem wspótworz¹ atrakcyjn¹ przestrzeñ miejsk¹ ogranicza³a siê do korzystania z tego miejsca tylko w celu zapewnienia potrzeb zwi¹zanych z komunikacj¹ oraz handlem. To sprowokowa³o lokalnych dzia³aczy i liderów do stworzenia czasowej instalacji, maj¹cej na celu dodanie powiewu œwie oœci zarówno w dzielnicy La kjartorg jak i w spo³ecznoœci lokalnej. Seria nowopowsta³ych postumentów i pos¹gów powsta³a w oparciu o istniej¹ce w ca³ym mieœcie rzeÿby. Umieszczenie ich w jednym miejscu stworzy³o nowy kontekst percepcji przestrzeni. Ka dy mieszkaniec mia³ mo liwoœæ staæ siê czêœci¹ zagospodarowania La kjartorg tworz¹c¹ dzielnicê. Chêtni mogli wcieliæ siê w rolê aktora na scenie lub choæby na chwilê staæ siê swoim wybranym pomnikiem lub rzeÿb¹. D o w y ko n a n i a p o wsta ³ yc h p o stumentów wykorzystano materia³ pochodz¹cy z rozbiórki budynków udostêpniony przez kolakn¹ firmê budowlan¹. Poprzez aktywizacjê mieszkañców wspólnymi staraniami wykonano kilkanaœcie postumentów. Kilka zosta³o na sta³e wyposa onych w znane eksponaty muzealne odtworzone w postaci 2d. Niektóre postumenty wyposa ono w tabliczki pomagaj¹ce uwolniæ wyobraÿniê z opisem postaci, w które mo na siê wcieliæ i odegraæ ich rolê. Przyk³ady postumentów z rol¹ do odegrania: nauczyciel przedszkolny, bezrobotny turysta, ekonomista mama z dzieckiem, pracownik recepcji

13 ISLANDIA: DOBRE PRAKTYKI w DZIA ANIACH PARTYCYPACYJNYCH zebrane w czasie wizyty studyjnej w dniach Opracowanie: Andrzej B¹k Agnieszka Czachowska Agata K¹tny Maria Skotnicka zdjêcia i rysunki: Maria Skotnicka, Ÿród³o internet i opracowania udostêpnione w czasie wizyty studyjnej Mój... jest ten kawalek PARK u Wizyta studyjna zrealizowana przez Fundacjê Sendzimira w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG -